STADSNIEUWS
BUITENLAND
DINSDAG 2 AUGUSTUS 1938
No. 24033
H.M. de Koningin
in ons land terug
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
Militair vliegtuig
neergestort
De Bilt
OFFICIEELE KENNISGEVING
79sie Jaargang
Russische aanvallen op
Tsjankoefeng en
Sjatsauping
Door Japanners afgeslagen.
LUCHTVAART
Dit nummer bestaat uit DRIE bladen
EERSTE BLAD
verwacht
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES:
JD'ctsTtter regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10, ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindtplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postchëque» en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zUM
per 3 maanden (.2.35
per week f. 0.18
Francoper post-(. 2.35 per 3 maanden -f- portokosten,
(voor binnenland 0.80 per 3 mnd>(
Het circus Bouglione.
De openingsvoorstelling goed
geslaagd.
De romantiek van het circus had gister
avond vele honderden naar het circus ge
lokt. De advertenties en de groote bonte
reclame-biljetten in de stad hadden hun
werk gedaan en ondanks het warme weer
was de tent van de Fransche circusonder
neming, welke gedurende drie dagen op het
Schuttersveld gehuisvest is, voor ongeveer
driekwart bezet, wat in de huidige omstan
digheden niet onbevredigend heeten mag.
Als altijd verdrong een groote massa
nieuwsgierigen zich op den singel, van
waar men den toeloop naar het circus
aanschouwen en de muziek van de Bou-
glione-kapel beluisteren kon. En vrij snel
vulden zich de rangen met een goed geluimd
publiek, dat allengs tot de ontdekking
kwam dat het binnen heel wat minder
warm was dan men zich voorgesteld had.
De openingsvoorstelling is begonnen
zonder de, naar wij meenen, traditioneele
inleiding namens de directie, maar zij was
er niet minder verdienstelijk om. Zij heeft
geduurd van ongeveer halfnegen tot elf
uur met een onderbreking van tien minu
ten en zij is in een bijzonder prijzenswaar
dig tempo verloopen. Nauwlijks was het
éene nummer ten einde of de artisten
voor het volgende maakten reeds hun op
wachting en onafgebroken heeft men zoo
het publiek op prettige wijze bezig gehou
den. De leeuwen en tijgers vulden de tent
met hun geweldig gebrul, doch de heer
Bouglione had ze volkomen in bedwang en
het grapje aan het slot, toen de dieren zoo-
wnaamd opstandig werden, doch onmiddel-
tjk de beenen namen zoodra de temmer
mk maar een beweging maakte naar zijn
revolver, was welgeslaagd. Fraaie paarden
kwamen er vervolgens in de arena: bonte
hengsten, zwarte Andalusiërs, enz., die de
diehtstbijzittende toeschouwers onder een
stofwolk bedolven, maar niettemin de noo-
dige aandacht hadden, zoowel als de oli
fanten, waarvan er één voortdurend zaag
sel met zijn slurf opzoog om het vervol
gens in de tent achter zich weg te blazen
Zeer veel applaus kreeg de olifant, die op
twee pooten (een vóór- en een achterpoot!)
door de arena strompelde
De clowns hebben het meeste succes ge
oogst in hun muzikale nummer, terwijl een
zeer belangrijk gedeelte van het pro
gramma verder ingenomen wordt door
acrobatiek. En dan acrobatiek van voor
treffelijk gehalte! Wat een geestdrift
brachten al in den aanvang van den avond
de tien Timenons, die onder daverend ge
schreeuw hun entree maakten, als katten
tegen elkaar opklommen en ontzaglijke
pyramiden vormden. Zij duikelden en
sprongen en dansten totdat de bijval niet
meer op te houden scheen en het was soms
alsof tien elastieken poppetjes door een
mechaniekje in actie werden gebracht en
»t de zonderlingste bewegingen werden
gevoerd. Er volgden andere acrobaten, die
twee jongetjes als speelbal gebruikten, en
men zag een troep Ohineezen (de Yiuiian's
heetten zij volgens het programmal, die de
meest verbijsterende toeren volbrachten.
Hun lichamen leken van deeg, dat men
meden kon zoo men wilde en zij rolden
zlchzelve op zooals een gewoon mensoh het
een vloerkleed zou doen
Zoowel zij als de twee Romano's met hun
haaie handnummers en tenslotte de groote
troep trapéze-werkers vonden een enthou
siast publiek, dat niet moe werd hen toe te
Juichen en al-met-al voldaan huiswaarts
gegaan is.
ernstig ongeluk in de
doelenkazerne.
'Zaterdagmorgen omstreeks elf uur heeft
mn in <je Doelenkazerne een emstif on
geluk voorgedaan.
Tijdens het uitrijden van een vuurmond
a L der werkplaatsen geraakte de
uienstpllchtige H. J. Boevée uit Hillegers-
rrJ'S bekneld tusschen de richtspaak van
en houwitser en een houten loods. Nadat
ue eerste hulp was verleend door dokter
t"m9er- ia hij met ernstige inwendige
meuzingen naar het Ac. Ziekenhuis ver-
waar ti'J Zondagavond aan de be
somen verwondingen is overleden.
kinderkoor „ex animo".
Bij het baden in
verdronken.
zee
Het slachtoffer kon niet zwemmen.
Gisteravond omstreeks 7 uur begaf een
dienstplichtig soldaat van het 4de regi
ment infanterie alhier, de I9-jarige A. J.
Enze uit Leidschendam zich nabij de uit
monding van de Watering te Katwijk aan
Zee te water.
Daar er een sterke stroom stond en
de jongeman niet kon zwemmen, ver
dween hij bijna onmiddellijk in de
diepte en kwam niet meer boven.
De Katwijksche Reddingsbrigade heeft
in samenwerking met de politie en eenlge
particulieren geruimen tijd naar den dren
keling gedregd, doch zonder resultaat He
denmorgen om half zes ls het stoffelijk
overschot op het strand ter hoogte van de
Secr. Varkevisserstraat aangespoeld-
LEIDSCHE BELASTING
OPHAALDIENST.
Genoemde dienst heeft in de afgeloo-
pen maand f. 15.657.18 aan de Rijksont
vangers afgedragen, benevens f. 1603.51
aan den Gemeente-Ontvanger.
DE DIEFSTAL VAN DE 99
EDELSTEENEN.
Waar is het jongmensch in bruin
plus fonrs-costuum?
In een buitengewoon politieblad vestigt
de commissaris van politie alhier in ver
band met den diefstal van edelsteenen uit
het Rijksmuseum van Geologie en Mine
ralogie alhier, de aandacht op een per
soon van omstreeks 21 jaar. donkerblond
achterovergekamd haar. gele gelaatskleur,
gekleed in bruin colbertkostuum met plus
fours.
De commissaris van politie voornoemd,
verzoekt opsporing en inbeslagneming van
bovenstaande edelsteenen, benevens op
sporing, aanhouding en voorgeleiding van
de(ni dader (sK
MILITARIA.
Aan den sergeant le klasse H. F. Boogert
van 4 RI. is met ingang van 12 Augustus
as. de zilveren medaille voor 24-jarigen
trouwen dienst toegekend.
De sergeant-titulair kok J, J. D. Snoek,
werkzaam bij het Infanterie Schietkamp
is met ingang van 19 Augustus a.s. aange
steld tot sergeant-kok bli het 6e Regiment
Veld Artillerie ter vervanging van den
sergeant-kok G. A. Meijers, die met ingang
van 1 November a.s. eervol uit den militai
ren dienst wordt ontslagen.
brandjes.
Joariijksch uitstapje.
maakte het kinderkoor ..Ex
animo' zijn jaarlijksch uitstapje.
Wrmri ien v«"al autobussen werd naar
ouaenberg gereden waar werd deelgeno-
aan een zangconcours. De jury, be-
'sande uit de heeren J. R. van der Glas,
v ,var- Reenen en J. S. van der Werf,
iw. ,aan het Groote Kinderkoor (kin-
n boren 10 jaar) een eersten prijs toe
d 338 punten, terwijl het Kleine Kin-
31» r 'hinderen van 6 tot 10 jaar) met
Pnnten een eerste prijs werd toege-
v..?n' Het laat zich begrijpen, dat het
v.,,,rfrt' van den dag voor de kinderen
mtengewoon prettig is geweest.
Na verblijf van eenige weken in Zwitser
land is H.M. de Koningin hedenochtend
met den trein van 11.57 uur aan het Hol-
landsche spoorstation te Den Haag in ons
land teruggekeerd.
Zij heeft tot Rotterdam met den gewonen
trein uit Bazel gereisd waarna van Rotter
dam een speciale trein naar Den Haag was
ingelegd. Op het perron waren ter verwel
koming aanwezig de gouveur der residentie,
luitenant-generaal J. J. G. baron van Voorst
tot Voorst, de waarnemend-burgemeester,
wethouder J. R. Snoeck Henkemans en de
waarnemend hoofd-commissaris van politie,
de heer P. Kramer.
Op het perron en buiten het station ston
den veel belangstellenden om Hare Majes
teit bij Haar terugkomst in ons land te be
groeten.
Precies op tijd stoomde de trein het sta
tion binnen. Van het perron af kon men
reeds zien, dat de Koningin, die aan het
raam van een der coupé's had plaats ge
nomen, er zeer goed uit zag. Lichtelijk ver
brand door de Alpenzon. Zij droeg een ge
ruite reiscape van grijze kleur en een grij
zen vilthoed met blauwen band.
In de wachtkamer onderhield de Koningin
zich eenige oogenblikken met hen. die daar
ter begroeting aanwezig waren en begaf
zich daarna naar buiten om met Haar hof
dame in de gereedstaande auto plaats te
nemen.
Onder het gejuich van de verzamelde me
nigte begaf Hare Majesteit zich naar
het landhuis „Den Ruigenhoek" in Scheve-
ningen. waar zij eenigen tijd zal vertoeven.
Nadat gisteren en vandaag de sovjet-
Russische vliegtuigen Tsjangkoefeng
en Noord-Korea gebombardeerd hebben,
waarbij eenige der vliegtuigen werden
neergeschoten men zie elders in dit
blad deelt het hoofdkwartier van het
Japansche leger in Korea uit Seoel
mede, dat vanochtend negen uur een
bataljon van het roode leger een aanval
heeft gedaan op Tsjangkoefeng. Het
bataljon werd voorafgegaan door negen
vechtwagens. De aanval werd afgesla
gen en de Russen lieten drie vechtwa
gens achter. Alvorens de infanterie met
de vechtwagens aanviel, hadden twaalf
bommenwerpers de Japansche stel
lingen onder vuur genomen.
De vliegtuigen bombardeerden niet
alleen Tsjangkoefeng, doch ook Sjat
sauping.
Het Japansche hoofdkwartier heeft
tenslotte verklaard, dat de Japannee-
zen hun geduld bewaren ten aanzien
van deze nieuwe uitdaging.
de postvluchten.
De „Torenvalk" ls vanochtend van het
vliegveld Tjililitan naar Nederland vertrokken.
Het toestel vervoert 296 K.G. post. 18 K.G.
pakketpost en 49 K.G. vracht. Voor tusschen-
trajecten zijn 19 passagiers geboekt, terwijl 2
passagiers wegens plaatsgebrek moesten wor
den geweigerd.
DE ALGEMEENE TOESTAND.
De Japansch-Russische incidenten
Bombardementen door Russische vlieg
tuigen Hoop op diplomatieke rege
ling blijft bestaan Het verdrag van
Saloniki Na de conferentie te Evian.
De Japansch-Russische grensincidenten,
die wederom een onaangenaam vervolg ge
vonden hebben in zich herhalende bom
bardementen door Sovjet-Russische vlieg
tuigen op Tsjangkoefeng en Noord-Korea
voor de bijzonderheden waarvan wij
naar elders verwijzen houden de gemoe
deren meer en meer bezig. Doch de over-
Gistermiddas tegen 5 uur ls een begin
van brand ontstaan in de huiskamer van
het perceel Heerengracht 120. waar het
vuur van een theelichtje door den tocht
in aanraking kwam met het behang. Twee
onbekend gebleven voorbijgangers zagen het
vuurtje en bluschten het met eenige em
mers water, zoodat de motorspuit, die in
middels ook ter plaatse verschenen was.
geen dienst behoefde te doen. De schade
is gering.
In den afgeloopen nacht omstreeks 2 uur
heeft de politiebrandweer met een slang
od de motorspuit op het terrein achter de
Coöp. Groentenveiling een brandje ge-
bluscht. dat was ontstaan in een hoop
afval.
bevorderingen bij 4 r. i.
Benoemd is met ingang van 1 Aug. j.l.
lot majoor bij het 4e regiment infanterie
de kapitein D. P. Ravelli. adjudant van dat
regiment.
De 1ste luitenants E. L. Voorwinden en
G. D. v. d. Pol, resp. vgn den staf der in
fanterie en het 4de regiment zijn benoemd
tot kapitein bij 4 r. I.
De eervol ontslagen reserve 1ste luite
nants D. J. R. Buisman en H. W. A. E.
Speyers zijn benoemd tot tweede-luite
nants bij 4 R. I.
De wethouder van Sociale Zaken, de
heer J. J. van Stralen, is verhinderd
spreekuur te houden op Woensdag 3 en 10
Augustus a.s.
De wethouder van Onderwijs, de heer
mr A Tepe is verhinderd morgen spreek
uur te houden.
Gisteren slaagde te Utrecht voor de
acte Fransch L. O. de heer J. van den
Berg Jr., opgeleid door den heer j. van
Anken, de Laat de Kanterstraat 39, alhier.
Onze oud-stadgenoot, de heer G. van
Meurs, inspecteur van het Vervoer der Ned.
Spoorwegen te Utrecht (vroeger te Amster
dam) is met ingang van 5 Augustus door de
directie der Ned. Spoorwegen benoemd tot
afdeelingschef 1ste klasse in het Hoofdge
bouw te Utrecht, met behoud van het recht
den persoonlijken titel van hoofdinspecteur
te voeren.
BINNENLAND.
Vrachtauto te Lopik te water; één doode.
(Gemengd, 3e Blad).
Nieuw wereldrecord van Ragnhild Hveger.
(Sport, 3e Blad).
De competitie-indeeling voor de voetbal
clubs uit Leiden en omgeving. (Sport,
3e Blad).
Vergadering Nederlandsch Onderwijzers-
Genootschap te Leeuwarden. (Kerk en
School, 2e Blad).
De heer Van Ede van der Pais: een cen
traal vliegveld heeft voordeelen boven
Schiphol, (le Blad).
BUITENLAND.
De Japansch-Russische „grensincidenten";
Tsjangkoefeng; meerdere malen door
Sovjet-Russische vliegtuigen gebom
bardeerd. Hoop op diplomatieke rege
ling blijft bestaan. (2e Blad en Tel.
le Blad).
Het Tsjecho-Slowaaksche vraagstuk; be
schouwingen over het nationaliteiten
statuut. (le Blad).
zie voorts laatste berichten
eerste blad.
MEN ZIE VOOR ONS KORT VERHAAL
PAG. 1 VAN HET DERDE BLAD.
Hierboven het gebied, waar zich thans
de Japansch-Russische grensincidenten
afspelen.
Een doode en een gewonde.
Te ongeveer half twee hedenmiddag
is tusschen Rijswijk en Delft, ter
plaatse van de kalkovens aan het
Jaagpad, een militair vliegtuig, de F.
K. 51, uit Soesterberg neergestort.
Dc bestuurder, de 2e luitenant J. L.
J. Swartjes, werd gedood.
De waarnemer, die den heer Swartjes
in het toestel vergezelde, werd gewond
en is. naar het ziekenhuis te Delft
overgebracht.
De luitenant Swartjes was 24 jaar
oud. Ilij werd 4 Aug. 1935 tot tweede-
luitenant bij de cavalerie aangesteld en
i ontving later zijn opleiding tot militair-
vlieger. Hij was geplaatst bij de lucht-
vaartafdeeling te Soesterberg.
tuiging blijft bestaan, dat men er in zal
slagen, tot een minnelijke schikking te
komen.
Want hoewel natuurlijk door beide par- I
tijen de noodige krachttermen en intimi-
daties worden gebezigd, zijn er daarnaast
toch ook veel aanwijzingen, dat geen van
de twee regeeringen het conflict onnoodig
wil verscherpen.
In de vergadering van den Japan-
schen ministerraad van heden hebben j
de minister van oorlog, Itagaki, en de
minister van buitenlandsche zaken
Oegaki, verslag uitgebracht over het j
incident van Tsjangkoefeng.
In politieke kringen te Tokio ver
luidt, dat maatregelen zijn genomen
om het incident voor zoover dit aan
Japan ligt, niet te verscherpen. Ook de
vluchten van Sovjetrussische vliegers
boven de plaats van het incident acht
men geen reden tot verontrusting. Het
incident is geheel plaatselijk.
De Japansche pers beperkt zich tot
het weergeven van de berichten zonder
commentaar en wijst er nogmaals op,
dat Japan verwacht, dat het incident
langs diplomatieken weg kan worden
geregeld.
Toch heeft het algemeen aspect, na de
bombardementen een ernstiger aanzien
verkregen.
Men heeft indertijd reeds bij Japan en
China kunnen constateeren, hoe gemakke
lijk z.g. ..incidenten" zich als een olievlek
kunnen uitbreiden.
Voorts zal men goed doen de militaire
mogelijkheden, zoowel van Rusland als van
Japan, niet te onderschatten, ondanks de
vele beweringen, dat Japan het risico van
een strijd met weer een ander land niet zou
aandurven en dat in Rusland voor het voe
ren van een „oorlog" teveel binnenlandsche
moeilijkheden zouden bestaan. In dit op
zicht zijn vergissingen nimmer uitgesloten.
Sinds het conflict Japan-China is veel in
de vroegere situatie veranderd.
Dat Rusland al of niet juist gezien
thans het goede oogenblik gekomen acht,
Japan „een hak te zetten" of althans moei
lijkheden te berokkenen in zijn strijd tegen
China, zou evenmin tot de „gewaagde" ver
onderstellingen behooren.
Men kan dus wellicht nog verdere com
plicaties verwachten Met dat al hopen wij
natuurlijk vurig, dat gematigdheid en koel
bloedigheid in deze zullen zegevieren!
Men beschouwt te Boekarest het sluiten
van het verdrag van Saloniki als een gun
stig precedent voor het verbeteren van de
betrekkingen met Hongarije. De betrekkin
gen tusschen Romenie en Bulgarije zijn
steeds verbeterd sedert het officieele bezoek
van Koning Boris aan Koning Carol in
1934. Men prijst zich thans gelukkig, dat
Bulgarije is los gemaakt van het blok der
revisionistische mogendheden.
Het weer heeft thans een stand
vastig karakter en zal voorloopig
nog warm en zonnig blijven, met
matige winden uit het Noord
oosten, doch met een belangrijk
verschil in maximum temperatu
ren tusschen Groningen en Lim
burg.
UITBREIDINGSPLAN.
De Burgemeester van Leiden brengt ter
algemeene kennis, dat een plan tot her
ziening (aanvulling) van het plan van uit
breiding voor de gemeente Leiden, ten
aanzien van gronden, gelegen ten Noord
westen van de spoorbaan Amsterdam
Rotterdam en ten Zuiden van het voor
malige Psychopathenasyl (Pesthuis), van
3 Augustus 1938 tot en met 16 Augustus
d a v. voor een ieder ter inzage zal liggen
ter gemeentesecretarie fafd. Alg. Zaken)
Rapenburg 12.
J. SPLINTER GZN.,
Weth. loco-Burgemeester.
Leiden, 2 Augustus 1938.
5311
Na de vergadering van de afgevaardig
den der mogendheden te Evian inzake de
politieke vluchtelingen óal een tweede bij
eenkomst worden gehouden in het Mi
nisterie van Buiten], Zaken te Londen om
de organismen aan te wijzen, welke zorgen
moeten voor het uitvoeren van de beslis
singen die te Evian genomen zijn.
VENEZUELA.
De regrering afgetreden.
De minister-president heeft het ont
slag van het kabinet aan den president der
republiek overhandigd, opdat de regeering
kan worden gewijzigd overeenkomstig het
driejarenplan Een nieuwe regeering werd
onmiddellijk gevormd, waarin de vroegere
minister van verkeersmiddelen. Pietri, mi
nister-president en minister van binnen
landsche zaken is. Gil Borges behoudt het
ministerie van buitenlandsche zaken en ge
neraal Isaias Medina blijft minister va*
oorlog en marine Behalve deze dr
oude ministers telt het nieuwe minister®
zeven nieuwe leden.
