LEIDSCH
DAGBLAD
LE1DSCH DAGBLAD - Tweede Biad
Haandag 17 October 1938
KERK- EN SCHOOLNIEUVVS
De vreemdeling in Japan in
oorlogstijd
RECHTZAKEN
Veel last wordt ondervonden
Plaatst Uw advertenties
AGENDA
PREDIKBEURTEN.
VOOR DINSDAG 18 OCTOBER.
Katwijk-aati-Zce - Geref. Gem. Remisestr.)
Nam. halfacht, ds. Lamain van Rotterdam.
Zevenhoven Chr. Geref. Kerk (Polder):
Nam. 6 3 4 uur. ds. D. Driessen van Rotterdam.
DE HACO-ZAAK IN HOOGER BEROEP.
NED. HERV. KERK.
Beroepen: Te Austerlitz als hulpprcd. voor
bijzondere werkzaamheden). F. M. Kooyman,
cand. te Den Dolder.
Bedankt voor Wageningen (toezj, P. van der
Kraan te Slledrecht; voor Arnemuiden, J. W.
van der Linden te Kootwijk.
GEREF. KERKEN.
Aangenomen: Naar Olst (.als hulppred.). A.
L. Ruys, em.-pred. te Zeist.
GEREF. GEMEENTEN.
Beroepen: Te Grand Rapids (Am.). J. v. d.
Berg te Krabbendtfke.
GEREF. KERKEN IN H. V.
BedankTVoor Amsterdam-Zuid 'vac.-J. J.
Buskes), J. H. Sillevis Smitt te Semtrang.
DS. H. T. A. J. WESTRIK.
Woensdag a.s. viert ds. H. T. A. J. Westrik
Ned. Herv. predikant te Rolde, zijn zilveren
ambtsjubileum
Hendrik Tiemen Albertus Joachim
Westrik werd 13 Aug. 1835 te "Batenburg,
waar zijn vader predikant was. geboren. Hij
bezocht het gymnasium te Zutphen en stu
deerde aan de universiteiten te Leiden en
Utrecht theologie In 1912 candidaat ge
worden in Noord-Brabant bevestigde zijn
vader den jubilaris 19 Oct. 1913 te de Wilp
(Gron.) in zijn eerste gemeente. In 1916
vertrok de jubilaris naar Surhu'sterveen.
welke standplaats in 1918 met Peperga ver.
wisse ld werd. In 1922 vertrok de jubilaris
naar Holwerd en 16 Oct. 1927 verbond hij
zich aan zijn tegenwoordige gemeente, waar
ds J. Boonstra van Gieten hem bevestigde.
O.ÏVL acht loterijwet overtreden.
Zaterdag werd in hooger beroep voor de
Haagsche rechtbank de zaak behandeld
tegen den directeur der Haagsche Assuran
tie en Crediet-Onderneming (H.ACO.). die
wegens overtreding van de Loterijwet door
den kantonrechter te dezer stede tot een
geldboete van f 3000 subs, drie maanden
hechtenis is veroordeeld.
De officier van justitie mr. Cohen Ter-
vaert. achtte bewezen, dat de door de H.A.
C.O. aangelegde premie-obligatieleening
een andere was dan die in 1926 is uitge
geven en dat deze nieuwe premie^ening in
strijd was met de Loterijwet Spr. vorderde
derhalve bevestiging van het vonnis van
den kantonrechter
De verdedigers drongen aan op ontslag
van rechtsvervolging of vrijspraak.
Uitspraak 29 October.
Haring aan Rusland verkocht
De reedersvereeniging voor de Nederlandsche
Haringvisschenj heeft heden van dc vangst
1938 aan Rusland verkocht 13.000 Schotsche
tonnen haring.
DRAISITIA-VAKVALKENBURG 'S-:
C A -I LEVERT
754-1
(Ingez. Med.)
WEERBERICHT.
Barometerstand.
Hedenmiddag 2 uur: 762.
BINNENLANDSCH WEERBERICHT.
Medegedeeld door het Kon Ned. Meteorol
Instituut te De BUL
Hoogste barometerstand 766.8 te Budapest,
l aagste barometerstand 734.7 te Thorshavn.
Verwachting tot morgenavond 7 uur:
Meest matige Zuidwestelijke tot Westelijke
wind. Meest zwaar bewolkt met tijdelijke op
klaringen. Waarschijnlijk eenige regen, iets
kouder overdag.
VERWACHTE SCHEPEN.
Thuisstoomende voor de Dinsdag-markt
„Rotterdam" IJm .112 met 35 m. schelvisch,
140 m. braadschelvisch, 50 m. radio. 50 m. gul.
10 m. platvisch, 650 m. makreel. Totaal 935 m.
en 60 st. stijve kabeljauw.
..Mary" IJm. 189, met 25 m. schelvisch. 220 m.
braadschelvisch. 15 m. tarbot en tongschar, 15
m. poon. 70 m. kabeljauw en koolvisch, 225 m.
makreel. 30 m. platvisch. Totaal 650 m. en 20
st. stijve kabeljauw.
..Maria R. Ommering". IJm. 7 met 100 m.
schelvisch. 90 m. braadschelvisch. 5 m. wijting.
15 m. platvisch. 45 m. gul en bi. koolvisch. 50
m. makreel. 120 m. koolvisch. 25 m. poon, 100
m. varia. Totaal 550 manden.
VISCHPRIJZEN.
BÜITENLANDSCH WEEKOVERZICHT.
Medegedeeld door het Kon. Ned. Meteorol
Instituut te De BUt.
Over Midden-Europa ligt een gebied van
hooge.luchtdruk. Het centrum van de Oceaan
depressie ligt thans tusshcen IJsland en de
Faroer. Verschillende secundaire storingen
trekken over Engeland en onze omgeving. In
Frankrijk is de wind zwak. hier houdt het
mooie herfstweer nog aan, evenals in Zuid-
Duitschland en Midden-Europa, waar de wind
zwak is uit Zuidelijke richtingen. In de rand
staten. Noord-Duitschland. onze omgeving en
op de Britsche eilanden is het weer buiig en
regenachtig, met matige Zuidwestelijken wind.
De temperatuur is in vrijwel het geheele waar
nemingsgebied boven normaal. In onze omge
ving en Oost-Zweden is het verschil aanzien
lijk.
WEERSOMSTANDIGHEDEN.
HEDENOCHTEND 8 UUR.
Parijs: Z.Z.W.. 14 gr. C.. motregen.
Londen: Z.. 11 gr. C.. mooi.
Berlijn: Z.. 9 gr. C., goed.
Nice: Windstil. 16 gr. C, opklarend.
IJMUIDEN. 17 October.
Tarbot f. 1.50—1.20; Tong f.2—1; Heilbot
f. 1.400.78 per kg.: Griet f.3020; Groote
schol f.3024; Middel schol f.2925; Zetschol
f.37—36: Kleinschol f.31—7; Schar f.8—4;
Tongschar l 4820; Poontjes f. 5.102.80;
Groote schelvisch f.3626; Middel schelvisch
f.23—22; Kleinmiddel schelvisch f.18—12; Klei
ne schelvisch f.136; Groote gul f. 7.5015; KI.
Gul f. 14.506; Wijting f. 5.702.40; Makreel
f.124.25 per 50 kg.; Kabeljauw f.7437 per
125 kg.; Vleet f. 2.50—1.20; Leng f. 2.20—0.38
Koolvisch f. 1.200.30 per stuk; Rog f.2013.50
per stuk.
Besomming stoomtrawlers: IJm. 95 f.1520;
IJm. 54 f.4080; IJm. 16 f.5030; IJm. 26
f.5470; IJm. 44 f.3790; IJm. 10 f.4160; IJm.
161 f. 1930; IJm. 87 f. 1880; IJm. 432 f. 1660;
IJm. 114 f.1990; IJm. 25 f.2880; IJm. 8 f.4350;
IJm. 91 f.1620; IJm. 17 f.4580; IJm. 9 f.3900;
IJm. 48 f.4430; Loggers met versche haring:
KW. 140 f.89; SCH .341 f.440; Loggers met
versche visch: IJm. 204 f.590; IJm. 201 f.600;
K.W. 52 f.440; KW. 105 f.350; KW. 104 f.470;
KW. 46 f.500: KW. 132 f.710; KW. 89 f.630;
KW .75 f.490; KW. 175 f.460; KW. 155 f.580;
KW. 60 f.560; KW .107 f.450; KW. 62 f530;
KW 112 f.430; K W178 f.510; KW. 27 f.350;
KW. 108 f.370; KW. 154 f.360; KW. 177 f.440;
SCH. 266 f. 180.
Volle Eng. wal f. 8.40—7.20; IJle f.5.50;
Steurharing f.65.50.
VLAARDINGEN, 17 Oct,
Van de haringvisscherij kwamen binnen:
VL. 115 met 33 last; VL. 56 met 28 last; VL.
193 met 34 last; VL. 217 met 37 last; VL. 195
met 34 last; VL. 3 met 36 last; VL. 97 met 37
last; VL. 130 met 28 last; VL. 103 met 34 last;
VL. 206 met 35 last; VL. 78 met 32 last; VL. 142
met 34 last; VL. 190 met 40 last; VL. 27 met
35 last; GDY 116 met 48 last; KW. 45 met
28 last; KW. 31 met 32 last: KW. 41 met 36
last; KW. 57 met 28 last; KW. 19 met 31 last;
KW. 16 met 32 last: KW. 39 met 44 last; KW.
54 met 24 last; KW. 121 met 20 last; KW. 129
met 31 last; KW. 55 biet 28 last.
Te Scheveningen kwamen 34 schepen binnen
met te zamen 1080 last haring.
Te IJmuiden kwamen binnen:
KW. 29 met 35 last; KW. 141 met 38 last;
KW. 36 met 34 last; KW. 40 met 36 last; KW. 2
met 36 last; KW. 170 met 27 last; KW. 140 met
32 last; KW. 49 met 31 last; KW. 161 met 33
last; KW .67 met 20 last fvleetschade)IJM.
490 met 38 last.
KATWIJK. 15 Oct.
Aan den afslag 9 partijen haring. Volle f. 8.60
—7.85; IJle f. 6.70—5.90; Steurharing f6.50—
5.90 alles per kantje.
VLAARDINGEN, 17 October.
Aangevoerd 14.008 kantjes. IJle Zuid f. 7.10;
Steurharing f6.507.10; Volle Eng. Wal f. 10.30
10.60; Steurharing Eng. Wal f.7.80.
LUCHTTEMPERATUUR.
9 uur 'morrn.' 12 gr. C. (54 gr. F.).
12 uur 's midd.: 15 gr. C. (59 gr. F.).
HOOGWATERTIJDEN VE KATWIJK a. 7.EE
Voor Dinsdag.
Voorm. te 9 u. 45 min.; nam. te 22 u. 24 min.
LKTl'l OP VOOR FM- rSEItS e-a.
Maandag: 5.34 nam. tot 5.58 voorm.
MAANS OP- EN ONDERGANG.
17 Oct. onder: 14 uur 0.8.
In hst
het daqblad met verre
weg de grootste publici-
teitswaarde in en om de
Sleutelstad.
Advertenties worden zonder eenige
prijs verhooging door onze plaats
lijk© agenten aangenomen t?it geld
ek voor onze „Kleine Advertenties'
Hebben wij kort geleden geschreven
over de lasten en moeilijkheden die de
gemiddelde Japanner in het dagelijksche
leven ondervindt van de diverse maatre
gelen, die de Regeering gedwongen werd
le nemen om den oorlog zooveel mogelijk
onbelemmerd te kunnen voortzetten, mans
villen wij iets vertellen van de onder vin
dingen van den in Japan verblij venden
vreemdeling.
Het spreekt vanzelf, dat de verschillen
de belemmeringen die het leven van dT
Japanner bein vloeden, nïet ongemerkt
aan den vreemdeling kunnen vooibijgaan,
ja zelfs door hem nogsterker gevoeld zul
len worden, aangezien ideëele overwegin
gen bij hem geen rol kunnen spelen, zoo
als dat bij het Jaoansche volk hef geval
is. waardoor dergelijke lasten altijd ge
makkelijker kunnen worden gedragen.
Teneinde het kostbare goud. dat men
zoo broodnoodig heeft voor de aanschaf
fing van grondstoffen voor oorlogs- en ex
portindustrie. zooveel mogelijk te sparen,
werd reeds kort nadat men tot de overtui
ging was gekomen dat het in China wer
kelijk ernst zou worden en het niet ging
om een plaatselijk relletje, dat in korten
tyd zou worden opgelost, besloten den in
voer van niet noodzakelijke artikelen te
verminderen en langzamerhand geheel stop
te zetten. Weliswaar is het ook momenteel
nog volgens den letter der wet mogelijk
tot geringe bedragen artikelen te impor
teeren. die niet onmiddellijk onmisbaar
zijn, doch in de practijk zijn daaraan dik
wijls dergelijke groote moeilijkheden ver
bonden. dat in werkelijkheid de invoer zoo
goed als stilstaat. Wanneer men nu be
denkt, dat onder de dagelijksche behoeften
van den vreemdeling nog steeds diverse
artikelen voorkwamen, die men uit andere
landen betrok, dan zal het den lezer dui
delijk zijn, dat zoo langzamerhand een vrij
groote verandering en aanpassing moet
plaats vinden in het leven van den vreem
deling.
Vrij algemeen werden Engelsche of Ame-
rikaansche melkpreparaten voor den oor
log als baby voedsel gebruikt, doch de in
voer hiervan staat momenteel zoo goed als
stil. al komen er dan te hooi en te gras
nog wel eens kleine partijtjes binnen. Maar
welke moeder zal het risico willen nemen
met tusschenpoozen de kans te loopen, dat
het babyvoedsel, waaraan het k*nd ge
wend is. gedurende een zekeren tijd niet
te krijgen is. zoodat men naar een ander
preparaat moet uitzien, waaraan de baby
eerst weer wennen moet?
Het gevolg is dus. dat men zich moet
werpen op het Jaoansche product, dat hier
wordt gemaakt, doch dat volgens ingewij
den niet zoo goed n>oet zijn als de inge
voerde artikelen.
Dan had men op de tafels nogal eens
soepen en vleeschsoorten in blik. Op dit ge-
fa-ed heeft Japan nog in het geheel niets
gepresteerd, zoodat „substitutes" niet be
schikbaar zijn en deze artikelen dus ver
dwijnen.
Canadeesche en Australische kaas werd
in vrij groote hoeveelheden ingevoerd, doch
ook dit is afgeloopen. Men moet zich nu
tevreden stellen met het JaPanseh pro
duct, afkomstig uit Hokkaido, Noord-Ja
pan, en ofschoon kwaliteit en smaak niet
zoo goed zijn als van de geimporteerde
kaassoorten, dit is toch een ..substitute"
dat. tot de beste gerekend kan worden.
Vervolgens krijgt men dan het dran
kenprobleem. Is Sake (rijstwijn) de natio
nale drank voor den Japanner, whiskey
zou men (naast bier) den drank voor den
vreemdeling kunnen noemen. De invoer
daarvan is echter verminderd en wel in
die mate. dat deze drank thans een groote
luxe geworden is. Het spreekt vanzelf, dat
de winkeliers, d-'e hiervan nog voorraad
hebben, er trachten uit te halen wat er
uit te halen is en zoo betaalt men thans
voor een flesch whisky, die vroeger onge
veer 7 yen kostte, tusschen de 15 en 20
yen. Terwijl het gouvernement voor di
verse levensbehoeften voor Japanners ma
ximum-prijzen vaststelt en streng toeziet
dat geen overmatige winsten worden ge
maakt, word uit den aard der zaak geen
enkele der voornamelijk door vreemdelin
gen ingevoerde artikelen gecontroleerd, met
het gevolg, dat in het algemeen de prijzen
daarvoor in het laatste jaar met ongeveer
180% zijn gestegen.
Sinds enkele jaren maakt Japan ook
whisky, doch de kwaliteit daarvan is zóó
slecht, dat men na het drinken van 1» of
2 glazen, er een geweldigen hoofdpijn van
krijgt. Geen wonder dan ook. dat diverse
vreemdelingen tot het Japansche bier over
gaan. dat kwalitatief heel goed en vrij
goedkoop is. Wat omtrent whisky is ge
schreven geldt natuurlijk ook voor andere
geïmporteerde dranken, doch aangezien het
verbruik daarvan naar verhouding betrek
kelijk gering is, kan het gevoegelijk ver
waarloosd worden, al is het voor diegenen
die daaraan gewend zijn, vanzelfsprekend
erg lastig.
Hetgeen wij voorts schreven over de
rantsoeneering van het benzine-verbruik
in ons vorig artikel, is voor den vreemde
ling over het algemeen nog een groote re
last dan voor den Japanner, omdat hij zich
niet zoo gemakkelijk of in het geheel niet
van de Japansche taal bed'ent. Hij zal dus
wanneer de chauffeur weigert hem naar
een opgegeven adres te brengen, de po
litie. ook wanneer deze aanwezig is. er niet
bfa roepen, ook omdat hij. als vreemdeling,
altijd nog meer overvraagd zal worden dan
de Japanner.
Een ander gevolg van den momenteelen
toestand is. dat, waar er vroeger door ver
schillende nationaliteiten, bij diverse ge
legenheden, feesten en bals werden gege
ten. dit than'? bijna geheel tot het verle-
behoort. Wel'swaar bestaat er geen
Gff;";?el verbod, maai- door het weigeren
van toestemming tot dansen of het ma
ken van muziek, zou men eventueel aan
dragen kunnen saboteeren. Over het alge
meen echter wil niemand zich hieraan
i blootstellen en met de verzuchting, dat het
niet overeenkomt met de ellende, dje in
een zich in oorlogstoestand bevindend land
heerscht, dat men zelf feest viert, laat men
liever alles ongedaan en zoo zijn de Fan-
ey-Dressbals van de Duitsche Club op half
vasten, Washingtonbal der Amerikanen en
St. George-bal der Schotten vo'ig jaar al
I niet door gegaan.
Nu zal men wellicht zeggen dat er dan
toch nog tallooze manieren zijn, waarop
men zich kan amuseeren. Dat is echter ee?>
volkomen misvatting. Schouwburgen heeft
men n'et in Japan. d. w. z. niet zulke waar
men een stuk kan zien dat voor Europea
nen interessant is. Café's met een strijkje
zijn onbekend. Men kent hier slechts ho
tels. waar men in de lobby kan zitten, doch
muziek is daar niet. Bioscopen, ja. die zijn
I er talloos vele doch voor 99°/o worden Ja-
pansche films gegeven en die zijn voor
Westerlingen ongenietbaar, nog afgei'.en.
van het feit, dat het gesproken woord on
verstaanbaar is. Voor den oorlog werden
er steeds groote hoeveelheden buitenland-
sche films geïmporteerd, maar ook dat is
afgeloopen, aangezien het geld dat men
voor het verhuren daarvan ontvangt niet
naar het bu'tenland geëxporteerd mag
worden, zoodat de filmmaatschappijen er
niets voor voelen films te importeeren.
Aangezien de kosten van een filmcopy niet
zoo hoog zijn, zouden er wellicht met spe
ciale permissie van de Regeering meerdere
ingevoerd kunnen worden, doch zooals de
zaken staan met de recettes, komen er zoo
goed als geen nieuwe, zoodat ook die ont
spanning den vreemdeling ontnomen is.
Voor den óörlog kon men geregeld bul-
fenlandsche artistèn. zangers, violisten,
etc. hooren, doch ook dat behoort thans
tot het verleden, aangezien het dezen niet
geoorloofd is het hier verdiende geld naar
het buitenland mede t? nemen, zoodat
het laatste jaar geen artist zich hier heeft
vertoond.
Wat blijft er dus over? Meer dan tot
nu toe het geval was, moet men trachten
in e'gen kring wat ontspanning te vinden,
doch gezien de beperkingen op voedsel- en
drankgebied, is het niét eenvoudig een
avondje te arrangeeren.
Ook geen radio.
Radio is ook al iets, dat den vreemde
ling ontzegd is, aangezien het niet geoor
loofd is kortegolf-toestellen te hebben,
zoodat men slechts aansluiting heeft op
Japansche stations en het lawaai over
het algemeen kan men het voor Westersche
ooren geen muziek noemen dat deze
maken, is geen genoegen.
Blijven nog over couranten, tijdschriften
en boeken. Er zijn hier slechts enkele En
gelsche kranten, die 's morgens verschij
nen. Iedereen woont hier echter een half
uur minstens van zijn kantoor af, zoodat
het vanzelf spreekt, dat het grootste ge
deelte van deze lectuur van en naar huis
wordt genoten. Tijdschriften in de Japan
sche taal, meer speciaal ontspanningslec
tuur, zijn er niet: men is daarvoor aange
wezen op buitenlandsche magazines, voor
namelijk Amerlkaansche en Engelsche. Nu
Kon men deze vroeger altijd in de groote
ooekwinkels koopen, doch thans begint dit
reeds moeilijk te worden, aangezien de
minister van financiën geen toestemming
geeft voor het remitteeren van geld voor dit
doel naar het buitenland, met het gevolg,
dat de boekhandel, voor zoover hij geen
langdurige contracten heeft, hef zonder
die tijdschriften moet doen. Voorts waren
er ook zeer veel particulieren, die abon
nementen namen vja den Japanschen,
daarop ingestelden boekhandel: men be
taalde dan bijvoorbeeld een jaar vooruit
in yen en door hun bestaande relaties met
uitgevers in Amerika en Engeland, waar
aan men voor diverse magazines en boe
ken te zamen het geld remitteerde, ontving
men van die uitgevershuizen het bestelde
om de week of maand. Thans kunnen de
betreffende Japansche f;rma's dit niet meer
doen en tegen den tijd, dat een abonne
ment afloopt, ontvangt de lezer een be
leefd briefje met de mededeeling, dat hs>
onder de tegenwoordige omstandigheden
helaas niet mogelijk is het abonnement te
vernieuwen of eventueel andere, nieuwe
abonnementen te accepteeren.
Voor boeken geldt precies hetzelfde:
steeds is er een zeer levendige handel ge
weest in ontspanningslectuur, ook voor
namelijk uit Amerika of Engeland. Tegen-
I woord'g mag men nog uitverkoopen wat
men in voorraad heeft, doch nieuwen voor
raad ontvangt men niet weer. Uitsluitend
onontbeerlijke studieboeken voor doctoren,
ingenieurs etc., mogen met een speciale
vergunning van den betrokken minister
nog ingevoerd worden en dan nog slechts
in beperkte hoeveelheden. Men heeft zelfs
in enkele Japansche couranten kunnen
iezen, dat het eigenlijk wel voldoende zou
zijn indien van elke nieuwe uitgave op
speciaal terrein 1 exemplaar naar Japan
gezonden werd. Men kon dan hier wel voor
vermenigvuldiging in de betreffende taal
zorgen. Arme auteurs: daar gaat het
auteursrecht.
De eenige oplossing van d t leesprobleem
is, dat men door vrienden of kennissen in
het land, waarvan men een boek of tijd
schrift wil hebben, het abonnement laat
afsluiten en direct naar zijn adres in Ja
pan opsturen. Betaling aan die vrienden
of kennissen moet dan maar op een of
andere manier geregeld worden, eventueel
later, wanneer men met verlof gaat. want
men krijgt geen toestemming het geld per
postwissel of via een bank over te maken.
Heeft men in het buitenland een rekening,
d&n is het. natuurlijk eenvoudig en kan men
vandaar betalen maar deze rekening kan
men te dien eind'5 niet uit Janan aan-
zu'veren.
Voorts heeft men dan. zooals wij dat
j ook in ons artikel over de Japanners ge
zien hebben, het vraagstuk van de klee-
aing: hoe Zich dat in dp toekomst zal ont
wikkelen, is thans moeilijk te beoordeelen.
HEDEN.
Jeruël, le Groenesteeg 16: Bijeenkomst nam.
8 uur.
Leidsche Volkshuis: Tentoonstelling Kinder-
teekeningen, nam. 8 uur.
Oud-Hortuszicht: Clubavond L.R.V. nam.
8 1/4 uur.
Dinsdag.
Hoogl. Kerkgracht 46: Evangelieprediking nam.
8 uur.
Jeruël, le Groenesteeg 16: Bijeenkomst nam.
8 uur.
Leidsche Volkshuis: Tentoonstelling Klnder-
teekeningen.
Stadsevangelisatie Morschweg 59: Bijeenkomst
n.m. 8 uur.
Stadszaal (kleine zaal): Mij. voor Toonkunst.
Kamermuziekavond Henk Badings. 81/4 u. n.m.
Volksgebouw: Jaarverg. Ver. Het Volksgebouw
8% uur nam.
Volksgebouw: Bijeenkomst Coöperatie Vooruit,
n.m. 8 uur.
K a t w ij k-a a n-Z e e (Holtel du Rhln)Bij
bellezing de heer J. A. Bruyn. 8 uur nam.
Woensdag.
Gebouw Nomateg. le Binnenvestgracht 21
Bijeenkomst n.m. 8 uur.
Jeruël, le Groenesteeg 16: Bijeenkomst nam.
8 uur.
Leidsche Volkshuis: Tentoonstelling Kinder-
teekeningen.
Stadszaal: Filmvoorstellingen Chr. Wijkver.
„Levendaal". 3 en 8 1/4 uur nam.
Donderdag.
Jeruël: Samenkomst te 8 uur nam.
Leger des Heils, Hooigracht 30: Bfacenkomfct
nam. 8 uur.
Stadszaal: Residentie-orkest. Soliste Herta
Giückmann. 8 uur nam.
DIVERSEN:
's Dinsdags, Mare 13: Medisch Opvoedkundig
Bureau. 9 >£—11 uur voorm.
's Woensdags: Tnst. v. Praeventieve Genees
kunde. Consultatiebur. v. Alcoholisten 8 u. narti.
's Donderdags: Inst. voor Praeventieve Gé-
neeskunde (1ste Binnenvestgr.. 22). Inenting
tegen diphterie. 3'A uur 's middags preeles.
's Vrijdags: Inst. v. Praeventieve Genees
kunde. Consultatiebureau v. Beroepskeuze. 4—5
uur nam.
DAGELIJKS.
Lakenhal: Leidsche Kunstver. Tentoonstel
ling werk van Nelly Bodenheim (tot 23 Oct.),
104, Zondag 14 uur nam.
BIOSCOPEN:
Luxor-Theater. Stationsweg: 8 uur nam.;
„De Olympiade-film".
Woensdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag
2 uur. Zondag 2, 4% en 8 uur.
Trlanon-Theater, Breestraat 31: 8 uur nam.,
Woensdag- en Zaterdagnamiddag 2 uuf:
..Meisjes achter tralies".
Zondag van 2—7 uur doorL voorstelling.
Lido-Theater, Steenstraat 39: 8.15 uur nam.:
„Test piloot".
Woensdag- en Zaterdagnam. 2,30 uur, Zon
dag doorl. voorstelling van 2—7 uur en 8.15
Casino-Theater, Hoogewoerd 49: 8 uur nam.:
„Vol gas".
Zondag van 4 tot 7 en van 8 tot 11 uur,
Woensdag- er. Zaterdagnam. te 2.30 uur.
Rex-Theater, Haarl.straax.: lederen werkdag
2 uur nam. en 8 uur nam.: „Het meisje uib de
onderwereld".
Zondags 2—7 uur doorl. voorstelling en 8 uur
nam.
Katwijk aan Zee (Nova-Theater): ..Hecr-
scher der woestijn" (alleen Zaterdag en Maan
dag te 8 uur nam.).
De apotheek Hooigracht 48 is dag en nacht
geopend voor leden v h. ziekenfonds „Tot Hulp
der Menschheid", echter van nam, 8 uur tot
voorm. 8 uUr alleen voor spoedgevallen.
De avond-, nacht- en Zondagdienst der
apotheken te Leiden wordt van Zaterdag 15
t.m. Vrijdag 21 Oc. a,s. waargenomen door de
apotheken; D. J. v. Drlesum, Mare 110. tel. 406;
E. B. de Metz, Kamerl. Onnesl. 28. tel. 3553.
In elk geval lijkt ons het probleem voor
de dames niet zoo heel moeilijk. Zijde,
het groote blnnenlandsche artikel van Ja-
pan. zal steeds in voldoende hoeveelheden
verkrijgbaar zijn en ofschoon de aanschaf-
fingskosten daarvan natuurlijk veel hoo
ger zijn dan voor katoenen kleedingstuk-
ken en voorts in den tropischen zomer hier
deze dracht veel minder prettig is dan ka
toen, zal men toch van twee kwaden het
beste moeten kiezen en daartoe overgaan.
In den winter wordt het natuurlijk moei
lijker. Momenteel kan men nog halfwol
len goederen krijgen, vermengd met stapel
fibre, doch of dit door zal gaan is moeilijk
tc zeggen.
Voor de heeren der schepping is het
probleem moeilijker. Tot voor korten tijd
waren Japansche stoffen over het alge
meen niet geschikt om tot kleedingstoffen
voor vreemdelingen verwerkt te worden,
omdat men er spoedig uitzag, of men re
gelmatig tn deze kleeren sliep. Hèt eigen
aardige verschijnsel deed zich voor, dat
dit bij de Japanners niet het geval was.
Waarschijnlijk is een der redenen daarvan,
dat de Japanner, zoodra hij van kantoor
teruggekeerd is, onmiddellijk uit zijn Euro-
peesche pakje stapt en in een kimono
kruipt. Vrij algemeen werden dan ook voor
pakken voor vreemdelingen geimporteerde
stoffen gebruikt, speciaal uit Engeland af
komstig. Hieraan is uit den aard der zaak
thans volkomen een einde gemaakt, zoodat
men nolens volens wel tot het Japansche
product zal moeten overgaan. Maar wat
zal dat zijn, wanneer, zooals thans het ge
val Is het gebruik van wol en katoen voor
de blnnenlandsche consumptie sterk is in
gekrompen en waarschijnlijk nog wel ver
der verminderd zal worden? En dan te
moeten bedenken, dat men reeds thans
voor dergelijke goederen, die men vroeger
niet zou hebben willen dragen, méér moet
betalen, dan Indertijd voor een behoorlijk
pak van geimporteerde stof werd gevraagd.
Zooals uit het bovenstaande wel duide
lijk te zien is, wordt Japan nu juist niet.
een aardsch paradijs: wij zullen echter
maar denken, dat er altijd nog een licht
puntje is, n.l. dat wij tenminste niet zoo
als dat in China het geval is, elk oogen-
blik kans loopen een bom op ons hoofd té
krijgen. Er blijven altijd nog plaatsen ovef,
waar de levensomstandigheden nog min
der aangenaam zijn dan in dit eilanden
rijk.
FAR EAST.
(Nadruk verboden)
f 2—2
