BUITENLAND
LEIDSCH DAGBLAD - Vierde Blad
Vrijdag 10 Juni 1938
Een matte of gebruinde teint staat altijd charmant
De strijd in Spanje
De strijd in het
Verre Oosten
Gemeste Piepkuikens 45 d.
de algemeene toestand.
duitschland.
tsjecho-slowakije.
hongarije.
frankrijk.
engeland.
bulgarije.
rusland.
brazilië.
zuid-amerika.
LUCHTVAART
RECHTZAKEN
BURGERLIJKE STAND
VAN LEIDEN
VRAGENRUBRIEK
THIJS IJS OP WEG NAAR HUIS
De Britsche pers over de bombardementen
Het deel van de Brltsche pers, dat
Chamberlain door dik en dun volgt schenkt
aan de bombardementen in de Spaansche
wateren weinig aandacht. Het schijnt, dat
lij beangst zijn de pas verworven vriend
schap met Italië te schaden en de over
winning van Franco in den weg te staan,
waardoor het in werking treden van het
Italiaansche-Britsche verdrag zou worden
vertraagd.
De meer gematigde conservatieve bladen
beijveren zioh hun lezers kalm te houden,
terwijl de oppositiepers zeer verontwaar
digd is.
De schepen welke naar de Spaansche
wateren gaan, kennen de gevaren, welke
hieraan verbonden zijn en berekenen het
voordeel. Bovendien zijn deze schepen zel
den Bngelsch, op de vlag na, welke zij
voeren. Sommigen hebben Grteksche
eigenaars.
De Times daarentegen is van mcenlng,
dat de schepen recht hebben op bescher
ming. aangezien de aanvallen niet meer
normaal risico zlin.
Het blad verwijst naar het gebruik van
strijdgassen in 1915 en het gebruik van gas
door de Italianen in Abessynië, toen zij
neesden niet voor het aanbreken van den
segentljd gereed te komen met de verove
ring Het blad stelt voor veiligheidszones
in te stellen, welke geheel gedemilitari
seerd zlin en des nachts verlicht, zoodat de
vijandelijke vliegtuigen zich niet zullen
kunnen vergissen.
De Daily Herald schrijft, dat het Brit-
sche volk niet spoedig kwaad wordt, doch
thans is het bezig kwaad te worden.
Protesten hebben geen gevolg en men
moet thans minstens dreigen tot daden
over te gaan. Dit zal zonder twijfel vol
doende zijn, evenals na de conferentie van
Won.
Het blad waarschuwt tenslotte Chamber
lain tot handelen over te gaan. voor de
woede van het volk tot uitbarsting kamt.
Gevangenen aan het werk.
Het tekort aan geschoolde arbeiders
heeft den autoriteiten aanleiding gege
ven tot ln de gevangenissen toe arbeids
krachten te recruteeren. welke voor de
Industrie noodlg zijn.
Een. circulaire van den arbeidsdienst re
gelt de tewerkstelling van gevangenen.
Een onderzoek heeft aangetoond, dat
thans meer dan 8000 geschoolde metaalar
beiders in de gevangenissen opgesloten
zijn.
De besprekingen worden
voortgezet.
De Sudeten-Duitsche afgevaardigden
Kundt, Peters en Roche, zijn gisteren
door Hodza ontvangen. Deze afgevaar
digden zijn de gevolmachtigden van Hen-
leln voor de onderhandelingen met de re
geering Het belang dezer bespreking
blijkt uit de omstandigheid, dat Kundt
;isteren een nieuw memorandum aan
lodza heeft overhandigd met de practi-
«he eischen van zijn partij.
■Na bestudeering van het memorandum
(n na het opstellen van een rapport door
de juridische deskundigen der regeering
zal het beperkte comité een besluit nemen
over de vraag of het aanvaard kan wor
den als basis voor de onderhandelingen
el eventueel kan worden opgenomen ln
het door de regeering voorbereide min-
erhedenstatuut.
De partij van Henleln heeft een begin
gemaakt met de publicatie in de partij
iers van denamen der Duitsche kinderen
n Sudetendorpen, die Tsjechische scho
len bezoeken.
Om pressie te oefenen!
Volgens de „Presburger Zeltung", een
oafhankeltJk llnksch orgaan, zou de lei-
oer der Amerikaansche Slowakendelegatle
Hletko, Hodza beloofd hebben bij Hllnka
"■appen te doen om hem er van te over-
tulgen, dat het onmogelijk is te strijden
wor de overeenkomst van Pittsburg door
Rn blok te vormen met de vijanden der
republiek.
Gouwleider Hans Krebs heeft ontkend,
'-at hij gedurende de Pinksterdag te Wee-
aen een onderhoud zou hebben gehad
bet Henlein, zooals werd medegedeeld
De betrekkingen tot het buitenland.
Tijdens de debatten in de Kamer over
'e landbouwpolitiek heeft de minister van
landbouw, Sztranyawszky, o.a. gezegd:
■Onze uitvoer hangt af van de betrek
kingen, welke wij onderhouden met an-
:tre landen. De betrekkingen tusschen
twee landen kunnen economisch en poli-
tok zijn. Wij moeten de voorkeur geven
tan landen, waarmede wij politiek ver-
tonden zijn. Met de landen, waarmede wij
reeds verbonden zijn, moeten wij op de
eerste plaats de betrekkingen onderhou
ten, doch dit beteekent niet, dat wij ons
rellen laten exploiteeren.
Deze laatste woorden werden door de
linkerzijde luide toegejuicht, en begroet
de woorden: „Wij hebben reeds lang
tewacht op het uitspreken van deze woor-
itn."
MEXICO.
Op vreemde vliegtuigen
zal worden geschoten.
Ouderdomspensioen.
Daladier heeft gisteren in de Kamer
naar aanleiding van een nog al wild debat
over het werpen van bommen op Fransch
gebied o.a. gezegd.
„De Kamer zal begrijpen dat de regee
ring niet van zins is. ln de beraadslagin
gen, die de Kamer heden bezig houden, een
debat over de bultenlandsche politiek in te
lasschen. Aan die politiek immers zal een
afzonderlijke bespreking te zijner tijd wor
den gewijd. Ik moge echter den afgevaar
digden doen weten, dat het momenteel nog
onmogelijk is, de herkomst van de vlieg
tuigen, die ons grondgebied met 26 bommen
bestrooiden, vast te stellen. Bomscherven
zijn door onze technici bijeengegaard. Die
scherven dragen opschriften, welke zullen
worden onderzocht. Met dit werk, dat ern
stige gevolgen kan hebben, is men thans
doende in het arsenaal van Toulouse.
Welke ook de uitspraak van de technici
zal zijn ik sluit me er bi) voorbaat bij aan.
Het belangrijkste is intus9chen dc aan de
grens genomen maatregelen te voltooien,
om een einde te maken aan een lankmoe
digheid, welke reeds te lang heeft geduurd.
Voortaan zal, zoodra een vliegtuig,
van welke nationaliteit ook, onze grens
passeert, direct het vuur worden ge
opend. Ik. zelf heb daartoe opdracht
gegeven en ik heb de zekerheid, dat de
bevelen zullen worden uitgevoerd."
Daladier deelde voorts nog mee. dat een
volledig eskader jachtvliegtuigen thans
nabij de grens is gestationneerd en voort
durend patrouille - vl uch ten onderneemt.
De Kamer heeft zich gisteren overigens
bezig gehouden met het vraagstuk van dc
toekenning van pensioen aan oude arbei
ders. De commissie voor sociale aangele
genheden stelde een motie voor. waarin de
regeering wordt uitgenoodigd deze aange
legenheid bij wetsontwerp te regelen.
Minister-president Daladier betoogde,
dat een dergelijke procedure onmogelijk is
en dat deze hervormingen bij de wet tot
stand moeten komen, doch zonder de open
bare financiën te zwaar te belasten.
De Kamer heeft met algemeene stemmen
een communistisch amendement op de
motie van de commissie aanvaard, waarir
aan de regeering wordt gevraagd een wets
ontwerp ln te dienen vóór het einde van
de zitting.
Aankoop van vierhonderd vliegtuigen.
Het ministerie van luchtvaart maakt be
kend, dat de regeering toestemming heeft
gegeven, om vierhonderd vliegtuigen te
koopen bit twee Amerikaansche onderne
mingen. Tweehonderd vliegtuigen zijn be
stemd voor algemeene verkenningsdiensten
en tweehonderd zijn voor oefeningen van
vergevorderden. De luchtvaartcommissie,
welke een bezoek heeft gebracht aan de
Vereenigde Staten, heeft deze bestellingen
aanbevolen.
Amilda-crême, die tevens zoo goed is voor de huid, is verkrijgbaar in deze twee begeerde teinten. Mat en Bruin. Doos 50 en 25 ct.
2800 (Ingez. Med.l
Incident aan de Gireksche grens.
Naar pas thans bekend ls geworden,
heeft zich twee dagen geleden aan de
Grieksch-Bulgaarsche grens een bloedig
incident afgespeeld. Bij een schietpartij,
die door tot nu toe onopgehelderde oor
zaak tusschen een Bulgaarschen en een
Griekschen grenspost ontstond, werden
twee Grieksche grenswachten gedood. Bei
den hadden zich volgens de lezing, die
men te Sofia van het voorgevallene geeft,
op Bulgaarsch gebied bevonden.
Béla Kun veroordeeld.
Van betrouwbare zijde werd uit Moskou
liet bericht ontvangen, dat de beruchte
communist Béla Kun. die tijdens het
schrikbewind in Hongarije zooveel onschul
dig bloed heeft doen vloeien, tot vijftien
jaar zware gevangenisstraf is veroordeeld
en in een van de talrijke gevangenenkam
pen is opgesloten.
Het aantal politieke gevangenen, dat in
deze kampen verblijft, wordt op 2*/i mlllioen
geschat.
Uitwijzing van buitenlanders.
De regeering heeft een nieuwe wet uit
gevaardigd op de uitwijzing van vreem
delingen. Volgens deze wet zal uitwijzing
geschieden op grond van een reeks ge
wone misdaden en voorts ook van vergrij
pen tegen de souvereinlteit van den staat,
tegen de sociale en de politieke orde, de
openbare orde en de moraal, benevens te
gen de nationale waardigheid en de
volkshuishouding. Buitenlanders, die lan
ger dan 25 jaar in Brazilië woonachtig
zijn of wier kinderen Braziliaansch on
derdaan zijn, kunnen niet worden uitge
wezen.
De petroleumkwestie.
'n financieele kringen verluidt, dat het
Ntroleumconflict wellicht zal worden ge
peld door teruggave der bezittingen aan
fun vroegere eigenaars, die hiermede tien
tor mogen werken, na afloop waarvan zij
Miter weer aan de regeering terugkomen.
"it geschil tusschen Peru en Ecuador.
J'lfens berichten uit Washington zou Ecua-
'Jr het voornemen hebben de regeering
Vereenigde Staten te verzoeken vriend-
'tappeüjk te intervenieeren in het conflict
tol Peru.
Dorpsveldwachter (tot spraakzieke ver
balisante) „Dacht es effentjes dame, ik
krijg schrijfkramp." (Humorist).
De luchtbombardementen.
Nog steeds houden de luchtbombarde
menten van koopvaardijschepen aan.
Nader wordt gemeld dat niet vijf, doch
vier leden van de bemanning van het Fran,
sche schip Brisbane zijn gedood. Vier ande
ren, waarbij de kapitein van het schip, zijn
ernstig gewond. Zes leden van de beman
ning hebben lichtere verwondingen opge-
loopen. Het bombardement geschiedde bij
helder maanlicht. Er werden vier bommen
geworpen en later werd met mitrailleurs op
het schip geschoten. Het schip is op strand
gezet.
Behalve den Engelschen waarnemer werd
ook nog een Engelsch scheepsagent gedood.
Het Brltsche schip Stanray is nabij Ali
cante met mitrailleurs beschoten, doch is er
goed afgekomen.
llit Madrid wordt gemeld, dat een
schip van onbekende nationaliteit op 15
km. ten Noorden van Castelion werd
gebombardeerd.
Volgens dc eerste berichten zijn bij
het bombardement tien personen ge
dood en negentien gewond.
In over het algemeen goedingelichte offi-
cieele kringen blijft men een stilzwijgen in
acht nemen omtrent de maatregelen, die
Engeland overweegt, om een afdoend ant
woord te geven op de aanvallen der Spaan
sche vliegers op Britsche schepen en eigen
dommen.
In Brltsche diplomatieke kringen wordt
medegedeeld, dat de regeering in ieder ge
val niet overweegt, om een systeem van pa
trouilleering door vliegtuigen in te stellen,
zooals in sommige Engelsche bladen werd
voorgesteld
Lord Halifax heeft zich over de aangele
genheid telefonisch verstaan met den mi
nister-president, die nog steeds in Hamp
shire vertoeft.
Men is van gevoelen, dat de actie der
rechtschen ten doel heeft de bemanningen
der Britsche schepen er toe te brengen te
weigeren naar havens te vertrekken, welke
blootstaan aan bombardementen uit de
lucht en de verzekeringspremies zoodanig
te doen opvoeren, dat het ondoenlijk is te
.'aren.
De Italiaansche bladen zijn eenigszins
verontrust door de reactie in Engeland. Zij
laten de mogelijkheid doorschemeren van
een op handen zijnde actie van het Lon-
densche kabinet in de verschillende Euro-
peesche hoofdsteden. Zij schrijven de Brit
sche regeering verscheidene plannen toe,
in het bijzonder het plan tot bijeenroeping
van een conferentie der staten, die de con
ventie van Nyon hebben onderteekend. In
een artikel schrijft de „Tribuna", dat men
zich in Engeland ten onrechte verontwaar
digt over het bombardeeren van een paar
koopvaardijschepen. Hlexaan wordt toege
voegd, dat de Britsche feeders en koop
lieden wel weten, dat „men niet in den
regen loopt, zonder nat te worden". Ten
slotte schrijft het blad: „het anti-fascisme
is er in geslaagd zich aan te dienen onder
den dekmantel van de vaderlandsliefde en
het zou ijdel zijn te willen verheelen, dat
de incidenten der laatste dagen Franco
veel sympathieën hebben doen verliezen,
die hij had weten te verwerven in rechtsche
Britsche kringen.
De niet-inmenging.
De bijeenkomst van de sub-commissie
der niet-inmengingscommissle, welke van
daag gehouden zou worden, is uitgesteld
ten einde den delegaties gelegenheid te ge
ven instructies te ontvangen.
Men hoopt, dat de sub-commissie de vol
gende week bijeen zal kunnen komen.
Van bet front.
De rechtsche strijdkrachten hebben gis
terochtend het Woensdag ingezette offen
sief voortgezet: tegen den middag waren zij
ten Westen van Valbona 4 km. opgerukt. De
druk duurt voort.
De operaties van gisteren zijn wegens
haar mogelijke gevolgen, aldus Havas, be
langrijker dan alle andere operaties in de
afgeloopen maand.
Mijn-exploitatie uitsluitend
door Spanjaarden.
Krachtens een te Burgos gepubliceerde
nieuwe mijnwet, mogen concessies voor de
exploitatie van mijnen alleen verleend wor_
den aan Spanjaarden of aan Spaansche
concerns, welke zijn opgericht en gehuis
vest in Spanje. Minstens 60 procent van het
kapitaal moet Spaansch bezit zijn, en min
stens 60 procent der aandeelen mogen nier
aan vreemdelingen worden overgedragen.
De voorzitter en tweederde der leden van
den raad van commissarissen moeten
Spanjaarden zijn. Ook de directeuren, de
ingenieurs en zoo mogelijk de uitrusting,
moeten Spaansch zijn. Zonder toestemming
van den minister van handel is het ver
boden mljnmateriaal of mijnaandeelen te
verkoopen, af te staan of te verhuren. Zoo
noodig mag de minister de mijneigenaren
dwingen hun mijnen te exploiteeren. en
mag weigering gestraft worden met een
botee van 50.000 peseta's.
V
rar
Wie d(t bord
voor zich ziet
moet éxtro
voorzichtig
zijn, want hij
nadert 'n voor-
ra ngsweg (óók
het verkeer
van (Inks laten
vóórgaan!)
DE POSTVLUCHTEN.
De ..Ibis" is gisteren, van Indië komend, om
halfvjjf op Schiphol geland.
Van het front
Uit Hankau wordt gemeld, dat de Chi-
neesche troepen gisteravond Tsjeng Tsjau
hebben ontruimd. Een aantal buitenland-
sche doktoren en zendelingen heeft gewei
gerd Tsjeng Tsjau te verlaten, toen de
laatste trein vertrok. Zit willen de zieken
en gewonden blijven bijstaan. De stad is
thans geheel geïsoleerd, alle spoorweg- en
telegrafische verbindingen zijn verbroken.
Men verwacht, dat do Japansche troepen
zonder veel moeite de stad zullen kunnen
nemen.
Voorts wordt uit Hankau gemeld, dat de
opmarsch der Japansche troepen langs den
spoorweg van Loenghai de voriee week op
een nieuwen hinderpaal is gestuit: de zich
terugtrekkende Chineesche troepen hebben
op 3 Juni verscheidene dijken tusschen
Tsjeng Tsjau en Tsjoeng Wou vernield en
daardoor een groot gebied onder water ge
zet. Waarschunlijk werden ook andere dij
ken van de Gele Rivier met dynamiet ver
woest, doch deze taktiek kan voor het
oogenblik niet een volledig effect sortee-
ren, daar de periode van hooe water pas
ln Juli begint. Daarentegen zullen de over
stroomingen een zeer belangrijke rol spe
len in de Chineesche verdediging, tenzij de
opmarsch der Japanners naar Hankou
bliksemsnel zou geschieden, hetgeen niet
waarschijnlijk is. De Chineezen ontveinzen
zich niet. dat het doorsteken van de dij
ken ook de ondergang zou betcekenen van
honderdduizenden boeren, die ln deze zeer
dichtbevolkte streek wonen.
Tsjang Kai Sjek blijft optimistisch.
Maarschalk Tsjang Kai Sjek heeft op
vragen van journalisten het volgende
schriftelijk antwoord gegeven: „Dank zij
onzen troepen, die sinds het begin van den
zomer verleden jaar in aantal verdubbeld
zijn, de belangrijkheid en de kwaliteit van
ons materiaal de aanzienlijke verbetering
van het moreel der Chineesche bevolking,
ben ik in staat, aan alle strategische
eischen te voldoen en de operaties te lei
den. zooals ik dat van plan was.
De bombardeering van Chineesche ste
den, welke beoogt het moreel van het Chi
neesche volk te vernietigen, heeft inte
gendeel tot effect, dat het de verontwaar
diging wekt van de 450 millioen Chineezen
die vastbesloten zijn, den oorlog tot het
einde vol te houden met als einde de over
winning. Wij hopen, aldus besluit Tsjang
Kal Sjek, dat de bevriende mogendheden
alle verplichtingen zullen nakomen, die
voortvloeien uit de geldende verdragen en
China nog zullen helpen".
Weer een Chineesche klacht te Genève
De Chineesche gedelegeerde bij den Vol
kenbond heeft den secretaris-generaal een
nota doen toekomen, waarin hij de aan
dacht vestigt op het feit, dat de Japansche
wet op de mobilisatie toegepast wordt op
eilanden onder Japansch mandaat, o.m. de
Marshall en Caröline-eilanden. hetgeen ln
strijd is met het handvest. Een bestudee
ring van het beheer der eilanden onder Ja
pansch mandaat staat op het oogenblik
niet op de agenda der zitting der manda-
tencommissie.
Het z.g. RussischChineesch accoord
Het Japansche telegraaf-agentschap
Domei verklaart op grond van berichten
uit betrouwbare bron te kunnen melden,
dat de sovjet-regeering als voorwaarde
voor haar steun aan de Chineesche regee-
rlng gesteld heeft, dat de regeering te
Hankau accoord gaat met de zes volgende
punten:
1. Gemeenschappelijke verdediging van
de Chineesch-Russische grens:
2. Levering van wapens en munitie aan
Chineesche communistische guerllla-
benden:
3. Erkenning der speciale belangen van
HOOFDONDERWIJZER ONTDOOK
BELASTING.
Voor de Haarlemsche rechtbank stond
heden een hoofdonderwijzer uit Haarlem
terecht, die bij zijn belastingaangifte al
lerlei inkomsten verzwegen had en ook een
loutieve opgave voor de vermogensbelas
ting had ve-strekt. De officier van Justitie
hield een scherp requisitoir, waarin hij
o.a. zelde, dat verd. jarenlang alleen op
gave deed van de gemakkelijk controleer
bare inkomsten en alle andere ontvangsten
wegens bijlessen en het schrijven van boe
ken verzweeg. Juist een onderwijzer. di>
de Jeugd ln moreele deugden moet opvoe
den, dient zelf het goede voorbeeld te ge-
zen. Volgens den officier hoorde verdachte
dan ook niet thuis bij het onderwijs. Daar
hij waarschijnlijk niet vrijwillig ontslag
zal willen nemen, eischte de officier een
maand gevangenisstraf, ten einde verdach
te de verdere uitoefening van zlin beroep
onmogelijk te maken. De verdediger vroeg
vrijspraak op juridische gronden, subs, cle
mentie Verd. heeft Inderdaad in eentijds-
verloop van ongeveer dertig Jaren f 15 000
te weinig aangegeven, maar direct aange
boden een flinke som gewetensgeld te be
talen. De rechtbank zal op 23 Juni uit
spraak doen.
Fa. d. warring zonen
HAARLEMMERWEG 6 - TELEFOON 622.
2622 (Ingez. Med.)
GEBOREN:
Theodora Jacoba Cornelia. D. van F. J. v. d.
Meijden en J. de Beer Johan Geert. Z. van
Ch. S. Weljermans en D. E Verbeek Joseph,
Z. van D. Hanno en W. C. Swanenburg.
overleden:
J. van Vliet. M. 69 j. S. Wassenaar, D. 1 j.
J. G. V. te L. Inlichtingen over jeugd
herbergen zUn te verkrijgen bij mej. A. de
Reede. De Laat de Kanterstraat 7; mevrouw
A. KellenaersDamereau, Maredijk 89 g; Bu
reau V.V.V. Stationsplein, en firma Blitz,
Breestraat 120 en Haarlemmerstr. 163a.
A. G. H. - Het adres fa. De Gruyter ta
's-Hertogenbosch is voldoende.
J. J. te L. - Leiden, Den Haag, Delft,
Rotterdam. Krimpen aan den IJssel, Alblasser-
dam. Papendrecht. Gorlnchem. Ongev. 85 K.M.
W. de K. te L. - Leiden. Utrecht, Vianen.
Beesd, Den Bosch, Eindhoven. Weert. Roer
mond. Sittard, Maastricht. 244 K.M.
j. b. te B. - Lisse, Leiden, Utrecht, Amers
foort. Nijkerk. Putten. Ermelo, Harderwijk, Nun-
speet, Elburg. Oldebroek. Wezep. Zwolle, Licht
mis. Staphorst. Meppel. Steenwijk. Heerenveen.
Gorredjjk. 235 KM.
óe sovjet-unie in de provincies Siankang.
Ninghsia en Tsjinghai;
4. Technische samenwerking tuschen
Rusland en China met betrekking tot den
aanleg van een spoorlijn tusschen de sov-
jet-unie en China.
5. Uitnoodiging van Russen als opperste
adviseurs van de Kwomintang-regeering:
6. Wijziging van de Chineesche bestuurs
organisatie ln overeenstemming met de
wenschen der sovjet-regeering.
16. De toavenaar Schrillesik was nu dus, kort en goed, ont
maskerd door den pijpenschaduw en door 't uiltje. Pullepoet. Hij
riep tot Thijs: „Beveel die sohaduw toch mij los te laten" maar
Thijs had nu de heele zaak al in de gaten. Hij vroeg de schaduw:
„Zeg mij nu eens waarom je dit doet?"
„Kijk", zei de schaduw, „die uil daar is mijn eigenlijke meester.
Pullepoet: deze Schrillesik heeft hem zoo betooverd, en bijna had hij
nu ook nog de tooverpijp en mij veroverd".
„Aha", sprak Thijs, ..zijn dc zaken zóó gesteld nu, Schrillesik, je
hoorde wat de schaduw mij heeft verteld Houd maar op met je
gegil, en doe precies wat ik nu van je wil je moet de idt weer om-
tooveren tot Pullepoet, en de schaduw zal je straffen als je het
niet doet!"
De schaduw schudt hem nog eens heen en weer, onzacht; die heeft
hem heelemaal in zijn macht, en dus doet Schrillesik wat hem is op
gedragen iets anders hoeft hij ook niet meer te wagen!
3—4 1