BINNENLAND
LEIDSCH DAGBLAD, Woensdag 31 Augustus 1938
Derde BEad No. 24059
Het regeeringsjubileum van
H.M. de Koningin
19ste Jaargang
Ook Prinselijk Paar naar
Rotterdam
Groote drukte in Den Haag
1
BURGERLIJKE STAND
VAN LEIDEN
Geschenken der Indische
zelfbestuurders.
Kostbar*, fraai bewerkt*, gouden
voorwerpen.
Voor Prinselijk gezin.
Gisterochtend hebben de Indische zelf
bestuurders aan het Prinselijk Paar ver
schillende geschenken overhandigd. De sul
jan van Dell bood aan de Prinses en den
prins een cassette aan, Inhoudende een
«aaler van goud op fluweel, een gouden
raas met zilveren sirlhbladen en een gou
den bloemtak (zijnde volgens landsgebruik
ceremonieele huwelijksattributen). In de
cassette is de volgende Inscriptie in zilver
aangebracht:
„Kehadapan Jang teramat moella H-K H.
Prinses Juliana dan jang teramat moella
I.K.H. Prins Bernhard tanda peringatan
lemasa 6-1-37 daripada sripadoeka toean
boe amaloedin sani Perkasa Alamsjah sul
tan negrl Delie".
(Eerbiedig aangeboden aan H.K.H. Prin
ses Juliana en Z.K.H. Prins Bernhard als
souvenis ter gelegenheid van den 6en Ja
nuari 1937 door Z.H. Amaloedin Sani Per
kasa Alamsjar, sultan van het landschap
Deli).
Voorts bood de sultan een geschenk aan
roor H K.H. Prinses Beatrix, n.l. een geheel
in handwerk vervaardigde goud bestikte
diaagdoek (slendang), alsmede een casset
te, inhoudende een gouden rammelaar in
den vorm van het driedubbele ceremonieele
statiezonnescherm (pajong van den zelf
bestuurder), gedekt door een kroontje van
briljanten en de gebruikelijke franje ver
langen door schelletjes, in welke casette in
silver een toepasselijke Inscriptie ls aan
gebracht.
Tevens werden door den sultan van Lang-
lat verschillende geschenken aangeboden,
al. aan Prinses Juliana een byouterieklstje,
geheel vervaardigd van Ivoor, versierd met
fraaie ornamenten ln goud. Het kistje heeft
ten bekleeding van fluweel en wit satijn.
Een bijzonder vak ls aangebracht voor den
kostbaren juweelen armband, die ter gele
genheid van haar huwelijk door de inge-
etenen van Nederl.-Indlë aan H KK, werd
sangeboden.
De Prins ontving een fllmcassette, waar
in een zestal films. Een daarvan geeft het
huwelijk weer van de dochter van den sul
jan. terwijl de vijf andere folkloristische
piamen uit Langkat toonen. De cassette
J vervaardigd van Indisch ebbenhout en
'gvoerd met goudkleurig fluweel.
Voorts werd nog aangeboden een gouden
rd en een gouden lepel voor Prinses Bea-
tlx, eveneens ln een cassette van Indisch
jbenhout, versierd met het wapen van
angkat. De cassettes vallen op door de
oudere strakheid van lijn, overeenkom-
den wensch van den sultan, dat het
i kostbaar, doch eenvoudig geschenk zou
n.
De Sultan van Pontianak bood de vol-
pnde geschenken aan: voor de Prinses een
atleke smaragd welke steen vroeger ge
hikt ls als kroonjuweel, en enkele gewe-
'en sarongs, doorstikt met goud- en zil-
nrdraad, voor Prins Bernhard een gouden
hts en voor Prinses Beatrix een gouden
«derdoos.
De sultan van Boeloengan bood aan
trinses Juliana een kralen mandje aan van
tijaksch werk, aan Prins Bernhard een
tajaksch zwaard en voor Prinses Bea-
üi een gouden schotel.
Nieuwe arbeidsvoorwaarden
spoorwegpersoneel.
Naar het akiiten van een accoord.
De Nederlandsche vereeniging van
"lor- en Tramwegpersoneel heeft giste-
In een buitengewone algemeene ver
kering het resultaat der onderhandelin-
besproken omtrent de nieuwe arbeids
waarden van het spoorwegpersoneel,
als dat ln overleg tusschén directie en
rsoneelraad werd verkregen.
Ka zeer uitvoerige discussies besloot het
"gres unaniem aannemende, dat
n grootere concessies te verkrijgen
"en dit resultaat te aanvaarden en
hoofdbestuur te machtigen op den ge-
oden grondslag een accoord met de di
lle te sluiten.
'ZONDERE VRIJWILLIGE LANDSTORM
..STELLING VAN AMSTERDAM"
Herdenking 40-jarig regeeringsjubileum.
Disteravond heeft de stelling Amsterdam
de gewestelijke landstormcommissie der
-andere vrijwillige landstorm ln hotel
hsnapolsky te Amsterdam een bijeen-
st gehouden, ter herdenking van het
"'Ugjarig regeeringsjubileum van H. M.
Koningin. Nadat de voorzitter van de
•estelijke landstormcommissie en lid der
'tfde Kamer. dr. J. H. J. Vos een ope-
-Sswoord had gesproken, sprak prof. jhr.
8 C. de Savornin Lohman. hoogleeraar
"'recht, een herdenkingsrede uit.
CONTINGENTEER ING VAN
KNOOPEN.
Jf'Miend is een wetsontwerp tot bc-
'Chtiging van het Kon. besluit, waarbij
d'igang van morgen de contingentee-
vsn linnen en/of katoenen knoopen
het tijdvak van 7 maanden ls ver-
U
h de afgeloopen periode heeft de si-
16 in de desbetreffende Nederlandsche
Wrie eenige verbetering ondergaan.
verbetering zal echter, gezien den
■;janden drang tot invoer uit het bui-
led, naar de meening van den mi-
voorshands niet benouden kunnen
zonder een, zij het bescheiden,
op de blnnenlandsche markt.
minister acht, op grond van het bo-
■aanti evoortzetting van deze contin-
yt'tag voorshands noodzakelijk.
haslstijdvak werden gehandhaafd de
1D35, 1936 en 1937. Het percentage
wederom vastgesteld op 40 van het
1 grossen.
P. N. L. STAAL.
Afscheid van den onderdirecteur
der Philipsfabrieken.
Op Zaterdag 3 Sept. a s zal ln het ont
spanningsgebouw der Philipsfabrieken te
Eindhoven de huldiging door directie en
personeel plaats hebben van den heer P. N.
L. Staal, onderdirecteur der N V. Philips
gloeilampenfabrieken, ter gelegenheid van
zijn veertigjarig dienstjubileum. Deze hul
diging draagt een bijzonder karakter, om
dat het tevens het afscheid van den heer
Staal van genoemde N.V. beteekent. De
plechtigheid zal gevolgd worden door een
receptie.
De heer Staal trad op 2 Sept. 1898 bij de
firma Philips en Co later de N.V. Philips
Gloeilampenfabrieken, ln dienst. Aanvan
kelijk als assistent bedrijfsleider van dr. ir.
D. L. F. Philips werkzaam, werd hem op 1
Aug. 1921 procuratie verleend, waarna op
29 Sept. 1922 zijn benoeming als onderdi
recteur volgde.
De scheidende onderdirecteur bekleedt
nog tal van sociale functies. Hij werd in
den loop der jaren vele malen onderschel
den.
AFSCHEID VAN MR. LODDER ALS VICE-
PRESIDENT VAN HET IIAAGSCHE
GERECHTSHOF.
In een buitengewone zitting van het
Haagsche Gerechtshof heeft dit college
gistermiddag afscheid ger.omen van mr.
D. Lodder, den scheidenden vice-president
en gedurende de laatste vier Jaren pre
sident van de strafkamer.
Niet alleen H.M. de Koningin
maar ook Prinses Juliana
en Prins Bernhard zullen
Vrijdagavond a.s. naar Rot
terdam komen om het his
torisch lichtfeest op dc
Maas gade te slaan.
CONTINGENTEERING VAN
GRESBUIZEN.
Ingediend is een wetsontwerp tot be
krachtiging van het Kon. besluit, waarbij
met ingang van 1 Augustus j.l. de con-
tingenteering van gresbulzen voor het
tijdvak van 12 maanden Ls verlengd.
De ervaring, welke in het eerste half
jaar van 1938 is opgedaan met de op
grond van de Oslo-overeenkomst voor den
invoer van dit artikel verleende facilitei
ten, heeft doen zien, dat bij opheffing der
contingenteering nog steeds een overmati
ge invoer zou zijn te vreezen. Hiervan zou
de Nederlandsche industrie, welke sedert
kort na langdurige onderhandelingen we
derom tot een samenwerking op de Ne
derlandsche markt is gekomen, de nadee-
llge gevolgen ondervinden.
De minister heeft dan ook gemeend, dat
de beperking van den invoer verlengd
diende te worden.
Het percentage werd wederom vastge
steld op 50 van het brutogewicht. Als ba
sistijdvak werden gehandhaafd de jaren
1933 en 1934.
10.000STE SCHIP IN DE
ROTTERDAMSCHE HAVEN.
Het Duitsche s.s. „Coburg" van de Nord-
deutsche Lloyd te Bremen, dat gisteren te
Rotterdam aankwam, was het tienduizend
ste schip, dat ln 1938 de Rotterdamsche
haven binnenliep. Het was op weg van
Oost-Azië naar Hamburg.
Gistermorgen tegen twaalf uur heeft het
7400 bruto ton metende schip ligplaaas
genomen in de Merwehaven voor loods 2
van W. Muller en Co.. de agente voor Rot
terdam van de Norddeutsche Lloyd.
Zooals gebruikelijk is, is ook dit schip
met een korte plechtigheid ontvangen.
AFSCHEID K. A. VAN SCHELVEN.
Na een 17-jarige ambtsperiode heeft
reserve-majoor K. A. van Schelven, te Den
Haag, sceretaris bij de nationale nood
hulp organisatie, afscheid genomen van
deze functie, bij welke gelegenheid de na
tionale landstormcommLssie hem gisteren
op ondubbelzinnige wijze getoond heeft
hoe men zijn persoon en zijn werk gewaar
deerd heeft.
De voorzitter van de nationale land
stormcommissie, luitenant-generaal C. F.
Duymaer van Twist was aanwezig, zoo
mede öe heeren G. F. Boulogne, secretaris
N.L.C., G. van Sitteren en kolonel H. Eg-
gink. administrateurs van de N.L.C., mr.
H. de Boer. de heer D J. Karres, secreta
ris van Zuid-Holland West en de dames en
heeren van dit bureau bij de N.L.C.
Nadat majoor van Schelven en mevr.
Van Schelven plaats genomen hadden,
heeft generaal Duymaer van Twist den
scheidenden secretarLs op bijzonder har
telijke wijze toegesproken.
Hij bood den heer Van Schelven een
gouden potlood en mevrouw Van Schel
ven een bloemstuk van rozen aan.
Mr. De Boer sprak namens de dames en
a
De feestelijkheden ln de Residentie ter
gelegenheid van het regeeringsjubileum
van H. M. de Koningin en van Haar ver
jaardag hebben ook gisteravond weer
groote belangstelling getrokken.
Al wa9 slechts hier en daar de feestver
lichting ontstoken, al regende het af en
toe, dit was geen beletsel voor duizenden
en duizenden om een wandeling te maken.
Groot was de belangstelling voor een muzi
kale uitvoering op Plein 1813 rondom het
door schijnwerpers verlichte monument
van onze onafhankelijkheid. Aan dit
massa-concert werkten 12 vereenigingen
mede. die na afloop van de uitvoering op
het Plein 1813 de stad al spelende Introk
ken omstuwd door een uitgelaten schare
hossende jongens en meisjes.
Op het Voorhout hebben in den namiddag
de oranje-ballonnetjes, die de gemeente de
afgeloopen dagen tusschen de boomen
heeft laten ophangen, even gebrand. Zelfs
ln den schemer bewonderden allen, die
deze verlichting zagen, het kleurige effect.
Later op den avond hebben zij nog eens
gebrand, maar slechts korten tijd.
In het Noordeinde kon de flaneerende
menigte slechts voetje voor voetje vooruit
komen, omdat er telkens een opstopping
voor het paleis was. Wie echter het paleis
genaderd was, begreep, waarom de men-
schen hier den pas Inhielden.
Hel verlicht door schijnwerpers, was de
aanblik van het rijk met bloemen en groen
versierde witte gebouw bijzonder mooi. En
de politie liet toe, dat men eenige oogen-
blikken stil stond.
In de nauwe winkelstraten, zooals de
Veenestraat en de Spuistraat was het een
voortdurend geschuifel van honderden en
honderden kijkers.
Op den Vijverdam hebben de electrische
zuilen haar oranje-blauw-wit licht ultge-
Nederl-and en België.
straald maar de gasvlammen waren nog
niet aan. De parlementsgebouwen, besche
nen door een batterij zoeklichten van den
Hofvijver uit, toonden hun oude, eerbied
waardige contouren, maar tot het Binnen
hof had niemand toegang. Daar hielden
.,de Vereenigde Haagsche Spelers" generale
repetitie van het historische spel „Uit het
leven der Oranjes" van Ben van Eyssel-
steins hand, dat hedennamiddag wordt op
gevoerd.
Op den Vijverberg hadden de kramen
grooten toeloop en de poffertjes, op het
Plein en Lange Voorhout verkrijgbaar,
vonden hun weg ook al.
Een enkele particuliere instelling had de
gevelverlichting al aan. Heden zal de heele
stad feestelijk verlicht zijn en zal het on
getwijfeld veel drukker zijn.
De Duitsche pers over het
Regeeringsjubileum.
Naar aanleiding van het veertigjarig
regeeringsjubileum van Koningin Wilhel-
mina bevatten alle Duitsche bladen ln har-
telijken toon geschreven artikelen, deels
voorzien van foto's, waarin hulde wordt
gebracht aan de verdienste van H. M, de
Koningin voor Nederland.
Het „Berliner Tageblatt" schrijft: „Het
Duitsche vojk neemt oprecht deel aan de
vreugde van het Nederlandsche volk tij
dens deze dagen. De niet vertroebelde
vriendschap tusschen beide staten heeft
niets aan beteekenis ingeboet, doch eerder
gewonnen door de gelukkige wijziging,
welke door de verklaring van onafhanke
lijkheid van Koning Leopold is gekomen in
de betrekkingen tusschen Duitschland en
België. Goede nabuurschap verbindt het
nationaal-socialistlsche Duitschland met
De menschelijke sympathie voor H. M.
Koningin Wilhelmina, welke ook Prinses
Juliana geniet in Duitschland, geldt de in
drukwekkende persoonlijkheid van vrouwe
lijke waardigheid van een Koningin, die in
Haar regeering traditie wist te vereenigen
met een modernen geest.
De „Deutsche Allgemeine Zeitung"
schrijft, dat H. M. Koningin Wilhelmina
in de veertig jaar van Haar regeering voor
opgaven is gesteld, welke niet gemakke
lijker waren dan die, welke Haar voorva
deren moesten oplossen. De moeilijkheid
hiervan is alleen daarom niet tot het be
wustzijn van allen doorgedrongen, omdat
Zij onder leiding van de Koningin werden
opgelost. Ook als heerscheres was Zij een
voorbeeld van moederlijke en huisvrouwe-
lijke deugden. Bij Haar jubileum zal de
Koningin kunnen zien hoezeer Zij door
Haar volk wordt bemind en door het bui
tenland geacht
Gelukwenschen van den
gemeenteraad van Parijs
De voorzitter van den gemeenteraad van
Parijs heeft een telegram van gelukwensch
gezonden aan H.M. Koningin Wilhelmina
ter gelegenheid van Haar regeeringsjubi
leum.
Het telegram luidt: .Parijs, dat de eer
had Uwe Majesteit op het stadhuis te mo
gen ontvangen, gevoelt zich dezen verjaar
dag vereend in vreugde met het geheele
volk, dat de vorstin huldigt, die in 40 jaar
zijn hart heeft gewonnen. Uit naam van
de gekozenen en de bevolking geef ik uit
drukking aan de vurige wenschen, dat Uwe
Majestelts regeering, welke zooveel luister
heeft geworpen op het Huis van Oranje, en
voor de Nederlandsche natie een bron was
van welvaart en grootheid, nog lang moge
voortduren.
Dc verzoek Uwe Majesteit mijn zeer eer
biedige hulde te willen aanvaarden".
Mr. P. Rink.
Als een merkwaardige bijzonderheid kan
worden gemeld, dat mr. P. Rink, die 13 Au
gustus Jl. 87 jaar is geworden, de eenige nog
levende ls van de toenmalige Tweede-
Kamerleden, die op 6 September 1898 in
de Nieuwe Kerk te Amsterdam deelgeno
men hebben aan de inhuldiging van H.M.
de Koningin en Haar trouw gezworen
hebben.
heeren bij dit bureau. Als aandenken we*4
een Delftsch jubileumbord aangeboden.
Kapitein G. F. Boulonge sprak namens
de staf bij de N.L.C., waarna majoor van
Schelven dankte voor de vriendelijke
woorden en voor de geschenken.
KEURING VAN AUTOMOBIELEN
Ingevolge de Wegenverkeerswet van 13
Sept. 1935, die binnenkort in werking zal
treden, dient een motorrijtuig in de naas-
ste toekomst voorzien te zijn van een ,rij-
tuigbewijs". Afgifte van een dergelijk be
wijs kan worden voorafgegaan door de keu
ring van het motorrijtuig.
Blijkens de bij dc behandeling van die
wet gewisselde stukken, ligt het niet in de
bedoeling bij de afgifte van het bewijs voor
elk voertuig een bepaalde keuring te
eischen, omdat dit zeker zeer veel moeite
kosten en oponthoud zou veroorzaken. Ech
ter diende de mogelijkheid van een zooda
nige keuring in de wet te worden openge
houden, opdat bij eenigen twijfel ten aan
zien van de geschiktheid van een motorrij
tuig een onderzoek zou kunnen worden ge
last. terwijl zoonoodig onderzoeken op den
eg door opsporingsambtenaren voldoende
preventief zuilen werken t. a. v. motorrij
tuigen, welke ln minder goeden staat ver-
keeren.
Ondanks deze positieve mededeelingen
schijnt er onder de weggebruikers groote
ongerustheid te heerschen, omdat blijkbaar
toch beoogd wordt een andere vorm van
keuring, nl. een algemeene, resp. perio
dieke keuring voor alle motorrijtuigen in
het leven te roepen.
De A. N. W B. en de K N. A. C. hebben
zich thans gezamenlijk in een adres tot
den Minister van Waterstaat gewend,
waarin zij betoogen, dat een algemeene
keuring van hoogst ingrijpen aard is voor
dc belangen der motorweggebruikers. Aan
een zoodanigen maatregel zullen verstrek
kende consequenties voor de betrokkenen
verbonden zijn. De gevolgen zullen niet
aileen van financieelen aard zijn. doch te
vens zal veel verlies van tijd en een aan
merkelijke overlast bij de voortdurende
controle ondervonden worden. Bij periodie
ke keuring zullen ook de kosten bij her
haling wederkeeren.
De A. N. W. B. en de K. N A. C. zijn tot
dusverre geenszins overtuigd, dat de be
staande materiaal-toestanden een derge
lijk ingrijpen noodzakelijk maken, te min
der, daar hun inziens reeds aan de hand
van bestaande voorschriften voldoende voor
excessen kan worden gewaakt.
Tenslotte verzoeken genoemde vereeni
gingen met eventueele ontwerpen tot re
geling dezer materie in kennis te mogen
worden gesteld en daarop, als erkende ver
tegenwoordigers van het motorwegverkeer,
van advies te mogen dienen.
VERTRAGING IN TRANSFEREERING
VAN MARKEN.
Het Tweede Kamerlid Woudenberg heeft
aan de ministers van sociale zaken, van
financiën en van economische zaken de
volgende vragen gesteld.
Hebben de ministers kennis genomen
van de aanzienlijke vertraging in de trans
fereering der marken-bedragen, welke de
met volle medewerking van de regeering in
Duitschland te werk gestelde Nederland
sche arbeiders stortten ter overmaking
aan hun familieleden in Nederland?
Zijn de ministers bereid zoodanige maat
regelen te treffen, dat de achtergebleven
gezinnen van de in Duitschland werkende
Nederlandsche arbeiders wekelijks en zon
der eenige vertraging in het volle bezit
komen van de te hunnen bate gestorte
bedragen?
VERSPREIDE BERICHTEN.
De gewone audiëntie van den minis
ter van onderwijs, kunsten en wetenschap
pen zal morgen niet plaats hebben.
Meer reclame voor de
Levers Bros Unilever
N.V. leverde record-
verkoopen.
Blijkens het laatste jaarverslag der
Levers Bros Unilever N.V. be
reikte de verkoop in 1937 het record
cijfer van f. 1.700.000.000, d.i. 12
meer dan het hoogste cijfer, ooit
behaald.
„Dit gunstige resultaat", zoo lezen
wij in het verslag, „is ongetwijfeld
mede toe te schrijven aan de inten
sieve reclame, welke voor onze
artikelen is gevoerd. Onze totale
reclame-uitgaven bedroegen ruim
f. 2.250.000 meer dan ln eenig vorig
jaar".
Een wereld-concern als Levers moet
millioenen besteden voor zijn
reclame over de heele wereld; een
kleinbedrijf, met een gewestelijken
of localen afnemerskring, kan in zijn
district met enkele honderden gul
dens in de plaatselijke dagbladpers
naar verhouding vaak nog meer be
reiken dan het wereld,bedrijf. 6473
Te Rotterdam heeft men de oude Piet Hein-vloot gereconstrueerd. Vrijdag zal zij op de
Maas door het Koninklijk Gezin worden bezichtigd. - Eenige schepen dezer vloot ziet men
op bovenstaande foto.
GEBOREN:
Aloysius Johannes Theodorus. Z. van G. L.
v. d. Roe en H. v. Kerkhoff Marijke. D. van
C. v. d. Zeeuw en J. G. Koene.
ONDERTROUWD:
J. W. C. A. Muijs jm. 26 j. en A. M. van
Vliet jd. 25 j.
OVERLEDEN:
W. Kloet, hsvr. feji »Y. Nieuwdorp 36 j. -•
N. Nanning, Z. 9 J. - L. Erades, M. 61 J.