BUITENLAND
LEIDSCH DAGBLAD - Eerste Blad
Woensdag 15 Juni 1938
DRINKT MEER THEE.
En zet ze beter!
Het Comité voor Theepropaganda te
Amsterdam had gisteravond een aantal
theehandelaren met hun huisgenooten uit-
genoodigd tot een bijeenkomst in den
Burcht, waar een uiteenzetting is gegeven
over thee en het zetten van thee.
Nadat de chef van de propaganda-afdee-
ling namens de Nederlandsch-Indische
theeplanters, die deze campagne bekostigen,
een welkomstwoord had gesproken, daarbij
zijn tevredenheid uitsprekend over de be
vredigende opkomst, gaf hij een overzicht
van wat het theepropaganda-bureau eigen
lijk wil en doet. Alvorens daartoe over te
gaan gaf spr. eenige bijzonderheden over de
theecultuur en haar ontstaan zelf.
Volgens de overleveringen zou er in het
jaar 2737 vóór Christus al thee verkocht en
gedronken zijn, maar eerst vanaf 300 jaar
na Christus kan men het bewijzen. Een tee-
ken dus. dat de theecultuur zeer oud is.
Eerst in 1648 bracht iemand, na Japan be
zocht te hebben, eenige theeplantjes mee
naar Java om ze daar in zijn tuin te
plaatsen en te constateeren. dat het heusche
boomen werden. Eerst in 1825 gaf het gou
vernement opdracht aan dr. Siebold om
theeplanten uit Japan mee te brengen. Deze
plantjes werden geplant in Buitenzorg en
in 1827 uitgezet in de vrije natuur. Eerst
na tientallen jaren begon de eigenlijke thee
cultuur en van 1875 af kon men pas spreken
van de Ned. Indische theecultuur.
De Ned.-Indische thee veroverde de we
reldmarkt en tot 1925 was er steeds meer
vraag voor thee. Maar na 1925 minderde
deze vraag sterk. Wat daarvan de oorzaak
is kan gevoeglijk buiten beschouwing ge
laten worden, al hebben de hooge tolmuren
mede schuld. Zoo bleef men dus met de
thee ..zitten". De hoofden werden bij elkaar
gestoken en aansluiting gezocht met de an
dere theelanden met het uiteindelijk resul
taat. dat men overeenku-am om maar 80"
van de plukbare thee te plukken en een
reclame-campagne te gaan voeren zonder
hulp van de regeering of een „crisis"-dienst.
Daartoe heeft men echter de hulp noodig
van de theeverkoopers om de klanten te
leeren de thee te waardeeren. want thee
wordt dikwijls meer mishandeld dan be
handeld.
Na deze uiteenzetting werd een film ver
toond over het theeproces van het in den
grond plaatsen van het jonge plantje af
totdat de thee in kisten arriveert op de
booten, die ze vervoeren naar nagenoeg
alle landen ter wereld.
Na een kopje thee geproefd en gekeurd
te hebben werd aan de aanwezigen verteld
hoe thee behoort behandeld te worden, wil
zij smakelijk zijn. Het A.B.C. van theezetten
is heel gemakkelijk en eenvoudig als men
maar op één punt let. n.l. de verhouding
van thee, water en trekduur.
De echte oud-vaderlandsche manier, te
vens de eenige goede, moet weer in eere
hersteld worden en wel een schepje thee
van twee gram per kop en per persoon bij
een trekduur van drie a vier minuten. Dan
heeft men de lekkerste thee.
Nadat nog eenige films op dit gebied
waren vertoond, kwam het einde van dezen
leerzamen thee-avond.
DE GOUDSCHE KERKRAMEN.
Lezing van mr. A. A. J. Rijksen.
In de Remonstr. Kerk hield mr. A. A. J.
Rijksen uit Gouda gisteravond een lezing
als inleiding tot een excursie naar de ten
toonstelling m Gouda. De tentoonstellings
commissie heeft de wordingsgeschiedenis
van de ramen uitvoerig bestudeerd en dank
zij nieuw archief-onderzoek verschillende
belangrijke documenten aan het licht ge
bracht Aan de hand van tal van interes
sante lichtbeelden schetste spreker de ge
schiedenis van de beroemde glazen. In ons
land zijn 16e eeuwsche gebrandschilderde
ramen zeldzaam Behalve de 31 Goudsche
glazen bezitten wij er slechts drie in Amster
dam en twee in den Haag. Gelukkig hebben
kerkvoogden begrepen, welk een kostbaren
schat zij te bewaren kregen. Toen Ir. Schou
ten op het eind van de 19de eeuw met de
restauratie begon, kon hij over bijna alle
werkteekeningen beschikken. Hoewel men
kort te voren veel verkeerd had gerestau
reerd. waren alle scherven bewaard geble
ven. Twee jaar geleden, kort voor zijn dood,
heeft Schouten zijn levenswerk kunnen vol
tooien en de tentoonstelling is naar aan
leiding daarvan op touw gezet. Men kan
hier teekeningen en archiefstukken 'Bezich
tigen, die anders voor het publiek niet toe
gankelijk zijn. Behalve uit kunsthistorisch
oogpunt zijn de ramen van groot belang
voor de cultuurgeschiedenis van de tweede
helft der 16e eeuw. Gouda, waar Erasmus
en Coomhert gewoond hebben, was in die
jaren het middelpunt van het Bijbelsch
humanisme. Zelfs de ramen van Gebr. Cra-
beth, ontstaan toen de kerk nog R. Kath.
was, vertoonen duidelijk humanistische
trekken. Spreker toonde dit op de teekenin
gen aan. Interessant is ook de geschiedenis
van het ontstaan der ramen, waaraan de
namen van bekende en beroemde figuren
uit die jaren verbonden zijn. Zoo werden de
portretten van Philips II en Mary Tudor
vertoond, van Leidsche magistraten en ten
slotte een portret van Prins Willem van
Oranje, een van de merkwaardigste por
tretten van den Prins op ouderen leeftijd.
Met een opwekking de tentoonstelling die
van 24 Juni tot 31 Aug. in de kerk gehou
den wordt te bezoeken, besloot spreker zijn
boelend en enthousiast referaat. Voor een
gemeenschappelijke excursie naar Gouda
kan men zich bij ds. Mispelblom Beyer op
geven.
EXAMENS PONTSCHOOL.
Voor het examen steno-typen in de Ned.
taal, 130 lettergr. per min., afgenomen door
den Algem Stenografenbond. slaagden: de
dames G. Bijlstra. Wassenaar, C. J. v.
Denderen. D M. Emke. B. Fortman, S. E.
M Korenhof, Oegstgeest, D. Zierfuss.
Idem voor kantoorstenograaf in de Ned.
taal: de heer mr J. M Wicherink
Voor Tachografie in de Ned. taal, 165 let
tergrepen per min., mej. J. A. M. Brouwer,
Oegstgeest.
Voor onderwijzer stenografie „Groote":
de heer R. Snijders.
Idem voor onderwijzer machineschrijven;
de heer R. Snijders
Voor Machineschrijven diploma B (ten
minste 120 regels per uuri slaagden: de
dames C. H. Bodaan, Oude Wetering, C.
Dubbeldam, M. C. Harting, E. P. de Jongh,
G R S. de Jongh, Voorschoten, J. H M
Klinker. Oegstgeest, W. Kuijntjes. L. Muijs
v. d. Moer, J. C. Noordervliet. A. M. Vlekke,
J. C Welmers en de heeren W. N. G. Altena
E. Barnard, Katwijk aan Zee, G. de Boer,
Voorhout. H J. Hederik. A. A. Moolenburgh
Oegstgeest, Ph. E H. Roelofs, W Visbach.
Waar geen woonplaats is vermeld, is deze
alhier.
Allen waren leerlingen van de Pontschool
Steenschuur 3.
DE ALGEMEENE TOESTAND.
ENGELAND ZAL NIET OPTREDEN.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Bevorderd is tot doctor in de rechtsge
leerdheid. op proefschrift getiteld: „De
ambtshalve vervolging naar oud-Friesch
recht", de heer M. S. van Oosten, geboren
te Kiel-Windeweer (Gr.)
Geslaagd voor het doctoraal examen
Rechten: mej. A. J v. d Willigen IRotter
dam idoctoraal examen Wis- en Natuur
kunde. hoofdvak Scheikunde, mevr. C. W.
HeynekerStroink i Amsterdam); idem.
hoofdvak Pharmacie: mej. C. Schoorl
(Bloemendaal).
Voor het doctoraal examen Rechten: de
heeren H. A. M. v. d Heyden (Aerdenhout)
en J. A. Ammeraal (Eindhoven).
AUTOTOCHT OUDEN VAN DAGEN.
In afwijking met vorige jaren zullen dit
keer de kaarten voor de ouden van dagen,
die aan den tocht óp Dinsdag a.s. zullen
deelnemen, niet aan huis bezorgd worden,
maar moeten deze worden afgehaald aan
het gebouw van den Geneeskundigen
Dienst. Korte Mare 13 en wel op Vrijdag
a.s des morgens van 1012 uur. Het co
mité verzoekt dus alle oudjes boven de 70
jaar. die aan den boot- en autotocht zul
len deelnemen hun kaarten persoonlijk te
komen afhalen.
AQUARIUM- EN TERRARIUMHOUDERS-
VEREEN. „NATUURGENOT".
In Huize Feenstra hield bovengenoemde
vereeniging gisteravond haar maandelijk-
schen clubavond. Na opening door den
voorzitter werden in vlot tempo enkele
huishoudelijke zaken afgedaan. Even lan
ger werd stilgestaan bij den kweekwedstrijd
en de huiskeuringen waarvoor groote be-
angstelling bleek te bestaan. Hierna was
het woord aan den heer Donk. die een
d 0veJ de adfarlumplanten. Na
een algemeene bespreking van de voor
waarden om een weelderigen plantengroei
te verkrijgen werden de verschillende soor
ten afzonderlijk besproken. Ook de na de-
pauze gehouden sociëteit leverde door uit
wisseling van kweekervaringen vruchtbare
resultaten op.
Te c a. 11 uur sloot de voorzitter deze
Interessante vergadering.
L. K. V. „EIGEN FOK".
Jaarlijksch jongdierendag.
Deze Leidsche Konijnenfokkersvereenl-
ging hield gisteren haar Jaarlijkschen
Jcngdierendag. Er waren 35 Leidsche fok
kers met 175 dieren. Namens de L. K. V.
bracht de voorzitter dank aan allen die
tot het slagen van dezen dag hadden me
degewerkt, in het bijzonder aan de heeren
J. Laterveer, J. Groeneveld, J. Verwer en
P. Vintges. Spr. stelde daarna 5 nieuwe
leden voor. die werden aangenomen en
gaf het woord aan den heer Blok uit
Woerden, die het bestuur complimenteer
de met de behaalde successsen. Het was
spr. aangenaam wederom in het midden
te zijn van deze volhardende Leidsche fok
kers. Hij wees verder op de goede kwali
teit der dieren en de flink bezette klas
sen, waarvan de Vlaamsche reuzen steeds
den hoofdschotel vormen. Hierna ging spr.
over tot de prijsuitreiking. De wissc-lbe-
ker werd gewonnen door J. Nieuwenburg
met Belgian Hares .(enkeling); mooiste op
1 na, nest Gouwenaars, K. Louis; idem op
2 na. enkeling Haaskleur, J. Straathof; Idem
op 3 na, nest BI. and tans, P. Vintges; idem
op 4 na. Enkeling Fr. Hangoor, J. C. La
terveer
Verder werden eerste prijzen behaald
door: Straafhof 1 met Haaskl; J. Bllkman
1 met Kon. Grijs; L. de Lange 2 met Geel
VI. Reuzen; Ridderhof 2 met IJzergrauw
VI. en Loth.; H. Stoof. 2 m. W. VI. Reuzen;
J. Groeneveld met Loth, en Rijnlanders;
J. Nieuwenburg met Belgian Hares Ko
nijn; Brouwer met Geel Zilver; C. v. d.
Iloek met Alaska; P. Vintges met BI. and
tans; J. P. Slegtenhorst met Polen; L.
Kms met Rexen: K. Sonius met Gouwe
naars en Geel VI. Reuzen; J. Bakker met
Havana; S. Naber met Hanava tans, ter
wijl vele 2de en 3de en eereprijzen wer
den uitgereikt. Hierna volgde een uitge
breide bespreking van het ingezondene en
de fokkerij, waarop te ruim 12 uur sluiting
volgde.
MILITARIA.
Bij Kon. besl. is op het daartoe door hem
gedaan verzoek, een eervol ontslag ver
leend uit den militairen dienst aan den
reserve-majoor M. W. te Wit, van het 6de
reg. veld-artillerie, alhier.
Italië's eischen afgewezen.
Chamberlain heeft over de aanvallen op
Britsche schepen in het Lagerhuis feitelijk
niets van beteekenis gezegd, men zie het
3e Blad. Verbazen doet dit zeker niet, maar
aan den anderen kant doet deze negatieve
houding toch eigenaardig aan. De Duitsche
pers oordeelt de houding van den Britschen
premier „wijs en verstandig"! Dat typeert
de situatie
In Engeland verdedigen de conservatieve
bladen de houding van Chamberlain, doch
de oppositie hekelt haar fel „als een vrij
brief voor Franco".
In Frankrijk is men eveneens weinig
enthousiast, al erkent men. dat in de ge
geven omstandigheden Engeland moeilijk
anders zou kunnen handelen, wil men niet
het gevaar loopen Spanje te zien uitgroeien
tot een algemeen geschilpunt.
Tusschen de Italiaansche en de Fran-
sche regeering was een geschil ontstaan,
naar aanleiding van maatregelen, die door
de Fransche autoriteiten waren genomen
ter zake van opsporing en exploitatie van
de phosphaten in Marokko. De Italiaansche
regeering verzocht het Permanente Hof
van Internationale justitie te verklaren,
dat deze maatregelen in strijd waren met
de internationale verplichtingen van Ma
rokko en Frankrijk, zooals deze voortvloeien
uit de algemeene acte van Algeciras van
7 April 1906 en van de Fransch-Duitsche
overeenkomst van 4 November 1911 i waarbij
ook de Italiaansche regeering zich heeft
aangesloten i en dat daarom deze maatrege
len behoorden te worden geannuleerd. Sub
sidiair werd gesteld, dat sommige dezer
maatregelen niet vereenigbaar waren met
de internationale verplichting, die zoowel
op Marokko als op Frankrijk rust, om de
verkregen rechten van de Italiaansche on
derdanen te eerbiedigen.
Het Hof heeft het verzoek van de Ita
liaansche regeering niet-ontvankelijk ver
klaard. Het arrest van het hof is gewezen
met 11 stemmen tegen 1. De tegenstemmer
was de rechter jhr van Eyslnga, die aan
het arrest een uiteenzetting van zijn per
soonlijke meening heeft toegevoegd. Een
der andere rechters, de heer Tsjeng tien-hsi
die het eens is met de uitspraak zelve,
heeft omtrent bepaalde punten der moti-
veering eveneens een uiteenzetting van zijn
persoonlijke meening gegeven.
DANZIG.
De Bisschop afgetreden.
Uit Rome wordt gemeld, dat de Paus de
ontslagaanvrage van den bisschop van
Dantzig. O'Rourke. heeft aangenomen en
tot zijn opvolger heeft benoemd dr. Karl
Spiett. kardinaal-proost te Oliva.
In katholieke kringen in Polen wordt
deze mutatie aldus uitgelegd, dat de
katholieke kerk de behoefte gevoeld heeft
aan een krachtiger vertegenwoordiger in de
Vrije Stad. die beter in staat is dan zijn
voorganger om zich tegen het optreden van
de nationaal-socialisten te verzetten.
FRANKRIJK.
Uitbreiding der luchtmacht Dc eischen
der ambtenaren.
De Fransche ministerraad heeft gister
morgen vergaderd. Goedgekeurd werd een
reeks wetsdecreten nopens de nationale
defensie, betreffende de financieele ge
zondmaking, de bescherming van de spaar
ders en de ontwikkeling van de oeconoml-
sche activiteit. De wetsdecreten betreffen
in het bijzonder de versterking en de uit
breiding van kader en effectieven van de
luchtmacht, de modernisatie van het ma
teriaal, de uitbreiding daarvan en de ver
grooting van de tankvloot.
Guy la Chambre, de minister van lucht
vaart, verklaarde dat de productie in se
rie van moderne vliegtuigen, gelijk voor
zien. in begin Mei was begonnen
Alle redenen zijn volgens den minister
aanwezig om aan te nemen, dat de voor
zieningen van het nieuwe plan zullen wor
den uitgevoerd. Het aantal serje-vliegtui-
gen, dat maandelijks moet worden afge
leverd wordt bereikt en komt overeen met
de behoeften van de luchtmacht.
De centrale commissie van den bond van
personeel in publieken dienst, heeft een
vergadering gehouden, ter bespreking van
de verklaringen, welke Daladier in de fi
nancieele Kamercommissie heeft afgelegd.
Dc ambtenaren hebben reeds eerder hun
eischen kenbaar gemaakt: rekening hou
dende met de stijging van de kosten van
levensonderhoud vragen zij de basisloonen
te verhoogen tot 14.000 fr. De salarissen
van gemiddelde hoogte en de hooge sa
larissen zouden moeten worden verhoogd
met 10 pCt. Ook wenschen zij, gelijk be
kend. dat de pensioenen overeenkomstige
verhoogingen ondergaan.
De ambtenaren willen dat deze verhoo
gingen hun onmiddellijk worden toegestaan
en dat men daarna overgaat tot een on
derzoek ven de algemeene wenschen, wel
ke een algeheele herziening van de sala
risschaal betreffen.
Men weet. dat Daladier verklaard heeft
deze wenschen in overweging te willen ne
men zoodra een opleving daartoe de mo
gelijkheid verschaft en dan ter gelegen
heid van de opstelling van de begrootfng
voor 1939.
De centrale commissie bleek in haar
vergadering ten zeerste teleurgesteld door
de verklaringen van Daladier. ZIJ ver
klaarde geen uitstel te willen aanvaarden.
De ontevredenheid Is groot, niet slechts in
Parijs, doch evenzeer in de provincie. Mid
delen tot het oefenen van druk worden
overwogen. Tot dusver is niet bekend, welke
BOND VAN LEIDSCHE HARMONIE EN
FANFARE VEREENIGINGEN.
Op de door den Bond gehouden bestuurs
vergadering zijn de bestuursfuncties als
volgt verdeeld:
J. Dragt, voorzitter; W. C Gerardts, v!ce-
voorzittev: Joh. Brouwer, 1ste secretaris,
Stadhouderslaan 17 Tel 1398; J. Wakka,
2e secretaris; J. van Weizen. 1ste penning
meester D. Cornet, 2de penningmeester;
W. Springer. Bibliothecaris; F. A. van Hees
commissaris: C. Vermeer commissaris; J.
Voorbij commissaris.
EINDEXAMENS GYMNASIUM.
Geslaagd voor diploma A, tweede groep,
de dames A. Krijkamp (Sassenheim), K.
Ligtenberg iLelden», R Timp (Leiden), T.
Veenenbos (Veur), A de Vos van Steenwijk
(Noordwijk aan Zee) en de heeren L. E.
van Holk (Leiden) en Th. Chr. T. van
Kamp (Leiden). Afgewezen geen.
Van de eerste groep is na voortgezet
examen geslaagd mej. A. Hagens (Leiden).
VESTIGINGSWET SCHOENMAKERIJ.
De controle commissie der Vestigingswet
op het schoenmakersvak, bestaat hier ter
stede uit de heeren A. Pljnnaken, voorzit
ter: Choufour, secr.. Middelweg 38; C. v.
Halderen en J. J. Trap.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL,
Wijziging:
K. Wielinga Ezn. voorheen J. G. v. d.
Mark Azn. Hooigracht 42, Leiden, detail-
en engroshandel in hulsh. artikelen, speel
goed enz.; fabriek van houten speelgoed.
Wijziging uitgeoefend bedrijfDe speelgoed
fabriek „Kawee" is overgedragen aan E.
Wielinga Kzn.
CLASSICALE VERGADERING
NED. HERV. KERK.
Morgen zal in de Kooikapel alhier des
voormiddags half tien, een buitengewone
vergadering worden gehouden van de
classis Leiden der Ned. Herv Kerk Op
deze vergadering, welke voor alle predikan
ten en ouderlingen toegankelijk is. zal door
ds. A. B. te Winkel uit Den Haag het
reorganisatie-voorstel der Synode worden
ingeleid.
WIELRIJDER DOODGEREDEN.
Op den Stationsweg.
Hedenmorgen vroeg omstreeks kwart
over zes is de heer M. M., metselaar alhier,
oud 56 jaar op zijn rijwiel op den Stations
weg aangereden door een hem achterop-
rijdende personenauto, bestuurd door een
27-jarigen inwoner van Voorhout en gaan
de in de richting naar het station.
De heer M. kwam met het hoofd tegen de
voorruit terecht, waarin een groot gat werd
geslagen en werd vervolgens tegen de straat
geslingerd, waar hij zwaar gewondver
moedelijk een schedelbasisfractuur bleef
liggen. De EH.D. bracht het slachtoffer
naar het Academisch Ziekenhuis, waar hij
kort na aankomst is overleden.
De politie stelt een onderzoek in naar de
schuldvraag.
ITALIË.
Int. Congres van Dagblad-uitgevers.
Op het Capitool te Rome is het zesde
congres van de internationale federatie van
uitgevers en directeuren van dagbladen
plechtig geopend.
Dlno Aifieri, de minister van propagan
da. gaf een uiteenzetting van het vraag
stuk der persvrijheid, zooals het fascisme
die opvat, d. w. z. binnen het kader van de
regeeringswerkzaamhefd.
Ernest Rietmann. de president der inter
nationale federatie, omlijnde de bedoelin
gen van het congres ais volgt:
1. De basis te scheppen van een stelsel,
dat in staat zal stellen onjuiste bericht
geving te bestrijden, en 2. de mogelijkheid
te bestudeeren een internationaal orga
nisme in het leven te roepen, dat alle
vraagstukken zal moeten oplossen, die ver
bonden zijn aan de papiervoorziening voor
dagbladen.
Gisteren heeft de hoogste klasse van
de Haanstra-school aan het Rapenburg,
een geslaagd uitstapje naar den Haagschen
Dierentuin gemaakt.
Gisteravond heeft de 13-jarige W.
van V wonende in het Kooihof bij het
voetbalspel met zijn rechtervoet in den
grond getrapt, waardoor het onderbeen
brak. De Eerste Hulpdienst vervoerde hem
naar he> Academisch Ziekenhuis.
Zaterdag slaagden alhier voor het
examen stenografie, afgenomen door den
Ned. R.K. Bond „St. Genesius" de dames:
J. de Geus. C v. Haasteren, N. Meuldijk, M.
Pensell en S. Segaar.
Eveneens slaagde voor machine-schrijven
mej. R Mulder, opgeleid aan de Maria-
school, Haarlemmerstraat.
Aan het R.K. Lyceum voor meisjes te
's-Gravenhage is geslaagd voor het eind
examen gymnasium afd. A. mej. Ria v. d.
Sanden, alhier.
VEREENIGDE STATEN.
De neutraliteit.
In een hoofdartikel van de „New York
Times" worden de gevoelens van het Ame-
rikaansche volk ten aanzien van den we
reldtoestand uiteengezet: „het volk van de
Vereenigde Staten staat op het oogenblik
niet meer neutraal tegenover een toestand,
welke kan ultloopen op een oorlog, even
min als het neutraal zal blijven in een
toestand, welke ln de toekomst zou leiden
tot het verbreken van het evenwicht der
krachten der wereld.
De openbare meening in de Vereenigde
Staten is voor China en tegen Japan, tegen
het binnenrukken van de Duitsche troepen
in Oostenrijk; eensgezind is men tevreden
over den weerstand van Tsjecho Slowakije,
want het gehoorzaamde aan de vrijheid en
de democratie. Tsjecho-Slpwakije heeft
deze beginselen, welke zoo dierbaar zijn
aan de Vereenigde Staten. De genegenheid
van de Amerikanen gaat uit naar de demo
cratieën in Centraal-Europa en Scan
dinavië en in het bijzonder naar Frankrijk
en Engeland.
Het blad wijst verder op de noodzakelijk
heid, de neutraiiteitswet af te schaffen.
„Hierdoor zouden de Vereenigde Staten in
staat worden gesteld zich in dienst te stel
len van de internationale wet tot hand
haven van de orde. Engeland en Frankrijk
zouden sterker staan om een aanval tegen
te houden en den vrede in Mldden-Europo
te bewaren, Indien zij zouden weten, dat zij
in geval van oorlog bij de Vereenigde Sta
ten oorlogsmateriaal zouden kunnen koo-
pen".
Het blad voegt hieraan toe, dat men niet
moet rekenen op meer positieve beloften
van de Vereenigde Staten dan het afschaf
fen van de neutraiiteitswet. „De aanvallers
zouden evenwel een rekenfout maken,
wanneer zij den Amerikaanschen factor
zouden verwaarloozen. Niettegenstaande
den afkeer zich van te voren te verbinden
zouden de staten In geval van een oorlog
in Europa de zijde van de democratieën
kiezen".
Hierbij wordt herinnerd aan den toe
stand van 1914 en 1917. Toen grepen de
Vereenigde Staten niet in om een klein
groepje bankiers en wapenfabrikanten te
helpen, doch omdat het tijdstip was geko
men, waarop de Amerikaansche belangen
zoozeer waren aangetast, dat het niet lan
ger mogelijk wa6 den vrede te bewaren.
TSJECH O-SLO W AKI JE.
DE BESPREKINGEN VOORTGEZET.
Twee ministers aan het woord.
Minister-president Hodza heeft gister
middag vertegenwoordigers van de Sudeten
duitsche partij ontvangen, met wie hij dè
besprekingen over de kwesties betreffende
de Sudeten Duitschers voortzette.
De vertegenwoordigers, die van volmach
ten voorzien waren, waren de afgevaardig
den Kundt Rosche en Peter, met als des
kundigen Wilhelm Revekowsky en de ad
vocaat Schnlstemz. De aanwezigheid dezer
deskundigen wijst er op, gelijk men in
Praagsche politieke kringen meent, dat
de onderhandelingen precies volgens het
plan van Hodza verloopen en niet on
gunstig.
Minister Krofta ontving den leider der
Duitsche sociaal-democraten. De centrale
federatie van Tsjecho-Slowaaksche in-
dus'rieën heeft een plechtige zitting ge
houden in tegenwoordigheid van minister
president Hodza, tijdens welke de minister
van handel. Mlcoch. een redevoering heeft
uitgesproken, waarin hü o.m. verklaarde,
dat het in Tsjecho-Slowakije niet mogelijk
is een economische politiek te voeren vol
gens de nationaliteiten en dat men in de
economie in het algemeen geen grenzen of
na'lonallteitenafscheldingen kan trekken,
aangezien het economische leven zich zoo
danig vertakt, dat alleen een program
van economische politiek in het algemeen
belang het welzijn van alle bewoners van
den staat kan zijn. De belangen van de
geheele industrie vormen één geheel en
de beste manier om hun bescherming te
verzekeren is te waken voor de eenheid
van de geheele industrie.
De minister van landsverdediging heeft
verklaard: „In Tsjecho-Slowakije wenscht
niemand oorlog, zelfs het leger niet. Ik
ben ervan overtuigd, dat het met goeden
wil mogelijk is, alle binnen- en buiten-
landsche kwesties op te lossen op minnelijke
wijze, doch aangezien ondanks onzen goe
den wil ons voortdurend een zwaard boven
het hoofd hangt, is het onze plicht, het
zwaard te kunnen hanteeren. Onze eenige
wensch gaat uit naar den vrede. Wij willen
niets van onze buren Wij denken er niet
aan. ons te scharen in een Ideologisch
front, dat een andere wereldbeschouwing
zou willen aanvallen De bondgenootschap
pen. die wij gesloten hebben, zijn niet
voortgekomen uit onze sympathieën voor
een regime of sociale of economische ge
dachte, doch alleen uit onze overtuiging,
dat het. er voor onze bondgenooten uit
sluitend om gaat. den vrede te bewaren.
Wli bewaken in de eerste plaats onze eigen
geestelilke en stoffelijke krachten. Niemand
zal voor ons vechten, indien wij niet vast
besloten zijn. zelf te vechten".
Eenige bladen melden van de grens-
verdediging:
Langs een 1600 KM. lange grens heeft
Tsjecho-Slowakije een versterkingssysteem
ingericht, bij welks opbouw steun is ont
vangen van alle Fransche defensieafdeelln-
gen.
De bij de constructie der bekende Magi-
not-linie opgedane ervaringen zijn den
Tsjecho-Slowaakschen generalen staf ter
beschikking gesteld. Frankrijk heeft de
beste ingénieurs en de bekwaamste offi
cieren van zijn genietroepen naar Tsjecho-
Slowakije gezonden Aan de grenzen be
vinden zich ontzaglijke stalen torens, die
uit den grond omhooggeschoven en voor
een binnenrukkend leger gesloten kunnen
worden. Gemaskeerde tankaanvallen zijn
op afstanden van 180 meter aangebracht.
Het systeem der grondversterkingen
wordt geleid uit onderaardsche commando
posten met behulp van een vernuftig
draadloos systeem Door op één enkele knop
te drukken worden de prikkeldraadver
sperringen onder hoogspanning gezet, de
poorten gesloten, de tankvallen geopend.
Zwaar geschut en afweerkanonnen wor
den geleid met onderaardsche periscopen
voor terreinberekeningen en draadlooze af-
vuurinstallaties Achter deze geschutver-
sterkingen loopt de eigenlijk Tsjechische
„Maginotlinie". Zij bestaat uit een onafge
broken reeks van ruim 1000 uit staal ver
vaardigde vestingen, die door tunnels met
elkander verbonden zijn, doch door één
knop te drukken in onafhankelijke een
heden veranderd kunnen worden. Speciale
spoorlijnen loopen de kazematten binnen.
27.000 Sudetenduitsche turners zullen
deelnemen aan de gymnastlekwedstrijden
te Breslau Het rijk zal de vervoerkosten,
welke 364.000 R.M. beloopen dragen.
De Trager Mittag" publiceert een mede-
deeling, waarin deze feiten worden ont
huld. Het blad garandeert de echtheid en
levert er den volgenden commentaar bij:
„Berlijn maakt deze propaganda op het
oogenblik, dat de rijkslelder voor de sport
den Duitschen athleten heeft geweigerd toe
te staan deel te nemen aan de sportbijeen-
komsten ln Tsjecho-Slowakije. Dit docu
ment vormt een bewijs voor de afhanke
lijkheid der beweging van Henlein jegens
de rijksautoriteiten".
ENGELAND.
j De kwestie der Oostenrijksche leeningen.
Sir John Simon heeft in het Lagerhuis,
in antwoord op vragen betreffende de
Oostenrijksche leeningen na den inhoud te
hebben herhaald van het op 11 Juni uit
gegeven communiqué, gezegd, dat met het
oog op de onbevredigende voorwaarden
dezer leeningen bij de jongste beraadsla
gingen te Berlijn de regeling werd getrof
fen. dat bij gebrek aan een bevredigende
regeling de Britsche regeering de tegen
woordige Engelsch-Dultsche betalings
overeenkomst op 30 Juni mag beëindigen
zender voorafgaande opzegging en dat het
ons. aldus sir John Simon, vrijstaat van
dien datum af Iedere noodige actie te
ondernemen.
MEXICO.
De onteigening der
petroleummaatschappijen.
De oliemaatschappijen zijn bij het Hoog
gerechtshof in beroep grgaan van dc uit
spraak der rechtbank, die de onteigen-n»
grondwettig verklaard heeft. Deze stap
het laatste middel, dat den maatschappij"
ln de kwestie der grondwettigheid open
staat.
2—1
