BUITENLAND 79sie Jaargang VRIJDAG 19 AUGUSTUS 1938 No. 24048 STADSNIEUWS PEREZ PERZISCHE TAPIJTEN HET VOORNAAMSTE NIEUWS VAN HEDEN „Leyds Goedt" ,NAAR BUITEN' De Bilt dagblad voor leiden en omstreken Ook reparaiies en schoonmaken Dit nummer bestaat uit DRIE bladen EERSTE BLAD verwacht LEIDSCH DAGBLAD PRIJS DER ADVERTENTIES: 3D üsTjper regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar agerttschappen van ons BLad gevestigd zhn. Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven 10 ets..porto te betalen.. - Verplicht bewijsnummer 5 ets. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque, en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT: Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zUa: per 3 maanden t. 2.3S per week f.0.18 Franco per post f. 2:35 per 3 maanden -f- portokosten. (voor binnenland f. 0.80 per 3 mndj HET EERSTE CONCERT IN DE LEIDSCHE HOUT. A.S. Zondagmiddag. De stichting „De Leidsche Hout" is in het bezit gekomen van een muziektent. Bij de ingebruikstelling van deze muziektent, welke a.s. Zondag zal geschieden, heeft de Bond van Leidsche Harmonie- en Fanfare- Vereenigingen gratis een concert aan de Stichting aangeboden, welk concert ver zorgd zal worden door het muziekgezelschap „Orpheus", directeur de heer W. Chr. de Vries. Het concert zal zijn van 3 tot 5 uur. Het programma luidt: i. Marsch Militair. F. Schubert; 2. Cavalerie légère, F. von Suppé; 3. Die Lustigen Dorfschmiede, J. Fugik. 4. Rigoletto, fantaisie, G. Verdi. Pauze 5. La Guerre et La Paix. marsch, J. Pain- paré; 6. Orphée aux Enters, ouverture, J. Offenbach; 'I. Espana, wais, E. Waldteufel; 8 Les Contes d'Hoffmann, J. Offenbach; 9. „Orpheus"-marsch, W. Chr. de Vries. Het publiek wordt beleefd verzocht de noodige stilte in acht te willen nemen. EXCURSIE PERSONEEL DER N.Z.H.T.M. Naar Zaalberg's Dekenfabriek. Gisteren heeft het personeel der N.Z.H.T.M. uit Haarlem en Leiden onder leiding van den heer D. Koome een excursie gehouden naar de Dekenfabriek der firma Zaalberg. Het gezelschap groot ongeveer 80 perso nen werd verwelkomd door den directeur. Nadat het gezelschap in 3 groepen was ver deeld, werden de afdeelingen bezocht en de geheele bedrijfsgang gevolgd, vanaf de grove wol tot aan het eindproduct, de Leidsche wollen deken. Terwijl koffie werd rondgediend gaf de bedrijfsleider de heer Bronsgeest nog eer. toelichting op het productieproces, waarbij hij speciaal wees op de kwaliteits-eigen- schappen. Vervolgens vertrok het gezelschap per extra-tram naar restaurant „Zomerzorg alwaar door de directie een koffiemaaltijd werd aangeboden. De heer D. Koome richtte hier woorden van dank tot de leiders van de fabriek, die mede aanzaten, in het bijzonder tot de be geleiders dezer geslaagde excursie, de hee- ren Bronsgeest, Stoute en van der Reyden. Met. een „driewerf hoera" voor de Leid sche industrie werd de bijeenkomst besloten. HANDELSREGISTER K. V. K. Nieuwe inschrijving: Gebr. Akerboom, Rijpwetering D 115, Al kemade. Brandstoffenhandel. Vennooten: G. A. Akerboom en P. J. Aker boom, Alkemade. Opheffingen: D. de Rooy en Zonen, Dorpsstraat A 210. Nieuwkoop, Smederij. Firma G. Schellingerhout en Zonen, Zuid- einde A 116, Nieuwkoop. Smederij. Wijzigingen: N V Nederlandsche Asphaltfabriek, Prins Hendrikstraat 4. Alphen a. d. Rijn. Nieuwe commissaris: J. W. Schuurmans, Hilversum. W. Wildenburg, Langeraar A 72, Ter Aar. Broodbakkerij. Wijziging handelsnaam in: Wed. W. Wil- i denburg. Nieuwe eigenaresseWed. W. Wildenburg- i Bronstrlng, Ter Aar. DE ALGEMEENE TOESTAND. DE BESPREKINGEN VAN RUNCEVIAN Roosevelt's rede. De ontmoeting tusschen Runciman en Henlein heeft 2uur geduurd. Aanvanke lijk waren alleen een paar getuigen aanwe zig, later van weerszijden ook anderen. Na tuurlijk wordt weer heel wat gegist naar het resultaat, doch in w.vkr.ljjkhcld niets daaromtrent bekend. Hv-dza heeft vanochtend vtzoek ge bracht aan lord Runciman. Men veronder stelt dat de besprekingen van gisteren zijn behandeld. Zonder twijfel zal Runciman de regeering aansporen haar pogingen om een overeenkomst tot stand te brengen tot een maximum op te voeren- In welingelichte kringen is men van meening, dat de regee ring een weinig verder kan gaan in detail kwesties, zooals het vraagstuk der taal en de macht van de plaatselijke autoriteiten. Men kan evenwel niet goed zien, hoe de kloof kan worden overbrugd zonder tege moetkoming van de Sudetenduitschers, waarvan tot nu toe nog niets te merken is. Het einde der week zal vermoedelijk geen belangrijke feiten brengen, aangezien de meeste ministers voornemens zijn de be grafenis van Hlinka bij te wonen. Vooral in Duitsche kringen wordt ge sproken over een mogelijke conferentie van de groote mogendheden. Roosevelt's rede past geheel in het kader van de nieuwe oriëntatie der Amerik. poli tiek: zich niet meer geheel stellen bulten de wereldpolitiek. Men herinnere zich Hull's jongste radio rede. Men blijft ech ter nog heel voorzichtig! Niettemin is de Engelsche pers zeer tevreden. De .Daily Telegraph" beschouwt de rede als een bewijs van gewijzigde inzichten en als een bijdrage tot stabiliteit op een oogen- blik, dat duidelijke woorden veel goed kunnen doen. De „Daily Herald" is van meening. dat de rede geschiedkundige be- teekenis heeft voor Engeland. De „Daily Express" noemt de rede een belangrijke bijdrage in de wereldpolitiek. Indien Roosevelt erin slaagt den steun van het Amerikaansche volk te verkrijgen en indien Amerika besluit eventueel in Europa in te grijpen, dan moet Engeland zijn poli tiek herzien, aangezien hierdoor het ge heele vraagstuk zou worden gewijzigd. De ..Daily Mail" schrijft, dat de rede de grootste bijval zal vinden in Engeland, doch het Amerikaansche volk heeft nog niet zijn besluit opgegeven om zich te houden bui ten alle conflicten, waarin andere landen gewikkeld zouden kunnen worden. In Italië beschouwt men de rede als een inmenging van de Vereenigde Staten aan de zijde van de democratische mogendhe den tegen de totalitaire staten en deze plechtige verklaring van overeenkomst tusschen de groote democratieën verwekt een zekere onrust. Men wijst erop, dat Mus solini iederen keer, dat hij over de bui- tenlandsche politiek heeft gesproken, den emstigen wil te kennen heeft gegeven den vrede te bewaren. Hetzelfde is het geval met den Fuehrer. Men verlangt dus, dat indien de Vereenigde Staten hun Isolement willen verlaten zich willen mengen in de Europeesche zaken, zij ook bereid zullen zijn van een geest van samenwerking zon der een partijdigheid, waarvan de Ameri kaansche politici tot nu toe maar al te veel het bewijs hebben geleverd- •S-G RAVE NH AGE NOORD EINDE C Elke Leidsche huisvrouw moet Kennis maken met C. G. W. In het bestuur van C.G.W. hebben eenige Wijzigingen plaats gevonden, zoodat het thans als volgt is samengesteld: Bescherm heer: C. J. de Korver; voorzitter A. v. d. Velden: penningm. H. Zuidema; le secr, J. Crama, v. Lennepstr. 2; 2e secr. J. Bins- hergen; 2e voorz. C. Biesbroek; 2e penningm. J. Hooidonk; commissaris C. Batelaan. 5019 (Ingez. Med.) 5909 (Ingez. Med.) DUITSCHLAND. Regeling van oude schulden. Tijdens het diner, dat Goerlng op Ka- rinhall heeft aangeboden aan generaal Vuillemin, heeft deze laatste den Duit- schen minister van luchtvaart het insigne van Fransch militair vlieger overhandigd. Vervolgens overhandigde Goering aan ge neraal Vuillemin het insigne van Duitsch militair vlieger. Na het dejeuner hebben Vuillemin en Goering zich met elkander onderhouden. Goering bood den Franschen gast zijn por tret met opdracht aan. Het gezelschap bleef tot vijf uur des middags bijeen. Er heerschte een zeer har telijke sfeer. ITALIË. De Duce op Pantellaria. De Italiaansche pers wijdt veel aandacht aan een bezoek, dat Mussolini gebracht heeft aan het eiland Pantellaria. Zij wijst op het strategische belang van dit tusschen Italië en Noord-Afrika gelegen eiland. De „Tribuna" schrijft, dat het eiland een sterke positie tusschen het Oostelijke en het Westelijke deel der Middellandsche Zee inneemt. Vroegere regeeringen hebben die positie miskend, maar door het fascis me is zij tot nieuw leven gewekt. De .Xavoro Fascista" schrijft, dat de Duce zelf zich heeft willen vergewissen van den stand der werken op dit zoo ge wichtige vloot- en luchtvaartsteunpunt. Voor het eerst heeft een lid der Italiaan sche regeering een bezoek aan het eiland giefbracht. ZWITSERLAND. Maatregelen tegen binnenkomst van Duitsche vluchtelingen. Gemeld wordt, dat het departement van justitie en politie mededeelt, dat in den afgeloopen nacht opnieuw groepen vluchte lingen uit Oostenrijk de Oostelijke grens van Zwitserland zijn overgekomen. Zii blij. ven ook in het Noorden het land binnen komen. Het communiqué voegt hier aan toe: daar de conferentie van leiders der kantonnale departementen en de politie heeft vastge steld, dat Zwitserland niet meer in staat is nieuwe vluchtelingen toe te laten, heb ben de agenten der grenscontrole opdracht ontvangen alle uit Duitschland komende personen, die zonder papieren het land willen binnenkomen, te weigeren. De douaneagenten en de grensaiensten zijn niet voldoende sterk voor deze faak. Der halve is de controle uitgebreid met vrij- willigerscompagn ieën De Joodsche artsen. DE WERKLOOSHEID. Bij den Gemeentelijken Dienst voor Sociale Zaken stonden ingeschreven: Bouwvakarbeiders: Baggerlieden 3; Behan- ^rs 23: Betonvlechters 20; Betonwerkers 52; Buncieerlngwerkers i; Glazenmakers 1: Glazen- Jasschers 12; Granietwerkers 8; Grondwer kers 68; Helers 1: Metselaars 82; Opperlieden '6; Schilders 75; Sloopers 7; Steenhouwers 1; Straatmakers 7; Hulp-Straatmakers 11: Stu- cadoors, Witters 19; Timmerlieden 131; Uit voerders 9; Voegers 20; Ongesch. Bouwvakarb. W. Totaal 637. Fabrieksarbeiders: Lompensorteerders 50: Slepers 18; Vellenblooters 6; Vuurwerkmakers 1: Sleenfabr. Arb. 102; Zeepfabr. Arb. 4: On- 8uch. Fabr. Arb. 45. Totaal 196. Kantoorpersoneel: Kantoorpersoneel 62; Rei zigers, Colp. 42: Winkelbedienden 29; Etaleurs Incasseerders 14; Musici 7; Onderwijzers 1; overheidspersoneel 8; Verplegers 1. Totaal 167. Hotel-Café-Personeel: Huispersoneel 6; Keil- ■W» 40; Koks 4. Totaal 50. Houtbewerkers: Beddenmakers 3; Houtbe werkers 42; Kistenmakers 2; Kuipers 4; Lijsten makers 3; Mandenmakers 1: Meubelstoffeer- °ers 15; Meubelmakers 27; Politoerders 3; On- B*«n. Fabr. Arb. 33. Totaal 133. Kleermakers: Kleermakers 85; Kappers 5; ^noenmakers 13. Totaal 103. avk-j0- en Tuinarb.: Bloemisten 30; Land holders 37; Tuinlieden 30; Warmoeziers 7; ongesch. Landarb. 9. Totaal 113. Kaaolbewerkers: Bankwerkers 77; Blikbewer- Gatfiff Bur&ersmeden 35; Electriciens 52; «utters 14; Gasmetermakers 1; Gereedschap- j. 1 Instrumentmakers 1; Isoleerders 2; Em?kers 1: Kettingsmeden 16: Klinkers 10; 6' i!!fla?ers 4: Lab- Bedienden 2; Lasschers itTKtaew 42Machinisten 13' Metaalboor- iïrwToi Metaaldraaiers 3; Metaalslijpers 1; bakers 2; Monteurs 22; Pianostemmers 5- Pollsters 1; Ponsers 5; Rijwielherstellers 16; Rijtuigschilders 1; Scheepstimmerlieden 3; Stokers 22; Tegenhouerds 16; Hulp-Verw. Mon- teusr 13; Voorslaanders 8; Voorwarmers 3: Vuurwerkers 9; Wagenmakers 2; IJzerwerkers 46 Zandspuiters 3; Zandvormers 5: Zilver smeden 2; Ongesch Arbeiders 45. Totaal 544. Sigarenmakers: Sigarenmakers 15: Sig. Sor teerders 1; Sig. Strippers 2. Totaal 18. Technici. Opzichters: Bedrijfsleiders 4; In genieurs 1; Teekenaars 10; Werkmeesters 14. Totaal 29 Textielarbeiders: Hekelaars 7: Katoendruk kers 20; Kluwers 9: Luikers 15; Plaatsnijders e.a. 18: Schrobbelaars 1; Spinners 46; Spoelers 2' Staaldraaddraaiers 2; Sterkers 3; Strijkers 2* Wevers 8; Wolbewerkers 47; Ongesch. Textielarb. 69; Totaal 329. Transportarbeiders: Emballeurs 5; Chauf feurs 125: Exp. Knechten 21: Koetsiers 10; Loopknechten 41; Magazijnknechten 56; Schip pers 75; Spoor- en Trampers. 19; Wakers 7; Transportarbeiders 68; Losse Arbeiders 451. Totaal 878. Typografen: Boekbinders 21; Boekdrukkers 11: Fotografen 4; Hulp-Vakarbeiders 5; Let terzetters 31; Steendrukkers 2. Totaal 74. Voedlngsmiddelenarb.Bakkers 85; Molenaars 1; Ovenisten 3; Slagers 77; Poeliers 1; Suiker werkers 17; Wijnkoopersknechten 10; Zuivel- bereiders 4; Ongesch. Fabr. Arb. 35. Totaal 233. Vrouwen: Apothekersass. 1; Kapsters 3: Modlsten Naaisters 6: Strijksters (fijn) 1: Winkeljuffrouwen 7; Linnenjuffrouwen 1: Boekhoudsters 1: Kantoonbedienden 27: Ver pleegsters Bedrijfsleidsters 1: Teekenaressen 1; Biologen 1: Onderwijzeressen 3; Ass. en Hulshoudsters 10: Dagmeisjes 10: Kinderjuf frouwen 2- Werksters 33; Fabr. Arbeidsters 5; A.V.O. 6. Totaal 121. Alg. totaal 3625. 19 Aug. 1937 3959. 20 Aug. 1936 4223. Ben. 64 ged. werkloozen. Gisteravond te ongeveer halfnegen kwamen de ongeveer 400 Leidsche pelgrims uit Kevelaer Duitschlandalhier terug. Aan het Station was zeer veel belangstel ling. Maandag sluit de inzending. Nag enkele dagen en dan sluit de inzendingstermijn van onze laatste prijsvraag „Naar Buiten". Ook deze laatste route, zoo blijkt ons uit de reeds ontvangen in zendingen, valt zeer in den smaak en dit is ook zeer begrijpelijk, wanneer men weet dat zij voert door een mooie en dikwijls ook on bekende omgeving. Yoor de goede oplossers van deze prijsvraag stellen wij wederom 13 geldprijzen of in totaal f100.beschik baar. De opgave drukken wij vandaag nogmaals af op de 2de pagine van het 3de Blad. Onder het motto „Naar Buiten" kunnen oplossingen worden ingestuurd tot Maan dag a.s. 5 uur nam. De juiste route en de na men der prijswinnaars zul len wij publicecren in ons Blad van 27 Augustus a.s. Engelsch ambtenaar gearresteerd. Op voorstel van den minister van jus'.) ie. heeft Hitier een wet betreffende regeling der oude schulden uitgevaardigd. Deze wet heeft ten doel een regeling der schulden, oie overgebleven zijn uit den tijd van het economische verval met zijn drukkende las'en. De wet geldt voor schuldenaars, die door den economischen nood bti het aan het be wind komen der nationaal-socialisten of tengevolge van hun arbeid voor de beweging bli de uitoefening van een zelfstandig be roep vóór 1 Januari 1934 economisch aan lager wal zijn geraakt, indien zij tenminste in het faillissement alles gedaan hebben om hun schuldeischers te bevredigen De wet geldt verder voor schuldenaars, die vóór 1 Januari 1934 tengevolge van de economische crisis of hun arbeid voor de beweging hun onroerend goed door executo. rialen verkoop verloren hebben. De wet geldt niet wanneer de schulde naar wegens oneerlijke of lichtvaardig ge drag geen bescherming verdient, of wan neer bescherming om andere reden in strijd i zou zijn met het rechtsbewustzijn. Ook voor Joodsche schuldenaars geldt de wet niet. De regeling der oude schulden blijft in de eerste plaats een aangelegenheid van schuldenaar en schuldeischer. Zoo noodig kan de hulp van den rechter ingeroepen worden Deze kan onder meer de rente vaststellen, uitstel verleenen en gedeelte lijk afbetalingen bevelen. De rechter kan ook oude schulden, die de schuldenaar in tien jaar niet delgen kan. kwijtschelden. Zooals bekend, is een verordening uitge vaardigd. waarbij aan Joodsche artsen ver boden werd. na 1 Oc ober hun praktijk uit te oefenen. Daardoor zouden te Berlijn van de 6949 artsen er op 1 October 1561 afval len. Om nu te voorkomen, dat een stroom van Joodsche patiënten naar de Arische artsen komt, is besloten, dat 200 Joodsche artsen na 1 October hun praktijk zullen blijven ui'oefenen voor Joodsche patiënten. Zij zullen een duidelijk naambord aan de deur moeten hebben om iedere verwarring te voorkomen. De recruteering van verscheidene hon derdduizenden arbeiders en technici voor den aanleg van fortificaties en het onder de wapenen roepen van talrijke reservisten hebben tusschen de ondernemingen een ernstige concurrentie doen onts aan in den strijd om het verkrijgen van werkkrachten. De conferentie, die In de rijkskanselarij is gehouden, in tegenwoordigheid van Hitier en Goering, heeft zich met dit probleem bezig gehouden, dat het fragiele evenwicht tusschen prijzen en loonen in gevaar brengt. Een verhooging van loonen wordt verhin derd door verschillende verordeningen. Men heef) laatstelijk voorzien in volmachten voor de arbeidscommissarissen. die thans bij decreet kunnen uitmaken, welke loons- verhoogingen veroorloofd zün en welke niet. Opgemerkt kan worden, dat zekere waren schaarsch zijn geworden, hoewel het rijk in de laatste maanden groote reserves van levensmiddelen heef) opgestapeld. Eieren zijn schaarsch en fruit mankeert bijna geheel. Kapt. Thomas Kendrick. ambtenaar bij de Britsche passencontrole, is ge arresteerd op bevel van de Gestapo. Hij wordt thans vastgehouden in hotel Metropole, waar het hoofdkwartier van de Gestapo te Weenen gevestigd is. I De arrestatie geschiedde gisteren, toen Kendrick, die B i'sch onderdaan is en die 'oij het Weensche oascontrolebureau acht tien jaar werkzaam is geweest uit Oosten rijk de voormalige grens naar Duitschland passeerde. Hij was onderweg naar Engeland om daar zijn verlof door te brengen Het is niet bekend op grond van welke beschuldiging Kendrick gearresteerd is. De Britsche ambassadeur te Berlijn heeft direct bij de Duitsche regeer'ng geprotes teerd tegen deze arrestatie Hij heeft de regeering om een verklaring verzocht. BELGIË. De Fransche vlaggen te Spa. De .Standaard" meldt thans, dat de waarnemende burgemeester van Spa de pers heeft medegedeeld, dat de Fransche vlaggen te Spa tegen Maandag a.s., wan neer de koning de troepen zal schouwen, zullen zijn binnengehaald. Op dien dag zullen slechts Belgische vlaggen te zien zijn. De Fransche vlaggen, aldus deze autoriteit, zijn slechts geheschen ter her denking van den slag bij Fleurus. BINNENLAND. De „Tromp" in dienst gesteld (2de Blad). De nieuwe wegenverkeerswet treedt op 1 Januari a.s. in werking (Binnenland, 3de Blad). f Ongeluk op onbewaakten overweg te Dui ven; twee doeden (Gemengd. 2e Blad). Te Amsterdam is een vrouw door haar man met een dolkmes gedood. (Laatste Be richten, 1© Blad) BUITENLAND. Ernstig motorongeluk bij Kerkrade (Laatste Berichten, 1ste Blad). Een opzienbarende rede van president Roosevelt (1ste Blad). Runciman's besprekingen (Buitenland, le Blad). Britsch ambtenaar te Weenen gearresteerd (Buitenland, iste Blad). Ilaliaanseh vliegtuig verongelukt. Dertien dooden (Luchtvaart, 3de Blad). Daladier over de Fransche valuta (Buiten land, 1ste Blad). ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN EERSTE BLAD. Voor morgen mag buiig weer worden verwacht met, vooral in het Zuiden en Zuidoosten van ons land, een vrij belangrijke afkoe ling. Bij meest zwaar bewolkte lucht komen tijdelijke opklaringen voor. De wind ruimt naar het noorden en neemt tijdelijk iets in kracht af. Hedenmorgen seinde de Bilt aan alle posten: „Weest op uw hoede". HONGARIJE. De Stefanusfeesten. Het hoogtepunt van de Stef anus feesten werd gevormd door een gemeenschappelijke zitting van Kamer en Senaat in Stzekest- fehervar. de koninklijke residentie van S efanus; Horthy de leden der regeering en alle parlementsleden waren aanwezig, evenals de hooge militaire burgerlijke en geestelijke autoriteiten. Als eenig punt stond op de agenda de wet betreffende de vereeuwiging van de herinnering aan Ste fan us, waarbij de 20stp Augustus tot natio- nalen feestdag verklaard wordt De wet is aangenomen, onmiddellijk door Horthy ge- teckend en afgekondigd. Na de plechtige zitt ng van Kamer en Senaat heeft de rijksbe:tuurder. Horthy, een nieuw ruiterstandbeeld van Stefanus onthuld. RUSLAND. Volksfeesten ter propaganda van de luchtvaart. In alle steden der Sovjet-Unie zijn volks feesten gehouden ter gelegenheid van de groote luchtvaartdemonstraties. Op het vliegveld Toesjino bij Moskou waren onge veer een millioen menschen aanwezig. Op de eere-tribune bevonden zich Stalin, Holotof, Kaganowitsj Worosjilof, Mikoyan, Jdanof. Ejof enz., leden van het diploma tieke corps en Charles Lindbergh, de be kende Amerik. vlieger. De vliegers en zweefvliegers hebben tijdens de feesten hun bedrevenheid gedemonstreerd terwijl militairen „luchtgevechten" leverden. De demonstraties eindigden met para chutesprongen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1938 | | pagina 1