TRIUMPH
BUITENLAND
ROOK
PEREZ
1 CENT
SIGARET
DE BESTE
LEIDSCH DAGBLAD - Tweede Blad
Vrijdag 25 Maart 1938
'4711
De strij d in Spanj e
PERZISCHE TAPIJTEN
De strijd in het
Verre Oosten
Bij elke poeder, bij elk parfum
Ook zeer geschikt
voor woonkamers
SPORT
Rijdt per Ideaal Tax
TELEFOON
Nieuw materiaal
VEREEN IGDE-V/A55CHERIJEISJ
VITTE -SINGEL-13- LEIDEN
DE WERKLOOSHEID.
By den gemeentelijken dienst voor sociale
zaken stonden ingeschreven
Bouwvakarbeiders: Baggerlieden 3; Behan
gers 9; Betonvlechters 29; Betonwerkers 53;
Fundeeringwerkers 1; Glazenmakers 3; Gla-
zenwasschers 12; Granietwerkers 13; Grond
werkers 77; Heiers 7; Metselaars 99; Opperlie
den 98; Schilders 145; Sloopers 3; Steenhou
wers 1; Straatmakers 8; Hulp-Straatmakers
17; Stucadoors. Witters 18; Timmerlieden 224;
Uitvoerders 8; Voegers 15; Ongesch. Bouwvak
arbeiders 9. Totaal 852.
Fabrieksarbeiders: Bleekers 20; Lompensor
teerders 11; Vellenblooters 2; Steenfabr. Arb.
115; Zeepfabr. Arb. 5; Ongesch. Fabr. Arb. 49.
Totaal 202.
KantoorpersoneelKantoorpersoneel 80
Reizigers. Colp. 39; Winkelbedienden 38;
Etaleurs 3: Incasseerders. 13: Musici 3; On
derwijzers 5; Overheidspersoneel 10; Verple
gers 3. Totaal 194.
Hotel-Café-Personeel: Huispersoneel 8;
Kellners 46; Koks 4. Totaal 58.
Houtbewerkers: Beddenmakers 3: Houtbe
werkers 60; Kistenmakers 7; Kuipers 1;
Lijstenmakers 4: Mandenmakers 1: Meubel
stoffeerders 15; Meubelmakers 34; Politoerders
3; Ongesch. Fabr. Arb. 32. Totaal 160.
Kleermakers: Kleermakers 71; Kappers 7;
JJchoenmakers 14. Totaal 92.
Land- en Tuinarb.: Bloemisten 41; Land
arbeiders 33: Tuinlieden 30; Warmoeziers 9;
Ongesch. Landarb. 8. Totaal 121.
Metaalbewerkers: Bankwerkers 77; Blikwer-
kers 35; Burgersmeden 32; Electriciens 64;
Gasfitters 14; Gasmetermakers 1; Gereed
schapmakers 1; Instrumentmakers 3; ïsoleer-
ders 3: Kernmakers 1; Ketingsmeden 18;
Klinkers 7; Koperslagers 4; Lab. Bedienden 2;
Lasschers 8; Loodgieters 46; Machinisten 12;
Metaalboorders 6; Metaaldraaiers- 4; Metaal
slijpers 3; Metaalzagers 1: Monteurs 12; Op
ticiens 1; Pianostemmers 6; Polijsters 1; Pon-
sers 4; Rijwielherstellers 18; Rijtuigschilders
3; Scheepstimmerl. 2; Stokers 32; Tegenhou-
ders 14; Hulp-Verw. Monteurs 16; Voorslaan-
ders 6; Voorwarmers 5; Vulcanlseurs 1; Vuur
werkers 10; Wagenmakers 5; IJzerwerkers 40;
Zandspulters 1; Zandvormers 3: Zilversmeden
1; ongesch. Arb. 42; Totaal 565.
Sigarenmakers: Sigarenmakers 19: Sig.
Sorteerders 1; Sig. Strippers 2. Totaal 22.
Technici. Opzichters: Bedrijfsleiders 5; In
genieurs 2; Technikers 4: Teekenaars 13;
Werkmeesters 21. Totaal 45.
Textielarbeiders: Hekelaars 7; Katoendruk
kers 22; Kluwers e.a. 9; Luikers 14; Plaatsnij
ders e.a. 20; Schrobbelaars 2; Spinners 72;
Spoelers 4: Staaldraaddraaiers 11; Sterkers 3;
Strijkers 15; Wevers 109; Wolbewerkers 45;
Ongesch. Textielarb. 65. Totaal 398.
Transportarbeiders: Emballeurs 4; Chauf
feurs 138; Exp. Knechten 19: Koetsiers 10;
Loopknechten 50; Magazijnknechten 55;
Schippers 76; Spoor- en Trampers. 19: Wakers1
8; Transportarbeiders 68; Losse Arbeiders 498.
Totaal 945
Tvpografen: Boekbinders 29; Boekdrukkers
16: 'Fotografen 5; Hulp-Vakarbeiders 3; Let
terzetters 25; Steendrukkers 2. Totaal 80.
Voedingsmiddelenarb.Bakkers 8; Ovenisten
4; Slagers 69; Suikerwerkers 19; Wijnkoopers-
past "4711" Matt-Creme, de neutrale schoonheids
crème, met de frissche geur van "4711" Eau de
Cologne. Zij is het ideale schoonheidsmiddel voor
verzorging en bescherming der huid.
"4711" Cold Cream
voor de nachtZij
reinigt, voedt en ver
sterkt.
TUBEN ".40 -.05
S282
(Ingez. Med.)
Franco's opmarsch.
Het groote hoofdkwartier van Franco
meldt:
Wij zetten heden den opmarsch in'Aragon
voort. Ten Noorden van Huesca bezetten wij
Nueno. Elcaballo, Apies, Yequeda en Ba-
nastas. Ten Zuiden van Huesca veroverden
wij tien dorpen, alsmede de hoogten Val de
Hembras. Torremoro, Punta Aire, Polison en
den heuvel Dao.
De strijdkrachten, die de Ebro over waren
gestoken, hebben de dorpen Pina en Velllla
de Ebro bezet. In den sector van Alcoriza
bezetten wij belangrijke strategische stel
lingen en acht dorpen
Onze luchtmacht achtervolgde vijande
lijke colonnes, die op den weg naar Bujara-
loz vluchtten.
Franco zou voor het eerst gebruik hebben
gemaakt van rook-gordijnen, achter welker
dekking groote hoeveelheden tanks en veld
geschut ln den strijd werden geworpen.
8286
(Ingez. MedJ
knechten ^5: Zoutzieders 2; Zuivelbereiders 5;
Ongesch. Fabr. Arb. 40. Totaal 242.
Vrouwen: Apothekerass. 1; Kapsters 2;
Naaisters 12; Boekbindsters 1; Maasters 1;
Winkeljuffrouwen 13: Serveersters 2; Buffet
juffrouwen 1; Linnen juffrouwen 2; Bakers 1;
Kantoorbedienden 39: Verpleegsters 5; Be-
drijfleiders 1; Teekenaressen 1; Ass. en
Huishoudsters 10; Onderwijzeressen 2; Dag
meisjes 30; Dienstboden 5; Kinderjuffrouwen
3; Werksters 88: Fabr. Arbeidsters 36; A.V.O.
6. Totaal 262.
Alg. totaal 4238.
25 Maart 1937 4687.
26 Maart 1936 4668.
Ben. 81 Ged. Werkloozen.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Geslaagd voor het Candidaatsexamen
rechten: de heeren C. C. J. Kievit (Den
Haag» en R. Muller (Haarlem). Geslaagd
voor het doctoraal examen Geneeskunde,
dc heeren R. E. Kahn (Rotterdam) en J.
v. Eek (Rotterdam); voor het artsexamen
eerste gedeelte, de dames J. H. Moes (Den
Haag), E. H. Strumphler (Hangelo O.) en
de heer A. P. Kalis (Den Haag).
Bevorderd tot arts, de heeren W. Reisma
(Den Haag), N. van den Broek (Den
Haag). A. O. Coors (Den Haag).
Hedenmiddag ls in het perceel Hooi
gracht nr. 41 de speciaalzaak in fijne
vleeschwaren en zuivelproducten der N.V.
De Toekomst heropend. Het inwendige van
den winkel werd grondig gemoderniseerd
en aangepast aan het gewijzigde karakter
van het bedrijf. De fabricage van het be
kende consumptie-ijs der ..Toekomst" ge
durende de zomermaanden wordt evenwel
voortgezet.
'S-G RAVENHAGE
NOORDEINDE 140 c
8281
(Ingez. Med.)
WANDELSPORT.
DE LEIDSCHE C AR RILLON-MARSCH.
Mag zich in een stijgende belangstelling
verheugen.
Den deelnemers aan den Carillon-marsch
wordt medegedeeld, dat direct na het uitspre
ken door een lid van het Carillon-comité van
een kort welkomstwoord, de deelnemerskaarten.
v?°5 het vertrek uit den tuin van Oud-Hortus-
zicht, van het eerste controle-merk worden
voorzien, zoodat de aanmelding aldaar vooral
niet mag worden verzuimd.
j^en' waaronder Prlncevlag,
Pca?vlnc'or° Pro Patrla. Burger-
ÏSSSi* ^"«-Studeuten. Politie en militaire
groepen, alsmede vele vooraanstaande parti
culieren, zullen aan den marsch deelnemen.
(lngez. Med.)
Beide partijen winnen!
De berichten van het front zijn zeer te
genstrijdig. De Japanners melden:
Na de inneming van Ylhsien in Z.W.
Sjantoeng hebben de Japanneezen hun op
marsch voortgezet en het op 10 K.M. ten
Z.O. van Yihsien gelegen Mlkoe bezet. Zij
hebben thans een aanval op Taieultsjoen
aan het Keizerkanaal ingezet.
De Japansche troepen gaan door met de
zuivering van het gebied ten westen van
Tsining.
De woordvoerder van de Japanneezen
heeft verklaard, dat zich aan het front
langs den spoorweg Tientsin-Poekau ver
woede gevechten afspelen in het ten Noor
den van Hsoetsjau gelegen gebied. Hij deel
de verder mede. dat de laatste dagen vier
Chineesche divisiegeneraals gedood zijn.
Volgens berichten uit Chineesche bron
zouden de Japanneezen in Noord-Kiangsoe
20.000 man in het vuur hebben gebracht,
ten einde druk uit te oefenen op den lin
kervleugel der Chineesche troepen in den
spoorwegsector van Noord-Tientsin en
Pekau. De drie Japansche divisies, die ten
Noorden en ten Noordoosten van Lini ope-
reeren zijn ln Zuidelijke richting getrok
ken. Zij hebben een flankaanval uitgevoerd
op een front van 20 K.M. lengte.
Het gevolg van de gevechten was, dat
4000 Japansche soldaten werden gedood, 500
gevangen genomen en 8000 man gewond.
Daarenboven is een groote hoeveelheid oor
logsmateriaal buit gemaakt.
De Chineezen hebben 3000 tot 4000 doo-
óen en gewonden.
Op den rechtervleugel zetten de Japan
neezen nog steeds hun offensief voort. In de
provincie Zuid-SJansi ls de militaire positie
der Chineezen gunstig. Zij hebben daar in
de laatste dagen een aantal tegenaanvallen
op de Japanneezen gedaan.
Japansche missie naar Italië en
Duitschland.
In een conferentie van alle partijen uit
het Japansche Lagerhuis is besloten een
delegatie naar Italië en Duitschland te stu
ren. als teeken van vriendschap, bestaande
uit 18 a 20 personen.
8188 (Ingez. Med.)
DE ALGEMEENE TOESTAND
Chamberlain's rede.
Chamberlain heeft zijn rede gehouden.
Heeft hij opheldering gebracht? Wij dur
ven het niet zonder meer voor onze reke
ning te nemen, want de taal Ls zoo diplo
matiek gesteld, dat er alles en niets uit te
lezen ls. Dat ls dan ook de reden, dat, be
halve ln Amerika, overal instemming wordt
geuit
Chamberlain heeft om daartoe te gera
ken, den gulden middenweg bewandeld,
doch kon zoodoende a priori geen volledige
klaarheid brengen. De bestaande verplich
tingen speciaal ten aanzien van Frank
rijk worden geheel overeind gehouden
en zullen zuiver worden nageleefd. Dit ten
overvloede nog eens te constateeren, was
feitelijk overbodig. Maar verder is het een
tasten naar de beslissende beteekenis van
wat werd verklaard. Kan Tsjecho-Slowa-
kije nu op steun van Engeland rekenen?
Geen enkele bepaalde toezegging is ge
daan. hoe men den tekst der rede ook na
pluist. Wie pertinent wil, kan iets in die
DUITSCHLAND
Na den Anschlusz.
Schuschnigg. die te Weenen wordt be
waakt door manschappen der S.S.. heeft
van officleeie zijde het voorstel ontvangen,
een vrijgèleide te aanvaarden voor een
door hem op te geven grens.
Schuschnigg heeft dit aanbod van de
hand gewezen. Hij verklaarde ln zijn land
te willen blijven Hij zeide voor de komst
der natlonaal-socialisten te hebben kun
nen vluchten, indien dat ln zijn bedoeling
zou hebben gelegen.
Te Berlijn beweert men. dat Schuschnigg
door manschappen der S S moet worden
beschermd, daar van de zijde der Oosten-
rijksche nationaal-socialisten vergeldings
maatregelen te duchten zouden zijn.
Graaf Paul Esterhazy, werd te Krems-
munster gearresteerd wegens beleediglng
van Duitsche soldaten. Hij zou de soldaten
in een donkeren en vochtigen kelder heb
ben ondergebracht, terwijl In zijn kasteel
tal van kamers beschikbaar zouden zijn
geweest.
De vroegere burgemeester van Weenen,
dr. Seitz. die zich in arrest bevond, ls op
vrije voeten gesteld.
Goerlng arriveert heden te Weenen.
De Tsjechische minderheid zal voor den
Anschlusz stemmen.
tlngez. Med.)
richting bespeuren, wie het niet wil, kan
evenzeer het omgekeerde volhouden
Het is op zichzelf logisch, dat Engeland
zich niet in de kwestie van Tsjecho-Slo-
wakije volkomen wil vastleggen, want dat
zou voor Tsjecho-Slowaklje een reden kun
nen zijn om het hoofd ln den nek te wer
pen en driest lederen wensch van Duitsch
land, hoe gerechtvaardigd ook, zonder meer
af te wijzen. Dat is geenszins Engeland's
bedoeling, integendeel, Engeland erkent,
dat den Duitschen minderheden tegemoet
moet en kan worden gekomen. Doch ook
verder ls geen enkele zekerheid gegeven,
zelfs niet, wanneer Duitschland een poging
tot overweldiging van Tsjecho-Slowakije
zou wagen. Weliswaar wordt uitgesproken
dat Engeland niet gedesinteresseerd is in
midden-Europa en wordt zelfs gezegd, dat
ook landen, die geen vaste verplichtingen
hebben, in een oorlog kunnen worden be
trokken. Op zich zelf zeer juist, maar het
is toch te vaag, om eenige zekerheid te
hebben. Ieder kan er uithalen, zooals hij
het liefst wil interpreteeren.
Chamberlain blijft dus weer op de vlak
te, al sprak hij in enkele passages een ge
spierde taal, gespierder dan van hem nog
gehoord is.
En juist die onzekerheid, die knagende
onzekerheid ondermijnt het vertrouwen en
wat er nog rest aan prestige van den Vol
kenbond.
Dat het sovjet-voorstel inzake een con
ferentie van goed-willenden werd afge
wezen, het was te voorzien. Dat was te
eenzijdig en te zeer gericht op het vormen
van bloks in Europa!
De nlet-inmengingspolitlek in Spanje
blijft gehandhaafd. Ook dat is geen ver
rassing.
Bijzonder optimistisch klinkt de passage
inzake de besprekingen met Italië. Het zou
bijkans een slagen kunnen inluiden. On-
noodig te zeggen dat zoo'n slagen ten zeer
ste verbetering in de atmosfeer in ons we
relddeel zou beteekenen en ten stelligste
zou moeten worden toegejuicht.
(Ingez. Med.)
POLEN
Botsingen met Duitschers.
Het „Berliner Tageblatt" maakt melding
van verscheidene vechtpartijen, die zich de
laatste dagen in Polen hebben voorgedaan
tusschen Polen en Duitschers. Nabij het
dorp Neubriek zouden Polen zelfs op Duit
schers hebben geschoten, waardoor twee der
laatsten gedood werden en verscheidene
anderen gewond. Het blad dringt er krachtig
bij de Poolsche regeering op aan, een eind
te maken aan het „anti-Duitsche gestook".
TSJECHO-SLOWAKIJE
Ook de Slowaken verlangen
autonomie.
Het bestuur van de autonomistische Slo-
waaksche partij, welke onder leiding staat
van mgr. Hlinka, heeft te Bratislava ver
gaderd om den toestand, welke ls gescha
pen door het uittreden van de activisti
sche Duitschers uit de regeering, te be
spreken.
Na de besprekingen werd een communi
qué gepubliceerd, waarin wordt gezegd,
dat dc Slowaaksche volkspartij, welke ne
gentien leden in de Kamer telt, haar front
heeft uitgebreid met de Hongaarsche,
Duitsche en Roetheensche minderheden in
Slowakije.
Een uitvoerend comité is gekozen, dat
voortdurend bijeen zal blijven.
Vervolgens heeft het partijbestuur het
aanbod van den Tsjecho-Slowaakschen
natlonalen raad te Praag besproken, die de
Slowaaksche volkspartij heeft ultgenoo-
digd vertegenwoordigers te benoemen in
de centrale commissie te Praag en in de
Slowaaksche afdeeling te Bratislava. Het
partijbestuur heeft dit aanbod van do
hand gewezen.
Tijdens de besprekingen heeft mgr.
HJinka verklaard, dat het jaar 1938 voor
de Slowaken even belangrijk ls als 1918 is
geweest. De strijd tegen het internationa
lisme en het bolsjewisme wordt beslissend
en de nationale gedachte heeft voortgang
gemaakt. Met genoegen heeft mgr. Hlinka
vastgesteld, dat ook de Duitsche, Hongaar
sche en Roetheensche minderheden zelf
bestuur verlangen en mede willen werken,
In de overtuiging, dat hun recht zal wor
den gedaan.
FRANKRIJK
De Senaat bezorgt Blum een
nederlaag.
STAKINGEN IN DE METAALINDUSTRIE
Blum heeft gisteren ln den Senaat
de nederlaag geleden, zij het, dat hij
niet de kwestie van vertrouwen had
gesteld. De tekst der regeering, zooals
die door de Kamer was aanvaard,
werd met 193 tegen 88 stemmen ver
worpen.
Daarna nam de Senaat den tekst,
zooals deze door de commissie voor de
financiën was gewijzigd aan met
16 tegen 137 stemmen.
Wat Blum nu zal doen? Te meer, waar
de Senaat feitelijk zijn aftreden heeft
gevraagd
De Kamer heeft het wetsontwerp inzake
de organisatie van de natie ln oorlogstijd
met algemeene stemmen (592) aangeno
men
Minister Daladier, die namens de regee
ring sprak, zel.de, dat het land moet weten
dat „wij in de eerste weken van den oorlog
zonder twijfel van niemand hulp te ver
wachten zullen hebben. Wij moeten de
werkelijkheid onder het oog zien. Wij
moeten dan ook in vredestijd de on
schendbaarheid onzer landgrenzen op het
continent en in Noord-Afrika verzekeren,
evenals de onschendbaarheid ln de lucht
en op de Middellandsche Zee".
In de metaal-industrie is een staking
uitgebroken.
Nadat de arbeiders bij Citroen gister
morgen het werk hadden stopgezet, ls dit
's middags op den gebrulkelljKen tijd niet
hervat. De eischen der arbeiders in de
metaalfabrieken Inzake de verlenging van
de collectieve contracten zijn hiervan de
oorzaak De directie heeft medegedeeld dat
de arbeiders de fabrieken hebben bezet. De
staking omvat hier 16000 arbeiders. Deze
staking is overgeslagen naar de fabriek
Fecodo te St. Ouen.
Minister Auriöl had gisteravond een on
derhoud met Jouhaux.
(Ingez. Med.)
BRAZILIË.
Aranba tegen isolationistische politiek.
In een voor het volk der Vereenigde Sta
ten bestemde radiorede heeft de minister
van buitenlandsche zaken. Aranha o.a. ver
klaard. dat slechts door een eensgezind
streven der vredelievende volken de ware
vrede bereikt kan worden. Van alle metho
den om den oorlog te vermijden, is isole
ment de meest verwerpelijke, want dit be
gunstigt hen die zich aaneensluiten om
oorlog te voeren. De Brazilianen zullen ech
ter niet toelaten dat de denkbeelden van
buitenlandsche politieke regimes van in
vloed zijn op de opvattingen, die langer
dan een eeuw de politieke en moreele struc
tuur van Brazilië vormden.
8299
(lngez. Mod.)
MEXICO
De kwestie der schadeloosstelling aan
de petroleummaatschappijen.
President Cardenas heeft gisteren de
gouverneurs van bijna alle Mexicaansche
bondsstaten ontvangen die een plan in
dienden om de bondsregeering te helpen
bij het schadeloosstellen der buitenland
sche petroleummaatschappijen, welker be
zittingen zijn onteigend. Een voorstel werd
besproken, dat elke bondsstaat vijf pro
cent van zijn inkomsten aan de centrale
regeering zal afstaan. De minister van fi
nanciën daarentegen stelde voor. een bin-
ncniandsche leening uit te geven, teneinde
de schadeloosstelling te dekken. Men be
sloot tot de instelling van een commissie,
welke met den minister van financiën zal
beraadslagen over beide voorstellen. Het
schijnt, dat president Cardenas de voor
keur geeft aan het plan van den minister
van financiën.
ENGELAND
De snellere bewapening.
Minister Sir Thomas Inskip heeft giste
ren de leiders van de vakbonden uit het
scheepsbouwbedrijf ontvangen en hun een
zelfde uiteenzetting gegeven als hij eer
gisteren met den premier aan het bestuur
van het vakvereenigingscongres verstrekt
nad. De bond van machinisten en ketel
bouwers was ook uitgeraoodigd maar het
bestuur was verhinderd en heeft nu een
datum in het begin van April voorgesteld.
In vakvereenigingskringen heeft men
nog geen nadere gegevens over de juiste
plannen der regeering maar men ver
wacht in de ijzer- en staal-, munitie- en
scheepsbouwnijverheid geen moeilijkheden
en zoo goed als volkomen instemming met
de noodzakelijkheid van de bespoediging.
Hoewel de benoeming van von Moltke tot
Duitsch ambassadeur te Londen nog niet
officieel bekend is gemaakt, kan zij toch
ais vrijwel zeker worden beschouwd.
LITHAUEN
Toch een nieuwe regeering.
De voormalige presidenten der republiek
en minister-presidenten hebben aan pre
sident Smetona, de leden der regeering,
en de legercommandanten een gemeen
schappelijk memorandum gericht, waarin
zij constateeren, dat de huidige situatie
radicale veranderingen vereascht in het
binnenlandsche leven van den staat en
waarin zij de vorming van een nieuwe re-
geerinb vragen onder leiding van generaal
Rasztikis, commandant van. de eerste
armee. Smetona zou geantwoord hebben,
dat hij alleen de verantwoordelijkheid
draagt voor de jongste gebeairtenissen.
De regeering Tubelis is echter afge
treden.
De leger-aalmoezenier Mironas, een
vriend van Smetona, heeft een voor-
loopige regeering gevormd. Alle mi
nisters iyn lid van de regeeringspartij.
De vroegere minister-president
Tubelis, is minister van landbouw en
Lozoraitis is minister van buitenland-
sche zaken.
2—t'