IVeertig jaren op de film
LEIDSCK DAGBLAD - Derde Blad
Woensdag 20 April 1938
De regeering te Praag en de
vele eischen van Henlein
De vestigingswet voor de
industrie
KERK- EN SCHOOLNIEUWS
De Sudeten-Duitschers zouden niet direct naar
een „Anschluss" streven
FINANCIEN
Hun vele eischen zijn niettemin onvervulbaar
Belangrijk onderhoud
met minister Krofta
VRAGENRUBRIEK
De eerste opnamen
alleen bij KREYMBORG
Bezwaren bij een deel
der Eerste Kamer
LAND- EN TUINBOUW
Sinds den „Anschluss" is Tsjeclio-Slowakije een der meest
besproken landen van Europa. Hoe zal de toekomst van deze
jonge republiek zijn? Onze BerlUnsche correspondent, die
momentel in Praag vertoeft, heeft over deze kwestie een
belangwekkend onderhoud gehad met den minister van buiten*
landsche zaken. dr. Kamil Krofta, waarbij ook de houding der
Sudeten-Duitschers ter sprake kwam. De tekst van dit interes
sante interview wordt hierbij afgedrukt.
Onze Berlljnsche correspondent schrijft
Ons uit Praag:
..In het groote Duitsche Rijk zou het
Dultsche deel onzer bevolking onge
twijfeld sterk aan beteekenis verliezen.
Wij gelooven trouwens, dat de Sudeten
Duitschers onder Henlein naar zulk
een directe aansluiting niet streven.
Zij willen slechts een belangrijk groo-
tere rol in het politieke leven van hun
eigen land spelen".
Wij bevinden ons in het statige Czernin-
Palais, dat evenals het paleis van staats
president dr. Benesj ver buiten het oude
centrum van Praag gelegen is en stellen
vast, dat hier nog druk gebouwd wordt.
Van kazerne tot ministerie
Zijn naam heeft het toe te schrijven
aan het feit. dat het grondstuk, waarop
wij ons bevinden, in 1686 door een graaf
Czemin is gekocht, maar met den bouw
is men pas veel later begonnen en sedert
de 18de eeuw bevindt het zich ln handen
van den staat. Reeds in het begin der 19de
eeuw wist men er klaarblijkelijk geen
raad mee, want jaren achtereen werd het
als kazerne in gebruik genomen en dat is
tot 1930 zoo gebleven. Sedertdien heeft
men het beschikbaar gesteld en bewoon
baar gemaakt als Ministerie van Buiten
landsche Zaken en beantwoordt het al
thans uiterlijk weer eenigszins meer aan
zijn oorspronkelijk doel.
Per lift brengt men ons naar de tweede
etage, waar minister Krofta resideert. De
antl-chambre is een zaal met dikke tapij
ten, waardevolle gobelins en zware oude
meubelen. Hier laten wij ons door den
voorkomenden secretaris een en ander ver
tellen over den „Werdegang" van\ Kamil
Krofta. Tot een bepaalde partij heeft hij
eigenlijk nooit behoord en al net eender
als de presidenten der Tsjecho-Slowaak-
sche Republiek, dr. Masaryk en dr. Benesj.
maakte hij zijn carrière in de wereld der
wetenschap. Reeds in 1912 benoemde men
hem tot professor der Tsjechische geschie
denis aan de Universiteit Karei IV te
Praag en pas acht jaar later begon zijn
diplomatieke loopbaan.
Dr. Krofta's carrière.
Oostenrijk en Weenen kent hij uit per
soonlijke ervaring, want hier fungeerde hij
van 1922 tot 1925 als gezant, om daarna
in dezelfde functie verplaatst te worden
naar Berlijn, waar hij tot 1927 werkzaam
was. Van dien tijd af zetelt hij in het mi
nisterie van Buitenlandsche Zaken te
Praag, eerst als plaatsvervangend minister
en algemeen secretaris, sedert 1936 in zijn
tegenwoordige hooge functie als Minister
van Buitenlandsche Zaken. Wij kennen
Kamil Krofta niet slechts als een geboren
diplomaat, doch tevens als een auteur van
beteekenis. Pas kortelings verscheen van
Zijn hand een studie over de ..Geschiedenis
Van Tsjecho-Slowakije". de historische
„Werdegang" van het Boheemsche volk en
land van het jaar 1000 af tot in onzen
tijd; in meerdere talen, naar wij meenen
ook in het Nederlandsch zullen van dit
bijzondere werk vertalingen verschijnen.
Met interesse laat minister Krofta zich
door ons verteller., dat het Propaganda-
Ministerie te Berlijn niet bereid was, ons
een introductie bij Konrad Henlein te ver
strekken of een persoonlijke ontmoeting
met den leider der Sudeten-Duitschers te
bemiddelen. Konrad Henlein is Tsjecho-
Slowaaksch staatsburger en als hij te Ber
lijn vertoeft, dan pleegt hij overleg met
dr. Mastny, den Tsjechlschen gezant al
daar. over de interne aangelegenheden van
zijn land.
Het feit, dat Henlein de laatste weken
al verder en verder gaat met het stellen
van eischen, schijnt in regeeringskringen
een niet al te goeden indruk gemaakt te
hebben, want men verzekert ons. dat de
belangen van den staat onder alle om
standigheden voorgaan bij die van een, zij
het ook zeer belangrijk, onderdeel der be
volking.
De beteekenis van den „Anschluss".
De aaneensluiting van Oostenrijk en
Dultschland is voor Tsjecho-Slowakije een
historische wending van enorme beteeke
nis, niet slechts politiek, maar minstens
evenzeer economisch. Weliswaar had men
met dezo mogelijkheid reeds lang van te
voren rekening gehouden, „maar de snel
heid, waarmede zij tot stand kwam, was
toch ook voor ons nog een verrassing",
verklaart dr. Krofta ons. Met geen staat
van Europa stond men te Praag in zoo
nauwe relatie op economisch en commer
cieel gebied als met het voormalige Oos
tenrijk. „Weenen was vroeger ook onze
hootdstad en Duitschland bleef tot kort
geleden voor ons een stuk buitenland!
Nil is alles „Grooi-Duitschland" ge
worden tn wij zullen ons aan deze
nieuwe iiuleclmg moeien aanpassen.
Met voldoening hebben wij vastgesteld.
dat men te Beriijn niet al te doortas
tend wenscht op te treden. Voorberei
dende besprekingen over de meest
dringende kwesties zullen waarschijn
lijk 7 ol 9 Mei te Berlijn plaats vin
den."
Op onze vraag, wat de Sudeten-Duit
schers nu eigenlijk precies willen, krijgen
wij ten antwoord, dat de overgroote meer-
1 derheid geen scheiding van het eigen land
nastreeft. Hoogstens de jtugd, die zich ge
ïmponeerd voelt door do nieuwe leuze:
„Een rijk, één volk, één Führer" denkt
wellicht anders. Ter illustratie laten wij
ons vertellen, dat pas kortelings in het be
trekkelijk kleine stukje Silezlsch gebied,
dat tot Tsjecho-Slowakije behoort, door de
groot-industrie in het geheim een plebis
ciet is georganiseerd, waarbij bleek, dat
85% geen aansluiting bij Duitschland
wenscht.
Henlein's vele eischen.
Tenslotte stellen wij vast, dat de eischen
van Henlein in regeeringskringen als on
vervulbaar worden beschouwd Aan auto
nomie onder leiding van een eigen „Füh
rer" wordt ln het door en door democrati
sche land niet gedacht. Van een staat ln
den staat wenscht men hoegenaamd niets
te weten. Het Joodsche deel der bevolking
is niet gering en de rol. welke het vooral
op commercieel gebied heeft gespeeld, was
van ingrijpend belang voor den staat.
Voor antl-semitlsme voelt men dan ook
bitter weinig en president Benesj beschikt
over middelen genoeg, om de zelfstandig
heid en onafhankelijkheid van land en
volk te handhaven.
(Nadruk verboden).
N.V. NED. BANKINSTELLING VOOR WAAR
DEN. BELAST MET VRUCHTGEBRUIK EN
PERIODIEKE UITKEERINGEN.
In het jaarverslag dezer vennootschap wordt
de toestand samenvattend als volgt geschetst:
Het bedrijf in Duitschland staat op gezonde
basis: de groote afschrijvingen der laatste
jaren hebben den grondslag verstevigd. Met
de crisismaatregelen aldaar, zooals executies,
inkoop van panden, groote verbouwingen enz.,
zijn wij nagenoeg aan het einde. Onze debiteu
ren betalen de normale rente prompt. Er zijn
in het bedrijf belangrijke, in Nederland beleg
de. reserves voorhanden en de liquiditeit is be
vredigend.
De groote onzekerheid ten aanzien van de
internationale politieke situatie en van de
continuïteit der transicrregellng blijf' echter
voortduren en belet, te zamen met het ten
eenen male ondermijnde vertrouwen in eene
stabiliteit der valuta's, een herstel van normale
verhoudingen op de kapitaalmarkt, zoodat, ter
wijl aan deze zijde van de grens een ongekende
geldruimte heerscht. men ten opzichte van de
ontwikkeling van zaken aan gene zijde wan
trouwend is. hetgeen koersherstel verhindert,
en waardoor de voor ons land eigenlijk tradl-
tioneele kapitaalexport nagenoeg is lamgelegd.
Moge het ons mogelijk zün omtrent een en
ander in een volgend jaarverslag van eene ken
tering ten goede te gewagen en een optimisti
scher geluid te doen hooren.
Ingevolge de overeenkomst met pandbrief
houders moeten wü ook ditmaal de bruto
winst geheel voor afschrijving en reserveering
aanwenden en ons beperken tot eene ultkee-
ring aan die aandeelhouders, welke hunne aan-
deelen onverplicht Rebben volgestort, van 4
over hunne onverplichte storting, vertegen
woordigende de rente, welke van deze afzon-
derlük belegde gelden netto is gekweekt.
Wij kunnen terugzien op een zeer actief Jaar,
aldus het verslag.
A. v. R. te K. Het bedrag der invaliditeits-
rente is afhankelijk van den duur der verzeke
ring en van het totaal der voor of door den
verzekerde betaalde premlën. Een bepaald
maximum wordt in de Invaliditeitswet niet
genoemd.
De G. te A. Onder dezelfde omstandig
heden zal de personeele belasting van het per
ceel, dat u 1 Mei a.s. gaat betrekken in totaal
f. 53 bedragen. Voor 1938 wordt U echter niet
opnieuw aangeslagen.
G. R. te L. De naam van deze fabriek
luidt: ..N.V. Sikken's Lakfabriek, Verl. Heere-
weg 22. Groningen.
Mej. L. te L. Knip van een stuk papier
het patroon van het zadel. Brei volgens dat
patroon het dekje in heen- en weergaande
toeren (recht breien). Als dat klaar is haakt
men tenslotte om het geheele zadeldek Je één
toer, één stokje, twee lossen, waardoor men
een koordje of een elastiekje kan rijgen.
C. L. te N. Geopend alle werkdagen van
918uur; 's Zondags van 919^4 uür;
entreé f. 0.30 p. p. Kinderen tot 15 jaar f. 0.15.
Er is te zien een merkwaardige collectie vogels
en dieren, w.o. kleinere en grootere roofdieren.
Het is nu druk in filmstad.
De opnamen van de nationale film
„Veertig Jaren" ter gelegenheid van het
veertigjarig regeeringsjublleum van H. M.
de Koningin, waarvoor Ben van Esselsteyn
het scenario en draaiboek schreef, zijn gis
teren ln de studio's van Loet C. Barnstijn
te Den Haag begonnen.
Zestig werkdagen zullen aan de opna
men besteed worden, d.w.z. zestig dagen
van hard en lang werken voor acteurs, ac
trices en niet in het minst voor een groo-
ten staf van menschen, die niet op het
doek komen.
Hoofdpersonen van dien staf zijn: Ed-
mond T. Gréville en Johan de Meester Jr.,
de productie- en opnameleiders: Guus E.
Ostwalt en Liko Krojclk, de cameraman
nen: de DulUchér Heller en Otto van
Nijenhoff.
Dat het draalen van een scène, welke
slechts enkele minuten van de voorstelling
in beslag zal nemen, een langdurige bezig
heid is, bleek ons, toen wij gistermiddag
een kijkje in de studio's kwamen nemen.
De scène, die gedraald werd, speelde
in de hut van een scheepsdokter aan
boord van een oorlogsschip, dat op 6 Sep
tember 1898 binnenkomt, op den dag van
de kroning van de Koningin. Het is 's och
tends vroeg en een matroos (Adolf En-
gers) klopt op de deur van de hut van
den dokter (Cees Laseur) en maakt een
kort praatje.
Langer dan een uur duurde het draaien
van deze scène. Iedereen, die er bij be
trokken was, bleef in een goed humeur
Het is ook niets bijzonders, dat dit zoo
lang moest duren. Zoo is het altijd, bij
elke film, zeggen zij, die het weten kun
nen. Dan gaan de lampen uit, dan weer
aan. Het eene oogenblik wordt er druk
gesproken, het andere oogenblik heerscht
er diepe stilte. Als er gedraald wordt en
het geluld wordt opgenomen ls alles dood.
stil. Dan houden ook de werklieden, die
elders ln het gebouw timmeren en schil,
deren, even op met hun bezigheden.
Er moet nog heel wat getimmerd en ge
schilderd worden, al zijn ook vele décors
af. Zoo staat er bijvoorbeeld een heele
gevel van een deftig Amsterdamsch grach
tenhuis. waar de Jonge scheepsdokter een
feest gaat bijwonen op den avond van de
kroning. Ook de eet- en danszaal van dit
huls. deftig gestoffeerd, in rood damast
gehouden, zijn kant en klaar.
De costuums, die ln deze film gedragen
zullen worden, en onder het deskundige
toezicht van jonkvrouwe dr. C. de Jonge
en mevr. C. Abeleven, vervaardigd zijn,
zijn ook klaar. Er ls een costuum bij, dat
een copie is van het costuum, gedragen
door de Koningin Moeder op den kronings
dag.
Behalve binnenopnamen zal er min
stens 5 dagen bulten gefilmd worden. Als
het weer dit toelaat trekt de staf er Zon
dag as. op uit om in de Betuwe opnamen
te maken. De werklieden zijn dien dag
vrij en de staf trekt er dan alleen op uit.
Het geluid wordt later wel opgenomen.
Het is nu druk in Loet C. Barnstijn's
filmstad, waar veie talen gesproken wor
den, en vele menschen hard werken aan
de nationale film „Veertig Jaren".
Goed bedienen en voorkomend
bedienen, dat brengt Kreymborg
stroomen van klanten. Voor goede
bediening is er Waarborg-Kleedlng,
voor beschaafde bediening ons des
kundig Verkoop-personeel.
9827
(Ingez. M«d.)
Verschenen is het voorloopig verslag van
de Eerste Kamer over het ontwerp van
wet. houdende regeling betreffende het be
perken van de vestiging en van de uitbrei
ding van bedrijven, waarin eenige tak van
nijverheid wordt uitgeoefend.
Hieraan wordt het volgende ontleend:
Bii de overweging van dit ontwerp van
wet in de afdeelingen bleken verschillende
leden daartegen ernstige bezwaren te
hebben.
Sommigen hunner vreesden, dat de groote
bevoegdheid, welke aan de regeering staat
te worden gegeven, de vestiging zou belem.
meren van ondernemingen, welke de wel
vaart van het land zouden kunnen bevor
deren en de arbeidsgelegenheid uitbreiden.
De leden, hier aan het woord, achtten
het gevaar niet denkbeeldig, dat de toe
passing der wet, tegen de bedoeling van
haar ontwerpers, tot een bevoordeeling zou
leiden van de reeds gevestigde ondernemin-
geiy. ten koste van nieuw op te richten
zen. ter
iedVij ve
Als duurzamen maatregel achtten zij
voorshands de ontworpen regeling zóó be
denkelijk. dat zij ernstig aarzelen, of zij
hun stem aan het wetsontwerp wel zouden
kunnen geven.
Eenige andere leden verklaarden op de
zelfde gronden zich vooralsnog met dit
wetsontwerp niet te kunnen vereenigen. ZIJ
voegden aan het voorgaande nog toe. dat,
naar hun gevoelen, bii een regeling, als de
voorgedragen? met het belang van den
oensument niet voldoende rekening wordt
gehouden. Voorts hadden deze leden be
zwaar tegen het in art. 10 gegeven beroep
co den minister tegen diens eigen beslis
sing. ook hun grootste bezwaar gold echter
het blijvend karakter der wet.
Nog andere leden maakten de opmerking,
dat. niettegenstaande de minister behoed
zame toepassing van de wet heeft toege
zegd. het gevaar toch niet denkbeeldig is,
dat bedrijfstakken zullen worden gemono
poliseerd doo de reed; gevestigde onder
nemingen. welker winst daardoor onnoodlg
hoog zal worden gehouden; dat verslapping
zal Intreden, de kwaliteit van het product
zal verminderen «n vernieuwing der tech
niek zal worden belemmerd of geheel
tegengehouden ter wille van verouderde
outillage en methoden. Nog merkten deze
leden op, als een algemeen bezwaar tegen
dit ontwerp 'te gevoelen, dat de factoren,
die een blijvend karakter dragen en andere
die, door hun verband met de economische
crisis, van tijdelijken aard behooren te zijn.
met elkaar worden verward.
Sommige leden verwezen, wat hun be
zwaren betreft, naar de brochure van het
Verbond van Ned. werkgevers, getiteld
..Het ontwerp-bedrii'fsvergunningenwet be
licht" en naar het weekblad van dit ver
bond van 10 Maart 1938 (bid. llfl). voorts
stelden zij de vraag, welk standpunt de
minister bii eventueele toepassing van deze
wet zal innemen ten aanzien van onder
nemingen. die in een meer of minder ver
gevorderd stadium van oprichting verkee-
ren; welker fabrieken b.v. reeds in aan
bouw ziin. of daartoe gronden hebben ge
kocht.
In deze wet hadden voorts, naar de mee
ning dezer leden, evenals in de Vestigings
wet Kleinbedrijf, eischen behooren te wor
den gesteld, of had de mogelijkheid moeten
worden opengelaten om eischen te stellen
omtrent vakbekwaamheid en vooral crediet.
waardigheid.
Verscheidene leden verklaarden de ge
noemde bezwaren niet te deelen en het
wetsontwerp gaarne te willen steunen. Vol
gens hen elscht het algemeen belang drin
gend. dat de regeering bevoegd zij. de ves
tiging van nieuwe ondernemingen ln een
bepaalden lak van nijverheid te beletten.
Geschiedt zulks niet. dan zullen laren lang
gevestigde en goed gevoerde ondernemingen
teniet gaan door vaak oneerlijke concur
rentie van nieuwe ondernemingen.
Andere leden merkten op. principieel
deze wetsvoordracht zeker van beteekenis
te achten, vooral ook, omdat hier het be
hoefte-element niet is uitgeschakeld. Daar
door kan deze wet een ordenende werking
uitoefenen. Dat zij het inderdaad doen zai,
is niet zeker.
Eenig leden verklaarden, dat zij. al had
den ook zif allerlei bezwaren tegen dit
wetsontwerp, juist hierom daarover heen
wilden stappen, nu de minister weerstand
had geboden aan den aandrang om het
initiatief tot het vragen van vergunningen
uit te breiden in den zin. als door de zoo
even aan het woord zijnde leden bedoeld.
PREDIKBEURTEN.
Lelden Oeref. Gemeente (Nieuwe RUn):
Heden nam. 8 uur, ds. P. Honkoop van 's-Gra-
venhage.
Zoetermeer Ver. tot verbreiding der Geref.
Waarheid: Donderdag nam. 7 uur, ds. Koster
van Montfoort.
NED. HERV. KERK.
Beroepen: Te Zlerlkzee, J. J. P. Valeton te
Lemele 'O.).
Aangenomen: Naar Zaandam-West J. Elkema
te Schagen.
CHR. GEREF. KERK.
Beroepen: Te Werkendam, W. F. Laman te
Middelharnis.
GEREF. KERKEN IN H.V.
Bedankt: Voor Haarlem. J. ter Schegget te
Amsterdam-C.
BAPTISTEN-GEMEENTEN.
Beroepen: Te Enschedé, 8. Slort te Hauler-
wijk
NED. GEREF. GEMEENTEN.
Beroepen: Te Rotterdam. P. H. Seggelink,
cand. te Rotterdam.
DS. G. H. SCHUPPERT i
Na een ernstige ongesteldheid is ln het
Utreohtsche Diaconessenhuis in den ouder
dom van 34 jaar gistermorgen overleden
ds. G. H. Schuppert, predikant bij de Geref
Kerk van Loenen aan de Vecht.
Ds. Schuppert werd 8 Maart 1904 te
Holten (O.i geboren en studeerde aan de
Theol. School te Kampen, waar hij In 1933
candidaat werd. Na een jaar als hulppredL
ker de Geref Kerk van Bedum te hebben
gediend, nam hil in 1935 het beroep aan
naar de Geref. Kerk van Loenen a. d.
Vecht, aan welke gemeente hij zich 17 Nov.
van dat jaar verbond en die hij slechts
2 jaar heeft mogen dienen. Ds. Schuppert
was de eerste predikant van de Geref. Kerk
van Loenen a d. Vecht, die voorheen met
de kerk van Vreeland was gecombineerd,
SCHOOLRAAD VOOR DE SCHOLEN MET
DEN BIJBEL.
De 49e jaarvergadering.
Onder presidium van ds. J. Barbas. Ned.
Herv predikant te Hengelo <G.) kwam de
Schoolraad voor de scholen met den Bijbel
heden in K. en W. te Utrecht in 49e alge-
meene vergadering bijeen De voorzitter
opende de vergadering, die druk bezocht
was hedenmorgen op gebruikelijke wijze en
hield daarna een openingsrede.
Hierna kwam het jaarverslag aan de
orde dat onder dankzegging aan den
secretaris, rar. J. J. Hangelbroek, werd
goedgekeurd.
De commlsle bedoeld in de art. 10—12
der statuten igewone geschillen, kerkelüke
geschillen, examen Schoolraad, enz.) brach
ten hun rapporten uit. die eveneens wer
den vastgesteld. Ook rapporteerde mr.
Hangelbroek omtrent het Hulpfonds voor
geweigerde Rijks- en gemeenteHjikebUd,ragen,
welk rapport de goedkeuring der vergade
ring eveneens verwierf.
De aftredende voorzitter ds. J. Barbas,
werd met groote meerderheid herkozen
Na rondvraag werd de morgenvergadering
gesloten
In de middagvergadering trad als refe
rent op het 2e Kamerlid, de heer J, Schou
ten van Rotterdam, met het onderwerp:
„Sociale voorzieningen in en voor de
school".
VEREKNIGING VAN PREDIKANTEN VAN
DE GEREFORMEERDE KERKEN
IN NEDERLAND.
De algemeene vergadering.
Onder presidium van prof. dr. F. W.
Grosheide van Amsterdam is hedenmiddag
in het Jaarbeursgebouw tc Utrecht de al
gemeene vergadering aangevangen van de
Vereenïgine van Predikanten van de Geref.
Kerken in Nederland die als steeds druk
bezocht was.
De voorzitter opende de vergadering met
het doen zingen van P». 119 3. het lezen
van Jos. 43 113 en gebed.
Hierna kwamen de huishoudelüke zaken
aan de orde.
De iaarverslagen van secretaris en pen
ningmeester. de hoeren ds. H. S. Bouma
van Amsterdam-Zuid en ds. F. Kramer, em
predikant te Beverwijk, werden onder
dankzegging goedgekeurd en de penning
meester van zijn beheer .gedechargeerd.
De nood der koudegrond-
tuinderij.
Het Nationale comité ter behartiging van
de belangen van de koudegrond tuinders
heeft aan alle fractieleiders der Tweede
Kamer een adres met uitvoerige toelich
ting gezonden over den nood der koude-
grond-tuinderlj. Deze verkeert, aldus het
adres, ln een precairen toestand. In het
byzonder is dit het geval in dien tak van
den tuinbouw, beoefend op den kouden
grond, welke zich bezig houdt met de teelt
van gedifferentieerde groenten ln hoofd
zaak voor de binnenlandsche markt.
In hoofdzaak ls dit een gevolg van den
voor dezen tak van den tuinbouw vrijwel
onbeteekenden bedrüfssteun. Over 1937
was het gemiddeld bedrag van dezen steun
f.59per bedrijf (per jaari of 3,46 pet.
van de opbrengst der geveilde producten.
Deze onvoldoende regeeringssteun leidt
tot niet of slechts weinig loonende be
drijven. Het volkomen gebrek aan geld
middelen en het uitgeput raken van het
crediet, waardoor tien duizenden gezin
nen hun meest elementaire levensbehoef
ten niet meer kunnen bevredigen, be
dreigen thans deze tuinders ln hun nor
male bedrijfsuitoefening. Geldmiddelen
tot voldoenden toevoer van meststoffen
aan den bodem en verschaffing van ar
beidskrachten tot bewerking daarvan zijn
niet meer beschikbaar. De koudegrond-
tulnder wordt hierdoor tot roofbouw ge
dwongen d.w.z. hij neemt van den bodem
meer. dan hij er In den vorm van vol
doende meststoffen en goede bewerking
aan toevoegt, zoo zegt het adres.
Sociaal-economisch beteekent dit sy
steem een oneconomische uitputting van
den bodem. Overigens productieve grond
kan hierdoor tot woesten grond worden,
die slechts met het tien- wellicht honderd
voudige van de kosten, welke noodlg waren
om den grond in stand te houden, weder
tot cultuurgrond terug te brengen ware.
De aldus verdwijnende middelen van be
staan voor duizenden nüverlge tuinder!
vormen een gevaar voor de toeneming van
het werkloosheldsleger in Nederland.
Privaat-economisch is het gevolg: een èn
in qualltelt èn ln quantitelt achteruitgaan
de opbrengst in de naaste en verdere toe
komst. Dit zal Juist dezen tuinbouw tot
wanhoop brengen, nu de regeering van
plan schijnt tê zijn binnenkort hoogere
kwallteltselschen aan de geveilde produc
ten te gaan stellen Goede kwaliteit ver-
eischt goede bewerking en bemesting van
den bodem. Waar zal de tuinder de hier
voor benoodigde middelen moeten verkrij
gen? aldus vraagt het adres, dat vreest,
dat de op zichzelf gerechtvaardigde kwa-
liteitseischen bij het uitblijven van steun
tot den ondergang van vele op zichzelf
economLsch verantwoorde bedrijven ral
leiden. Om dit te voorkomen, betoogt het
comité, is het noodig, dat althans de kou-
degrond-tuinders op korten termijn aan
geldmiddelen geholpen worden, om tot de
thans noodzakelijke bemesting en bawer-
king van den bodem te komen nu het
voorj aarswerk voor de deur staat, even
tueel als voorschot op den steun 1938 Een
steunregeling voor kleine tuinders, zooals
door de regeering ontworpen, kan en ral
het beoogde doel niet doen bereiken
Een tijdelijke oplossing ware volgens
adressanten slechts te verkrijgen door den
steun voor dezen tak van den landbouw te
brengen op 15 pet. van de totale opbrengst
van het geveilde product. Bij dezen steun
zouden de bedrijven vanaf 0.50 h.n. hun
eigenaren weder eenig inkomen waarbor
gen. Duizenden bedrijven werden wederom
loonend, wat voor tienduizenden werk
gelegenheid beteekent. Hiermede zou ver
der niet de geringste administratieve
rompslomp gepaard gaan, hetgeen van net
rcgecringsvoorstel van steunregeling kleine
tuinders niet gezegd zal kunnen worden,
daar deze regeling permanente, ttjdrooven-
de. kostbare, ambtelijke controle zou vra
gen.
De aftredende bestuursleden, de heeren
ds. C. B. Bavinok. cm. predikant te Amers.
foort en ds. D. v. Dijk van Groninven. we:-
den herkozen, evenzoo do aftredende re ■c'
teuren van het Geref. Theol Tijdschrift.
Hierna wa3 het woord aan den e 'f"
referent dr. G. Brillenbuia Wurth van
Rotterdam-Z. om te refereeren over: ?L'
moderne existentie-philosophic in h*a*
invloed op de hedendaagsche theologie
2—3
