STORINGEN
Het debat in de Fransche Kamer
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 10 December 1938
Derde Blad No. 24144
BELASTING MOEILIJKHEDEN?
79sfe Jaargang
i BUITENL. WEEKOVERZICHT
Groeiende verwarring
„Het wordt heusch tijd, dat je er eens naar laat kijken. Rome geeft zulke nare bijgeluiden"
Daladier behaalt de meerderheid
HOOGSTRATEN'! Boekhoudbureau
De regeerïng in de
meerderheid
De situatie in Europa blijft zeer verward.
Aanvankelijk was men geneigd, om de cam
pagne. die in Italië los brak, niet al te
zèer au serieux te nemen, maar langzamer
hand begint men te twijfelen. Weliswaar
heeft de Italiaansche regeering officieel
nog altijd niet gesproken en heeft Clano
de verantwoordelijkheid voor de demonstra
ties afgewezen, doch als men ziet, hoe deze
demonstraties geregeld voortduren en hoe
de pers uit den treure blijft doorhameren
om Tunis Corsica en Savoye zijn wat op
den achtergrond gedrongen dan valt in
feite toch moeilijk meer te twijfelen, dat
ook officieel wenschen in die richting be
staan. Anders had men al lang een stokje
gestoken voor al dat rumoer. Totalitaire
staten kennen immers geen volksmeening
meer. behalve de van hoogerhand bevolene!
In Frankrijk voelt men het ook zoo aan
en vandaar dat daar te lande, evenals in de
omstreden gebieden, tegen-demonstraties
aan de orde van den dag zijn. En men
vergisse zich vooral niet daarin, dat in dit
opzicht Frankrijk één is: trots de inwen
dige verdeeldheid zou het Fransche volk
direct weer als één man achter de regee
ring staan, zoodra geraakt zou worden aan
hei Fransche grondgebied. Om de decreten
van Reynaud moge de strijd voortduren,
thans in het parlement, speciaal in Frank
rijk vergisse men zich niet in dit opzicht!
Trouwens de kansen van de regeering
staan goed; als er geen onverwachte ge
beurlijkheden plaats vinden, mag zij op een
voldoende meerderheid in beide Huizen
rekenen, al zal dat beteekenen het officleele
einde van het Volksfront, de combinatie,
die het land tot aan den rand van den
afgrond heeft geleid. Communisten en
socialisten vormen een gelijk oprukkende
oppositie, zij het, dat de socialisten voelen,
dat zij bezig zijn om eigen graf te graven.
De omstandigheden zijn evenwel krachtiger
dan zij
Maar zoo ziet men beide Latijnsche zus
tervolken thans tegen elkaar demonstree-
ren. Dat Fransche studenten roepen om
den Vesuvius, Venetië en Sicilië is natuur
lijk slechts een grapje, maar het typeert
toch wel de verhoudingen.
Zoolang Italië officieel niet heeft ge
sproken. weet men niet, hoever de eischen
gaan, doch dat zij in de maak zijn is zeker.
Men vraagt zich alleen af. of dit inderdaad
territoriale eischen zullen zijn dan wel an
dere, neerkomende op meer rechten voor de
Italiaansche inwoners, doch erg genist is
men niet meer in dit opzicht na al het
nlet-officieele rumoer.
Wel bijzonder eigenaardig is ongetwijfeld,
dat de Italiaansche campagne is geopend
aan den vooravond van het bezoek van von
Ribbentrop aan Parijs, hetgeen weinig be
vorderlijk mocht heeten voor de ontvangst
van den Duitschen minister in de lichtstad.
Toch heeft Parijs zich rustig gehouden en
is het niet tot eenige demonstratie tegen
den gast gekomen. Von Ribbentrop heeft
dan ook geen enkele reden om zich te be
klagen over zijn reis. Het accoord is ge-
teekend in den reeds tevoren bekenden
geest. Men mag vastleggen, dat hierdoor de
weg naar een algemeen vergelijk is geopend,
doch verdere conclusies mag men niet
trekken. De toestand tusschen beide oude
rivalen is precies gelijk aan die tusschen
England en Duitschland na de verklaring
van Chamberlain en Hitier te Miinchen.
Het is slechts te hopen, dat er meer van
terecht komt, want de Duitsch-Engelsche
verhoudingen zijn intusschen danig bekoeld.
Men mag zelfs constateeren, dat zij in
langen tijd niet zoo slecht zijn geweest.
Het is logisch, dat in de gegeven omstan
digheden Duitschland zijn koloniale eischen
nog niet officieel heeft gesteld, want daar
van zou momenteel niet veel terecht komen.
In het Britsche Lagerhuis is zelfs door mi
nister Mc Donald ronduit verklaard, dat er
met gedacht kan worden aan afstand van
cenig mandaat-gebied
Of de Italiaansche eischen in verband
mogen worden gebracht met de Duitsche
omtrent koloniën? Wij hebben er reeds
eenige malen op gewezen, dat de voordeelen
ran de as Rome—Berlijn totdusver alleen
Berlijn ten goede waren gekomen. Wil Italië
nu. voor Duitschland opnieuw het gewicht
van de as in de schaal werpt inzake zijn
vroeger koloniaal gebied, ook eens profi-
teeren?
De houding van Duitschland blijft in deze
materie eenigszins onzeker Zoolang von
Ribbentrop te Parijs vertoefde, heeft de
Duitsche pers geheel gezwegen over de
Italiaansche verlangens, maar nauwelijks
was de mininister terug in zijn land. of de
verste commentaren zijn los gekomen
.Bepaald positief zijn zij nog niet. doch
niettemin zijn er reeds eenige conclusies
te trekken. Evenmin als Italië de Duitsche
eischen Inzake Tsjecho-Slowakije officieel
steunde,, doet Duitschland thans het de
Italiaansche wenschen tegenover Frank-
rijk. maar er spreekt een geest van be
grijpen en aanmoediging uit de Duitsche
percommentaren. Onhoodig te zeggen, dat
dit weinig geruststellend Is!
Niet zonder spanning ziet men in dit
verband het bezoek der Engelsche minis
ters aan Rome tegemoet. Engeland heeft
zich volledig achter Frankrijk gesteld in
zake afwijzing van afstand van grondge
bied en zulks is in volslagen overeenstem
ming met de Engelsche belangen in de
Middellandsche Zee, die door een Italiaan
sche bezetting van Tunis ongetwijfeld in
bet gedrang zouden komen. Wat mag men
daarom van dit bezoek verwachten? Er is
echter nog tijd genoeg voor nader over
leg. zoodat aan afstel nog niet direct be
hoeft te worden gedacht.
Niettemin, vreemd blijft de wisselwer
king tusschen beide assen in ons wereld
deel! Het is wel een zeer bijzonder poli
tiek spel, dat gespeeld wordt.
In de kleine landen begint men scher
per te gaan optreden tegen de stille pene
tratie-pogingen der nationaal-socialisten.
Bet blijkt meer en meer, dat dezen overal
hun Invloed trachten uit te breiden, des
noods met pressie van handelsbetrekkin-
6en als door spionnage en anderszins. De
Zweedsche minister Sandler heeft zich wel
bijzonder scherp daartegenover gesteld en
verwacht mag worden, dat het laatste
Woord in dezen nog niet is gesproken. Hoe
ver strekt zich de Duitsche expansie-zucht
naar het Oosten b.v. reeds uit? Polen
voelt zich in dit opzicht allesbehalve ge
~~V.
rust en heeft nu de bakens weer eens ver
zet en toenadering tot de sovjets gezocht
als maatregel van afweer tegen zijn Wes
telijken buurman. Blijkbaar zijn Polen
tenslotte de oogen open gegaan omtrent
het dreigend gevaar! Als het maar niet
te laat is en Polen tenslotte met zijn po
litiek van schipperen en manoeuvreeren
tusschen de stoeien komt te zitten.
Men denke aan de Duitsche verlangens
naar de Oekraine! Om van Dantzig en
Memel maar te zwijgen, al schijnen deze
eerder aan de beurt.
Spanje en het Verre Oosten worden ge
heel op den achtergrond gedrongen door
het politiek steekspel in Europa. Wel wor
den de spanningen in het Verre Oosten
grooter tengevolge van de steeds duidelij
ker sprekende Japansche opvatting, dat
het negen-mogendheden-verdrag dood en
begraven is. maar voorloopig legt men zich
neer bij protesten. De handen zijn te veel
gebonden in de oude wereld
Tenslotte nog even een blik geworpen op
de crisis in België. Daar heeft de demo
cratie weer eens een slechte beurt ge
maakt om niets dan een idealogisch idee.
Zooals bekend, wilde de regeering Spaak,
zich neerleggend bij de feiten, een agent
benoemen bij de regeering van Burgos,
zulks met het oog op de Belgische han
delsbelangen. De socialisten onder aanvoe
ring van Vandervelde, kwamen daartegen
in het geweer en op hun congres werd dit
ten scherpste gelaakt, al bestond er geen
eenstemmigheid. Het leek dientegevolge,
alsof een val van het kabinet Spaak onaf
wendbaar was, doch tot algemeene verras
sing verwierf Spaak, die weigerde anders
af te treden dan na een nederlaag in het
parlement, in de Kamer een meer dan
voldoende meerderheid. Weer viel de so
cialistische partij in tweeën, de kleinste
helft steunde Spaak, de grootste stemde
tegen de motie van vertrouwen. Dahrdoor
ontstond een vreemde situatie, want kon
den de socialistische ministers aanblijven
tegen den zin hunner partij? Maar weel-
zwaaide deze om, toen puntje bij paaltje
kwam. dc verantwoordelijkheid van een
crisis niet durvende dragen. Spaak zal
voorloopig aanblijven Maar welk een
beeld van verwording ligt aan dit alles
niet ten grondslag!
De lessen van dezen tijd worden door
de democraten nog te weinig begrepen
In de Fransohe Kamer hebben gister
ochtend de socialist Albertin, de commu
nist Michels en Lafaye, van de Union Socia-
liste et republicalne. geprotesteerd tegen
de sanctiemaatregelen, welke tegen de
stakers getroffen zijn.
Hierop volgde een uiteenzetting van mi
nister Reynaud, die o.a. zeide, dat, als het
roer niet was omgegooid, de staat in 1939
55 milliard had moeten leenen.
,,Er moest gekozen worden tusschen wis-
selcontrole en een politiek van herstel en
ik heb. aldus Renaud, besloten, dat de staat
zijn leeningsbehoeften moest verminderen.
Deze zijn thans met 20 milliard verminderd
en ik reken thans op u. om mij te helpen
hij het tot stand brengen van nog meer
bezuinigingen".
Reynaud wees vervolgens op de gunstige
resultaten van de wijziging van den mone-
tairen toestand, die verkregen was zonder
devaluatie: de kapitalen waren terugge
keerd, het goud vloeide in groote hoeveel
heden terug in de kelders van de Banque
de Franc en de goudvoorraad van het ega
lisatiefonds voor den wisselkoers was ver
drievoudigd. De portefeuille der Fransche
staatsfondsen was vooruitgegaan met een
bedrag van 13 milliard, terwijl zij. die de
voorkeur hadden gegeven aan buitenland-
sche fondsen. 4 milliard hadden verloren.
Binnenkort zullen zich uit een oogpunt van
het Fransche crediet in het buitenland be
langrijke gebeurtenissen voordoen. Reeds
konden obligaties worden geconverteerd.
,.Dc politiek van Frankrijk is gebaseerd
op het nakomen van zijn verplichtin
gen", aldus Reynaud, die besloot: „De
politiek van budgetair evenwicht, van
economisch herstel en van goedkoop
geld is de eenige, die het mogelijk
maakt, de krachten van Frankrijk we
der te doen opleven en de behoeften
van de bewapening en de nationale pro
ductie met elkaar in overeenstemming
te brengen en de eenige, die de econo
mische activiteit, zonder welke de so
ciale wetten niet gehandhaafd zouden
kunnen worden, kan herstellen.
Het uur nadert, waarop Frankrijk zijn
verantwoordelijkheden zal moeten aan
vaarden. Het is van belang, dat men blijft
streven naar het economisch en financieel
herstel van het land".
Reynaud werd na zijn rede door de lin
kerzijde (d.w.z. de radicaal-socialisten!, het
centrum en de rechterzijde luide toege
juicht.
Na de rede van Reynaud werd de zitting
tot den middag verdaagd.
In de middagbijeenkomst beschuldigde de
communist Rochet er de regeering van. dat
zij vermeerdering van het aantal werkloo-
zen uitlokt en de middenklassen ruïneert.
Oberkirch, van de republikeinsche fede
ratie. zeide te vertrouwen, dat de regeering
de orde in het Fransche huis zal herstellen
FransehDuitsche toenadering is volgens
hem wenschelijk. indien zij op voet van ge
lijkheid geschiedt. Om machtig te zijn.
moet Frankrijk een anti-Marxistische po
litiek voeren.
De communist Péri zeide dat het Fransch-
Russische verdrag een stuk van Frankrijks
veiligheid blijft. Frankrijk reikt het natio-
naal-socialistische Duitschland de hand.
terwijl dat zich voor de wereld moet reha-
biliteeren wegens zijn jodenvervolgingen.
Toen Péri over Von Ribbentrop sprak
werden protesten gehoord en de voorzitter
verzocht hem. zijn woorden te wegen.
Ten aanzien van de FransehDuitsche
PLANTSOEN 29 - LEIDEN - TELEF. 1754.
3022 (Ingez. Med.)
verklaring merkte Péri, op dat deze geen
enkelen waarborg bevat.
„De Fransche regeering," aldus spreker,
.heeft er in toegestemd dat haar vriend
schappelijke relaties verzwakt worden en
in ruil daarvoor heeft zij sleohts een be
lofte van Hitler gekregen".
Vervolgens nam Daladier het woord tot
het afleggen van een verklaring, waarin hij
o.a. zeide: „Op dit oogenblik is brutale
openhartigheid meer waard dan alle hui
chelarij.
Ik geloof, dat vandaag beslist moet wor
den, of ik omvergeworpen zal worden, of
mijn arbeid zal kunnen voortzetten. Ik ben
de gevangene van geen enkele partij en van
geen enkele persoon. De algemeene staking
was een staking met politiek karakter als
protest tegen de buitenlandsche politiek
der regeering.
Reeds op 23 November, aldus Daladier,
heeft de secretaris der Parijsohe vakver-
eenigingen gezegd, dat met de regeering
moest worden afgerekend en dat men zelfs
de C. G. T. moest vragen, indien de eerste
actie niet doeltreffend zou zijn, een rebel-
listische staking af te kondigen voor de
vestiging van een regeering der vakveree-
nigingen".
Thorez, de secretaris der communistische
partij, interrumpeerde hier den premier,
cm te zeggen, dat deze het had over een
document van de politie afkomstig, dat
sleohts als een provocatie kon worden be
schouwd.
Daladier antwoordde: .hls dat zoo is,
hebt gij veel provocateurs in uw rijen".
Toen de linkerzijde protesteerde tegen de
methode, toegepast bij de ontruiming van
de bezette fabrieken, zeide Daladier: „In
een demooratie moet de wet gehandhaafd
worden. Ik was het. die bevel gaf tot het
gebruik van traangas. Ik wilde geen buiten
landsche staatslieden ontvangen, die met
ironie of medelijden tot mij gesproken zou
den hebben. De 30ste November is een
overwinning van het Fransche volk ge
weest".
Daladier zeide zich te hebben verheugd
over de voldoening, waarmede de democra
tische pers in het buitenland melding
maakte van het mislukken der algemeene
staking.
Ook de Duitsche pers, aldus de minister,
verklaarde zich voldaan, maar gelooft ge.
dat zij teleurgesteld zou zijn geweest, als
uw beweging geslaagd was? De regeering
is bereid den mantel der vergetelheid over
de afdwalingen te werpen, doch zij wil de
drijvers vervolgen".
Daladier oefende vervolgens critiek uit op
het communistische standpunt betreffende
de buitenlandsche politiek.
„Ik kan. aldus zeide hij, niet toestaan,
dat men spreekt van een politiek van
capitulatie, maar ik stel er prijs op te
verklaren, dat de politiek der commu
nisten tot oorlog leidt. Ik wil wede met
Duitschland (Applaus). Dat alles is
geen kwestie van redevoeringen of be
toogingen, maar van arbeid. Ais het
land sterk is, kan het verhinderen, dat
men zijn gebied aantast. Er is geen
buitenlandsche vrede zonder binnen-
Iandschen vrede. Om de republikeinsche
orde te handhahaven zal ik voortzet
ten, wat ik ben begonnen, zonder mij
door iemand te laten beïnvloeden. Ik
wil trouw blijven aan mijn partij en
aan de democratie".
Tenslotte riep de minister-president de
Franschen op tot broederlijke samenwer
king.
De rede van den premier werd luide toe
gejuicht.
Na een korte onderbreking van de verga
dering herinnerde de socialist Serol er aan,
dat bij de algemeene verkiezingen het land
zich heeft uitgesproken voor het program
ma van het Volksfront. ..Men wil thans, al
dus spreker, Frankrijk weer aan het werk
zetten, doeh daarvoor moet men niet al
leen de arbeiders, doch ook het kapitaal
mobiliseeren".
Volgens Serol kan men aan de staking
van 30 November niet het karakter toe
kennen. hetwelk Daladier daaraan wil ge
ven. Die staking moest een kalme demon
stratie zijn van de ontevredenheid ten aan
zien van de wetsdecreten. Spreker zeide
van meening te zijn. dat de requisites van
het personeel onwettig waren.
Na de rede van Serol, las de Kamervoor
zitter de door de socialisten en radicaal
socialisten ingediende moties voor.
De door de socialisten ingediende motie
ontzegt de regeering het vertrouwen der
Kamer.
De motie van de radicaal-socialisten
daarentegen spreekt het vertrouwen der
Kamer in de regeering uit.
Na de voorlezing van beide moties werd
de zitting der Kamer wederom verdaagd
en wel tot tien uur.
Bij de stemming heeft de regeering de
meerderheid behaald.
315 afgevaardigden stemden vóór de
regeering, 241 tegen en 53 onthielden
zich van stemming.
De nieuwe meerderheid, die de regeering
haar vertrouwen heeft geschonken, omvat
behalve drie kwart van de radicalen, eenige
leden van de Union Socialiste et Republi-
caine en enkele links-onafhankelijken.
fracties, die deel uitmaakten van het
Volksfront, en de leden van alle groepen,
die tot dusver tot de minderheid behoor
den.
Tegen stemden 73 communisten. 156 so
cialisten. 4 links-onafhankelijken. 5 leden
van de Uunion Socialiste et Rcpublicaine
en 3 radicaal-socialisten
Van stemming onthielden zich 53 af
gevaardigden. t.w. 29 radicaal-socialisten,
IS leden van de Union Socialiste et Repu-
blicaine en 6 links-onafhankelijken.
