KAREL I Hoe de „Segoba" te Breda werkt - De belasting op motorrijtuigen rijwielen en LC'BSCii Woensdag 19 Ocfofoer 1938 Luchtaanvallen! Werkloozen 's zomers naar buiten, terwijl zij in den winter cursussen kunnen volgen FAILLISSEMENTEN VRAGEHRUBRIEK iectew WjQM V&MAjJbd! LAND- EN TUINBOUW (Van onzen specialen G.P.D.-verslaggever.) Ben cud gebouw in het hart van Breda. Honderden loopen er dagelijks langs zon der het bruine bordje mei de gele letters naast de voordeur te zien. Maar er zijn ook honderden menschcn die de letters spellen: „Segoba", ..Sport en geestelijke omwikke ling brengt arbeidskracht Et» deze spellers zijn dan de werkloozen. d:« elai direct of soms aarzelend naar blnnei: stappen, ten einde inlichtingen te vragen ovci dc orga nisatie, welke zich ten doel heeft gesteld het demoralise erende van het stempelen in de stempellokalen terug te dringen De proef te Breda is met succes bekroond. Vele werkloozen die het gevaar van af stomping wel degelijk beseften, hebben zich vrijwillig aangemeld om deel te nemen. En van de talloozen, die eerst nog aarzelden, heeft een groot percentage dit voorbeeld gevolgd. Zoo heeft men in Breda, in goed 5Vt maand 55% van het totaal aantal werkloozen, opgenomen in de Rijkssteun regeling. met de „Segoba" bereikt. De rest? Dat zijn degenen, die of het nut van aan sluiting niet inzien of die nog immer hun schroom niet hebben overwonnen en door degenen, die er niets van willen weten nog teruggehouden worden. Dit in aanmer king genomen, mag, aldus concludeert de leider der organisatie, de heer E. E. v. d. Voo stellig van een mooi succes gewaagd wor- i den. ..Wat er in onze stad op het programma staat?" De heer Van der Voo herhaalt de vraag om direct daarop het antwoord te geven met een opsomming van het aantal afdeelingen en de groepen, waarin deze onderverdeeld zijn. Sport: Het begin Wij zijn begonnen met de af deeling Sport. Daarop hebben wij ons eerst gecon centreerd en toen deze afdeeling liep. kon den wij aan den uitbouw beginnen. Breda telt thans naast de afdeeling sport afdee lingen huisvlijt, ontspanning, excursies, volkstuintjes, administratie, controle en cursussen. Aan het hoofd van elke afdee ling staat een afdeelingsleider, die uit de werkloozen is gekozen, behalve bij de ont spanning en controle, waar dit niet moge lijk bleek. Al deze afdeelingen zijn gesplitst in groe pen, welke in de meeste gevallen eveneens door werkloozen geleid worden, behalve die groepen, waarvoor wij geheel belangloos de medewerking kregen van menschen, die daarvoor de capaciteiten bezaten, zoo als muziek, muziekonderwijs, koorzang, ge meenschapszang en teekenen. De groepen? Bij de afdeeling sport zijn dat: harmonische lichaamsontwikkeling, waarvan de deelnemers nog gelegenheid krijgen het Olympische diploma te ver werven en waartoe o.m. kogelstooten, hard_ loopen en ver- en hoogspringen behooren, gymnastiek en athletiek. voetbal en hand bal. wandelsport en zwemmen. Voor de laatste groep, welke veel deelnemers telt, hebben wij een coulante regeling met het Sportfondsenbad getroffen, zoodat er in den winter 3 maal per week gezwommen kan worden. Tot de huisvlijt behooren de groepen timmeren, metaalbewerking en teekenen, tot de ontspanning valt te reke nen harmeniemuziek, muziekonderwijs, koorzang, gemeenschapszang en tooneel. Bij de excursies heeft men een wandel-, een fiets- en een weerkundige groep. De laatste groep leid ik zelf, waarbij les gege ven wordt in weer- en natuurkunde. Vooral is er veel animo voor waarnemingen om trent onweer en blikseminslag. Daarnaast is er de studiegroep plantkunde welke zelf een herbarium vervaardigt en een vogel- groep. Verschillende werkloozen zijn zeer goede vogelkenners en zij trekken, de streek rond Breda is daar zoo prachtig voer geschikt, er vaak op uit om waarnemingen te doen. Zijn er bij de afdeeling volkstuintjes geen aparte groepen, anders staat het met de afdeeling cursussen. Aan de laatste afdee ling wordt momenteel zeer veel uitbreiding gegeven. Neen. klassikaal onderwijs hebben wij niet. Dat kan ook niet, omdat er steeds werkloozen naar de werkverschaffing gaan en in dien tijd de gelegenheid zouden mis sen om bij te blijven. De cursussen omvat ten verschillende, genummerde taken en sluiten aan bij de individueele onderwijs methode. Momenteel is er een cursus in Esperanto aan den gang, daarnaast kan men zich laten inschrijven voor de moderne talen, handelskennis en andere leervakken. Tenslotte is daar nog de afdeeling admi nistratie met als groepen: kaartsysteem, algemsene controle (over de controleurs), dc begrooting en de statistiek. Meer omvat het programma van Breda niet En wat het aantal deelnemers betrefc, dit fc e weegt in stijgende lijn, terwijl hun activiteit zeer bevredigend is. In de eerste week b.v. was het totaal aantal mandagen 910, terwijl dit in de week van 1824 September opgeloopen was tot 2699. Daarna was er weer een kleine teruggang, maar deze ontstond niet door een verflauwde animo, maar omdat verschillende werkloo zen in de werkverschaffing geplaatst wer den en omdat er soms maar 4 dagen per -week gewerkt werd. Moeilijkheden....? Och. met een beetje psychologie zijn die te voorkomen Een be weging als de „Seboga" staat of valt met de leiders. En voor zoover wij dit nu mogen zeggen, zijn wij in de keuze van de leiders zeer gelukkig geweest. Het is zoo. dat die uit de werkloozen zelf gekozen zijn. Ze krijgen dan omdat zij een zekere verant woordelijkheid dragen, daarvoor 20 boven hun steunbedrag uitbetaald. Natuur, lijk is er wel eens verschil van meening tusschen een leider en een deelnemer, maar van ernstigen aard zijn dergelijke con flicten toch niet geweest. En er mag gerust gezegd worden, dat de 70 leiders het ver trouwen, dat in hen gesteld wordt, nog nimmer beschaamd hebben." Ten rondgang door de gebouwen en ovei de sportvelden, waar de werkloozen van Breda aan den slag zijn Er zijn thans een 4-tal velden in Breda beschikbaar, waar de sportbeoefenaars zich verzamelen* En of schoon wij op een guien Octobermorgen daar aan kwamen was de animo voor de takken van sport, welke beoefend werden, niet gering. Er werd .-en tweetal elf tallen met veel ple!7.ie - l CUrwh parisj'je voetbal gespeeld men in bet kogelstooten en ne» «•.->, Een uur lang mogen zij die 4# ajiart h«i>t>«r, ingeschreven zich »erma.ic«r.. dan ten zij in rukker orn der. dag verder door te brenger, zooals z!j willen Want het spreek woord „Vrijheid blijheid" is bij „Segoba" ■nummer één Overigens blijken de meeste sportliefhebbers ook nog wel voor iets anders animo te hebben, zoodat velen hun ner 's middags toch weer verschijnen, om aan een cursus of iet-s dergelijks deel te nemen. Dank zij den groot-en steun welke bur gemeester Van Slobbe aan de lichamelijke en geestelijke ontwikkeling der werkloozen geeft, zijn alle andere afdeelingen ook onder dak gebracht. Die van timmeren, metaalbewerking, zang en muziek, bevin den zich in één gebouw; daar wordt onder leiding van een werkloos vakman naar hartelust getimmerd en gezaagd, gehamerd en gezongen of gemusiceerd, al naar het algemeene werkprogramma aangeeft. Hier komen ook vaak werkloozen. die nog nim mer zelf een schaaf of beitel gehanteerd hebben. En natuurlijk zijn zij even welkom als anderen. De voorman toont met trots welke werkstukken er al zoo gemaakt wor den. Neen, kosteloos gaat dit niet. Maar wanneer er thuis een kastje noodig is. dan kan men dat op de huisvlijtafdeeling maken onder deskundige leiding, waarvoor dan een bepaald bedrag betaald moet wor den. En de controleurs zorgen er voor, dat dergelijke werkstukken niet in den handel komenZoo is het ook met de afdeeling metaalbewerking, waar diverse schemer lampjes en kandelaars als evenveel be wijzen van werklust hangen. Vliegwielen gonzen en de voorman zegt: .Alle werk tuigen, die wij hier gebruiken, hebben wij als oudroest van een fabriek gekocht. Er was echter nog heel wat van te gebruiken en dat hebben wij dan ook gedaan Zingende werkloozen. Een trap op naar boven, waar het repe titiezaaltje is voor muziek en zang. Een greep deelnemers aan den gemeenschaps zang. onder belangelooze leiding van den heer L. de Mores, staat al gereed. En nau welijks staan de bezoekers stil, of een vroo- lijk lied weerklinkt. Daarna is de beurt aan den heer Mathlener met koorzang en aan den heer C. de Jong, oud-stafmuzikant, die hejt gevormde harmoniekorps laat bewijzen, dat er niet voor niets gerepeteerd wordt. Drie leiders zijn hier vereenigd, die allen geheel belangeloos er toe medewerken weer inhoud te geven aan het leven van de Bre- dasche werkloozen, die met zooveel lust hieraan deelnemen. Zingende werkloozen. En geen geschreeuw of valsch zingen.... Neen, vroolijke stemmen, die zich graag laten hooren, stemmen van deelnemers, die eerst misschien schamper gelachen hebben toen zij hiervan iets hoorden en die nu zelf gegrepen zijn. „Voor de muziek en zang is inderdaad groote belangstelling", aldus zegt de heer Van der Voo, ook wanneer het lezingen over muziekonderwerpen betreft. De heer De Moree heeft o.m. het leven van enkele componisten, zooals Beethoven en Mozart, op zijn nrogramma gezet en ik verzeker U dat er met volledige aandacht naar ge luisterd is." Er is een' verandering merkbaar in Breda's werkloozen. Steeds mindert de groep van onwilligen, die niets anders weet te doen dan voor het stempello kaal te blijven hangen totdat het tijd wordt om thuis te gaan eten. En steeds grooter wordt de groep, die zich naar de gebouwen begeeft, welke door het gemeentebestuur aan „Segoba" zijn af gestaan. „Vertrouwen stellen in den werkloozen Nederlandschen arbeider en hem het besef bijbrengen dat hij vrijwillig heel veel kan doen, om zichzelf te bevrijden uit de leegte, welke hem nu nog ge vangen houdt." Dat is het recept, dat Breda toepast. En wat meer zegt, met succes toepast in den strijd om geheele, of zooals het hier is, gedeeltelijke af schaffing van het stempelen. Nu de Bredasche werkloozen, jong zoo wel als oud. getoond hebben, dat ook zij zich er van bewust zijn dat het anders kan, mag met belangstelling afgewacht worden, of een doorvoering over geheel Nederland mogelijk zal zijn. Reeds zijn er schreden gezet op dien weg. Mogen deze schreden spoedig met zevenmijlslaarzen gedaan kunnen wor den. (Nadruk verboden). Oneerlijke gasklerk gearresteerd. Gemeente Arnhem voor pl.m. f. 20.000 benadeeld. De Amhemsche politie heelt den klerk J. W. M., die werkzaam was aan de ge- meentegasfabriek aldaar, in arrest gesteld. Het was aan het licht gekomen, dat M.. die reeds twee en twintig jaar in gemeen tedienst was. zich gedurende twintig jaar *»t frauduleuze handelingen had schuldig gemaakt. Hij heelt jaarlijks een bedrag van ongeveer duizend gulden verduisterd, zoo- dat de gemeente voor ongeveer 20.000 gul den is benadeeld. De fraude bestond hier in. dat M. kleine bedragen achter hield bij de verrekening met dë afnemers van de muntmeters en bovendien had hij verschil lende bedragen zelf geïncasseerd. VISSCHERSBOTTER OP IJSELMEER OMGESLAGEN. De beide opvarenden gered. Gistermiddag omstreeks half een is op het IJselmeer bij Schokland, op de z.g. Schokkergronden de visschersbotter H.K 19, die het kuilnet had uitgezet, door een plotselingen rukwind omgeslagen. De beide opvarenden, de schipper H. Kok en diens j zoon slaagden erin op de naar boven drijvende kiel te kruipen en zich vast te klemmen. Na een half uur heeft een Bun- schoter visscher het wrak opgemerkt. Ten gevolge van het onstuimige weer kon hij slechts den zoon aan boord nemen, die later is overgegaan op de H.K. 2. De schip per is geruimen tijd daarna opgepikt door de H.K. 64 Men hoopt het omgeslagen schip nog te kunnen bergen. Uitgesproken: C. P. Luijt. caféhouder, Katwijk. Theetuin De Luwte. Katwjjkscheweg. R.-c.: mr. F. J. de Jong; cur.: mr. E. Bolsius. Leiden. DE BERGING VAN DE „IIUNZE 13". Met de berging van het motorschip „Hunze 13", dat in den nacht van 3 op 4 October, ter hoogte van Marken is ver gaan, vlot het niet al te zeer. Men is tot nu tos nog niets gevorderd. De sleepboot ..Daniël Goedkoop" is gisteravond te Schellingwoude binnengekomen en zou heden met den grooten bok van de Neder landschen Scheepsbouw Maatschappij naar het wrak van het schip vertrekken. ENGELSCH PARLEMENTSLID MAAKT NOODLANDING TE HELVOIRT Gistermiddag omstreeks halftwee heeft onder de gemeente Helvoirt een Engelsch sportvliegtuig ten gevolge van een manke ment aan den motor een noodlanding ge maakt. De piloot bleek te zijn het Engelsche par lementslid major Allen Algernon uit Bathurst. Spoedig waren op de plaats van de noodlanding burgemeester mr Bloemen uit Helvoirt en gemeente-pblitie aanwezig. De piloot, die het x vliegveld Eindhoven telefonisch om assistentie had gevraagd, onderwierp in afwachting hiervan zijn vliegtuig aan een inspectie Daarbij bleek dat er zich eenig vuil in de benzineleiding had verzameld waardoor de motor wei gerde. Reeds om halfdrie was het euvel hersteld en kon majoor Algernon met zijn vliegtuig zijn reis vervolgen ROEKELOOSHEID MET DEN DOOD BEKOCHT. Gistermiddag omstreeks halféén is te Amsterdam een dertienjarige jongen het slachtoffer geworden van zijn roekeloos heid. Hij kwam op zijn fiets van Diemen en hield een vrachtwagen vast om zich te laten sleepen. Waarschijnlijk door den krachtiger: wind raakte hij de macht over zijn stuur kwijl, met het noodlottige gevolg, dat hij onder de achterwielen van de auto terecht kwam. Hij was vrijwel op slag dood. J. B. v. S. te L. - Bespreek deze aangel? geilheid eerst nog eens niet den eigenaar. Brengt hij de zaak niet in orde. stel dan de betaling uwerzijds ook uit. W T. ie L. - Uitsluitend de naam. die bij den burgerlijken stand is ingeschreven, kan bij de aangifte gebruikt worden. SCHIPPERSKIND VERDRONKEN. Tijdens het verhalen van het sleepschip „Betty Dora", dat in de Waalhaven te Rot terdam lag, is gisteren het 12-jarige doch tertje van den schipper, M. E. Hamel, wo nende aan boord van dat schip, over de reeling geslagen en verdronken. Het ongeluk werd veroorzaakt doordat, toen de Betty Dora" werd verhaald, een lijn brak en het schip dientengevolge een schok kreeg. Het kind. dat op het dek stond, sloeg door dezen schok overboord en verdween direct in de diepte. De onmid dellijk gewaarschuwde rivierpolitie was spoedig ter plaatse, maar pas na eenige uren dreggen, slaagde men er in het lijkje op te halen. GEEN KINDERVERLAMMING TE LEXMOND. Zondag J.l. hebben de behandelende ge- neesheeren kinderverlamming geconsta teerd bij het achtjarig zoontje van de fa milie Doeland te Lexmond. Nader is gebleken, dat het hier geen ge val van kinderverlamming betreft. ONDER EEN AUTO GERAAKT. Gistermiddag om halfeen is de 59-jarige ongehuwde arbeider J. Schuiring, wonende in een schip aan het Hoornschediep te Groningen, op den Paterswoldschweg, waar hij per fiets reed, door een vrachtauto be stuurd door T. H. uit Haren gegrepen Het slachtoffer werd met ernstige verwondin gen aan hoofd en beenen naar het R.K. ziekenhuis overgebracht, waar hij in den loop van den middag is overleden. Te Heemskerk is gistermiddag de 68-ja- rige heer C. Hartog, die per rijwiel uit een zijstraat kwam. bij het oversteken van den rijksstraatweg door een passeerende per sonenauto gegrepen. Hij bleef zwaar ge wond liggen en had o.m. een schedelba-sis- fractuur opgeloopen. Nadat dokter Van Genderen Stort de eerste hulp had ver leend, is de man een café binnengedragen en vervolgens naar het roode kruis zieken huis te Beverwijk vervoerd. Zonder tot be wustzijn te zijn gekomen is hij kort na aankomst overleden. Drie modellen en drie melanges in dezelfde prijsklasse. Een prachlserie van 1513 (Ingez. Med.) Het voorsts! tot vermindering en vereenvoudiging. Verschenen is thans het door den heer de Marchant et d'Ansembourg c.s. inge diende voorstel van wet tot vermindering en vereenvoudiging van de belasting op het motorrijtuig- cn rijwieiverkeer. Aan cie memorie van toelichting wordt het volgende ontleend: De parlementaire overheid heeft het mo- torrijtuigenverkeer als een luxe en als een oogewensehte concurrentie voor de geves tigde verkeersmiddelen beschouwd. Tenslotte heeft zij echter aan de tech nische verbeteringen geen weerstand kun nen bieden en men heeft zich schoorvoe tend aan den nieuwen toestand aange'past. maar men heeft de beteekenls van de nieu we ontwikkeling niet vooruit gezien. De opvatting van de regeering, heeft er in ons land toe geleid, dat de inderdaad noodzakelijke regeling van het verkeer niet is doorgevoerd op een wijze, die rekening houdt met de meest wenschehjke ontwik keling van het verkeer, maar dat zij er in de eerste plaats op gericht is geweest, de nadeelige gevolgen voor de staatsfinan ciën, die uit de verliezen op het spoorweg verkeer voortvloeien, to beperken. Het is de overtuiging van voorstellers, dat deze rege ling zoo spoedig mogelijk zal moeten wor den herzien. Hoewel de voorstellers er tevens van overtuigd zijn. dat een algeheele herzie ning van de regeling van het motorrijtuig- verkeer noodzakelijk is. meenen zij, dat reeds door herziening van de belastingwet geving. waardoor de belasting op het rao- lorverkeer zal worden verlaagd en vereen voudigd, een belangrijke stap in de goede richting is te doen. De personeele belasting, die op de mo torrijtuigen drukt, past alleen in een stel sel. waarbij men het houden van een mo torrijtuig beschouwt als een bewijs van het genieten van een inkomen van een zekere grootte. Kon men in liet begin van deze eeuw nog volhouden, dat de aanschaffing van een auto een wijze van het besteden van het inkomen was, waaruit oen zekere weel de sprak, voor het oogenblik is dat geens zins het geval. Hetzelfde geldt voor de verhooging van invoerrechten op auto's en auto-onderdeelen. Ook de benzinebelasting, zooals zij thans Is ingevoerd en verhoogd, is, voor zoover zij cie algemeene middelen ten goede komt, alleen te verklaren uit feitelijke omstan digheden, die voor het oogenblik niet meer met de werkelijkheid overeenstemmen. Een derde groep der bestaande belastin gen heeft een bestemmingskarakter Dit zijn de wegenbelasting, zooals zij oorspron kelijk was ingevoerd, en de verhoogde hef fing op benzine met het oog op den brug genbouw. Het is niet onbillijk, onredelijk of oneco nomisch, wanneer men het motorrijtuigver- keer in aanzienlijke mate in den aanleg en het onderhoud van de nieuwe wegen laat bijdragen. Men moet deze gedachte nu echter niet tot het uiterste willen drijven. Een laatste groep van belastingen, de verhooging van de wegenbelasting bij de invoering van de motorrijtuigenbelasting met gelijktijdige aanwending van een ge deelte der inkomsten voor dekking van het spoorwegtekort, het verhoogde invoerrecht op benzine, ook nu de daling van den ben zineprijs een blijvend karakter heeft gekre gen, worden uitsluitend Ingegeven door de reactionnaire houding, die de overheid ge durende lange jaren ten opzichte van het nieuwe verkeer heeft ingenomen en voor het oogenblik nog inneemt, maar die ver anderen moet,, wanneer Nederland bij de ontwikkeling van dat verkeer niet ten gevolge van de kleinheid van opvatting zij ner overheid achteraan wil komen. De rijwielbelasting berust op geen enke len redelijken grondslag. Haar instelling is waarschijnlijk te wijten aan een herinne ring aan de vroegere personeele belasting op de rijwielen. Deze vroegere belasting was verdedigbaar in zooverre toen het aan schaffen van een rijwiel kon worden be schouwd als een wijze van besteding van liet inkomen, die op een bepaalde grootte van het inkomen wees. Gezien het karakter, dat het rijwielver- keer onderlusschen in Nederland heeft ge kregen, is die grondslag in den tegenwoor- digen tijd niet meer te verdedigen. Algeheele afschaffing der rijwielbelasting lijkt daarom de meest wenschelijke weg. Wat de motorrijtuigen betreft zijn de voorstellers van meening, dat slechts drie belastingen in aanmerking komen. Een belasting op het motorrijtuig, een belasting op de banden en een belasting op de benoodigde brandstoffen. De voorstellers komen in hun beschou wingen hierover tot de conclusie, dat uit sluitend moet worden ingesteld een ben zinebelasting. Wel is het natuurlijk noodig. bij de in voering van de uitsluitende benzinebelas ting rekening te houden met die motorrij tuigen die van andere banden gebruik ma ken dan luchtbanden. Voor de motorrijtuigen, van deze banden voorzien, zal een aparte bandenbelasting moeten worden ingevoerd. Daarboven zal eveneens een bijzondere belasting moeten worden gehandhaafd voor die motorrijtuigen, die met ruwe olie of een andere brandstof dan benzine worden ge dreven. De voorstellers zijn van meening, dat de hefiing op benzine zal moeten bedragen f. 8.75 per 100 K.G. Beschermt U tegen de gevolgen van Bescherming daartegen is alleen mogelijk als ieder zelf daadwer kelijk meehelpt. Nadere inlichtingen verstrekt de secre laris van de afd. Leiden der Ned. Ver. voor Luchtbescherming, dr. T. Potjewijd, Boerhaavelaan 37. Leiden. BUITENLANDSCH GEMENGD. GENERAL MOTORS NEEMT 35.000 ARBEIDERS AAN. De General Motors neeft bekend ge maakt dat in de twee volgende weken 35.000 arbeiders weer in dienst genomen zullen worden .terwijl de loonen weer ge bracht zullen worden op den grondslag van voor de verminderingen van i 1. Februari. Do voorzitter van den raaci van beheer heeft verklaard, dat de vooruitzichten der zaken gunstig zijn en een verhooging van de productie der maatschappij rechtvaar digen. DE VASTE-LASTEN COMMISSIES VOOR DEN TUINBOUW Het Tweede Kamerlid Van der Weijden heeft aan den minister van economische zaken de volgende vragen gesteld: Is de minister van oordeel, dat de inge steld vaste-lasten-commissies voor den tuinbouw aan de doelstelling beantwoor den? Indien deze vraag bevestigend beant woord wordt, is de minister bereid en in staat, aan de Kamer eenig inzicht te ver schaffen omtrent de tot nu toe bereikte resultaten? Indien de minister van oordeel is. aai het met de instelling van de genoemde commissies beoogde doel niet bereikt zal worden, is zijne excellentie dan bereid ver- Ider gaande maatregelen te nemen om te voorkomen, dat in verband met dejiajaars- I betalingen in vele gevallen weder de ge heele geldelijke opbrengst benevens de .steun door middel van cessie aan veiling11 en banken worden overgedragen en de tuinder dan in den winter weer op maat schappelijk hulpbetoon wordt aangewezen' 2—3

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1938 | | pagina 10