s ELTAX-BU5 STADSNIEUWS De slachtoffers van de ramp voor Tien geboden Verduisteraars LEiDSCH DAGBLAD - Eerste Blad Dinsdag 15 November I9J| VERDUISTERINGSPAPIER OFFKIFEU KFIW5GEVING De luchtbeschermings oefening van morgenavond één inzittende vermist Nog één inzittende Gemeentelijke open bad- en zweminrichting J Duimelaar gevonden In verband met de luchtbeschermings oefening van morgenavond De beste verbinding dels met eenlge palen gestut en de slacht offers verwijderd, hoewel men geloofde, dat rich nog steeds een slachtoffer onder het wrak bevond. Een deel van de bagage werd uitgeladen. In de verwoeste cabine vond men een noti tieboekje. en de tasch met boordpapieren, die gewoonlijk achterin staat. Ook de post zakken waren ongeschonden en werden door een beambte van den passagedienst der K.L.M. in ontvangst genomen. Te ongeveer half tien werd het weilan dencomplex waarop het vliegtuig was neergestort, ontruimd. De belangstellenden, wier aanwezigheid op dat moment niet meer noodig was, werden van het terrein verwijderd. Alleen leden van het K.L.M - personeel, politie en Geneesk. Dienst ble ven ter plaatse achter om nog een nader onderzoek in de vernielde wrakstukken in te stellen. Er waren verschillende omstandigheden. voorlichting der burger bevolking. In de daartoe welwillend beschikbaar ge stelde aula van het nieuwe Gymnasium aan de Fruinlaan kwam gisteravond een die dit onderzoek zeer bemoeilijkten. In de vrij groot aantal bewoners van het mor- eerste plaats was het een pikdonkere avond genavond te verduisteren gebied bijeen ten- waar nog bij kwam een vochtige, dichte einde nogmaals te worden ingelicht over de mist en in de tweede plaats was er de on mogelijkheid acetyleenlampen te gebruiken in verband met het gevaar van brand. Want overal op het weiland lag benzine verspreid. Daarom kon alleen gewerkt wor den bij het licht van electrische lampen en autolantaarns, hetgeen een groote handi cap was. Eenlge honderden houten balken werden op vrachtauto's naar de plaats van de ramp gebracht en gelegd op de vele drassige gedeelten van het weilandencom te nemen maatregelen en tevens om te komen tot organisatie van wtjkarbeid-op- luchtbeschermlngsgebled. De bijeenkomst, welke uitging van de plaatselijke afdeeling van de Ned. Ver. voor Luchtbescherming werd geopend door den voorzitter, den heer N. c. F. van Ginkel. die zijn voldoening uitsprak over de bevredi gende opkomst en vervolgens het woord gaf aan het van overheidswege aangewe- plex. en Speciaal op de plekken, welke de «n hoofd van den Luchtbescherm.ngs- verblnding vormden tusschen twee wei landen en die door de dichte nabijheid der slooten zeer drassig waren. De auto's der politie, van den Geneesk. Dienst en van de dienst, den heer R. J. Meijer, die uitvoerig uitweidde over ln ons Blad reeds gepubli ceerde maatregelen, welke de burgerbevol king, zoowel binnenshuis als op straat be brandweer konden er aanvankelijk met de hoort te nemen en daaraan een krachtige grootste moeite door komen, maar toen de opwekking verbond tot activeering in ver balken eenmaal waren neergelegd, ging het band met de noodzakelijkheid van de vor- tamelijk vlot. Intusschen werd het onderzoek tusschen Tenslotte heeft de inspecteur voor de Volksgezondheid in de provincie Zuid-Hol land, de heer O. F. E. Kiers nog het een en ander verteld over de maatregelen, welke men binnenshuis kan nemen en waardoor men de gevaren van een eventueelen bom inslag tot een minimum kan beperken: het tochtvrij maken dei- huizen, het ontruimen en daardoor minder brandbaar maken der zolders, het inrichten van kelders, enz. Ook de door de vorige sprekers bepleite organi satie van beschermingsdiensten is van groot belang en draagt in zeer belangrijke mate bij tot het voorkomen van een pa niek onder de burgerbevolking, doordat zij het gevoel van veiligheid vergroot. De heer van Ginkel sloot daarna deze vergadering onder dank voor de opkomst. Het te verduisteren gebied wordt aan de noordzijde begrensd door den Rijn vanaf de grens der gemeente aan den Hooge Rijndijk tot aan het Gangetje, waarna de grens zich voort zet langs Steenschuur, Rapenburg, Sint Jeroensbrug en de Vliet tot aan de Nieuwe Vaart. In dit gebied liggen dus de Hooge Rijndijk met zijstraten, Utrechtsche Veer, Hoogewoerd, Doeza- straat, Vliet Z.Z. en alles wat zuidelijk daarvan ligt tusschen de Vliet en de Nieuwe Vaart. Eerste hulpdienst. De directeur van den Gem. Geneeskun digen Dienst schrijft ons. Morgenavond zullen van 9 uur af hulp posten gevestigd zijn in de Watertoren (H. Rijndijk», de fabriek der Gebr. van Wijk (Levendaal), in de keet bij de Petruskerk, I ming van verschillende hulpdiensten. Een istad als Leiden behoort te beschikken over een staf van circa drieduizend mannelijke beschermingsorganisatie goed iunctlonnee- ren. Ook zij, die in tijd van oorlogsgevaar militaire plichten moeten vervullen of an dere verbintenissen hebben, welke hun I in de perceelen Zoeterwoudsclie Singel 97, aanwezigheid elders vereischen, kunnen Cobetstraat 89, alsmede in het Politiebu- en in de verspreide wrakstukken met bij den opbouw dezer organisatie behulp- reau. kracht voortgezet, want in den loop van zaam zijn. waardoor zij de geruststellende In elke hulppost zullen 3 personen plus den avond was komen vast te staan, dat wetenschap hebben in geval van gevaar een leider aanwezig zijn. voorzien van een nog één der inzittenden werd vermist. te hebben gedaan wat in hun vermogen lag. brancard, verbandmateriaal en zaklan Er waren negentien Inzittenden geweest, De secretaris van de afdeeling dr. T. Pot- taarns. maar aan dooden en gewonden, die waren jewijd heeft in het bijzonder nog eens de De eerste hulpdienst blijft op de gewone CONCERT „KUNSTKRING VOOR ALLEN" Lola Bobcsco (viool). Theo van der Pas (piano). Lola Bobesco. De nauwelijks 18-jarige Roumeensche Lola Bobesco was de verrassing van dit tweede Kunstkringconcert: een rasartlste en rasvioliste, die, hoewel ln haar uitingen nog wat ongebreldeld-dartel, ons toch door Zij wordt in 1939 in gebruik gesteld. In overeenstemming met een eerder gepubliceerd bericht betreffende het voornemen om hier ier stede een ge meentelijke open bad- en zweminrichting te bouwen, heeft de gemeenteraad gis- termiddag het besluit geno men de daarvoor benoodigde gronden aan te koopen. De nieuwe zweminrichting zal verrijzen in den Room- of Meerburgerpolder, ongeveer halverwege het einde der thans bestaande bebouwing langs den Roomburgerweg en de voormalige zwemin richting. doch dan iets die per polderwaarts. Het ligt in de bedoeling haar nog in den loop van het volgende jaar in gebruik te nemen. eischte strengere bezonkenheid haar d«l krijgen. Fauré'a Sonate op. 13 leek Lola Boboco .wel bijzonder na aan het hart te Technisch stond haar prestatie op buiten: gewoon hoogen trap, terwijl het poë- haarf1|nbêlnaard Tp'erh^r wcihch't 3 "SMS weggebracht, telde men er ln totaal acht- aandacht gevestigd op deze beschermings tien. Waar was nu het laatste slachtoffer? diensten en het groote nut en de noodza- Wie was het? Men mompelde, dat het Dui- kelijkheid van elk hunner ln het licht ge steld. Spr. uitte de hoop. dat velen zich ln dit stadsdeel zullen opgeven, hetzij als lid der N.V.L., hetzij als actief medewerker en ir.elaar was, die nog werd vermist, maar zekerheid daaromtrent had men om half tien nog niet. Politie en brandweer gingen_t dreggen in de omringende slooten. De for- ^o'o mogeiijk als" belde sche gestalten van politle-agenten beklom- men de wrakstukken Het eenige wat zij vohden. was een aan- tal brieven. Strakke, ernstige -gezichten tuurden bij het schamele "licht van een electrische lan taarn in de diepe duisternis, keken in den dichten, natten mist en hoopten ergens den zoo populairen gezagvoerder te vinden. Hier vond men een wiel, daar een stuk van een vleugel, honderd meter verder een wijze beschikbaar. De Eerste Leldsche E.HB.O.-Brigade be zet de posten in het Politicbureau, Leven daal en Watertoren, de Afd. Lelden van de Ned. Ver. voor E.H.B.O. de drie andere posten, terwijl ook de Reddingbrigade mede werkt. -J------- 1 Aan boord van de verongelukte machine Onder de 14 passagiers, van wie er 10 passen verwrongen klompstaal, dte eenige uren bevond eeri 28er bekwame bemanning, naar Londen zouden doorgaan, bevonden tevoren een vliegtuigmotor .as g Gezagvoerder was Jan Duimelaar. een der a'ch geen Nederlanders Er waren 9 Duit- weer honderd meter verder resten van de cabine enz. Eindelijk, kort voor elf uur, toen juist bekend geworden was. dat er in totaal vijf lijken geborgen waren, slaagde men er in het laatste slachtoffer te vinden. Het was dat van den gezagvoerder Jan Duimelaar. Het bleek, zooals men gevreesd had, te liggen tusschen de onder het ach terstuk van den romp terechtgekomen resten van de cockpit. Nadat het stof felijk overschot was uitgezaagd is het eveneens naar het Wilhelminagasthuls vervoerd. verkrijgbaar bij L. DEMIMENIE ZN. Haarlemmerstraat 169 - Tel. 1400. 3191 (Ingoz Med.) cuiste en meest ervaren piloten van de K.L.M; luchtmilllonnalr, rustig, onverstoor baar, en behoorend tot het puikje van de oude garde der maatschappij. Naast hem zat als tweede piloot, kapitein Van Geme- ren, geen pasbeginnend verkeersvlieger ln opleiding, maar een ervaren instructeur, commandant van de vliegsüiool der lucht- vaart-afdeeling Soesterberg. In de laatste maanden heeft hij herhaaldelijk ln de cock- Jen in 1922 behaalde hij zijn internationaal schers, 4 Engelschen en 1 Tsjech aan boord. Duimelaar. De bestuurder. J. J. E. Duimelaar. werd 27 September 1885 te Asperen (Z.-H.) ge boren. Hij ving zijn luchtvaartoarrlère aan in November 1916 als chauffeur-monteur oij de luchtvaart-afdeeling te Soesterberg. In Augustas 1921 werd hij leerling-vlieger pit der KL. M.-toestellen de iijnviuchten meegemaakt, om ervaring op te doen met meer motorige toestellen. De L.V.A. heeft immers de beschikking gekregen over de moderne Fokker-kruisers T. 5. en de ge vechtsvliegtuigen G. 1, en vanzelfsprekend bereiden de instructeurs en de comman dant van de vliegschool zich voor om met deze tweemotorige vliegtuigen de noodlge ervaring op te doen. De verdere bemanning bestond uit den marconist Surber en den mecanicien Huut. Zij allen bevonden zich in de cockpit, de commandopost van het vliegtuig, waar ook de eerste en hardste klappen vallen als er iets misgaat. Het vijfde lid dar bemanning was de steward Eys. Zijn plicht houdt hem in de cabine, waar hij achterin alle passagiers kan overzien en deze plaats, waar zijn werk hem roept, heeft hem gespaard voor het lot, dat de anderen ln de cockpit trof 1. Draait niet eenvoudig alle lichten uit, maar streeft emaar het leven in Uw huis of fabriek zooveel mogelijk normaal te laten functionneeren 5. Zorgt dat Uw woning naar geen enkele richting ook niet naar boven licht uitstraalt. 3. Begeeft U niet onnoodig op straat. 4. Vermijdt buitenshuis alle overbodige lawaai. L AUTOMOBILISTEN: Draait Uw lampen uit en zorgt ervoor, dat Uw stoplicht deugdelijk is afgeschermd; rijdt niet harder dan 15 K.M. per uur en blijft vooral niet stilstaan. 5. MOTOR- EN WIELRIJDERS EN BESTUURDERS VAN BESPANNEN VOERTUIGEN: Geleidt Uw ONVERLICHTE voertuigen aan de hand. 7. VOETGANGERS: Mijdt de rijbaan. W'NKELIERS EN GARAGEHOUDERS: Schakelt ook de verlichting van Uw reclameborden, automatics en benzinepompen uit. SCHIPPERS: Dooft Uw boordverlichting. S l ADGENOOTEN: Bewaart deze aanw'G.mgeu, want ze zón binnen kort op U allen van toepassing. en militair brevet Op 9 April 1922 trad hij in dienst der KLM. De heer Duimelaar bezat het onderschei- dingsteeken voor 12'/i-jartgen dienst bij de KLM. Hij maakte 25 Indië-vluchten, waar van 24 als gezagvoerder. Kapitein Van Gemeren. De kap'tein-vlieger W. van Gemeren was 43 Jaar oud. HIJ werd ln Juli 1923 in den rang van eerste luit, bij de L.V.A. geplaatst en 1 Jan. jl. tot kapitein bevorderd. W. J. van Huut. De werktuigkundige WUlem Johannes v. Huut is geboren te Enschedé op 26 April 1907. Zes jaar was hij gedetacheerd op de vliegkampen De Kooy en De Mok als bur- ger-vliegtuigmaker. Op 13 April 1931 kwam hij ln dienst bij de KLM. Hij stond bekend als een uit stekende kracht en hij was gedurende een half jaar gedetacheerd bij de Ohargeurs Reünies om het personeel aldaar te instru- eeren. C. J. Surber. De marconist Cornells Jan Surber werd geboren op 1 Juli 1912 te Rotterdam. Hij heeft als derde stuurman op de groote vaart gevaren; o.m. was hij ln dienst bij den Rotterdamschen Lloyd. Hij was reserve-lui tenant ter zee derde klasse In 1935 kwam hij als telegraf'st bij de KL M. in oplei ding en op 16 April 1936 ontving hij zijn aanstelling als zoodanig bij deze maat schappij De passagiers. Onder de passagiers bevonden zich zes Joodsche vluchtelingen uit Duitsch- land, die Zondag op Schiphol arriveer den, doch gistermorgen moesten terug- keeren, omdat hun papieren niet in orde waren. In Berlijn werd hun een Engelsch visuum verstrekt cn gister namiddag zouden zij vla Schiphol naar Engeland reizen. Twee van hen: mevr. Silberstein cn mevr. Schneider, kwa men toen echter om het leven, terwijl de anderen ernstig gewond zijn. Zwaar gekwetst werd de heer Silberstein. Diens dochtertje kwam er met lichte ver wondingen af. Verder werden ernstig gewond: mevr Vleymann, een Engelsche, uit Nieuw- Zeeland, die op weg was naar Londen; de Engelschen Ingram en Miller; en de Duitscher Weidemann. Lioht gewond zijn: de Dultsohe dames: mevr Weidemann, mej. Weidemann en mej. Zimmermann, alsmede de Engelschman Tairclough. Al deze passagiers waren op weg naar Londen. Licht gewond werd verder een Tsjech, die met zijn broer, die te Amsterdam woont óp weg was naar Nederland Laatstgenoem de werd nagenoeg niet gewond en kon naar zijn woning te Amsterdam worden over gebracht. De Dultsche mej. Muellerheim, die eveneens op weg was naar Amsterdam, werd ook licht gewond. zwakke, doch sterk gedifferentieerde toon zeer kon boeien. Jeugd heeft de attractie van het snel- wlsselende: zoo ook hier. Geestelijke vol dragenheid contrasteerde met ongekun stelde eenvoud, hooge ernst met speelsche losheid en gladheid. Eigenlijk geheel vrij van belemmeringen ook van zenuwen kwam Lola Bobesco eerst ln het z.g. „kleingoed": het Menuet van Pugnanl-Kretsler, Fauré's Berceuse, één en al ,,con sordino" vlelïng en zoete streellng. tenslotte het wlld-stelgerende „Hopak" van Moussorgskl, een staaltje van gedurfde virtuositeit en knappe techniek, met als toegift Beethoven's Rondlno. Na dit alles was er natuurlijk volop reden tot uitbundig applaus: de luchtige teerheid, de rake expressie, de veroverende vreugde van den klank, géén wonder, dat het audi torium er door gepakt en meegesleept werd. De aanvang had ons persoonlijk niet zóó bevredigd. Het was alsof van der Pas, juist van zijn Indische tournée terugge keerd. zich bij de delicate toonproductle van de violiste niet volkomen kon aan- issen Zoo werd het Allegro In Mozart's Sonate" op 8 niet een volledig samengaan, véél meer een solistisch naast elkander staan, waarbij de pianist sterk domineerde en Lola Bobesco's „vlindervluchten" niet kon volgen. In het Andante ontstond oen juiste harmonie, waarna in de Finale een nóg luchtiger accent gewenscht ware, om van „volmaakt" te kunnen spreken. Bach's concert in a kl. t. getuigde reeds van sterke concentratie, hoewel ook hier rhythmlek met Inzicht en uiterst knap voorgedragen en beheersoht werden. Het „avontuurlijke" element ln het spel dezer talentvolle violiste, voor wie de ko mende Jaren ongetwijfeld nog veel schoons geborgen houdt en die thans reeds een fenomenale ontwikkeling heeft bereikt, is opvallend. Hoog en levendig gevarieerd zijn haar vluchten ln het rijk der muziek, sensltief-vibreerend ls de muzikaliteit vaa haar wezen, aantrekkelijk de telkens weer aanstormende temperamentvolle drang harer Jeugd, die op den duur echter nog naar meer rust en evenwióht vraagt. Theo van der Pas. de oudere, Ls haar dit opzicht vóór. Hóe goed de samerwer- king later op den avond ook slaagde, toet bleef het onderscheid ln Jaren en dus meermalen in opvatting, zijn stempel i dit muslceeren leggen. Dit neemt niet weg, dat de charme de zeer speciale, ranke en toch bloeiend toongevlng. de gratie der voordraoht end volgroeide techniek dezer talentvolle violiste haar reeds nü doen aanwijzen als een der vlollstische .sterren", wier licht - ondanks de hevige hedendaagsche con- curvontle over de wereld zal stralen. Haar markante persoonlijkheid ls daa. toe mede een voorname waarborg. Het applaus was warm en geestdrll fraaie bloemstukken werden haar aange boden. Theo van der Pas, de als steeds betroui- bare steun, hield zich bescheiden op des achtergrond. Nog één opmerkingwas hét voortduren de stemmen, óók tusschen de deelen m van soeme conceiuiaue, uuc»« -------- de nervositeit nog niet geheel overwonnen niet eveneens een uiting van nerval» was. In verbijsterend snel tempo waren de DA - kan een Lola Botam belde Allegrl gehouden, waartusschen een sterk Innerlijk bewogen Andante opklonk. Grootsche perspectieven voor de toekomst waren te onderkennen: met het ouder wor den zal hier waarschijnlijk ook de ver- makkelljk overwinnen, nietwaar? Voor violiste van hahr capaciteiten, die het zóóver zal brengen en het reeds heeft g<- bracht, ls dat mogelijk en bovendien be slist noodzakelijk orienteering naar den stand der KATHOLIEKE EMANCIPATIE IN NEDERLAND. Voordracht van prof. dr. J. A. Veraart. Over dit onderwerp hield prof. dr. J. A. Veraart gisteren een voordracht voor de RK. Studentenvereenigik.g .Sint Augusti- t il nus" alhier. Aan deze rede is het volgende tllSSCllCIl alle StatlSWljKeU ontleend. Het katholieke volksdeel van Nederland is een goed en sterk deel van het Neder landsche volk van toenemende kracht en 3155 (Iogez. Med' j i H massa dos volks aan liet geld-kapitalisme, met elndelooze reserves. Het Is nu en dan da, thans weer Reducht den kop opsteekt, goed te onderzoeken, hoe het s aat met het „ebied van werkloosheidsbestrijdm zijn ontwikkel,nz ln het groote volksgeheel i en het 5Chenken van rechtspositie aan bet OD verschillend cultuurgebied. Hlerbti ls k)e)ne yolk hebben de katholieken een reus achtige taak. De begane grove fouten m«- ten nog altijd worden goed gemaakt enzeer positieve arbeid moet worden geleverd. Dit brengt ons od het gebied der staat kunde. Door aard en samenstelling benoon het katholieke volk tot de zeer vooruit" benerklng geboden De deelname aan de wetenschappelijke vo'ksprenatle ls nog altijd onevenredig klein. Eigen universiteit en eigen hooge- school hebben ons belangrijk vooruit ge bracht. KwalFatlef leveren de kathol eken dikwijls eminenten wetenschappelljken ar I beid Maar wie onze wetenschappelijke werkzaamheid meet aan onze bijdragen in tijdschrift, praeadvies en boek zal moeten erkennen, dal, wli nog lang niet in overeen stemming zijn met ons percentage in het volk. Tot. een zeer krachtige beoefening der vakwetenschap kan dan ook niet genoeg ln onze academ'sche milieu's worden aan gespooi d- Kivcircu vil UUUUIUIIK. j-ic aiieis*—-- Vooral is var, belang onze bijdrage tot de j draagzaamheid is bassend voor ons In d geestelijke en tijdelijke welvaart van het verband behandelt spr. de fouten u» oudere fasen van onze emancipatie. Dn3™ strevenden. Bij het Nederlandsche volk be hoort de politieke democratie die wu a' een kostbaar erfgoed hebben te bewaren, maar ook od moderne wijze moeten un-i bouwen Struycken ls hier onze groote leer meester. maar zlln werk moet op de hoog" van onzen tijd worden gebracht. Tenslotte sprak de Inleider over de ver draagzaamheid tegenover de andere volks groepen en onderling. De allergrootste v»- geheele Nederlandsche volk. Daarvoor ie van groote beteekenis onze positie op sociaal-economisch en staatkundig terrein. De ka holieken kunnen het zeker niet hei- Den dat zij in het practlsch economisch leven een zeer bescheiden plaats bezetten. De eeuwenlange achterultstelLng heeft hen ver gehouden van Ind'sche mijnen en cul tures, seheepmaatvaar.schappijen en bank wezen Dat mag hen nie beletten zeer krachtig mee te arbeiden aan de economl- behandelt hij de onderlinge verdraagzaam heid Niets teekent meer dat wil er lang niet zijn, dan dat de oude kudde?" nog vaardig is over ons. Afwijkende mee' ntngen worden verdoezeld en onderdrukt Het critlsch element wordt practlsch steeos als een gevaar gezien vooral op de gr?" gebieden van het volksleven Natuurlijk critlcisme zonder constructiviteit een dlnz. Maa- waar d.e cons,.ructlvltsit voo op de geb'eden van staatkund- en socm economie aanwezig ls. hebben wii n00_fl ehe on'w'kkeling van hel seho-le volk; dat ls tuist een kra-h'lg aansporing om te - werken aan de on'wor-teline van de groote dat de frlssche wLnd der critlek d°or "J? kranten, tijdschriften en vergadennï® blaast. Spr. eindigde zijn rede met een ïaK.. ring tot rusteloozén arbeid aan de on11* kelln-g van een emanclpat'e die noe 'a - niet ls voltooid Het gemeentelijk badhuis aan de van der In ,ons Blsteren geplaatst verst». Werfstraat zal op Woensdag 10 November ?e °Pemng van de ontspannlngszae a.s. van des middags 12 uur tot des n m. i 'le' clir- Werkloosencomite ls een 2uur voor het publiek gesloten zijn. weggevallen. Er is bij deze gelcgenh™ j-. woord gevoerd door dr. D. Kuilman. »c' -den cn ds. h A wieringa, Geref. predikant Geneeskundigen Dienst. dezer stede 8 2-J

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1938 | | pagina 2