STADSNIEUWS
Het Eeuwfeest van het
Leidsch Studentencorps
ZATERDAG 10 DECEMBER 1938
No. 24144
EERSTE NEDERLANDSCHE N.v.
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
De Bilt
79sfe Jaargang
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Koe de herdenking zal plaats vinden
De „Wilde Zwanen'
I in boekvorm
Het Duitsche
vluchtelingenvraagstuk
IM. NOOMEN
Dit nummer bestaat uit ZES bladen
EERSTE BLAD
verwacht
LEID SC H
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 per regel voor aflvertenties uit Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque-' en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd rijn:
per 3 maanden t. 2.35
per week .TJTTr. f. 0.18
Franco per post t. 2.35 per 3 maanden portokosten.
(voor binnenland f. 0.80 per 3 mnfW,
Het Iiekisehe Studentencorps gaat bin
nenkort jubileeren!
Br is een tijd geweest, dat student-zijn
in Leiden het lidmaatschap van het Corps
impliceerde en dat dus het L.S C. zuiver
representatief was voor de geheele Leidsche
studentengemeenschap.
Die tijden zijn allang voorbij, maar nog
altijd neemt het Corps in de collectleviteit
der in Leiden studeerende jongelingschap
de leidende positie in: een plaats, welke
bet overigens waarlijk niet uitsluitend
dankt aan zijn anciënniteit, die in feite den
ouderdom van een eeuw verre te boven
zaat. doch veeleer aan zijn verhouding tot
de burgerij in het verleden en in het
DE VERHOUDING CORPS—
BURGERIJ.
Van het Corps geldt hetgeen van
geen enkele andere studentencorporati©
in dezelfde mate kan worden gezegd,
namelijk, dat het leeft te midden van
do Leidsche burgerij.
Dat het L.S.C. een vertegenwoordiger
heeft in het bestuur van de bij uitstek
„burgerlijke" (in den goeden zin van het
woord!) 3-Octobesr-vereenigtng, het is
waarlijk geen toeval, doch bilna een sym
bool!
De lustrumfeesten van het LS.C. ze
mogen dan vroeger onder de destijds be
staande maatschappelijke verhoudingen
grootscher van opzet en luisterrijker van
sier zijn geweest dan wij ons van de laatste
vieringen herinneren de burgerij leeft er
toch evenzeer in mede als voorheen: dit
laatste mede als gevolg van de omstandig
heid. dat de iustrumcommissies er steeds
_J den opzet der feestelijkheden doelbewust
naar streven de burgerij in haar feest
vreugde te doen deelen. Niet uitsluitend
door haar te doen fungeeren als belang
stellende toeschouwers, doch door haar
daadwerkelijk in de feestelijkheden ir. te
schEkBicn
Maar niet alleen in tijden van vreugde
beschouwt het Corps zich als een levend
onderdeel der burgerij: toen in 1929 het
Leidsche Stadhuis een prooi der vlammen
werd. behoorden de leden van het LS.C.
tot de eersten, die spontaan aanboden de
gelden bijeen te brengen, benoodigd voor de
aanschaffing der zwaarste klok, de z.g.
Bourdon, welke zal worden gebruikt voor
den heel-uur-slag. En al worden dergelijke
taken uiteraard ook nooit openbaar ge
maakt, toch is het ons bekend, dat het
Corps op onbekrompen wijze steun ver
leende en nög geeft, waar het geldt de
leniging van specifiek plaatselijke nooden
en aldus menigen waarlijken Leidschen
burger een voorbeeld is van goeden burget
en gemeenschapszin.
Het behoeft dan ook geen verwonde
ring te wekken, dat zich voor deze bij
zondere gelegenheid uit de burgerij een
comité heeft gevormd onder eere-voor-
zitterschap van den burgemeester, dat
tich ten doel stelt gelden in te zamelen
teneinde aan het Corps bij zijn eeuw
feest een passend geschenk te kunnen
aanbieden.
Nadere bijzonderheden dienaangaande
hopen wij binnenkort mede te deelen.
Keeren wij liever terug tot ons uitgangs-
Mint: het L.S.C. gaat jubileeren!
Zooals wij reeds eerder mededeelden,
heeft zich onder presidium van den heer
K Wiersma eenigen tijd geleden uit de
Men van het Leidsch Studentencorps een
commissie gevormd, welke de feestelijk
heden ter gelegenheid van het 100-jarig be-
■taan van dat Corps in Maart a.s. zal orga-
"iseeren
Alvorens nadere bijzonderheden mede te
deelen over de viering van dit eeuwfeest,
telke van 15 Maart zal plaats vinden,
likt het ons dienstig nog met een enkel
'oord te wijzen op het karakteristieke ver-
Mil tusschen de komende herdenking en
te rij f jaarlij ksche feestelijkheden welke
Mere Leidenaar kent onder den naam
««trum.
BET VERSCHIL TUSSCHEN LUSTRUM
EN EEUWFEEST.
Een lustrum is de door de studenten ge
organiseerde viering van het stichtingsfeit
ter Universiteit en derhalve veel ouder dan
tet Corps zelfhet komende Eeuwfeest wil
een herdenking van het tot stand
"""en van de eenheid der studenten onder
*h symbool en op een grondslag, zfaoals
die thans nog bestaan in den vorm van
het toen voor het eerst samengestelde Col
legium Civitatis Academicae Lugduno-
Batavae Supremum.
De aard van de laatstbedoelde herden
king brengt mede, dat zij een meer intern
karakter draagt dan bij een lustrum het
geval pleegt te zijn, hetgeen nog wordt ge
accentueerd door het tijdstip, waarop de
herdenking zal plaats vinden en dat zich
minder wel leent voor het doen houden van
feestelijkheden buitenshuis.
In dit verband is het logisch, dat de
laatste dag der festiviteiten. Zaterdag 4
Maart, wanneer de reünisten hun intocht
zullen houden, moet worden beschouwd als
de groote dag van het geheele Eeuwfeest,
waarop leden van zeven studentengenera
ties samenkomen om het 100-jarig bestaan
te vieren van het Corps, waaraan voor
allen zoovele kostelijke herinneringen ver
bonden zijn en dat van zoo eminent belang
is geweest bij de vorming van geest en
karakter. Deze intocht is in overleg met de
permanente Reuniecommissie op Zaterdag
gesteld, teneinde het aan een zoo groot mo
gelijk aantal reünisten mogelijk te maken
daaraan deel te nemen.
„Pro Patria" zal nabij het Station een
eerewacht formeeren.
Het prijzenswaardige streven van vorige
iustrumcommissies om ook de burgerij zoo
veel mogelijk in de feestviering te betrek
ken, komt eveneens tot uiting in het door
de Eeuwfeestcommissie opgestelde pro
gramma. dat derhalve is opgebouwd op de
drie navolgende pijlers: Corps, Reünisten
en Burgerij.
De functie van de laatstbedoelde cate
gorie zal. naar de Commissie hoopt, in de
eerste plaats een actieve zijn, doordat haar
medewerking zal worden verzocht, om
althans op den dag van den feestelijken
intocht der reünisten algemeen de vlag
uit te steken. Na afloop van een op Dins
dagavond 28 Februari te houden fakkel
optocht door de stad, waarbij „Pro Patria"
en de Studentencarrousselvereeniging de
leiding zullen hebben en waaraan voorts,
behalve door hopelijk vele burgervereenl-
gingen, medewerking zal worden verleend
door de 3 Octobervereeniglng, biedt het
Corps in de sociëteit „Minerva" aan ver
tegenwoordigers der burgerij een concert
aan. Verder zullen voor de burgerij hengel-,
voetbal-, wieier- en postduivenwedstrijden
worden georganiseerd, terwijl ook een stu
dentenvoetbalwedstrijd op het programma
staat.
CHRONOLOGISCH OVERZICHT DER
FEESTELIJKHEDEN.
Het volledig schema der feestelijkheden
ziet er als volgt uit:
Dinsdag 28 Februari: 'sAvonds diner van
het Collegium met burgemeester, rector -
magnificus, gamizoenscommandiant en
andere autoriteiten; fakkeloptocht door
de burgerij.
Woensdag 1 Maart: 'sMiddags: Corpsver
gadering met eereleden van het Colle
gium in het groot-auditorium der Uni
versiteit. Cabaretvoorstelling voor school
kinderen in het Trianontheater. te ver
zorgen door leden van het L.S.C. - Des
Avonds: diner van het Collegium met
eereleden: Corpsdiner, receptie van het
Collegium voor autoriteiten en senaten
der erkende Corpora; opening van een
tentoonstelling van archiefstukken.
1 Voor slechts 30 cent. 1
HJIIIIIIIII
Hebt U al voor Uw kinde
ren een exemplaar gekocht
van Andersen's „Wilde Zwa
nen", nu dit prachtige
sprookje bij ons in boekvorm
is verschenen?
Zoo niet, haast U dan!
Voor slechts dertig cent kunt
U Uw kroost een groot ge
noegen bereiden.
Ook bij onze bezorgers te
Leiden en onze agenten in
de omliggende gemeenten
kunt u bestellen.
Donderdag 2 Maart: 'sNamiddags: opening
van een „Kermesse de Siècle" in alle
zalen der Stadsgehoorzaal en thé dan
sant. De verschillende stands op deze
kermis zullen worden ingericht door de
subvereenigingen van het Corps: „Pro
Patria" verzorgt aldus een schiettent:
„Njord" een zeemanskroeg, de Alpinisten-
club een rodelbaan. „Doctrina" een waar
zeggerstent. enz. Voorts zullen recon
structies worden opgesteld van de oude
gevels van Minerva, het Stadhuis en Den
Burcht, terwijl de bezoekers en bezoek
sters er zullen rondwandelen in
costuums, zooals ze een eeuw geleden
werden gedragen. Overwogen wordt om
deze kermis den volgenden avond open
te stellen voor de burgerij, 's Avonds:
diner van het Collegium met de senaten
der erkende Corpora.
Vrijdag 3 Maart: 'sMiddags: Wedstrijden
voor de burgerij (zie bovenwaarvoor
van de zijde der burgerij en door Leid
sche firma's reeds vele prijzen beschik
baar zijn gesteld, 'sAvonds: eerste op
voering van een toepasselijk spel in den
Schouwburg. Dit spel wordt momenteel
geschreven door een oud-lid. Na afloop
Corpsbal, vermoedelijk in Den Haag.
Zaterdag 4 Maart: 'sMiddags: intocht der
reünisten en samenkomst met Corps op
een nader te bepalen plaats, waar o. m,
het woord zal worden gevoerd door den
Rector-Magnificus, den Praeses-Collegii
en den Prases der Reunistencommissie.
Hoogstwaarschijnlijk zal ook ..Sempre
Crescendo" aan deze plechtigheid mede
werking verieenen. - Na afloop receptie
van het Collegium voor reünisten en
Corpsleden, samenzijn op Minerva, reu-
nistenmaaltijd. Corpsrevue en sluiting.
Zondag 5 en Maandag 6 Maart: tweede en,
eventueel, derde opvoering van het
Corpsspel voor de burgerij in den Schouw
burg.
Tenslotte zij nog vermeld, dat bij de
firma H. E. Stenfert Kroese een Gedenk
boek zal worden uitgegeven.
GETUIGENISAVOND IN DE STADSZAAL
Door het Comité van Actie tot bespoe
diging der toelating van Duitsche vluchte
lingen werd gisteravond in de Stadszaal
een getuigenisavond belegd, waarop door
niet minder dan zeven sprekers het woord
werd gevoerd over „De vluchteling aan de
grens". Deze bijeenkomst werd naar schat
ting door ongeveer 400 personen bezocht.
Een inleidend woord werd gesproken door
den voorzitter, den heer J. G- Weisz.
De rij van sprekers werd geopend door
den heer F. J. W. Drion. oud-lid der Twee
de Kamer en lid van de commissie inge
steld door het Comité van Waakzaamheid
van Nederlandsche intellectueelen. Als lid
van deze commissie heeft spr. een reis
langs de grens gemaakt om te controleeren
wat er van de berichten over de gebeur
tenissen aan de grens juist is. Het rapport
dat de commissie over haar reis heeft op
gesteld werd aan de regeering toegezon
den. Dr. Colijn noemde de wijze waarop
het rapport is toegezonden, aldus spr.,
„schandalig en beneden alle critiek". Spr.
vraagt zich af of de wijze van toezending
niet geheel in het niet valt, wanneer men
zich realiseert om welke belangrijke kwes
tie het hier gaat. Verder vergeet dr- Colijn,
dat het hier geen rapport betreft, dat uit
gebracht moest worden aan de regeering
doch een rapport dat door het Comité
slechts ter kennis van de regeering is ge
bracht. Tegen het rapport zelve is het be
zwaar gemaakt dat het nergens namen,
tijden en andere détails heeft genoemd.
Dit, aldus spr., is opzettelijk gedaan om de
genen bij wie werd geinformeerd niet in
moeilijkheden te brengen. Spr. heeft op
zijn reis meerdere malen geconstateerd,
dat vluchtelingen die niet in het bezit van
alle papieren zijn zonder pardon werden
teruggezonden, zelfs wanneer direct le
vensgevaar bestond. Spr. heeft den indruk,
dat de regeering de opvatting huldigt „te
rugzenden, indien maar eenigszins moge
lijk". Degenen, die illegaal binnengekomen
vluchtelingen helpen, ontvangen van de
regeering de mededeeling, dat zij dit oogen-
blikkeüjk moeten laten, daar zij anders uit
het grensgebied zullen worden gezet. Den
ambtenaren, die aan de grens dienst doen,
is het verboden aan particulieren over hun
bevindingen iets mede te deelen. Tenslotte
vertelde spr. enkele z. i- stuitende gevallen
van weigering, welke hij aan de grens
heeft meegemaakt en bepleitte het inrich
ten van barakken in de grensstreek, waar
vluchtelingen, wier papieren niet geheel
In OTde zijn, doch waarvan met zekerheid
verwacht kan worden dat dit binnen en
kele dagen wel het geval zal zijn, kunnen
worden ondergebracht.
Vervolgens sprak mevr. J. Manders-Ver-
meulen, die wees op de beteekenis van het
tweede gebod: Bemin Uw naaste als Uw
zelve. Zij richtte rich speciaal tot de vrou
wen en riep haar barmhartigheid in voor
de uit Duitschland verstootenen.
De derde spreker was mr. G. A. Boon,
■oucMiü der Tweede Kamer. Er is, aldus
Het ware geluk vinden wij niet
in vervulde wensen, maar in ver
vulde plichten. Eén van onze
vele plichten is het sluiten van
een levensverzekering.
BIJKANTOOR LEIDEN, BREESTRAAT 10a
Telef. 302 - Na 6 uur 2479.
4806 (Ingez. Med.)
spr., een nieuwe mythe in de wereld, de
mythe van ras en bodem. In wezen is dit
niet anders dan een plomp anti-semietisme
We hebben altijd pogroms gekend, doch
dat in onzen tijd menschen in een West-
Europeeschen staat worden vervolgd en op
gejaagd, had de zwartste pessimist niet
kunnen denken- Wat in Duitschland ge
beurt, is oneindig erger dan men in welke
courant ook heeft kunnen lezen.
Nu zegt men In Duitschland: laten de
democratieën de wel te verstaan: door
Duitschland uitgeplunderde Joden nu
maar opnemen. Doch wrat zou men in
Duitschland zeggen wanneer wij de 50.000
on-Nederlandsche nationaal socialisten hier
uitplunderden en dan over de Duitsche
grens stuurden?
Scherp becritiseerde spr. de houding van
de regeering, die zich overal met een dood
doener van afmaakt, doch duidelijk blijk
geeft, dat zij van hetgeen er zich aan onze
grenzen afspeelt niet het minste begrip
heeft. Spr. noemde voorbeelden van vluch
telingen, die voor niet langer dan een week
om asyl vroegen, waarna ze naar een an
der land konden afreizen en aan wie dit
recht werd geweigerd.
Van onze Chr. regeering. aldus spr.,
vraag ik zoodanige maatregelen, dat ons
volk het as. Kerstfeest zonder wroeging
kan vieren.
Mevrouw W. A. L. RosVrijman noemde
hetgeen thans gebeurt in de z.g. beschaaf
de wereld diep beschamend. Spr. onder
schatte de moeilijkheden der regeering
niet. doch zij was ervan overtuigd, dat
snellere toelating mogelijk is. De houding
onzer regeering is lijnrecht in strijd met
den wil van ons volk. dat duidelijk heeft
getoond hulp te willen bieden. In "ons land
wordt getracht liaat tegen de Joden te
zaaien. Hiertegen dienen we met alle mid
delen stelling te nemen.
Vanzelfsprekend vindt men ook onder de
Joden, evenals bij alle andere volksgroepen
misdadigers, doch hoeveel groote geesten
zijn niet tot het Joodsche volk voortge
komen? Aym Duitschland. dat geleidelijk
al deze groote zonen ziet vertrekken.
Met het propageeren voor versnelde toe
lating van vluchtelingen, doen wij, zoo
eindigde spr., een groot cultureel werk.
Na de pauze werd het eerst het woord
gevoerd door onzen stadgenoot mr. D. A
van Eek.
Wij socialisten, aldus spr., zijn diep ge
troffen door de beestachtige behandeling,
die den Duitschen Joden ten deel valt
Door de gebeurtenissen voelen wij eerst
goed welke enorme taak ons nog wacht.
De liefdadigheidsrin van ons volk heeft
de regeering een voorbeeld gegeven en te
gelijk een eisch gesteld, den eisch tot
snellere toelating.
Natuurlijk heeft de regeering ook met
het financieel mogelijke rekening te hou
den, doch niettegenstaande dit treft ons
de vergelijking tusschen de behandeling
van de Belgische vluchtelingen in den
wereldoorlog en die. welke thans den Jo
den ten deel valt. Gaat het wel aan. zoo
vraagt men, de Joden te helpen, terwijl in
het eigen land zooveel leed wordt geleden?
Indien onze landgenooten door de toela
ting van Joden zouden'worden achterge
steld. aldus spr., dan zou ik hier thans niet
staan. Wij socialisten, aldus mr. van Eek.
eischen gelijke rechten voor allen en zijn
van meening, dat bij rampen als deze al
lereerst gevraazd moet wordenWat eischt
de naastenliefde?
Als zesde spreker sprak ds. R. Bakker,
Gereformeerd predikant. Ds. Bakker wees
op de groote beweging, die de Duitsche
potrrom in ons land heeft verwekt..
Na uitgeweid te hebben over de groote
offervaardigheid bepleitte spr. ruimere
openstelling der grenzen, opdat het groot
ste leed. het leed van de zwervende Joden,
verzacht worde. Christendom, aldus spr..
kent geen anti-semietisme, want vervol
ging van een volksgroep is verloochening
van het Christelijk beginsel. Daarom dur
ven wij aandringen op openstelling der
grenzen.
Wil Nederland een Christelijke traditie
voortzetten, dan is noodig: een naar ver
mogen open grens.
De laatste spr., dr. G. Stuiveling, was
door ongesteldheid verhinderd. Hiervoor in
de plaats trad mr. Van Heuven Goedhart,
die ook lid was van de reeds genoemde
commissie.
Aan de Duitsch-Nederlandsche grens,
aldus spr.. bevindt zich een groep men
schen. die in omstandigheden verkeert
waarvan wij ons geen voorstelling kunnen
vormen. Hiervan noemde spr. enkele voor
beelden. De argumenten, die de regeering
BINNENLAND,
De plannen der regeering op sociaal gebied
(6e Blad).
Het wetsontwerp inzake autovervoer perso
nen; critiek der Tweede Kamer (6e BI.)
Ons parlementair overzicht (4e Blad).
Branden te Schiedam en Nuenen (3e Blad)
AMSTERDAMSCHE BEURS.
Stille markt Lustelooze tendenz -
Meerendecls lager koersen - Amerika
weinig veranderd - Beleggingsmarkt
kalm - Fransche fondsen vast.
BUITENLAND.
Fraaie overwinning van Daladier in de
Fransche Kamer. (3e Blad).
Eden's eerste rede in Amerika (4e Blad).
De Pan-Amerikaansche conferentie te Lima
geopend. (Buitenland. Ie Blad).
Van Italiaansche zijde klinken de eerste
dreigementen. (Buitenland, le Blad).
Verzachting der maatregelen tegen de Joden
in Duitschland? (Buitenland, le Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
MEN ZIE VOOR ONS KORT VERHAAL
PAG. 2 VAN HET DERDE BLAD.
Voor het geheele land: Matige,
tijdelijk krachtige, Zuidoostelijke
tot Zuidelijke wind. Zwaar be
wolkt tot betrokken- Geen regen
van beteekenis. Zelfde tempera
tuur.
gebruikt om de grenzen gesloten te hou
den. komen uit den hoek der bureaucratie,
waaraan ons land nog maar zeer weinig
heeft te danken. Werkelijke vluchtelingen,
dit zijn vluchtelingen, die niet kunnen
aantoonen. dat ze weer spoedig ons land
zullen veriaten, zijn zoo goed als nog niet
toegelaten.
Tijdens de pauze werd een motie aange
nomen, waarin er bij de regeering op
wordt aangedrongen de vluchtelingen snel
ler toe te laten.
PROVINCIALE LUCHTBESCHERMINGS
OEFENING.
Op 19 Januari a.s.
Het hoofd van den Luchtbeschermings
dienst herinnert aan de verduisterings
oefening. welke op 19 Januari 1939 tusschen
3.30 en 10.30 uur namiddag zal worden ge
houden. De verduisteringsoefenmg omvat
de geheele provincie Zuid-Holland, dus ook
de gemeente Leiden. Aanvankelijk op een
vroegeren datum vastgesteld, werd de oefe
ning uitgesteld tot bovenvermelden datum
in verband met de aan de voorbereiding
verbonden tijdroovende maatregelen.
Nu de Sinterklaasdrukte voor fabrikanten
winkelier achter den rug is. verdient het
voor hen aanbeveling nu reeds na te gaan
of te laten nagaan, welke maatregelen voor
de fabriek, het fabrieksterrein, de winkels
enz. moeten worden genomen en deze maat
regelen reeds thans voor te bereiden. Dit
zelfde geldt al is het dan ook in min
dere mate voor particuliere woningen.
Eerder dan we denken is het 19 Jan. 1939.
RIJKSPOSTSPAARBANK.
Aan het kantoor der oosterijen te Leiden
werd in den loop der maand November op
spaarbankboekjes ingelegd f. 320.149.05, en
terugbetaald f. 206.880.25. Derhalve meer in
gelegd dan terugbetaald f. 113.268.80.
