STADSNIEUWS
Oe/i2ov^
Garnituur
55 cent
Hevige brand te Steenwijk
79s(e Jaargang
VRIJDAG 22 APRIL 1928
No. 23948
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
De Bilt
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Dit nummer bestaat uit VIER bladen
EERSTE BLAD
verwacht:
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 ets. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend btj vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque* en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden f. 2.33
per week .V..7 f. 0.13
Franco per post f. 2.35 per 3 maanden -f* portokosten.
(voor binnenland f. 0.80 per 3 mndj
W. F. Verhey vcm Wijk. t
Een voortreffelijk burger is heengegaan.
In den ouderdom van 85 jaar is gis
teravond na een langdurig ziekbed
alhier overleden de heer W. F. Verhey
van Wijk, directeur van de N.V. Tex
tielfabriek Gebroeders van Wijk en Co.,
nestor der Leidsche industrieelen en in
velerlei kwaliteit een vooraanstaande
figuur in onze plaatselijke samen
leving.
Met den heer Verhey van Wijk verliest
de Sleutelstad inderdaad een harer beste
burgers; iemand die zijn geheele leven lang
zijn persoon en werkkracht in dienst heeft
gesteld van de gemeenschap en ondanks
zijn drukken eigen werkkring steeds tijd,
lust en gelegenheid wist te vinden voor
het verrichten van socialen of maatschap-
pelijken arbeid.
Toen hij in het voorjaar van 1871 als
18-jarige jongeman werd opgenomen in de
textielfabriek van zijn vader, lid van de
firma Gebrs van Wijk en Co., luidde zijn
naam nog „Van Wijk" zonder meer, doch
toen hij in latere jaren mede-firmant werd
en de gelijkluidende namen van zijn vader
en hem telkens aanleiding gaven tot ver
warring, besloot Jr. zijn naam te verande
ren in Verhey van Wijk.
De jonge Van Wijk stamde uit een ge
slacht van textielfabrikanten. Zijn groot
vader stichtte In 1818 aan de Heerengracht
een dekenfabriek. Zijn beide zoons werden
niet in dit bedrijf opgenomen, doch be
gonnen een afzonderlijke fabriek. Later
deed hij de zaak aan beide zoons over, na
dat hij zich had geassocieerd met den heer
B Corts Sr. In 1836 werd naast de be
staande dekenfabriek in de Vestestraat een
sajetspinnerij opgericht. De toenemende
behoefte aan opvoering der productie,
maakte uitbreiding der fabrieksrulmte
noodzakelijk en toen in 1863 de sajetspin
nerij van P. van Geer aan de Hoogewoerd
te koop kwam. grepen de firmanten deze
gelegenheid tot expansie met beide han
den aan.
Zoo stonden de zaken toen op 13 Januari
1871 de jonge Van Wijk in het bedrijf werd
opgenomen. Aanvankelijk bepaalde hij
njn werkkring tot de fabriek, waar hij
wn grondige studie maakte van de wol
tn haar bewerkingen Na den dood van
den heer Corts in 1879 werd hem even
nel de administratieve leiding van het
bedrijf opgedragen; daarnaast behielden
groote beminnelijkheid te kennen, in dank
bare herinnering blijven voortleven.
Hij ruste in vrede
De verassching van het stoffelijk over
schot zal plaats vinden as. Maandagmid
dag te Westerveld na aankomst van den
trein 15 u. 14 aldaar.
J. Baak Jzn. t
Oud-inspécteur van het Lager Onderwijs.
Wijlen de heer J. Baak Jzn.
Geheel onverwachts is gisteravond
te zijnen huize, 65 jaar oud, overleden
de heer J. Baak Jzn., die nog geen
twee maanden geleden wegens het
bereiken van den pensioengerechtigden
leeftijd zijn functie van inspecteur van
het lager onderwijs in de inspectie
Leiden neerlegde.
De heer Baak werd 19 Februari 1873 te
Scheveningen geboren en opgeleid aan de
Rijksnormaalschool te 's Gravenhage, waar
hij, na het verkrijgen der onderwijzersacte,
met ingang van 21 April 1891 in dienst trad
aan een openbare school. Hij was in die
gemeente achtereenvolgens aan eenige
o. 1. scholen werkzaam tn had het geluk
te kunnen arbeiden onder zeer bekwame
schoolhoofden In dien tijd waren de hoof
den van groote scholen nog ambulant en
konden zij zeer veel bijdragen tot de
praktische vorming van het onderwijzend
personeel. Onder hun degelijke leiding en
voorbeeld ontwikkelde de heer Baak zich
lot een kundig onderwijsman. Geen won
der dan ook, dat hij, na alle rangen van
onderwijzer doorloopen te hebben, werd
benoemd tot hoofd eener school Als zoo-
Wijlen de heer W. F. Verhey van Wijk.
de fabrieksaangelegenheden zijn volle aan
dacht. In 1882 werd hij benoemd tot lid
van de firma.
Geleidelijk is de fabriek uitgegroeid tot
haar tegenwoordigen omvang en is zij ge
worden een van Leiden's grootste textiel
fabrieken, hetgeen voor een niet gering
deel mede te danken is aan de groote werk
kracht van den heer Verhey van Wijk, die
gedurende meer dan zestig jaar aan haar
voortdurende ontwikkeling en uitbreiding
heeft gearbeid.
Daarnaast vond hij nog tijd voor tal
van functies in het openbare leven. Wij
doen h:er slechts een greep uit vele: 9 jaar
Uu van den gemeenteraad, 25 jaar lid van
de Kamer van Koophandel, waarvan 15
laar ais voorzitter, voorzitter, secretaris en
vwnmissarls van het departement Leiden
m c- ™?r Nijverheid en Handel, waar-
rw bb z*in Souden jubileum als in-
ustrteel de gouden draagmedaille kreeg;
Jaar secretaris en penn'ngmeester van
Trvwu?' beiden der Mij, tot Bevordering der
onkunst; voorzitter van het Fonitsl
.who r>' van be' kerkbestuur der Waal
haf rormcen'e' regent van verscheidene
3,J °-L van het Pieter Loridanshofje
de Vrfi ï?e Varkenmarkt; voorzitter van
min! \.KiesvereeniS!n-J officier van de
wpee*, schutterijwaarvan hij het kruis
cna 'enz""iav'gen dienst heeft verworven,
thans teëtadFd11 6" W€lbesteed leven is
voorrechf^j"2b'en's zal bij aUetl dle h€t
toensch i„ dezen waarlijk goeden
in al zijn hartelijken eenvoud en
danig was hij werkzaam eerst aan de L. S.
te Willemstad (N.-Br.) van 1 Dec 1901 tot
1 Mei 1905; daarna aan die te Hillegers-
berg tot 1 Mei 1915. Op dien datum kwam
hij te Leiden als hoofd aan de thans op
geheven school aan de Van der Werff-
straat.
Streng en nauwgezet voor zichzelf bij
het volbrengen van zijn schooltaak, vroeg
hij dat ook van zijn onderwijzend perso
neel.
Op 1 Juli 1917 verwisselde de heer Baak
zijn betrekking als schoolhoofd met die
van schoolopziener, om op 1 Aug. 1924 op
te treden als inspecteur van het lager on
derwijs in de Inspectie Leiden.
De betrekking van inspecteur bij het
lager onderwijs is een veelzijdige. Zij
strekt zich uit over het toezicht op het
naleven der wettelijke bepalingen bij den
bouw en inrichting van schoollokalen; het
toezicht op de leerplannen der onderschei
dene scholen; de voorbereiding van be
noemingen van onderwijzend personeel,
terwijl op geregelde tijden het voorzitter
schap moet worden waargenomen van
examen-commissies voor de acte-examens.
Door uitgestrektheid der Inspectie Lei
den die behalve de stad een groot aan
tal buitengemeenten omvat was het
aantal scholen, zoowel openbare als bij
zondere, dat de heer Baak onder zijn toe
zicht had. zeer talrijk.
De bemoeiingen met den bouw van
schoollokalen hebben den heer Baak veel
tijd gekast. In tal van gemeenten toch.
buiten Leiden, zoowel als in onze stad.
moesten nieuwe scholen worden gebouwd
en hierbij spaarde de heer Baak moeite
noch tijd om deze zoo uitstekend mogelijk
te doen inrichten.
Ook voor de inwendige organisatie der
school, het kennen en kunnen der leer
lingen had hij steeds open oog. Zooveel
in zijn vermogen lag, trachtte hij op de
hoogte te blijven met de resultaten van
het onderwijs aan de verschillende scho
len en zeer juist wist hij te dezen op
zichte de scholen te beoordeelen. Daarom
was voor hem de voorbereiding voor per-
soneelbenoeming geen formaliteit, maar
nauwgezet werk.
De inspectie Leiden bezat in den heer
Baak een uitermate deskundig schoolman
en een strikt onpartijdig ambtenaar met
hooge plichtsopvatting.
In verband met zijn wankelen gezond
heidstoestand. welke geen enkele opwin
ding toeliet, had het afscheid van zijn
werkkring slechts in zeer intiemen kring
plaats.
Helaas heeft hij slechts kort van zijn
zoo welverdiende rust mogen genieten.
Zij, die hem nader leerden kennen, zul
len de herinnering bewaren aan een man,
die achter een streng uiterlijk een gevoelig
hart verborg; iemand, die altijd bereid
was te helpen, waar zijn hulp noodig was.
Hij ruste in vrede.
De teraardebestelling van het stoffelijk
overschot vindt a.s. Maandagmiddag om
halfeen plaats op de begraafplaats „Rhijn-
hof".
9 MEI RAADSZITTING.
Ter kennis van de leden van den Ge
meenteraad is gebracht, dat de eerstvol
gende vergadering van den Raad hoogst
waarschijnlijk zal plaats hebben op Maan
dag, 9 Mei 1938 a.s.
Twee pak- en drie woonhuizen,
benevens schuren en stallen
algebrand.
Vannacht te omstreeks kwart voor
een, ontdekte een voorbijganger dat
een zeer hevige uitslaande brand
woedde in een der pakhuizen aan de
haven te Steenwijk. Hij waarschuwde
direct politie en brandweer. Het bleek
dat het vuur woedde in een der houten
pakhuizen, staande achter de woning,
bewoond door den heer E. de Leeuw,
welk pakhuis eigendom is van de hee-
ren- H. Wagter en A. Kuiper. Weldra
deelden de vlammen zich vandaar
mede aan het pakhuis gelegen achter
de grossierderij in koloniale waren en
koffiebranderij van de wed. Ten Kate.
Zoowel dit laatste pakhuis, dat eigen
dom is van de wed. Ten Kate, als het
eerste, dat tot den nok gevuld was met
rollen asphalt en mastiek, stonden wel
dra in lichter laaie. De hitte was zoo
hevig, dat men onmogelijk dichtbij
kon komen.
Inlusschen waren de omwonenden,
voorzoover zij niet reeds door het
knetteren van de fel brandende pak
huizen waren gewekt, gealarmeerd. In
allerijl verlieten menschen en kinde
ren in nachtgewaad hun woningen. De
kleinen liepen schreiende rond en on
derwijl trachtten de volwassenen zoo
veel mogelijk van hun have en goed
in veiligheid te brengen. De veehou
der Aaldcrson gaf zijn koeien cn klein
vee de vrijheid, opdat zij een goed
heenkomen zoudeu kunnen vinden. Dit
vee liep los op straat rond, hetgeen
de verwarring nog vergrootte.
Inmiddels was de brandweer van
Steenwijk gekomen en weldra werd
met eenige stralen water gegeven. Het
was echter duidelijk dat zij alleen maar
weinig zou kunnen beginnen.
De beide pakhuizen waren reeds zoo
goed als geheel verbrand en de vlam
men hadden zich inmiddels nog mede
gedeeld aan de huizen bewoond door
E. de Leeuw, R. de Jong en de slagerij
van den heer W. Visser. Van dit laat
ste huis sloegen de vlammen weer over
naar de schuren en stallen van den
veehouder Aalderson en naar de schuur
van den heer Volkers en de arbeiders
woning van den heer Jongbloed. Op
een gegeven oogenblik stonden zeven
panden in brand. De motorspuit van
Steenwljkerwold was intusschen even
eens te hulp gekomen. In de haven
vond zij volop water en met vereende
krachten kon men toen het vuur be
strijder., Weldra begon het te min
deren cn na eenigen tijd hard werken
was de brandweer het vuur meester.
De beide houten pakhuizen zijn ge
heel verloren gegaan. Bovendien ver
brandden de slagerij van den heer Vis
ser en de huizen, bewoond door E. de
Leeuw cn R. de Jong, grootendeels.
Van de schuren cn stallen van den
veehouder Aaldcrson. is vrijwel niets
behouden. Een geit, welke niet meer
in vrijheid kon worden gesteld, is in
de vlammen omgekomen. De woning
van den heer Jongbloed kreeg veel
schade. Vanmorgen was do brandweer
nog steeds met de nabiussching bezig.
De schade is zeer groot. Omtrent de
oorzaak van den brand is niets be
kend. Of alle gedupeerden verzekerd
zijn is nog niet bekend.
van zeer fijn fantasie
weefsel, prima pas
vorm, div. kleuren.
Hemd of Pantalon,
9969
(Ingez. Lied.)
De brand in de parapluieiabriek
„Pluvius".
ER WAS OPZET IN HET SPEL.
De brandstichter na vier jaar
gearresteerd.
Ongeveer vier jaar geleden, in den nacht
van 24 op 25 Mei 1934 brak brand uit in
de destijds bestaande parapluiefabriek
„Pluvius". Hoogewoerd hoek Kraaierstraat,
waardoor dit perceel grootendeels uit
brandde.
De N.V. Brandverzekeringsmaatschappij
van 1859. gevestigd te Dordrecht, keerde
aan den toer.maligen directeur, den thans
43-jarigen F. J. S. de somma van f32.000
uit wegens geleden brand- en waterschade.
Kort geleden kreeg de politie echter
zoodanige aanwijzingen, dat zij dezer da
gen is overgegaan tot de arrestatie van
den 38-jarigen J. H. G„ directeur van een
garagebedrijf te Den Haag. die ervan
werd verdacht, dezen brand te hebben
aangestoken.
Tijdens het verhoor legde G., die zeer
bevriend is met den directeur S„ inderdaad
een volledige bekentenis af. Voorts kwam
vast te staan, dat G. gehandeld heeft met
medeweten van S. en voor zijn „vrienden
dienst" betaling heeft ontvangen.
De politie ging daarna ook over tot aan
houding van den heer Sdie evenals G.,
in Den Haag woonachtig is.
Morgen zullen beiden voor den Officier
van Justitie worden geleid.
BINNENLAND.
Brandmelding op de Veluwe; brandwach
ten sneller dan vliegtuigen (3de Blad)'.
De resultaten der Oslo-conventie stelden
onze regeering teleur (Binnenland, 3de
Blad).
Vergadering van het Nederiandsch Werk
liedenverbond „Patrimonium" (Bin
nenland. 3de Blad).
Hevige brand te Steenwijk (1ste Blad).
Noordwijk in „Bloemenpracht"; de offi-
cieele opening van het Tuipenfeest
(3de Blad).
BUITENLAND.
De Negus geeft het nog niet op (Buiten
land, 1ste Blad).
De verjaardag van de stichting van Rome
(Buitenland, 1ste Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
Ook morgén zal het weer in onze
omgeving zich nog niet wijzigen.
ANTI REV. KIESVEREENIGING
„NEDERLAND EN ORANJE'
P. J. Smit f
Wijlen de heer P. J. Smit.
Dr. J. E. Kroon schrijft ons:
Gisteravond bereikte mij het bericht v»n
het plotseling overlijden van den heer
Smit, concierge der Openbare Leeszaal
„Reuvens". Met hem is heengegaan een
zeer plichtsgetrouw ambtenaar, die sinds
de opening der Leeszaal in 1910 deze
functie bekleedde. Hoezeer hij gewaardeerd
werd, bleek wel in 1935 bij zijn 25 jarige
ambtsvervulling. Niet alleen van de zijde
van het bestuur, doch ook van het ge
heels perscnrel, evenals van talrijke be
zoekers en bezoeksters der leeszaal, mocht
hij teen ondervinden, hoezeer zijn werk
zaamheden op prijs werden gesteld. Aan
vele en zeer talrijke bewijzen van belang
stelling ontbrak het hem en zijn gezin dien
dag niet. Tragisch is het feit. dat dit
najaar de heer Smit zijn 65e levensjaar zou
bereiken en hij daarna met 1 Jar. 1939 zijn
rust zou gaan genieten. Dit heeft niet zco
megen zijn. Het bestuur en personeel zal
hem niet alleen noode missen, maar bij
hen zal hij nog lang in herinnering blijven
voortleven.
De jaarvergadering.
Gisteravond kwam deze kiesvereeniging
in jaarvergadering bijeen in de bovenzaal
van „Patrimonium". Na de opening op de
gebruikelijke wijze door den voorzitter, den
heer D. Parmentier, herinnerde deze aan
enkele momenten uit het voorbije verkie
zingsjaar en wekte voor de toekomst op
met geloof en vertrouwen op God verder
te werken. De zegeningen, niet het minst
van de geestelijke vrijheid, weike we In
ons vaderland mogen genieten, leggen
"aartoe de heilige verplichting op.
De jaarverslagen van den secretaris en
den penningmeester spraken ook van groo
te dankbaarheid en waren belde in opti
mistischer. toon gesteld. De secretaris her
innerde echter aan het verlies van den
'n dezen kring zoo hoog gewaardeerden ds.
Thomas, die meermalen, zooals hij het al-
een kon, wist op te wekken tot inspanning
an alle krachten in dagen van strijd.
De penningmeester, de heer W Lam-
booy Sr., kon het ledental, ondanks groo-
'e mutatie op het oude peil houden. Voor
vijn onverdroten arbeid ten deze werd hem
onder instemming der vergadering door
den voorzitter welverdiende dank ge
bracht.
Tot lid der Kascommissie werd de heer
v. d. Vos benoemd. De bestuursverkiezing
had tot resultaat, dat de aftredenden, de
heeren W. van Cittert. G de Jong Ezn. en
C. H. van Ulden werden herkozen.
Het woord was daarna aan dr. J. v. d.
Linden, beroepen missionair Dienaar des
Woords voor Poerworedjo, die sprak over
„Overheid en Zending" naar aanleiding
van de voorgenomen wijziging of opheffing
van Art. 177 Ind. R. R. In een principic-l
betoog toonde spreker aan, hoe geheele af.
:chafflng eisch is om het Evangelie in Ir.-
dië van ongeoorloofde banden te ontdoen
en het zijn vrijen loop te laten. De tijd en
de omstandigheden zijn bovendien ook
naar het oordeel van vroegere 'egenstar-
ders rijp. Bij de bespreking werden vele
vragen toegelicht en bleek hoe het or.de-
werp en de spreker de volle belangstel
ling der vergadering hadden. Belangiijke
punten als de z.g. dubbele zending, het
openstellen van Bali, enz., werden in den
brcede besproken.
Aan het einde der vergadering bracht de
heer Parmentier den spreker hartelijk dank
cn bad hem, die over eenige weken r,aar
Java zal vertrekken, Gods zegen op dien
moeilijken arbeid toe.
De vergadering, welke beter bezocht had
kunnen zijn, werd met gebed gesloten door
den heer Melse.
