Naar buiten
ZATERDAG 4 JUNI 1938
No. 23984
79sfe Jaargang
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Een drietal prijsvragen
voor wandelaars en fietsers
Drie honderd gulden aan prijzen
STADSNIEUWS
Vanmiddag ver
trekt de
„Karimata"
Nieuwe Eerste Nederlandsche N.V.
EERSTE BLAD
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
Tweede Pinksterdag
De Eerste Route.
verwacht
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIES:
3D ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein - Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Lelden en gemeenten, naar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden f 2.3S
per week f. 0.18
Franco per post f. 2 35 per 3 maanden 4- portokosten.'
(voor binnenland f.0.80 per 3 mnAjj
99
Al zijn er ook pessimisten, die be
weren. dat het in de lente altijd koud
is en dat het in den zomer altijd
regent toch vormen voor ons de zesde,
zevende en achtste maand het mooiste
gedeelte van het laar.
In deze drie maanden toch leven
wij zooveel mogelijk buiten, niet alleen
gedurende de dagen, waarin onze va-
cantie valt. doch ook op onze vrije
middagen en avonden zoeken wij de
natuur op.
De een zoekt het ver weg. de ander
blijft dicht bti huls: A. gaat een maand
naar Zwitserland en B. is al tevreden,
wanneer hij zijn tentje gedurende een
weekend op Katwijk's kampeerterrein
mag opslaan, doch naar buiten gaan
we allemaal!
Het Is bekend, dat we in onzen
vrijen tiid het hardst werken, d.w.z.
in het oog van een ander
De wielrijder beklaagt den wande
laar. die zooals hij smalend zegt. voor
zijn ..plezier" dertig kilometers of meer
aflegt en omgekeerd spreekt de tip
pelaar medelijdend over den fietser,
die urenlang over zijn stuur gebogen
zit.voor zijn ..plezier"
Smaken verschillen nu eenmaal zoo
lijkt het tenminste, doch waarom loopt
de wandelaar dertig kilometers en
waarom houdt de wielrilder urenlang
zijn wielen draaiende? Om bulten te
zijn! 's Zomers buiten, dat wil ieder
een.
En dat is dan ook de reden geweest,
dat wij, toen wij het plan opvatten om
enkele prijsvragen voor onze lezers uit
De verbinding Leiden
Katwijk.
Plannen voor een nieuwen weg.
Naar wij vernemen zijn er onderhande
lingen gaande om te komen tot verbetering
van de bestaande wegverbinding tusscnen
Lelden en Katwijk. Deze plannen zijn een
uitvloeisel van het recente regceringsbe-
iiuit tot uitbreiding van de werkgelegen
heid door het doen uitvoeren van openbare
zerken waartoe in dit verband de verbe
tering der zgn. tertiaire wegen behoort. De
aanleg zou dan ook gTootendeels voor re-
jening van het Werkfonds met behulp der
belanghebbende gemeenten en in werkver
schaffing geschieden.
HET GEMEENTE-ARCHIEF.
Naar wij vernemen zal het Gemeente
archief, Boisotkade 2a. In het vervolg op
denzelfden voet als de kantoren der meeste
openbare instellingen en bedrijven des
Zaterdagsnamiddags van 1 uur af voor het
publiek gesloten zijn.
YISCHWEDSTRUDEN VAN C.G.W.
Dinsdagmiddag organiseert C.G.W. voor
haar werklooze leden vlschwedstrijden om
prijzen in natura, geschonken door stu
denten.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Wijzigingen: Naamlooze Vennootschap
dljemeen Technisch Handels- en Inge
nieursbureau „AT H.I.B U.". Nieuwst raat
1-5. Leiden Ingenieursbureau en tech
nisch handelsbureau: toonkamers voor
unitair. baden, geysers, gasfornuizen enz.
Bijtoeging uitgeoefend bedrijf: fabriceeren
'an appendages, meetinstrumenten, pom-
ten compresoren. tezenstroomapparaten,
pollers, ketels en andere technische arti
kelen. hetzij volgens eigen ontwerp of in
licentie
H Schmitz. Geversstraat 10. Oegstgeest.
"andel In rijwielen en onderdeelen, repa-
"tie-inrichting. Uittredend eigenaar: J.
Bchmitz Oegstgeest.
NV Asphalteerinrlchting „Nooit Ge-
fccht". v.h fa. M. de Vries Hellema, in op-
Pchting. Steekterweg 67. Alphen a d.
Hiin Bovengenoemde zaak is thans de-
ef omgezet in ~>n naamlooze ven-
Joo'ichap onder den naam: NV. Asphal-
trinricht.ine NonH Gedacht" voorheen
•lrma M de Vries Heliema. (Ned. Staats
krant 30 Mei 1938 Biivoeg^el No 835).
™ec euren: C Vos Alphen a. d.'Riin en
J.G. M. van Leeuwen AlDhen aan den
"'ie. Maatschappelijk kapitaal f. 10.000,
'aarvan geplaatst en gestort f. 4000.
te schrijven, besloten ze zoo in te
kleeden, dat de oplossing niet in de
huiskamer, doch buiten gezocht moet
worden.
Daartoe hebben wij onder het motto
„Naar buiten" een drietal routes be
schreven op de manier zooals pad
vinders dat doen bü hun „spoor
zoeken",
Wü hebben bij onze beschrijving
geen namen van straten, wegen enz.,
genoemd, doch onze routes uitsluitend
aangegeven met behulp van molens,
kerken, richtingborden, lantaarnpalen
enz., dus met behulp van vaste punten,
die ieder ongetwijfeld, zit het mis
schien af en toe met eenige moeite, zal
kunnen vinden.
Het ls nu de taak van onze lezers
om er op uit te trekken en aan de
hand van de door ons verstrekte ge
gevens den weg te vinden, dien onze
redacteur bil het ontwerpen van de
oriisvraag heeft gevolgd.
Men heeft dus slechts de aanwijzin
gen die in de route-beschrijving wor
den gegeven nauwkeurig te volgen,
terwijl men de namen van alle wegen,
straten. Dletnen. lanen enz., die men
bewandr» 0f berijdt, noteert Het
lijstje At op deze wijze ontstaat is
naar wij hopen. Uw goede oplossing!
Zooals gezegd stellen wil ons voor
drie van deze wedstrijden te houden
Den eersten drukken wij hieronder af
den tweede zullen wij in Juli publlceeren
en den derde in Augustus Voor de goede
Naar wij vernemen, zal
de tinbaggermolen .Kari
mata" hedenmiddag tegeu
half zes uit Kinderdijk de
reis naar Terschelling aan
vangen.
Cijfers welke u misschien iets Dit nummer bestaat uit VIER bladen
vertellen nebben:
j
ONGEVALLENVERZEKERING
f. 25.000.- bij overlijden
f. 50.000.- bij blijvende invaliditeit
Jaarpremie vanaf f. 33.75.
1 BIJKANTOOR LEIDEN, BREESTRAAT 10a
IM. NOOMEN
Na 6 uur 2479.
Telef. 302
2368
(Ing-ez. Med.)
Maandag. Tweeden Pinksterdag, zal
ons Blad niet verschijnen en zullen
onze Buicaux den geheelen dag ge
sloten zijn.
DE DIRECTIE.
oplossers der prijsvragen stellen wij in
totaal een bedrag van f. 300— beschik
baar, dus f. 100.— per prijsvraag, en
wel een eersten prijs van f. 25.—, een
tweeden prijs van f. 15.—, een derden
prijs van f. 10.en tien prijzen van
f. 5.Bij meerdere goede oplossingen
zullen de winnaars door onze redacii®,
die als jury zal fungeeren, worden
aangewezen. Bij deze aanwijzing zal
rekening worden gehouden met de dui
delijkheid der oplossing.
Oplossingen moeten vóór Maandag
27 Juni 5 uur worden gestuurd aan de
Redactie van het Leidsch Dagbiad,
Noordeindsplein, Leiden. In den lin
kerbovenhoek van de enveloppe ver
melde men: „Naar buiten". Do juiste
oplossing zal tegelijk met de tweede
prijsvraag geplaatst worden in ens
Blad van Zaterdag 2 Juli. En nu: „Naar
buiten"!
Hier volgt:
(LENGTE 26 K-M.)
Wij staan aan den voet van het standbeeld van een groot man, van een man
uit één stujc, van een man bekend in heel Nederland. Rondom ons statige
boomen, fraaie gazons en kleurige bloemen; een mooi plekje in het hartje van
de oude Sleutelstad.
„Zoo lang wij hebben handen, ziet.
Om 't eten één, één om te vechten,
Zoo komen wij tot schande niet".
Dat is een van de spreuken, die wij pp den voet van ons standbeeld lezen
en het is met deze regelen in den rug, dat wij onzen todht beginnen.
Wielrijders past op! Uw rijwiel aan de hand. Stapt nu maar op, we gaan
naar links het water wordt gekruist en dan weer rechts, bot aan den
lantaarnpaal, die is gemerkt met A. Hier buigen we weer af en gaan dan
door tot aan het punt, waar onze weg zich splitst. Waarheen, naar rechts of
links? Een molen midden in het land komt hier te hulp. Boomen, water, water, boo
men. Onze weg voert in een grooten halven cirkel om den helper van daareven Zijn
de 180 graden vol, dan links. Even voor een groote Groote Kerk verlaten wij onzen
weg en brengen een kort bezoek aan twee typische dorpsstraten, waarvan er een
met groen is overkapt. Dan naderen we onzen ouden weg weer en zien een
reclame-bord. De eigenaar heeft telefoon. Zijn nummer telt twee cijfers, de som
daarvan ls 11. Maar wij moeten door en laten én bord én nummer links liggen.
Halte 126: onze weg voert naar het Westen. Hooge boomen, lage boomen en dan?
Weer hooge boomen? Mis geraden: allerlei soort boomen, hooge, lage, groene,
bruine, dunne, dikke, kromme, rechte en voor ons ligt een rustiek bruggetje,
doch wij gaan zeewaarts, steeds maar zeewaarts, totdat A.NW.B.-handwijzer
536 ons linksaf stuurt. Weer een handwijzer, nu rechts af. Let op dat openbaar
gebouw, gesierd met het wapen van het Rijk. We moeten hier een straat ingaan,
welker naam men heeft ontleend aan een groot Nederlander, die niet minder dan
19 jaar een belangrijk ambt bekleedde. Een handfwijzerbord, dat in een bepaalde
richting drie afstanden aangeeft, waarvan het totaal 23,6 K.M. is, wijst ons den
verderen weg. Dan schrikt een steile helling ons af. Snel een zijweg, omzoomd
met plavuizen (groote ruwe tegels» voor de wandelaars, ingevlucht.
Een aantal bruine beuken, recht voor ons, aan het water, zegt ons:
„Naar links" en we passeeren een paal met twee naamborden in
eikaars verlengde. Kalm gaan wij door, totdat een bordje aan onze
rechterhand vertelt: „De weg, die achter mij ligt, is niet openbaar". Terug?
Neen liever de diepte in en aan het einde van dezen weg naar rechtts gegaan.
Maar wat is dat aan onze reohterhand, die laan? Ja inderdaad, die hebben we
meer gezien. Steeds maar vooruit, totdat een nieuw probleem verrijst: een
klinkerweg. Vijf, acht, twee, op een heel klein paaltje van P.T.T., dat zegt: Ver
volg Uw reis in de richting die ik U wijs". Was het daarstraks een paaltje,
daarna is het een rood-geel driehoekig bord. dat ons beduidt van richting te
veranderen. Bij het bord moesten we naarmaar bij den loodgieter gaan wij
naar.... De A.laan, die laat ons koud. We naderen een weg omrand met
oranje koppige palen. Voorzichtig naar den overkant en dan: links om. Wanneer
we juist enkele meters zijn gestegen gaan we een weg met bruggen in; ze zijn
aanvankelijk niet best. Wij gaan zoo ver tot wij links een roodwit bordje zien.
waarop geschilderd een dreg en het nummer 85. Hier slaan wij rechtsaf, hetgeen
wij ongeveer 75 M. verder herhalen. Bij telefoon-nummer 2915 veranderen
wij andermaal van route en als wij daarna rechts af gegaan zijn,
bevinden wij ons slechts eenjge honderden meters van de finish, die precies
als onze start bij een standbeeld ligt. De vereering var. den man, wiens beeld
hier voor ons staat, begon eerst na zijn dood.
Steunverleening aan kleine
tuinders.
Wie er voor in aanmerking komen.
BINNENLAND.
Dr. Colijn over de bestrijding der werkloos
heid (4e Blad).
De uitoefening der geneeskunst; memorie
van antwoord aan de Tweede Kamer
(3e Blad).
Opzienbarende uitvinding te Apeldoorn?
(Binnenland. 4e Blad).
Het voorstel tot arbitrage in het Visscherij-
conflict is door de leden van den Cen-
tralen en R.K. Bond verworpen (Vis-
scherij, 2e Blad).
Op 1 Juni j.l. is in deze gemeente inge-
I voerd de regeling tot steunverleening aan
kleine tuinders, als bedoeld in de circulaire
van den Minister van Sociale Zaken d d. 3
Mei 1938.
De regeling zal voorloopig gelden van 1
Juni tot en met 31 December 1938.
Zij omvat 3 groepen van tuinders:
Groep A. Kleine tuinders, wier netto be
drijf sinkomsten theoretisch per week f. 4.—
of minder bedragen.
Groep B. Kleine tuinders, die uit hun
bedrijfje, volgens de voorgeschreven bere-
kening, theoretisch per week meer dan f.4, De luchtraids op open steden (Buitenland.
Te Katwijk wordt een gesticht voor zwak
zinnigen gebouwd (2de Blad).
BUITENLAND.
De verhoudingen tusschen Frankrijk en
Italië (Buitenland, 1ste Blad).
lste Blad).
De incidenten in Tsjecho-Slowakije (Bui
tenland, lste Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
doch minder dan f.7 netto bedrijf sinkom
sten hebben.
Groep C. De tuinders, wier netto be
drijf sinkomsten theoretisch per week f. 7 of
meer bedragen.
De tot groep A. behoorenden vallen bui
ten deze regeling. Zij kunnen volgens de RT ,n
bestaande regeling van de werkverschaf- j KILtw,J■tt BLAÜ*
fing of steunverleening worden geholpen.
De groepen B. en C. kunnen, vooj:zoover MEN ziE VOOR ONS KORT VERHAAL
zij aan de gestelde voorwaarden voldoen, pAG 2 VAN HET DEKDE BLAD.
door middel van de steunregeling voor;
kleine tuinders worden gesteund.
Als basisbedrag is voor een gezin van 2
personen een bedrag van f. 9 per week vast- TN T) 1 i
gesteld U Q Dili
Voor ieder inwonend gezinslid boven 2
mag f. 0.15 per week bijslag worden ver-
strekt.
Van de aldus vastgestelde norm wordt
afgetrokken:
a. een gedeelte van de neveninkomsten
van den tuinder, zoomede van de inkomsten
van diens inwonende gezinsleden.
b. de geheele berekende netto opbrengst
van het bedrijfje, alsmede alle inkomsten,
niet uit arbeid verkregen, zoowel van den
tuinder zelf als van zijn inwonende gezins
leden.
De kleine tuinders van groep B„ die voor
steunverleening in aanmerking wenschen
te komen, moeten zich, evenals hun daar
voor in de termen vallende gezinsleden van
14jaar en ouder, als werkzoekenden bij de
Arbeidsbeurs doen inschrijven en zijn ver
plicht aangeboden vrij werk, waarvoor zij
lichamelijk geschikt zijn, te aanvaarden,
voorzoover de werkzaamheden in eigen be
drijf. zulks naar het oordeel van den Rijks-
tuinbouwvoorlichtingsdienst, dit toelaten.
De berekening der netto bedrij f sinkom
sten geschiedt door een gemeentelijke com
missie. overeenkomstig de door de Departe
menten van Sociale Zaken en Economische
Zaken gegeven aanwijzingen.
De tuinder, die steun aanvraagt, is ver
plicht aan de betrokken instanties alle ge
gevens te verstrekken, die noodig zijn voor
een juiste uitvoering van deze regeling.
Tuinders, die meenen voor steunver
leening in aanmerking te komen, kun
nen zich hiervoor aanmelden eiken
Donderdagavond tusschen 6 en 8 uur
in het gebouw van den Gem. Dienst
Een Oceaandepressie waarvan zich
zich een uitlooper uitstrekt van
Ierland tot de Golf van Biskaye.
vormt nog steeds een bedreiging
voor het Pinksterweer. Voor den
Eersten Pinksterdag mag bij
Zuidwestelijken wind vrij zonnig
weer worden verwacht, met nog
cenige stijging van temperatuur.
Voor den Tweeden Pinksterdag
blijft de situatie nog onveranderd
ook de keuze der illustraties bepaalde Ook
hierbij werd dezelfde gedachte gevolgd:
Rembrandt, zijn huiselijk leven, de ont
wikkeling van zijn kunst, zijn familieleden,
zijn vrienden, met als slot zijn laatste
woning, het interieur der Westerkerk te
Amsterdam.
Het overgroote deel der illustraties in dit
gedeelte van het boek, is gemaakt naar
reproducties, welke met groote bereidwillig
heid van verschillende zijden ter beschik
king werden gesteld.
De voortreffelijk geslaagde kleuren
reproducties werden beperkt tot in ons land
aanwezige schilderijen, omdat anders de
vergelijking van reproductie met het origi
neel te bezwaarlijk zou zijn geweest,
voor Sociale Zaken, Levendaal hoek samenstelling geschiedde met mede
werking van het Rijksmuseum, het
Mauritshuis, het Boymans Museum, het
Rembrandthuis en van dr. Bredius.
Het tweede gedeelte van het boek. onder
redactie van de heeren A. P. A. Eskens en
P, van der Lelie, geeft de historie van het
huis. waarin Rembrandt is geboren. Vast
gesteld werd, dat het huis in de Weddesteeg
dat eens het eigendom van Rembrandt's
vader was, werkelijk tenslotte het elgen-
Garcnmarkt.
FRAAIE UITGAVE DER
N.V. NED. ROTOGRAVURE MIJ.
„In 't huis van Rembrandt".
De N.V Ned. Rotogravure Mij. alhier
heeft ter gelegenheid van haar 25 jarig dom van de Nederl. Rotogravure Mij werd.
De heer P. van der Lelie kwam bij de na
sporingen, die hiervoor noodig waren, tot
de merkwaardige ontdekking, dat het huis.
dat sinds 1906 den gevelsteen draagt: „Hier
werd geboren den 15den Juli 1606 Rem
brandt van Rijn", ten onrechte hiervoor
werd gekozen. Het belendende perceel even
eens in het bezit van de N.R.M.. moet vol
gens deze onderzoekingen Rembrandt's ge
boortehuis zijn.
Met groote bereidwilligheid hebben het
Leidsche Archief en het Kadaster hun me
dewerking gegeven, waardoor ook de repro
ductie van enkele merkwaardige documen
ten mogelijk werd.
Het boek is uitgevoerd door de Nederl.
Rotogravure M" in één- en meerkleuTige
reproductie. Het is niet in den handel.
.J
bestaan, een waarlijk buitengewoon fraai
verzorgd en lezenswaardig boekwerk ui'ge-
geven, onder den titel „In 't huis van
Rembrandt", waarvan wij met groote
interesse kennis hebben genomen.
De uitgeefster is tot het denkbeeld ge
komen, om den bekenden auteur Theun de
Vries te verzoeken dit boek te schrijven,
daar gelijk in onze stad wel algemeen
bekend het geboortehuis van Rembrandt
deel uitmaakt van de gebouwen, waarin de
Ned. Rot. Mij. haar werkplaatsen heeft ge
vestigd
De schrijver heeft getracht het privé
leven van Rembrandt te schetsen, een over
zicht te geven van de woningen, waarin hij
leefde, zijn huiselijken kring, zijn vrienden
en de groote werken, welke hij in de ver
schillende perioden van zijn leven vervaar-
digde.
Het heeft allerminst de pretentie van een De teraardebestelling van den heer
kunst-historisch" werk: 'het wil zijn wat J. E Haitsma Muiier, gepensioneerd Koio-
de titel aangeeft, een levensoverzicht in nel der Artillerie, den 10?n Mei j.l. in Italië
het huis van Rembrandt. overleden, zal naar wij vernemen plaats
De artistieke verzorging stond onder lei- hebben op Woensdag 8 Juni a.s., op Oud
ding van den heer Albert Hemelman, die Eik en Duinen te 's Gravenhage, te ll'/i ure
