De gemeente
en de werkverschaffing
De wilde Zwanen
Ook dit jaar f. 500.000 voor
luchtbescherming
LEID5CH DAGBLAD - Derde Blad
Dinsdag 20 September 1938
KRUSCHENSALTS
Hoe te komen tot de door het rijk
gewenschte uitbreiding
Nieuwe methode bij
volkstelling in 1940
Lijders aan chronische
rheumatische pijnen
laat niets onbeproefd!
Ministerieele aanschrijving.
De regceringspersdienst meldt: Bij schrij
ven van 9 Mei heeft de minister van So
ciale Zaken zich tot de gemeentebesturen
gewend met het verzoek, mede te werken
aan de uitbreiding van de werkverschaf
fing. Het is in den afgeloopen tijd geble
ken, dat bij verschillende gemeentebestu
ren tegen inwilliging van het verzoek be
zwaren bestaan, welke gegrond zijn op
overwegingen van financieel-technSschen
aard.
Teneinde de gewenschte uitbreiding met
kracht te bevorderen, heeft de minister van
sociale zaken thans de navolgende circu
laire, waarin aangaande den financieel-
lechnischen kant der aangelegenheid na
dere verduidelijkingen worden gegeven,
aan alle gemeentebesturen gezonden.
„Bij mijn aanschrijving van 9 Mei JJ.
werd door mij een beroep gedaan op de
medewerking van de gemeentebesturen om
te komen tot een uitbreiding met 50 pCt.
Nadien zijn mij bezwaren ter oore geko
men van de zijde van gemeenten, welke
aanspraak kunnen maken op de maximale
gewone bijdrage uit het werkloosheidssub-
sidiefonds en daarenboven voor het slui
tend maken der begrooting een extra- en
eventueel nog een belastingbijdrage moes
ten ramen. In verband met het bepaalde
'n artikel 19 van het Koninklijk Besluit van
1 Juli 1937 zou ingeval van verhooging van
voor werkverschaffing uitgetrokken pos
ten in den loop van het dienstjaar bij de
hierbedoelde gemeenten geen dekking aan
wezig zijn voor een bedrag gelijk aan 15
pCt. der voor subsidieering uit het fonds
in aanmerking komende nieuwe uitgaven.
Mede namens mijn ambtgenooten van
binnenlandsche zaken en financiën heb ik
de eer U in aansluiting aan wat mijn
eerstgenoemde ambtgenoot onder dagtee-
kenlng van 2 Augustus 1.1. ter kennis bracht
van de directie der Vereeniglng van Neder-
landsche gemeenten mede te deelen, dat
bij de vaststelling van het bedrag der be-
noodigde bijzondere bijdragen, c a. van de
in de plaats dezer bijzondere bijdragen
tredende rentelooze voorschotten, alsnog
rekening zal worden gehouden met de alg
gevolg van de uitbreiding der werkver-
chaffing verhoogde of vóór 15 Nov. 1933
alsnog te verhoogen raming der kosten
voor werkloozenzorg, bedoeld in artikel 6
van evenbedoeld Koninklijk Besluit. De
bijzondere omstandigheid dat voor 1938
nog geen extra- of belastingbijdragen zijn
vastgesteld in verband met het voorne
men van de regeering om ook dit jaar we
der ten deele in deze behoefte te voorzien
door het beschikbaar stellen van rentelooza
voorschotten opent daartoe de gelegen
heid.
Aangezien bij de beoordeeling der ra
mingen op de gemeentebegrootingen van
de kosten voor werkloozenzorg, bedoeld in
aitlkel 6 van meergenoemd Koninklijk Be
sluit tot heden geen rekening werd ge
houden met de kosten, welke veroorzaakt
zullen worden door de door de regeering
nagestreefde uitbreiding der werkverschaf
fing. zullen de gemeentebesturen goed doen
opnieuw te overwegen, op welke wijze voor
wat hun gemeente betreft kan worden
medegewerkt aan een krachtige uitbreiding
der werkverschaffing en welke wijzigingen
van de gemeentebegrooting daarvan het
gevolg zullen zij. opdat deze wijzigingen
zoo spoedig mogelijk en in leder geval voor
15 Nov 1938 ter kennis van Gedeputeerde
Staten kunnen worden gebracht.
Gelijk bekend, streeft de regeering naar
een uitbreiding der werkverschaffing met
50 pCt In zeer vele gemeenten ontbreekt
echter de mogelijkheid om, althans in 1938.
de werkverschaffing met dit percentage
uit te breiden. Zal het door de regeering
gestelde doel worden bereikt, dan zullen
dus andere gemeenten, welke wel over de
noodlge mogelijkheden beschikken, tot een
uitbreiding van meer dan 50 pCt. moeten
overgaan. Ook hiermede kan bij de over
weging der te nemen maatregelen door de
gemeentebesturen rekening worden ge
houden.
In verband met de hiervoren gemaakte
opmerking, dat de regeering het voorne
men heeft ook dit jaar weder ten deele in
de behoefte aan bijzondere bijdragen te
voorz'en door het beschikbaar stellen van
rentelooze voorschotten, herinner ik eraan,
dat op grond van de uitkomsten van 1937
mag worden aangenomen, dat, behoudens
een enkele uitzondering, in die behoeften,
welke gevolg zijn van een uitbreiding der
werkverschaffing, niet door een voorschot,
doch door een bijdrage k fonds perdu zal
worden voorzien.
Wellicht ten overvloede moge er nog op
worden gewezen, dat gemeenten, welker
gewone uitkeering uit het werkloosheids-
subsidiefonds niet het maximale percen
tage beloopt, door de werking van de schaal
automatisch de verhooging der voor sub
sidieering in aanmerking komende uitga
ven schier volledig uit het werkloosheids-
subsidiefonds vergoed krijgen. De onder
deze groep vallende gemeenten, die reeds
een bijzondere bijdrage moesten ramen, be
hoeven deze raming mitsdien niet te ver
hoogen.
Met de colleges van Ged. Staten zal in
het enkele geval, dat ten gevolge van de
uitbreiding der werkverschaffing, aan een
gemeente een subjectieve bijdrage zal moe
ten worden verleend, teneinde de begroo
ting sluitend te houden, overleg worden
gepleegd over de vraag, op welke wijze aan
dit gevolg zal kunnen worden ontkomen.
Ik meen erop te mogen rekenen, dat
van Uw zijde alles in het werk zal wor
den gesteld om de plannen van de re
geering te helpen bevorderen. De fu
neste gevolgen van een massale ledig
gang zijn u genoegzaam bekend. De
demoraliseerende Invloed der werkloos
heid moet met alle krachten worden
bestreden en arbeid voor de werkloozen
is uiteraard verre te verkiezen boven
steun zonder meer.
Ik doe daarom nogmaals een krachtig
beroep op de gemeentebesturen om reke
ning houdend met de richtlijnen, gegeven
in m/ti circulaire van 9 Mei j.l. no 1
2511, de uiterste krachten in te spannen om
ie komen tot objecten voor werkverschaf
fing".
Copyright P. I. 8 8o* 6 Copenhagen
Toen Elize wakker werd stond de zon reeds hoog aan den hemel.
Maar het prinsesje kon de zon niet zien, want de hooge boomen
vormden zulk een dicht bladerdak, dat het zonlicht er slechts als
een gouden sluier door kon komen. Het groen rook lekker frisch
en de vogels, die heelemaal niet schuw waren, vlogen rond haar,
ja, gingen zelfs op haar schouders zitten.
Ergens vandaan kwam het geluid van klaterend water. En toen
Elize op onderzoek uitging zag zij dat dit veroorzaakt werd door
een groot aantal bronnen, die alle in een meertje uitkwamen, dat
een helderen zandbodem had. Rond het meer groeide dicht kreupel
hout, maar herten hadden op één plaats een groote opening ge
maakt en déürdoor ging Elize naar het water. Dit was zóó helder,
dat wannéér de wind de takken der boomen en de bladeren niet
af en toe in beweging bracht, Elize vast geloofd had, dat het
spiegelbeeld op den bodem geschilderd was, zoo duidelijk werd
ieder blad door het water weerspiegeld.
Toen Elize haar eigen gezichtje in het water zag, schrok zfj
hevig. Was zjj dat? V/eer keek zij. Een bruin, leelyk gezicht
Dè.t zag zij in het spiegelende water. Vlug stak zij haar hand in
het water en waschte haar oogen en voorhoofd. De bruine kleur
verdween en haar eigen blanke huid kwam weer te voorschijn.
Daarna kleedde zij zich uit en stapte in het frissche water.
Ingediend is een we won i werp tot wijzi
ging en verhooging van het viifde hoofd
stuk der riiksbegrooting voor het dienstjaar
1938.
Nu ten aanzien van de uitvoering van
de wet betreffende bescherming tegen
luchtaanvallen, practlsche ervaring is
verkregen, heeft de regeering het noo-
dig geacht, zich nader te beraden over
de beantwoording van de vraag, op
welk punt evenwicht kan worden be
reikt tusschen het belang van de voor
ziening in luchtbescherming eenerzijds
en de omstandigheid, dat voor dit doel,
als voor elk ander in de tegenwoordige
tijdsomstandigheden slechts beperkte
middelen kunnen worden beschikbaar
gesteld.
De regeering heeft daarbij richtsnoeren
vastgesteld en daaraan bekendheid ge
geven volgens welke de voorzieningen
het meeste nut zullen afwerpen.
Ten einde binnen afzienbaren tijd te
geraken tot een toestand, welke, met
inachtneming van eischen van sober
heid, toch bevrediging mag worden
genoemd, is, naar een berekening aan
gaf, jaarlijks een bedrag van f. 500.000
noodig. De regeering stelt zich voor, in
de komende jaren dan ook de middelen
tot dat bedrae aan te vragen.
Om echter de voorziening volgens het
programma, dat de regeering zich voorstelt
te verwezenlijken, zoo spoedig mogelijk tot
stand te brengen spoed toch is inhaerent
aan den aard dezer veiligheidsmaatregelen
meent de minister reeds voor hef dienst
jaar 1938 de gelden te moeten aanvragen.
*ot een bedrag van f 500.000 weshalve hij
bii dezen aanvraagt de som van f. 175 000,
zijnde het verschil tusschen genoemde
f 500.000 en het bedrag, aanvankelijk voor
1938 gevoteerd, n.l. f. 325.000
Volkshuisvesting.
De wenschelijkheid is gebleken om tot
wijziging van enkele ambtsgebieden van de
inspecteurs voor de volkshuisvesting over te
gaan, mede in verband met het per 1 No
vember 1938 aftreden van een der tegen
woordige functiannaxissen.
Deze wijzigingen van ambtsgebieden
brengen met zich mede, dat het aantal
inspecteurs met één moet worden uitge
breid.
Het ligt in de bedoeling den inspecteur
in de provincie Groningen over te plaatsen
naar een nieuw gevormde inspectie Noord-
Holland.
Volkstelling.
In 1940 zal, ingevolge de wet van 22 April
1879 een nieuwe tienjaarliiksche volkstelling
gehouden moeten worden, waarmede, vindt
zii plaats overeenkomstig de beginselen,
welke in 1930 gegolden hebben, een bedrag
van rond f 1.380.000 gemoeid zal zijn.
Het behoeft, geen betoog, dat de minister
zich, in overleg met zijn ambtgenoot van
financiën, ernstig heeft beraden of aan
deze belangrijke ui gaaf niet geheel of ten
deele zou kunnen worden ontkomen. Am
pele overweging van de desbetreffende
adviezen heeft geleid tot de erkenning, dat
uitstel of afstel van de volkstelling onver
dedigbaar zou zijn. De vraag of de methode
niet zooveel zou kunnen worden vereen
voudigd dat. met behoud van het beginsel,
dat een redelitke waarborg voor verkrijging
van een deugdelijk resultaat zal bestaan,
een deel der kosten bespaard zou kunnen
worden, heeft gevoerd tot de bestudeering
van onderscheidene mogelijkheden, welke,
met uitzondering van één, als ondeugdelijk
moet worden verworpen Deze ééne moge
lijkheid berust op het gebruil^ van de be
volkingsboekhouding als voornaamste
grondslag voor de volkstelling, waartoe het
evenwel noodzakelijk is, dat die bevolkings
boekhouding zal zijn verbeterd door toepas
sing yan he' gezinspersoonskaartens elsel.
tot welks algemeene invoering na de in
alle opzichten geslaagde proef, reeds ge-
ruimen tijd geleden door de regeering in
principe is besloten.
Als IT geen raad meer weet van de rheuma
tische pijnen, alles reeds hebt geprobeerd
zonder goed gevolg, probeert dan de zes
zouten uit Kj-uschen Salts. Zl) hebben duizen
den lijders reeds afdoend geholpen. Ook U
zullen zij zeer snel van Uw pijnen verlossen.
STRAIENDE GEZONDHEID VOOR I CENT PER DAC
6930 (Ingee. Med.)
De minister ziet niet voorbij, dat de be
zuiniging op de kosten van de volkstelling,
bii gebruik van de bevolkingsboekhouding,
kan worden verkregen, weer wordt te niet
gedaan, doordat de algemeene invoering
van het gezins-persoonskaartenstelsel het
bedrag der te besparen kosten opvordert.
Bedacht dient echter te worden, dat
de regeering thans met het bedrag van
f. 380.000 twee belahgen kan dienen,
n.l. zoowel een deugdelijke volkstelling
kan doen houden als het gezinsper-
soonskaartenstelsel kan invoeren.
Dit stelsel toch biedt uit een oogpunt
van de gemeentelijke en, vooral ook. van
landelijke administratie groote voordeelen.
De invoering van het gezinspersoonskaar-
tenstelsel maakt niet alleen voor 1940 de
volkstelling aanzienlijk goedkooper, de fi-
nancieele voordeelen komen bii volgende
volkstellingen eerst recht volledig als winst
tot uiting. Zoowel de invoering van het
gezinspersoonskaartenstelsel als de volks
tellingswerkzaamheden bieden volgens de
bedoelde gewijzigde methode de gelegen
heid tot tewerkstelling van werklooze
hoofdarbeiders gedurende langeren tijd.
Thans wordt hiervoor aangevraagd een
bedrag van f. 380.000.
Verbetering van woningen.
Teneinde verbetering van bestaande wo
ningen mogelijk te maken is eenlge tege
moetkoming van de zijde van het rijk ge-
wenscht. Het ligt in de bedoeling f375 000
aan te wenden tot het verstrekken van bij
dragen in die kosten waardoor een aantal
verouderde, doch overigens goede, woningen
meer in overeenstemning kan worden ge-
I bracht met eischen. weike thans aan wo-
'nlngen worden gesteld.
WOENSDAG 21 SEPTEMBER.
Hilversum I. 1875 M. VARA-Uitzending - 10.00
10.20 voorm. en 7.308.00 VPRO 8.00 Gra-
mofoonmuz. (Om 8.16 Berichten) 9.30 Wen
ken voor de keuken 10.00 Morgenwijding
10.20 Uitzending voor Arbeiders in de Continu
bedrijven 11.40 Causerie ..Door welke oorza
ken ontstaat massawerkloosheid?" 12.00 Gra-
mofoonmuziek tOm 12.15 Berichten) 12.45
I.45 VARA-Orkest 2.00 Kniplessen. In de
pauze: Gram.muziek 3.15 Voor de kinderen
5.30 Gram.muziek 6.00 Orgelspel 6.30
Gram.muziek 6.45 Causerie ..Twintig jaar
vakopleiding van Palestinapioniers" 7.00 Fe
licitaties 7.06 Vocaal concert 7.30 Causerie
„De waardeering van den arbeid door de
eeuwen" 8.00 Herhaling SOS-Berichten
8.03 Berichten ANP, VARA-Varia 8.15 ..Es
meralda" 9.00 Reportage met muzikale om
lijsting 9.30 VARA-Orkest 10.00 Berichten
ANP. 10.05 Gram.muzfek 10.15 VARA-
Orkest 10.45 VARA-Kinderkoortjes 11.00
Eugenetische causerie 11.3012.00 Orgelspel.
Hilversum II. 301,5 en 415.5 M. NCRV-Uitz.
zending. 6.30—7.00 Onderwijsfonds voor de
Scheepvaart 8.00 Schriftlezing, meditatie
8.15 Berichten, gram.muziek (9.309 45 Geluk -
wenschen) 10.30 Morgendienst 11.00 Gra-
mofoonmuziek 11.15 Zang en piano 12.00
Berichten 12.15 Gram.muziek 12.30 De
Eemlanders en gram.muziek 2.30 Voor jeug
dige postzegelverzamelaars 3.00 Pianovoor
dracht en gram.muziek 3.45 Gram.muziek
4.00 Zang met pianobegeleiding en gram.
muziek 4.45 Gelukwenschen 5.00 Kinder
uurtje 5.45 Gram.muziek (5.556.00 Pauze)
6.15 Causerie „De concentratie van den mid
denstand" 6.30 Taalles en causerie over het
binnenaanvaringsreglement. 7.00 Berichten
7.15 Causerie ..De belangstelling in den
arbeid van het N.C.G.V." 7.30 Causerie na
mens de Societas Studiosorum Reformatorum.
7.45 Reportage, eventueel gram.muziek
8.00 Berichten ANP., herhaling SOS-Berichten
8.15 Christelijke muziekvereeniging ..De
Bazuin" en gram.muziek 9.00 Mycologische
causerie 9.30 Gram.muziek 10.00 Berichten
ANP. 10.05 Nederlandsch Strijkkwintet
10.45 Gymnastiekles 11.00 Gram.muziek
II.50—12.00 Schriftlezing.
Droitwich, 1500 M. 11.25 Het Aston Hip
podrome Orkest ,12.20 Cello en piano
12.50 Uit Berlijn'. Walter Raatzke's orkest, het
Dietrich Schrammel-kwartet en solisten 1.35
De Wessex Players 2.05 Gram.muziek 2.20
BBC- Northern-orkest, m.m.v. soliste 3,20
Gram.miiziek 3.50 Jack Wilson and his Ver
satile Five 4.20 Vesper 5.05 Gram.muziek
5.40 Henry Hall en zijn Band 6.20 Be
richten 6.45 Pianovoordracht 7.20 Tech
nische lezing 7.35 BBC-Theaterorkest 8.20
BBC-Symphonie-orkest en solisten 9.45 Het
Phil Watts-trio 10.00 Berichten 10.35
Orgelspel 10.45 Viool en piano 11.35 Oscar
Rabin en zijn Band 11.5012.20 Jazzmuziek
(Gr.platen).
Radio-Paris. 1648 M. 8.10—9.10 en 10.35
Gram.muziek 12.40 Het Lucien Goldy-orkest
2.35 en 3.05 Gram.muziek 3.20 en 4.20
Zang 4.35 Zang 5.20 Het Giardino-orkest
6.20 Cellovoordracht 6.35 Gram.muziek
6.50 Cellovoordracht 7.20 Gram.muziek
8.50 Het. Francis Cépronkoor 9.20 Variété
programma 10.5011.05 Gram.muziek.
Keulen, 456 M. 6.50 Amusements-sextet en
schrammelensemble 8.50 Gra.mmuziek
12.20 Rheinische Landesorkest 1.35 Omroep-
kleinorkest 2.30 Populair concert 4.10
Gram.muziek 4.20 Stedelijk Orkest van Trier
6.50 Meisjeskoor 7.358.30 Omroeporkest,
m.m.v. solist 8.35 Rijkszending: HJ-Orgel-
concert 9.20 Omroeporkest m.m.v. solist
10.35 Gram.muziek 10.50 Omroepkleinorkes^
waldhoornkwartet en solisten 12.203.20 Ge
varieerd nachtconcert.
Brussel, 322 en 484 M. 322 M.: 12.20 Gra-
mofoonmuziek 12.50 Omroepsalonorkest
1.30 Vervolg concert 1.50—2.20 Gram.muziek
5.20 Cembalovoordracht 5.50, 6.50 en 7.20
Gram.muziek 8.20 Omroepsalonorkest (Om
9.05 Radiotooneel) 10.5011.20 Gram.muziek.
484 M.: 12.20 Gram.muziek 1.00 Geo Bo-
gaert's orkest 1.502.20 Gram.muziek
5.20 Kwartetconcert 7.35 Gram.muziek
8.20 Operette „Paganini" 10.3011.20 Gra-
mofoonmuziek.
Deutschlandsender. 1571 M. 8.35 Zie Keu
len 9.20 Otto Dobrindt's orkest 10.20 Be
richten 10.50, Pianoduetten 11.05 Berich
ten 11.20 Weensph Symphonie-orkest (Gr.-
platen) 12.202.20 Nachtconcert (1.151.26
Tijdsein).
GEM. RADIO-DISTRIBUTIEBEDRIJF EN
DE R.O.V. RADIO-CENTRALE.
Woensdag 21 September.
lste Programma: lederen dag van 824 uur:
Avro. Vara enz.
2de Programma: lederen dag van 824 uur:
Kro, Ncrv enz.
3de Programma: 3.00 Keulen 10.20 diversen
10.35 Parfis Radio 12.05 Radio PTT. Nord
of div. 12.20 Brussel VI. 14.20 London
Reg. 16.20 Keulen 17.20 Parijs Radio
19.35 Keulen 20.20 Brussel Fr. 22.20 Brus
sel vi. 2.50 Boedapest of div. 23.20 Weenen
of diversen.
4de Programma: 8.00 Brussel VI. 9.20 Di
versen of Gram.muz. G.R.D. 10.35 London
Reg. 12.50 Droitwich.
Wijzigingen voorbehouden.
3—3
I
