BUITENLAND
De verkiezingen in
Tsjecho-Slowakije ten einde
gebracht
LEIDSCH DAGBLAD - Eerste Blad
Maandag 13 Juni 1938
VRAGENRUBRIEK
Opmerkelijke rede van Hess
FAILLISSEMENTEN
ALGEMEENE BOND VAN AMBTENAREN
BIJ DE R.ADEN VAN ARBEID.
19de jaarvergadering te Leiden.
Onder voorzitterschap van den heer G.
K Vos uit Voorburg is Zaterdag hier ter
stede de negentiende algemeene vergade
ring van den Algemeenen Bond van Amb
tenaren bij de Raden van Arbeid gehou
den. Vertegenwoordigd waren alle afdee-
lingen en correspondentschappen.
De voorzitter wees in zijn openingswoord
op de innerlijke waarde en de toenemende
kracht van den bond, doch was van mee
ning. dat, gezien de inzinking, welke in
het economisch leven blijkbaar gaat intre
den en de oorlogstoebereidselen, welke al
lerwegen worden gemaakt, de ambtenaren
in den eersten tijd op geen salarisverhoo-
ging zullen kunnen rekenen, niettegen
staande zij het hard te verantwoorden
hebben Hierna herdacht spr. in gevoelvolle
woorden, welke staande door de afgevaar
digden werden aangehoord, liet verschei
den van het hoofdbestuurslid Willem de
Jong, die vele jaren zijn krachten aan den
bond heeft gegeven.
Bij de behandeling van het jaarverslag
van den secretaris, waarbij ook het beleid
van het hoofdbestuur werd besproken, heb
ben verschillende sprekers dank gebracht
aan de leiding van dit hoofdbestuur, dat
door goede propaganda enz. de innerlijke
waarde van den bond en de kracht naar
buiten heeft bevorderd. In het bijzonder
werd de formatie bij de Raden van Arbeid
besproken, waarbij de nadeelen voor de
ambtenaren, als gevolg van het niet in
voeren van een uitgewerkte nieuwe rege
ling. onder de loupe werden genomen. In
het algemeen was men het er over eens,
dat te dien aanzien de actie krachtig moet
worden voortgezet.
Bij de gehouden discussies, waarbij ook
de voorzitter van de Centrale van ver-
eenigingen van personeel in 's rijks dienst
aanwezig was, werd uitvoerig van gedach
ten gewisseld over het weerstandsfonds en
over den bondscursus.
In het bestuur werden herkozen de hee-
ren G. K. Vos en C. M. J. van Oeveren en
gekozen de heeren A. Rijsterborgh en J.
M. de Vaal.
Tenslotte bracht de voorzitter dank aan
hel aftredend hoofdbestuurslid, den heer
G. Verburg, die om redenen van particu
lieren aard zich niet meer beschikbaar kon
stellen.
HET 30-JARIG BESTAAN VAN L.F.C.
TWEE TACHTIG-JARIGEN.
Prof dr. J. W. Muller Sr. en mevr. de
wed. dr. A. Nijkampter Laag.
Onze stadgenoot, prof. dr. J W. Muller
Sr.. oud-hoogleeraar in de Nederlandsche
taalkunde aan de Universiteit alhier, zal
morgen zijn tachtigsten geboortedag her
denken.
Naar wij vernemen zal prof. Muller dezen
dag buiten de stad doorbrengen.
Eenzelfde voorrecht valt morgen te beurt
aan een bekend oud-stadgenoote mevr. de
weduwe dr. A. Nijkampter Laag, thans
wonende Parkweg 6. Scheveningen.
Mevrouw Nijkamp, dokter's dochter,
weduwe, moeder en schoonmoeder
heeft ten tijde van haar veeljarig Leidsch
verblijf haar woning aan de Breestraat
171 steeds met groote vastvrijheld open
gesteld. zoodat haar vele vrienden en
vriendinnen ongetwijfeld met dankbare
belangstelling van het bovenstaande ken
nis zullen nemen.
Geslaagde feestavond.
De Leidsche Football Club heeft Zaterdag
haar 30-jarig bestaansfeest gevierd De
groote zaal van „Zomerlust" was geheel
bezet en weldra heersohte er, mede door de
opgewekte muziek der Roto Colour Players,
een zeer gezellige sfeer. De oude banier
stond naast het podium te midden van vele
bloemen. Een bewijs, aldus de voorzitter, de
heer Langezaal in zijn openingswoord, dat
de jubileerende vereeniging met haar zus-
tervereenigingen op zear goeden voet staat.
Van de 16 bloemstukken waren er ti.l. 11
gezonden door vereenigingen, die evenals
L.F.C. bij den L.V.B. zijn aangesloten. De
voorzitter riep allen een welkom toe, in
het bijzonder den heer M. G. Verweij. wet
houder van financiën, afgevaardigden van
den L.V.B.. E.H.B.O. en zustervereenigin-
gen. „The Good Old" L.F.C.. zoo zei de
voorzitter, heeft 27 jaren met enkele ver
eenigingen steeds aar. de spits van het
Leidsche voetbal gestaan. Helaas moest
L.F.C. voor 3 jaar naar de 4de klasse de-
gradeeren. Dit jaar echter werd het kam
pioenschap met vlag en winpel behaald en
al slaagde het eerste elftal er niet in dit
maal met succes door de promotie-compe
titie te komen, hij is er stellig van over
tuigd, dat het 3de klasseschap niet lang op
zich laat wachten
Hulde bracht spreker aan de jeugd van
L.F.C, die in de juniorescompetitie op zoo
schitterende wijze met 122 doelpunten voor
en 2 tegen het kampioenschap behaalde.
Spr. bracht dank voor de bloemenhulde
aan den L.V.B.. aan de vereenigingen ASC.
UVS, Lugd.. LDWS. Sportman. Tona, Quick
Boys. DVS, Rouwkoop. LDTS. Rocdenburg,
de E.H.B.O., Zomerlust en de supporters v.
d. Tuyn en Dexel. en voor de gelukwen-
schen gezonden door de Sleutels, Leidsche
Boys, Morschkwartier, Ons Clubje, Fides
Pacta, het L.V B-bestuurslid deh heer Dijk
man en den heer Dietrich.
Het programma sprak van een „groote
feestavond" Daarvoor heeft het „Leidsclie
Revue- en Cabaretgezelschap" onder lei
ding van Nard Boer inderdaad gezorgd
Een programma vol afwisseling werd het
publiek in vlot tempo voorgezet. Een revue,
geheel in het teeken van het L.F.C.-jubi-
leum met een keurigen inzet, geestige in
termezzo's en bewonderenswaardige ta
bleau vivants. Het gezelschap werd in den
persoon van den leider, den heer Nard
Boer met bloemen gehuldigd, evenals de
heer Bert Langezaal. die met zijn Roto
Colour Players de muzikale begeleiding uit
stekend verzorgde. In de pauze werd van
de gelegenheid tot feliciteer™ druk ge
bruik gemaakt.
Het was een prachtige avond, waarop
L v.C. met groot genoegen kan terugzien
Dat het bal. onder leiding van Gé Mie-
remet. dat tot diep in den nacht in zeer
gezellige stemming voortduurde, een pret
tig slot van dit geslaagde feest beteekende.
behoeft geen betoog.
HET „ZIJL"-WATER WEER ZUIVER
Naar wij vernemen heeft men in de
zweminrichting „De Zijl" van Zaterdag
avond tot hedenmorgen doorgewerkt om
het zwemwater weer zuiver te krijgen. En
men is daarin beter geslaagd dan men
zelfs heeft durven hopen. De insecten zijn
volkomen verwijderd en het water is der
halve weer schoon. Zonder eenig bezwaar
kan men er dus weer gaan zwemmen.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Wijzigingen:
M. Brinks, Turfmarkt 11, Leiden. Gou
den en zilveren werken; uurwerken; imi
tatiezilver, doublé en gemonteerde juwee-
len. enz. Opheffing filiaal: P K Koorsteeg
7. Leiden Vestiging filiaal: Haarlemmer
straat 126. Leiden, d.d. 3 Juni 1938.
Gritcentrale N.V Wilhelminastraat 49,
Noordwijk Handel in droge en gebrande
grit. Uittredend commissaris: D. van der
Wal. Zwolle. Nieuwe commissaris: J. Doek-
sen, Terschelling.
J. A. v. d. Velden en Zoon, Hooge-
waard B. 219, Koudekerk Rietdekker; riet
mattenmaker. Uittredend eigenaar: J. A.
v. d. Velden. Koudekerk, dd. 1 Mrt. 1938.
Nieuwe eigenaar: J. M. v. d. Velden. Kou
dekerk. Wijziging handelsnaam in: J. M.
v. d. Velden.
AFSCHEID EN INTREDE Ds. J. G. UBBINK
Ds. J. G. Ubbink, laatstelijk predikant bij
de Geref. Kerk van Zevenhoven, die het
beroep heeft aangenomen naar de Geref.
Kerk in'H. V. te Leiden om werkzaam te
zijn in algemeenen dienst zal Vrijdag 17
Juni a.s. om half acht zijn intrede doen
bij de kerk van Leiden na te voren in den-
zeifden dienst te zjjn bevestigd door ds.
K. H. Kroon alhier. De diensten zullen
plaats vinden in de Kerkzaal aan het Ge
recht.
AANBESTEDING,
De garnizèenscommandant alhier heeft
een onderhandsche aanbesteding gehouden
voor de levering van aardappelen geduren
de het tijdvak van 16 tot en met 30
Juni 1938.
Ingekomen waren 2 inschrijvingsblljet-
ten t.w. C. Wagemaker tegen den prijs van
f. 10.34 per 100 K.G. en W. den Herten en
Zn. tegen den prijs van f. 8.34 per 100 K.G.
De levering is aan den laagsten inschrijver
gegund. -
ONTSPANNINGSVEREENIGING „V.O A."
Bovengenoemde vereeniging hield giste
ren haar eersten vischweds>rijd in het
nieuwe seizoen De vangst was slecht, er
werd een otaal gewicht van 1760 »:am
gevangen De uitslag is als volgt
ie prijs 'met extra prijsp. Smit; 2e
prijs A. Bakker; Se nrijs J Amsterdam-
4e Driis A. Leuring; 5e orijs H S'hout-n'
6e Driis N. Hohw'lder; 7e Drijs J. Ouds
hoorn. 8e Drijs N. Polanen; 9e prijs H. v
Loeff; 10e Drijs J v Wendt.
Verder mocht elk lid een prijsje in ont
vangst nemen.
PLANTSOEN-CONCERT.
Donderdag as. zal het Muziekgezelschap
„P-C. en L." directeur de heer M. Bolderdijk
's avonds 8 uur precies het derde concert
verzorgen in het Plantsoen „Musis
Sacrum". Bij eventueel „niet doorgaan" zal
dit tijdig bekend gemaakt worden door
middel van de borden op de bekende
plaatsen.
Het programma luidt: 1 Souvenir de
Trois-Vierges, marsch, J. J. Krever; 2.
Ouverture La Vestale, J. G. Kastner; 3.
Doornroosje's Bruidsvaart, Max Rhode, Arr.
A. Dreissen: 4. Le Trouvère. Potpourri sur
l'opéra de Verdi M. J. H. Kesseis; 5. Paris-
Bruxelies, marsch, L. Purnotte. Pauze. 6.
Steeds Voorwaarts. Sempre Avanti, marsch
M. Bolderdijk; 7. Ouverture Jeanne d'Arc
Jos. Kesseis; 8. Wiener Praterleben, Valse
S. Translateur Arr.: A. Dreissen; 9. Tann-
hauser. Fantasie sur l'Opéra Richard
Wagner, G Gadenne; 10. Bruxelles-Lille,
marsch, L. Vermaelen.
Naar wij vernemen heeft mr. P. A.
Briët zijn benoeming tot voorzitter van
de Contactcommissie voor de vereenigin
gen op nationaien grondslag, aanvaard.
Bij de politie is aangifte gedaan van
vermissing van een bruin dekzeil van een
jol. liggende in de Meerburgersloot.
Zaterdagmiddag omstreeks kwart over
een is de 7-jarige G. K., wonende aan de
Oude Vest, op den Maresingel tegen een
fietser aangeloopen. waardoor de jongen
viel en het linkerbeen brak De E.H.D. ver
voerde hem naar het Academisch Zieken
huis,
Gistermiddag te ongeveer 5 uur is
een 16-jarig meisje W. A uit de Marnix-
straat op de Breestraat met haar rijwiel
in de tramrails geslipt, waardoor zij viel
en met het hoofd tegen de voorpui van
hotel „Centraal" terecht kwam. Zij ver
loor het bewustzijn en werd door den E.
H.D. eerst naar het Academisch Zieken
huis en vervolgens naar haar woning ver
voerd.
Een nauwelijks l'A-jarig dochtertje
van L.. wonende in de Schoolstraat, dat
onder toezicht van een 11-jarig zusje wan
delde, is Zaterdagmiddag ir. een langs de
Kooilaan gelegen sloot geraakt.
Een onbekend gebleven man en de 14-
jarige C. M„ die zich gekleed te water
begaven, slaagden er in het kind. dat veel
water had binnengekregen, op het droge
te brengen, waarna de E.H.D. het ter ver
dere behandeling naar het Academisch
Ziekenhuis overbracht.
In de Stedelijke Werkinrichting zijn
in de afgeioopen week opgenomen:
Dinsdag 7 Juni 52 volw. personen
Woensdag 8 Juni 52 volw. personen
Donderdag 9 Juni 51 volw. personen
Vrijdag 10 Juni 50 volw. personen
Zaterdag 11 Juni 52 volw. personen
Totaal 257 volw. personen
Dc verkiezingen.
De derde en laatste verkiezingsdag is vrij
kalm verloopen. Wel maakt het Duitsche
Nieuwsbureau melding van sommige geval
len. dat een Sudeten-Duitscher door
Tsjechen werd aangevallen en gewond, doch
veel te beteekenen hebben deze incidenten
toch niet. Alleen te Warnsdorf, in Noord-
Bohemen, nam de tegenstelling een oogen-
blik gevaarlijke vormen aan. toen een 47
Sudeten-Duitschers werden gearresteerd,
nadat 2 waren gewond, maar hun vrijlating
waarvoor gedemonstreerd werd deed
de rust terugkeeren.
Voor zoover zij bekend zijn, bevestigen de
uitslagen van dc verkiezingen in de Sude-
ten-Duitsche gebieden de aanwijzingen van
de beide voorgaande verkiezingsdagen op 22
en 29 Mei. In de plaatsen met Duitsche
meerderheid verkregen de Henleinisten 65
tot 85 procent der stemmen De sociaal-de
mocraten verliezen 50 tot 80 procent hunner
aanhangers.
Het merkwaardigste verschijnsel van deze
drie verkiezingsdagen is de massale over
gang der Duitsche communisten naar de
Henleinisten. In sommige plaatsen heeft 90
procent der communisten voor Tlenlein ge
stemd. Dit stelt degenen in het gelijk, die
beweerd hebben, dat de vooruitgang, die de
Sudeten-Duitsche partij de laatste jaren
geboekt heeft, vooral in economische en
sociale, eerder dan in nationale overwegin
gen gezocht moeten worden.
De sociaal-democraten en de nationale
socialisten zijn iets vooruitgegaan.
Ook de Slowaaksche volkspartij van mgr.
Hlinka, is vooruitgegaan, doch heeft ner
gens meer dan veertig tot vijf en veertig
procent van de stemmen behaald.
In 3235 gemeenten met een Tsjecho-
slowaaksche 1000 gemeenten met een Duit
sche en 160 gemeenten met een Hongaar-
sche meerderheid zijn geen verkiezingen
gehouden, omdat de partijen tot overeen
stemming gekomen waren over de verdee
ling der zetels, of omdat er maar één lijst
met candidaten was ingediend. In werke
lijkheid zijn dus slechts verkiezingen ge
houden in 3829 gemeenten, waarvan 2560
Tsjechoslowaaksche, 891 Duitsche, 5 Pool-
sche, en 373 Hongaaische.
In Iglau meldt het D.NB. zijn Tsjechen
uit de omgeving, zonder stemgerechtigd te
zijn, met talrijke autobussen naar de stad
gebracht, waar hun stembiljetten werden
verstrekt. Bevoegde instanties der Sude
ten Duitsche partij verklaren reeds thans,
dat zij de resultaten der gemeenteraads
verkiezingen in Iglau niet zullen erkennen
wegens dit bedrog. Zij eischen een nieuwe
verkiezing.
In enkele plaatsen hadden na afloop der
verkiezingen demonstraties plaats, waarbij
de politie moest optreden, o.a. te Brotos-
lava, waar 20 gewonden vielen en eenige
arrestaties werden verricht.
Nadat de Henleinisten te Jihlave een
stembureau waren binnengedrongen, is
Hott, de lijstaanvoerder van de nationale
socialisten, die zich in het lokaal bevond,
door een beroerte getroffen en overleden.
Hott was een neef van president Benesj.
De geheele stad is in verband hiermede in
den rouw. De politie is in alarmtoestand
gebracht.
Rede van Rudolf Hess in Slcttin.
In aanwezigheid van Hitier heeft Rudolf
Hess tijdens een betooging te Stettin, die
door 500.000 personen uit Pommercn be
zocht werd. een rede uitgesproken, waarin
hij o.a. zeide:
Hoe armzalig zijn de menschen daarbui
ten in de wereld, die gelooven, dat Adolf
Hitler zou kunnen streven naar oorlog en
vernieling. Hij kent den oorlog, hij weet,
dat deze het einde zou beteekenen van zijn
vredelievende plannen. Hij weet nog meer,
n.l. dat een Europeesche oorlog het einde
zou beteekenen van de cultuur van Europa;
ik wilde, dat allen, die verantwoordelijke
posten bezetten bij andere volkeren, den
oorlog even goed zouden kennen ols hij en
er zich evenzeer van bewust zouden zijn wat
een oorlog voor het lot van Europa betee
kent. Bijna nooit heeft men zoo lichtvaar
dig gespeeld met het lot der volkeren als
In deze laatste weken, in welker aan ge
beurtenissen rijke middelpunt een staat
stond, die als zoodanig slechts dank zij de
leugen van Versailles bestaat en die dank
zij die leugen de wereld in opwinding ver
mag te brengen. De plechtige beloften, die
aan de minderheden van dien staat zijn ge
geven, zijn gebroken. Steeds vreeselijker
worden de minderheden ontrecht, geterrori
seerd en mishandeld. Steeds weer zijn de
leden van het niet-Tsjechische volksdeel
neergeslagen, alleen omdat zij geen Tsjechen
zijn. Helder en duidelijk staat voor aller
oogen: ten eerste deze staat is klaarblijke
lijk niet bij machte orde en rust binnen zijn
grenzen te handhaven, ten tweede: deze
staat is geworden tot een haard van gevaren
voor den vrede in Europa.
Het beteekent den vrede in Europa te
bedreigen, wanneer men plotseling mobili
seert, zonder het geringste motief mobili
seert. Maar deze staat mobiliseert niet al
leen, bliksemsnel heeft hij aan de grenzen
tusschen hem en zijn nabuur een toestand
opgeroepen, die practisch een soort oor
logstoestand is. De eene provocatie van dén
nabuur is op de andere gevolgd.
Als motiveering voor dit gevaarlijke
optreden is de wereld bekend gemaakt,
dat bij geruchte verluid heeft, dat Dgfe
sche troepen zich in de richting va»
de grens bewogen. Een niet bewezen
volkomen onwaar gerucht is dus vol
doende om te spelen met een afschu.
welijken oorlog. Aan niemand anders
dan aan den Fuehrer hebben Europa en
de wereld het te danken, dat dit spel
niet tot een catastrophe heeft geleid.
Het is slechts verwonderlijk, dat in hun
angst waarschijnlijk waanzinnig ge-
wordenen niet zoo spoedig mogelijk tot
rede gebracht zijn door staten, die in
vloed op hen hebben.
In plaats daarvan hebben wij beleefd, dat
in ieder geval in het openbaar door een
groot deel der radiozenders, door commu
nique's in de pers enz. een stroom van las
ter en feitenverdraaiingen uitgegoten lï
tegen hen, wien alleen het te danken is, dat
Europa niet in vlammen staat. Toen echter
gebleken was, dat Duitschland niet rea
geert op de provocaties, wilden plotseling
buitenlands allen vredesengelen zijn ge
weest.
Voortgaande verklaarde Hess, dat de vol
keren zelf even weinig, als ooit den oorlog
willen. Er leven nog te veel frontsoldaten
onder de volkeren cn de frontsoldaten in
de geheele wereld willen den vrede. „Ik kan
mij in ieder geval niet indenken, dat de
werkelijke oudstrijders van andere volke
ren goedkeuren, dat hun dapperheid en
de dapperheid hunner kinderen misbruikt
wordt om oorlogsoprulers hun handwerk
mogelijk te maken".
Tenslotte waarschuwde Hess er voor
Dultschland's vredelievendheid voor zwakte
te houden.
Besprekingen worden geopend.
De raad der ministers van politieke
departementen is Zaterdag bijeen ge
weest onder voorzitterschap van Hodza
en heeft definitief het besluit der
regeering bevestigd ais basis voor de
onderhandelingen met die Sudeten-
Duitschers te nemen eenerzijds het
door de üegeering uitgewerkte natio
naliteiten statuut, anderzijds het op 8
Juni door de gevolmachtigde afge
vaardigden van Heniein, Kqndt, Peters
en Roche aan den minister-president
overhandigde memorandum.
Morgen beginnen op deze basis de be
sprekingen.
De regeerlng heeft voorts de vertegen
woordigers der Poolsche en Hongaarsche
groepen en partijen uitgenoodigd te komen
praten over de kwesties der nationaliteiten
Intusschen wordt te bevoegder plaatse het
memorandum van Heniein nader bestu
deerd
De Britsche majoor Sutton Pratt is naar
Praag vertrokken, om aldaar op te tre
den als tweede militaire attaché, teneinde
den militairen attaché Iji zijn normale
füncties te helpen. Voorts zal hij, naar
Reuter verneemt, alle Incidenten onder
zoeken. welke zich kunnen voordoen, ten
einde de feiten hiervan aan zijn regeering
te rapporteeren.
N. C. H. K. te L. Behandelen met citroen
sap. Daarna uitwasschen.
In de week van 7 t/m. 11 Juni werden in
Nederland 32 faillissementen uitgesproken.
DE ALGEMEENE TOESTAND.
Tsjecho-Slowakije en Spanje.
Eden ziet geen reden voor
optimisme.
Tsjecho-Slowakije en Spanje beheer-
schen volledig de algemeene politiek.
De verkiezingen in Tsjecho-S8owakije
brachten geen verrassingen meer. Des te
opmerkelijker is de rede van Rudolf Hess
te Stettin, men zie hierachter. Deze rede
past geheel in het kader van de felle aan
vallen der Duitsche pers tegen Praag. De
Fransche pers reageert daarop niet min
der fel.
De „Petit Parisien" schrijft, dat het
vooruitzicht op een regeling te Praag
Duitschland in het geheel niet schijnt te
bevallen. Berlijn schijnt tot eiken prijs de
tweedracht tusschen Tsjechen en Sude
ten-Duitschers te willen handhaven. De
„Figaro" schrijft, dat de regeering te
Praag, op het oogenblik dat zij de groot
ste moeite doet om een regeling tot stand
te brengen, het voorwerp is van een on
gehoord ergerlijke perscampagne. Men
vraagt zich overal af of de Duitsche re
geering niet eenvoudig verbitterd zou zijn
bij de gedachte, dat haar zoogenaamde be
schermelingen voldoening zouden kunnen
krijgen. De „Populaire" herinnert er aan,
dat de „Boersen-Zeitung" van de Tsjechen
heeft gesproken ais van een stam, die het
primitieve stadium van bruutheid nog niet
voorbij is. Goering als vertegenwoordiger
der beschaving tegen barbaren als Masa-
ryk en Benesj! schrijft het blad. Wij zul
len niet bij die dwaling blijven stilstaan,
zij zou zelfs geen vermelding verdienen,
Indien er niet de wil tot chantage uit zou
blijken en indien zij niet een beroep deed
op „het dierlijke in den mensch" in een
toestand, waarin het gezonde verstand
reeds zooveel moeite heeft zich een plaats
te veroveren.
Trots Hess' verzekering over Hitler's vre
deswil blijkt wel duidelijk, hoe geladen de
atmosfeer nog steeds Is In Midden-Europa.
En hetzelfde geldt voor Spanje, al tracht
de Engelsche regeering te kalmeeren, Zoo
zeide b.v. minister Inskip te Hatfield naar
aanleiding van de jongste aanvallen op
Britsche koopvaardijschepen in Spaansche
havens: „Deze zaak is thans in de be
voegde handen van den premier en van
lord Hallfax.
Natuurlijk staan sommige dwazen weer
onmiddellijk klaar, om de situatie gevaar
lijk te maken; de toestand eischt in te
gendeel veel beleid, want we moeten onze
rechten doen eerbiedigen, zonder daarom
de non-interventie-politiek, waartoe we
vrijelijk ten opzichte van Spanje hebben
besloten, te wijzigen".
Maar zelfs tot in conservatieve kringen
begint de boosheid door te dringen.
De conservatieve afgevaardigde majoor
Locker Lampson heeft te Leeds een rede
gehouden, waarin hij zich in bewoordin
gen van een zeldzame felheid tegen dic
tatoren keerde. Onze twee laatste minis
ter-presidenten, zoo zeide hij o.a.. vluch
ten voor Mussolini en Hitier, doch het
oogenblik is gekomen, dat aan deze pira
ten het hoofd moet worden geboden om
hen omver te werpen. Ik hef een denk
beeldig glas op, om een dronk uit te bren
gen op den dood van alle dictatoren en op
de gezondheid van alle bevrijders.
Dat is taal. in deze Engelsche kringen
in langen tijd niet gehoord!
Is het wonder, dat de oud-minister Eden
in een rede voor zijn kiezers te Leaming
ton zeide, ervan overtuigd te zijn, dat er
voor het oogenblik geen grond is voor op
timisme.
Eden zeide, dat de vooruitzichten op po
litiek, noch op handelsgebied, noch op
het gebied van het bedrijfsleven een der
gelijk optimisme rechtvaardigen
Indien wij onze vrijheden willen behou
den zonder langdurigen strijd, moeten wij
in het eigen land een veel grooter krachts
inspanning ontplooien dan tot nu toe is
geschied. De toekomst zal voor een be
langrijk deel afhangen van de vraag, of
wij onze nationale eenheid in de volgende
paar maanden zullen kunnen voltooien en
in hoeverre wij op de basis van die een
heid geestelijk en materieel zullen kun-
kunnen herwapenen.
Indien wij een ramp willen voorko
men, kan dal slechts door een reus
achtige en vereenigde nationale
krachtsinspanning, welke voldoende
groot moet zijn om dien naties, welke
nog steeds in een machtspolitiek ge
looven, tc toonen, dat geweld een wa
pen is, dat den gebruiker er van niet
ten goede kan komen.
Niemand,'aldus vervolgde Eden, zal
den wensch der regeering, een pacifi
catie van Europa te bewerkstelligen,
dwarsboomen, maar dat mag niet ge
schieden ten koste van vitale belangen
van onze nationale reputatie of ten
koste van onze opvattingen over een
betamelijk optreden.
Deze pacificatie zou noch werkelijk, noch
duurzaan^ zijn, wanneer zij tot dien prijs
zou tot stand komen. Zij zou een werke
lijke pacificatie later veeleer moeilijker
maken, aldus Eden. Door een politiek van
concessies tegenover geweld, kan men tij
delijk een pacificatie bereiken, doch op
die manier zal de vrede niet van langen
duur zijn. Het is een ernstig zelfbedrog,
te veronderstellen dat dit wel zou kun
nen.
Eden handhaaft dus zijn vroeger stand
punt.
De Amerikaansche minister Huil
heeft op een persconferdentie ver
klaard. dat het departement van Staat
den verkoop van vliegtuigen, welke ge
bruikt zouden worden tege'n weerlooze
burgers, zou afraden.
Ten aanzien van de bombardementen
op burgers in Spanje en China zeide hij
dat de Vereenigde Staten een leder zou
den doen weten, dat zij zoowel het bom
bardeeren aks de materieele aanmoediging
er van veroordeelen. Deze veroordeeling is
gericht aan het adres van Amerikaansche
fabrikanten van bommenwerpers, doch ook
aan dat van vreemde mogendheden
Dit standpunt van het departement van
buitenlandsche zaken zal worden kenbaar
gemaakt aan het Amerikaansche volk. de
vliegtuigfabrikanten en de buitenlandsche
legeeringen.
FRANKRIJK.
Frossard en Fiandin aan het woord.
Op het departementaal congres der re-
publikeinsch socialistische unie heeft de
minister van openlbare werken, Frossard,
een rede uitgesproken, waarin hij o.m. ver
klaarde. dat onder de huidige omstandig
heden instabiliteit der regeering het land
bloot zou stellen aan de ernstigste gevaren.
De oplossing van problemen als ouder
domspensioen voor arbeiders en gezinstoe
lagen voor den landbouw is niet onmid
dellijk mogelijk. De eerste minister heeft
de tweevoudige taak te waken voor de vei
ligheid van de grenzen en den munt te
verdedigen. Het kabinet-Daladier moet
men als bekleed met het algeheele ver
trouwen der natie voelen. Tenslotte deed
Frossard een beroep op de eenheid der
meerderheidspartij en
Op het regionaal congres van de demo
cratische alliantie heeft Fiandin een rede
uitgesproken, waarin hij zeide, dat de
ernstigste bedreiging voor den vrede en de
veiligheid van Frankrijk in den Spaan-
schen oorlog is gelegen. Hij betreurde het,
dat een min of meer door Moskou geïnspi
reerde minderheid de natie langdurige ge
varen doet loopen, welke in strijd zijn met
de klaarblijkelijke belangen van Frankrijk.
Fiandin eischte een streng in acht nemen
van de niet-inmengingspolitiek en samen
werking met Italië tot kalmeering in de
Middellandsohe Zee en in centraal-Europa.
Het is onmogelijk, aldus verklaarde Fian
din, dat Frankrijk zich laat meesleepen in
een oorlog, voordat alle methoden tot ver
zoening en arbitrage uitgeput zijn om een
conflict te verhinderen. Wat de binnen-
landsohe politiek betreft, keerde spr zich
tegen iedere inflatie. Hij wil een verhoo
ging van de productie en een vermindering
van de bewapeningslasten door onderhan
deling en internationale kalmeering.
ZUID-AMERIKA.
Nationaal-Socialistische propaganda in
Uruguay.
Het onderzoek der parlementaire en
quête-commissie naar den nationaal*
socialistischen Invloed bij het particuliere
onderwijs heeft aangetoond, dat de be
schuldigingen van den afgevaardigde
Frugonl juist waren. De commissie beveelt
daarom aanvaarding van een wetsontwerp
tot het houden van toezicht op het paf"
ticullere onderwijs aan.
21
