Wsrum
EN
EXTRA
AKKERTJES
12 sicLU^e^P^-
79 ste Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Vrijdag 24 Juni 1938
Derde Blad
No. 24001
De voortgezette behandeling van de kwestie-Oss
Procureur-generaal meent dat er groote fouten
zijn gemaakt.
Leden van de Ossche
brigade gehoord.
VOóï cfe)/ïafic(
LUCHTVAART
CORRESPONDENTIE
VRAGENRUBRIEK
Na de eerste zitting van het Ambtenaren gerecht, verlaat de brigade Oss van de
Kon. Maréchaussee het Gerechtsgebouw te 's-Gravenhage. Links: Opperwachtmeester
De Gier.
Uiteenzetting van de feiten.
Gistermiddag Is het getuigenverhoor in
de zaak Oss voor het Ambtenarengerecht
te Den Haag voortgezet.
Het eerst wordt gehoord de wachtmees
ter De Gier.
Deze getuige zegt op 8 Maart met een
anderen wachtmeester bij den officier van
Justitie Van den Burg te zijn geweest, om
aangifte te doen van verduistering door
Boelens en ook te hebben medegedeeld,
waarin de verduistering bestond.
Hij heeft daarbij niet gesproken van
een civielrechterlijke vordering.
De grens is volgens getuigen tusschen
strafzaken en civiele zaken soms zeer
moeilijk te trekken en wanneer het hier
een zuiver civiele kwestie zou betreffen,
zou hij geen aangifte hebben gedaan. Op
perwachtmeester Curfs was toen ziek. Het
onderzoek in deze zaak was aan wacht
meester Van den Berg overgelaten.
Getuige verklaart, dat de gang van za
ken het wel eens noodzakelijk kan ma
ken om een zeer langdurig verhoor af te
nemen en dan de betrokkenen een tijd
lang vast te houden. Ook de arbeider De
Wolf ls een nacht vastgehouden en in deze
zaak had eveneens wachtmeester Van den
Berg het onderzoek in handen.
Over mishandeling van De Wolf heeft
getuige niets gehoord, terwijl evenmin De
Wolf bij getuige daarover heeft geklaagd.
Des avonds was aan getuige medege
deeld. dat De Wolf ontboden was en ver
hoord zou worden, doch den volgenden
dag heeft getuige daarvan geen rapport
ontvangen.
President: Is het feit, dat iemand een
nacht wordt vastgehouden, niet ernstig
genoeg om dat te rapporteeren.
Getuige: Het gebeurt niet altijd, omdat
het niet zoo bijzonder is.
President: Wordt in zoo'n geval een
boodschap naar het huis van den betrok
kene gezonden?
Getuige: In de meeste gevallen geschiedt
dat wel.
Getuige verklaart voorts met wachtmees
ter Van Renes bij den Officier te zijn ge
weest om te spreken over de zaak van
den bankier Van der Hoven. De Officier
wilde toen zoo spoedig mogelijk Van der
Hoven laten arresteeren en de admini
stratie in beslag nemen, doch Van Renes
heeft aangeraden om nog even daarmede
te waohten, omdat hij nog meer bewijs
zou kunnen krijgen.
Opperwachtmeester Curfs.
Vervolgens wordt gehoord de opper
wachtmeester Curfs.
Mr James vraagt aan dezen getuige:
„Heeft u aan wachtmeester Van Renes ge
adviseerd, om met den officier overleg te
plegen in zake de arrestatie van Van dei-
Hoven?
Getuige: „Ik had het verbaal van Van
Renes gelezen, doch de zaak was mij met
°eheel duidelijk en omdat ik niet zeker
wist of de gronden, waarop de aanhouding
zou moeten geschieden, wel geheel juist
waren, heb ik Van Renes naar den Officier
verwezen
Daarna heeft Van Renes een nader on
derzoek ingesteld en het resultaat daarvan
was dat ook getuige toen van meening
was. dat de arrestatie moest geschieden.
In overleg met den officier is die arresta
tie dan ook geschied.
Wat de zaak-Boelens betreft, is getuige
van te voren er van op de hoogte gesteld
dat deze zou worden aangehouden. Naar
het oordeel van getuige was het vasthou
den van Boelens gedurende een nacht al
leszins gerechtvaardigd en wanneer derge
lijke gevallen zich weer zouden voordoen,
zou getuige er geen bezwaar tegen hebben,
er opnieuw toe over te gaan.
President: Ik acht den gang van zaken
en het toegepaste middel om den man te
laten betalen, zooals hij den volgenden
ochtend heeft, gedaan, geenszins voor de
hand liggend en absoluut noodzakelijk
Wat hèt onderzoek tegen de beide gees
telijken betreft, zegt getuige, dat hij hier
over bij den Officier is geweest, die tegen
hem gezegd heeft, met het onderzoek door
te gaan en rapport uit te brengen en zoo
noodig over te gaan tot het opmaken van
een proces-verbaal.
President: Het lijkt me toch niet waar
schijnlijk, dat de Officier u zou opdragen
een rapport uit te brengen, ook al zouden
er geen strafbare feiten zijn.
Getuige: Dat gebeurt wel meer. Ik krijg
zooveel opdrachten van den Officier om
rapporten over bepaalde personen uit te
brengen.
Hierna werd nog even teruggekomen op
de zaak betreffende de werkverschaffing.
Getuige verklaart, dat eenlge dagen, na
dat hij bij den burgemeester was geweest,
de opzichter van Bergen tot hem heeft
gezegd: hier gebeuren gekke dingen, maar
de burgemeester heeft bevolen: mondje
dicht.
Deze man is op die mededeeling echter
teruggekomen, toen hij door B. en W. werd
gehoord.
Wachtmeester van Renes.
Volgende getuige is wachtmeester
Van Renes. Deze is op 12 Maart met
De Gier bij den Officier geweest om te
spreken over den bankier Van der
Hoven. Toen is ook over de geestelij
ken gesproken. De Officier van den
Burg, heeft daar bij gezegd, dat De
Gier maar door moest gaan en alles
moest onderzoeken.
Hij voegde daaraan toe. dat we ook
rekening moesten houden met den
geestelijken stand en dat ook wanneer
de zaak niet tot een strafrechterlijke
vervolging zou leiden, het toch wel goed
zou zijn alles ter kennis te brengen
van de kerkelijke autoriteiten.
Verder heeft getuige met dit onder
zoek niet te maken gehad.
Wel is hij belast geweest met het onder
zoek in de zaak van bankier Van der Ho
ven. Ook toen het opsporlngs-onderzoek
aan getuige was ontnomen, kwamen nog
versohillende menschen bij hem, die aan
gifte wilden doen.
Getuige heeft toen de klaoht van een
juffrouw opgeschreven, door haar laten
onderteekenen. en haar daarmede naar de
gemeente-politie verwezen. Hierbij heeft
getuige gehandeld in het algemeen be
lang.
Hierna verklaart de wachtmeester-titu
lair Van den Berg, dat hij De Wolf in de
maréchaussée-karzerne te woord heeft ge
staan. Hij was opgeroepen wegens over
treding van de vuurwapenwet. Hij beweer
de revolver en sigarettenpapier te hebben
gevonden en aangezien zulks zeer on
waarschijnlijk was, heeft getuige hem in
de cel gesloten. In een stal heeft hij niet
vertoefd en getuige heeft hem cok niet
mishandeld.
Den volgenden ochtend is de man weer
vrijgelaten.
Op een vraag van mr. James, deelt
getuige nog mede, dat in de gangen
van het parket de rijksklerk Vermeu
len hein namens den Officier heeft
gezegd, dat het rapport over de twee
geestelijken moest worden gesloten en
ingeleverd. Dit moest getuige aan
wachtmeester De Gier overbrengen.
Dit was ongeveer half Maart.
President: Dit behoeft nog geenszins te
beteekenen, dat het onderzoek werd geslo
ten. Wat nog de arrestatie van Van der
Hoven betreft, zegt getuige, dat er geen
belangstelling bij deze arrestatie was en
dat daarna langs buitenwegen naar de ka
zerne is gereden.
Hierna wordt gehoord wachtmeester
Roffel. Deze is tegenwoordig geweest bij
de inbeslagneming van de administratie
van Van der Hoven op diens kantoor. Van
der Hoven zelf was daarbij niet aanwezig.
Getuige was niet bij het openen van de
kluis, doch hij heeft gehoord, dat er f 3000
In is aangetroffen, terwijl Van der Hoven
hacl opgegeven, dat er f7000 moest zijn.
Voorts verklaarde getuige, dat Van der
Hoven niet mee wilde gaan naar deze inbe
slagneming.
Wat de aan Van der Hoven gestelde
vraag bij zijn invrijheidstelling betreft,
zegt getuige, dat het gewoonte is deze
vraag te stellen.
Getuige Van den Berg zegt nog, dat Van
der Hoven hem op den avond van 19 Maart
uitdrukkelijk heeft gevraagd hem niet
mede te nemen naar zijn kantoor, en dat
Van der Hoven daarop het letterslot van
de kluis op papier heeft medegegeven.
De volgende getuige, de maréchaussee
Van Ree verklaart, dat de Officier in zijn
tegenwoordigheid aan De Gier opdracht
heeft gegeven door te gaan met het ver
zamelen van de feiten tegen de beide gees
telijken. Met De Gier Ls getuige daarna
naar Den Haag geweest om mevr. S. R. te
hooren.
Dit onderzoek heeft echter geen resul
taat opgeleverd, aangezien mevr. R. wilde
hebben, dat haar man bij het verhoor te
genwoordig was, waarop De Gier zelde geen
prijs te stellen.
Getuige maréchaussée Van Essen zegt,
dat Van der Hoven bij zijn vrijlating
heeft gezegd, dat hij zoo goed was be
handeld, dat hij daarover een stukje
in de krant wilde zetten. Ook bood hij
eenige sigaren aan, welke getuige niet,
doch de wachtmeester wel heeft aan
genomen Bij het vertrek gaf Van der
Hoven ieder een hand.
Getuige ls voorts bil het openen van de
safe geweest en in tegenwoordigheid van
den officier van justitie is daarin f. 3000
aangetroffen, benevens een aantal pape
rassen.
Getuige marechaussee van Kuilenborg
zegt. dat van der Hoven op verzoek van
wachtmeester Renes den Zondagavond bij
getuige in zijn kamer heeft doorgebracht en
daar een sigaar heeft gerookt en de krant
heeft gelezen Van der Hoven was over de
behandeling niet ontevreden
Getuige marechaussee de Klerk zegt op
een avond, toen hij in de kazerne was, een
boodschap te hebben gekregen, dat een
collega, die op post stond voor het huis van
van der Hoven, assistentie verzocht, omdat
er eenige advocaten en notarissen zouden
trachten binnen te glippen.
Getuige heeft onmiddellijk aan dat ver
zoek gevolg gegeven, doch de op post staan
de collega wist nergens van en verder was
er ook niets bijzonders aan de hand.
De procureur-generaal getuigt.
Na hervatting der zitting werd als ge-
tuige-deskundige gehoord de procureur-
generaal bii het Gerechtshof te 's Hertogen,
bosch. Baron Speyart van Woerden
Deze zette uiteen, dat volgens art. 1 van
het Rijkspolitiebesluit de Minister is ver
plicht te zorgen, dat in alle deelen van het
land voldoende rijkspolitie aanwezig is en
dat de samenwerking van die politie met de
gemeentepolitie goed is.
Spreker heeft als fungeerend directeur
van politie de taak in het ressort van het
Hof te 's Hertogenbosch te zorgen, dat
daaraan de hand wordt gehouden en spre
ker ls verplicht rapport aan den minister
uit te brengen, wanneer hem mocht blijken,
dat de noodige samenwerking niet in acht
wordt genomen. Daarbij heeft spreker vol
gens art. 14 van genoemd besluit de taak
en de bevoegdheid om zich van den gang
van zaken op de hoogte te houden of zich
persoonliik daarvan op de hoogte te stellen.
Vervolgens zette spreker de reden uiteen,
welke aanleiding is geweest voor de op
dracht aan den Officier van Justeltie om
op 16 November 1937 de brigade te Oss haar
opsporingsbevoegdheid te ontnemen Inzake
gemeentelijke aangelegenheden.
Deze opdracht heeft spreker ontleend
aan art. 40 Wetboek van Strafvordering
nadat hem verschillende zaken ter ken
nis waren gekomen, waarbij de mare
chaussee optrad zonder dat er aanlei
ding was van eenig strafbaar feit.
Steeds weer kwam echter de mare
chaussee op die zaken terug, omdat zij
meende, dat het hier ging om een
mindere waardeering van haar arbeid,
waarbij kwam haar gedachte, dat het
de bedoeling van den burgemeester was,
om die zaken in den doofpot te
stoppen.
Deze gang van zaken heeft groote be
langstelling getrokken en aanleiding gege
ven tot een uitgebreide perscampagne.
Vooral de kwestie bii de werkverschaffing.
Een onderzoek, dat spreker in deze zaak,
ook op verzoek van den betrokken minister,
heeft ingesteld heeft uitgewezen, dat er hier
niets onregelmatigs was gebeurd en dat er
geen enkel strafbaar feit was gepleegd.
Toch ging de marechaussee door met
haar onderzoek en toen eenige jongens, die
een aantal aardappelen aan familieleden
hadden gegeven, voor eenigen tijd waren
geschorst, heeft wachtmeester De Gier zich
bii die jongens vervoegd en hen nader
ondervraagd. Ook werden nog andere ion-
gens. in totaal ongeveer 50. gehoord en
deze verklaringen moesten strekken tot een
aanklacht tegen het beleid van den bur
gemeester en de gemeentepolitie, die mis
standen bii de werkverschaffing voor de
jeugd zouden willen goedpraten.
Ook uit een onderzoek, ingesteld door
ambtenaren van het departement van
sociale zaken, is gebleken, dat er geen
enkele aanwijzing was van eenig straf
baar feit.
Zoo waren er nog meer zaken, en het
voortdurend wantrouwen van de mare
chaussee tegen het gemeentelijk beleid
is voor spreker aanleiding geweest om
te beslissen, dat het daarmee uit moest
zijn. Toen is de opdracht van 15 No
vember gegeven.
Nieuwe feiten.
Eenigen tijd bleef het daarna rustig,
tot dat een nieuwe reeks van feiten
zich voordeed. Het eerste was dat van
21 Maart j.l. toen spr. uit de ochtend
bladen las van de arrestatie van den
bankier, waarbij de marechaussee be
trokken was. Spreker acht het personeel
van de marechaussee voor het instel
len van een onderzoek als noodig is om
fraude bii een bankier te constateeren,
niet in staat en hii verwacht dat ook
niet van hen.
Direct heeft spreker zich toen met den
Officier in verbinding gesteld, om nadere
inlichtingen te vernemen De stukken wa
ren er toen niet en de officier was van
alles niet op de hoogte doch op den 25sten
heeft spreker met den Officier het dossier
nagegaan en daaruit is direct gebleken,
dat er geen enkele reden was om den ban
kier te arresteeren.
Uitvoerig ging spreker daarna de in de
processen-verbaal opgenomen feiten na,
welke meerendeels reeds verjaarde feiten
waren. In vele opzichten leden deze pro
cessen-verbaal aan ernstige fouten.
13 "AKKERTJES" is tegenwoordig de inhoud van 'n koker van
12 stuivers. Uw voordeel ligt dus voor de hand. Neemt
daarom een glazen buis "AKKERTJES" in voorraad, dan
heeft U er één extra. Bovendien heeft U ze dan altijd
in huis, bij nacht en ontij, als U wordt overvallen door
een plotseling opkomende Pijn, Kou, Koorts of Griep I
"AKKERTJES", worden machinaal verpakt in den
glazen buis, geen menschenhand raakt ze aan, dus
uiterst hygiënisch en zindelijk. Ze bederven niet.
"AKKERTJES", recept van Apotheker Dumont, bevatten
een bijzondere samenstelling van 4 geneeskrachtige
stoffen, welke elkanders werking onderling onder-
jk steunen en versterken. Ze verdrijven daardoor snel
Til Hoofdpijnen, Migraine, Kiespijn, Rheumatischepijn, Spier-
g# pijnen, Zenuwpijnen, Lendenpijn, Kou, Griep en Koorts.
1 I Verkrijgbaar bij apothekers en drogisten. Per doos van
2 stuks - 2 stuivers. Een koker met glazen buis van 13
3366
(Ingez. Med.V
Naar sprekers meening heeft hier de
gedachte voorgezeten, dat Van der Ho
ven wel een groot schurk moest zijn,
en dat wanneer men maar eenmaal in
zijn papieren zou kunnen grasduinen,
er wel iets gevonden zou worden, dat
zijn arrestatie rechtvaardigde.
Van der Hoven was ook belast met de
administratie van een waterschap en men
verwachtte natuurlijk, dat ook hier wel
onregelmatig zou zijn gehandeld, en in dit
verband deelt spreker nog mede. dat hij
werd opgebeld door den Commissaris der
Koningin, die zijn ernstig misnoegen uitte
over het optreden van een wachtmeester
op de Provinciale Griffie tegen een der
ambtenaren (vanwege de provincie worden
de Waterschappen gecontroleerd).
De boeken van Van der Hoven waren
echter keurig In orde en ook hier ls van
geen strafbaar feit gebleken, want bii het
gevonden geld behoorde ook nog een be
drag van f. 3000 op een spaarbankboekje ten
name van het Waterschap.
Toen dan ook de rechtbank te beslissen
had over de gevangenhouding, heeft spre
ker den president opgebeld en hem er op
gewezen, dat men met deze zaak voorzichtig
moest zijn.
Zoo heeft de zaak-Van der Hoven een
einde genomen, niettegenstaande het zeer
ondeskundig optreden van het personeel
der Ossche brigade.
Wat de zaak tegen de geestelijken be
treft, zegt spreker opgebeld te zijn door
den Bisschop van den Bosch, die zeide
bezoek te hebben gehad van twee gees
telijken, die hem mededeelden, dat er
een onderzoek tegen hen werd ingesteld
wegens beweerde zedenmisdrijven. On-
middelijk heeft spreker toen mr. van
den Burg opgebeld, en deze zeide, dat
hem bekend was, dat er een onderzoek
gaande was. Spr. heeft toen inzage ge-
wenscht van de stukken en daarop is
de opdracht van den officier gevolgd om
een rapport in te dienen.
Uit dat rapport bleken slechts verkla
ringen, welke in geen enkel verband stonden
met het Wetboek van Strafrecht. Spreker
heeft zich toen weder afgevraagd, uit wel
ken hoofde de marechaussee de bevoegd
heid ontleende op eigen gelegenheid hier
een onderzoek in te stellen.
Dat het echter geenszins de bedoeling is
geweest het onderzoek geheel stop te zetten,
blijkt ook wel uit de verklaringen van den
betrokken wachtmeester, die uit de ont
vangen opdracht die beteekenis geenszins
heeft afgeleid.
Wel heeft wachtmeester De Gier geschre
ven aan den officier: „In overleg met U
wordt op gronden ontleend aan het alge
meen belang, het onderzoek in deze zaak
gesloten".
Spr. wenscht vast te stellen, dat er na
het geven van de opdracht om een rapport
in te dienen, geen nader contact is geweest
tusschen den Officier en de Gier. Toen spr.
dit schrijven dan ook las. heeft hij direct
den Officier gevraagd, waarom hij het on
derzoek gesloten had, waarop de Officier
verklaarde, dat dit niet juist was. aangezien
hij zelfs het dossier nog niet kende
Ook wist de Officier niet, dat reeds zeven
jaar geleden eveneens tegen een der pas
toors een vervolging was ingesteld, welke
toen op niets is uitgeloopen.
De marechaussee heeft in deze zaak een
onderzoek ingesteld, waarbij tal van kin
deren werden ondervraagd in verband met
art. 248 bis. zoodat vele ouders daaraan niet
hebben willen medewerken. Over deze wijze
van optreden was spr. in hooge mate ont
stemd. en hij heeft wachtmeester de Gier
bij zich laten komen. Het onderhoud met de
Gier toen heeft inderdaad lang geduurd en
aan het eind daarvan heeft de Gier de be
kende verklaring onderteekend
Op verzoek van den president breekt spr.
hier zijn rede af. De president verdaagt,
hierna de zitting tot hedenmorgen 10 uur
Opening luchtverbinding op
Australië.
Een historische dag op Schiphol.
Bestuur Quick Boys: Wij kunnen geen inge
zonden stuk opnemen naar aanleiding van
publicaties in andere bladen.
Het vertrek van het aansluitende
vliegtuig „Emoe" op Dinsdag a.s.
Het vertrek van het eerste Indië-
vliegtuig, dat aansluiting in regelma-
tigen lijndienst op Australië zal geven,
de „Emoe" (PH-ARE), zal Dinsdag a.s.
met eenige feestelijkheid gepaard gaan
Uitgenoodigd om dit vertrek op Schip
hol bij te wonen zijn de ministers van Wa
terstaat, Binnenlandsche Zaken en Kolo
niën. de postraad en het hoofdbestuur der
P.T.T., de luchtvaartdienst, het nationaal
luchtvaart-laboratorium, de besturen van
K. L. M. en K N. I. L. M., de burgemees
ter van Amsterdam, Nieuwer-Amstel e:i
Haarlemmermeer. De talrijke gasten zul
len zich na het vertrek van het vliegtuig
aan een feestelijk ontbijt in het restaurant
van Schiphol vereenigen.
DRIE VLIEGTUIGEN VERONGELUKT.
Bij Sokol-feest in Tsjecho-SIowakije.
Tengevolge van de slechte weersomstan
digheden zijn drie vliegtuigen met elkan
der in botsing gekomen toen een groep van
50 toesteilen boven het Sokol-stadion te
Praag en omgeving demonstraties gaf.
De Tsjecho-Slowaaksche sokols hadden
het diplomatieke corps uitgenoodigd de
oefeningen bij te wonen van de Tsjechische
luchtmacht, welke op 7 Juli zou deelne
men aan hun jaarcongres.
Een der bestuurders maakte een para
chutesprong. Hij kwam op het dak van een
huis terecht, terwijl zijn toestel op straat
te pietter sloeg. Een tweede vliegtuig is in
den tuin van een villa neergekomen. De
motor geraakte in brand. De vlammen
sloegen over en het huis geraakte in brand.
Het lijk van den vlieger is op 150 M. van
het toestel in den tuin teruggevonden. Een
derde vliegtuig heeft de villa oeschadigd.
De bestuurder werd dood in den tuin ge
vonden.
J. O. te O. Een dergelijke opgave ls een
nota en geen kwitantie. Op een nota behoeft
u geen zegel te plakken.
J. W. H. K. te N. De Kamer van Koop
handel. Stationsweg. Lelden, zal u volledig kun
nen inlichten.
v. B. te L. Hoofddorp. Rijnsaterwoude,
Alphen, Bodegraven, Gouda. 40 K.M.
T. de G. Utrecht, Zeist, Soesterberg,
Amersfoort. Voorthuizen. Apeldoorn. 62 K.M.
De weg is zeer goed.
C. R. te L. - Leiden. Utrecht, Hilversum,
Laren. 73 K.M.
P. A. v. K. te R. Hebt u eerst getracht de
zaak in der minne te schikken met dengene.
die de schade toebracht? Mocht dit tot geen
resultaat leiden, dan zoudt u zich met een be
wijs van onvermogen kunnen wenden toe het
Bureau van Consultatie, den Haag. Prinsen
gracht 45. (Zitting Maandag. Dinsdag en
Woensdag half twee).
v. d. V. te V. U wende zich tot de Stich
ting Landverhuizing Nederland, Bezuidenhout
97, den Haag.
H. de B. te L. U kunt eischen. dat de toe
gebrachte schade vergoed wordt.
Abonné te L. Als de verkrijging door een
zuster f. 1000 of minder bedraagt, is het percen
tage der belasting 13. Het percentage stijgt,
naarmate het verkregen bedrag hooger is. tot
een maximum van 22 bij een bedrag van meer
dan 500 duizend gulden. Tijdelijk worden bo
vendien opcenten op de belasting geheven.
G. R. te L. De maatschappij is gerechtigd
de machine terug te vorderen, als u het nog te
betalen bedrag niet kunt voldoen en de over
eenkomst geen bepalingen bevat, die to^ een
andere regeling zouden moeten leiden.
Hebt u krachtens de overeenkomst recht op
eenige terugbetaling, dan kan met rechterlijke
machtiging de zaak behouden worden, totdat
het verschuldigde is betaald.
