Binnenland
ihit Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Dinsdag fO Mei 1938
Derde Blad Ne. 239(3
De „Nieuw Amsterdam"
naar Amerika vertrokken
FINANCIEN
De doopplechtigheid in de
residentie.
Rigekng van het verkeer g«hlrende
de ochtenduren.
Be burgemeester van Den Haag heeft
bepaald, dat op Donderdag 12 Mei ter
gelegenheid van den doop van Prinse»
Beatrix van des morgens 9 uur tot zoo
lang de politie zal noodig oordeelen, het
parkeeren te Dtn Haag verboden zal
rijn binnen een uitgebreiden kring.
Voorts zullen de voetgangers om 1»
aur de rijwegen van de straten, langs
sekte de stoet rijdt, moeten hebben
ontruimd.
Bii het voorbijtrekken van den stoet mag
«een uiting worden gegeven aan politieke
gevoelens, terwijl eveneens het honden van
Spreekkoren verboden is. alsmede het aan
bieden of strooien van bloemen
De aandacht van hen. die tot de doop
plechtigheid in de Groote Kerk genoodigd
fin. wordt er op gevestigd, dat het in veT-
Ijand met het groote aantal auto's en het
daardoor te verwachten oponthoud bij het
foorrijden en uitstappen dringend ge-
wbnscht ls. dat men zorgt zóó tijdig naai'
de kerk te rijden uitsluitend langs het
piet Heinplein, den Prlnsessewal en de
prinsestraat dat men uiterlijk om half
elf bij den aangewezen ingang kan voor
rijden. zoodat op het in de uitnoodiging
aangegeven tijdstip van elf uur in elk geval
alle genoodigden hun plaatsen in de kerk
Bunnen hebben Ingenomen.
Aan elk der drie Ingangen van de kerk
I tan de zijde van het postkantoor vindt
men een aanwijzing omtrent de kleur der
uitnoodlgingskaarten. op vertoon waarvan
tj den betrokken ingang toegang wordt
wieend.
Eerediensten, toegevoegd aan
de vorstelijke personen.
Naar wij vernemen zijn de hiernavol
gende darkes en heeren toegevoegd als
«redienst bil de vorstelijke personen die
op Donderdag a s. de doopplechtigheid van
HKH Prinses Beatrix zullen bijwonen.
Aan Z.M. den Koning der Belgen
vice-admiraal J. Th. Furetner. chef van
den marinestaf;
mr. D. J. A baron van Harlnxma thoe
Slooten kamerheer l.bld. van Hü. de
Koningin;
kapitein W Romawinckel. adjudant van
HM. de Koningin.
Aan H È).H. prinses van Lippe Biesterfeld:
jkvr. D. H. van Tets. 1ste hofdame van
HM de Koningin;
jhr. mr C. Dedel. kamerheer i.b.d. van
HM. dc Koningin.
Aan H D H. Vorstin van Erbach-Schön-
berg en Prinses van Erbach-Schönberg:
jkvr L. H. baronesse Schlmmelpenninck
tan der Oye, hofdame hon. van H M. de
Koningin;
jhr. C. A. de Pesters, kamerheer I.b.d. van
HM. de Koningin,
Aan HiK.H. Prinses Alice van Groot-
"i'ittannië
Ikvr C. van Burmania baronesse Rengers;
nr. W. C. baron Snouckaert van Schau-
fez. kamerheer i.b.d. van H M. de Konin-
in
Aan H.H. Hertogin Adolf Friedrich van
Mtcklenburg en Gravin Kotzebue:
ikvr. A baronesse Schimmelpenninck van
«r Oye, hofdame van HM. de Koningin.
Aan Z H. Hertog Adolf Friedrich van
Mecklenburg en Graaf Kotzebue:
tol. jhr. W. Laman Trip, adjudant I.b.d.
T«n H.M de Koningin.
Aan ZD.H Prins Ernst Aschwin van
UoDe Biesterfeld:
lste lult. A. J. F. M Egter van Wisse-
«tke. ord. officier van H M. de Koningin.
Koning Leopold 2ial gelijk gemeld
lna« Daleis Noordeinde verblijf houden,
üe Prinses van Lippe Biesterfeld en
Wns Aschwin zullen in het paleis Noord-
einde logeeren.
AIlce van OrootrBrittannië lo-
het Dalelt Voorhout; de hertog en
tan™0?" Adolf Friedrich van Mecklen-
in hw",, n?af en tfavin Kotzebue zullen
Huis ten Bosch hun intrek nemen.
Aubade door schoolkinderen.
D°°r de leerlingen van de hoogste klas-
'chnipn, 9Penbare en bijzondere lagere
auhart? Haag zal Donderdag een
f KV00r et Pa'ets Noordeinde wor
den gebracht.
v„ufze ,za"eh"lde. waaraan 9500 kinderen
wen deelnemen, staat onder leiding van
4 h» J' D- van Ramshorst en zal om
1 uur aanvangen.
Voor het nationale Weer
baarheidsgeschenk.
Verantwoording van vrijwillige
bijdragen.
f VoIf?ende bijdragen zijn nog ontvangen:
van 's-Gravenhage, f. 3.06
Vorden f V? te Breda: f- 10 E. N. van L.
W P ok 0,~ J- Gs Voorschoten; f. 20.—
f 2-5o' t °- Den Haag: 30.— B. H. A.;
i lil w Bocrm°Pd; f. 1.— W. S. Amsterdam;
Gou'da f V Den Haa&: 5.— A. M.
I. ion n T C L* K van G- 15611 Haag:
s^.0^610^; f. 2.50 J. E A. Voorburg;
ken' HaloS„ S' Den Haag: f 10-— N- c
1 G pr« s 50 M. s- Amsterdam; f. 5.
1 250 m0 8«n; f 5 J J en N' s- Leiden;
d°chter^,Vr' H—M' L. Middelburg; f. 2.50
Peruilnpmeiïi d °fficler 15611 Haae; f- 600,—
Gen Hpu« deJ alg' verg- van Marine Officieren
^disSfi ij- ?-75 fam M- Den Haag; f. 10.-
f- 1 p Nederlander en kinderen Rjjswfjk;
te v- Scheveningen; f. 17.— A. W. K.
0r|tvanger -marineman den Helder.
In den afgeloopen nacht is Neerland's grootste schip de „Nieuw Amsterdam" voor zijn eerste reis naar Amerika vertrokken.
Hët feeëriek verlichte schip op den waterweg voor Rotterdam.
De .Nieuw Amsterdam'' hqeit gisteren op
den vastgestelcJen tijd n.l. vijY rriinuten na
middernacht voor de eerste maal zee ge
kozen naar Amerika.
Voor deze eerste reis hadden zich circa
zeshonderd passagiers aan boord ttêgevën.
teneinde de reis op Hollands vlaggeschip
mede te maken.
De inscheping duurde van acht tot tien
uur maar nog tegen twaalven haastten
aïöh enkele laatkomers de loopplank over
e"n er waren er nog meer die toen nog het
schip moesten verlaten.
Het was den geheelen avond een gezellig
gaan en komen op het trotsche schip. In
Ifet Ritz-Carlton en in de Grand Hall
speelden strijkjes terwijl voor de loketten
van steward en purser een gezellige drukte
heerschte. Men hoorde velerlei talen spre
ken. Voorzoover wij konden nagaan werden
circa 250 passagiers voor cabhisplaatsen,
circa 200 voor de touristenklasse en 75 voor
de derde klasse geboekt. Bovendien was
er een 90-tal invite's, die de reis slechts tot
Boulogne meemaken.
Het spreekt welhaast vanzelf dat de
rijden in een staat van vermoeidheid wordl
daarbij op zichzelf strafbaar gesteld.
Naar aanleiding van dit persbericht heb
ben de besturen van den A.N.W.B. en de
K.N.A.C. zich in een adres tot genoemde
ministers gewend. Hierin hebben zij de
aandacht erop gevestigd dat, ofschoon zij
van oordeel zijn dat een regeling voor de
beroepsbestuurders, welke thans nog niet
onder de arbeidswet vallende, soms door
uitermate lange werktijden in overver-
moeiden toestand op den weg aanwezig
zijn en daarop dan een gevaar beteekenen,
wenschelijk is. anderzijds een dergelijke
regeling voor de heerrijders overbodig en
zelfs zeer onwenschelijk moet worden
geacht.
Het besturen van de moderne personen
auto kan op zichzelf bezwaarlijk meer als
een vermoeiende bezigheid worden be
schouwd en er bestaat geen functioneel
verband tusschen de tijden, waarop men
achter het stuur van een personenauto zit
en oververmoedheid.
Elke poging om in dit opzicht een cri
terium te zoeken, moet uiteenloopen op een
van eiken practischen grond ontblooten
maatregel. Wanneer men vasthoudt aan
het begrip oververmoeidheid als functie
van den rijtijd, zal men personen door den
rechter zien veroordeelen wegens formeele
aanwezigheid van oververmoeidheid bij
een verkeersongeval, terwijl daarvan in
werkelijkheid totaal geen sprake was. Ver
der zal. ingeval de bewijslast op den be
stuurder rust. het dezen vaak onmogelijk
blijken zijn ..onschuld" te bewijzen en in
dien de bewijslast bij den rechter berust,
zal het der. motorrijtuigbestuurder even
eens vaak onmogelijk blijken diens aan
gevoerde gronden met voldoende nauwkeu
righeid te ontzenuwen, daar het hem in
beide gevallen veelal moeilijk zal vallen op
voldoende wijze te staven, dat hij de voor
geschreven onderbrekingen van den rijtijd
in acht heeft genomen.
Tenslotte waarschuwen de besturen
tegen een ingrijpen in de dienstverhouding
van chauffeurs in dienst bij particulieren.
Het staat voor adressanten vast, dat dit
ertoe zou leiden, dat de werkgelegenheid
voor deze categorie bestuurders aanmerke
lijk wordt ingekrompen.
directeur van de Holland-Amerika Lijn de
maiden trip van het vlaggeschip mee
maakt.
Op de kade stond de Rotterdamsche
Harmonie opgesteld, die de vele wachten
den met wat pittige marsch- en walsmuziek
aangenaam bezighield.
Tgen twaalf uur werden alle bez9ekers
verzocht het schip te verlaten. De zware
stoomfluit baste bevelend en precies twaalf
uur haalde men de loopplank in. Even later
geschiedde dit ook met de diensttrap en om
twaalf uur vijf werden de kabels losge
maakt.
Driemaal liet de .Nieuw Amsterdam
en twee sleepbooten ant-
haar machtig stemgeluid over de slapende gonnen.
stad klinken
woordden.
De muziek speelde het „Wilhelmus", dat
plechtig tegen den hoogen scheepswand op
klonk en allen ontblootten eerbiedig het
hoofd.
Toen weerklonk een luid hoera-geroep
en begon het wuiven en roepen dat wel
dra overstemd werd door den Lippe-Det-
mold marsch.
De afstand tusschen het helder verlichte
zeekasteel en den wal werd steeds grooter
en toen kwam er vaart in de „Nieuw Am
sterdam".
De eerste reis naar Amerika was be-
J. H. Slicher t
Minister Weiter verdedigt
Indisch beleid.
tvanr, "««-'-"ittiiucmaii aen neiaer.
5340?611 tot en met deze afrekening
voor Nationale Veiligheid
Itn. hÏ f ,rte vnrige opgave f. 658.50 ontvan-
itr lntt„.„aa' der bijdragen sinds het begin
«Heling bedraagt nu f. 109.769,58.
Landbommen werpers noodzakelijk.
Aan het antwoord van minister Weiter
aan de Eerste Kamer, betreffende de In
dische begrooting ontleenen wij het vol
gende
Ten aanzien van de petitie-Soetardjo
merkt de minister op, dat toekenning van
staatkundige rechten niet moet plaats
vinden ter tegemoetkoming aan ontevre
denheid, doch evenmin als belooning voor
een welwillende gezindheid.
Hoewel in de petitie een begrijpelijk en
tot op zeker hoogte sympathiek streven
lot uiting komt, brengt dit niet mede, dat
hij met de voorstellers zou kunnen in
stemmen met betrekking tot den vorm
en het tempo, die hun voor de verwezen
lijking van hun wensehen voor oogen
staat. Het zoeken naar die eigen, voor Ne-
deriandsch-Indië meest geschikte vormen
zal het best kunnen geschieden in de sfeer
dtr plaatselijke en regionale autonomie.
Financieel beleid.
Ook naar 's ministers meening zal de
bevordering van de welvaart der inheem-
cche bevolking er toe kunnen leiden, dat
Nederlandsch-Indië in de toekomst min
der afhankelijk zal worden van de con
junctuur in het buitenland Dit proces
neemt echter tijd en eischt behoedzaam
heid.
Ook de minister vreest, dat de huidige
perspectieven bij de samenstelling van de
begrooting voor 1939 niet veel ruimte voor
verdere belastingverlaging zullen laten.
Bij de welvaartspolitiek in het belang
van de inheemsche bevolking van Java
en Madoera moet het zwaartepunt gelegen
zijn in de stimuleering van de kleine be
drijven.
Nadat de resultaten zullen zijn gebleken
van de reis. welke een delegatie onder lei
ding van mr. Hart naar Ned. Indië zal
ondernemen, zal worden overwogen op
welke wijze een verdere nauwe economi
sche samenwerking met Nederland zal
kunnen worden ontwikkeld.
De meening, dat de weder ingetreden
achteruitgang van den economischen toe
stand van Nederlandsch-Indië zou moeten
worden geweten aan de gedurende de cri
sis gevoerde politiek van aanpassing, wil
de minister voor rekening laten van de
leden, die daaraan uiting gaven.
Wat aangaat de totstandkoming van een
wettelijke regeling betreffende de gelde
lijke gevolgen van de werkloosheid kan
medegedeeld worden, dat een zoodanige
regeling bij het kantoor van arbeid in stu
die is, een ontwerp tot regeling van de
ouderdomsverzorging is bij het departe
ment van justitie te Batavia in bewerking.
Het ontwerp van een wettelijke ongeval
lenverzekering is bij de Indische regee
ring in overweging
Overeenkomstig de door hem in de
Tweede Kamer gedane toezegging is de
minister met de Indische regeering in
overleg getreden om het tempo van den
wederopbouw der arbeidsinspectie te ver
snellen.
Met het oog op de over het algemeen
zeer teleurstellende resultaten van kolo-
nisatiepogingen met in Ned. Indië wo
nende en aan het klimaat en de toestan-
aen aldaar volkomen aangepaste Europe
anen zou de regeering het niet verant
woord achten plannen aan te moedigen
voor kolonisatie door uit het moédetiand
uit te zenden personen of groepen.
De minister is ook van meening. dat
net gevolgde rubberbëieid, niettegenstaan
de de daaraan verbonden bezwaren
welke zeer wel onderkend werden in-
aertijd volstrekt geboden was, ten einde
de geheeie rubbernijverheid voor onder
gang te behoeden.
Defensie.
Ten aanzien van de opmerkingen van
veischeidene leden, die meenden te moe
ten aandringen op een wijziging van de
1 grondslagen voor de defensie, zegt dc mi
nister. dat de in deze grondslagen vast
gelegde richtlijnen der regeering alle ge-
wenschte ruimte laten voor de verwezen
lijking van haar voornemens ter verste
viging van de weermacht, welke voorne
mens gebaseerd zijn op het ernstig stre
ven om de neutraliteit strikt te hand
haven, doch daarnevens tegen elke schen
ding van ons grondgebied onmiddellijk
met kracht te kunnen optreden.
Juist dit laatste doel vereischt een
krachtige kustverdediging en maakt
het zonder iets te kort te doen aan
de beteekenis van zeevliegtuigen, welke
hun taak op en bij de zeegaande
strijdkrachten vinden o.m. noodig
over landbommenwerpers te beschik
ken.
Steunende op verschillende, over de
buitengewesten verspreide vliegvelden, zal
bij gebruik van landbommenwerpers, in
een korte spanne tijds, massale inzet mo
gelijk zijn tegen elk bedreigd punt tot in
de verste uithoeken en zal een geweld
dadige aanranding van ons grondgebied
dadelijk met geweld kunnen worden be
antwoord.
De meening van eenige leden, dal
de voor de verdediging van Ned. Indië
beschikbare weermacht ten eenenmale
onvoldoende zou zijn, deelt de regee
ring niet.
Naar aanleiding van de vraag omtrent
de gewenschte eenheid van bevelvoering
in Indië, deelt de minister mede, dat hij
met den minister van defensie van oor
deel is, dat voor competentieconflicten
niet behoeft te worden gevreesd.
De beide deelen der weermacht hebben
in een eilandenrijk als den Nederlandsch-
Indischen Archipel een zóó uiteenloopejide
laak, en de bevelvoering stelt zoodanig iiS
wezen verschillende eischen, dat een ge
meenschappelijk technisch opperbevel den
minister niet te verwezenlijken voorkomt.
JEF LAST WERD GEARRESTEERD.
Plechtige inwijding van de
nieuwe K.R.O.-studio.
Met passenden luister is vanmorgen de
nieuwe studio van den katholieken radio-
omroep door den aartsbisschop van Utrecht
ingewijd.
Vanmorgen droeg de voorzitter van den
K.R.O., pastoor L. H. Perquin, een plechtige
H. Mis op tot intentie van alle weldoeners,
medewerkers en luisteraars.
Van halftien af kwamen in de groote
concertzaal de genoodigden bijeen, onder
wie wy, behalve mgr. dr. J. de Jong. die
de inwijding zou verrichten, opmerkten,
mgr. P. Giobbe, pauselijk internuntius, ver
tegenwoordigers van de bisschoppen van
Breda, Haarlem, 's-Hertogenbosch en Roer
mond, enz.
Om tien uur sprak pastoor Perquin een
woord van welkom, waarin hij in het bij
zonder zijn vreugde uitsprak over de aan
wezigheid van de hooge gasten. Hij toonde
zich erkentelijk voor den voortdurenden
steun en medewerking, welke de katholieke
radio-omroep te allen tijde van de geeste
lijkheid heeft mogen ondervinden, en ook
voor de toekomst vertrouwde hij op dezen
belangrijken steun.
Hierop verrichtte mgr. De Jong de in
zegening van alle localiteiten, waarbij
slechts het dagelijksch bestuur en de di
rectie van den KRO. aanwezig waren.
In de groote concertzaal teruggekeerd,
sprak Utrecht's aartsbisschop een kort
woord, waarna pastoor Perquin hem dank
te voor de inwijding der nieuwe studio's.
Daarna was het woord aan den pause-
iijken internuntius, mgr Giobbe. die voor
lezing deed van den gelukwensch van den
Paus. Hierin wordt o.m. gezegd:
..De radio, die zulk een machtig publi-
citeitsorgaan is geworden en als het ware
de stem is van het geheeie menschdom,
welke al zijn krachten schijnt te willen
samenbundelen om beter naar eenheid en
vrede te kunnen streven, is ongetwijfeld
een nieuw talent, ons in Gods raadsbe
sluiten ter beschikking gesteld, om over
een oneindig veel grooter oppervlak te
werken aan de komst van Zijn rijk, door
de verdediging van de waarheid en de ge
rechtigheid op het gebied van de liefde
en de christelijke broederschap".
Verder memoreert de brief den door den
K.R.O. verzorgden wereld-omroep, welke
een steun en bemoediging van missiona
rissen in verre gewesten is.
Hierna maakten de aanwezigen in groe
pen een rondgang door de nieuwe studio
om ten slotte onder het gebruik van eeni
ge ververschmgen in den foyer bijeen te
blijven.
Vanmiddag recipieerden het dagelijksch
bestuur en de directie van den K.R.O. in
de hal van het nieuwe gebouw.
Bekende figuur in den A.N.W.B.
Een bekende figuur uit den Kon. Ned.
Toeristenbond A N.W B. het oud-bestuurs
lid J. H. Slicher is te Brussel, waar hij de
laatste jaren woonde, op ruim 74-jarlgen
leeftijd overleden.
Van 1896 tot 1930 heeft de heer Slicher
zitting gehad in het bestuur van den A N.
W.B en in vele commissies heeft hij de
belangen van den bond en van het toe
risme behartigd. Van hem is o.a. het over
bekende gevleugeld woord:
„Laat niet als dank voor 't
aangenaam verpoozen
Den eigenaar van 't bosch.
de schillen en de doozen".
Zijn aangename, hoffelijke omeang. zijn
buitengewone welwillendheid en hulpvaar
digheid deden hem vele vrienden verwerven
en het bericht van zijn dood zal In breeden
kring met droefheid en ontroering worden
vernomen.
HET DREIGENDE CONFLICT IN HET
TAXIBEDRIJF TE AMSTERDAM.
Interventie rijksbemiddelaar heeft
geen resultaat gehad.
Gisterochtend heeft de rijksbemiddelaar
de partijen, betrokken bij het dreigende
conflict in het taxibedrijf te Amsterdam
gehoord.
De werknemersorganisaties verklaarden,
dat zij het reeds j.l. Zaterdag door hen
ontvangen voorstel der werkgevers niet
konden aanvaarden.
Op de vraag van den rijksbemiddelaar
of de werknemersorganisaties een tegen
voorstel konden doen, hebben zij ontken
nend geantwoord.
De rijksbemiddelaar achtte het in dit
stadium onmogelijk partijen tot elkaar te
brengen, nu de werknemersorganisaties
zelfs geen poging tot toenadering wensch-
ten te verrichten.
Men moet maar op het idee komen.
Aan de Nede: landsch-Bclgischc grens.
Gistermiddag is de schrijver Jef Last,
toen hy per auto uit Antwerpen kwam.
aan de Nederlandsch-Belgische grens by
Zundert aanngehouden.
Omtrent de redenen, welke tot zijn aan
houding geleid hebben was geen absolute
zekerheid te verkrygen doch waarschijnlijk
is dit geschied omdat de Dapieren van Jef
Last. die. naar men weet het Nederlander
schap verloren heeft daar hij in Spaan-
schen krijgsdienst is getreden niet in orde
waren
Wat er met hem zal geschieden, zal wor_
den uitgemaakt, na overleg met het depar
tement van justitie in Den Haag.
HET ONTWERP RIJTIJDENBESLUIT.
Onlangs verscheen in de dagbladpers een
bericht, waarin werd medegedeeld dat aan
de ministers van sociale zaken, waterstaat
en justitie thans een definitief ontwerp
rijtijdenbesluit ter goedkeuring was voor
gelegd.
Volgens dit bericht zouden de z.g. „heer-
ryders" niet van de toepasselijkheid van het
besluit zijn uitgezonderd en ook voor hen
zou gelden dat ingeval van een verkeers
ongeval de rechter kan aannemen dat er
sprake is geweest van oververmoeidheid,
wanneer blijkt dat de bestuurder langer
dan vijf uur aan een stuk gereden had. Het
HOI,LANDAMERIKA LIJN.
Het regecringscrediet tot f. 5 milliocn afgelost.
Het regeeringscrediet aan de Holland Ameri-
ka-lijn ten beloope van f. 12.200.000, ten behoeve
van den bouw in Nederland van het s.s. ..Nieuw
Amsterdam", aangegaan voor een periode van
20 jaar. is bü nadere regeling thans afgelost tot
op f. 5 mlllloen.
JAVA-CHINA-JAPAN LIJN.
Dividend 6 pcL (v. j. nihil),
In dc altemeene vergadering van aandeelhou
ders der Java-Chlna-Japan Lijn te Amsterdam,
te houden op 13 Juni a.s. zal worden voor
gesteld het dividend over het boekjaar 1937
vast te stellen op 6 pet. tv. j. nihil).
