STADSNIEUWS
LEID5CH DAGBLAD - Tweede Blad
Maandag 26 September 1938
OFFfCIEELE KENNISGEVING
AGENDA
FEESTAVOND DER OUD-LEERLINGEX
M. S. G.
Zaterdagavond vierde de Ver. van Oud-
Leerlingen van het Koninklijk Genootschap
„Mathesis Scientlarum Genltrix" in den
foyer van de Stadsgehoorzaal het 153-jarig
bestaan van dit Genootschap.
De heer H. H. Verhulst, die er op wees.
dat er op het oogenblik geen bestuur der
vereeniging is. opende met een kort woord
en verzocht den aanwezigen 't eerste cou
plet van het „Mathesis-lied" te zingen, aan
welk verzoek spontaan gevolg werd gege
ven.
Een vlot cabaret-programma werd ver
volgens opgevoerd. Alida Corelli bracht er
direct de goede stemming in met haar
liedjes. De bekende telephaat Maloitz
dwong ieders bewondering af met zijn in
teressante expirimenten en voerde de
moeilijkste opdrachten keurig uit. De Co-
relli's oogstten als antipodisten eveneens
veel succes. Een en ander werd afgewis
seld met muziek van Albert Gerritsen en
zijn band.
Dat het gebodene in den smaak viel,
bleek wel uit het dankbare applaus dat de
medewerkenden in ontvangst moesten ne
men. Nadat nog het tweede en derde cou
plet van het ..Mathesis-lied'' waren ge
zongen. werd deze feestavond, die ondanks
de minder groote opkomst uitstekend is ge
slaagd. met een gezellig bal besloten.
Het eerste lustrum van
„Katholiek Leiden".
Gala-avond in de Stadsgehoorzaal.
Geslaagde kooruitvoering onder
leiding van den heer Mizée.
In de Stedelijke Werkinrichting wa
ren opgenomen: Maandag 19 Sept.. 54.
Dinsdag 20 Sept. 54. Woensdag 21 Sept. 54
Donderdag 22 Sept. 55. Vrijdag 23 Sept. 55
en Zaterdag 24 Sept. 55 volwassen per
sonen.
255
■tdkeld Ls de grootste schat,
tkioljls bed eaten toe dit alleen,
als we ongesteld zijn. £n als we
ons ooitomen gezond ooelen,
oergeten we het oaat weer.
"TValsma oan A3altenburg*s
levertraan tan Uw grootste
schat helpen bewaren.
(Ingez. Med.)
WEERBERICHT.
Barometerstand.
Hedenmiddag 3 uur: 766.
BIXNENLANDSCH WEERBERICHT.
Medegedeeld door het Kon. Ned. Meteorol
Instituut te De BUt.
Hoogste Stand 774.6 te Kovno (Litthauen) en
Tartu (Rusland).
Laagste Stand 745.9 te Seydisfjord.
Verwachting tot morgenavond 7 uur:
Zwakke tot matige wind uit Zuidelijke rich
tingen. In het Westen meest zwaar bewolkt
In het Oosten gedeeltelijk bewolkt. Weinig of
geen neerslag. Weinig verandering in tempera
tuur.
BUITENLANDSCH WEEKOVERZICHT.
Medegedeeld door net Kon Ned. MeteoroL
Instituut te De BUt.
Het gebied van hoogen luchtdruk over het
Oostzeegebied en Oost-Europa nam iets in be-
teekenis af. doch heeft nog luchtdrukwaarden
aanzienlijk boven 770 m.M., met de hoogste
standen in Litauen en Estland.
Op den Oceaan blijft de luchtdruk laag. een
nieuwe storing nadert bewesten Ierland. Voorts
ligt een voor van betrekkelijk lagen druk over
Frankrijk. Onder invloed van de nieuwe storing
viel op Ierland reeds veel regen. Overigens is op
de Britsche eilanden de lucht meest gedeeltelijk
bewolkt, met veel ochtendnevel. In Frankrijk
valt veel regen, evenals plaatselijk langs de
Noorsche kust Overigens is in het geheele
waarnemingsgebied de bewolking licht, met
mooi herfstweer. De wind is in het geheele
waarnemingsgebied zwak tot matig uit Zuide
lijke richtingen, de temperatuur ls overal boven
normaal.
Ter gelegenheid van het eerste lustrum
van de Ver. „Katholiek Leiden", had gis
teren in de groote Stadsgehoorzaal een
gala-avond plaats, op welken avond vloot-
aalmoezenier H. J. Bangert uit den Helder
als spreker optrad en verder door een 8-
stemmig gemengd koor, o.l.v. den heer W.
Mizee. een voor Leiden eerste uitvoering
werd gegeven van Anton Bruckner's Messc
in E moll, begeleid door het Hammond or
gel. bespeeld door den organist Pierre
Matla.
Onder de zeer talrijke aanwezige burger
lijke en kerkelijke autoriteiten merkten we
op mgr. H. J. M. Taskln, Proost van het
Kathedraal Kapittel, deken A. H. J, M.
Homulle, prof. dr. Henry v. Rooyen O.S.C.,
prof. dr. J. A. J. Barge en zeer vele geeste
lijken uit stad en verre omgeving. Zij allen
werden voorafgegaan door vele afgevaar
digden der R.-K Jeugdvereenigingen en
onder de vroolijke tonen van het D.-K.
Leidsch Symphonieorkest onder leiding van
den heer Theelen. binnengeleid.
De heer W. Kriek, voorzitter nam hierna
als eerste spreker het woord, om den avond
met een welkom aan allen, te openen.
Van diegenen die berichten van verhin
dering hadden gezonden, noemde spreker
mgr. J. Huibers, bisschop van Haarlem en
mr. A. v. d. Sande Bakhuyzen, burgemees
ter van Leiden.
Nadat de heer Pierre Matla het Ham
mond-orgel had bespeeld, waarmede hij
veel bijval oogstte, had de wijding plaats
van het nieuwe vaandel, dat het bestuur
bij deze gelegenheid werd aangeboden, door
deken Homulle. Waarna de heer Kok dit
nieuwe vaandel, waarvan de kleuren voor
namelijk rood en wit zijn en het hoofd
motief is gevormd uit het Leldsche waper.,
gekruisd door twee vlammende toortsen,
geflankeerd door de emblemen van han
del, Industrie, kunst en wetenschap, met
een toepasselijk woord aan het bestuur
overhandigde. Hierna voerde het gemeng
de koor het vlaggenlied uit, welk lied door
den heer E. Kok werd vervaardigd op de
wijze „Roomsche Blijdschap".
Nadat de muziek en het orgel zich nog
enkele malen op verdienstelijke wijze had
den laten hooren, was het woord aan
vlootaalmoezenier H. J. Bangert, voor het
uitspreken van zijn rede „Katholiek Lel
den". Spreker roemde in den aanvang van
zijn rede het werk van „Katholiek Leiden"
en noemde het bewonderenswaardig hoe
deze groote vereeniging in haar vijf be
staansjaren reeds 26 R.-K, Leldsche ver
eenigingen aan haar wagen heeft weten
te binden. Het is voor spr. onbegrijpelijk
hoe er in Leiden nog R.-K. vereenigingen
zijn, die zich nog niet bij „Katholiek Lei
den" hebben aangesloten.
Zoolang als anderen demonstreeren, zoo
roept spr. uit, demonstreert ook, maar laat
dit dan voortkomen uit louter liefde tot
God. Organiseert u, maar organiseert u
katholiek het is noodig. Gebruikt uw
organisatie niet slechts als een strijdmid
del, sluit u niet slechts aan. wanneer u er
materieele voordeelen bij hebt, doch vraag
u af, of u in die organisatie ook een gods-
dienstigen steun vindt.
Jezus Christus, Hij zelf is lid van uw ka
tholieke vereeniging. Hij wordt het eerst
verwelkomd als de voorzitter de vergade
ring met den Christelijken groet opent.
Kan u als Leidenaar geen apostel zijn,
vooruit stuwen, vooruit dringen in de we
reld, die heidensch is.... vooruit dringen,
voorwaarts in het Leiden dat God loo
chent?. Een schoone taak wacht u.
Zeg niet: „Wat kunnen wij er aan doen?"
Want met een wonderbaarlijk vertrouwen,
i kunt gij er wat aan doen.
Begrijp uw verantwoording over de zie
len van anderen, over uw broers en uw
zusters, over de klerk op uw kantoor, die
misschien in het geheel niet kon zien dat
u katholiek waart? Waar zijn de arbeiders
tusschen wie gij gewerkt hebt? Ik zal hun
vragen. Katholiek Leiden, aldus besloot
spr., dat het toch ééns waar mag zijn en
dat ik hier eenmaal werkelijk mag komen
spreken voor „Katholiek Leiden".
Een langdurig en hartelijk applaus volg
de op deze rede.
Vervolgens brak de pauze aan, waarna
het belangrijke muzikale gedeelte van de
zen mooien avond volgde.
UITLOTING GELDLEEN ING.
Burgemeester en Wethouders van Lei
den brengen ter algemeene kennis, dat bij
de op 21 September 1938 gehouden uitlo
ting zijn uitgeloot 35 objigatiën ad f. 1000
en 5 obligatiën ad f.500 van de 3<h«U
geldleening 1937 I.
Deze obligatiën worden 31 December 1938
met de tot dien datum verloopen rente
afgelost, en houden met dien dag op rente
te dragen.
De lijst van de uitgelote nummers ligt
ter inzage op de financieele afdeellng van
de gemeente-secretarie.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRYEN. Secretaris.
Leiden, 26 September 1938. 282
en zwaar „grijpbare" decimen (zoo bijv. In
het Agnus Deii te onderkennen vallen. Het
zou ons te ver voeren het werk geheel te
bespreken. Slechts één opmerking: het was
te betreuren, dat deze Mis. die speciaal
voor llthurgische doeleinden geschreven is,
ditmaal in de concertzaal werd uitgevoerd,
hoewel zij daarin eigenlijk in het geheel
niet past. Véél sterker uitdrukking gaat
er stellig van uit, wanneer deze Mis in de
sfeer en omgeving gezongen wordt, waar-
In zij thuis hoort: „de kerk". Doch als men
zich daarover eenmaal heeft weten heen te
zetten en er in slaagt zich volledig tot de
juiste sfeer te concentreeren, dan is reeds
veel gewonnen om het werk naar zijn
hooge waarde te bewonderen en er van te
genieten.
In technisch opzicht spruit deze Mis ge
heel voort uit de symfonische muziek, die
mei den tekst tot volkomen harmonie is
samengevloeid. Ook deze factor werkt tot
den imponeerenden en veelal aangrijpen
den Indruk mee. Prachtige stijgingen toor.t
o.a. het „Kyrie", waarin de massale koor
zang triomfen kan vieren en waarin Mizée
dan ook prachtige momenten wist te ge
ven. Ondanks den korten tijd van voorbe
reiding ongeveer 3 maanden heeft
deze kundige dirigent ook in de andere
deelen veel voortreffelijks bereikt, al kon
hij natuurlijk niet verhoeden, dat de moei
lijke inzetten niet steeds volkomen slaag
den en de klankegaliteit, vooral in de
hoogere regionen, nog in de grondverf zat.
Het kleine koortje dat het „Benedictus"
zong, heeft daarin een zeer gelukkigen in
druk gemaakt.
Bruckner, een der belangrijkste figuren
der vorige eeuw. is in onze stad op een
alleszins waardige wijze geïntroduceerd,
waarvoor wij den heer Mizee wel buiten
gewoon erkentelijk mogen zijn. De heer
Pierre Matla, die als inleiding „Prière" uit
de Suite Gothique van Boëlman op het
Hammond-orgel speelde, verzorgde lofwaar
dig en betrouwbaar de oorspronkelijk voor
blaasinstrumenten geschreven orgelpartij.
Helaas was het orgel echter soms nog
aan den te luiden kant, speciaal in het
„Benedictus".
De heer Mizée is tenslotte onder groot
enthousiasme met een prachtlgen lauwer
krans gehuldigd, als blijk van groote waar
deering. Deze hulde was volkomen ver-
1 diend, vooral als men den korten tijd van
voorbereiding in aanmerking neemt, Eér.s
te meer is ons gebleken, dat de heer Mizée
opgewassen ls, groote opgaven succesvol te
volbrengen. Het voortdurende applaus na
ieder deel heeft ons evenwel bijzonder ge
hinderd. Deze. overigens goed bedoelde
eerbewijzen, verbraken echter onophoude
lijk de sfeer, die bij een uitvoering als deze
past. Moge het den heer Mizée gelukken
dit koor. dat samengesteld was uit leden
van onderscheidene vereenigingen, samen
te houden; het bezit ruim voldoende goede
krachten, om ons er interessante concer
ten mede te geven. Een uitvoering als deze,
opent voor dezen bekwamen leider, die wat
aandurft waarin reeds zulk een uitstekend
klankgehalte naar voren kwam, vele mo
gelijkheden.
DE FEESTWIJZER DER 3-OCTOBER-
VEREENIGING.
Wij ontvingen de feestwijzer der 3-Octo-
ber-Vereeniging in de keurig verzorgde uit
gave der N V Boek- en Steendrukkerij
Eduard IJdo alhier. Het omslag toont ons
in kleurendruk het Leldsche Stadhuis, aan
welk onderwerp dit Jaar ook de groote op
tocht gewijd zal zijn.
Het programma der 49ste feestviering ter
herdenking van „Leiden's Ontzet" wordt
ingeleid door een voorwoord van burge
meester mr. A. v. d. Sande Bakhuyzen,
waarin deze tot steun opwekt aan de col
lecte, welke verbonden is aan den optocht,
ten bate van het Carillon, dat aan het
nieuwe Stadhuis door de burgerij en alle
vrienden van Lelden zal worden aangebo
den. Drs. A. Pellnck, directeur van „de
Lakenhal", beveelt vervolgens aan een be
zoek aan dit museum, dat op den morgen
van 3 October gratis opengesteld ls.
Hierop volgt het gebruikelijke overzicht
van de 3 Octoberfeestelijkheden, die reeds
ingezet worden op Zaterdag 1 October met
de opening van het Lunapark des middags,
terwijl 's avonds de groote Taptoe en het
vuurwerk op het Schuttersveld plaats vin
den.
Op Maandag 3 October volgen dan
gelijk wij reeds vermeldden o.a. de Re
veille van het balcon der Stadsgehoorzaal,
de Koraalmuziek in het Van der Werff-
park. de uitdeeling van haring en witte
brood in het Waaggebouw, de Hutspotrace
en Ster-Estafette, het springen van de fon
tein op de Vischmarkt, des middags de
Allegorische Optocht „In en om het Leid-
sche Stadhuis" en 's avonds de gebruike
lijke voorstellingen, het avondfeest op het
Schuttersveld, wederom een vuurwerk op
het Schuttersveld.
De optocht omvat vele groepen, waar
van wij noemen „Het Stadhuis", zooals het
v/as van 1413 tot 1597, „De overmeestering
van Leiden door de Hoeksche partij", waar
bij het Stadhuis gedeeltelijk op 20 Jafluari
1481 in de lucht vliegt door een buskruit-
ontploffing". „De huldiging van hertog
Karei in het ..Stedehuys" op 14 Juni 1515.
„De aanbieding van een degen aan het
muitende volk vóór het stadhuis door bur
gemeester Van der Werff in het jaar 1574".
"Het Stadhuis als middelpunt van bespre
kingen over de vestiging der ..Nieuwe Dra
perie" gedurende de jaren 15771581".
„Het Stadhuis zooals het was van 1597
1929". „Blijde inkomste van Prinses Eli
sabeth binnen Leiden op 21 Mei 1613".
„Ontvangst van meerdere vorstelijke per
sonen op 4 Oct. 1788". „Lodewijk Napoleon
koning van Holland, op weg van het Stad
huis naar het terrein der Buskruitramp in
1807". „De ontvangst van Z. M. den Taikoen
van Nippon op het Stadhuis door het Ja-
pansche Gezantschap op 4 Juli 1362" en
tenslotte „Allegorische voorstelling van den
brand en de hernieuwing van 't Stadhuis"
en een groep uitbeeldende „Het Carillon",
Verscheidenheid, pracht cn praal zullen
ongetwijfeld ook dezen optocht kenmer
ken!
Het zeer overzichtelijke programma, met.
tal van onmisbare wenken voor de feest
vierenden, bevat tevens een oproep van
den secretaris der 3 Octobervereeniging,
den heer F. W. Wlchers Rollandet, waarin
ook deze een ieder verzoekt, zijn bijdrage
voor het Leldsche Carillon te geven; de
gelden zullen gelijk bekend gebruikt
worden voor een „3-October-klok"
Gezien het programma, belooft het 3
Octoberfeest 1938 weer alle goeds!
Volkshuis: Lezing dr. v. d. Sleen over „Lap
land en Zweden".
Dinsdag.
„Pniël": Vragenavond. Nam. 8.15 uur.
Stadsevangelisatie. Morschweg 59: By een
komst nam. 8 uur.
Stadsgehoorzaal: „De Veluwsche Boerendan-
sers, n. m.8,15 uur.
DIVERSEN:
's Dinsdags. Mare 13: Medisch Opvoedkundig
Bureau. 9Va—11 uur voorm.
's Woensdags: Inst. v. Praeventleve Genees
kunde. Consultatlebur. v. Alcoholisten 8 u. nam.
's Donderdags: Inst. voor Praeventleve Ge
neeskunde (1ste Binnenvestgr.. 22). Inenting
tegen dlphterle. 3 uur 's middags precies
's VrUdags: Inst. v. Praeventleve Genees
kunde. Consultatiebureau v. Beroepskeuze. 4—5
uur nam.
BIOSCOPEN:
Luxor-Theater. Stationsweg: 8 uur nam.j
„Onverbreekbare banden".
Woensdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag
2 uur, Zondag 2, 4% en 8 uur.
Trianon-Theater, Br eestraat 31: 8 uur nam.
Woensdag- en Zaterdagnamiddag 2 uur:
„Jezebel".
Zondag van 2—7 uur doorl. voorstelling.
Lldo-Theater. Steenstraat 39: 8.15 uur nam.:
„Artisten-Ingang".
Woensdag- en Zaterdagnam. 2,30 uur, Zon
dag doorl. voorstelling van 2—7 uur en 8.15 u.
Casino-Theater. Hoogewoerd 49: 8 uur nam.:
„Onschuldig verdacht".
Zondag van 4 tot 7 cn van 8 tot 11 uur.
Woensdag- en Zaterdagnam. te 2.30 uur.
Rex-Theater, Haarl.straat;: lederen werkdag
2 uur nam. en 8 uur nam.: „De groote illusie".
Zondags 2—7 uur doorl. voorstelling en 8 uur
nam.
De apotheek Hooigracht 48 is dag en nacht
geopend voor leden v. h. ziekenfonds „Tot Hulp
der Menschheid", echter van nam. 8 uur tot
voorm. 8 uur alleen voor spoedgevallen.
De avond-, nacht- en Zondagsdienst der apo
theken te Leiden wordt van Zaterdag 24 tjn.
Vrijdag 30 Sept. a.s. waargenomen door de
apotheek Du Crolx, Rapenburg 9. Tel. 807.
Te Oegstgeest: Oegstgeestsche Apotheek. Wll-
helmlnapark 8, Tel. 274.
VER. VAN CHR. ONDERWIJZERS.
WEERSOMSTANDIGHEDEN.
HEDENOCHTEND 8 UUR.
Parijs: windstilte. 16 gr. C., matige regen.
Londen: windstil, 12 gr. C., opklarend.
Berlijn: Z.O., 15 gr. C., fraai.
Nice: N.N.O.. 18 gr. C., lichte regen.
LUCHTTEMPERATUUR.
9 uur voorm.: 161- gr. C. (64 gr. P.).
12 uur 'smidd.: 18% gr. C. (66 gr. P.).
HOOGWATERTIJDEN TE KATWIJK ZEE
Voor Dinsdag.
V.m. te "5 u. 25 min.; n.m. te 17 u. 50 min.
WATERTEMPERATUUR.
Zweminrichting „Poelmeer",
's Middags 12 uur: 18 gr. C.
LICHT OP VOOR FIETSERS e.a.
Maandag: 19,23 nm. tot 6.21 v.m.
MAANS OP- EN ONDERGANG.
Maandag op: 8 u. 52; onder: 19 u. 14.
De Brucknermis in E-moll
Onze muziekrecensent schrijft hierover
het volgende:
De heer Willem Mizée. wiens uitstekende
hoedanigheden als koorleider wij reeds
meermalen roemden, had het ditmaal aan
gedurfd met een groot koor ongeveer
150 zangers en zangeressen Bruckner's
8-st. Mis in E-moll (1866) tot uitvoering
te brengen.
Ongetwijfeld een moedige en kunstzin
nige daad!
Van Bruckner, den veel verguisden, maar
gelukkig den laatsten tijd, mede dank zij
het werk der Bruckner-Vereeniging, in ons
land véél meer bekend geworden Oosten-
rijkschen componist (18241896), is in onze
stad helaas zelden of nooit een werk ge
speeld of gezongen. Wij verheugen er ons
over. dat de heer Willem Mizée Bruckner's
groote waarde en beteekenis ongetwijfeld
onderkennend behoefte heeft gevoeld,
op een avond als deze. een mis van dezen
godvruchtlgen katholieken componist ten
gehoore te brengen.
Wij rangschikken Bruckner's prachtige
symphonieën tot diens waardevolle wer
ken, doch ook in zijn drie missen heeft hij
wonderen van schoonheid en van diepen
vroomheidszin geopenbaard, die recht en
waarachtig gesproten zijn uit het hart en
de ziel van dezen kinderlijk-geloovige. i
In de eerste plaats was Bruckner, gelijk
de groote klassieken ..symphonicus". In de
behandeling der zangstemmen was hij.
evenals een Beethoven, veelal minder ge
lukkig. Zulks komt ln meerdere passages l
ook tot uitdrukking in de gisteravond ge
zongen Mis, waarin talrijke struikelblok
ken. hooggeschreven partijen speciaal
voor de sopranen moeilijke modulaties
De heer Kriek sprak aan het slot van
dezen avond een hartelijk dankwoord aan
allen, doch in het bijzonder aan het koor
en zijn leider, den heer W. Mizée, waarop
de gebruikelijke sluiting volgde.
VERGADERING DER NED. CHR.
HANDELSREIZIGERS VEREENIGIN G.
De Ned. Christ. Handelsreizigersvereen.
afd. Leiden, vergaderde in café-rcstaurart
..Royal".
Door afwezigheid van den voorzitter
opende de heer Van Dijken en heette allen
hartelijk welkom, inzonderheid den heer
Bierlaagh, voorzitter der Katholieke Han
delsreizigersver. „St. ChrLstoffel" ter plaat
se. die een bespreking zou houden voor ge
zamenlijke deelneming aan een cursus
voor de waren- en vestigingswet.
Na voorlezing der notulen en behande
ling der ingekomen stukken, werd den heer
Bierlaagh gelegenheid gegeven het doel
van zijn komst nader uiteen te zetten.
Aan de hand van verschillende gegevens
wees spreker op de noodzakelijkheid van
dezen cursus, waarin behandeld wordt
boekhouding, handelskennis, wetskennis,
Ned. taal en correspondentie, grondbegin
selen van bedrijfsleer en warenkennis, ter
wijl deze cursus 45 lessen omvat.
De w.n. voorzitter dankte den heer Bier
laagh voor zijn uitvoerig en duidelijk be
toog en stelde voor aan dit punt een al-
gemeene bespreking te geven.
Na deze aangelegenheid breedvoerig be
sproken te hebben, gaven verschillende le
den zich voor dezen cursus op.
De verdere afhandeling van de agenda,
w.o. bestuursverkiezing, had een vlot ver
loop Na de rondvraag werd deze leerzame
vergadering met dankzegging door der.
heer Francken besloten.
NIEUWE BUURTVEREENIGING.
Ook in de 3de Haverstraat ls een buurt-
vereeniging opgericht, met het doel om ter
gelegenheid van verschillende gebeurtenis
sen van ons Vorstenhuis kinderspelen en
feestelijkheden te organiseeren en voor een
straatversiering te zorgen. Het voorzitter
schap berust voorloopig bij den heel
J. Nieuwenhuisen. Penningmeestercsse is
mej, v. d. Steen, Haverstraat 82, het secre
tariaat is gevestigd bij den heer G. Bi"s-
broek Cz., 3de Haverstraat 78.
Lezing van zendeling A, J, de Neef.
De afd. Leiden en Omstreken van de
Ver. van Chr. Onderwijzers(esseni in Ne
derland en de Overzeesche gewesten, hield
Zaterdagavond in het Nut haar eerste ver
gadering in dit seizoen.
De voorzitter, den heer Den Dikken, las
Lukas 3 114. waarna hij allen welkom
heette, gevolgd door een kort inleidend
woord.
De heer A. J. de Neef te Oegstgeest, van
19201936 zendellng-leeraar op Nieuw-
Guinea, behandelde hierop een proeve van
een aardrijkskundeles op de lagere school,
waarbij het zendingswerk niet wordt ver
geten.
Spr. zette uiteen hoe op het zendings
weekend „Zending en Christelijk onder
wijs", dat in de Ned. Zendingsschool te
Oegstgeest gehouden werd, de kwestie aan
de orde kwam of het mogelijk is in de
leervakken: geschiedenis en aardrijkskun
de, aan de zendingsgedachte een plaats te
geven. Een en ander naar aanleiding van
het referaat van den heer A. v. d. Baan,
waarin deze betoogde, dat het hem een
raadsel was, hoe de klasse-onderwijzer ge
schiedenis en aardrijkskunde met de kin
deren kon behandelen en daarbij geen
woord over het zendingswerk in te las-
schen. Juist bij de behandeling van
Nederl. Oost-Indië, vraag de leerstof als
het ware op het werk van de pioniers en
later gekomen zendelingen te wijzen
aan te toonen hoe door het Evangelie in
een samenleving van stamtwisten er saam-
hoorigheld en vrede komt.
Een en ander had spr. doen besluiten
om aan het verzoek om over deze zoo be
langrijke zaak een bespreking te houden,
gehoor te geven. Spr. wenschte te behan
delen een aardrijkskunde les over het
eiland Nleuw-Gulnea, waarbij het Zen
dingswerk niet vergeten wordt, ja, waar
bij het zal blijken dat zonder zendingsbe
schouwing wij nooit aan de kinderen een
goed beeld van dit nu zoo belangrijke
eiland kunnen geven.
Tot een bespreking hiervan overgaande,
gaf de heer De Neef allereerst een be
schouwing over de ligging van het eiland.
Daarna schetste spr. uitvoerig klimaat,
flora en fauna toegelicht met tal van
voorbeelden uit de zendingspractijk.
Hierbij bleek het, hoe Nieuw-Guinea een
uitzonderlijke plaats in den gordel der
eilanden van Insulinde inneemt.
De bevolkingsgroepen kwamen hierna ter
sprake, waarbij vooral op de algemeene
karaktereigenschappen werd gewezen, in
verband met den strijd om het bestaan en
de invloeden van klimaat en bodem.
Over de bekendheid van het land volgde
nu een kort historisch overzicht, verdeeld
in de volgende reeks: a. De eerste aan
raking in de 16e eeuw. b. De invloed van
Tidore en Ternate. c. Het beleid van G.
G van Heutsz en de tochten van Kapitein
Colijn; d. De wetenschappelijke pioniers
(Lorentsz e.a.)c. De gevolgen van het
ethnogr. onderzoek.
Toch zou dit alles, aldus spr., maar zeer
relatief zijn geweest, als niet daarnaast de
belangrijke ervaringen waren der pioniers
en zendelingen, die ons het geestesleven
der Papoea's hebben doen kennen.
259
(tngez. Med.)
Tenslotte gaf spr, een beschouwing over
de samenleving van de Papoea's thans
(primitief communisme, 3 perioden van
levensonderhoud, jacht en visscherïj, het
geestesleven, tuinbouw-, koellewerving voor
de maatschappijen).
Achtereenvolgens werd hierbij tevens
nog gewezen op de communicatie, de be-
stuursverdeeling, de zendingsposten en de
aanvang der cultiveering.
Met een kort woord óver de problemen
van het heden voor zending en bestuur,
eindigde spr. deze interessante bespreking,
v/elke hij om des tijdswille zeer moest be
korten en waarvan hij in de Novemberver-
gadering een vervolg denkt te geven.
Een ln deze vergadering gehouden be
stuursverkiezing had tot resultaat, dat tot
penningmeesteresse gekozen werd mej. v,
d. Baan. alhier, tot secretaris de heer L.
Kalsbeek te Katwijk-Blnnen en tot alg.
adj. de heer Offringa te Hazerswoude
Dorp i
TOEZEGGING VAN BEROETEN.
De heer J. Zandee, cand. te dezer plaatse,
heeft toezegging van beroep ontvangen van
de Ned. Herv. Gemeente te 'sHeer Hen
drikskinderen.
VOOR BEROEP BEDANKT.
Ds. M. Heykoop te Utrecht, heeft voor
het beroep naar de Ger. Gemeente hier ter
stede bedankt.
INDISCHE VEREENIGING IN HET
LEIDSCH STUDENTEN CORPS.
Het bestuur van de Indische vereeniging
in het Leidsch Studenten Corps voor het
jaar 19381939 is als volgt samengesteld;
M. S, Kamminga, praeses; G. R. M. Do-
rodjatoen ab-actis; W. Mouton, quaes
tor; W. N. Bins, assessor 1 en F. Wesse-
ling, assessor 2.
EXCURSIE DER „VER. VAN LUTHERSE
JONGEREN."
Gisteren organiseerde de „Ver. van Lu
therse Jongeren" alhier een excursie naar
het Sted. Museum de Lakenhal voor haar
leden, adspirant-leden en donateurs. De
aanleiding hiervoor was de ontstellende
onbekendheid van vele Leidenaars met de
Leidsche musea. Bij uitzondering had de
directeur deskundige leiding op Zondag
toegezegd.
Ook voor diegenen, die reeds meerdere
malen een bezoek aan het museum brach
ten, was deze rondleiding, onder de uiterst
interessante en boeiende rondleiding van
mej S. de la Rie, een openbaring. Wat
loopt men in een museum toch veel voor
bij! Moge deze rondleiding voor de 24 deel
nemers aanleiding zijn nog eens een indi
vidueel bezoek aan het musueum te bren
gen. Ongetwijfeld zullen zij hiervan thans
meer genieten. Voor het bestuur der V. v.
L. J. zal het ongetwijfeld een aanleiding
zijn om voort te gaan met het organisee
ren van dergelijke, cultureel zoo belang
rijke excursies.
Zaterdag heeft de heer F. J. Cornelis-
se. Breestraat 148, zijn 25-jarig zakenjubl-
leum herdacht. Zijn dames- en heeren-
kapperszaak heeft zich gedurende een
kwarteeuw in een uitstekende reputatie
mogen verheugen, zoodat vele blijken van
belangstelling in den vorm van bloemstuk
ken, geschenken, gelukstelegrammen cn
persoonlijke bezoeken natuurlijk niet uit
gebleven zijn. Wij wenschen den heer Cor-
nelisse alsnog met dit jubileum geluk.
Naar aanleiding van ons verslag over
de aanbieding van het huldeblijk aar de
woningbouwvereeniging „Ons Belang" ver
zoekt men ons te willen mededeelen, dat
de heer C. Ponsen, architect, de heer A.
Gerritsen, aannemer, en de heer D. P-
Weyers, aan wiens winkelgevel de klok is
aangebracht, hierbij hun welwillende mede.
werking hebben verleend.
2—2
