BADSEIZOEN 1938
Q. BLEUS ZONEN
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 6 Augustus 1938
Des de Blad
No. 24037
BUITENL. WEEKOVERZICHT
79sfe Jaargang
Noordeinde 17 - Leiden
Telefoon 1078
Diplomatieke onderhandelingen tusschen Rusland en Japan
SPREEKCEL
DAGBLADRECLAME
GEMENGD NIEUWS
ZUIVERAARS
Kwesties van „loven en bicden".
Hoe snel Is in dezen voor velen In letter
lijken en figuurlijken zin zonnigen vacan-
tietijd, de internationale politieke hemel
weer verduisterd!
Mochten wij verleden week gewagen van
gunstiger winden, die de atmosfeer in goe
den zin beïnvloedden, thans is er in kor
ten tijd weer het een en ander geschied,
dat een voorbode kan zijn voor naderende
donkere wolken, ook al behoeven deze al
thans voor het moment niet tot ongerust
heid te stemmen.
Daar is allereerst de betrekkelijk on-
wachte sensatie der afgeloopen week, n.l.
de hevige toeneming der Japansch-Rus-
sische grensincidenten. Wat daaruit voort
vloeien kan, valt noch voor de betrokken
landen noch voor het meer afgelegen
Europa te ovdrzien.
Tot juist begrip een korte terugblik: De
spanning in het heuvelgebled van Tsjang-
koefeng aan de grens van Mandsjoekwo,
dat thans in een slagveld herschapen ls,
dateert reeds van half Juli.
Sovjettroepen bezetten toen den heuvel,
waartegen Japan protesteerde, betoogende
dat het hier gebied van Mandsjoekwo be
trof. Een Japan's voorstel, om door mid
del van onderhandelingen tot een rege
ling te komen, werd door Lltwinof scherp
afgewezen, onder het motief, dat volgens
een oude kaart, die echter buiten Rusland
nog nimmer gepubliceerd was. het gebied
tot Rusland zou behooren. Dat Japan te
genover deze bewering sceptisch gestemd
was. laat zich begrijpen. Japan drong
zonder resultaat op den ouden toestand
aan, totdat het overging tot een geweld
dadige herovering van den heuvel.
Toen waren de poppen eerst recht aan
het dansen!
Van dat oogenblik duren de gevechten
aan de grens welhaast onafgebroken voort,
ondanks het verzoek van Japan, de vijan
delijkheden te staken en wederom te on
derhandelen.
Thans wórdt er onderhandeld en dat
schijnt perspectieven voor een oplossing
te openen, hoewel de Russen blijven aan
vallen.
Het is, als bij zoovele kwesties, een zaak
vkn „loven en bieden" en het is best mo
gelijk. dat de Russen den heuvel eerst
weer terugveroveren willen, alvorens diplo
matiek overleg kans op succes heeft.
Doch dan kan men misschien nog lang
blijven vechten!
Want eenvoudig is de kwestie natuurlijk
riet. Betrof het slechts een gewonen heu
vel, dan zou er weinig reden tot pessimis
me zijn! Maar achter dit alles zit van
zelfsprekend veel meer: Gekwetst prestige
aan beide zijden, het Tsjangkoefenggebied
ls bovendien van groote strategische be-
teekenis, mede door de Japansche en Rus
sische oorlogshavens in de omgeving. Dan
is er voor Stalin weer een motief om
door middel van een grootscheepsche pro
paganda de bevolking tot de noodige pa
triottische eenheid aan te sporen met het
cog op een eventueelen oorlog. Tenslotte
kan ook de gansche manoeuvre speciaal
van Russische zijde georganiseerd zijn om
ce Chineezen te steunen en daarmee Japan
klein te krijgen, althans 't Kwantoengleger
in Mandsjoekwo te beletten naar China te
trekken. Ook de krachtige tegenstelling
tusschen een communistisch en een fascis
tisch land speelt natuurlijk een belangrijke
rol! Veronderstellingen over de beweegre
denen zijn er overigens als het zand der
zee, maar wie kent de juiste?
De provocaties mogen intusschen niet te
lang meer duren. Want wat de regeerin
gen misschien niet wenschen, kunnen de
legers, niet meer In toom gehouden, op
eigen houtje gaan klaarspelen, n.l. „vech
ter," en wel véél harder dan tot nu toe,
hetgeen aan alle diplomatiek overleg een
einde kan maken, met eventueel ook nood
lottige gevolgen voor andere landen. Voor-
loopig echter blijve de hoop en het ver
trouwen op de hangende besprekingen ge
vestigd! Vooral nu het Russische antwoord
voldoening wekt en aanvaardbaar wordt
geacht, waardoor voorloopig althans het
grootste gevaar afgewenteld lijkt.
Die andere landen, in het bijzonder
Duitsohland en Italië, welke door hun
„Anti-Komintern" pact nauw aan Japan
verbonden zijn, zullen er zich intusschen
zeker voor hoeden, in een wespennest te
geraken.
Daar heeft men voor nog grooter inter
nationale verwikkelingen waarlijk geen
tijd. In Italië gaat de aandacht thans vol
komen uit naar Mussolini's merkwaardig
scherpe actie in zake het rassenvraagstuk,
al is dit bij hem nog rustiger georiënteerd,
die er op wijst, dat de as Berlijn-Rome
ook in ..cultureel" opzicht werkt. Voorts
zijn daar actueeler het Spaansche pro
bleem Franco schijnt thans weer in
her voordeel te zijn en als gevolg daar
van, dat tot herstel der betrekkingen met
Engeland.
In Duitschland heeft men voorloopig
genoeg aan het brandende vraagstuk der
Sudeten-Duitschers, waarvan Hitier heeft
verklaard, dat hij, hoé dan ook, in de
herfst een oplossing wenscht.
Het was te verwachten, dat het bemid-
delingswerk van Lord Runciman met de
noodige moeilijkheden gepaard zou gaan.
Ook ditmaal is het tenslotte een kwestie
van „loven en bieden", hoewel hier het
„gevoel" der bevolking sterk meespreekt,
hetgeen een verstandelijke en daardoor
wellicht toch te kunstmatige oplossing, na
tuurlijk belemmert. a
Bij „loven en bieden" is het niet onge
bruikelijk. wanneer er hard geschreeuwd
wordt. Dal zulks echter al zóó spoedig j
gebeurt, is een groote tegenvaller. Doch
Runcimen is een tè bezadigd en gedurenae
40 jaren in de politiek, tè geroutineerd
nian. dan dat hij zich daardoor zal laten
intimideeren.
Toch is het geenszins bevordelijk voor
de goede sfeer der besprekingen, wanneer
eenerzijds in dezen precairen tijd weer
Tsjechische vliegtuigen onvoorzichtig over
Duilsch grondgebied vliegen. Hetgeen dan
anderzijds de Duitsche pers gelegenheid
bieat algemeen, als op commando. .schan
daal" te roepen en heftige beschuldigin
gen te uiten, gelijk zulks kort geleden het
Seval was bij de berichten over een ver
onderstelde Tsjechische mobilisatie. De ge- i
(Ingez. Med.)
VERDRONKEN.
Gistermiddag is in de rivier De Waal on
der Oosterhout bij Nijmegen de ongeveer
35-jarige arbeider Vermegen verdronken.
Hij laat een vrouw en twee kinderen achter.
De man begaf zich te water en verdween
onmiddellijk in de diepte. Aan redden was
geen denken.
Gistermiddag was de 37-jarige heer H.
Termeer, wonende aan de Roerstraat te
Nijmegen, met een vriend gaan zwemmen
in de Waal beneden de spoorbrug bij Lent,
Plotseling zag de vriend, dat de heer Ter
meer afdreef en in zinkenden toestand
verkeerde. Onmiddellijk zwom hij naar den
in nood verkeerenden man om hem hulp
te bieden Hij slaagde er inderdaad in
hem te grijpen, doch toen hij met hem
naar den wal wilde zwemmen, lukte dit
niet door den sterken stroom. Ten slotte
raakte de man zoo uitgeput, dat hij den
heer Termeer moest loslaten. Ofschoon
onmiddellijk met dreggen werd begonnen,
was men er gisteravond nog niet in ge
slaagd het stoffelijk overschot te vinden.
Het slachtoffer was gehuwd en vader van
twee kinderen.
Bij het zwemmen in de Maas bij Gassel
Ls de heer Jansen uit Cuyk verdronken.
De heer Jansen had zich per motorrij
wiel van huis begeven met de mededeeling,
dat hij tegen den middag zou terugkeeren.
Toen hij niet kwam opdagen werd een on-
I geluk vermoed. Een onderzoek bracht aan
1 het licht, dat op de Uiterwaarden de klee-
ren van een man gevonden waren. De fa
milie herkende deze als afkomstig van den
heer Jansen. Direct is men daarop begon
nen te dreggen, met het resultaat, dat
het lijk gistei-middag is opgehaald.
Vermoedelijk is de ongelukkige het
slachtoffer geworden van den gewijzigden
stroom in de rivier, als gevolg van de
werkzaamheden, die in verband met de
'Maasverbetering worden uitgevoerd. (Vad.)
moederen zijn weer in beroering en men
kan zich nog op veel prepareeren!
Een en ander kan stellig een vredelie
vende stemming bij de Duitsche bevolking
niet bevorderen, evenmin als bij de Tsje
chische. Voorts is het geenszins bevorde
lijk voor de pogingen van Runciman. die
nog niet eens goed en wel met zijn taak
begonnen is. Op zulk een wijze lijkt het
een haast bovenmenschelijke taak, om tot
den permanenten vrede te geraken, waar
toe hij wederzijdsche concessies noodzake
lijk acht. Doch laten wij ons vleien met
do gedachte, dat menig bereikt goed doel
aanvankelijk groote tegenslagen heeft on
dervonden.
Intusschen doen ook de berichten om
trent de Duitsche versterkingen, spe
ciaal in het Rijnland, het oproepen van
talrijke werkkrachten daartoe, alsmede het
verbod voor buitenlandsche militairen in
de grensstreken, niet optimistisch aan.
Dat Duitschland in koortsachtig tempo
een soort van Maginotlinie zij het dan
op geheel andere wijze dan de Fransche
tegenover Frankrijk opwerpt, heeft reeds
tot veronderstellingen aanleiding gegeven.
Duitschland zou dit doen, om een sterke
muur tegenover eveentueele Fransche in
menging te bezitten, wanneer Hitier toch
te ecniger tijd de Sudeten-Duitsche kwestie
zelf zou willen regelen.
Doch veronderstellingen zijn meer fa-
likant uitgekomen. Wellicht is dit slechts
een poging tot intimidatie, want in
Duitschland weet men zéér wel. dat de
band tusschen Frankrijk en Engeland géén
fictie meer is. Hitier lijkt ons, ondanks alle
imponeerd machtsvertoon, nog niet in
staat een strijd te riskeeren. Afgezien van
de vraag, of hij dit zelf inderdaad zou
wenschen in het belang en voor de toe
komst van eigen land en volk. Bovendien
zijn o.a. het grondstoffengebrek en dat
aan een voldoend kader geschoolde offi
cieren daartoe sterk belemmerende fac
toren. Het uitbuiten van machtsvertoon is
in de afgeloopen jaren echter op zichzelf
reeds een voortreffelijk middel gebleken,
om wenschen vervuld te zien Waarom zou
het dan ook ditmaal niet met hoop op
GEVAARLIJK SPEL.
Een lezer schrijft ons:
In den Nieuwen Rijn liggen ter hoogte van
de pas aangebrachte hulpbrug, twee groote
houtvlotten, een prachtige speelplaats voor de
jeugd, vooral in de vacantiedagen. In de enkele
weken, dat die vlotten daar drijven, zijn er
reeds niet minder dan acht kinderen te water
geraakt, gelukkig zonder ernstige gevolgen.
Streng toezicht is hier absoluut geboden, op
dat men de put dempe vóór het ..kalf' ver
dronken is.
ruggegraat van elk goed
reclame-plan
succes door Duitschland in practijk ge
bracht worden?
Het waarschijnlijkste lijkt ons, dat het
Sudeten-Duitsche vraagstuk door middel
van onderhandelingen op den langen duur
toch nog de meest natuurlijk te benaderen
oplossing zal vinden en dat men goed doet,
in dit opzicht niet te somber te zijn. Dit
neemt niet weg, dat Europa, alvorens dit
haast onoplosbare probleem een uitweg
zal hebben gekregen, nog dikwijls figuur
lijk in zak en asch zal zitten.
Tenslotte is deze week het belangrijke
accoord van Saloniki gesloten. Daarbij is
I aan Bulgarije wederom rechtsgelijkheid
verleend door de staten der Balkanentente,
die dit land op vriendschappelijke wijze
onthieven van de vernederende militaire
'•eperkingen van het vredesverdrag van
^euilly. De betrekkingen met de Balkan-
-,che nabuurstaten zijn er sterk door ver-
beterd. een element van veler ontevreden-
heid werd er door uit den weg geruimd,
hetgeen in dezen omu-iigen tijd tenmin-
I ste verheugend stemt!
BIJ HET BESTIJGEN VAN DEN
MATTER HORN VERONGELUKT.
Hagenaar in een afgrond gestort.
Naar wij vernemen is de aan het ge
meentelijk ziekenhuis te Den Haag werk
zame medicus dr. H. van Couwelaar, die
met vacantie in Zwitserland vertoefde, gis
teren bij het bestijgen van den Matterhorn
in een afgrond gestort en omgekomen.
Dr. van Couwelaar was vergezeld van zijn
vriend, den heer Jolles Jr. uit Amsterdam,
die ongedeerd is gebleven.
MEISJE BEWUSTELOOS GEVONDEN
AAN HET STILLE STRAND.
Bijna heeft zich gistermiddag aan het
Zar.dvoortsche strand wederom een ver
drinkingsongeval voorgedaan. Het elfjarige
meisje. Hendrika van Duivenboden. was op
hei stille strand ten Zuiden van het Noor-
derbad aan het baden, toen zij even later
door eenige zwemmers in de omgeving
drijvende werd gevonden met schuim op
den mond. Zij werd onmiddellijk naar het
strand gedragen, waar dr. C. A. van Fraas-
sen kunstmatige ademhaling toepaste. Lon
gen en maag zaten vol water.
Ijlings werd het kind per ziekenauto
naar de Maria-Stichting te Haarlem over
gebracht, waar het verder is behandeld.
Toen wij 's avonds aan het ziekenhuis in
formeerden, was de toestand redelijk wel
te noemen. Men vermoedt, dat het kind in
het water onwel is geworden, doch volgens
dr. Fraassen is ait niet als zeker aan te
nemen. (Tel.)
BESTELWAGEN DOQR EXTRA TREIN
VERSPLINTERD.
Gistermiddag om half zes begaven zich
twee bestellers der posterijen met een
wagen pakketpost, bestemd voor het zuiden
des lands te Culemborg van hef eerste naar
het tweede perron, toen opeens een extra-
stoomtrein uit de richting Geldermalsen
kwam aandaveren. De bestelwagen werd
gegrepen en geheel verbrij zeM. terwijl de
postpakketten her en der vlogen.
De beide bestellers bleven ongedeerd. Zij
waren volkomen verrast, toen de wagen
hun als het ware uit handen werd gerukt.
1 Door het gedruisch van de vlak nabij het
station gelegen meubelfabriek, die od volle
kracht werkte, hadden zij den extra-trein
niet hooren aankomen.
De machinist hoorde den klap van de
botsing en zette toen meteen de remmen
aan. Vijfhonderd meter verder stond de
trein stil. Met een kwartier vertraging
vervolgde de extra-trein de reis.
De directeur der posterijen te Culemborg
nam terstond de noodige maatregelen,
waardoor de verspreide postpakketten wer_
den vergaard en per auto naar het kantoor
werden vervoerd.
BUITENLANDSCH GEMENGD.
AUTO-ONGELUK BIJ BERGEN (L.l.
Een dame gewond.
Gisteravond omstreeks zes uur heeft zich
onder de gemeente Bergen op den rijksweg
NijmegenVenlo een autobotsing voorge
daan. waarbij een dame ernstig gewond
werd.
Door niet voldoende uit te halen bij het
passeeren zijn twee personenauto's, welke
in de richting Nijmegen reden, met elkaar
in botsing gekomen. Hierbij werd de pas-
seerende wagen, eigendom van den heer D.
Brink uit Apeldoorn, totaal vernield. Een
inzittende dame liep zoodanige verwondin_
gen op. dat zij, na ter plaatse behandeld
te zijn. door dr. van Bracht op diens advies
vervoerd werd naar het ziekenhuis te Nij
megen.
De andere auto. eigendom van den heer
L. Markus te Maastricht werd slechts licht
beschadigd.
DOOR EEN ZONNESTEEK GETROFFEN.
Te Overhoven-Sittard is gistermiddag
omstreeks vijf uur de 51-jarige los-arbeider
M. F. Hagenaar geboortig uit Made (N.B.
en wonende te Sittard, bij het oogsten door
een zonnesteek getroffen
De man voelde zich onwel en ging wat
liggen. Een uur later voelde hil zich iefs
beter en wilde op zijn fiets huiswaarts
:aan. Hij begaf zich op weg. maar honderd
meter verder zakte hij ineen Hij werd dood
opgenomen.
BLIKSEM DOODT VIJF MENSGHEN.
In het district Horochow in Wolhynië is
de bliksem in een groep van Uen personen
geslagen. Vijf werden op slag gedood en
vijf zwaar gewond
AUTO DOOR EEN TREIN GEGREPEN.
Vijf dooden.
Op een onbewaakten overweg bij Bray
Dunes aan de Fransch-Belgische grens is
eer. auto met zes personen door een trein
gegrepen en ongeveer 700 meter meege
sleurd. De auto werd geheel vernield: vijf
inzittenden kwamen om het. leven. De zes
de, een jong meisje, dat de auto bestuur
de. werd ernstig gewond naar een zieken
huis vervoerd.
EEN GEHEIMZINNIGE KINDERZIEKTE.
In de afgeloopen week heeft een geheim
zinnige ziekte den dood van zes kinderen
veroorzaakt, terwijl verscheidene andere
kinderen worden bedreigd, aldus wordt uit
Owosso in Michigan ((Ver. Staten» gemeld.
Dr. Gudakunst, commissaris van gezond
heid in den staat Michigan, beeft alle ge-
neesheeren. die deze ziekte hebben behan
deld. bijeengeroepen om de oorzaken vast
te stellen. Het schijnt, dat men te doen
heeft met een onbekenden bacil welke den
dikken darm aantast.
De laboratoria, welke belast waren met
het instellen van een onderzoek, hebben
tot nu toe nog niets kunnen vaststellen.
WIJZIGING IN DE GUNSTIGE
ATMOSFEER.
