BUITENLAND D® stri'd *n het
LAATSTE BERICHTEN
LEiDSCH DAGBLAD - Eerste Blad
Dinsdag 1 November 1938
Verre Oosten
De strijd in Spanje
Binnenland
RECHTZAKEN
DE ALGEMEENE TOESTAND.
De arbitrage te Weenen.
Besprekingen op den Balkan.
Heden komen, gelijk bekend, te Weenen
de arbiters tusschen Praag en Boedapest
bijeen Ciano, von Ribbentrop, Shcadkowski
en de Kanya zijn aanwezig!
In de ..Deutsche diplomatlsch-politische
Korrespondenz wordt ten aanzien van de
arbitrage door Duitschland en Italië in de
kwestie der grenzen tusschen Tsjecho-Slo-
waklje en Hongarije om. geschreven:
Duitschland heeft bh de regeling der Su-
deten-Duitsclie kwestie getoond, dat het
zich zelf aan het grondbeginsel gehouden
heeft, welks veronachtzaming het sedert
Versailles heeft bestreden: het primaat van
het ..Voikstum".
Het voorbeeld, dat Duitschland bij deze
gelegenheid heeft gegeven en nog geeft,
n.l. het afstand doen van extensieve inter
pretatie van „volkstumsmaessige" en daar
bij duidelijk niet gerechtvaardigde doelstel
lingen. geeft het Duitsche rijk'het recht
ock bij de confligeerende partijen een ge
lijk begrip te veronderstellen.
Ook Italië, waar de nationale gedachte
het uitgangspunt voor den opbouw en de
vorming van dit groote land is geweest, is
door dezelfde opvattingen bezield en heeft
dit standpunt niet slechts éénmaal op edel
moedige wijze doorgezet.
In dezen geest zullen de beide mogend-
herten aan het werk gaan om als eerlijke
makelaars dezen twist te helpen beëindi
gen en de grondslagen te leggen voor een
goede nabuurschappelijke samenleving der
volkeren in het Donaubekken.
Dit bevestigt, dat van een gemeenschap
pelijke Poolsch-Hongaarsche grens geen
sprake zal kunnen zijn! Ook al blijft vooral
Polen nog altijd daarvoor ijveren.
Te Nisj hebben de Bulgaarsche en Zuid-
Slavische premiers elkaar ontmoet. Eenige
uren hebben Kiosjeiwanof en Stojadino
witsj geconfereerd. De eerste zeide na af
loop voldaan te zijn, dat hij zijn ouden
vriend Stojadinowitsj had kunnen ont
moeten.
Hij zeide. dat de besprekingen in ver
band met het verdrag van eeuwige vriend
schap tusschen Bulgarije en Zuid-Slavië
gestaan hadden.
Stojadinowitsj verklaarde deze woorden
volledig te kunnen onderschrijven. De ont
moeting was welsprekender dan alle woor
den geweest.
In tegenspraak met zekere geruchten,
wordt officieel verklaard, dat over grens
herziening niet is gesproken.
ENGELAND.
Mutaties in de regeering.
Voor nationale verdediging.
Officieel wordt medegedeeld, dat Sir
John Anderson benoemd is tot lord
grootzegelbewaarder.
Tsjang-Kai-Sjek zal
volhouden.
In een mededeeling aan het Chineesche
volk verklaart maarschalk Tsjang-Kai-Sjek
vastbesloten te zijn, het verzet tegen Japan
voort te zetten en vraagt hij vertrouwen
te hebben in het behalen van de eindover-
Runciman is lord president van den w'"n.'n8-
Tsjang-Kai-Sjek legt er, in verband met
de
DUITSCHLAND.
Legermutaties - De gouw Sudeteniand.
Met ingang van 1 November zijn bevor
derd
Tot kolonel-generaal de generaal der
vliegers. Milch. staatssecretaris van het
ministerie van luchtvaart.
Tot generaal der vliegers luitenant-gene
raal Stumpf, chef van den generalen staf
van het luchtwapen.
Tot luitenant-generaal generaal-majoor
Udet van het rijksministerie van lucht
vaart.
De Führer en opperbevelhebber der
weermacht heeft den opperbevelhebber van
legergroep één, kolonel-generaal von Rund-
stedt, op diens verzoek met ingang van 31
October 1938 ontslag verleend uit den ac
tieven dienst en hem het recht toegekend
de uniform van het achttiende regiment
infanterie te blijven dragen.
Tot zijn opvolger werd benoemd kolonel-
generaal von Beck, die tot nu toe opperbe
velhebber was van legergroep drie.
De Führer heeft voorts den chef van den
generalen staf van het leger, generaal der
artillerie Beek. op diens verzoek uit den
actieven dienst ontslagen met ingang van
31 October, onder toekenning van den rang
van kolonel-generaal en het recht de uni
form te dragen van het vijfde regiment ar
tillerie.
Tot zijn opvolger als chef van den gene
ralen staf van het leger heeft de Führer
den generaal der artillerie, Halder, be
noemd.
Tenslotte is generaal Keitel bevorderd tot
general-oberst.
De Fuehrer heeft bij decreet bepaald, dat
met ingang van vandaag de Gouw Sude
teniand der N.S.D.A.P. wordt ingesteld met
als zetel Reichenberg. Gouwleider zal zijn
Konrad Henlein, terwijl tot plaatsvervan
gend gouwleider Karl Hermann Frank is
benoemd.
Henlein zal volgens de instructies van
den plaatsvervanger van den leider de
overheveling der Sudeten-Duitsche partij
in de N.S.D.A.P., zoomede de organisatie der
N.S.D.A.P., haar geledingen en aangesloten
bonden voorbereiden.
De plaatsvervanger van den leider heeft
bepaald, dat de Sudeten-Duitsche partij op
5 November in de N.S.D.AP. zal worden
opgenomen.
raad als opvolger van Hailsham.
MacDonald is voortaan minister van
de dominions, zoowel ais van koloniën.
Lord Hailsham heeft Chamberlain een
schrijven doen toekomen, waarin hü ontslag
vraagt en verklaart, dat dit niet geweten
moet worden aan verschil van meening
omtrent de politiek deT regeering. maar aan
het feit, dat de noodzakelijk van het ver
vullen van twee vacatures in het kabinet
het wenscheiyk maakt dat de minister
president de beschikking heeft over een
post, we'ke niet het beheer van eenig groot
departement Inhoudt, zoodat het kabinet
od breedere basis versterkt kan worden.
Chamberlain heeft in zijn antwoord
u'ting gegeven aan zijn leedwezen over
Ha'lsham's heengaan en dank uitgesproken
voor de door Hailsham bewezen diensten.
De liberalen van de groep-Simon bezet
ten thans vijf posten in het kabinet, ter
wijl het aan-al zetels van de nationale
arbeiderspartij twee is gebleven De overige
posten worden door conservatieven bezet.
Het aantal kabinetszetels Is met één ver
minderd door de dubbele functie van
MacDonald.
Het belangrijkste is de benoeming van
Anderson. Vermoedelijk zal hij zich bezig
houden met de verdediging van het moe
derland en in het bijzonder met de voor
zorgsmaatregelen tegen luchtaanva'len
Lord Runciman komt in de regeering
terug. Hi.i heeft hierin reeds verscheidene
keeren z'tt'ng gehad o.a. als minister van
financiën in 1937 was hij afgetreden als
minis'er van handel. Zooals men weet heeft
de Britsche rezeering bij de oplossing van
het Tsjecho-Slowaaksche vraagstuk van
ziin diensten gebruik gemaakt.
S r John Anderson is gouverneur van
Bengalen geweest van 1932 tot 1937. Hij
was voorzitter van de commissie van par-
lements'eden d e de kwestie van evacuatie
van burgerbevolkingen uit gevaarlijke ge
bieden in tilden van oorlog heeft bestu
deerd. Het rapport van de commissie is de
vorige week inged end en de regeerlng heeft
net meerendeel van de aanbevelingen aan
vaard.
De pers is ietwat teleurgesteld dat
Anderson niet den titel zal dragen van
minister van nationalen dienst en zoo
doende het gezag daartoe bezit.
Talrijke personen, welke de marine, het
leger, de luchtmacht, de kerk. de zaken-'
wereld en de politieke wereld vertegen
woordigen, hebben m een open brief uit
een gezet. dat Engeland zijn eilandkarakter
beeft verloren. Zij verlangen derhalve een
reeks maatregelen tot het beschermen van
de vrijheid des lands. Onder de ondertee
kenaars merkt men op den markies van Sa
lisbury, den markies van Willingdon, den
bisschop van Londen, generaal sir Ronald
Charles, admiraal sir William Goobenough
en luchtmaarschalk sir John Salmond. De
onderteekenaars verlangen od de eerste
plaats de instelling van een ministerie van
nationalen dienst, dat verantwoordelijk is
voor de coördinatie, organisatie en con
trole van de geheele landsverdediging. Ook
verlangen zij. dat onmiddellijk een regis
ter wordt aangelegd, waarin de bijzondere
geschiktheid van alle Engelschen wordt
vastgelegd. Zij verlangen verder systema
tische lichamelijke opvoeding van de jeugd
en een rationeele opleiding, waardoor de
jeugd wordt voorbereid voor een even-
tueelen dienst in de actieve of passieve
verdediging van het land De ondertee
kenaars verwerpen evenwel de conscriptie.
ontruiming van Hankau en Kanton,
den nadruk op, dat het van te voren in de
bedoeling van de mililtaire leiders lag. het
zwaartepunt van den strijd niet te leggen
in smalle kuststrooken, waar de Japanners
in het voordeel zijn door hun voorsprong
in materiaal. Het was direct het plan, al
dus de maarschalk, dat de Japansche troe
pen naar het uitgestrekte achterland gelokt
zouden worden. Ook Hankau was niet de
aangewezen plaats voor een beslissenden
veldslag: men heeft hier den vijand zware
verliezen toegebracht en inmiddels tijd ge
wonnen voor de voorbereiding van de ver
dediging in het gebied ten Westen van Han
kau Nadat Kanton was gevallen en de
spoorweg KantonHankau doorgesneden
was, had Hankau zijn beteekenls verloren
en daarom werd bevel gegeven tot de mili
taire ontruiming van de stad, die in de
grootste orde werd volbracht, zoodat het
Chineesche leger zijn gevechtskracht voor
den strijd in het achterland heeft behou
den.
Sinds het uitbreken van den oorlog heeft
de Chineesche strategie den nadruk gelegd
op den oorlog als een geheel en niet op
het behoud of het verlies van een bepaald
gebied of een bepaalde stad. De ontruiming
van Hankau is het sein voor een tegen-of
fensief in het geheele land en aanvallen
van de mobiele af deelingen in alle streken.
Het programma van den Chineeschen
tegenstand bevat drie hoofdpunten, n.l.
tegenstand over langen tijd, tegen
stand in het geheele land en strijd om
het initiatief. Dit initiatief kan slechts
verworven worden, doordat men de
Japanners in het binnenland lokt.
Zelfs wanneer de leveranties van oor
logsmateriaal onmogelijk geworden zijn,
zelfs wanneer de blokkade ter zee
voortduurt en alle internationale ver
bindingen afgesneden zijn, zal China
den strijd voortzetten tot de overwin
ning behaald is.
De toestand, aldus Tsjang-Kai-Sjek. is
zóó. dat lang geleden voorraden zijn opge
slagen. die voldoende zijn voor een voort
gezet verzet, en dat door den arbeid van
jaren de verbindingen in het achterland
verzekerd zijn.
Van het front valt -wqinig te melden. In
Hankau rijzen bUjkbaif' eenige moeilijkhe
den tusschen de Japanners en de Engel
schen inzake de bewegingsvrijheid der En
gelschen aldaar.
Aan de Ebro duurt de strijd voort, doch
wijziging van eenige beteekenis komt er
niet. De laatste 24 uur hebben de recht-
schen een reeks luchtaanvallen aan de
Oostkust gedaan, tengevolge waarvan ze
ventig menschen om het leven zijn ge
komen en tweehonderd gewond. Het hevigst
was de aanval op Alcira waar een trein,
die het station verliet, door bommen werd
getroffen. Daarbij werden een-en-twlntig
menschen gedood en tachtig gewond.
Het eeuwfeest van Beynes.
Minister Steenberghe bij de officieele
herdenkingsbijeenkomst.
Hedenmorgen, op den dag, dat de Konink
lijke fabriek van rijtuigen en spoorwagens
J. J. Beynes N.V. te Haarlem honderd Jaar
bestaat, werd In een gedeelte van de groote
wagenmakerij in het fabrieksgebouw aan
liet Stationsplein een officieele herden
kingsbijeenkomst gehouden. Om half negen
was een plechtige heilige mis opgedragen in
de St. Josephkerk in de Jansstraat, waarbij
vele belangstellenden tegenwoordig waren.
Om elf uur was het geheele personeel in
de sober, doch smaakvol versierde zaal aan
wezig. Een speciale plaats was gereserveerd
voor de omvangrijke groep gepensionneer-
den, die eveneens bij deze plechtigheid te
genwoordig waren. De beteekenis, die de
Beynesfabrieken hebben voor de Neder-
landsche industrie, werd geaccentueerd
door de aanwezigheid van mr. P. L. Steen
berghe, minister van economische zaken.
Namens de directie der fabriek heeft prof
fr. J. Klopper, president-commissaris der
naamlooze vennootschap, den minister en
de overige aanwezigen begroet.
Nadat de minster zijn beste wenschen
voor de toekomst van de onderneming had
uitgesproken, deelde hij mede. dar het H M.
de Koningin behaagd heeft te benoemen
tot Officier in de Orde van Oranje Nassau,
ir. H. J. M. Bekkers, directeur der vennoot
schap.
Namens zijn ambtenoot van sociale zaken
deelde m nister Smenberghe verder mede,
dat het Have Majesteit tevens heeft be
haagd de aan de orde van Oranje Nassau
verbonden eeremedaille in goud toe te ken
nen aan den heer A. J. Lips, teekenaar-
constructeur, tevens commissaris van het
weduwenfonds ..Hulp door Eendracht", en
In zilver aan den heer H. Meijerhoff wa
genmaker tevens voorzitter van de com
missie van overleg; den heer J. Steeman,
werkmeester, tevens controleur van het
..Familie Beijnesfonds", en den heer C.
Kruyff. vuurwerker, tevens voorzitter van
het weduwenfonds „Hulp door Eendracht".
Hierna werd het woord gevoeTd door den
directeur der fabriek Ir. H. Beckers en door
mevr. P. 3eynes-van der Grinten, weduwe
van een der overleden directieleden, die een
groote stuwkracht was der onderneming.
Namens het hoogere en lagere personeel
werd c a. gesproken door ir van Ditzhuyzen
en de beide gedecoreerden de heeTen A J.
Lips en B Kruyff.
Aan elk lid van het personeel werd een
fraa1 uitgevoerd gedenkboek overhandigd,
terwijl voorts werd bekend gemaakt, dat als
fees'gave veertien dagen loon extra zouden
worden uitgekeerd
HET WEER IN OCTOBER.
FRANKRIJK.
De kabinetsraad.
De kabinetsraad van gisteren was geheel i
gewij d aan een volledige en gedetailleerde1
uiteenzetting van den financieelen toe
stand.
Marchandeau heeft de maatregelen be
kend gemaakt, welke hij noodig acht voor
de handhaving van het evenwicht op de
begrooting.
Het onderzoek dezer maatregelen zal
worden voortgezet in een nieuwe kabinets
bespreking, welke is vastgesteld op heden
middag.
TSJECHO-SLOWAKIJE.
De partij-politiek verdwijnt.
De Tsjechoslowaaksche nationaal-socia-
listische partij, waarvan de afgetreden
president, Benesj het meest vooraanstaande
lid was, heeft een manifest gepubliceerd,
waarin wordt gezegd, dat de partij besloten
heeft tot ontbinding over te gaan. Een
directorium van vier personen is benoemd
om met de overige partijen te spreken over
een mogelijke nieuwe organisatie. Ais voor
waarde tot het deelnemen aan deze nieuwe
beweging stelt de partij alleen, dat reke
ning wordt gehouden met de nationale en
sociale belangen van het land.
In een gisteren gehouden vergadering
van de executieve der Tsjechische volks
socialisten, waar het zeer stormachtig toe
ging. is het bestuur der partij afgetreden.
Een uit vier leden bestaand directorium,
waarin zitting hebben de eerste burgemees
ter van Praag en minister dr. ZenkI, is be
noemd voor de leiding der partij.
ITALIË.
Mussolini tegenwoordig.
Gisteren heeft Mussolini te Prato Sme-
raldo, op 20 kilometer van Rome, een nieu
wen kortegolfzender geopend, die de
machtigste ter wereld is.
Het station, dat technisch geperfection-
neerd is, heeft vier zenders van 50 en vier
van 100 kilowatt. Verscheidene der an
tennetorens zijn honderd meter hoog.
Gekleed in de uniform van eersten
maarschalk, heeft Mussolini voorts in de
golf van Gaete aan boord van den kruiser
.Trieste" een vlootschomv gehouden van
de schepen, die de 20.000 Italiaansche
kolonisten naar Libye vervoeren.
ZWITSERLAND.
Spionnage.
Het openbaar ministerie te Bern heeft
een onderzoek geopend tegen den advocaat
Eugen Wildi, op grond van de wet tegen
de spionnage en de wet betreffende aan
slagen op de onafhankelijkheid des lands.
Het onderzoek is geopend in verband met
een onderhoud, dat Wildi en zijn echtge-
noote te Bazel hebben gehad met een
Duitschen agent Deze agent en een te Ba
zel wonende Zwitser zijn gearresteerd.
In het belang var het onderzoek kan
niets naders worden medegedeeld.
In een gemeente in het Ri'ndal heeft de
politie zes jongelieden gearresteerd Tijdens
een huiszoeking bij één hunner kwam de
verdenking van nationaal-sociaiistische
propaganda bij de politie op en het gevolg
was, dat thans tien personen in St. Gallen
gearresteerd zijn.
De doodslag te Obdam.
Tegen kapper vijftien jaren
gevangenisstraf geëischt.
De Alkmaarsche rechtbank heeft heden
de strafzaak tegen den kapper D. uit Ob
dam, welke zaak veertien dagen geleden
werd onderbroken, omdat twee getuigen,
namelijk dokter Hulst uit Leiden en de
voormalige dienstbode, A. B„ afwezig wa
ren. voortgezet. Na het verhoor van den
verdachte en de getuigen eischte de of-
fic'er tegen D. wegens doodslag de maxi
mum straf: vijftien jaar.
Nadat de .verdachte veertien dagen gele
den aanvankelijk ontkend had. dat hij zijn
vrouw opzettelijk van het leven had be
roofd. bekende hij toen tijdens de recht
zitting, na een scherpe ondervraging van
den president, dat hij zijn vrouw tot een
stoeioartij had uitgelokt Hij gaf toe. dat
ilii haar daarbii de keel had dichtgedrukt.
Vandaag werd de zaak hervat met het
verhoor van de dienstbode. Zij gaf toe een
verhouding met den verdachte te hebben
gehad, doch ontkende evenwel, dat hij haar
na het overliiden van zijn vrouw de waar
heid had verteld.
Dokter Hulst verklaarde vervolgens, dat
de vrouw van D door geweldpleging om
het leven was gekomen, vermoedelijk door
dat verdachte ziin hand In de keel van
de vrouw heeft gestoken en bovendien de
Iuchtoiio heeft dichtgeknepen.
Nadat de verdachte nog verklaard had
met de dienstbode over een mogelijk hu-
weiiik te hebben gesproken, hetgeen deze
-Midge pertin?nt ontkende nam de of-
ficter mr. van der Feeo de Lille hel woord
Hü concludeerde dat hlCT positief onzpt in
het snel is geweest en htj achtte doodslag
bewzen. Hü vroeg, mede omdat de man
zoo lang mogelijk was bliiven ontkennen,
de maximum straf, namelijk vilft'en jaar.
De vevdedieer. mr Schuurman slool zich
"in bvi het reniiisitoi' van den officier.
^tepVitx lichtmint zae hh voor den ver
dachte: d° houding van de dienstbode d'°
z i. voor veertig procent verantwoordelijk
voor het gebeurde kan worden gesteld. Ten
slotte refereerde ole'ter zich aan het oor
deel van de rechtbank.
Uitspraak 8 Nov. a.s.
Mededeeling van het Kon. Ned. Met.
Instituut te De Bilt.
Gemiddeld over de vijf hoofdstations
was in October de ochtendtemperatuur 0.2
graden boven normaal, in de drie decaden
resp. l'/i en 2'/i graad boven en 3 graden
beneden normaal. De grootste afwijkingen
kwamen voor op den 17den en den 25sten,
resp. 6 graden boven en 7 graden beneden
normaal. De gemiddelde dagelijksche ma
ximum temperatuur en het gemiddelde
dagelijksche minimum waren resp. gr.
beneden en 1 graad boven normaal. Het
aantal vorstdagen bedroeg te De Bilt 4 te
gen 3 normaal De neerslag was in het
Noorden van het land 60 tot 65 pCt. boven
normaal, in het midden 35 tot 50 pCt.
boven normaal en in de zuidelijke provin
cie normaal tot 15 pCt. daar boven en be
nemen. Te De Bilt werd 101 uren zonne
schijn waargenomen, tegen 104 uren nor
maal.
DE DIENSTREGELING DER NEDERL.
SPOORWEGEN.
Samenvoeging van het personen- en
goederenvervoer.
In een onderhoud, dat wij hedenmor
gen hadden met prof. dr. ir. J. Goudriaan,
directeur-generaal der spoorwegen, heeft
deze ons medegedeeld, dat de plannen tot
samenvoeging van den dienst van vervoer
en handelszaken met dien van exploita
tie thans vasten vorm hebben aangeno
men. Met de ultvoeTing daarvan is reeds
een aanvang gemaakt. De hergroepeering
der verschillende werkzaamheden zullen er
toe leiden, dat de bureaux, die zich bezig
houden met de dienstregelingen van de
personen- en van de goederentreinen wor
den samengevoegd. Zij zullen komen te
staan onder leiding van den adjunct-chef
van dienst, den heer J. Ente.
Naar aanleiding van deze mededeeling
gaf. prof. Goudriaan op ons verzoek nog
een nadere toelichting.
De twee dienstregelingen aldus prof.
Goudriaan hangen volkomen met el
kander samen, zoodat het wenschelijk werd
geacht beide samen te voegen tot één
aienst. Ook de techniek der belde dienst
regelingen is zoo verwant aan elkaar, dat
samenvoeging doelmatiger lijkt.
Op de vraag, m hoeverre deze samen
voeging personeelsmutaties tengevolge zal
hebben, deelde prof. Goudriaan mede. dat
hij hierover geen nadere mededeelingen
kan verstrekken, niettegenstaande in dat
opzicht de directie haar standpunt reeds
had bepaald en verschillende besluiten
had genomen. Te gelegener t>id. wanneer
de directie der snoorwegen d t wensche
lijk acht. voor den goeden gang van za
ken. zullen nog nade* mededeelingen wor
den gedaan
De luchtbeschermings
tentoonstelling te Amsterdam
WEER TWEE „WILDE" AUTOBUS
DIENSTEN VERBODEN.
De president van de Amsterdamsche
rechtbank h"eft heden wederom uitsp-oak
I gedaan In twee korte gedingen, door de
spoorwegen aanhangig gemaakt fesren
„wilde" autobusdiensten Hij verbond den
dienst AmsterdamArnhem, die onderhou
den wordt door de universeele automobiel
handel „Unah" en de Noordholland Ex
press, die den dienst AmsterdamAlkmaar
onderhoudt.
Officieele opening door
minister van Boeyen.
In tegenwoordigheid van een groot aar-
tal genoodlgden heeft hedenmorgen de
minister van Blnnenlandsche Zaken, mr H.
van Boeyen. de groote luchtbescherminzs-
tentoonstelling Amsterdam 1938 „Lubeta"in
de zalen van het voormalige Tesselschade-
ziekentouis aan het Leldschebosohje te Am.
sterdam, officieel geopend.
De wethouder voor de openbare gezond
heid en het ziekenhuiswezen te Amsterdam,
de heer G. Baas Kzn„ heette als voorzitter
van het uitvoerend comité de aanwezigen
welkom en verzocht minister van Boeyen
de tentoonstelling te openen.
Deze 'Zeide dat meer dan één stem wordt
vernomen: „De overheid heeft de dure
roeping voor alles, wat noodig is ter bevei-
liging tegen luchtaanvallen, zorg te dragen
Het initiatief, dat het tentoonstellings-
comité te Amsterdam genomen heeft
spreekt van een andere opvatting, welke
het principe huldigt, dat voor meerderen
zoowel voor het individu als voor den werk
gever en de overheid, hier een taak ligt en
dat alleen, indien een ieder zijn eigen ver
antwoordelijkheid verstaat, in Nederland
geschieden kan, wat dringend elsch is.
Terecht is in de bladen de laatste weken
belicht, dat op het gebied der luchtbescher
ming In ons land nog veel te weinig ij
verricht. Nederland staat evenals nage
noeg alle ons omringende landen nog
aan liet begin van den opbouw van deze
zorg. Maar beteekent dat nu, dat er slndj
1936 toen de wet betreffende bescher
ming tegen luchtaanvallen tot stand kwam,
niets of nagenoeg niets of zelfs weinig is
geschied of dat er veel minder is geschied
dan in amdere landen?
Wie zoo oordeelt is naar mijn vaste over
tuiging óf onkundig óf onbillijk in zijn
critlek en kent noch hetgeen in ons land
bereids tot stand kwam, noch den stand
van zaken buiten onze grenzen, aldus de
minister.
Spr. drong er op aan de afbrekende cri
tlek achterwege te laten en bracht hulde
aan zoovele burgemeesters en hoofden van
luchtbeschermingsdiensten voor de maat
regelen, welke zij hebben getroffen, als
mede aan de talrijke bedrijven, die zeil
een goede organisatie hebben opgebouwd.
In zeer breeden kring is een diep ver
antwoordelijkheidsbesef aangetroffen, ter
wijl men juist daar. waar men door dal
besef gedragen wordt, niet het meest ol
niet alles van de regeering verwacht en
men wegen heeft te vinden om bescher
ming te organiseeren, die aan redelijke
eischen voldoet.
Wee hem. die ons volk wijs maakt, dat
de overheid het alleen heeft te doen, hel
alleen kan doen.
Wie de geschiedenis en de ontwikkeling
van de bestrijding van de gevolgen voor de
burgerlijke bevolking tegen luchtaanvallen
kent, ziet duidelijk, dat van den beginne
af aan en steeds deze draad gevlochten is:
tweeërlei taak, namelijk een roeping voor
de overheid, maar ook verantwoordelijk
heid voor iedere private instelling en nog
meer voor ieder individu.
Geen overheid zal in staat blijken, die
volheid van zorg te geven, die hier gebeden
is. Zonder algeheele medewerking der be
volking zal zij hoogstens, en dan nog
slechts in een deel der gevallen, het lijden
kunnen verlichten.
Een leder, zonder uitzondering, heeft hier
een taak te verrichten.
Pas dan, wanneer volledig het besef
doordringt, dat het gaat over het leven van
de onzen, zal die zorg verkregen kunnen
worden, die in de ure des gevaars de
grootst mogelijke zekerheid biedt.
Dat besef is in Nederland groeiende Het
dient gecultiveerd en misschien ook wel
beschermd te worden.
Spreker verklaarde hierna de tentoon
stelling voor geopend.
Na de openingsplechtigheid verspreidden
de aanwezigen zich door de zalen van het
voormalige Tesselschade-ziekenhuis ter be
zichtiging van de tentoonstelling, welke op
het gebied der luchtbescherming een der
omvangrijkste, best gedocumenteerde, maar
vooral instructief en decoratief een der best
verzorgde tentoonstellingen is, die ook in
het buitenland zijn gehouden.
Het eerst wordt de aandacht gevestigd op
het luchtgevaar. o.a. door duidelijk te laten
zien hoe kort de afstanden zijn van onze
landsgrenzen tot de voornaamste centra des
lands en door een overzicht te geven van
de sterkte der luchtvloten der ons omrin
gende landen. Maquettes en teekeningen
toonen de verschillende aanvalsmiddelen en
hun uitwerking, waarna men tenslotte In
het gedeelte komt, waar uit dit alles de lo
gische conclusie wordt getrokken: het is
dus noodzakelijk over een goede luchtbe
scherming te beschikken.
Tenslotte exposeeren verschillende bedrij
ven de producten, die zij op het gebied der
luchtbescherming vervaardigen en laten
eenige andere ondernemingen zien. welke
maatregel zij ter bescherming van haar
personeel hebben genomen.
De tentoonstelling is voor het publiés
toegankelijk tegen een entreeprijs van 20 ct.
Zij blijft geopend tot 12 November a.s L-'
den van den luchtbeschermingsdienst heb
ben toegang tegen den halven prijs.
ZILVEREN JUBILEUM VAN DEN HEEK
C. OVERDEVEST.
Op hartelijke wijze is heden dc heer C-
Overdevest te Voorschoten, in verband met
diens zilveren jubileum bij de firma B?'
mijn gehuldigd Hij werd om 11 uur van
zijn huis afgehaald en met zijn gezin naar
de zaak van den heer M. Romijn, hooi-
stroohandel, gebracht. Daar werd hij toe
gesproken door den heer M. Romijn. die
hem dankte voor al hetgeen hij had WjJ
daan. De hoop werd uitgesproken, del bb
nog vele jaren werkzaam zal mogen rub'
onder overhandiging van een enveloppe
met inhoud.
Zijn echtgenoote ontving bloemen. t*r'
wijl de heer Overdevest ook geschenk"
kreeg van zijn buren.
2-1