STADSNIEUWS
BUITENLAND
DINSDAG 7 JUNI 1938
No. 23985
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
De Bilt
79 sfe Jaargang
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Pinksterweer en
Pinksterdrukte.
Drinkt geen ongekookte
melk!
Dit nummer bestaat uit VIER bladen
EERSTE BLAD
verwacht
VACANTIE-ADRES
LE1DSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIES:
3D Cts. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons BLad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
"Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te ibetalen, - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque-' en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden I.2.3S
per weelc f. 0.18
Franco per pest f. 2:35 per 3 maanden portokosten.'
(voor binnenland f. 0.80 per 3 mad.)
Wisselwerking tusschen stad en
platteland.
De meteorologische dienst te De Bildt
zit veelal in het hoekje, waar de slagen
vallen.
Voorspelt de Bildt mooi weer en de zon
schijnt inderdaad, dan wordt dit aan
vaard als hadden de Bildtsche heeren zelf
de zon aan een touwtje; regent het daar
entegen, dan wordt hem de critiek geens
zins gespaard en zelfs hoort men sarcas
tische opmerkingen als: „de Bildt voor
spelt zonneschijn en d us giet het", „de
Bildt zegt mooi weer, neem je parapluie
maar mee", e. d.
Maar nu de heeren meteorologen het bij
het rechte eind hebben gehad, willen wij
dat ook eens dankbaar signaleeren.
De Pinksterdagen en in het bijzonder de
Tweede Pinksterdag, vormen voor een
groot deel van de menschheid bij uitstek
uitgaansdagen, waarnaar lang tevoren
reikhalzend wordt uitgezien. Er worden
plannen gemaakt en weer verworpen; er
worden verschillende ideeën geopperd voor
een uitgebreid „week-end" in de duinen,
op de meren of, naarmate de financiën
zulks toelaten, in een min of meer luxueus
hotel, doch bij alle voorbereiding blijft
het welslagen voor het grootste deel af
hankelijk van de weersomstandigheden.
Oeen wonder dan ook, dat de belang
stelling voor de Bildtsche weerberichten
stijgt naar gelang het Pinksterfeest na
dert. En ziedaar: die berichten waren dit
maal niet gesteld in Orakeltaal, doch luid
den kort en bondig; 1ste Pinksterdag be
wolkt met kans op eenige regen; 2de Pink
sterdag toenemende kans op mooi weer.
En spijt alle pessimisme van lieden, die
op grond hiervan hun regenjassen en
mantels mitsgaders de overschoenen het
artikel wordt overigens schaars! te
voorschijn haalden, bleef het den eersten
dag, behoudens een enkel buitje, droog,
hield de zon zich ook verscholen ach
ter het wolkendek.
Doch dergelijke omstandigheden worden
door hen, die in uitgaansstemming ver-
keeren, doorgaans gunstiger beoordeeld,
dan door de thuisblijvers, die medelijdend
tegen eikaar zeggen, dat de afwezige fa
milieleden „het aan Zee of op het water
nog wel erg koud zullen hebben", terwijl
de gewaande slachtoffers in werkelijkheid
van koude niet den minsten last hebben
gehad.
Toen kwam. met stralenden zomer-
schen zonneschijn, de Tweede Pinkster
dag, een dag. zooals elke zomer ze maar
«r.kele geeft. Een dag, die alle plannen,
ongeacht of die een verblijf in de bos-
fchen dan wel op het water omvatten,
volledig tot hun recht deed komen.
Per trein, tram, autobus of fiets ont
vluchtten de stadsmenschen de plaats
hunner dagelijksche werkzaamheid om
„ergens" van de vrije natuur te genieten;
de stad trok naar de provincie en omge
keerd de provincie naar de stad, waar zij
in de steedsche geneugten, als daar zijn de
bioscopen, afleiding zocht voor haar be
slommeringen van allen dag.
Zoo werd overal in den lande gisteren
intens genoten van het prachtige zomer
weer, dat tot laat in den avond een ver
blijf in de open lucht mogelijk maakte.
Met zongeblakerde gezichten, de huid
«enigszins pijnlijk door de ongewoonte
van den feilen zonnebrand, keerden de
stedelingen 's avonds naar hun woningen
terug, lichamelijk vermoeid, doch geeste
lijk gesterkt door den stralenden zonne-
'ag zonder zorgen in de vrije natuur
Ook al beperkte die vrijheid zich slechts
tot een enkelen vierkanten meter, zooals
op het strand in enkele badplaatsen het
geval was11
Bij de Ned. Spoorwegen is het bijzonder
druk geweest, vooral gisteren waren de
treir.en zóó vol als in geen jaren geweest
ik. Door de groote drukte kregen verschil
lende treinen vertraging en kwam de laat
ste trein uit Utrecht een half uur te laat
alhier aan.
De opbrengst op de N.Z.H.T.M.-lijnen in
en om Leiden, bedroeg over beide Pmk-
serdagen circa f.7130, dit is ongeveer
t. 2000 meer dan het vorige jaar.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
N'ieuwc inschrijving
Burgers' Hoenderparken N.V.. Leidsche-
weg 253 Voorschoten. iNed. Staatscourant
H Febr. 1938, nr. 31/287). Directeur: T.
Burgers, Voorschoten. Maasch. kapitaal:
410.000.—, geheel geplaatst en gestort.
Wijziging: Wed. J. van Kempen. Koude
kerk a.~d. Rijn, Hoogewaard B. 31. Brood-
en koekbakkerij. Overleden: Eigenaresse:
*ed. p A c. van Kempen—Kuyper, d.d.
'4 April 1938.
De politie alhier heeft op verzoek van
Zeister politie nog aangehouden den
«-jarigen S. G K. wegens vermoedelijke
'nedepiechtigheid aan een aldaar gepleeg
de inbraak, in verband waarmede reed
'etder J. van L. alhier werd gearresteerd.
In verband met besmettingsgevaar.
Aangezien zich in de omgeving van Lei
den gevallen van Febris Typhoidea (ty
phus) voordoen, raadt de directeur van
den Gem. Geneeskundigen en Gezond
heidsdienst alhier dringend aan geen on
gekookte melk te gebruiken.
PLANTSOEN-CONCERT.
Donderdag as. zal het tweede van de
tien zomerconeerten gegeven worden in het
Plantsoen (Musis Cacrum).
Dit concert wordt verzorgd door de Har
moniekapel „T en D.", directeur de heer H.
J. A. Bokhove en zal aanvangen te 8 uur
precies.
Het progTamma luidt: 1. Jour de Fête.
marsch J. Turgeol; 2. Le Calife de Bagdad,
Ouverture de Boieldieu; 3. Wiener Prater-
legen, wals S. Translateur; 4. Lohengrin
Mélange sur i'opéra R. Wagner. Pauze
5. Silent Herees, marsch Th. Bidgood; 6.
2de Grande Ouverture L. Langois; 7. Inter-
rompue. wals L. Montague; 8. La Dame
blanche, fantaisie de Boieldieu: 9. Die
Post im Walde H. Schaffer; 10. With Sword
and Lanse H. Starke.
Mocht het concert door .slecht weer"
niet kunnen doorgaan, dan zal dit tijdig
bekend worden door middel van de beken
de borden aan het politiebureau, Zonne-
veldtstraat, het politie-posthuis aan de
Steenstraat en de brugwachters-post
huizen.
AUTOTOCHT OUDEN VAN DAGEN EN
GEBREKKIGE KINDEREN.
Men schrijft ons:
Alweer! Ja, het Comité is nog niet klaar
met zijn arbeid. 34 auto's met 110 plaat
sen is een aardig aantal voor een dorp,
maar voor een stad als Leiden met 70.000
inwoners en honderden oudjes boven de 70
is het een druppel in een glas water.
Nog minstens 30 auto's komen we te
kort, de rest willen we bijhuren, want dit
jaar zal er, in afwijking met vorige ja
ren, geen boottocht zijn. Alle oudjes die
willen, gaan per auto of bus naar den Die
rentuin en hopen daar een fijn onthaal te
vinden, als ook de leveranciers van koek
jes en snoep, de hand over het hart willen
strijken en voor het goede doel nog één en
ander schenken.
De 21ste Juni nadert met rassche schre
den; de Zondagsche kleeren liggen al
klaar, de zon zal haar best doen, wie doet
de rest?
Aangifte voor auto's en goede gaven:
Mej. van der Velden, Rapenburg 19, Giro
nummer van het Comité is: 327568.
AANBESTEDING.
Uitslag van de aanbesteding gehouden
door het Bestuur der Ver. van Chr. Fröbel
scholen alhier voor hét uitbreiden met één
lokaal en het verbeteren van het school
gebouw aan den Heerensingel hoek School
straat te dezer stede, luit als volgt:
Leo Zitman, Leiden f. 10.110: Bouter
en Harte veld. Leiden f. 10.923; Jan van
Riet, Leiden f.9999; W. Hennepman, Lei
derdorp f. 10.200: Chr. Pret, Leiden f. 13.790.
A. G. van Osnabrugge en Zn.. Leiderdorp
f. 10.990: Marcelis. Leiden f. 11.545; P. v.
Royen. Leiden f. 10.450: I. Th. Cornet, Lei
den f. 10.873: K. Imthorn. Noordwijk aan
Zee f.9675; C v. d. Wiel, Noordwijk aan
Zee f. 10.400: Gebrs. Bosch. Delft f.9744;
Gebrs. Oosterom, Warmond f. 10.700;J. F.
de Bes, Noordwijk aan Zee f. 10.911: W. en
L. Guyt. Katwijk aan Zee f.8684; A. v.
Duyn. Noordwijk f.9760; J. den Hollander.
Katwijk aan Zee f. 10.145.
De begrootrng bedroeg f 9200.
Het werk is gegund aan W. en L. Guyt
te Katwijk aan Zee voor f. 8684.
De heer H. J. Visser, dansleeraar te
dezer stede, die met zijn echtgenoote heeft
deelgenomen aan een werelddanscongres
te Fariis, behaalde aldaar het diploma mo
derne dansen 1"3R. De heer Visser maakte
bovendien deel u't van de internationale
jury voor het officieele wereld-danskam-
pioenschap.
Njet de heer J. A. Mete, doch de
heer J A. Metz alhier is geslaagd voor het
examen anothekersassistent; de naam van
den geslaagden examinandus voor het
<-oorlooDig machinistendiploma was de heer
A. P. J. Steilte],
B. en V/. van Leiden hebben het uit
voeren van rioleerings- en bestratings-
werken ten Zuiden van de Sitterlaan ge
gund aan Gebrs. Sehouls, aannemers te
Leiderdorp voor de som van f. 13.249.
Tijdens de Pinksterdagen bracht de
Chineesche gezant uit den Haag. met de
leden der Chineesche legatie met hun da
mes een bezoek aan Leiden en bezichtig
de met veel belangstelling o.a. Ten ko
renmolen „de Valk" en de molenwoning.
In de Stedelijke Werkinrichting wa
ren in de fgeloonen week opgenomen'
Maandag 30.Mei: 56: Dinsdag 31 Mei. 56;
Woensdag 1 Juni: 55: Donderdag 2 Juni:
55; Vrijdag 3 Juni: 52; Zaterdag 4 Juni:
54 volw. personen. Totaal 328 personen.
DE ALGEMEENE TOESTAND.
Weinig perspectief.
De bombardementen uit de lucht in
Spanje en China trekken steeds meer de
aandacht. Engeland speciaal tracht thans
door het voorstel naar Spanje een commis
sie van onderzoek te zenden, verderen
voortgang te stuiten; voor het Verre Oosten
volstaat men met protesten, die eenvoudig
terzijde worden gelegd
De conservatieve bladen in Engeland be
waren een zekere reserve om de regeering
niet te hinderen doch de liberale bladen en
de organen van de Labour partij uiten zich
zeer heftig. Zij zien het toenemen van de
bombardementen als een gevolg van de po
litiek van Chamberlain en van het Britsch-
Italiaansch verdrag.
De News Chronicle schrijft: „onlangs
vroeg een vooraanstaand Spanjaard mij,
waarom bij Franco protesteeren? Hij kan
toch niets doen. De Britsche regeering kan
er niet onkundig van zijn. dat de bombar
dementen worden uitgevoerd door Duitsche
en Italiaansche vliegers op last van hun
eigen regeeringen, die op het Spaansche
volk nieuwe typen vliegtuigen probeeren en
nieuwe projectielen alsmede het effect van
bombardementen uit de lucht op de bur
gerbevolking. Da rapporten hierover worden
geregeld opgezonden naar Rome en Berlijn"
De Daily Herald, het orgaan van de
Labour partij, schrijft in een kop over een
geheele pagina „Franco spot met protes
ten". Verder schrijft het blad: „wederom
een Britsch schip tot zinken gebracht, vijf
dooden. Te Alicante 27 dooden, waaronder
vele vrouwen. Vijftienhonderd dooden en ge
wonden te Kanton. Dit is het cynische
antwoord van Japan en van Franco met
zijn bondgenooten op de protesten en voor
stellen van de Britsche regeering.
En het Britsche bemiddelingsidee in
Spanje vindt weinig steun. De Franco-re-
geering heeft reeds een nota gepubliceerd,
waarin zij wederom bevestigt nooit een an
dere oplossing te zullen aanvaarden voor
het beëindigen van den oorlog dan een on
voorwaardelijke overgave van den vijand.
Hoe lang nog
Te Royen is het 35ste congres der Fran-
sche socialisten gehouden.
Voor het begin van het congres is het
direct nogal stormachtig toegegaan, omdat
aanhangers van Marcheau Pivert en talrijke
leden van de ontbonden federatie van de
Seine toegang wenschten. Daar het congres-
bestuur den dissidenten toegang bleef wei
geren, protesteerden zij luidkeels en be
toogden zij, dat hun op deze wijze de mo
gelijkheid was ontnomen hun standpunt toe
te lichten. „De beginselen van de democra
tie worden met voeten getreden".
Tenslotte is de uitsluiting van Pivert c.s.
goedgekeurd met 4824 stemmen voor, 3002
tegen en 353 blanco.
Vóór de stemming is nog heftig gedis
cussieerd.
In hoeverre hierdoor van een formeele
scheuring sprake is, zal nog moeten blijken.
FRANKRIJK.
Daladier pleit voor den vrede.
Socialisten-congres.
Bij het onthullen van een monument te
Lyon ter nagedachtenis van de gesneuvel
den van den gezondheidsdienst heeft mi
nister-president Daladier een rede gehou
den, waarin hij o.a. heeft gezegd: „Tijdens
zijn lange geschiedenis heeft Frankrijk het
hoofd moeten bieden aan tallooze gevaren.
Het moet wederom zijn energie en wil terug
vinden, welke het in staat stelden de moei
lijkheden te boven te komen, want een ge
weldige wijziging heeft zich voorgedaan
aan de andere zijde der bergen en stroomen
welke het omringen en wanneer men geen
rekening zou houden met het ontketenen
van de brute krachten, dan zou ons lot wor
den meegesleurd door den storm.
In deze oude wereld, welke te dikwijls
wordt beheerscht door omwentelingen van
bruut geweld, blijft Frankrijk een der laat
ste haarden van het oude ideaal van vrij
heid en menschelijke waardigheid. Het be
staan van Frankrijk is nauw verbonden aan
het heil van alles wat den mensch aan hoop
in zich draagt. Frankrijk is vast besloten
Frankrijk te blijven, het zal niet toestaan,
dat het geweld de scheidsrechter wordt in
menschelijke betrekkingen, wij willen den
vrede bewaren, want de liefde, welke wij
dezen toedragen is geen bewijs van zwak
heid. Wij zullen de gevaren te boven ko
men, wij staan in deze taak niet alleen, an
dere mogendheden zijn bezield met den
zelfden geest, zij hebben ons onlangs hier
van een schitterend getuigenis gegeven Het
is onze plicht opnieuw de groote eenheid van
Frankrijk en zijn kracht te bevestigen.
DUITSCHLAND.
De Kerkstrijd.
Bijna 100 predikanten moeten geweigerd
hebben voor einde Mei den eed van trouw
aan Hitier af te leggen.
Met Pinksteren is in alle R.K. Kerken
een herderlijk schrijven voorgelezen, waar
in de jeugd wordt opgeroepen voor den a.s.
belijdenisdag. o.m. werd gezegd:
„Het kruis is het teeken onzer belijdenis
In de oogen der wereld is het evenals in
andere tijden een teeken van smaad en
allen, die Christus belijden en navolgen
moeten er zich van bewust zijn en op voor
bereid, dat ook zij de verachting van „het
volk" en de „bespotting der menschen" zul
len ontmoeten. Juist in onze dagen treedt
die waarheid weer meer en meer op den
voorgrond, zooals daar sinds 2000 jaar niets
aan is veranderd. Christus zal u beproeven
of gij de kracht bezit en bereid zijt de be
proeving te doorstaan en het kruis des Hee
ren te dragen. Dat moeten wij weer lieren.
Katholieke jeugd: dat hebben wij ge
leerd.
Katholieke jeugd: uw bisschop wil ge
meenschappelijk met u Christus' kruis in
de handen nemen en het den volke too-
nen, uit dat volk, waaruit gij zijt voortge
komen. dat volk, dat wij beminnen, dat wij
willen dienen, maar voor wiens heil wij ook
mede-verantwoordelijk zijn".
BULGARIJE.
De hervatting van het parlementaire
leven.
Na een debat, dat eenige dagen .geduurd
heeft, heeft het Bulgaarsche parlement het
voorstel van de regeering tot goedkeuring
van alle wetten en verordeningen, welke in
de autoritaire periode tusschen 19 Mei 1934
en 31 Mei j.l. uitgevaardigd zijn. aange
nomen.
Zaterdagavond hebben twee onbe
kende mannen op de Hoogstraat een rij
wiel te water gegooid, dat door de politie
is opgevischt. De eigenaar is echter niet
komen opdagen.
De politie heeft Zaterdagavond twee
mannen aangehouden, den 22-j. H. H. en
den 33-jarigen A. v. d. R.. beiden alhier, die
onder den invloed van alcohol verkeerden
en bij den winkelier V. in de Haverstraat
bier wilden koopen, hetgeen deze wei
gerde. De mannen ontstaken hierover zóó
danig in woede, dat zij met hun vuisten
alle ruiten vernielden. De E. H. D. ver
voerde het tweetal naar het Academisch I
Ziekenhuis, waar hun snijwonden werden
verbonden. Daarna werden zij naar het
Folitietbureau overgebracht, waar zij hun
zenden konden overdenken. Gistermorgen
zijn zij na verhoor op vrije voeten gesteld.
De wachtmeesters G. IJspelder en J.
M de Haas van 6 R V A. en L. de Wit. lid
van de Transportcolonne van het Roode
Kruis allen leden van de L H.D.C nemen
voor de eerste maal dee! aan den 24-uurs
oefenrit de Vriiw'lige Burzerwach' ..Am
sterdam"
De start is op 24 Juni te Amsterdam om
5 uur de lengte van de rijden route is
850 K M ferwiil de finish eveneens te
Amsterdam is op 25 Juni.
VEREENIGDE STATEN.
De uitvoer van wapens en munitie.
Het departement van buitenlandsche za
ken heeft een lijst gepubliceerd van de uit
voervergunningen voor wapenen en munitie,
welke in de maand Mei zijn verleend. Het
totaal bedraagt 5.588.000 dollar. Het groot
ste deel werd uitgevoerd naar Brazilië, n.l.
1.494.000 dollar, voornamelijk vliegtuigen,
vervolgens Japan met 1.334.000, eveneens
voornamelijk vliegtuigen. Als derde volgt
Engeland met 637.000 dollar en daarna
China met 523.000 dollar. Tot nu toe was
China de grootste afnemer en de voorstan
ders van het niet toepassen van de neutra-
liteitswet in het Japansch-Chineesche con
flict steunen vooral hierop. Als argument
gebruiken zij de veroordeeling van vlieg-
tuigaanvallen van-Japan door Huil en men
hoopt hierdoor Roosevelt er toe te kunnen
brengen zijn houding ten aanzien van het
conflict in het Verre Oosten te herzien.
In regeeringskringen verluidt, dat de
president evenwel niet voornemens is zijn
houding te wijzigen.
BINNENLAND.
De „Karimata" op Terschelling aangeko
men. (Binnenland, 3e Blad).
Hotel „Continental" te Amsterdam in de
asch gelegd. (Gemengd, 3e Blad).
Moordaanslag te Huizum; twee dooden.
(Gemengd, 3e Blad).
Jaarverslag Nederlandsche Bank. (2e BI.)
Een groot aantal verkeersongelukken. (3e
Blad).
Het voetbal-tournooi om het wereldkam
pioenschap: Nederland verloor met
30 van de Tsjechen (na verlenging)
en Ned. Indië met 60 van Hongarije.
(Sport, 4e Blad).
Vestigingsverbod voor het kruideniersbe-
drijf en het automobiel- en garage
bedrijf. (Laatste Berichten, le Blad).
BUITENLAND. 1
Luchtbombardementen in Spanje en op
Kant-on eischen vele dooden. (le Blad),
Engeland wil een commissie van onderzoek
naar Spanje zenden. (Buitenland, le
Blad).
Daladier over den vrede. (Buitenland, le
Blad).
Diverse demonstraties in Tsjecho-Slowa
kije. (le Blad).
Dc groep Pivert uit de partij der Fransche
socialisten gezet. (Buitenland, le Bl.)
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
MEN ZIE VOOR ONS KORT VERHAAL
PAG. 3 VAN HET DERDE BLAD.
In onze omgeving zal het mooie
zomerweer ook morgein nog aan
houden.
Vergeet niet vóór Uw vacantie onderstaand biljet aan ons toe te zenden
Onder qeteekende
wonende (stront.)
wenscht het „LEIDSCH DAGBLAD" vanaf
week
kwartaal
No.
abonné
tlm.
opgezonden te hebben aan onderstaand adres i
fegprn vergoeding van henoodigde portokosten.