STADSNIEUWE Franco rukt Catalonië binnen MAANDAG 28 MAART 1938 No. 23928 HET VOORNAAMSTE NIEUWS VAN HEDEN De Bilt 79sfe Jaargang DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN De Universiteitsbibliotheek. Dit nummer beslaat uit DRIE bladen EERSTE BLAD verwacht: LEIDSCH DAGBLAD PRIJS DER ADVERTENTIES: 3D cis. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven 10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zllnl per 3 maanden f.2 3i per week 77.f. 0.18 Franco per post f. 2.35 per maanden -f portokosten^ Geschenk van de Fransche regeering. De Fransche regeering heeft aan de Leidsche Universiteitsbibliotheek het edel moedig aanbod gedaan, uit een Ujst van wetenschappelijke werken, die gedurende de laatste jaren in Frankrijk verschenen zijn, tot een bedrag van 20.000 franc een keus te doen. Met groote dankbaarheid is dit aanbod aanvaard en in den loop van deze maand is de laatste zending der uitge kozen werken ontvangen. Het gToote belang van deze schenking blijkt reeds uit het feit. dat hiertoe een aantal omvangrijke serie werken behoort, waarvan wij slechts en kele willen vermelden. Op het gebied der Fransche letteren ontving de Bibliotheek de volledige werken van Rabelais, Boileau, Musset en Chateaubriand, op dat der na tuurwetenschappen Fabre, Souvenirs ety- mologiques ((11 dlnPerrier, Traité de zoologie 11 dinRoule, Les Poissons et le monde vivant des eaux (10 dln), Bonnier. Flore compléte illustrée de France, Suisse, Belgique (12 (dln). Onder de juridische werken zijn vermeldenswaard: Lyon-Caen en Renault, Traité de droit commercial (9 dln), Bartin, Principes de droit internatio nal privé (3 dln) en Brocard, Principes d'économie nationale et internationale (3 dln). Bijzonder gewichtig zijn voorts de aanwinsten op archaeologisch en kunst historisch gebied; wij noemen slechts een serie rijk geïllustreerde deelen over de palaeolithlsche rotsteekeningen van Zuid- Frankrijk, een reeks uitgaven der Mission archéologique en Chlne, verder een be schrijving in 7 deelen van den tempel van Ang-Kor-Vat, en een inventaris van 16de- eeuwsche graveurs in de Bibliothèque Natio nale vaar Parijs. De bibliotheek is ten zeer ste dankbaar voor dit mooie gebaar der Fransche regeering. waardoor éen aantal gewichtige voortbrengselen der Fransche wetenschap binnen het bereik van de Nederlandsche studeerenden ge bracht is. INAUGURATIE PROF. DR. L M. VAN DER VLERK. Dr. I. M. van der Vlerk, benoemd tot buitengewoon hoogleeraar aan de Rijks universiteit alhier, om onderwijs te geven in de geologie en de palaeontologie. zal zijn ambt aanvaarden met het uitspreken van een inausureele oratie op Vrijdag 8 April a s, te 4 uur nm. in het Groot-Auditorium der Academie. CREMATIE VAN HET STOFFELIJK OVERSCHOT VAN WIJLEN MR. A. v. d. ELST. Zaterdagmiddag vond onder groote be langstelling in het Crematorium Wester- veld de crematie plaats van het stoffelijk overschot van wijlen mr. A. v. d. Eist, in leven oud-ambtenaar van het O. M. bij het Kantongerecht alhier, die de vorige week Zaterdag op weg naar Zuid-Frankrijk plotseling overleed. Onder de aanwezigen merkten wij o.a. op: den heer P. M. N. Leguit uit Alkmaar, raadsman van het Centraal Genootschap voor Kinderherstellings- en Vacantiekolo- nies, den heer M. Boissevain, bestuurslid van deze instelling uit Amsterdam, mevr. S Verhey van Wijk uit Leiden, bestuurs lid van de afd. Leiden, den heer E. H. Moens, penningmeester der Leidsche Bui tenschool, mr. H van Oordt, griffier van het Kantongerecht alhier, mr. W. Suer- mondt uit Rotterdam, dr. J. E. Kroon al hier. den heer H. van Cranenburgh, uit Oegstgeest. graaf Van Limburg Stirum uit Leiden, zuster Dunnenbier en zuster Van L-.gen Schenau alhier, namens de afdee- ling Leiden van het Centraal Genootschap voor Kinderherstellings- en Vacantiekolo- nies. Nadat alle aanwezigen een plaats had den ingenomen sprak mr. H. J. Bool uit Hilversum woorden van vriendschap na mens de clubgenooten van den overledene en schetste diens g»ede hoedanigheden. Veivolgens werd het woord gevoerd door dr. A. Schuckink Kool uit Utrecht, voor zitter van het Centraal Genootschap voor Kinderherstellings- en Vacantieskoionles, die dank bracht voor alles wat de overle dene voor deze instelling tot stand heeft ^ëbr^cht Als laatste sprak zuster Van Ingen Sche nau uit Leiden woorden van dank voor de prettige samenwerking gedurende vele ja ren. Hierna dankte de kleinzoon van den over ledene, de heer J. J. de Blécourt namens de familie voor de betoonde belangstelling. Zaterdag slaagden te Den Haag voor het examen stenografie „Groote" de da mes E Bakels, A. Boekenstein. M. Schalks, J. Staats. N. Verdegaal en C. Westerbnnk. eveneens voor het examen machinesc'nrij- ven. de dames G. Dieben, J. Dieben. A. Epskanrp. J. Segaar en T. Trip, allen leer lingen van de Mariaschool. Haarlemmer straat alhier. LEIDSCHE GEOLOGISCHE VEREENIGING Viering van het eerste lustrum. De Leidsche Geologische Vereenlging zal op 1 en 2 April haar eerste lustrum vie ren. Zij werd opgericht op 24 April 1933 op initiatief van prof. dr. B. G. Escher. In de jaren voor '33 waren er. met het groeien van het aantal studenten steeds meer po gingen gedaan, om een meer georganiseerd optreden te verkrijgen, maar het was prof. Escher. die het eerst het groote belang inzag van een streven naar organisatie van lezingen, excursies, onderling contact en contact met de afgestudeerde geologen, uitgaande van één centraal lichaaim. De vereeniging telde aan het eind van het eerste jaar 19 leden-begunstigers, 34 ge wone leden en 3 buitengewone leden. In den loop der volgende jaren groeide dit aantal tot het tegenwoordige van: 2 eere leden, 29 leden-begunstigers, 66 gewone leden en 3 buitengewone leden. Er werden in totaal 35 lezingen gehouden. Zeven ex cursies werden gemaakt, waarbij als taak werd gesteld: het in kennis brengen der Leidsche geologische studenten met de geologie van Nederland in het bijzonder. Dr. Kruizinga, die reeds viermaal excur sies leidde, zal ook de lustrum-excursie leiden, daarmee tevens zijn lustrum van excursie-leider vierend! Er is groote en nog steeds stijgende be langstelling voor de Vereeniging en haar orgaan „De Leidsche Geoloog". De viering van dit eerste lustrum zal op 1 en 2 April geschieden door een ex cursie naar het Gooi en de Utrechtsche heuvelrug, waarna een slotfeest gevierd zal worden in het Savoy-restaurant alhier. VER. VAN CHR. ONDERWIJZERS (ESSEN) Lezing van den heer G. Bakema over Paulus als christen. De afd. Leiden van de Ver. van Chr. Onderwijzers (essen) in Nederland en de Overzeesche Gewesten hield Zaterdag avond in het Nut een samenkomst, waarin de heer G. Bakema, hoofd van de Stad- houderslaanschool een lezing hield over „Paulus als christen". De voorzitter, den heer Den Dikken, heeft aan het begin van den avond naar aanleiding van een gedeelte uit Lukas 15 een kort inleidend woord gesproken, waar bij hij er speciaal den nadruk op legde, dat het zoeken van het verlorene gezien dient te worden als een onderdeel van de taak der onderwijzers(essen) in de christe lijke school. Na lezing der notulen door den secreta ris, den heer A. van Kapel en de behan deling van enkele huishoudelijke zaken deed de voorzitter van het Vojo-comlté, de heer Zijlstra mededeeling van de werk zaamheden van dit Comité. Nadrukkelijk stelde spr. hierbij vast, dat ernstig gepleit dient te worden voor verlaging der leer- lingenschaal. Daar mej. N. E. Wille haar benoeming tot penningmeesteresse niet wenschte te aanvaarden, werd in deze vacature met groote meerderheid van stemmen mej. Fuchs gekozen. De heer Bakema'refereerde hierna over „Paulus als christen". Spr.. die uitging van vraag 32 der Heidelbergsche Catechis mus: „Maar waarom wordt gij een chris ten genaamd", zette allereerst uiteen, wel ke de strüd geweest is voor de belijdenis van den Christlis voor den christen Paulus. Het ging bij Paulus om den strijd of de christen zich nog onderwerpen zal aan de wet van Mozes In Paulus' tijd zien wij, dat ook het heidendom tot het gelooven in den Messias komt. De zendingsreizen van Paulus zijn hiervan een duidelijk tee- ken. Duidelijk zien wij in die dagen den strijd zich openbaren tusschen de opvat ting: Christus privé voor de Joden of Christus universeel voor de wereld. Mid den in dien strijd zien wij den apostel Paulus staan. Ook het apostolaat wordt hem in die dagen betwist. Letten wij op de Paulus figuur in dien hevigen stijd, dan zien wij, dat Paulus voor zichzelf en voor een ander de daden wenscht getoetst te zien aan de stem van het geweten. Met enkele passages uit de brieven van Paulus toonde de heer Bakema aan, dat deze groote figuur en krachtige strijder voor de zaak des Heeren zich kinderlijk onderworpen weet aan Zijn Hemelschen Vader. De levensvolheid van Christus maakte Paulus tot een waarachtig chris ten. Als mysticus komt Paulus tot het machtige triomflied: „Wie zal ons scheiden van de liefde van Christus?" (Rom. 8). Als belijder van den Christus verbreekt Paulus de enge nationale banden en pre dikt hij een Universeelen Christus. In zijn strenge prediking wenscht hij een ieder den weg te wijzen naar het kindschap Gods. Vervolgens wees spr. er op, dat Paulus' vijanden hem beschuldigen van prediking van haat om tenslotte nog een oogenblik stil te staan bij het vonnis den door door het zwaard, dat aan Paulus voltrokken wordt en waarop hij zijn Christus nog wordt en waarop hij zijn Christus mag aanschouwen in eeuwige heerlijkheid. Een geanimeerde bespreking volgde op deze inleiding, waarna nog enkele huis houdelijke zaken werden afgedaan. Franco's troepen hebben de grens van Catalonië overschreden! Franco's hoofdkwartier meldt: Onze strijdkrachten op den linkervleugel hebben dertien dorpen en den heuvel Las Coronas bezet. In den sector van Oran be zetten wij vier dorpen. Andere strijdkrach ten namen bezit van Peralta de Alcolea en Tormillo, alsmede van den heuvel van San Sebastian. Wij maakten in dezen sector meer dan 500 krijgsgevangenen. Op den weg naar Frankrijk over Junquera zijn wij 29 K.M. opgerukt. Wij forceerden de linie aan de Cinca en trokken deze rivier over, waarna wij Torrente de Cinca, Velilla, Cinca en Traga in Aragon en Masalcarreis in Cata lonië bezetten. Wij maakten in dezen sector verscheidene duizenden krijgsgevangenen en veroverden een groote hoeveelheid oor logsmateriaal. Op den weg van Caspe naar Gandesa braken wij het krachtige verzet van den vijand en bezetten wij talrijke heu vels en verscheidene dorpen. Op onzen rechtervleugel bezetten wij Cabo de LIo, Ca- naletas, Marrondo, La Sierra de Los Mon- jones en Fosa, het eerste dorp in de pro vincie Castellon. Franco's legermacht staat nu geen 60 K.M. meer van de kust af. Merkwaardig is, dat Barcelona al deze tegenslagen grif erkent. Wil het zoodoende wijzen op den ernst van den toestand? In een communiqué uit Salamanca wordt medegedeeld, dat een afdeeling Italiaansche vrijwilligers heeft deelgenomen aan het offensief van de troepen van Franco bij de Guadelupe. De Italianen hebben hierbij 29 officieren en 253 manschappen verloren, 123 officieren en 1349 minderen werden ge wond, terwijl 33 man worden vermist. De socialistische en communistische par tijen hebben ijlings twee nieuwe divisies vrijwilligers opgeroepen. De burgemeester heeft medegedeeld, dat de officieele lijst van slachtoffers der bomaanvallen op Barcelona de vorige week thans vermeldt 875 dooden en 1500 gewonden. De stations van den on- dergrondschen spoorweg zijn opgepropt met vluchtelingen, wier woningen vernield zijn. Vijftien procent van de omzetbelasting wordt terzijde gelegd voor den onverwijlden aanbouw van meer schuilplaatsen. Het heet voorts, dat de communisten het aftreden eischen van Prieto, den minister van defensie. De laatste manschappen van de inter nationale brigade zijn thans uit Madrid vertrokken naar een ander deel van het front. De hoofdstad wordt thans uitsluitend door Spanjaarden verdedigd. (voor binnenland f. 0.80 per 3 mnd> VEREENIGING VAN MATHESIANEN. Bovengenoemde vereeniging hield Zater dag onder leiding van den heer van Zwie- ten de Blom, met 50 deelnemers een excur sie naar Amsterdam. Des morgens werd een bezoek gebracht aan de Ned. Scheepsbouw Mij. Daar werden de in aanbouw zijnde schepen bezichtigd, o.a. de Oranje, de werkplaatsen waar de benoodigde materialen worden afgeschreven, gelooord en de span ten gebogen. Des middags werd de Hol- landsche Draad- en Kabelfabriek bezocht Hier werd achtereenvolgens gezien, het trekken, vertinnen en zoonoodig het in elkaar draaien van de koperen kern, het walsen van de rubber en het omkleeden van de kern met rubber, papier, ijzer of lood isolatie. Na afloop dankte de leider voor do leerzame en interessante excursies en wekte de aanwezigen tevens op om den lezingwedstrijd op Zaterdag 2 April bij te wonen. GEEN AUTOBUS LEIDEN— VOORSCHOTEN V.V. De firma H. Bolhuis te Noordwijk had aan de desbetreffende commissie, over eenkomstig art. 5 van het R. A. P. (Regle ment Auto Personenvervoer) een verzoek gericht, om vergunning tot het instellen van een autobusdienst Voorschoten (Bur gemeester Treubstraat)Leiden (Visch- markt). De route zou dan zijn van Voor schoten via de Vink. Haagsche Schouw. Hooge Morschweg, Steenstraat, Apothe- kersdijk naar de Vischmarkt. De commissie heeft echter, overwegende dat deze dienst wel aan enkelen ten goede zou komen, doch dat andere vervoersin- srellingen er door zouden worden ge schaad, het verzoek afgewezen. NUT EN VERMAAK. Een geslaagde tooneeluitvoering. In den foyer der Stadszaal heeft Nut en Vermaak Zaterdag weer een tooneelavond aangeboden aan zijn leden en donateurs. Opgevoerd werd een blijspel, dat zeer dicht de klucht nadert „Vluchtelingen", geschre ven door Henri 't Sas. Het is een van die lichte amusementsstukken, ingesteld op het kader der oude Duitsche blijspel-fa- bricage. Het is een altijd dankbaar genre en het heeft den velen aanwezigen onge twijfeld een aangenamen avond bezorgd. Lachen is gezond! De executanten hebben zich over het ge heel aardig van hun taak gekweten en kunnen tevreden zijn! De dames ontvingen bloemen. Na afloop hield een geanimeerd bal velen nog lang bijeen. Nog zij vermeld, dat de vereeniging haar eerste vaandel van 1879 aan de La kenhal heeft geschonken. INSTITUUT VOOR ARBEIDERS ONTWIKKELING. LEIDSCH REVUE- EN CABARET GEZELSCHAP. Succesvolle opvoering van een revue. Bovengenoemd gezelschap heeft Zater dagavond zijn kring van leden en dona- teurs(trices) eenige uren van vroohjke ontspanning bezorgd door in Zomerlust" een in alle opzichten geslaagde opvoering te geven van de revue „Goed gaat ie", een geesteskind van den regisseur Nard Boer, die zelf ook een niet onbelangrijk werk zaam aandeel in de uitvoering had. De inzet was minder gunstig, want het vast gestelde aanvangstijdstip van achten was al met meer dan een half uur overschreden toen de voorzitter, de heer G van der Linden allen welkom heette, waarbij hij direct zijn verontschuldigingen aanbood voor het late begin. „Er was echter zóó veel te regelen en te bedisselen", zei hij „dat we onmogelijk op tijd klaar konden zijn". En. dit excuus bleek waarheid te bevat ten. want het uitvoerende gezelschap had van deze revue inderdaad veel werk ge maakt, zoowel wat de décors als de costumes betreft, terwijl er in een vlot tempo en met slechts één onderbreking voor de groote pauze werd geacteerd. Het heeft geen zin over den inhoud, die zooals het een echte revue betaamt, als droog zand aan elkaar hing, uit te weiden. Er kwamen tal van actueels grapjes en gelukkige vondsten in voor. er werd vaak heel goed gezongen vooral door de hee ren! kortom- .goed ging ie!!" Plet van der Pijl verzorgde het kapwerfc en „The Roto Colour Players" de begelei dende zoomede de dansmuziek tijdens het bal. dat zooals te doen gebruikelijk, dezen aardigen avond besloot. Filmvoorstelling met „Burgtheater". Gistermorgen belegde de afdeeling Lei den van het Instituut voor Arbeidersont wikkeling haar voorlaatste ochtendvoor stelling, in het Luxor-theater, waar ver toond werd de bekende film „Burgtheater". Na een kort openingswoord van den voorzitter, waarin reeds eenige mededee- lingen werden gedaan over het te verschij nen zomerprogramma, draaide een kort journaal, waarna een bijzonder mooi filmpje over Zuid-Afrika met prachtige natuuropnamen van de Kaap. De hoofdfilm verplaatst de toeschouwers enkele oogenblikken in Weenen in de ja ren om 1900 en heeft als tooneel van han deling het groote Burgtheater, dat iedere jonge Weensche tooneelspeler ais ideaal ziet om het te mogen bespelen. De camera, onder de voortreffelijke re gie van Willie Forst, die geen détail laat ontsnappen, geeft in een reeks van afwis selende scènes een boeiend beeld van een jong en hoopvol artist, die door geluk en protectie zich een rol ziet toebedeeld, doch later weer ontnomen. In zijn groote teleurstelling meent hij een dramatisch einde te moeten zoeken, doch wordt door zijn beroemden collega Mitterer 'Werner Kraus) op het laatste oogenblik teruggehouden, terwijl deze hem ouchtig de les leest. Vooral in de laatste gedeelten zien we Werner Kraus als de voortreffelijke tooneelspeler. die in zijn rollen leeft en zich geheel er aan geeft. Ook de jeugdige Josef Rainer vindt een uitstekende vertolking bij Willy Eichber- ger. Behalve het melodieuze ..Sag' beim Abscheid lelse Servus" zal deze film onge twijfeld herinnering aan vele mooie mo menten achterlaten. De laatste voorstelling in dit seizoen zal binnenkort plaats vinden, waarbij vertoond zal worden o.a. de film „Slotaccoord". De eerste groote tocht van het zomer programma. een autotocht, bleek reeds door opgaven in de pauze van de voorstel ling volteekend. zoodat een tweede in schrijving wordt opengesteld. Een goede „aanvang" voor het nog te beginnen zo- merwerk! De politie heeft den 35-jarigen W. A. H. aangehouden, die ervan werd ver dacht ten nadeele van F. W. V. uit een toonbanklade een bedrag van f. 9.50 te hebben ontvreemd Na verhoor, waarbij H. een bekentenis aflegde, is hij op vrije voeten gesteld. BINNENLAND. Bilderdijk-herdenking te Leiden (3e Blad), De „Zilveren vloot" der K.L.M. boven ons land (Binnenland, 2e Blad). Naar verruiming van gemeentelijke be lastingheffing (Binnenland, 2e Blad). Felle brand te Winschoten (Gemengd, 2a Blad). BUITENLAND. Hitier spreekt te Leipzig. Goering te Wee nen (le Blad). Franco in Catalonië binnengerukt (le Bi.). De Chineezen drijven de Japanners terug in Sjentoeng (le Blad). Verscherping in de situaties der stakingen in Frankrijk. Jouhaux, uitgejouwd, dreigt met algemeene saking (Buiten land, le Blad). De Ver. Staten zetten den aankoop van zilver in Mexico stop (Buitenl., le Blad) De part ij-groepeering in Tsjecho-Slowakije (Buitenland, le Blad). Overleden is de Grieksche oud-premier Michalakopoulos (Buitenl. le Blad). De Japanners stellen te Nanking een regee. ring voor Zuid-China in (le Blad). ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN EERSTE BLAD. In onze omgeving is de koude- inval thans gepasseerd en zal het zachte weer terugkeeren. De nieuwe depressie zal echter spoe dig weer de bewolking doen toe nemen en tegen het einde der verwachtingsperiode neemt de kans op regen weer toe. LEIDSCHE WERKLOOZENVEREENIGING. „Een nieuw gebouw. Het aantal leden en donateurs van bo vengenoemde organisatie maakte het In den laatsten tijd noodzakelijk naar een ruimere gelegenheid uit te zien. Het be stuur is daarin volkomen geslaagd door beslag te leggen op perceel Burchtsteeg 12. Het leent zich bijzonder voor het doel dat de vereeniging nastreeft n.l. het be hartigen van de cultureele belangen van ongeorganiseerde werkloozen. Dit gebouw is nu ook ingericht voor jeugdwerkloozen. Zy kunnen daar op vele manieren ontspanning vinden zooals: dam- en schaakspelen, Russisch biljart en sjoel bak, enz. Het ligt dan ook in de bedoeling eèn jeugd voetbal- en damgroep samen te stellen. Ook geeft dit gebouw een ruimere gelegenheid voor het houden van vergade ringen en gezellige avonden, de leestafel komt beter tot zqn recht en de bibliotheek is meer uitgebreid, terwyl er ten opzichte van de ruimte voor ontspanningsspelen veel is verbeterd. Het schenken van goede doch goedkoope koffie en thee zal de ge zelligheid verhoogen. Bij de opening waren bloemen geschon ken door de Voetbal- en de Vischclub. In het algemeen kan worden getuigd dat het nieuwe gebouw voor de leden en dona teurs een cultureele aanwinst beteekent. In de Stedelyke Werkinrichting zyn oogenomen: 21 Maart 57. 22 Maart 58, 23 Maart 57, 24 Maart 56, 25 Maart 57 en 26 Maart 57 volwassen personen, totaal 342 personen. Zaterdagavond is de 64-jarige koop man A. V. in „een logement in de Jan- vossensteeg van een trap gevallen. Aan vankelijk ondervond de man hiervan wei nig hinder, doch gistermorgen kreeg hy zoodanig hevige pünen in den rug. dat de Eerste Hulpdienst ontboden werd, die hem ter behandeling naar het Academisch Zie kenhuis overbracht.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1938 | | pagina 1