BINNENLAND 'Pjf Het enquete-voorstel inzake Oss LEfPSCH DAGBLAD, Woensdag 22 Juni 1938 Derde Blad No. 23998 79 ste Jaargang door 4717' UIT DE RAADZAAL De Tweede Kamer zal het verwerpen Prins Bernhard bezoekt Paushuize. Gistermiddag heeft Prins Bernhard een bezoek gebracht aan „Paushuize" te Utrecht, waar hij de gast was van den commisasrls der Koningin in de provincie Utrecht, jhr. mr. dr. L. H. N. Bosch ridder van Rosenthal en diens echtgenoote. De leden van Gedep. Staten van Utrecht en de griffier der Staten werden hier aan den Prins voorgesteld. Provinciale Staten van Zuid-Holland. De verordening op de heffing van scheepvaartrechten herzien. In de gistermiddag te 2 uur heropende vergadering van ae Provinciale Staten v. Zuid-Holland ls de behandeling van de herziening van verordeningen op de hef fing van scheepvaartrechten voortgezet. De heer Wilbrink (C.-H. i bestreed het voorstel van Ged. Staten, dat ook voor Leiden groote nadeelen medebrengt, nu Ged. Staten een tolheffing wenschen op een waterverbinding (De Zijl), welke voor Leiden van groot belang is. Aan de groote verbetering van het vaarwater had het locale verkeer zeer behoefte; deze verbete ring kwam alleen aan het interlocale ver keer ten goede. Daarom gaat dit voorstel dan ook veel te ver. De heer Heukels (Ged. Statenl zelde, dat men niet op allerlei kleine belangen moet letten, maar op de scheepvaart in haar geheel. Dat de scheepvaart zich afkeert van de Westelijke vaart blijkt uit de cijfers. De opbrengst van het Rijn- en Schiekanaal daalde in 7 jaar tljds met 60 millloen. De vraag is nuhoe wordt de scheepvaart naar de havencentra bevorderd? Op den weg van Amsterdam naar Rotterdam zal nu 2.4 cent moeten worden betaald, waarmede de provincie een offer brengt van 1,6 cent, d.i. 40 7o. Niet alleen de Kamers van Koophan del, maar ook alle scheepvaartvereenigln- gen juichen het toe, dat de provincie dit offer wil brengen. Er ls meer. Alle brugge- gelden, het nachtgeld enz. worden afge schaft. Rotterdam en Delft blijven hooge hef fingen vragen en een ieder, die deze dingen ruim ziet, zal moeten toegeven, dat de pro vincie in het algemeen belang heeft ge handeld door indiening van dit voorstel. De heer Brautlgam (S.D.l replioeerend. merkte op, dat de provincie in het geheel geen offer brengt. De provincie maakt het den schippers, die de geheele vaart doen, goedkooper, maar voor hen die sleohts een gedeelte van de vaart afleggen, wordt het duurder. De raming voor het volgende jaar ls dan ook gelijk aan de opbrengst van het afgeloopen jaar. De heer Wilbrink 'C.-H.) sloot zich bij deze beschouwing aan. De heer Heukels 'Ged. Staten) zeide, dat wanneer hij heeft gesproken over een offer van 40 hij bedoeld heeft den vaarweg van Amsterdam naar Rotterdam. De voorzitter sloot hierop de beraadsla gingen en bracht het amendement van den heer Brautigam c.s. in stemming. Het werd aangenomen met 43 tegen 26 stemmen, waarna de verordening zonder hoofdelijke stemming werd aangenomen. De heer Van den Brule (RK.i maakte eenige opmerkingen over de handelsdag scholen, welke door den heer Heukels (Ged. Staten) beantwoord werden. Over het verzoek van de werkcommlssie tot behoud van den Sluyspoldermolen. om een provinciaal subsidie te verleenen in de kosten van herstel van dien molen, voerde de heer Van Voorst tot Voorst (R.K.) het woord, die vrijwel onverstaanbaar was. Spr. stelde voor een subsidie van f. 110 te ver leenen (Ged. Staten wenschen geen subsi die te verleenen). De heer Van Asch v. Wijck (A.-R.) had er bezwaar tegen, dat de commissie voor de monumentenzorg ln Z.-Hcgland niet is gehoord. De heer Heukels (Ged. Staten) merkte op. dat deze molen geen monument is. Te gen het voorstel heeft het college geen overwegend bezwaar. Het wordt zonder hoofdelijke stemming aangenomen met aanteekenlng, dat de heer A. J. Kersten (S.G.) geacht wensohte te hebben tegen gestemd. De vergadering word om 4 uur nam. ver daagd. NATURALISATIES. Ruim 2100 aanvragen in behandeling. In de Memorie van Antwoord aan de Eerste Kamer betreffende een groot aantal naturalisatie-ontwerpen zegt de minister van Justitie o.m.: Dat naturalisatie in Nederland gemak kelijk geschiedt en dat daardoor immigratie zou worden aangemoedigd, kan niet wor den beaamd. Zeer vele requesten worden afgewezen, terwijl de dossiers der voor ver leening van het Nederlanderschap voorge dragen belanghebbenden van een grondig en veelzijdig onderzoek doen blijken. On- gewenschte immigratie, waardoor onder meer de arbeidsmarkt nadeelig kan worden beïnvloed, heeft bij voorduring de aandacht van de regeering gehad. Zii wordt in den laatsten tijd bovendien tegengegaan door de bepalingen van de wet van 16 Mei 1934 tot regeling van het verrichten van arbeid door vreemdelingen, alsmede door die van de vestigingswet kleinbedrijf 1937. de be- drijfsvergunningenwet 1936 en de wet van 22 April 1937 tot regeling van het zelf standig uitoefenen van beroepen en be drijven door vreemdelingen. De eischen, waaraan moet worden vol daan om ter naturalisatie te worden voor gedragen, gaan in de practljk in het alge meen aanmerkelijk uit boven de wettelijke mtnimum-eischen. Ter verzwaring daarvan de wet 'e wijzigen, schijnt 'e minder ge boden. omdat, zooals in het voorlooplg verslag terecht is opgemerkt, de mogelijk heid van het maken van uitzonderingen in bijzondere gevallen toch zou dienen te worden behouden. Ruw geschat zijn ruim 2100 aanvragen ten departemente in be handeling. Radio-omroep in het belang van den vrede. Nederland treedt tot internationaal verdrag toe. Ingediend ls een ontwerp van wet hou dende goedkeuring van het verdrag van 23 September 1936 nopens het gebruik van den radio-omroep ln het belang van den vrede. Ter toelichting zegt de regeering o.a. het volgende Naar aanleiding van een Initiatief van de Poolsche regeering. heeft de secretaris generaal van den Volkenbond ln 1934 aan de verschillende regeeringen doen toeko men een ontwerp-verdrag betreffende het vraagstuk van het gebruik van den radio- omroep in het belang van den vrede. Vervolgens ls op 3 September 1936 te Genève een conferentie bijeengeroepen om te komen tot het vaststellen van een ver drag ter zake. De Nederlandsche regeering, die van den aanvang af in beginsel haar Instemming had betuigd met het ontwerp van een ver drag als hier bedoeld, heeft de uitnoodi- glng tot deelneming aan bovenbedoelde conferentie aangenomen. De conferentie ls er ln geslaagd een ver drag op te stellen, dat door 22 staten ls onderteekend. Ook de Nederlandsche ver tegenwoordiger Is tot de onderteekening overgegaan. De verdragstaten nemen bepaalde ver plichtingen op zich. In de eerste plaats zullen de regeerin gen moeten zorg dragen, dat geen uitzen dingen zullen plaats hebben, welke de be volking van een of ander land kunnen opwekken tot handelingen in strijd met de binnenlandsohe orde of met de veilig heid van het betreffende grondgebied van een anderen staat. Vervolgens zal moeten worden voorkomen, dat uitzendingen aan sporen tot oorlog tegen een anderen ver dragstaat of tot handelingen, welke tot oorlog zouden kunnen lelden. Ten slotte zullen de staten moeten tegengaan dat door onjuiste beweringen de goede internatio nale verstandhouding ln gevaar wordt ge bracht. Wat de positieve verplichtingen betreft, welke in het verdrag voorkomen, deze be palen zich ertoe, dat de verdragsluitende partijen zich verbinden wederkeerlg er voor zorg te dragen in het bijzonder in tijden van crisis dat berichten zullen worden uitgezonden nopens de Internatio nale betrekkingen, waarvan de juistheid zal zijn gecontroleerd door de personen, die verantwoordelijk zijn voor de uitzen ding, terwijl voorts iedere verdragstaat zich verbindt aan een anderen verdragstaat, die dit vraagt, gegevens ter beschikking te stellen, ten einde te bevorderen, dat door den radio-omroep betere kennis wordt verspreid nopens het eerstgenoemde land. Opgemerkt dient, dat geen enkele verplich ting voor de staten Ls opgenomen om op hun gebied radlo-omroepultzendingen uit andere staten, waartegen zij bezwaar heb ben, ongehinderd toe te laten. Ten einde aan de verplichtingen, welke uil dit verdrag voortvloeien, volledig ef fect te verzekeren, is tenslotte een bepa ling opgenomen, krachtens welke de ver dragsluitende partijen zich verbinden maatregelen te nemen ertoe strekkende, dat degenen, die met de verzorging van den radio-omroep zijn belast, de bepalin gen van dit verdrag zullen nakomen. Het verdrag zal zoowel gelden voor Ne derland, Nederlandsch Indië, Suriname als Curasao. Tot dusver is het verdrag bekrachtigd door Brazilië. Britsch-Indië, Denemarken, Frankrijk, Groot-Brittannlë (tevens voor Birma en RhodesiaLuxemburg en Nieuw- Zeeland, terwijl zijn toegetreden Australië en Zuid-Afrika. op 2 April 1938 is het ver drag in werking getreden. Bekoorlijkheid betoovert, schoonheid brengt geluk... "4-TH omhult U met den fijnen geur van frischheid. Origin, kropftesschen 1.30 2.40 3 50 HET INTERNATIONALE WEGENCONGRES Gisteren zijn in het Kurhaus te Scheve- nlngen de eerste bijeenkomsten van de beide secties gehouden, waarin het inter nationaal wegencongres is gesplitst. In de eerste sectie (aanleg en onderhoud) werden de vorderingen, sedert het in 1934 te München gehouden congres in de toe passing van cement bij wegverhardingen besproken, zoomede de klinkerbestrating en de toepassing van bijzondere maatregelen bil wegdekken, zooals gietijzer, staal en rubber. De tweede sectie (verkeer, exploitatie en beheer i behandelde het, onderwerp: de on gevallen op den weg. Hierbij kwamen ter sprake de grondslagen voor de ongevallen statistiek en de eenheid van die grond slagen, zoomede de wijze van vaststelling der oorzaken van ongevallen en de mid delen om deze te bestrijden. In den namiddag werd in de gecombi neerde sectie-vergadering gesproken over de bepaling en meting van de rij kwaliteiten van een wegverharding, zulks met het oog op gladheid i ruwheid en slipweerstand l en helderheid (lichtabsorptie bij kunstver. lichting). Gisteravond bood de Nederlandsche re geering den buitenlandschen gasten en een groot aantal autoriteiten in de Ridderzaal op het Binnenhof te 'sGravenhage een receptie aan. 3270 (Ingez. MedJ Ook de redacteur van het bondsorgaan, de heer L. J. Bakker werd in zijn functie herkozen. Hot congres betoonde tevens zijn instem ming met de voordracht van het hoofdbe stuur tot aanwijzing van leden van den bestuursraad, waardoor alle 22 leden van de voordracht in genoemden raad zitting nemen. De inidöa*, is doorse;;racht met een tocht door de havens en ttn bezoek aan vlieg veld Waalhaven. VERSPREIDE BERICHTEN. Naar wij vernemen, heeft Prins Bern hard zioh bereid verklaard het eere-voor- zitterschap van de Koninklijke vereeni- ging „Koloniaal Instituut" te Amsterdam te aanvaarden. EEN LANGERE GEHEIME DAN OPENBARE ZITTING. Toen wij Maandag ter raadszitting togen, waren wij geprepareerd op een langdurige zitting met gesloten deuren. In de eerste plaats was er immers verschil van mee ning in het college van B. en W. over de aanbeveling in de vacature van directeur der H.B.S. met 5-jarigen cursus en alleen in deze materie was dus een geheime zit ting al te voorspellen. Bovendien stonden nog twee punten op de agenda, die zich nu eenmaal slecht leenen voor een behan deling in het openbaar, maar waarover toch wel het een en ander te zeggen was: de kwestie van de molen de Valk en die der beschadigingen aan twee perceelen bjf den Stadhuisbouw. Bij beide zijn gemeen te-belangen betrokken, die niet open en i bloot kunnen worden uitgestippeld. En hoezeer men het mag betreuren, dat geen tip van den sluier is opgelicht, daar beide agendapunten in openbare zitting onder den hamer doorgingen, het gemeentebe- jlang domineert nu eenmaal. Het vermoeden, dat de geheime zitting, die tenslotte 2'/s uur duurde dat komt niet veel voor ook aan deze aangele genheden gewijd is geweest, ligt wel zeer voor de hand Dr. Schalkwijk zal als directeur der H. B. S. worden opgevolgd door dr. Boks, thans leeraar alhier. Ook een niet aanbevolene verkreeg nog 7 stemmen. Het is o.i. een methode, aie over het algemeen geen aan beveling verdient. In hoeverre hier reden voor een dergelijke houding was. kunnen wij echter uit den aard der zaak moeilijk beoordeelen. i Bij de subsidies voor de luchtbescher ming werden eenige wenschen geuit, doch beide voorstellen gingen er z.hst. door. Nog vrij uitvoerig is gediscussieerd in zake de subsidies voor de feestplannen ter gelegenheid van het 40-jarig regeerings- jubileum van onze Koningin! In de eerste plaats kwam er van communistische zijde natuurlijk verzet tegen de subsidie voor de eigenlijke Oranjefeesten, om het zoo eens te zeggen. De S.D.A.P. moest zich in aller lei bochten wringen om tenslotte een voor stemmen te kunnen motiveeren. Het was allerminst een breed gebaar, de verklaring van den heer v. Eek, namens de fractie afgelegd. Hoe geheel anders en royaler verhouden zich dan de partijge- nooten in Engeland en Scandinavië Laat ons blij zijn, dat aan het hoofd van ons land staat, een vaste burcht, dat hier de ..voordeelen van een republiek" on bekend zijn! Men zie om zich heen, waar regeeringen en eenheid van volk het diepst geplant zijn Een waar woord plaatste de voorzitter, toen hij kort opmerkte, dat de regeering van Koningin Wilhelmina gedurende 40 jaren, jaren, die de wereld zoo zwaar be roerden, geen propaganda meer van noode heeft, voor zich zelf spreekt! Het is roerend van eenvoud. Daarnevens had de heer Goslinga be zwaar tegen de subsidie voor de tentoon stelling der Meer-Werk-Actie in de Stads- zaal, waardoor het Oranjefeest der school kinderen trouwens in het gedrang komt. Bij onverhoopt slecht weer valt dit feest zelfs geheel in het water. Dit laatste be zwaar is o.i. volkomen ad rem. Ware die tentoonstelling niet een paar dagen later of vroeger te stellen geweest? Het lijkt ons zoo eenvoudig. Tenslotte had de heer Wilbrink eenige bezwaren tegen de subsidie voor de V.E.B.O. maar tenslotte gaf hij. zij het niet over tuigd, toe. Als men zich geheel aan de cijfers houdt, had de heer W. niet onge lijk maar er zijn nu eenmaal ook nog be langen en waarden, die niet in cijfers zijn uit te drukken en die zijn bij de V.E.B.O. in groote mate betrokken. Tenslotte interpelleerde de heer Eiker bout n&ar aanleiding van een hem ten laste gelegde onjuistheid die een juistheid bleek te zijn, zooals hij kon aantoonen en gelijk de voorzitter gulweg erkende. Wij kunnen ons begrijpen, dat de heer Eiker bout het niet op zich wilde laten zitten, doch hij was te uitvoerig en nu en dan te theatraal. Enfin, het onrecht is recht ge daan en daarmede uit. Slechts een ondergeschikt agendapunt is nog overgebleven van de agenda, overi gens is deze trots de geheime zitting afge daan. uister en hij gaf voor het oogenblik de voorkeur aan dezen weg, dat de Minister zou worden uitgenoodigd een Nota van Inlichtingen in te zenden, die dan op de normale manier wordt behandeld, en bij de Kamer in debat komt. De beslissing over het voorstel-Wendelaar zou dan pas moeten vallen, als dat debat over de Nota achter den rug ls: dan kan de Kamer zui ver beoordeelen. of er alsnog een enquête noodzakelijk is. En de grootste partij? De katholieke? Het enquête-voorstel van mr. Wendelaar I het voorlooplg verslag viel te verwach- inzake Oss, heeft tot doel een onderzoek enquete-voorstel 1 zou verzetten. Dit is dan ook gebeurd. De heer Van Maarsseveen achtte een enquête onnoodig. vooral nu de zaak-Oss deze week wordt behandeld in en door het ambtena- Een motie van de heeren Albarda en Oud. NED. BOND VAN PERSONEEL IN OVERHEIDSDIENST. Het congres te Rotterdam. Gisteren werd in de groote zaal van de Diergaarde te Rotterdam het 28ste congres van den Nederlandschen Bond van perso neel ln overheidsdienst onder voorzitter schap van den heer L, J. Bakker, voort gezet. Aan de orde van behandeling was het financieel verslag over de jaren 1936 en 1937 waaruit bleek, dat het bondsvermogen eind 1937 gestegen was met f. 15000. Overeenkomstig het advies van het be stuur is besloten de contributie op dezelfde schaal als voorheen te handhaven. Het ge heele hoofdbestuur, waarin de heer L. J. Bakker als voorzitter, J. J. Staal als Secre taris, O. C. Viergever als penningmeester, D. van der Laan, tweede voorzitter en J. Blom, tweede secretaris, het dagelljksch bestuur vormen, werd herkozen. ln te stellen naar: le. de juiste toedracht van de feiten, welke den Minister van Justitie geleid heb ben tot zijn telegrafische opdracht aan den procureur-generaal bij het Gerechtshof te 's-Hertogenbosch. om aan den betrokken divisie-commandant der Koninklijke Ma réchaussee namens hem mede te deelen, dat de brigade-Oss zich tot nader order, behoudens uitdrukkelijken last van den procureur-generaal, te onthouden heeft van ieder opsporings-onderzoek; ren-gerecht, en nu de Minister bij de be antwoording der Interpellatie-Drop op ver schillende punten een afdoend antwoord heeft gegeven. Ook de strafzaak-Rost zal het een en ander kunnen ophelderen. In- tussohen. de heer Van Maarsseveen was van oordeel, dat het parlement recht heeft op alle inlichtingen, die het wenscht te stelde enquête slechts een schijn-onder- zoek beteekende: hij was van meening dat de Minister langs strafreohtelijken weg tot de orde moet worden geroepen, en wegens plichtsverzuim en eeds-schending terecht dient te staan voor den Hoogen Raad. De vrijzinnig-democratische woordvoer der, mr. Oud, koos positie tegen de stel ling als zou een enquête naar een daad van ministerieel beleid een zeker wantrou- den uitdrukken. Ware dit juist aldus de heer Oud dan zou het enquête-recht zonder noodzaak worden ingeperkt. Hij stond niet afwijzend tegenover een en quête, maar bleek toch voorkeur te geven aan het plan-Albarda inzake een regee- rings-nota; de behandeling van het voor stel zou dan geschorscht kunnen worden. Ook de anti-revolutionnaire woordvoerder, de heer Schouten, gevoelde wel voor een Nota. maar dan met deze nuance, dat eerst beslist moest zijn over het enquête-voor stel. Want: als de Minister zou worden uitgenoodigd een Nota in te dienen, ging het niet aan een enquête-voorstel als een soort dreige- meent in reserve te houden, aldus oor deelde blijkbaar de heer Schouten. De heer Wendelaer heeft zijn voorstel op de bekende motieven, waaraan na de Me morie van Antwoord niets nieuws meer kon worden toegevoegd, verdedigd. Hij zette nu ook mondeling uiteen dat en waarom hij een nieuwe interpellatie on voldoende acht. En wat het Nota-plan be treft: dit zou een veel te groote vertraging geven, en bovendien vroeg hij hoe 2e. de feiten en omstandigheden, voor hebben, maar het kan die op andere wijze 1 ^éét 'de Minister eigenlijk, welke punten li. .1 liarlrrlirrnn nnmsliil- flonv Imf cfollciv*» «311 - - r zoover niet vallende onder de sub 1 noemde, welke een juiste beoordeeling mo gelijk maken van de polltioneele toestan den te Oss en wat daarmede ln verband staat. Het voorstel bevat dan verder de namen der getuigen en deskundigen, die in ieder geval gehoord zouden moeten worden. Reeds vóór de discussie begon, stonden de kansen van het voorstel niet gunstig. Uit de stukken was reeds gebleken, dat verwerping er van zoo goed als zeker was. Intusschen is gelijk gisteren nog werd gemeld het debat op sensationeele wijze begonnen, doordat de heer Rost van Ton ningen voor één dag van het bijwonen der vergadering werd buitengesloten. Dit was de tweede maal dat iets derge lijks gebeurde. Vele jaren geleden is op den communist De Visser eenzelfde maat regel toegepast. Na een korte pauze heeft de heer De Geer, het enquête-voorstel bestreden: hij achtte het „een ongerijmdheid". Zijn rede hebben wij gisteren eveneens reeds ver meld. Ook de leider der sociaal-democratische partij, de heer Albarda. was van oordeel, dat omtrent verschillende punten ophelde ring moet worden gegeven door den Mi- verkrijgen, namelijk door het stellen van nieuwe vragen of door een nieuwe inter pellatie. Een enquête zou, volgens den heer van Maarsseveen, beteekenen dat de Mi nister wordt gepasseerd. Dit zou grievend zijn en het vertrouwen in de Regeering schokken. Woordvoerders van kleine fracties als de heeren Kersten (Staatkundig-Gerefor meerd i. van Houten (Christen-Democraat) en Wijnkoop communist i. verdedigden daarentegen het enquête-denkbeeld. Zij achtten zulk een enquête, waarbij de ge tuigen onder eede kunnen worden gehoord, de best mogelijke oplossing. De eerste twee sprekers voerden dezelfde vraag aan: heeft de Minister van Justitie door zijn ingrij pen feitelijk het recht der katholieke kerk gesteld boven het Nederlandsche recht? Heeft hij met name eenige geestelijken aan dit laatste recht willen onttrekken? Is dit vroeg de heer Van Houten de verklaring van het overhaaste en drasti sche optreden des Ministers? Alleen een enquête kan daarin licht brengen, meen den zij. Een andere kleine groep, die der nationaal-soclalisten, vond haar woord voerder in den heer de Marchant et d'An- sembourg, die den heer Rost van Tonnin gen verving, en oordeelde dat de voorge-1 hij in de Nota zal moeten bespreken? Daarom bleef de heer Wendelaar een en quête het eenige volledige en rationeele middel achten om het noodige licht te ontsteken. Hij handhaafde zijn voorstel, onder uitdrukkelijke verklaring dat hij volstrekt geen wantrouwen jegens den Mi nister bedoelde. Bij de replieken heeft de heer Albarda, mede namens mr. Oud, een motie inge diend. waarin de Regeering wordt uitge noodigd. aan de Kamer over de zaak-Oss een Nota van Inlichtingen te zenden. De motie tracht den inhoud der Nota eenigszins te omlijnen: de motieven om trent het optreden jegens de brigade; de politioneele verhoudingen in Oss en voorts alles, wat de Minister omtrent deze affaire van belang voor de Kamer vindt om te weten. Vandaag zal worden beslist, wat er zal gebeuren. Vermoedelijk zal de be handeling van het voorstel-W 'i^rlaar niet worden geschorst, maar, als het tot steming komt. wordt het verworpen. Dan maakt de motie-Albarda-Oud wel een goede kans.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1938 | | pagina 9