Het Tsjecho-Slowaaksche
vraagstuk
LEIDSCH DAGBLAD - Vierde Biad
Maandag 30 Mei 1938
Weer een rustige verkiezingsdag in
T s j echo-Slowaki j e
KERK- EN SCHOOLNIEUWS
Vereen. v.Nat. Veiligheid
Het zelfde beeld als den
vorigen Zondag
De verkiezings
strijd
MmrefiimtoijKnUiW
'W
S\0
mmvjyj
TJMNCtNJar
HeclaA^ancl Üei&y!
asyiyy
Strijd om de vrijheid
Ook de verkiezingen van gisteren
voor de gemeenteraden in Tsjecho
slowakije zijn in volkomen kalmte
verloopen.
Er is gestemd In 930 gemeenten, w.o. 670
Sudeten-Duitsche. Daarbij waren er 90,
waar verkiesingen overbodig waren aange
zien daar behalve de lijst der Sudeten-
Duitsche oartlj geen andere candtdaten-
ljjsten waren ingediend.
Slechts één botsing heeft zich voorge
daan. Te Tisova op de Noord-Westelijke
grens van Bohemen is een botsing ont
staan tusschen leden van de partij van
Henlein en de democratische Sudeten-
Dultschers Er volgde een vuurgevecht,
waarin een aanhanger van Henlein ernstig
werd gewond en drie anderen lichte ver
wondingen opliepen. De gendarmerie en
leden van de douanepost kwamen onmid
dellijk tusschenbeide. Vijf en zeventig per
sonen werden aangehouden voor het UT
S'ellen van een onderzoek
Tisova is een plaatsje met achttien
honderd inwoners, waarvan slechts vijf
Tsjechen.
Men heeft den indruk, dat het re
sultaat van de verkiezingen van gis
teren dat van de vorige week slechts
bevestigt.
Terwijl de vorige week de Praagsche ge
meenteraad werd gekozen, hebben de in
woners der stad thans gestemd voor de
arrondissementsraden Het resultaat is
echter in zekeren zin verrassend. De vori
ge week heeft Henlein 16 556 stemmen
verkregen: de stemmen die hij ook in 1931
had verworven en die welke van de Duit-
sche christen-socialisten en Dultsche boe
ren naar de Sudeten-Duitsche partij wa
ren overgegaan Gisteren behaalde Hen
lein niet meer dan 10.879 stemmen.
In de Hongaarsche streken hebben de
autonomisten een nederlaag geleden. De
Henleinisten hebben zich er gehandhaafd,
doch geen winst behaald. In Suta-Kar-pa--
tisch Rusland hebben de nationale socia
listen en de communisten gewonnen. Over
het algemeen hebben de Henleinisten het
stemmenaantal van de vorige verkiezingen
gekregen, vermeerderd met de stemmen
van christelijk-socialen en Dultsche boe
ren In belangrijke plaatsen bieden de
sociaaldemocraten echter tegenstand Men
kan dus niet zeggen, dat het Sudeten-
Duitsche gebied totalitair is.
De nationale socialisten winnen gemid
deld 25°/,. terwijl op het platteland de
boerenpartij vooruitgaat. In het Poolsche
gebied is geen groote verschuiving merk
baar. De autonomisten hebben wat ver
loren. doch in het autonomistische kamp
wonen de radicalen Alle Tsjechische par
tijen behalve de communisten zijn hier
vooruitgegaan. Dit wordt verklaard door
den aanwas der Tsjechische bevolking aan
de Poolsche grens.
Zoo is het algemeene beeld. Nog enkele
aparte cijfers:
In de stad Jaiblonec of Gablonz, bekend
om haar glasindustrie, hebben de Hen
leinisten 18.566 van de 23141 stemmen
verworven, hetgeen 79", beteekent tegen
77»/, bij de vorige verkiezingen. De com
munisten fcrgen 806 stemmen tegen 1192
bij de vorige verkiezingen, de Tsjechen
3193 tegen 2441. de Duitsche sociaal-demo
craten 566 tegen 959.
In het industrie-centrum Vejbert in
Noord-Bohemen behaalden de Henleinis
ten 6549 van de 7581 stemmen, tegen 3871
in 1931 De communisten kregen 574 tegen
1497. de Duitsche sociaal-democraten 253
tegen 1356. de Tsjechische partijen 205
tegen 511 stemmen.
Stemmen van communisten en Duitsche
sociaal-demooraten gingen dus in groote
massa naar de Sudeten-Duitsche partij.
Hetzelfde volt waar te nemen in de in
dustriestreek Liberec Reichenberg)waar
Henlein bijna twee derden van de stem
men der communisten kreeg In Zuid-
Moravië wonnen de Henleinisten ook
stemmen van de Duitsche sociaal-demo
oraten. In Siiezic was het percentage voor
Henlein hooger, te Cervena Voda bedroeg
het 93°/».
Od het Tsjechische platteland is bijna
geen stemmenverschulvlng waar te nemen.
In belangrijke plaatsen zijn de nationaai-
georiënteerde socialisten vooruitgegaan, in
kleine plaatsen de boeren. Bijna overal
hebben de communisten een gevoelige
nederlaag geleden
Nog een interview met Henlein.
Konrad Henlein heeft een speciaien
correspondent van den „Pesti Hirlap" ont
vangen en hem een onderhoud toegestaan,
waarin hij allereerst sprak over zijn be
zoek aan Engeland en de meening uit
sprak, dat Engeland eerlijk geïnteresseerd
is bij de ontwikkeling in Midden-Europa.
Ten aanzien van de mogelijkheid eener
samenwerking tusschen de Sudeten-Duit
sche partij en de Hongaarsche partijen
in Tsjecho-Slowakije verklaarde Henlein,
dat elke der partijen natiomaliteitenrech-
ten te verdedigen heeft.
ZIJ hebben alle tot taak in den zin vaa
een rechtvaardige, binnenlandsch-politleke
vormgeving een systeem op te heffen, dat
het stempel draagt van een Praagsch cen
tralisme en een Tsjechische suprematie.
„Natuurlijk komt iedere vorm van
autonomie, aldus Henlein, wanneer zij
het karakter van een echt zelfbestuur
wil dragen, neer op den breuk met
dat feitelijke systeem, dat het stempel
draagt van een Praagsch centralisme
en dat de absolute suprematie van het
Tsjechische volk in den staat mogelijk
maakt".
Wat de Tsjechische troepenbewegingen
in de grensgebieden betreft, verklaarde
Henlein, dat daarmede een toestand in
het leven geroepen is, die in strijd is met
In den verkiezingsstrijd in
Tsjecho - Slowakije worden
twee aanplakbiljetten ge
bruikt. Het biljet van de
Sudeten-Duitschers toont de
figuur van een Henlein-
aanhanger, die met een
schild een Duitsch dorp be
schermt ..Bescherm ons
Duitsche land", luidt het op.
schrift, „kies de Henleinis
ten".
De tegenstanders van Hen
lein gebruiken dezelfde fi
guur waarop zy den kop van
Henlein hebben gezet. De
figuur staat in een door den
oorlog verwoest dorp. .He-
scherm ons land tegen
hem", luidt hier het op
schrift.
'NVERGELIJKELIJK goedt
Onvergelijkelijk mooi tevens!
Jnnglians, het voorname merk. Horloges voor
langen trouwen dienst, blijvend punctueel,
altijd betrouwbaar. De groote Junghans-
collectie bevat zak- en polshorloges in tal
van uitvoeringen, voor eiken smaak en prijs.
2007
(Ingcz. Med.)
de tot dusverre nog niet veranderde ver
zekering der regeeringslnstantles dat
slechts één lichting en eenige speciale
troepen onder de wapenen zouden zijn
geroepen.
Ten slotte verklaarde Henlein: „Ik streef
naar de vervulling en waarborging van
de aanspraken der Sudeten-Duitsche
volksgroep tegenover de staatsmacht en
naar in het leven roepen van een recht
vaardige binnenlandsch-politleke orde. Het
ls mijn voornemen de tot dusverre gevolg
de lijn vast te houden en mij te plaatsen
in den kring van hen, die werken aan de
opheffing der spanningen en der ontevre
denheid en daarmede aan de instandhou
ding van den vrede"
Het valt op. dat dit interview heel wat
gematigder klinkt dan dat met Ward
Price in de „Daily Mail"!
Verdere besprekingen.
In een onderhoud, dat Hodza Zaterdag
avond heeft gehad met de Sudeten-Duit
sche afgevaardigden Kundt en Peters, is
opnieuw de ontspanning gebleken, welke
merkbaar is. Van welingelichte zijde wordt
vernomen, dat zij brieven van Henlein met
eischen van de partij brachten.
Het schijnt, dat nu de sokols en de na
tionale garde ontwapend zijn, de garan
ties, welke de regeering heeft gegeven, vol
doende zijn voor de Sudeten. Blijkbaar
heeft Hitier de leiders van de Sudeten-
Duitschers bevel gegeven zich te matigen.
De besprekingen zullen worden voort
gezet.
Tegen grensincidenteh.
De autoriteiten te Praag hebben beslo
ten, teneinde grensincidenten te voorko
men, de grenszone, waarboven het vliegen
verboden is, uit te breiden. Ze was tot nu
5 Kü. en zal voortaan 10 KM breed zijn.
De minister van landsverdediging heeft
liet volgende communiqué gepubliceerd:
„De bevolking wordt aangeraden, uit de
buurt te blijven van militaire objecten of
bewakingsposten, opdat ongevallen en on
gelukken worden vermeden".
Wat Praag kan bieden.
Volgens de „Matin" zou de regeering te
Praag aan de partij van Henlein de vol
gende concessies kunnen aanbieden:
1. Gebruik der Duitsche taal in het ver
keer met de bestuursautoriteiten en de
rechterlijke macht, alsof het een bijzon-
deren staat betreft.
2. Controle op de begrooting van het
schoolbestuur voor de Duitsche scholen en
instellingen.
3. De mogelijkheid voor Sudeten-Duit
schers nieuwe verkiezingen te houden voor
den gemeenteraad in streken, waar zij de
meerderheid van stemmen hebben be
haald.
4. Een onderzoek naar de verhouding
van het aantal Duitsche ambtenaren,
welke in de staatsorganen zouden kunnen
worden opgenomen.
Strang's reis.
William Strang, de chef van de afdee-
ling Midden-Europa van het Britsche Fo
reign Office, heeft na Praag Berlijn be
zocht en is vandaar naar Parijs gegaan.
Hij heeft overal slechts met de gezanten
?n ambassade-ambtenaren gesproken.
Morgen keert Strang te Londen terug.
Herdenking van den tocht door
Siberië.
Het Tsjechische legioen heeft Zaterdag
den 54sten verjaardag van den president
gevierd, tegelijk met den twinügsten ver
jaardag van den tocht van het legioen
door Siberië. Meer dan 7000 leden van het
legioen defileerden voorbij het graf van
den Onbekenden Soldaat. ZIJ werden door
de bevolking toegejuicht.
Het legioen heeft een oproep tot de be
volking gepubliceerd, waarin het aan
spoort zich te vereenigen tot ondersteu
ning van de regeering.
Holland—Australië Ltfn AAGTEKERK.
thuisr., pass. 27 Mei Las Palraas.
Diverse Stoomvaartberichtcn NAALDWIJK,
27 Mei van Bilbao naar R'dam FRIES
LAND, 27 Mei van Kopenhagen naar Lapa-
lucto JONGE JOHANNA. Alexandrië naar
Londen, pass. 23 Mei Finisterre JONGE
ELISABETH, 27 Mei van Alexandrië n. Port
Port Said KATENDRECHT. 27 Mei van
Foynes naar Constanza MOORDRECHT,
27 Mei van R'dam te Curacao ST. PHI-
LI JSL AND. 28 Mei''van de Tyne n. Hamburg
SCHIELAND. 28 Mei van Gdynia naar
R'dam ST. ANN ALAND, 28 Mei van Dan
zig naar Amsterdam.
PREDIKBEURT
Alplien-aan-den-RUn Chr. Geref. Kerk:
Dinsdagnam. halfacht prof. Wisse van Drie
bergen.
NED. I1ERV. KERK.
Beroepen: Te Gieterveen (tocz.) F. H. J. Bik.
cand. en hulppred. te Sluiskil.
Eucharistische middag
op Houtrust.
Vele duizenden waren gistermiddag op
het sportterrein „Houtrust" te Den Haag
bijeengekomen, katholieken uit Den Haag
en wijde omgeving, om, in verband met de
sluiting van het internationaal eucharis
tisch congres te Boedapest, welke gisteren
plaats had, een „eucharistische dag" te
houden.
Behalve een groot altaar, dat in het mid
den van het terrein was opgesteld, waren
ook aan de beide einden rust-altaren ge
bouwd, alle met in hoofdzaak witte bloemen
en waslicht gesierd.
De voorzitter van het comité „Katholiek
's-Gravenhage" dat deze samenkomst had
georganiseerd, heette ln zijn openingswoord
allen welkom, bijzonder den pauselijken
internuntius, mgr. Paolo Globbe, tot wlen
hij een speciaal welkomstwoord in het
Fransch sprak. Verder o.m. de ministers
Goseling en Weiter en oud-minister Ver
schuur.
Namens de vergaderden werden tele
grammen van eerbied en trouw gezonden
aan den Paus en aan H. M. de Koningin.
Hierna werd gesproken door pater E.
Peters uit Eindhoven.
Vervolgens celebreerde de pauselijke in
ternuntius een pontificaal lof, onder het
welk een processie over het terrein werd
gehouden, waaraan tal van geestelijken uit
Den Haag cn omgeving, religieuzen, gods
dienstige en sociale organisaties, katholieke
jeugdvereenigingen, verkenners enz. deel
namen.
De troonhemel boven het allerheiligste
werd gedragen door een viertal hoofdoffi
cieren, terwijl aan weerszijden militairen
een eere-excorte vormden.
Te ruim half vijf was de plechtigheid ten
einde.
Ds. B. BALJONt
In den ouderdom van 60 jaar is te Oos
terbeek, waar hij zich na zijn emeritaat ge
vestigd had overleden ds. B. Ealjon, em.
predikant van de Ned. Herv, Gem. van
Houtrijk en Polanen iHalfweg).
Ds. Baljon werd 23 Sept. 1877 te Rotter
dam geboren en studeerde aan het Eras-
miaansch gymnasium aldaar en aan de
Rijksuniversiteit te Utrecht, om in 1902
candldaat te worden in Zeeland. Op 5 Febr.
1905 bevestigde wijlen prof. dr. J. M. S. Bal-
jon hem te Houtrijk en Polanen in zijn eer
ste en eenige gemeente, waar de overledene
zijn ambt aanvaardde sprekende over Rom.
15 17. De overledene maakte deel uit van
het classicaal bestuur van Haarlem en van
de vereeniglng Kinderaorg in de classis
Haarlem. In 1919 werS zijn gemeente be
langrijk uitgebreid door toevoeging van
het noordelijk gedeelte van den Haarlem
mermeer. Een nieuwe kerk moest worden
gebouwd en ds. Baljon mocht die 21 Mei
1925 in gebruiknemen. In 1930 vierde dl
overledene onder groote belangstelling zijn
zilveren ambtsjubileum. Na een diensttijd
van precies 32 Jaar legde hij zijn ambt we
gens bekomen emeritaat neer.
PROF. Dr. H. VISSCHER EN DE
NED. HERV. KERK.
In het door hem geredigeerd Ger. Week
blad, deelt prof. dr. H. Visscher, oud-hoog
leeraar aan de R. U. te Utrecht en oud-lid
van de Tweede Kamer, mede dat hij in
verband met zijn a.s. verhuizing naar Nij
megen, nog in het geheel geen attestatie
heeft ingediend, dat hij voor hij student
werd Waalsch aangenomen is, dus een
Waalsche attestatie heeft en op een Waal-
sche attestatie Ned. Herv. predikant is ge
worden en dat, als hij zich Waalsch liet
inschrijven, hij evenzeer Ned. Herv. blijven
zou, wijl de Waalsche kerk een onderdeel is
van de Ned. Herv. Kerk. De hoogleeraar
voegt daaraan toe dat hij niet voornemens
is zich van de Ned. Herv. Kerk af te schei
scheiden. „Als de Ned. Herv. Kerk hare be
lijdenis prijs geeft, kom ik voor een andere
vraag. Doch daaraan zijn wij nog niet toe".
We mogen hieraan toevoegen dat art l
van het algemeen reglement der Ned. Herv.
Kerk luidt: „De Ned Herv. Kerk bestaat
uit al de Herv. gemeenten in het konink
rijk der Nederlanden, Waalsche, Presbyte-
riaansch-Engelsche en Schotsche, zoowel
als Nederduitsche".
Steunt Luchtverdedigingsfondsl
Postgiro Den Haag
ten name van
8882
Ongez. Med.»
(Van onzen speciaien verslaggever).
Praag, Mei. Wie den grooten weg van
Praag naar Karlsbad opgaat, komt even
buiten de stad in een woonwijk, waax de
electrische tram het eindpunt van een
harer lijnen vindt. „Witte Berg" heet dat
eindpunt. De onmiddellijke omgeving, een
glooiend terrein, vertoont geen enkel bij
zonder kenmerk. Huizen zijn er en winkels,
als overal aan den stadsrand. Niets herin
nert aan de ontzaglijke gebeurtenis die
hier, op 8 November 1620, over het lot der
Tsjechen gedurende eeuwen besliste. Mis
schien weet niet de helft der menschen
die over dit heuvelig terrein gaan, wat daar
op dien zwarten dag in de historie van Bo
hemen geschiedde; hoe daar, in één veld
slag, afgerekend werd niet met het sterke
Boheemsche protestantisme alleen, maar
met den vrijheidsdrang der Tsjechen
tevens. De geschiedenisboekjes op onze
scholen vermelden dien slag in luttele
regels. Er zou een boek geschreven kunnen
worden en welk een menschelijk en
boeiend boek! over de gebeurtenis daar
op dat stuk grond waarover nu de gedach-
telooze tram voortboldert, over die gebeur
tenis en haar ontzaglijke gevolgen. In Naar-
den ligt Jan Amos Comenlus begraven. Hij
is een van de tienduizenden die na den
slag bij den Witten Berg Bohemen moesten
verlaten omdat er voor zijn denkbeelden
geen plaats meer werd Ingeruimd. Want
dat ls de baanbrekende beteekenis van dien
door de Tsjechen verloren slag: hij werd
de inzet van de contra-reformatie onder de
leiding van het Habsburgsche Konings
huis. Lang vóór Maarten Luther had in
Bohemen Jan Hus zijn nieuwe leer, op
prindpieele punten met die van de R.K.
Kerk strijdig, gepredikt. Hus, minder ge
leerde dan kanselredenaar. zijn theolo
gische denkbeelden had hij grootendeels
van Wlcliff. uit Engeland Hus heeft
zijn overtuiging op den brandstapel in
Constanz geboet. Maar zijn dood (1415,
nog een eeuw vóór de Hervorming) was
ook het sein geworden voor opstand ln
Bohemen. Zoo ontstond die merkwaardige
verbinding van religieuze en nationalisti
sche elementen, die aan de Hussitische
oca-logen hun fel karakter heeft verleend.
Er valt niet aan te denken, in het bestek
van anderhalve courantenkolom de historie
van Bohemen te schrijven. Zij is tegelij
kertijd die van het hardnekkig streven der
Tsjechen naar politieke vrijheid en die van
den brandenden strijd om de vrijheid des
geloofs. Die beide oogmerken waren het
die Bohemen ertoe brachten om den om
zijn ketterjacht gevreesden Ferdinand II
van Habsburg in het voorjaar van 1619 niet
als Koning te erkennen, maar Frederik
vande Pfaltz protestant tot Koning
uit te roepen. Daarmee begon de oorlog
die nauwelijks één jaar later met den slag
bij den Witten Berg een einde aan Bo
hemens vrijheidsdroomen maakte.
Wie vandaag langs het oude Praagsche
Raadhuis wandelt, waarin hij nog de ket
tingen vindt waarmede in vervlogen dagen
het Ghetto de Praagsche Jodenwijk
des avonds gesloten werd, ziet in het trot
toir uit steentjes ingelegd twee gekruiste
zwaarden. Wie, die er overheen loopt,
denkt er nog aan dat op deze plek 27 Bo
heemsche ridders, aanvoerders uit den op
stand tegen Ferdinand op 21 Juni 1621
onthoofd werden? Die terechtstelling was
maar één van de uitingen van den omme
keer. Te vuur en te zwaard werden de pro
testanten uitgeroeid. Duizenden verlieten
het land; Comenius, wiens diepe mensehe-
lijkheid hem stempelde tot een der grootste
geesten van alle tijden, was één hunner.
Zooals de strijd van Bohemen twee oog
merken een religieus en een staatkundig
vereenigde, zoo deed dat ook de contra-
actie van Ferdinand en zijn opvolgers. Niet
alleen herstelden zij het Katholicisme,
maar ook zetten zij zich tot de afbrokke
ling van al Bohemcns staatkundige rech
ten. Van Ferdinand tot den in 1916 gestor
ven Frans Jozef loopt de ontrechting van
de Tsjechen als een roode draad door de
geschiedenis van Bohemen. Is het wonder
dat Dr. Benesj aan een boekje dat hij ln de
oorlogsjaren aan de historie vajn zijn volk
wijdde, den titel gaf „Détruisez l'Autriche-
Hongrie!", „Vernietigt Oostenrijk-Hon-
garije!"?
Het behoort tot de beste bewijzen voor de
kracht die nationaal besef kan hebben, dat
de Tsjechen, en, zij het onder andere om
standigheden, de Rlowaken ook ln drie
eeuwen van systematische achteruitzetting
en onderdrukking niet als volk zijn ten
ondergegaan. Ook al zijn er tijden geweest
waarin het, gelijk Benesj zegt, „scheen
alsof de Tsjechoslowaaksche natie niet
meer bestond", altijd weer waren er die
den band met het verleden levend hielden,
die nieuwe kracht gaven aan het nationale
bewustzijn, en die, allen druk ten spijt,
getuigden van hun onwrikbaar geloof in de
uiteindelijke bevrijding van de natie. Welk
een innerlijke weerstand heeft dit volk ten
beste gegeven! Hoe volkomen mislukt
bleek, bij het uitbreken van den wereld
oorlog, het streven der Habsburgers naar
een unificatie van alle volkeren onder hun
scepter, naar een wegvaging van de natio
nale verschillen! De Tslechen en de Slowa-
ken streden aan alle fronten. Maar bij
tienduizenden lieten zij zich. vooral ln het
Oosten, krijgsgevangenen maken om ach
ter het Russische front vervolgens de
„legioenen" te vormen die aan de historie
der bevrijding van het volk zulk een roem
rijke bladzijde hebben toegevoegd. Bij het
Czernln-palets, waar reeds een groot deel
van het Tsjechische Ministerie van Bui-'
tenlandsche Zaken is ondergebracht I
zoodra de verbouwing gereed ls zullen del
nu nog elders gevestigde afdeelingen er 1
haar intrek nemen staat het standbeeld!
van kolonel Svec, in Russische uniform.!
Hij en Stefanfk hebben het meest voor del
organisatie der legioenen gedaan. Hij w»3|
het die na de Sovjetrevolutie, toen Trots>71
weigerde de legioenen gewapend dal
Wladiwostok naar Frankrijk te laten trek-T
ken, en toen een incident tot de arrestatie!
van enkele legionnairs aanleiding gaf, met!
de wapens bezit nam van een reeks sta-T
tions langs de Transsiberische spoorlijn.J
Zoo beleefde de verbaasde wereld het dat!
een Tsjechisch leger schier anderhalf jaar]
lang de feitelijke macht in Siberië ln han
den hield. Inmiddels waren het MasaryitJ
Benesj en Stefanik die het leeuwendeel van!
het organisatorisch en propagandistisch]
werk voor de nationale bevrijding deden.]
Masarylt: Zijn naam leeft in ieder Tsjecho-I
slowaaksch hart als die van een voorbed-]
dig mensch. een toonbeeld van volharding
en van plichtbesef, een man die tot. opjj
85-jarigen leeftijd met helderen geest enj
jeugdig hart den nieuwen Staat opbouwde.]
Geen wonder dat zijn beeltenis millioen-]
voudig in Tsjechoslowakije is te vinden;»
geen wonder dat hem de eerenaam ,.Pre-Jl
sident-Bevrijder" geschonken werd. Naast]
hem zijn leerling: Dr. Edward BenMB
wiens naam ais diplomaat al in 1918 Ml,
was toen 34 Jaar! over de wereld ging®»]
aan wiens tusschenkomst op een ongeteiu]
aantal oogenblikken Tsjechoslowakije ?nlT
zaglijk veel te danken heeft. Zijn stan-i
daard wappert thans op den Burcht van]
Praag, en uit zijn nresjdentiëele vertrekken]
kan Dr. Benesj de oude stad overaen.f
welker honderd torens spreken van na-
bewogen geschiedenis. Benesj is van ne«]
driemanschap de eenige overlevende, wa
Stefanik is het niet vergund geweest tcrusj
te keeren in zijn bevrijde vaderland, in M
als een roman te lezen ooriogsheriMieri -p
gen vertelt Benesj hoe Stefanik J}em
Rome eens een Slowaaksche legende
haalde, volgens welke hij als bevrijder n-
Ts.iechoslowakije zou terugkeeren ..wc
Wundertater vom Himmel". Die legeno
Stefanik trouw geweest. en I
hem het leven gekost. Op 4 Mei 1919 key
de hij per vliegtuig, „wie ein Wunderta
vom Himmel", naar zijn geboorteP'"?,. u
Kosarisk terug.maar het toestel
neer en Slowakije ontving rouwend
ontzielde lichaam van den man die na
Masaryk en Benesj alles gaf voor de oe
ding van zijn vaderland. „afwring
Driehonderd jaar "an onrierdrnkkn.
geven een volk, vooral een Slavisch
een taaiheid en een gelatenheid tevens,
door twintig jaren van vrijheid n"-L,_ j.
zwakken kunnen. De Ts.iechoslowaken
len, waakzaam en werkzaam, hun
hankelijkheld verdedigen. En als M
ooit mochten inboeten, dan begint de
daarna een nieuwe periode van strrja
vrijheid zooals er op 9 November lt» L
begon, daags na de nederlaag bij den
ten Berg, waar nu de elect.r.sche ,1
van Praag haar elndmint heeft, en rt „.[Jl
honderdjarige strijd tegen de Habsou fc
eens zijn beginpunt vond.
(Nadruk verboden'-
2-4
