LEIDSCH DAGBLAD - Vierde Biad
Donderdag 19 Mei 1938
Dekking van defensieuitgaven
HEEMAF
DE NIE
Het Tsjecho-Slowaaksche
vraagstuk
15.000 vrouwen getuigen voor
den vrede
Verhooging van het percentage der omzetbelasting
en der personeele belasting in voorbereiding
Extra offers noodzakelijk
tN/T INi IITTCRCN
Een inleiding
RECHTZAKEN
Aan de memorie van antwoord inzake
het wetsontwerp houdende tijdelijke voor
ziening tot versterking van de opbrengst
van de inkomstenbelasting en van de divi
dend- en tantième-belasting tot gedeelte
lijke dekking van uitgaven voor de defen
sie, wordt het volgende ontleend:
De uitgaven op de begrooting van 1938
(gewone dienst) overtreffen verre de mid
delen, zoodat op die begrooting geen dek
king voor de onderhavige defensie-uitga
ven aanwezig is. Bedoeld tekort heeft
zoodanigen omvang aangenomen, dat dek
king daarvan in de naaste toekomst zeer
groote zorg zal baren. In een verhooging
van het tekort kan uiteraard niet worden
berust. Voor de extra uitgaven ten behoeve
van de defensie zullen daarom extra offers
in den vorm van hoogere belasting moeten
worden gebracht.
Met het oog op de wenschelijkheid.
dat steeds een. duidelijk beeld kan
worden verkregen van de wijze en de
mate van dekking dezer uitgaven,
heeft de minister in overweging geno
men een afzonderlijke financiering
der defensie-uitgaven door middel van
een nationaal defensiefonds.
Hoewel de inrichting van zoodanig fonds
thans nog niet aan de orde ls. heeft hij.
teneinde het dekkingsplan van de defensie
uitgaven voor de eerstvolgende jaren aan
schouwelijk en overzichtelijk te kunnen
voorstellen, een schema opgesteld van de
begrootingen welke bij de instelling van
bedoeld fonds voor 1938 en 1939 zouden
moeten worden samengesteld. Deze opstel
ling volgt hier:
Inkomsten (1938): Opcenten rijks
inkomstenbelasting f. 3.2 millioen; opcen
ten div. en tant. bel. f. 1 millioen: wijziging
omzetbelastingwet f. 3 millioen, totaal f. 7.2
millioen.
Uitgaven (1938): Vergrooting contin
gent en verlenging eersten oefentijd f. 17.4
millioen.
Inkomsten (1939): Opcenten rijksinkom
stenbelasting f. 4.7 millioen; opcenten div.
en tant. bel. f. 5.5 millioen; wijziging
omzet-belastingwet f.7 5 millioen. totaal
f. 17.7 millioen.
Uitgaven (1939): Vergrooting contingent
en verlenging eersten oefentijd f. 17.5 mil
lioen: rente en aflossing kosten moderni-
seering materiaal weermacht en kazernee
ring f. 3.4 millioen: meerdere exploitatie
kosten en vervanging materieel f. 5 mil
lioen. totaal f. 25.9 millioen.
Uit deze opstelling zal blijken, dat de
noodzakelijke dekking van de hoogere
defensie-uitgaven voor 1938 en 1939 nog
niet is verkregen bij aanvaarding van de
thans aanhangige en de overige reeds bij
de Staten-Generaal ingediende belasting-
ontwerpen.
In het ontbrekende, kan worden
voorzien door eenige maatregelen,
welke nog in het stadium van voorbe
reiding verkeeren, t.w. een verhooging
van het percentage der omzetbelasting,
en zoo noodig een matige verhooging
van de personeele belasting.
In de opvatting, dat de eischen van goed
financieel beleid thans ook de opstelling
van een dekkingsplan voor de jaren 1940,
1941 en 1942 zouden vorderen, kan de mi
nister niet deelen.
Belastingverhooging is, in het bij
zonder in de huidige omstandig
heden, slechts verantwoord, indien zij
een absolute noodzakelijkheid is. Zoo
lang de mogelijkheid bestaat van een
wijziging van de financieele omstan
digheden, welke de thans voor 1940 en
volgende jaren noodig geoordeelde
belastingverhoogingen geheel of voor
een gedeelte overbodig zouden maken,
meent de minister niet de vrijheid te
hebben voorstellen tot belastingverhoo
ging in te dienen.
De bedenkingen, welke verschillende
leden doen hooren ten aanzien van de
matige verhooging der personeele belas
ting, hebben de bijzondere aandacht van
den minister. Den leden, die tegen verhoo
ging van de omzetbelasting ernstig be
zwaar hebben, moet worden opgemerkt, dat
thans, nu alle belastingen reeds een hoog
peil hebben bereikt, een aanmerkelijke
verhooging van schier elke belasting op
ernstige bezwaren stuit Ampele overwe
ging van de zeer beperkte mogelijkheden,
welke thans nog aanwezig zijn, hebben
hem lot de meening geleid, dat verhooging
van de omzetbelasting de voorkeur ver
dient boven een verdere verhooging van
andere belastingen.
Ten aanzien van het denkbeeld nopens
de uitgifte van een premieleening, sluit de
minister zich aan bij de leden, die zulk een
leening ongewenscht achten.
In antwoord op de vraag of c-q.
wanneer, de regeering ter dekking van
de kooien van den achterstand in onze
bewapening, tot de uitgifte eener lee
ning zal overgaan, moge dienen, dat in
het geldend systeem van comptabiliteit
tot zulke emissie slechts wordt over
gegaan, wanneer de stand der kasmid
delen daartoe noopt. Deze omstandig
heid doet zich thans niet voor.
Een verdere verhooging van het tarief
van invoerrechten met zuiver fiscaal
karakter, zoodat eenerzijds een noemens
waardige vermeerdering van inkomsten zou
worden verkregen en anderzijds invloed
zou worden uitgeoefend ten gunste of ten
ongunste van de volkshuishouding. Ls ge-
zien .de hoogte van het bestaande tarief
niet mogelijk.
Wat een koffiebelasting betreft, staat de
minister nog steeds op hetzelfde stand
punt.
Beschouwingen over een koffieheffing
tot steun van de Nederlandsch-Indische
koffiecultuur zijn, naar het hem wil voor
komen. hier buiten de orde.
Snoepgoed wordt ln de eerste plaats
reeds getroffen door suikeraccijns, crisis-
suikerheffing en omzetbelasting. Aange
zien de bereiding van de bedoelde artikelen
in een groot aantal bedrijven plaats vindt,
zou de heffing van de belasting veel admi
nistratieven arbeid vorderen. Voorts zou
naar de meening van den minister invoe
ring van de belasting er toe leiden, dat
bereiding van gebak en dergelijke artikelen
meer dan tot heden door de huisvrouwen
zelve ter hand zou worden genomen.
Voorts herhaalt de minister, dat
van hem voorshands geen voorstel
tot invoering van een radiobelasting
te verwachten is.
In zake de bepleite heffing in eens
sluit de minister zich aan bij het oor
deel van verschillende andere leden die
zich, om de ongelijke werking van zulk
een heffing, daarmede niet kunnen
vereenigen.
Naar aanleiding van een desbetreffende,
door enkele leden gestelde vraag geeft de
regeering als haar meening te kennen, dat
het niet mogelijk is op grond van bepaalde
gegevens te beoordeelen of een bepaalde
belastingverhooging nog door de volks
huishouding kan worden gedragen.
Het doel, waarvoor de regeering een
verzwaring van lasten voorstelt, speelt
ln deze een groote, zoo al niet allesbe-
heerschende rol De regeering is ervan
overtuigd, dat het Nederlandsche volk
voor de verbetering van zijn defensie
apparaat, gesterkt door een gezond na
tionaal bewustzijn, de meerdere lasten,
die van deze verbetering het noodzake
lijk gevolg zijn, zal willen en daardoor
ook zal kunnen dragen.
STOFZUIGER
met den beroem
den S.K.A. motor
één model
'i één prijs
1424
K. RAPENBURG 10
TELEF. 25.
(Ingez. Med.)
AMST. TOONEELVEREENIGING.
De schulden bedragen in totaal f. 64.500.
Betreffende een door de N.V. Amsterdamsche
Tooneel-Vereeniging. door haar raadsman, mr.
dr. A. Sternheim. aangevraagd surséance van
betaling, vernemen wij. dat het verhoor in raad
kamer zal plaats hebben op 27 Juni a s. De
schulden bedragen in totaal f64.500. Daarvan ls
f. 42.000 achterstallig salaris aan acteurs en
f. 9000 aan geleend geld. De rest moet worden
betaald aan kleinere crediteuren en ter vol
doening van auteursrechten.
Wat. de baten betreft, worden de décors, de
bibliotheek, de requisieten enz. gewaardeerd op
f47.000 en de overname van het bespeelbare
repertoire geschat op f. 15.000. doch men meent
slechts te kunnen rekenen op f. 10.000. Hierover
wordt met den heer C. van der Lugt Melsert
onderhandeld.
De crediteuren zyn voor het grootste deel be
reid tot een accoord. In dat geval zullen ook de
artisten tot het accoord toetreden, om een fail
lissement te voorkomen.
ANTON LANG OVERLEDEN.
Anton Lar.g, die vele jaren lang by de pas
siespelen in Oberammergau de rol van Christus
vertolkte, is gisteravond aan de gevolgen van
een ernstige operatie overleden.
Voor den eersten keer speelde Lang zijn
Christus ln 1900 en in 1910 voor de tweede
maal.
Toen in 1922 voor den eersten keer na den
oorlog weer passiespelen werden opgevoerd, zag
Lang zich opnieuw de rol toegewezen, waarin
hij tevoren reeds successen had geoogst.
Kort daarna reisde hij naar Amerika. Op 22
September trad Lang voor de laatste maal op.
Een speciale G.P.D.-verslaggever is dezer dagen naar Tsjecho-Slowakii
gereisd om er gegevens ie verzamelen voor een reeks beschouwingen
over het Sudeten-Duitsche-vraagstiik, dat in Europa gaandeweg sti
gende ongerustheid wekt en thans in een beslissend stadium schijnt tè
komen. In den eersten brief, dien wü van hem ontvingen, geeft onze
verslaggever in het kort de probleemstelling zelve. Hy hoopt jn vol-
gende büdragen, ook in den vorm van gesprekken met leidende TsJe!
chische persoonlijkheden, verschillende kanten van het brandende
vraagstuk verder uit te werken.
Het is U toch zeker bekend, dat er ook voor
jongens Waaiborg-Kleeding bestaat Ziet U
maar eens in de Kreymborg-étalage naai de
vlotte modellen en aparte dessins.
öi/eën bj KREYMBORC
1428
'lngez Med.)
Indrukwekkende demon-
stratie in de residentie.
Meer dan 15.000 Nederlandsche vrouwen
hebben gistermiddag te 's-Gravenhage
uiting gegeven aan het verlangen naar den
vrede. Geruimen tijd voordat het uur van
vertrek had geslagen, waren reeds tallooze
deelneemsters, alle met een sobere witte
bloem getooid eenvoudig en veelzeggend
„ymbool op de Prinsegracht bijeengeko
men, vanwaar de optocht zijn weg naar
het Houtrustterrein zou nemen. Kort voor
half drie stelde de stoet zich op, het cen
traal comité voor den vredesgang, het sub
comité voor internationaal contact, de bui
tenlandsche gasten, het landelijke comité
van aanbeveling en de deputaties aan het
hoofd.
Onder de buitenlandsche gasten bevon
den zich afvaardigingen van vredesver-
cenigingen uit België, Frankrijk en Zwit
serland. De stoet had zoodanige afmetin
gen, dat niet alleen de heele Prinsegracht
in de volle lengte erdoor in beslag werd
genomen, waarbij de vrouwen in vier rijen
van elk vier menschen breedte stonden op
gesteld, maar dat ook ver op de groote
Marktstraat nog deelneemsters in den
stroomenden regen stonden te wachten.
Nadat de ernstige schare zich in iange
rijen achter de besturen der vereenigin-
gen. die deze betooging organiseerden, had
opgesteld, werd klok slag half drie het
groote witte spandoek met het veelzeg
gende woord „vrede" geheschen, terwijl op
tallooze plaatsen witte transparanten uit
de vrouwenschaar omhoog werden geheven,
met in zwarte letters geschilderde woor
den, getuigende van het doel dezer betoo
ging: vrede. Twee lange minuten stonden
de duizenden roerloos en zwijgend, daar
na zette de stoet zich in beweging, even
zwijgend als hij zich had opgesteld. Het
was een eindelooze reeks van parapluie's
en regenmantels.
Deputaties
Op de Regentesselaan verlieten eenige
deputaties den stoet, die, resp. onder lei
ding van mej. R. Manus en mej. H. de
Kruyff aan het Permanente Hof van In
ternationale Justitie en aan de regeering
een adres aanboden, van welk laatste de
inhoud ter kennis zal worden gebracht van
H. M. de Koningin en H. K. H. Prinses Ju
liana Onder leiding van mevr. P. H. Smits
—Witvliet uit Oegstgeest bracht een de
putatie aan het gemeentebestuur van den
Haag dank voor de ondervonden medewer
king. De deputatie naar het Permanente
Hof van Internationale Justitie werd ont
vangen door Sir Cecil Hurst, die haar voor
de aangeboden resolutie, waarin een inter
nationale samenwerking wordt aangewe
zen als de vreedzame oplossing der tegen
woordige problemen, dankte met de toe
zegging dat hij het adres aan den president
van den Volkenbondsraad zal overhandi
gen. Namens de regeering ontving minis
ter Patijn de deputatie van den vredes
gang. De deputatie naar het gemeentebe
stuur werd gastvrij ontvangen door bur
gemeester de Monchy en wethouder Snoeck
Henkemans.
Op Houtrust
Nadat de geheele vredesgang ln den
stroomenden regen ruim anderhalf uur had
geduurd, werd ten besluite in de tentoon
stellingshal op Houtrust een bijeenkomst,
gehouden.
Het lid van het centraal comité, jkvr. J.
Repelaer van Driel. sprak het openings
woord, waarin zij in herinnering bracht
waarom de lange stoet van vrouwen op
dezen dag door de straten trok. Daarin
werd een stil getuigenis gegeven van het
medeleven met het lijden der menschheld
en een stille vraag aan onszelf en aan
iedereen die den stoet aanschouwde: „Wat
heb ik gedaan om degenen die mij lief zijn
te beschermen tegen het dreigende mon
ster oorlog?" En dan wordt niet bedoeld
een bescherming die ons voorbereidt om
andere vrouwen, moeders en kinderen te
vernietigen, maar, aldus spT., om met
kracht op recht te zoeken naar middelen,
om alle volken van deze aarde in vrede
te laten leven, en te verhinderen dat zij
eikaar ten doode bestrijden. De aarde is
niet overbevolkt er behoeft geen voed-
selnood te zijn. mits er maar is gemeen
schappelijk overleg tot rechtvaardige ver
deeling.
Daarna kregen enkele buitenlandsche
gasten het woord voor het uitspreken van
een korten groet en werden de adhaessie-
betuigingen, uit het buitenland ontvangen -
voorgelezen. Na gemeenschappelijken zang
van het lied „Vrouwen Vredesgang" on
der leiding van mevr. M. C. Grimberg—
Huijser sprak mevr. N. W. BijlViets, dia
in den Vrouwen vredesgang geen triomf
tocht zag, maar een uur van inkeer, van
een opnieuw ons bezinnen op onze levens
houding. De strijd tegen den oorlog ls
tweeërlei: individueel en als volk. Als volk,
zoo zeide spr., hebben wij te arbeiden voor
een samenwerking van volken, zoowel op
het gebied van arbitrage als wat betreft
het Volkenbondswerk. Wij kunnen niet af
zijdig blijven bij alles wat er om ons heen
gebeurt. De zekerheid dat God regeert,
maakt onze verantwoordelijkheid dps te
sterker. Deze verantwoordelijkheid dragen
niet alleen de regeeringen, maar wij allen
en wij moeten er dus toe medewerken, dat
achter de verantwoordelijke regeeringen
een voik staat, dat den oorlog verfoeit, niet
alleen met woorden, maar ook met de
daad.
Ten slotte sprak mevr. M. van der Colk
—Schmidt, die een beroep op de moeder
deed en o. m. zeide: „Wij kunnen den oor-
leg niet aanvaarden, omdat hij vernieti
ging van leven beteekent en tallooze moe-
oers haar kinderen als slachtoffer zien
vallen. Wij willen onze kinderen met
(Van onzen specialen verslaggever).
Praag, 16 Mei.
De luchtreiziger die vandaag met 280
K M. per uur langs den zonnigen hemel
naar het splinternieuwe vliegveld Ruzijne
bfj Praag kwam stormen, moest waarlijk
het hoofd schudden bij de gedachte dat
er zóóveel onrust en zóóveel zorg ls in
een zóó mooie wereld. Drieduizend meter
boven het aardoppervlak lijkt die wereld
als uit kinderspeelgoed gebouwd: de huis
jes konden uit de beroemde Neurenberger
doozen komen, de bosschen zijn tot egale
groene plekken ingeschrompeld, rivieren
en spoorlijnen kronkelen als smalle zilver
linten door het landschap, en niemand
daarboven dénkt nog aan grenzen. Zelfs de
gebergten die als een door de natuur ge
schapen vesting Bohemen tegen het om
ringende en opdringende! Duitsch-
land afsluiten, de gebergten die in de
strategie een hoofdstuk op zichzelf vormen
zij lijken den luchtreiziger niets dan
builen en bulten op het aangezicht van
de oude aarde. Als alle politici vandaag
eens aan boord van onze Douglas geweest
waren: zij zouden misschien een gevoel
van beschaming hebben gekregen omdat
zij van een zóó mooie wereld een voor ons
menschen schier onbewoonbaar verklaarde
woning maakten
Heel dat sprookje van-uit-de-lucht wordt
kwaadaardig weggeblazen zoodra de lucht
reiziger van daareven weer grond onder de
voeten heeft, Boheemschen grond. Want
op dezen zelfden stralenden voorjaarsdag
loopen de Praagsche couranten over van
nieuws omtrent Henlein, den leider der
Sudeten-Duitschc partij, die uit Londen
in het Boheemsche stadje Asch is terug
gekeerd. en van wien iedereen op het
oogenblik méér zegt te weten dan hij wé
ten kan. Hier ln Praag leeft iedereen in
de wijde wereld van zijn fantasie. Is Kon
rad Henlein, wiens politieke carrière uit
het leiderschap van een gymnastiekveree-
nlging voortkwam, er in Londen in ge
slaagd, Churchill, Van Sittart en anderen
van de redelijkheid van zijn eischen te
overtuigen? Wis en zeker, zeggen zijn
eigen dagbladen. Geen sprake van, verze
keren de Tsjechische couranten. En om
strijd dragen zij „aanwijzingen", zelfs
„bewijzen" voor de juistheid van hun
standpunt aan. Het gaat op het oogenblik
heet toe, en geen wonder! Er zijn ge
meenteraadsverkiezingen op til en de ge
moederen krijgen dus al zoo'n beetje stem-
bustemperatuur. „Iedere Duitscher moet
nu maar weten dat hij onze Regeering tot
vijand heeft", schreeuwt de heftige „Pravo
Lidu", en het blad schijnt er niet bij te
bedenken dat het voor de Regeering veel
erger is alle Duitschers tot vijanden te
hebben.
Helaas: daar lijkt het bedenkelijk veel
op. Vandaag werd op mysterieuze wijze
een regen van staatsvijandige pamfletten
over Bohemen uitgestrooid. De politie
slaagde er in vast te stellen dat zij van
Sudeten-Duitsche herkomst zijn. Wat ar
restaties en inbeslagnemingen volgden on
middellijk, en dat is natuurlijk nieuwe olie
op het vuur der partij hartstochten. On-
dertusschen werkt de Regeering onver
saagd aan het „nationaliteiten-statuut" dat
een grootscheepsche poging bedoelt te zijn
om aan de eischen der Sudeten-Duitschers
zooveel mogelijk tegemoet te komen. In
Tsjechische kringen loopt er door de ge
schakeerde beoordeelineen van die poging
één principieele scheidslijn. Aan den eenen
kant staan zij, die oprecht gelooven in de
mogelijkheid van een verzoening tusschen
Tsjechen en Duitschers; aan den anderen
de sceptici en de pessimisten die zeggen:
wat wij doen, het zal tóch niet goed zijn;
dc Sudeten-Duitschers zullen voor eiken
vervulden wensch drie nieuwe eischen in
dienen. Hebben zij een pink, dan nemen
zij de hand, en hebben zij de hand dan
eischen zij het heele lichaam
Concentratie van reclame
is het reclamemiddel dat
iedereen bereikt.
Kortelings heeft Wakefield Co. in
de Engelsche dagbladpers de grootste
advertentie-campagne ooit voor motor
olie gelanceerd, geplaatst. 1427
Reeds vorig jaar besteedde Wakefield
ruim 120.000 vrijwel uitsluitend voor
dagbladreclame. Het groote vertrou
wen van deze firma in dit, inderdaad
iedereen bereikende reclamemiddel,
schijnt niet beschaamd. Thans is ten
minste het budget voor dagblad
reclame nog aanzienlijk verhoogd.
Ook de twee andere groote olie-cam
pagnes, nj. voor Shell en Vacuum Oil
loopen in de Engelsche dagbladen.
vreugde groot brengen. Wanneer allen eer
bied zouden betoonen voor het leven van
alie kinderen, dan zou de oorlog zeker
worden uitgebannen".
De bijeenkomst werd besloten met het
zingen van het lied „Volk'ren der aarde",
taarna de duizenden met tal van extra
treinen en autobussen huiswaarts keerden.
Om min of meer te voldoen aan mu,,
opdracht, die luidt dat ik den lezer een
afgerond beeld van het Sudeten-Duitsche
vraagstuk moet geven, is allereerst een
zoo scherp mogelijke probleemstellingnoo
dig. Waar gaat het hier in wezen om? In
Tsjecho-SUowakije, met zijn rond 14 700 000
inwoners, wonen rond 10.000.000 Tsjechen
naast 4 700.000 „Tsjechen", d.w.z. men
schen die alleen de nationaliteit met de
Tsjechen gemeen hebben, maar die tot
andere volkeren behooren. Die minderheid
bestaat voor rond 3.200.000 221/3 der
totale bevolking!i uit Duitschers. Zn heb
ben zich sedert 1919 geleidelijk in twee
kampen gesplitst: dat der activisten en
dat der negativisten. De activisten oor
deelden dat zij positief aan den opbouw
van den Tsjechlschen Staat moesten mee
werken. Tot hen behooren nu drie groe
pen: de Duitsche agrariërs, de Duitsche
christelijk-socialen i Roomsch-KatholieW
en de Duitsche sociaal-democraten Te
genover hen stonden de negativisten (dc
nationaal-socialisten en de Duitsch-natio-
nalen, sinds 1934 vereenigd in Henlein's
Sudeten-Duitsche Party, kortweg S.D.P.
genaamd i die den Staat waartoe zij be
hooren niet erkennen, maar slechts be
strijden willen. Het is duidelijk dat deze
.negativisten" die overigens in hun
eischen uiterst positief zijn! in hooge
mate den Invloed ondergaan van het ople
vende nationalisme in het Derde Rijk. Z|]
hebben de ras-, bloed- en bodemgedachte
volledig aanvaard, en van het oogenblik
af waarop de SD.P. zich ging roeren heelt
zij een enorm succes gehad. Bij de ver
kiezingen van 15 Mei 1935 stemden 67 4'.
van alle in Tsjecho-Slowakije wonende
Duitschers op de S.D.P., die dan ook
1.256.910 stemmen haalde, terwijl de „ac
tivisten" hun gelederen zagen dunnen van
1.251.000 in 1929 tot 605.122 in 1935. Zoo
kwamen de Henleinlsten met 44 zetels ln
het Praagsche parlement. 44 van de 72
die de Duitschers in totaal bezetten. Sinds
dien ging het crescendo. De streken langs
de Boheemsche grenzen, waai- de Duit
schers wonen, zijn hoofdzakelijk industrie-
gebieden. Het gaat er slecht. Meer dan de
helft van alle Tsjechische werkloozen zit
hier opgepropt. Ontevredenheid is er in
overvloed, en zij blaast Henlein wind in de
zeilen. Lange lijsten vol klachten over de
achterstelling van de Duitschers bij de
Tsjechen circuleeren door pers en parle
ment. Elk departement krijgt zijn beurt.
En altijd is het refrein: autonomie voor
de Duitschers. Hier naderen wij de kem
van het probleem.
Tsjecho-Slowakije. herboren in 1918 uit
een strijd van eeuwen tegen het absolutis
tische Habsburg en het even absolutisti
sche Hohenzollern is een door en door de
mocratisch land. De Duitsche minderheid,
voor zoover zij achter Henlein staat, is
daarentegen door en door anti-democra
tisch. De S.D.P. vraagt den Tsjechischeu
Staat voor haar leden het recht om te
leven en bestuurd te worden naar het
„Fiihrerprinzip": zij wil van den democra-
tischen staats niets weten. Hoever gaat
die eisch! Sluit zij in dat de Henlelnistcn
„Rijks-Duitschers" willen worden zooalsde
Oostenrijkers het geworden zijn? En in
dien dat niet het geval is, hoe ziet Hen
lein dan de oplossing? Want ziedaar de
pit van het Sudeten-Duitsche probleem:
bier is een minderheid die binnen het
kader van een volstrekt democratische»
Staat een eigen, ondemocratisch staatje
verlangt. Het ls de tegenstelling tusschen
democratie en dictatuur diy het vraagstuk
beheerscht
Indien de Tsjechische Regeering op i
eischen van Henlein „ja" zou zeggen
zij zal het niet doen! ware de zaak
misschien uitvoor Henlein, Ook voor
Hitier? De Tsjechische couranten drukken
vandaag een briefkaart af die in Saksen
wordt verspreid. Daarop wordt M'tioe"
Europa aangeduid als „Kolonisations-
Kreis" en dwars door Tsjecho-SlowariJ
staan de veelzeggende woorden: „uer
Pfahl im Fleisch", de doorn ln het vleescn-
Duitschland ziet op den weg naar ne
Zuid-Oosten dien het in den loop «r
historie altijd heeft willen inslaan. -
Tsjechischen Staat als een barrière,
het die omverwerpen? Is Henlein mets oan
een pion op het schaakbord waaraan ru
Ier speelt? Dat Ls de buitenlandscr-po"
tieke kant van het Sudeten-Dintsr
waagstuk. Er zal nog veel over te zege
zijn. Maar ter inleiding scheen deze
schouwing niet overoodig.
(Nadruk verboden).
DE ONGEREGELDHEDEN BIJ
„HELDENKERMIS".
Gemeente Den Haag gaat in appèl-
De nabestaanden van den jourrnBÜs'
Bosch te 'sGravenhage hebben een a
ingesteld tegen de gemeente 'sGravf-
op grond van onrechtmatige oveirheidsaav»
Bosch stond als verslaggever van de
sche Courant" oo 20 Maart 1936 in
ingang van de Passage om de 0ll?ery® „j
heden gade te slaan, welke daar in vera
met de vertooninz van de film -He
kermis" geschiedden.
Hu werd toen door een politie-
omver gereden en stierf een week late-
de gevolgen sa
Na de pleidooien heeft de r{,chibaiiK
interlocutoir vonnis partijen eetuigen-D
opgelegd, welke verhooren evenwel aan-j
houden zijn. daar pa~tijen zich over a
wilden beraden. meBi
De gemeente heeft naai- wij vel.
hooger beroep aangeteekend.
zaak eerst voor het gerechtshof zal a»
voordat de getuigen-verhooren evenv
zullen plaats hebben.
