GEMEENTELIJKE HULPBANK
Morgen Kijkdag van 10-2 uur
CONCENTREER
DAGBLAD-RECLAME
NIEUWSBLAD
NOORDEN
OP HET KRACHTIGSTE
RECLAME-MIDDEL
publiciteit
Pakken oude
Couranten
Leidsch
Dagblad
LEID5CH DAGBLAD - Tweede Blad
Maandag 13 Juni 1938
Rusland, Tsjecho-Slowakije
en Oekraïne
EEN KAMERMEISJE
1700 -
N.Y. Leidsche
Bouwmaatschappij
vC" tt,
LAND- EN TUINBOUW
Farm's Automatic
WOL
HET KAPPERSHUIS
DE BETERE PERMANENT
„DE GOUDSCHE
KERKRAMEN"
Mr. A. A. J. RIJKSEN
Gevraagd een net meisje
Beter dan stoomenl
TETRICHEEREN
v.„„ - VAN DER HORST
NETTE JONGEN
GEM. HUIS
Afdeeling: BANK VAN LEENING.
GELUKSKANTOOR JAC. GINJAAR
in de eerste plaats
Haroems
Weekreclame
Zoo komt U koel den zomer door!
PENSION GEVRAAGD
verkrijgbaar
a 25 cents
per 5 K.G.
Bureau
Noordeindsplein
4—2
Stalin wil Oekraïne de autonomie ontnemen en door massale
verbanningen de eenheid van de 40 millioen tellende
Oekraïners ondermijnen. Een hachelijke onderneming, welke
den Russischen dictator wel eens duur te staan kan komen!
(Van onzen Russischen correspondent.)
In Moskou heerschte in de laatste waken
groote opwinding. De Sovjetpers. welke zich
sinds langen tijd bijna in het geheel niet
met het buitenland bemoeide, publiceerde
lange artikelen over de bedreigde positie
ran Tsjecho-Slowakije. Rijen menschen,
opgeschrikt uit hun politieke apathie, ston
den voor de dagbladgebouwen. De oplage
van de couranten steeg.
.,De fascistische bandieten moeten nu
eindelijk maar eens op de vingers getikt
worden!" Ziehier de leuze welke in Moskou
opgeld deed. Toen de groote manoeuvres,
welke eind Mei in de omgeving van Moskou
zouden plaats vinden, plotseling met door
gingen en de te Moskou verzamelde troepen
■naar Oekraïne gedirigeerd werden, was
iedereen ten zeerste verbaasd.
De voorzitter van den Raad van Volks
commissarissen. Molotov, had urenlange
conferenties met den Tsjecho-Slowaak-
schen gezant te Moskou. Hij zou door dezen
de Regeering te Praag zelfs aangeraden
hebben energiek tegen de Sudeten-Duit-
schers op te treden. De Russische president
Kalinin, zond Benesj. president van de
Tsjecho-Slowaaksche 'republiek, op diens
54sten verjaardag het volgende telegram:
„Ik wensch U succes bij Uw zegen aan-
brengenden arbeid, welke er op gericht is
den internationalen vrede cn de onafhan
kelijkheid van Uw land te bewaren, waarbij
ik de hoop uitspreek dat het ons vriend
schappelijk gezinde Tsjecho-Slowaaksche
volk moge groeien en bloeien!" Stellig mag
men dit verjaardagstelegram als een poli
tieke demonstratie opvatten, want Kalinin
heeft Benesj nog nimmer een telegram ge
zonden.
Eenige dagen geleden publiceerde het
officieuze te Moskou verschijnende dagblad
.Prawda" een sterk de aandacht trekkend
artikel. „Tsjecho-Slowakije". aldus werd
daarin geschreven, „is noch Oostenrijk,
noch het Rijnland, waar Hitier, dank zij
Frankrijk's passieve houding, gemakkelijk
lauweren kon plukken. De Tsjechen zullen
tot den laatsten druppel bloed hun onaf
hankelijkheid verdedigen, Tsjecho-Slowa
kije is zoo sterk als een volk van 15 millioen
menschen maar zijn kan. Het beschikt over
een uitstekend, technisch goed toegerust
leger. In geval van oorlog zullen 1' mil
lioen Sokols en 11/4 millioen mannen, die
in andere sportvereenigingen georganiseerd
zijn. het leger versterken...."
Deze belangstelling in Moskou voor de
bedreigde positie van Tsjecho-Slowakije zou
sympathie wekken, indien de Russische
Regeering niet tegelijkertijd de autonome
republiek Oekraïne bedreigde. Onwillekeu
rig denk ik aan de Hottentotten die er de
navolgende opvatting over recht op na
houden: ,,Als een ander mijn vrouw
schaakt is dat een halsmisdaad; schaak ik
echter een andermans vrouw, dan is dat
mijn recht en moet die ander zich daarin
schikken Toegepast op de huidige. Rus
sische politiek zou deze moraal luiden: ,,Als
Hitier de zelfstandigheid van Tsjecho-
Slowakije vernietigt, is het een misdaad,
welke met alle ten dienste staande mid
delen voorkomen moet worden. Als echter
Moskou de autonome Republiek Oekraïne
vernietigt, behoeft niemand zich daarover
op te winden."
De inleiding van het optreden tegen
Oekraïne was de bomaanslag in Rotterdam
op Ruben Konovalec. Toen de Oekraïnische
vrijheidsheld Simon Petljura in 1926 in
Parijs vermoord was, werd Konovalec, die
als officier in het Oostenrijksche leger den
wereldoorlog had medegemaakt, leider van
de Oekraïnische vrijheidsbeweging. Reeds
in 1934 pleegden twee G.P.Oe-agenten een
aanslag op hem Ditmaal was het de GP.
Oe.-agent Waluck, die Konovalec inplaats
van een pakje banknoten een helsche
machine overhandigde. Onmiddellijk na
deze „heldendaad" vluchtte Waluck naar
Rusland
Deze aanslag is slechts een voorspel ge
weest van de doorvoering van een politiek
van onderdrukking in Oekraïne, welke in
de navolgende 6 punten van Stalin is
vastgelegd
1. Algeheele afschaffing der Oekraïnische
autonomie en het land brengen onder het
onmiddellijk bevel van de centrale Regee
ring te Moskou.
2. Vernietiging van de Oekraïnische
volkseenheid door massale verbanningen,
terwijl in de plaats van de uitgewezen
Oekraïners Burjaten, Mongolen en andere
Siberische volksstammen zich in Oekraïne
moeten vestigen.
3. Consequente Russificeering der scholen
dagbladen en schouwburgen.
4. Voor alle belangrijke posten Russen
aanstellen.
5. Economische afhankelijkheid van
Rusland.
6. Het doen verdwijnen van alle oude
bolsjewiki, die met de autonomie sympathi
seerden of de tot stand koming er van ge
steund hebben.
Deze aanval op de autonomie van
Oekraïne is een gevaarlijke onderneming,
welke Stalin duur te staan kan komen. De
Oekraïnische Bondsrepubliek omvatte vol
gens de volkstelling van 1926 (latere cijfers
bezit ik niet) 31 millioen inwoners, waar
van 80 Oekraïners en 9 Russen. Bo
vendien bevonden zich ook nog in andere
gebieden van Rusland Oekraïners, bij
voorbeeld in den Krim (11 °/o), in Kasak-
stan in West-Siberië 13 °/o) en in. de repu
bliek der Wolga-Duitschers (Ï2 pet.).
Daarnaast wonen er in Polen 6.5 millioen,
in Roemenië één millioen en in Tsjecho-
Slowakije 600 000 Oekraïners. In Europa
mag men het totaal op rond 40.000 000
schatten. Daarbij komen nog de Oekraïners
die in Canada en de Vereenigde Staten
wonen en die samen toch ook gauw één
millioen man sterk zijn.
Dit millioenenvolk staat op een hooge
cultuurtrap, dank zij de zes universiteiten
in Kijev, Kharkov. Odessa. Dnipo-Potrovsk
(het vroegere Jekaterinoslavi, Stalino
(stroomgebied van de Don) en Kanenez-
Podolsk. Vele Oekraïners studeeren ook in
het buitenland, bijvoorbeeld aan de
universiteiten te Lemberg, Krakau. War
schau. Posen en Praag. Vooral Lemberg is
een citadel van de Oekraïnische cultuur in
het buitenland. De Oekraïners zijn zelf
terecht trotsch op de Academie voor We
tenschappen te Kijev, welke in 1918 is ge
sticht en welke een eerbiedwaardige reeks
onderzoekingsinstituten en laboratoria telt.
Een volk van 40 millioen met zulke tal
rijke cultureele instellingen, een volk met
inderdaad rijke volkspoëzie, dat een dich-
tera ls Taras Schevtschenko tot zijn zonen
mag rekenen, een volk met een roemrijk
verleden, dat door den historicus Hrut-
schevskij in een boek van 10 deelen is be
schreven, zulk een volk zwicht niet voor
een politiek van geweld, zelfs niet wanneer
deze politiek met een wreedheid, Stalin
waardig, doorgevoerd zou worden. Eeuwen
lang hebben de Oekraïners stand gehouden
tegen het Keizerrijk Rusland. Het zal Sta
lin evenmin gelukken het bestaan van dit
volk in gevaar te brengen. Het zal hem wel
gelukken de kloof tusschen de bondsrepu
blieken nog verder te verwijden en haat
en vijandschap te zaaien waar begrijpen
meer op zijn plaats zou zijn. Het kraakt
overal in Rusland en heusch niet alleen in
de Oekraïne. Op 18 Mei j.l. werden te
Tiflis 37 mannen terechtgesteld omdat zij'
een samenzwering, welke de bevrijding
van Georgië ten doel had, op touw gezei
hadden. Zoo rommelt het langs alle gren
zen van Rusland. En dan te bedenken dat
het land ran Stalin ook nog in Midden-
Europa en in het Verre Oosten voor de
oplossing van problemen staat waarvan de
draagwijdte nauwelijks te omschrijven
valt
Prof, KARL TIANDER.
(Nadruk verboden).
IN DEN BLOEMENTUIN.
De bloeiende bolgewassen hebben lang
zamerhand hun kleur verloren: de blade
ren van bijv. tulpen, hyacinthen, nar
cissen e.d. ziin nog mooi groen. Waar deze
planten zijn geplaatst in bloembedden
tusschen bijv. heesters en vaste planten,
daar doet men goed ze stil te laten staan.
Het langzaam afstervende bladgewas mag
geen sieraad zijn maar toch ls het aan te
bevelen de kladeren langzaam geel te la
ten worden, beter dan na den bloei in
ééns alles af te snijden. Na den bloei ont
wikkelen de ondergrondsche deelen zich
nog sterk en bereiden den bloei voor een
volgend jaar voor. Hiervoor is het behoud
van het blad noodzakelijk. Is dit laatste
evenwel geel, dan doet het geen dienst
meer en kan worden verwijderd. Men kan
dan zeer goed ondiep wortelende gewas-
jes als bijv. één-jarige bloemplanten kwee
ken op dezelfde plaats; dat hindert de in
den grond zittende bollen niet. Staan bol
gewassen op bloemperken, waarop zij plaats
moeten maken voor zomergewassen als
Geraniums. Begonia's e.d., dan neemt men
alles voorzichtig op en kuilt de gewassen,
dicht bijeen, ergens in de schaduw op en
laat daar alles afsterven. De bollen worden
na enkele weken van de verdroogde blad
en wortelresten ontdaan en droog op zol
der bijv. bewaard om in het najaar weer te
worden uitgeplant,. Vooral Narcissen, Cro-
cussen. Sneeuwklokjes e.d. laat men beter
staan dan dat men ze opneemt uit den
grond.
De vroegbloeiende heesters vragen nu
ook de aandacht. Hiertoe behooren de Se
ring, Ribus, Deutzla, Weichelia en Jasmijn
o.a. De Ribus is al enkele weken uitge
bloeid, de meeste van bovengenoemde
bloemstruiken tooien zich nu met een
pracht van bloemen. We doen goed na
den bloei de takken in te korten, zoodat
de bloemresten met een gedeelte houttak
wordt afgenomen. Op de struiken ontwik
kelen zich vele nieuwe scheuten, welke in
den loop van den zomer bloemknop vor
men en dus de bloei voor een volgend jaar
voorbereiden. Zoo noodig worden de strui
ken tevens uitgedund en van dood hout
gezuiverd. Deze heesters, welke gewoon
lijk omringd zijn met vaste of éénjarige
bloemplanten zijn zeer dankbaar voor een
bemesting. Zeer gemakkelijk is hiervoor
aan te wenden de bekende korrelmest, bijv.
A.S.F. (12x10x18). Hiervan geven we per
10 vierk. Meter grondoppervlakte 4 a 5
ons. Inschoffelen of inharken van deze
korrelmest is reeds voldoende, de regen
doet dan de rest.
Vroegbloeiende vaste planten doet men
goed na den bloei te scheuren en opnieuw
weer te planten, we bedoelen bijv gras
anjelieren, Primula e.d. Door deze planten
te verdeelen en opnieuw uit te zetten,
vormt zich gedurende den zomer een
nieuw, stevig gewas, waarop een volgend
voorjaar vele en mooie bloemen zich zul
len ontwikkelen. Elk jaar scheuren direct
na den bloei is gewenscht.
Van de vele bloemgewassen, welke nu de
aandacht vragen is de Dahlia wel m
van de meest voorkomende. Overgebleven
knollen, welke enkele weken geleden bui
ten zijn geplant, maken nu nieuwe scheu
ten. Vooral op oude knollen komen vele
van deze takken en men doet goed 5 a 6
te houden; de overige worden weggesne
den. Elke scheut wordt van een stevigen
stok voorzien en daaraan vastgebonden
om stuk slaan door regen en wind te voor
komen. Deze scheuten maken zijscheuten,
welke laatste tot op 50 c.M. van den grond
worden weggebroken. Door deze behande
ling krijgt men veel grooter bloemen,
welke meestal aan lange, stevige stelen
groeien en dus zeer geschikt zijn om later
af te snijden om in een bloemenvaas te
plaatsen. De grootte van de bloemen
wordt ook bevorderd door de zijknoppen
naast de hoofdknop weg te breken. Wan
neer men Dahlia's en andere knolgewas
sen in den zomer een bemesting toedient-,
doet men goed daarvoor eveneens boven
genoemde korrelmest te gebruiken, maar
dan in de samenstelling 5 x 10 x 30. In deze
mestsoort is het kallgehalte aanmerkelijk
hooger, iets wat door deze planten zeer op
prijs wordt gesteld. Per 10 vierk M. geven,
we 4 a 5 ons.
De verschillende soorten rozen beloven
een mooi gewas bloemen: in vele planten
zijn de knoppen al duidelijk zichtbaar.
Men lette er vooral op dat zich aan den
voet van de struik- en de stamrozen geen
wilde loten kunnen ontwikkelen. Deze
laatste zijn ultloopers van de onderstam,
waarop Ls geoculeerd.
Men herkent ze direct aan de kleine,
lichtgroen gekleurde blaadjes en de vele
doorntjes, welke er op voorkomen. Waar
nog niet werd gemest daar kan men dit
nog dagelijks doen door toediening van
stal- of kunstmest, liefst met water ver
dund en in een geul rondom de planten
aangebracht. Twee bekende vijanden van
de rozen zijn de bladluizen, welke de bla
deren doen verschrompelen en een schim
mei. welke laatste het bekende „wit" of de
meeldauw veroorzaakt. Het ongedierte
treedt meestal op bij aanhoudend droog,
schraal weer, genoemde schimmel doet
zich gelden bij veel regenachtig, warm
weer. Beide kan men bestrijden door toe
passing van het volgende. In 10 Liter wa
ter (1 emmer), wordt gemengd 2 ons groe
ne of gele zeep. Daarna wordt 10 gram
salicylzuur opgelost in 1 maatje (decili
ter i brandspiritus en dit laatste daama
gemengd door de verkregen zeepsop. Hier
mee worden de planten bij droog weer be
spoten aan de onder- en de bovenkant
de bladeren goed bevochtigd. In dentuln-
bouwhandel zijn hiervoor zeer practische
spuiten verkrijgbaar, welke een fijne nevel
verspreiden.
Gele ofl ichtgroen gekleurde grasvelden
kan men zeer goed helpen door te mesten
met Chillsalpeter. Bij voorkeur wordt dit
zout in water opgelost toegediend. Per 10
vierk. Meter geeft men 2 a 3 ons. Dit kan
bijv. in 2 emmers water opgelost en dan
met de gieter over het gras uitgesproeid.
Er ontstaan dan geen brandplekken.
Vragen op Tuinbouwgebied aan de Red.
onder motto: „Tuinbouw".
Voor een FIJNE BAL KALFS
GEHAKT a f. 0.10, voor een
LEKKERE CROQUET a f. 0.10
en f. 0.12'/; naar 9492a
HOOIGRACHT 33 - TEL. 3899.
STATIONSWEG 20 - TEL. 689.
J. RIJNBENDE
f. 5.—, f. 7.50 en f. 102782
voor de zomer in de nieuwste
kleuren en soorten. Schitte
rende modellen voor jumpers i
en japonnen. 2758
Breit nu zelf Uw kleding.
Fa. A. N. TURKSMA,
Haarl.str. 171
Denkt aan onze MIDZA-bons.
en een WERKMEISJE ge
vraagd boven 18 jaar. Persoon
lijke aanbieding Hotel-Café -
Rest. NIEUW BRITTENBURG.
Boulevard - Katwijk aan Zee.
2769
LEZING met LICHTBEELDEN
op DINSDAG 14 JUNI te 8*/« u. j
in de REMONSTR. KERK, door
2771
v. d. of d. e. n., niet beneden
17 jaar. Loon f.5.per week.
Mej. A. W. TUSSEN, Hoofd
straat 190, Sassenheim. 2783
Uw costuumUw iapon
weer als nieuw na
DE MODERNE REINIGING
(droogs toornen)
Stoppage Reparatie Hoogewoerd 32 - Tel. 1981
gevraagd voor fiets- en win-
kelwerk. 2770
Fa. P. v. d. MOST VAN SPIJK.
Haarl.straat 142.
te huur gevr. met bediening, 6
kamers, badk., keuken, centr.
verwarming. Brieven Bur. v. d.
Blad onder no. 2745.
Voor Uw
Goud, zilver, handnaaimachines, rijwielen, microscoop, enz.
2766
Van de gelukkige bezitters van de Toekomst-spaarstrook
no. 1742 wérd door de Mij. Fatum de verrekening verbonden
aan polis no. 41712 afgekocht voor 9490a
LAGE RIJNDIJK 95 - LEIDEN - TELEF. no. 4Q90.
Vanaf heden nieuwe briefjes verkrijgb. Maandpolissen a f. 2.50.
"LIG»/ ülïüj-
RgnaniiiiiM i
in het NOORDEN des
lands hebt U
noodig het
VAN HET
fc RT 1j l .'ui «iuiii L LIT. IjiJ'.Lö.Lii; il*iL'2"JilI23Ii!JSS2BCiL'.i ."'LOllUüTilliil'T ^IliSlTSPtStSiSl
met ruim 58000 abonné's
Administratie: Ged. Zuiderdiep
Groningen. Telef. 880 en 341.
De Jaarlijksche Algem. Ver
gadering van Aandeelhouders
zal gehouden worden op Vrij
dag 24 Juni 1938. des namid
dags te drie uur, in een der
lokalen van „In den Vergulden
Turk" te Leiden.
AGENDA;
1. Notulen.
2. Verslag van de Commissie
belast met het nazien der
boeken.
3. Vaststelling van de balans
en de winst- en verlies
rekening.
4. Benoeming van een be
stuurslid.
5. Idem.
6. Benoeming van een Com
missie tot het nazien der
boekhouding. 2773
Het Bestuur:
F. E. MEERBURG. Voorz.
A. DE KOSTER, Secr.
2742
voor Vader en Zoon
BUS TAFELKOEKEN VOOR
10 CENT na aankoop van f, 1.-
Kruidenierswaren, uitgezon
derd suiker en margarine.
NIEUWE RIJN 47 - TEL. 1399
STATIONSWEG 3 - TEL. 3655
GEVERSSTR. 81 - TEL. 1991
2772
Niets is zoo onaangenaam als warme, branderige voeten, die
„herademen", wanneer ze hun schoenen kwijt zijn.
Bespaart U zich deze onaangenaamheid en gaat een van
ROBINSON's luchtige zomermodellen dragen - de koelste
schoenen, die er zijn! Licht en gemakkelijk, maar met een
stevig onderwerk, zoodat Uw voeten tóch den steun krijgen,
dien ze juist op warme dagen zoo hard noodig hebben.
De ROBINSON zomerschoen in zwart en bruin.
Maten 36 tot en met 40I 3.50
Alle hcerenmatenf 3.95
Die goeie
te NOORDWIJK, vlak bij zee,
begin Aug., voor enkele weken,
v. 4 volw. en 3 kind, ben. 7 j,
tegen f. 2 50 p. p. p. d„ kind.
half geld. Br. no. T-519 Adv.
Bur. AiLTA, Arnhem. 2784