Bouwkunstig Schoon
LEIDSCH DAGBLAD - Vijfde EU
Zaterdag 21 Mei 1931'
Het mooiste huis aan het Rapenburc
Uit de Rijnstreek
Uit de Omstreken
FINANCIEN
ALPHEN.
Opening van het Prins Bernliard-Paviljoen
der Martha-Stichting.
Het was voor de Martha-Stichtins een
feest, toen het le schooljongenspaviljoen
officieel kon worden geopend. Onder de
aanwezigen zagen wij. behalve de bestuurs
leden, den burgemeester den heer P. A.
Colijn met zijn echtgenoote; den heer van
Beek namens het Dep. van Justitie als
inspecteur van de opvoedingsgestichten;
den heer Grootenhaar namens de commis
sie van toezicht, den heer Da Costa namens
de Inw zending en den heer Noordam.
dir. van de inrichting „Valkenheide" en
mede namens de Ver. van gestichtsdirec
teuren.
De wnd. voorzitter de heer F W A. J.
van Peski die de opening verrichtte, sprak
er zijn groote vreugde over uit. dat Z K.H.
Prins Bermhard er zijn goedkeuring aan
heeft gehecht, dat het paviljoen met zijn
naam vereerd zal worden en dus genoemd
zal worden het „Prins Bernhard Paviljoen".
De traditie getrouw is dit een voortzetting
van den bestaanden band tusschen de
Martha-Stïchting en het Oranjehuis, in
welk verband spr. herinnerde den naam
van het Prinses Juliana-kleuterhuis. het
bezoek van wijlen H.M. de Koningin Emma
aan de inrichting waarbü Zij toestemming
gaf. het meisjeshuis naar Haar te noemen.
Voorts schetste spr. de noodzakelijke be
hoefte aan een dergelijk paviljoen en de
totstandkoming daarvan en besprak het
werk van den architect den heer Hoekstra,
bijgestaan door ir Brinkman. Inmiddels
had men. dank zij den voortreffelijken
penningmeester den heer v. Eeghen, reeds
een bouwfonds gesticht en heeft men en
kele landerijen in Friesland hiervoor van
de hand gedaan. Na in het bijzonder het
bestuurslid den heer J. P. Carp dank te
hebben gezegd alsmede den predikant ds.
Meijer, verklaarde spr. onder luid applaus
het gebouw voor geopend.
Noe werd uitvoerig het woord gevoerd
door ds. Meyer, die oa. de heeren Boven-
kamp (schilderwerk), Bakker (sanitaire
uitvoering). Voorwerk (stoffeering), bene
vens de aannemers de heeren v. d. Bi.il en
v. d. Helm en den heer Ponsioen (centrale
verwarming) dankte.
Het interieur werd in hoofdzaak door
eigen krachten dus verzorgd, terwijl de
tuin werd aangelegd volgens het plan van
dein architect den heer Voors en werd uit
gevoerd door den tuinbaas den heer de
Wijs.
Spr eindigde met den wensch. dat God
geve dat de jongens in dit nieuiwe gebouw
een gezegend woonhuis mogen vinden.
Burgemeester Colijn wenschte o.a.. dat
ook de plannen voor de verdere stichting
der 2 andere paviljoens in vervulling zul
len gaan en God het bestuur en directeur
kracht en wijsheid zal schenken met zijn
belangrijk werk voort te gaan.
Namens de commissie van toezicht sprak
de heer Grootenhaar, namens de rijksinspec.
tie de heer v. Beek ambtenaar van Justitie
en Da Costa van den Centralen Bond van
toezicht van opvoedingsgestichten, en de
heer Noordman van Valkenheide namens
de Ver. van Gestichtsdirecteuren.
Hierna werd een zang-, fluit- en muziek-
concert gegeven alsmede gymnastische
oefeningen van werkmeisjes, schooljongens
en werkjongens. Tenslotte werd thee geser
veerd en waren de genoodigden in de ge
legenheid het gebouw dat buitengewoon
fraai is ingericht, nader te bezichtigen.
HILLEGOM.
PLAN VAN DEN BURGEMEESTER.
In verband met het a.s. Koninginnefeest.
Om een meer algemeen georganiseerde
feestelijkheid te verkrijgen ter gelegenheid
van het a.s. regeeringsjubileum van H.M.
de Koningin heeft de burgemeseter dezer
gemeente, jhr. van Nispen tot Pannerden,
het initiatief genomen tot het samenstellen
van een kleine kern van geheel vrijtsaande
personen, die bereid zijn de verdere orga
nisatie ter hand te nemen. Natuurlijk zal
deze kern belangrijk uitgebreid moeten
worden. De burgemeester hoopt en ver
trouwt. dat uit alle kringen der burgerij
en met name door aangezochte leden van
reeds bestaande vereenigingen spontane en
hartelijke medewerking zal worden verleend.
Het zal op 23 Mei as. 40 jaar geleden
zijn, dat de heer L. Langeveld in dienst
kwam bij de bloemistfirma Gebr. v. Zan
ten N.V. alhier.
KATWIJK AAN ZEE.
Het Nova-Theater.
In de heropende Nova-bioscoop, nu
Nova-Theater werd gisteravond de prach
tige film vertoond van den roman van
Jules Verne Michael Strogoff. of de Koe
rier van den Czar". Een film. die onge
twijfeld een groot bezoek zal trekken! Er
is bovendien een mooi voorprogramma.
De heer K deed bij de politie aan
gifte van vernieling van zijn fiets, die te
gen een perceel in de Noordstraat stond
door een gespan van P. uit de Zuidstraat.
LEIDSCHENDAM.
Teneinde de band met de B. V. L. te
versterken was voor de begunstigers aaar-
van een avond belegd in de voorm. O. L.
school. De prijzen van een gehouden schiet
wedstrijd vielen ten deel aan: mevrouw
Zandwyk, luit, Veenebos, den heer Per-
quin en burg. Keyzer.
Op het plein van de R.K. Jongens
school in de buurtschap kwam de 7-j. J. v.
d. Meer zoodanig te vallen, dat hij een dij
beenbreuk bekwam. Nadat Dr. Kortman uit
Zoeterwoude de eerste hulp had verleend,
is de knaap naar het St. Elisabeth Zieken
huis te Leiden vervoerd.
LISSE.
Tot Hoofd der Chr. ULO. school te
Zeist Is benoemd onze plaatsgenoot de
heer N. B. Themmen.
Gevonden: Rozenkrans, bruine knip-
portemonnaie; contactsleuteltje van motor
fiets. Inlichtingen op het Poliiebureau.
HAZERSWOUDE.
Vergadering Ingelanden
•De Hazerswoud.se he Droogmakerij"
In hotel „Het Oude Raadhuis" alhier
vergaderden de stemgerechtigde ingelan
den van den polder .De Hazerswoudsche
Droogmakerij" onder voorzitterschap van
mr. C. S. van Dobben de Bruyn. burge
meester van Bodegraven. Mededeeling
werd gedaan over verschillende ingekomen
stukken, terwijl de notulen werden goed
gekeurd.
De rekening over 1937 vermeldde aan
inkomsten f. 40.875.90V, en aan uitgaven
f. 42.255.76.
De rekening wees alzoo een nadeeüg
saldo aan van f. 1379.85V,.
De begrooting sluit op een bedrag van
f 39.643.70.
De omslag per H.A. wordt evenals het
vorig jaar gesteld op f. 12.
Bij de bespreking van uitgevoerde wer
ken. werd er door eenige ingelanden aan
merking op gemaakt, dat in 1937 verschil
lende werken in werkverschaffing waren
uitgevoerd. De voorzitter antwoordde, dat
de Polder daar voordeel bij gehad heeft,
terwijl verschillende werkloozen iets heb
ben verdiend. Bij de bespreking van het
polderpeil laaide de strijd tusschen vee
boeren en teeltboeren hevig op Tenslotte
werd het peil vastgesteld op 5.55 M. bene
den AP.
LEIMUIDEN.
Burgerlijke Stand,
Overleden: H. H. Lek. 36 Jaar, echtgenoot
van J. M. de Jong.
Geboren: Jacobus Johannes Anthonius. z.
van J. Droog en M. J. Veenswijk.
Gehuwd: N. C. Groen in 't Wout en J. C. Vis.
Loop der bevolking.
Vertrokken: n. Bloemend aal C. Vlasman
Zkndvoortsche weg Ito. 25; n. Nieuwveen, e. h!
van Oostwaard.
Ingekomen: v. Alkemade, A. v. d. Greft,
dienstb.. Dorpstraat No. 311; v. Woubrugge.
H. G. van Rijn. dienstb.. Oude Wetering No. 2.
NIEUWVEEN.
GEMEENTERAAD.
De Raad vergaderde. Na de ingekomen
stukken volgde het onderzoek der geloofs
brieven van het nieuwe lid den heer P. v.
Ankeren. Bij monde van de heer Chr. Jon
ker werden diens stukken in orde bevon
den.
Benoeming leden commissie tot wering
van schoolverzuim. Gekozen werden de
heeren P. Sprey, K. J. M. Speet, Jac. Hoo-
gendcorn P. Rietveld, F. Baurdoux en M.
Karsemeijer.
Na vaststelling van diverse pensioens
grondslagen van gemeente-ambtenaren
werd besloten zich met 1 Jan. 1938 voor de
verzekering van gemeentegelden aai te
sluiten bij de Onderl. Verzekering van Ned.
NOORDWIJK.
GEMEENTERAAD.
Uitkeering van schadevergoeding aan
L. Graaf van Limburg Stirum.
In verband met den afvoer in de
Woensdagsche Watering.
Gisteravond kwam de raad dezer ge
meente bijeen ter behandeling van het
punt: „Vaststelling van een schadevergoe
ding aan L. Graaf van Limburg Stirum"
in verband met de bekende kwestie betref
fende den afvoer van het water en andere
stoffen uit de gemeentelijke rioleeringen
in de aan het landgoed van Graaf v. Lim
burg Stirum grenzende Woensdagsche Wa
tering.
Dit punt werd in geheime zitting be
handeld. Na heropening besloot de Raad
met alg. st. aan Graaf v. Limburg Stirum
de somma van f. 10 per dag, van 2 Maart
938 af. in verband met een arrest van het
Gerechtshof te 's-Gravenhage van 30 No
vember 1936. waarbij de gemeente werd
veroordeeld tot uitkeering van geleden en
nog te lijden schade, te betalen.
Toen werd bepaald, dat de gemeente
f. 10 p. d. moest ultkeeren. nadat het von
nis in kracht van gewijsde zou zijn ge
gaan en wel totdat genoemde afvoer zal
hebben opgehouden.
Gemeenten, voor een bedrag van f. 4000
De premie bedraagt f. 30 per jaar, waar
bij komt 2 pot. voor fraudepleging van
B. en W.
Verkoop gemeentegrond: Een verzoek
was ingekomen van de heer C. v. Tol al
hier, om het terrein naast het Raadhuis te
koopen en werd in geheime vergadering
behandeld.
De voorzitter deelde mede dat ingekomen
was een verzoek van de Coöp. Boerenleen
bank „Ter Aar" te Nieuwveen. om den
grond die de Bank in erfpacht heeft, te
koopen voor den prijs van f. 0.75 per M2.
B. en W. zullen hierover in de volgende
vergadering prae-advies uitbrengen.
Na rondvraag waarbij de heer Spring ln
t Veld o.a. wees op den slechten toestand
ln de Muggenlaan volgde sluiting.
WOUBRUGGE
Een gedenksteen voor wijlen den heer
O. C. van Hemessen.
In verband met hetgeen dezer dagen
weid gepubliceerd met betrdköng tot het
25-jarig bestaan van ons zoo bekend ge
meentelijk museum, verneirfen wij, dat zich
op aandrang van verschiMenfte zijden een
comité heeft gevormd, niet déh burge
meester als voorzitter, tOR ddtl hebbend
de nagedachtenis te eerefi vaii den stich
ter van dit waardevol oudheidkundig bezit,
wijlen den heer O. C. van Hemessen. De
wijze, waarop aan dit denkbeeld uiting
zal worden gegeven, heeft het comité ge
meend te moeten vinden in het aanbren
gen van een eenvoudig gedenkteeken op
het graf van onzen oud-ingezetene op de
nieuwe alg. begraafplaats. Waar het werk
van den heer O. C. van Hemessen aller
eerst wel voor de plaats onzer inwoning
van algemeene bekendheid moet worden
geacht, mag de verwachting worden ge
koesterd dat de gedachte, tot het brengen
van deze stille hulde met meer blijvend
karakter, ook de instemming zal hebben
van alle gemeentenaren, op wier waardee
ring en medewerking om tot verwezenlij
king van dit doel te komen het comité
binnenkort door het aanbieden van collec-
telijsten een beroep hoopt te doen.
Bovendien werd besloten aan Graaf v.
Limburg Stirum uit te keeren de somma
van f. 16.398 voor reeds geleden schade,
volgens een staat door Graaf v. Limburg
Stirum opgemaakt, zulks eveneens in ver
band met genoemd vonnis.
Na behandeling van eenige begrootings-
wijzigingen 1937 en een rondvraag, waar
in o.a. nogmaal ter sprake kwam het
bouwwerk hoek Bronckhorststraat-Pické-
straat, volgde sluiting dezer vergadering,
die gehouden werd onder voorzitterschap
van loco-burgemeester De Witt.
NOORDWIJKERHOUT.
Verslag van „Het Wit-Gele Kruis".
Deze vereeniging kan met genoegen op
het jaar 1937 terugzien. Het aantal leden
en hospitant-leden is nog steeds stijgende.
Per 31 Dec. 1936 stonden 427 gezinsleden als
lid of begunstiger ingeschreven en boven
dien 37 inwonede kinderen boven 18 jaar.
Deze getallen bedroegen op 31 Dec. 1937
resp. 512 en 32.
Op 1 Januari stonden aan het consulta
tie-bureau ingeschreven 72 kinderen. Ge
durende 1937 werden 106 kinderen nieuw
ingeschreven en wel uit Noordwij kerhout
101. 3 uit de Zilk en 2 uit Noordwijk. Het
aantal consulten bedroeg 1130 en het aan
tal huisbezoeken 59. De medische leiding en
controle berusten bij Mevr. van Laarhoven
Depla, kinderartse. Deze ns over de op
komst zeer tevreden. De meeste moeders
komen, eenmaal geweest zijnde, geregeld
tot een jaar voor controle. Ook is zij over
de medewerking der Zusters buitengewoon
voldaan. Slechts een zuigeling van het con
sultatiebureau is in 1937 overleden.
Het verslag vermeldt nog vele gegevens
over de TB.C.-bestrijding en de wijkver
pleging.
SASSENHEIM.
Gevondensteeksleutel van vracht
auto. roode ceintuur, zilveren vulpenhouder,
rood gebloemde ceintuur, grijs gevlamde
vulpenhouder, twee belastingmerken ln
etui..
VOORHOUT.
Het leidingwater in „de Zilk".
Naar wij vernemen kan men zich over
de waterlevering aan het buurtschap „de
Zilk" ten volle verheugen. Blijkens een
deskundig onderzoek voldoet het water,
dat door het gemeentelijk waterbedrijf al
hier wordt geleverd aan alle daaraan re
delijk te stellen eischen en ls dan ook
reeds voor consumptie vrijgegeven.
De R.K. Harmonie-Ver. „St. Caecilia"
zal haar eerste zomerconcert geven op de
muziektent tegenover het raadhuis, op
Woensdag 25 Mei a.s. des avonds om half
negen.
Aan de Ver. Centr. Werkloozenzorg is
vergunning verleend tot het houden van
een collecte ten bate der Chr. werkkampen
in de week van 30 Mei tot 4 Juni as.
ZEVENHOVEN.
De heer Dagevos. commies der directe
belastingen wordt begin Juli naar Zeeuwsch
Vlaanderen overgeplaatst.
ZOETERWOUDE.
Op initiatief van B. en W. heeft zich
hier een voorloopige commissie gevormd,
die zich zal belasten met het samenstellen
van een comité uit de ingezetenen der ge-
heele gemeente ter viering van het 40-jarig
regeeringsjubiluem van HIM. Koningin
Wilhelmina in September 1938.
Op Maandag 23 Mei a.s. des middags
7 uur zal de eerste vergadering plaats heb
ben van de commissie voor steun aan kleine
tuinders. In deze vergadering, welke ten
raadhuize wordt gehouden, kunnen aan
vragen om steun worden ingediend.
LEIDEN. 1621 Mei. Turfmarkt. Geen
aanvoer. Lange turf 79.
LEIDEN, 21 Mei. Botermarkt Fabrieks-
boter 1.42; Boerenboter 1.26—1.35 Aanvoer
2160 Kg. Handel kalm.
RIJNSBURG, 20 Mei. Bloemenveiling
Yellow 817; Bartigon 813; Clara But
611; Damast 13.10: Trollium 2550;
Lathyrus 3060; Witte lelies 2.603.40;
Immulatum 2.405.20; Convellaria 4060;
Violieren wit 2.60—4.20; id. blauw 1.40-3.10;
id rood 2.804.20; Papavers 1—1.60; Mar
grieten 2540; Korenbloemen 3050; Cen-
tauria 3050; Alba Pleno 4060.
LEIDEN, 20 Mei. Noteering Coop. Groen
ten-, Fruit- en Bloemenv.-ver. „Leiden en
Omstreken". Prei f. 4 708.30, rabarber
f. 4.70, aardappelen 823, andijvie 614, sla
23 ct., aardbeien 561.22, snijboonen 64
80, stamboonen 78, doperwten 3446, peu
len 3264, postelein 38, spinazie f. 1.504,
tomaten A 4246, tomaten B 4044, to
maten C 3840, komkommers per 100 stuks
f27.90, bloemkool f2.3018.00, salade
502.10,, kroten per 100 bos f.0.601.10, ra
dijs f. 0.601.30, selderie f. 0.502.00, uien
f. 1.802.60, peen f. 5.5015.70, rabarber
f.38.70, raapstelen 4070 ct.
TER AAR, 20 Mei. Spinazie 612, andijvie
1554, slavellen 819, per kist; peulen f3-
f. 6.60, doperwten f. 4.20 snijboonen f4.60
f. 5.20, jier 10 kilo, postelein 38 per kilo.
kroten per 100 bos f. 2.20, radijs f. 0.600.80,
rabarber f48.10, peen per bos 1014, sel-
dery f. 1.102.20, raapstelen f.0.90, sla per
100 stuks f. 0.50—3.00, bloemkool per stuk
817, komkommers 38 en aardbeien 712
cents.
LEIDERDORP, 20 Mei. Kippeneieren
f. 3.403.70 per 100 stuks: Eenden eieren
f. 2.70 per 100 stuks; Boter 6165 cent pet-
pond; Kaas 1730 ct. per pond; Kippen 55
ct. per stuk; Jonge hanen 5 cent per stuk;
Eenden 2540 ct. per stuk; Konijnen 19 ct.
tot f. 1.65 per stuk.
ZOETERMEER. Eierveiling 20 Mei. Aanvoer
12000 stuks. Prijs der kippeneieren f. 3.053.65;
eendeneieren f. 2.702.85 per 100 stuks.
a.
Op een zeer zwaren sokkel, bestaande uit
groote blokken natuursteen rusten de zware
basementen van de vlakke, zeer sterk naar
voren springende pilasters, die over de
beide verdiepingen doorloopen. We hebben
hier dus weer te doen met de kolossaal-
orde. Deze pilasters zijn bekroond met het
Jonisch krulkaplteel. De pilasterstelling is
hier allerminst uitwendige versiering, zoo
als bij heel veel gebouwen wel het geval is,
waar zij dan hoogstens het karakter dra
gen van plaatselijke muurverzwaringen. Zij
vormen hier het constructieve geraamte
van den gevel. Dat zij niettemin de schoon
heid mede bepalen is te danken aan de
gelukkige omstandigheid dat bij de Fran-
sche barok evenals vroeger bij de Gothiek
het constructief element tevens aesthe-
tisch element is en aan den schoonheidszin
voldoet. De smalle reepen muurwerk welke
diep teruggemetseld naast de pilasters zijn,
bezitten geen dragende functie. Zij werken
alleen mede tot de omlijsting van het raam.
Ook in dit opzicht denken wij, bij alle
vormverschil weer even aan de Gothiek, b.v.
die van het laat-Gothische koor der Hoog-
landsche kerk, waar alleen de steunbeeren
constructief zijn, het muurwerk er naast
nauwelijks naam mag hebben en uitslui
tend dient voor het constructief verband
met de vensters
Op de dekplaten der kapiteelen rust een
sterk geprofileerde architraaf: daarboven
bevindt zich de frieslljst waarboven zich
eindelijk een ongewoon sterk vooruitsprin
gende kroonlijst ontwikkelt. In verband
met de massawerking van den geheelen
gevel ls dat ver oversteken evenwel volko
men verantwoord. De kroonlijst wordt ge
schraagd door blokwerk, dat op zich zelf
weer de moeite waard is.
Let maar eens op, hoe elk blad aan de
onderzijde versierd is met het acanthus
blad en hoe tusschen de blokken fraaie
rosetten zijn geplaatst. Op de teekening heb
lk dat natuurlijk niet aan kunnen geven.
Trouwens er zijn zoovele details die ik heb
moeten verwaarloozen.
Belangwekkend is ook de verdere versie
ring van den gevel.
Zooals u ziet ls de gevel door middel van
zes pilasters ln vijf gelijke vlakken Inge
deeld. Richten we het eerst het oog naar
boven, dan zien we dat de kapiteelen on
derling verbonden zijn door guirlandes of
slingers. In de vakken, 1. 3 en 5 zien we
slingers van alle mogelijke schelpvormen,
in de vakken 2 en 4 vruchtenguirlandes.
Kijken we r.u naar de guirlandes boven
de grondverdieping, dan zien we in de vak
ken 1 en 5 weer schelpvormen, in 2 en 4
bloemen en vruchten. Het ls merkwaardig
hoe fraai al deze vormen op ongedwongen
wijze zijn gerangschikt en welk een afwisse
ling er in is bereikt, terwijl toch de sym
metrie overheerscht. Tegelijkertijd valt het
op. hoe vol en krachtig al deze vormen
zijn. Nergens te Leiden vindt men ze uit
dien tijd zoo bloeiend en levensvol. Deze
versieringen zijn tegelijkertijd zoo logisch
mogelijk verantwoord. Ze hangen niet zoo
maar tegen den gevel.
De ons onbekende architect, waarschijn
lijk een vreemdeling, heeft de bovenste
guirlandes aan de kapiteelen laten ont
springen en de onderste hangen met lussen
of met den gevleugelden kop van een of
ander fantastisch dier aan de uiteinden der
benedendorpels van het bovenraam. En nu
kom lk op de middenpartij van den gevel.
Geheel naar den eisch van den Lodewijk
xrv-stijl is de deur in het midden
plaatst en vormt het hoofdaccent van het
geheel. In de eerste plaats al door de fraai»
dubbele trap. waarvan het bordes op de
hoogte van den sokkel ligt, en die afge
sloten wordt door een stevig ijzeren hek 1
stijl. Aandacht verdienen de zware profie
len van treden en bordesrand. In de tweet
plaats kijken we even naar de dubbele deui
met haar eenvoudige, doch strenge versleJ
ring. Doch het is vooral de omlijsting, die
onze belangstelling verdient. In de eerste
plaats zien we dan de vooruitstekende
profileerde kroonlijst, gedragen door ge
canneleerde voluntconsoles, waaruit zich;
naar beneden toe een beeldhouwwerk me|
bloem- en vruchtmotieven ontwikkelt ovei
een smal paneel.
Boven het van smeedwerk voorziene I
venlicht vinden we het wapen der heered
Van Leyden van Leeuwen, reeds geteekena
bij ons vorige artikel. Het schild heeft den
typischen gebombardeerden ovaalvorm be
sloten in een cartouche, destijds veelal ge
bruikelijk, en hier wel te onderscheiden
van het ovale schild, dat voor getrouwdf
dames gebruikelijk ls.
De cartouche bestaat uit schelp- en vo
luntvormen bekroond met een sterk gedruk-
ten leeuwenkop, waarschijnlijk een herin
nering aan het helmteeken van het waped
De voorstelling wordt gewekt alsof de
guirlande, die ook hier onder het middet
venster hangt, achter de cartouche lan|
loopt. Zeer overwogen bestaat deze gui
lande nu niet uit allerlei schelp- of vrucht
vormen, die door hun veelvuldigheid d»
aandacht van het wapenschild zouden af-i
leiden, doch uit een gebeeldhouwde drap
rie, waarvan de vouwen en plooien frat
afhangen. Zoo wordt de ingang dus
karakteriseerd door het wapen van dei
stichter van het gebouw.
Ten slotte vestigen wij bij onze besch;
ving van het uitwendige onze aandacht no(
even op het wolfsdak, waarvan de vlakkei
naar beneden toe eenigszins inzwenken. Dl
kemt niet alleen van den overkant van he|
Rapenburg het sylhouet ten goede, doch 1
tevens een middel om het regenwatel
krachtig te doen afvloeien.
In een veel vroegere periode der bouv
kunst, toen vele daken geen goten bezaten
was deze dakvorm de meest geëigende om
het afvloeiende hemelwater zoo ver mogelijld
van den muur te werpen. I
Thans zijn wij aan het einde onzer gevelj
beschrijving. Daar alle gobelins en zeer velir
elementen der binnen-architectuur uit de»
aard der zaak verdwenen zijn, heeft he|
geen zin. hierop terug te komen.
Doch de gevel is een prachtig voorbeel^
van de barok uit den Lodewijk XIV-tijd.
Met zijn krachtige massawerking, zij'
sterke plastiek, die zich als het ware val
binnen naar buiten dringt in een bruisend!
levensvolheid, met zijn scherpe tegenstte
lingen van licht en schaduw, bewerkt doi
de kroonlijst, de ver uitspringende pilasteij
en de guirlandes, is hij een beeld van aristc"
cratisch zelfbewustzijn en trots. Schilda
achtig, zooals de gevels der Holland"
renaissance met haar tintelend spel
baksteen afgewisseld door zandsteen,
haar cordonbanden en vensters met
kozijnen, met luikjes in heldere kleuren get
schilderd, en met de trillende vibratie val
trapjes is hij niet. Doch plastisch en gen
gend van kracht is hij In hooge mate. k
dezen gevel heeft de barok, althans te U
den, een harer schoonste triumfen geviert
N. J. S.
(Nadruk verboden).
N:V.
GERZON'S MODEMAGAZIJNEN.
Aan het jaarverslag dezer Naamlooze Ven
nootschap is het volgende ontleend:
In den loop van het jaar konden wij be
sluiten, aldüs de directie, hiertoe in staat ge
steld door hét gemeentebestuur van Rotterdam,
dat daartoe toestemming verleende, den ,,pu-
blieken doorgang" in ons pand aldaar dich te
bouwen, waardoor de parterreruimte aanzien
lijk zou worden uitgebreid. Dit bouwwerk kwam
in Maart 1938 gereed. Over de algemeene zake
lijke omstandigheden in het laatste verslag
rappor teerend, kan in de eerste vier maanden
van 1937 eenige stijging in den omzet gecon
stateerd worden. In de resteerende maanden
van het boekjaar was dit, ofschoon in iets
mindere mate, ook verder het geval. Maar van
de in het begin van 1937 verwachte opleving
kan in geenen deele worden gesproken. Fac
toren, die de koopkracht van het in onze zaken
koopend publiek duurzaam zouden verhoogen.
zagen wij niet. Sinds de devaluatie heeft er
echter v/el. vergeleken bij 1936, een stijging in
absoluten zin van de prijzen van grondstoffen
en fabrikaten plaats gehad en mede onder den
invloed daarvan was ook een stijging in de
algemeene onkosten te constateeren. Met eenige
bezorgdheid zien wij dan ook thans het even
tueel tot wet verheffen der aanhangige voor
stellen betreffende sociale verzekeringen tef
moet.
De Indische filialen vertoonden in 193' i
verhouding een grootere vermeerdering in o®1
omzet dan de zaken in Nederland.
In de achter ons liggende maanden
1938 kan nog van eenige stijging in den om
in totaal genomen gesproken worden; de
dische zaken geven ook hier een 8^"^
beeld te zien dan de Nedeflandsche. Of
laatste zoo zal blijven, zal van de ontwikko^
der toestanden in Indië afhangen; de
deelingen dienaangaande zijn echter niet r™
heel geruststellend.
De waardeering der goederen had op 1
servatieve wijze plaats; er werden ditmaal doi
extra voorzieningen getroffen om elke
tueele ontwikkeling op de goederenmarkt
kunnen opvangen. De stand der liquide r
delen mag bevredigend worden geacht.
Er is een netto-winst gemaakt van f.
(f. 222.715). Hiervan komt aan de houdersJ>
preferente aandeelen f. 132.060 en aan g®ff011
aandeelhouders f. 88.637.
Aan de houders van pref. aandeelen kan
aftrek van het voor dividendbelasting
schuldigde, worden uitgekeerd een dividend
6 pet. ionv.). aan de houders van gewone a<>
deelen kan uit- het voor hen beschikbare
drag, vermeerderd met het onverdeeld o
dend 1936 en na aftrek van het voor divia1e j
belasting verschuldigde, een dividend van
fonv.) worden uitgekeerd, waarna een on I
deeld dividend van f. 6456 op nieuwe rekeiu
wordt overgebracht. -
2—5