Enquête Oss verworpen LAATSTE BERICHTEN De strijd in het Verre Oosten LEIDSCH DAGBLAD - Eerste Blad Woensdag 22 Juni 1938 De strijd in Spanje Motie Albarda-Oud aangenomen Binnenland Stadsnieuws SPORT BEURSOVERZICHT ZUID-AMERIKA. Het Chaco-conflict. Paraguay heeft den secretaris-generaal tan den Volkenbond. Avenol, doen weten, dat het besloten heeft, uit het permanente hof van Internationale Justitie te 'sGra- tenhage te treden. Men vertnoedt, dait de bedoeling van Paraguay is, de Tegeerlng van Bolivia te beletten, het vraagstuk van de Chaco voor leggen aan het hof. VEREEN1GDE STATEN. Spoedig begin met uitvoering van groote openbare werken. De splonnage. Roosevelt heeft de wet onderteekend, waarbij 3.750 millioen dollar wordt uitge trokken voor werkverschaffine. HIJ heeft lerens aangekondigd, dat binnen twee maanden een aanvang zal worden ge maakt met de uitvoering van een pro- ;r,.mma van openbare werken, waarmede 350 millioen dollar gemoeid zal zijn De preesident voegde hieraan toe, dat, te ooicleelen naar de cijfers van het natio nale inkomen over de eerste drie maanden van het Jaar, de vooruitzichten op zaken- gebied voor dit jaar beslist verbeterd zijn, Volgens de „New-York Post" heeft Huil verklaard, niet voornemens te zijn, krach tige diplomatieke stappen te Berlijn te la- ten doen ln verband met de beschuldigin gen tegen achttien spionnen, die voor Dultsche rekening zouden hebben gewerkt. Voorts wordt vernomen, dat procureur Hardy binnenkort nog verscheidene per sonen in staat van beschuldiging zal stel len Er Is geen enkele aanwijzing omtrent de identiteit dezer personen. Men meent te weten, dat de federale autoriteiten sen- sationeele onthullingen zullen doen, wan neer de federale „Grand Jury" de lijst der iy vohuldlglngen zal overleggen. De verdediging van Valencia. Voor de zooveelste maal is de strijd te velde momenteel weer vastgeloopen. Het lukt er zelfs op, dat den Zuiden van Cas- t Hon de Barcelona-troepen Iets ln het oordeel zijn. Valencia en omgeving zijn opnieuw uit de lucht gebombardeerd. De provinciale secretaris van de U.G.T. heeft een manifest gepubliceerd, waarin wordt gezegd, dat alle arbeiders ln hun vakverbond als gemobiliseerd worden be- .- houwd, ongeacht leeftijd of lichamelijke aeschiktheld. ZIJ moeten meewerken aan het aanleggen van de verdedigingswerken rond Valencia. De civiele gouverneur heeft aangekondigd, dat alle schouwburgen en andere oorden van vermaak gesloten zullen blijven. De t oneelspelers van Valencia geven thans voorstellingen in de dorpen, waar de troe pen liggen Industrieën en winkels, welke nutteloos zijn, zullen gesloten worden en de werktijden voor de arbeiders ln de overige bedrijven zullen bekort worden, teneinde hen ln de gelegenheid te stellen mede te werken aan de verdediging van de stad. ®(3S32) Door de overstroomingen van de Gêle Rivier in den sector Kalfeng zijn de Ja- panners gedwongen, hun operatie-terrein te verleggen naar het Zuiden, naar den sector Woehoe-Anking. Van Woehoe uit waar momenteel vijf en veertig oorlogsbodems der Japanners liggen, is men begonnen de Jangtse af te varen tot Anking; van hieruit heeft men landlegers aan wal gezet, welke zich ta drie verschillende richtingen (zie de pijlen op de kaart) verspreiden Intusschen ls de stad Tsjinsjan ln han den der Japanners gevallen. Anking is de steunbasis geworden van de Japansche vloot, van hieruit wil men een sterk offen sief ontketenen, met als eerste doel Kioe- klang. De Chineezen hebben hier 'n sterke verdedigingslinie met versperringen in de Jangtse aangelegd (op de kaart met 1 ge merkt I. Een tweede gordel omsluit groot Hankau met zijn voorsteden (op de kaart gemerkt 2). Ook de spoorwegen naar Peking iPei- ping en Kanton zijn niet gemakkelijk te bereiken daar deze achter hoog bergland verscholen liggen. Het kaartje geeft verder een duidelijk beeld van het operatieterrein om en nabij Hankau. Nadat in de Tweede Kamer nog: di verse sprekers hun houding hadden gemotiveerd, werd het voorstel-Schou ten (eerste over het enquête-voorstel) aangenomen met 4939 stemmen. Voor: de R.K., A.R. en C.H. Het en quête-voorstel Wendelaar wordt ver worpen met 5037 stemmen. Tegen A.R., R.K., C.H. en N.S.B. De heeren Bakker en Rutgers van Rozenburg 'beiden C. H.) hadden bij vergissing voorgestemd. De motie Albarda-Oud wordt aangenomen met 843 stemmen. Tegen de N.S.B. De voorzitter stelt voor de nota, wanneer zij afkomt, in handen te stel len van een bijzondere commissie van 5 leden door hem te benoemen. Dit wordt goedgekeurd. De heer Rost van Tonningen vraagt een nieuwe interpellatie aan over de zaak-Oss. Een voorstel van den voor zitter om deze interpellatie niet toe te staan, wordt aangenomen met 80 tegen 3 stemmen. Tegen de N.S.B. De Karimata werkt weer. Een aantal kogels van de Lutine opgehaald. (Van een bijzonderen medewerker). Het defect aan de Karimata ls sinds gisteren hersteld en de tinbaggermolen is daarna weer in bedrijf gesteld. Langzamerhand komt men op grootere diepte. Vanochtend ls een aantal kogels opgehaald, welke, naar uit het onderzoek bleek van de „Lutine" afkomstig zijn. Gisteren is een Dultsoh watervliegtuig 1 wegens een defect aan de benzineleiding nabij de Karimata gedaald. De vier leden der bemanning zijn naar Terschelling overgebracht. Vanmorgen ls het Nederlanósch water vliegtuig G 5 bij Terschelling geland. De aanval op Hankau. Onder bescherming van de Japansche vloot, die langzaam de Jang Tse opstoomt ln de richting van Hankau, rukt op beide oevers der rivier ook de Japansche infante rie op vla Anking naar het Westen. De Japansche colonnes staan thans dicht vóór de stad Tal Ho aan den voet van het hoogland, dat Hankau beschermt De opmarsch vindt plaats in stroomen den regen. Aan den bovenloop van de Hoangho moet het hebben opgehouden te regenen. Het hoogwater van de Hoangho bedekt thans drieduizend vierkante kilometer. De Chineesche troepen bereiden zich voor. Hankau te verdedigen met drie linies van versterkte stellingen met een "totaal van zes tig divisies of ongeveer 700.00 man, en nieuwe artillerie en tanks. Kanton is weer gebombardeerd: een 35 dooden. Zuinigheid in Japan aanbevolen. In verband met een campagne, die thans gevoerd wordt in Japan om het volk aan te zetten tot zuinigheid en spaarzaamheid, heeft minister Ikkeda een verklaring afge legd, waarin hij zeide, dat vrouwen van veel belang zijn in het economische leven eener natie. Derhalve hangt het succes van de re- geerlngspolitiek af van de geestelijke hou ding der vrouwen en van haar inspanning. Economische operaties zijn even noodig als militaire bij den modernen oorlog. De eco nomische oorlog wordt gefinancierd door de nationale spaargelden. De minister deed dan ook een beroep op het volk om spaar zamer te zijn. ter versterking van de hulp bronnen voor het winnen van den econo- mischen oorlog bij de gerekte vijandelijk heden in China. Hij hoopt, dat de zuinig heidscampagne tot gevolg zal hebben een stijging van de nationale spaargelden met 8 milliard yen. Spr. houdt niet van spaar- dwang. ofschoon hij en de ambtenaren van het ministerie van financiën reeds een be gin gemaakt hebben met een „opleg" van de salarissen, waarbij gedwongen zes pro cent wordt gespaard, hetgeen naar de mee ning van den minister storting van spaar gelden tot een bedraeivan 32 millioen yen per maand bij de nationale spaarbank mo gelijk zal maken. De heer 1.1. M. Wiegman. Gaat heen als burgemeester van Wassenaar. Burgemeester J. J. M. Wiegman. In de hedenmorgen gehouden openbare raadsvergadering van Wassenaar deed de burgemeester, de heer J. J. M. Wiegman die sinds 31 Augustus 1929 als zoodanig ln functie ls, mededeellng, dat hij om per soonlijke redenen met Ingang van 1 Juli as. aan H.M. de Koningin ontslag heeft aangevraagd als burgemeester dier ge meente. De heer Wiegman begon zijn loopbaan als volontair ter gemeente-secretarie te Beverwijk en was vervolgens eenige Jaren burgemeester van Heemskerk. HIJ ls ge boren op 15 Augustu 1896. Op 3 September 1929 werd hij op feeste lijke wijze als burgemeester van Wasse naar geïnstalleerd. Brief van Rost van Tonningen aan den Kamervoorzitter. Het lid der Tweede Kamer, mr. Rost van Tonningen heeft aan den voorzitter der Tweede Kamer, mr. van Schaik, den vol genden brief gericht: Mijnheer de voorzitter. Naar aanleiding van het feit, dat u mij gisteren het woord hebt ontnomen en voor een dag het recht tot het bijwonen van de vergadering hebt ontzegd, heb ik het volgende op te merken: De aanleiding tot uw maatregel van orde was de volgende zinsnede: ,,de commissie van rapporteurs heeft echter opzettelijk de door m(j schriftelijk overhandigde zware beschuldigingen tegen den minister van justitie weggelaten. Ik zeg opzettelijk, om dat ik bij voorbaat in de afdeelingen tegen dc weglating protesteerde". Daar u blijkbaar niet op de hoogte is van de toedracht van zaken, voeg ik hier aan het volgende ter verheldering toe: Mijn fractiegenoot, de heer Woudenberg en ik zelve, hebben ieder in onze afdee lingen een gelijkluidende nota met opmer kingen voorgelezen en aan de rapporteurs overhandigd. Deze nota's moeten zich nog in de dossiers van de commissie van rap porteurs bevinden. Mochten1 deze nota's ^ich niet in de dossiers bevinden, wat mij ten zeerste zou verbazen, dan ben ik gaar ne bereid u een afschrift daarvan alsnog toe te zenden. Reeds in den aanvang van net voorlezen van deze nota meende de /oorzitter van de afdeeling, de heer Bon- gaerfcs. te moeten opmerken, dat hij er niet voor kon instaan dat deze nota in het voorloopig verslag werd opgenomen. Ik teb daartegen onmiddellijk geprotesteerd nder toevoeging van de opmerking, dat ik nzettelijk de beschuldigingen tegen mi nster Goseling schriftelijk had neergelegd om den minister gelegenheid te geven in de debatten in te grijoen en hierop te ant woorden. Ik verklaarde dat ik bij niet op name van mijn opmerkingen in het open baar hiertegen zou protesteeren. Bij het doorlezen van het voorloopig ver slag is te constateeren. zooals ik in mijn mondelinge rede zeide, dat de commissie van rapporteurs mijn beschuldigingen aan het adres van den minister heeft wegge laten en op pagina 4 uitsluitend argumen ten weergeeft die den minister kunnen ontlasten. Dit is hetgeen wat ik had wil- ien uiteenzetten, als u mij het woord niet had ontnomen. Ik wil dan ook op de meest nadrukkelijke wijze tegen uw maatregel van orde profesteeren, die ik als onrechtmatig beschouw. Bij Kon. Besluit ls benoemd tot com mandeur in de orde van Oranje-Nassau prof. dr. E. van Everdlngen, te De Bilt, hoofddirecteur van Koninklijk Neder- landsch meteorologisch instituut. De velddag van het Leger des Heils. Bezoek van Koningin en Prinses. H.M. de Koningin en Prinses Juliana hebben hedenochtend een bezoek gebracht aan den velddag van het Leger des Hells, die gehouden wordt in het Paardenbosch, behoorende tot het paleis Soestdijk, dat voor dezen velddag welwillend door Hare Majesteit ls beschikbaar gesteld. Daarna hebben de generaal Evangeline Booth en de commandant van het Leget des Hells, de heer Bouwe Vlas, het noen maal gebruikt bij het prinselijk paar, waar. bij ook de Koningin heeft, aangezeten. Nader wordt gemeld dat er naar schat ting ongeveer 10 a 12.000 menschen in en om de tent bijeen waren, toen te half elf H M. de Koningin en Prinses JuHana bin nentraden, begeleid door commandant Bouwe Vlas en nabij het podium begroet door generaal Booth. Zoodra de Koninklijke familie op de voor haar gereserveerde zetels hadden plaatsgenomen, bood commandant Vlas het programma van den dag in luxe uitvoering aan. Hare Majesteit was gekleed in een wijn rood costuum met bijpassenden hoed. de Prinses ln een blauwe japon met hoedje in dezelfde kleur, welke met een wijnrooden rand was afgezet. Nadat het koor een lied had gezongen, sprak generaal Booth allereerst haai vreugde over de aanwezigheid van de Koninklijke familie uit, welke zij een aan moediging voor het werk van het Leger des Hells <wer de geheele wereld noemde, omdat dit wijn en zijd bekend zal worden. De spreekster verheugde zich wederom ln dit mooie land te mogen zijn waar zij reeds eenmaal als 10-jarig meisje door H.M. de Koningin zoo vriendelijk was ontvangen. Overgaande tot den dienst deelde zij mede dezen morgen te zullen spreken over Han delingen 2, vers 13: „En als de dagen van het Pinksterfeest vervuld werden, waren zij allen eendrachtiglijk bijeen en van hen werden gezien verdeelde tongen als van vuur". Aan het einde van dezen dienst verlieten H.M. de Koningin en Prinses Jultana de samenkomst, uitgeleide gedaan door com mandant Bouwe Vlas. Bij het podium hadden de vorstelijke per sonen afscheid van generaal Booth geno men. DE BOUW VAN HET ALPHENSCHE RAADHUIS. Wat tot nu toe gereed gekomen is. Naar aanleiding van de bespreking in dë Alphensche raadsvergadering van Maan dagavond J.l. betreffende het langzaam vorderen van den bouw van het nieuwe raadhuis te Alphen hebben wij ons heden morgen ln verbinding gesteld met den aannemer van het werk den heer J. v. d. Bijl om diens meening daaromtrent te vernemen Hij deelde ons mede geen commentaren te kunnen leveren, doch wel kon hij ons mededeelen. dat het werk geheel normaal, zonder eenige stagnatie ls verloopen en het raadhuis, behoudens bijzondere om standigheden met Januari as. gereed zal zttn Wat de vordering van het werk betreft, kunnen wij Inmiddels nog melden, dat de middenpartij boven den hoofd ingang zoo goed als geplaatst is. dat het grootste gedeelte van de bekapping gereed en dat het klaargekomen gedeelte reeds met pannen ls gedekt. De schade, welke door het vuur werd aangericht bepaalde zich tot de eerste en tweede verdieping van perceel Maars mans teeg nr. 4, terwijl de bene denverdiepingen van nr. 4 en nr. 6, welke laatste perceel eveneens bij de firma T. en R. in gebruik is, ernstige waterschade bekwamen. Ook inhet schoenenmagazijn van de firma Hol- lants aan de Vischmarkt richtte het bluschwater vrij gToote schade aan. Voorzoover wij konden nagaan wordt alle schade door verzekering gedekt. Omtrent de oorzaak tast men in het duister. De familie Reekers, die boven de zaak woont, is uitstedig, zoodat in deze richting niet behoeft te worden gezocht. Een circa 14-jarige loopjongen heeft vanmorgen een pan met was gesmolten in een keukentje op de eerste verdieping, dat achter het vertrek aan de Maarsmans. steeg is gelegen, doch volgens zUn verkla ringen heeft hij de luficer. waarmede hij het gas aanstak, zorgvuldig gedoofd en de ban met was. nadat deze gesmolten was, in een zinken gootsteen geplaatst Ook de gaskraan heeft hij dichtgedraaid. Op het terrein van den brand waren o.m aanwezig de burgemeester, de wet houders Splinter, Van Stralen en Verwey, de directeur van Gemeentewerken, de heer De Blauw, de hoofdinspecteur van politie, de heer Weijers en meerdere gemeente raadsleden. Omstreeks 2 uur werden de meeste slan- gen ingerold, en kon het groote materiaal weer inrukken. VERDRONKEN. Te acht uur gisteravond zagen twee mannen, die op de Zuiderpier van de bui tenhaven van Scheveningen waren geze ten. op ongeveer 100 meter afstand een jongen, in badcostuum gekleed, in het wa ter van de buitenhaven spartelen. Even later zagen zij hem in de diepte verdwij nen. Op hun geroep hebben andere zwem mers, die zich op dat oogenblik in de bui tenhaven bevonden, naar den drenkeling gedoken, evenwel zonder resultaat. Er ls een pakje kleeren gevonden, dat door den vader herkend is als toebehoorende aan den 13-jarigen leerling der ambachtsschool M. C. Verhey uit de IJmuidenschestraat te Den Haag. De jongen was te zes uur gaan zwemmen. Bij Kon. Besluit van 1 September as ls voor den tijd van vijf jaren benoemd tot hoofdcommissaris van het Nederlandsche roode kruis, de heer W. J. Lucardie, met den titulairen rang van kolonel, gepen- slonneerd luitenant-kolonel der infanterie van het Koninklijk NcderlandSch-Indisch leger te 's-Gravenhage, onder gelijktijdige verleening van eervol ontslag uit zijn func tie van legercommissaris vgn het Neder landsche Roode Kruis. GESCHENK VOOR PRINSES BEATRIX. Van officieele zijde meldt men ons, dat de Tsjecho-Slowaaksche gezant, dr. Pacak, hedenmiddag ten paleize Soestdijk een ge schenk van den Tsjecho-Slowaakschen minister van onderwijs, dr. Franke, aan Prinses Juliana heeft aangeboden voor Prinses Beatrix, bestaande uit een Slo- waaksch poppenhuis. VERTROKKEN NAAR DE HARINGYTSSCHERIJ. Gisteren zijn var. IJmuiden naar de ha- ringvisscherij vertrokken de. loggers KW 160, KW 149, KW 55. KW 45. KW 20, KW 135, KW 32, KW 163, KW 129 en KW 9. Uitslaande brand in winkel pand in de Maarsmanssteeg. Aanzienlijke vuur- en waterschade. Hedenmiddag omstreeks tien minuten voor één bemerkte een voorbijganger, dat er rookwolken opstegen uit de bovenver dieping van het perceel Maarsmanssteeg No. 4, waarin gevestigd ls de zaak ln hee renmodeartikelen van de firma Raumann en Teppema. Hij waarschuwde onmiddel lijk het winkelpersoneel dat direct de brandweer waarschuwde Vermoedelijk had de brand reeds eenigen tijd gewoed, voor dat het vuur ontdekt werd; de vlammen sloegen althans kort daarna naar buiten tot groote ontzetting van de bewoonster van de huizen aan de overzijde van de smalle steeg, die nauwelijks eenige meters van de vlammen verwijderd waren. De brandweer was binnen luttele minu ten op de plaats van den brand aanwezig; even later arriveerde ook de ladderwagen en een kwartiertje later ook een tweede motorspuit. Dit leek noodig, doordat het vuur in het brandbare materiaal ln het magazijn gre tig voedsel vond en zich dientengevolge snel uitbreidde. De brandweer, die onder leiding stond van den commissaris van politie, den heer Meyer de inspecteur, de heer Couzy was toevallig afwezig wegens een vergadering van brandweerinspecteurs in Leeuwarden bestreed het vuur zoowel aan de Maars- manssteeg-zljde als vla de hulzen aan de Aalmarkt, waarbij voor het eerst in de practijk gebruik werd gemaakt van den ladderwagen. Er werden in totaal zes slan gen uitgelegd, die hun water ontvingen uit den Nieuwe Rijn. Reeds na een kwartier spuiten nam het vuur ln hevigheid af en na een half uur was het gevaar voor verdere uitbreiding geweken. Bij K. B. van 18 Juni is aan G. S. Neuteboom, landmeter van het kadaster alhier, op zijn verzoek met ingang van 1 Juli a s. eervol ontslag verleend uit 's Rijks dienst. Men zie voor Nagekomen Berichten pag. 3 van het Tweede Blad. VOETBAL. R.B.F.—LEIDSCH DAGBLAD XI. Gisteravond ontmoetten bovengenoemde elf tallen elkaar aan het Zwarte Pad op het ter rein van N.A.S.B. LD. verscheen met eenige Invallers. De rust ging in met 2—0 voor RBT. Na rust wisten beide elftallen nog twee maal te scoren. Eind stand 4—2 voor R.BJ. AMSTERDAM. 22 Juni. De Amsterdamsche markt heeft zich vandaag van de voortgezette stijging in Wallstreet niet veel aangetrokken. De koopneiging kwam al thans tot stilstand en de koersen waren alge meen gedrukt, als een reactie op de Jongste, vaste tendens, welke deels aan dekkingsaankoo- pen moet worden toegeschreven. Klaarblijkelijk wenscht het publiek eerst het verdere verloop van de Amerikaansche markt af te wachten, alvorens een meer definitieve richting te bepa len. De omstandigheden zijn er nog niet naar om reeds in den algeheelen ommekeer ten goede te gelooven, en de ervaring heeft trouwens ge leerd, hóe veel beter het is in dit opzicht de noodige voorzichtigheid in acht te nemen. De stemming was dientengevolge weer eenigszins gereserveerd, waarbij evenwel de goede onder toon niet geheel verloren ging. Zeer scherpe koersverliezen deden zich niet voor. maar een deel van de koerswinsten der beide eerste dagen dezer week ging verloren, waarbij de affaire van beperkten omvang bleef. Koninklijke Olie moesten bij opening 3% in boeten en werden vernomen op circa 334'JrVan de Amerikaansche oliesoorten waren Shell Union vast gestemd op 10 3/8%. Ondanks de goede houding van het product waren ook de Rubberfondsen bij de reactie betrokken. Terwijl de incourante soorten op lager peil belandden, en Deli Batavia ex het dividend van 6 op 127 kwam. bewogen Am sterdam Rubbers zich aanvankelijk om de 200 om daarna tot beneden deze ..brug", n.L tot 198 terug te loopen. Tabaksaandeelen waren per saldo niet veel veranderd en ook de afdeeling der Industriee- len bood weinig variatie. Toch viel ook hier, evenals in de andere afdeelingen op te mer ken, dat de gedrukte stemming zich in het verdere verloop handhaafde. Philipsaandeelen bijv. openden op 270%, kwamen daarna op 269%, Unilever kwam op 152% enz De Suikerwaarden boekten voor H.V. A. een verlies van T% en ook Vorstenlanden moesten eenige punten prijsgeven. In Scheepvaartpapieren ging niet veel om en bleven de koersen vrijwel gelijk. Amerikanen waren prijshoudend tot vaster. De beleggingsmarkt bood nauwelijks eenige verschillen. De obligaties uit de nieuwere lee ningen liepen eerder een fractie op. WISSELKOERSEN. Londen 8.95 1/4 (8.95 3/4); Berlijn 72.77Vi (72.82V«)Parijs 5.03 1/4 (5.03 V*)Brussel 30.65 (30.67); Zwitserland 41.51 (41.47); Kopenhagen 39.97'<40.—); Stockholm 46.15 (46.20) Oslo 45; (45.02'/,)New York 1.80 11/16 (1.80 11/16); Praag 6 28* (6 28' Lire Bankpapier 7.45 (7.40). Prolongatie Part, disc 1 8; Daggeld 1/4; Registermerken 33 1/4; Credlet Sperr- marken 8 5/8; Effectensperrmarken 7 3/4; Reismarken 47'/*; Bankpapier 24 3/4. Tusschen haakjes zijn de koersen van gisteren. 3—1

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1938 | | pagina 3