BINNENLAND
1EIDSCH DAGBLAD Tweede Blad
Maandag 28 Februari 1938
Nederlandsche huisvrouw!
Men moet het in de lengte
Of in de breedte vinden.
Wat goed is, moet betaald,
Zoo is 't eenmaal op aarde:
Persil b l ij ft steeds Persil,
Vandaar haar groote waarde
En als van de Persil
De prijs ineens zou dalen,
Zou 't Nederlandsch Publiek
't In kwaliteit - betalen.
Clinge Doorenbos
Mededeeling „Zomerzorg"
De Partijraad der R.K.
Staatspartij.
Rede van mr. dr. L. N. Deckers.
Actuede toestand en parlementair
werk.
Mr. Dr. L. N. Deckers.
In de te Utrecht gehouden vergadering
ran den Partijraad der R.-K. Staatspartij,
is na de openingsrede van den partijvoor
zitter mr. dr. T. J. Verschuur, de begroo
ting van 1938 en het verslag van den pen
ningmeester over 1937 goedgekeurd.
O.a. is besloten aan de R.-K. Kamer
fractie te verzoeken, er bij de regeering
op aan te dringen, dat spoedig aan die ge-
linnen, welker Inkomsten gelijk zijn te
stellen met die van gesteunde werkloozen
er in werkverschaffing geplaatsten, goed-
Soope margarine en vet worden verstrekt.
Inzake de gezinspolitiek werd vertrou
wen In de regeering uitgesproken.
Rede van Dr. Deckers.
De voorzitter der R.-K. fractie in de
Tweede Kamer. mr. dr. L. N. Deckers heeft
eer uiteenzetting gegeven van den „ac-
teclen politieken toestand en van het
parlementaire werk."
Den politieken toestand besprekende,
vees spr. op den voor de partij gunstigen
litslag der verkiezingen voor de Tweede
Kamer.
N'a de verkiezingen kwam de vraag der
bblnetsformaitie aan de orde. Ongetwijfeld
door het optreden van een christelijk
-oinet een wensoh In vervulling gegaan,
onder de katholieken sterk leefde. On-
t is het, dat de vorming van een kabi-
att een zaak zou zijn. die buiten de kie-
'2n> om gaat, Herhaaldelijk is in katho
den kring de vorming van een rechbsoh
ibbinct gevraagd. Volgens spreker is geen
Ier partijen voor het optreden van dit
kabinet verantwoordelijk, noch voor het
tegeeringsprogram, noch voor de samen
stelling. Het feit, dat vier katholieke
voormannen zitting namen in het kabinet
beeft natuurlijk in katholieken kring ver
touwen gewekt, mede omdat in de troon
rede en in het algemeen regeeringsbeleid
ie vier voornaamste katholieke verlangens
werden teruggevonden. Deze vier verlan
gens zijn: een positief-christelijke grond
ig, verdediging van het gezin, arbeid
voor ons volk, ordening van het bedrijfs
leven.
De regeeringsdaden besprekende, zeide
spr dat volgens de R.-K. fractie de ver
sterking onzer weermacht absoluut nood
zakelijk is. De fractie heeft de defensie
plannon aanvaard, hoewel zij weet hoe
moeilijk de financieele toestand is. Hoe
zal het nu gaan met de sociale voorzie
ningen?
In het oog vattend de moeilijke omstan-
digheden is er geen plaats voor de ont
stemming. die hier en daar te hooren is.
De regeering deelt de meening, dat er be
langen zijn, die evenzeer als de weer
macht om voorziening vragen. Spr. wees
op hetgeen de regeering in sociaal opzicht
'eeds heeft voorgesteld.
De regcering heeft in het algemeen
gedaan hetgeen met reden van haar
werd verwacht. Twee nieuwe feiten
hebben zich immers voorgedaan: dc
toeneming der internationale span
ningen en de economische teruggang.
Op internationaal terrein mag op den
Volkenbond niet te veel worden ver
trouwd. Het is een beginsel der partij,
dat ons land met eigen middelen moet
kunnen worden verdedigd. Welnu, wij
kunnen binnen korten tijd gedwongen
worden dit beginsel toe te passen.
De opbloei, welke op de depreciatie
is gevolgd, is wederom verdwenen.
Men moet het volk deze waarheid on
der (togen durven houden. De regee
ring durft dit, getuige de memorie van
antwoord aan de Tweede Kamer, be
boerende bij de begrooting van eco
nomische zaken. Angststemming moe
ten wij verre houden, doch volgens het
oordeel van tal van deskundigen, door
sPr. geciteerd, is er reden om den eco-
nomisehen toestand ernstig in te zien,
waarbij inen hopen kan, dat Nederland
er goed zal afkomen.
Het is thans de tijd om de regeering
steun te geven, welke zij in dezeern-
*ll?e omstandigheden béhoeft. De R.-K.
fractie heeft dit gedaan, doch daarnaast
center haar recht op kritiek doen gelden.
Inzake de bestrijding der werkloos
heid zal het noodig zijn tot nu toe on
betreden paden te bewandelen. Arbeid
voor ons volk is een ernstig program-
Punt van een ernstige partij en geen
holle leus.
Vo?wet de wensoh en het streven der
tjfrjofreke fractie dat de leerlingensohaal
herzien worde.
Willen wij in Nederland een posltief-
christelljke regeering blijvend houden, dan
zullen wij een hechte R.-K. Staatspartij
moeten hebben. Deze eenheid moet niet
geforceerd zijn, doch een geheel natuur
lijke, namelijk de eenheid van het geloof,
Slechts ais de politieke werkers het ver
trouwen der partijgenooten hebben, kan
het katholieke program worden uitge
voerd. Een veroordeeling zonder voldoen
de onderzoek kan slechts remmend werken
op het élan. Het liefdegebod geldt ook op
het gebied der politiek. In eendracht zal
de partij moeten werken in het belang van
ons vcT.k hier en overzee, aldus besloot
spreker.
Een lange rij van sprekers heeft hierop
noz het woord gevoerd.
Na een uitvoerige gedaohtenwisseling
werd de vergadering gesloten.
AMSTERDAM TELEFONEERT
AUTOMATISCH.
Officieele indienststelling door
burgemeester De Vlugt.
Hedenmiddag te 3 uur heeft de burge
meester van Amsterdam, dr W. de Vlugt
op verzoek van den dir. gen. der P.T.T. dr.
ir M. H. Daarae, de hoofdstad reoht-
streeks op het interlocaal telefoonverkeer
ingeschakeld, waardoor, gelijk bekend, de
geaboiïiieerden van het gemeentelijk tele
foonnet Amsterdam zich van nu af aan
zelf automatisch in verbinding kunnen
stellen met de aangeslotenen van 67 tele
foonkantoren in den lande.
De plechtigheid geschiedde door het
overhalen van een schakelaar een sym
bolische handeling en wel in het tele
foongebouw aan de Spulstraat, na een
lunch ten huize van den burgemeester, in
het bijzijn van autoriteiten en genoodig-
den.
Bij deze pleohtlgheid is het woord ge
voerd door ir. Damme en door burgemees
ter de Vlugt, welke laatste zich gaarne be
reid verklaarde het automatisoh interlo
caal verkeer voor Amsterdam in te scha
kelen, in de overtuiging, dat de nieuwe
mogelijkheden voor den handel en de In
dustrie, alsmede voor de inwoners van
Amsterdam van groot belang zullen zijn.
NEDERLANDCHE PLUIMVEE
FEDERATIE.
Toestand der Pluimveehouderij
bevredigend geacht.
In de dezer dagen te Utrecht gehouden
vergadering der Nederlandsche Federatie
van Vereenigingen van Bedrijfspluimvee-
houders 'N.PF.t constateerde de voorzitter
de heer P. J. van Haaren uit Tilburg, dat
gelet op de soberheid van de inkomens
uit den land- en tuinbouw in het algemeen
en die uit de pluimveehouderij in het bij
zonder de uitkomsten der pluimvee
houderij over 1937 bevredigend genoemd
mogen worden Dit was mede een gevolg
van den niet onbelangrijken steun, krach
tens besluit van minister Deckers geduren.
de maanden lang genoten, zonder welken
steun de uitkomsten niet bevredigend
zouden ziin geweest.
De heer van Haaren wees verder op den
grooten vooruitgang van den uitvoer van
eieren in het afgeloopen jaar. De verbete
ring van den nluimveestapel op producti
viteit is zeer belangrijk geweest en de be
treffende regeeringsmaatregelen hebben
doel getroffen.
Aan den afzet der kuikens is en wordt
door de Nederlandsche Centrale voor eieren
en pluimvee bijzondere aandacht besteed.
Besloten weird, alsnog op korten termijn
in de NP.F. te bestudeeren of er sinds het
vorige najaar in de marktpositie der
eieren een zoodanige wijziging is gekomen,
dat er aanleiding is om een verzoek tot dc
regeering te richten om alsnog over te
gaan tot een verdere verruiming der
broedvergunningen voor 1938.
In verband met de eenigen tijd geleden
gevallen juridische beslissing, dat pluimvee
voeder niet valt onder de wet. die voor
mengvoerders in het algemeen geldt, werd
besloten- den minster van economische
zaken te verzoeken, bij de sinds geruimen
tijd aanhangige plannen tot wijziging dier
wet aan bedoelde aangelegenheid bijzon
dere aandacht te willen schenken. Verder
zal aan genoemden minister worden ver
zocht om er speciaal op te willen letten,
dat bij eventueele maatregelen in verband
met paratyphus bil eenden de economische
belangen, die er mede gemoeid zijn, vol
doende in het oog worden gehouden.
De heer ir. J. G. Tuker. hoofd van den
Rljksvoorlichtingendienst voor de Pluim
veeteelt te Beekbergen, hield een inleiding
over de positie der pluimveehouderij.
Over het geheel genomen is de positie
der pluimveehouderij in 1938 tot dusverre
niet onbevredigend geweest.
Afscheid van
prof. dr. E. van Everdingen.
Als directeur van het Kon. Ned.
Met. Instituut te De Bilt.
Laat U niet Verblinden:
6844
(Insez. Med.)
GROOTSTE TINBAGGERMOLEN TE
WATER GELATEN.
De „Karimata" is 75 M. lang.
Zaterdagmiddag is de zee-tinbaggermolen
„Karimata", gebouwd in opdracht van de
N.V. Gemeenschappelijke Mijnbouwmaat-
schappij „Bllllton" te Den Haag, van een
der hellingen der N.V. J. en K. Smit's
Scheepswerven te Kinderdijk officieel te
water gelaten.
De „Karimata" heeft een lengte van 75
meter, een breedte van 23 meter, een holte
van 4 meter en een baggerdiepte van 30
meter. De inhoud van elk der emmers be
draagt 400 liter. De molen kan per jaar on
geveer 2.400.000 M3. grond verzetten. De
aandrijving geschiedt electrisch met 380 volt
draaistroom, waartoe een Diesel-centrale
aan boord geplaatst is.
In totaal zijn drie Dieselmotoren, elk 600
E.P.K.. opgesteld, direct gekoppeld met
draaistroomgeneratoren van 540 K.V.A. elk.
De heer F. C. Rauwenhoff, directeur der
N.V. J. en K. Smit's Scheepswerven heeft
hierbij de directie der Billiton-Maatschappij
dank gebracht voor de uitstekende samen
werking.
Namens de directie der Billiton-Maat
schappij heeft de heer F. J. Houwert zijn
groote bewondering geuit voor de prestaties
van de directie en het personeel van de werf.
CONTINGENTEE RINGEN.
Bij dé Tweede Kamer is ingediend een
wetsontwerp betreffende de verlengde re
gelingen van den invoer van porselein, fijn
en sanitair- aardewerk en verglaasde en
onverglaasde nmur- en wandtegels, klam
pen en kkrmpenmakerswerk, huishoudelijk
glaswerk.
De importverhoudingen met betrekking
tot porselein enz. zijn nog steeds van dien
aard. dat bij een niet-bestendiging der
contimgenteeringsmaatregelen overmatige
Invoer uit bepaalde landen moet worden
verwaöhit. Derhalve is de minister van
meening, dat een voortzetting van deze in-
voerbeperkende maatregelen geboden is.
In den toestand der Nederlandsche
klompenmakerij is nog steeds geen afdoen,
de verbetering gekomen. Daar bij niet-
voortzetting der contfogenteertag een toe
neming van den invoer moet worden ge
vreesd. hetgeen de positie der klompenma
kers nog zou verzwakken, heeft de minis
ter gemeend, dat verlenging van dezen
maatregel voor den duur van een jaar
noodzakelijk was.
De toestand der Nederlandsche Industrie
van huishoudelijk glaswerk is nog steeds
van dien aard, dat een toeneming van den
invoer ongewenscht moet worden geacht.
Daar de sterke druk op de drie voornaam
ste landeneontlnger.ten bewijst, dat zulk
een toeneming bij het vrijgeven van den
Import moet worden verwacht, heeft de
minister een hernieuwde yoortzetting be
vorderd.
Prof. dr. E. van Everdingen.
In tegenwoordigheid van autoritei
ten, genoodigden cn zijn dagelijkschc
medewerkers heeft vanmiddag de
hoofddirecteur van het Kon. Ned. Met.
Instituut te de Bilt prof, dr. E. van
Everdingen, in een bijeenkomst in
hotel Poll te de Bilt officieel afscheid
uit zijn functie genomen. Weliswaar
blijft hij zijn ambt, dat hij oorspron
kelijk met ingang van morgen zou
neerleggen, nog tot 1 Juli a.s. waar
nemen, daar zijn opvolgeer dr. H. G.
Cannegieter voor dien tijd de functie
van hoofddirecteur niet op zich kan
nemen.
De scheidende leider is hierbij op
hartelijke wijze gehuldigd voor het
vele dat hij in dienst van het Instituut
en de wetenschap heeft verricht.
Onthulling van een plaquette.
Prof. dr. J. D. van der Waals Jr. uit Am
sterdam, heeft als president-curator van
het Kon. Ned. Met. Instituut, prof. van
Everdingen toegesproken en besprak uit
voering de veranderingen aan het Instituut
sinds prof. van Everdingen, nu ruim 35 jaar
geleden, daaraan werd verbonden.
Spr. huldigde prof. van Everdingen voor
het vele. dat hij in dien tijd voor het Insti
tuut heeft gedaan
Gij laat thans aan uw opvolger, aldus
spr.. een goed georganiseerd Instituut met
een ijverigen en van voortreffelij ken geest
bezielde wetenschappelijken en technischen
staf van medewerkers. Dit is uw werk.
Vele van uw medewerkers aan het insti
tuut en verscheidene andere personen, die
met het Instituut op eenigerlei wijze in ver
band staan of er belang in stellen en die
het opbouwend werk, dat gij ten behoeve
van het Instituut gedaan hebt hoogelijk
waardeeren hebben gemeend de herinne
ring daaraan levendig te moeten houden
door een bronzen plaquette met uw beelte
nis te laten maken. Deze plaquette, ont
worpen en vervaardigd door den heer J. C.
Wienecke is bestemd om aan of in het ge
bouw van het Instituut aangebracht te
worden.
Daarnaast heeft de heer Wienecke een
bronzen legpenning met het zelfde beeld
vervaardigd, dat spr. den heer van Ever
dingen verzocht persoonlijk te willen aan
nemen. De namen dergenen, die aan deze
huldiging hebben deelgenomen zijn door
den heer van Riet, observator van het In
stituut. gecalligrapheerd in een album, dat
spr. tevens aanbood.
Prof. van der Waals onthulde vervolgens
de plaquette en overhandigde den schei
denden hoofddirecteur de legpenning. De
Dlaquette bevat een afbeelding van de buste
van den professor en profiel, waaronder in
sierlijke letters den naam van den hoofd
directeur met de jaartallen, vermeldende de
periode, gedurende welke hij de leiding van
het Instituut had.
Toespraak van dr. Cannegieter.
Namens de directie van het Instituut cn
cie directeuren van de beide filiaalinrich
tingen richtte zich vervolgens dr. H. G.
Cannegieter, die prof. van Everdingen op
volgt, tot den scheidenden hoofddirecteur
om uiting te geven aan de gemeenschappe
lijke gevoelens van vriendschap en hoog
achting.
Spr. herinnerde o.a. aan de bewogen tij
den onder het hoofddirecteurschap van
prof. van Everdingen en huldigde hem voor
de wijze waarop zijn scherpe geest hem met
een bewonderenswaardige gemakkelijkheid
zoowel de wetenschappelijke als organisa
torische vraagstukken deed overzien, ter
hand nemen en oplossen. Gij hebt aldus
spot de lijn van uw leermeester Kamer -
lingh Onnes om bescheiden te beginnen en
door geleidelijke uitbreiding te komen tot
het groote, in geheel uw werk weten door
te voeren. Dank zij uw werk staat het In
stituut in het buitenland hoog aange
schreven.
Als oudste ambtenaar en assistent, ver
bonden aan het Instituut, sprak vervolgens
de heer C. van Dorssen.
Prof. dr. E. van Everdingen sprak ten
slotte een dankwoord.
Onze geachte Clientèle wordt medege
deeld, dat zij die een uitnoodiging wen-
schen voor den openingsavond van het-
vemieuwde „ZOMERZORG" op Donder
dag 3 Maart as. en deze nog niet per
post hebben ontvangen, persoonlijk een
uitnoodiging kunnen afhalen bij de
Directie. - Wij maken genoodigden er
op attent, dat de gereserveerde tafels
niet later dan tot 8>/i uur gereserveerd
blijven. DE DIRECTIE.
6881
(Insez. Med.)
landsoh Oost-Indië. Ten einde het con
tact van het bedrijfsleven hier te lande
met den hoofdvertegenwoordiger van het
verbond te Batavia, den heer Koster, le
vendig te houden, werd tot de instelling
van een bestuurscommissie voor Indische
aangelegenheden besloten. Tot leden van
deze commissie werden benoemd de leden
van het praesidium nl de heeren H. P.
Gelderman C.Mzn., B. H. M. Lips en ir.
W. H. van Leeuwen, alsmede de heeren
mr. D. Crena de longh, mr. D. A. Delprat
en ir. M. H. Damme, mr. A. N. Molenaar,
algemeen secretaris en A. Rom CoWhoff,
chef van de afd. Economische Zaken van
het Verbond. Laatstgenoemde treedt op als
secretaris der commissie.
EEN GROOTE SERIE VAN INVOER
BEPERKINGEN.
VERBOND VAN NEDERLANDSCHE
WERKGEVERS.
Buitengewone vergadering op 18 Maart.
Het bestuur van het Verbond van Ne
derlandsche Werkgevers heeft in zijn laat
ste vergadering besloten op 18 Maart as.
een buitengewone algemeene ledenverga
dering bijeen te roepen, o.a. ter bespreking
van de sociale politiek van minister Rom-
me. Aandacht zal worden geschonken niet
slechts aan de nieuwe sociale lasten,
welke minister Romme op het bedrijfsle
ven wil leggen, dooh vooral ook aan den
steeds sterker naar voren komenden drang
van overheidswege naar publiekrechtelijk
georiënteerde bedrijfs-organisatie.
Voorts heeft het bestuur zich opnieuw
bezig gehouden met de economische be
trekkingen tusschen Nederland en Neder-
Waarom zij worden verlengd.
Ingediend is een wetsontwerp betreffen
de de verlengde regelingen van den invoer
van geëmailleerde, gegoten badkuipen en
geëmailleerde geslagen ijzeren badkuipen,
kachels, haardkachels, haarden, fornuizen
en veevoederkookstellen, naaigaren,, petten
en baretten, bovenkleeding, steenkolen,
calciumhypochloriet, nairiumhypochloriet,
en gecomprimeerd chloorgas, bijtende pot-
asch en kaliloog, leder, verpakkingsglas, met
uitzondering van bemand glaswerk, geïso
leerde electriciteitsgeleidingen, ongesmolten
dierlijk vet en vleesch.
Niettegenstaande eenige verbetering van
den afzet hier te lande voor de Nederland
sche badkuipindustrie is deze industrie er
toch niet in mogen slagen, voldoende com
pensatie voor de belangrijke vermindering
van haar export in de afgeloopen jaren te
vinden.
De artikelen kachels, haarkachels, haar
den en vcevoederkooktoestellen zijn opge
nomen in lijst a, behoorende bij de Oslo-
overeenkomst. Ten einde de mogelijkheid te
behouden om. indien zulks mettertijd wen-
schelijk mocht blijken, op korten termijn
te kunnen ingrijpen, meent de minister dat
deze contingenteeringen dienen te worden
gehandhaafd. De invoer van fornuizen
oefent nog steeds een merkbaren druk uit
op den gang van zaken in den betrokken
Nederlandschen Industrietak.
Aangezien bij opheffing van den invoer -
beperkenden maatregel voor naaigaren
met stelligheid een aanzienlijke toeneming
van den invoer van naaigaren is te ver
wachten, terwijl anderzijds deze contingen-
teering tot op heden zonder groote bezwa
ren voor den handel heeft gewerkt, acht de
minister verlenging voor den duur van een
jaar geboden.
Aangezien de positie van de binnenland-
sche fabrikanten van petten en baretten
nog weinig is verbeterd en bij opheffing
van den invoer-beperkenden maatregel nog
steeds een overmatige invoer tegen zeer
lage prijzen, hoofdzakelijk uit één bepaald
land. zou zijn te vreezen. achtte dc minister
ongewijzigde verlenging der onderhavige
contingenteering voor den tijd van een jaar
raadzaam.
De minister is van het standpunt uitge
gaan, dat, nu de invoer van wollen stoffen
nog steeds is gecontingenteerd, ook de
maatregelen tot beperking van den invoer
van bovenkleeding nog onmisbaar zijn.
Ofschoon de toestand der Nederlandsche
mijnindustrie in den loop van 1937 was
verbeterd, achtte de minister de omstan
digheden toch nog te labiel om een alge-
heelo opheffing der contingenteering van
steenkolen te bevorderen.
Aangezien de omstandigheden, welke in
dertijd het treffen der invoer-beperkende
maatregelen voor calciumhypochloriet enz.,
bijtende potasch en kaliloog noodzakelijk
maakten, nog steeds aanwezig waren, heeft
de minister gemeend, dat het goed zou zijn,
als deze contingenteering op denzelfden
voet werd voortgezet
In het afgeloopen contingenteeringstijd-
vak heeft de toestand in de lederindustrie,
welke in het begin van 1937 niet onbevre
digd scheen, zich minder gunstig ontwik
keld. Na een oploopende markt en een
daaruit resulteerende toenemende bedrij
vigheid liepen de prijzen terug en stag
neerde de afzet aan de schoenfabrieken.
In dit verband achtte de minister ver
lenging dezer contingenteering noodig.
De situatie ten aanzien van verpak-
kingsglas is nog steeds van dien aard dat
bij een opheffing der contingenteering uit
bepaalde landen een overmatige invoer
moet worden verwacht.
Nadat gedurende eenigen tijd in de be
trokken Nederlandsche industrie voor elec-
triciteitsleidingen een verbetering van de
bedrijfsbezetting viel waar te nemen, is iiï
de laatste maanden van 1937 daarin
wederom een kentering ingetreden.
Zooals bekend vormt de contingentee
ring van ongesmolten dierlijk vet het com
plement van de destijds ten behoeve van de
melkveehouderij getroffen maatregelen
met betrekking tot de gesmolten vetten.
Waar deze maatregelen nog steeds gelden
was naar het oordeel van den minister
handhaving van deze invoerbeperking,
waartegen van de zijde der betrokkenen
geen bezwaren zijn ingebracht, noodza
kelijk.
Het voortzetten van de steunmaatregelen
ten behoeve van de veehouderij maakte
naar het oordeel van den minister de ver
lenging van de contingenteering van
vleesch. welke van deze maatregelen een
compliment uitmaakt, noodzakelijk. Een
onbelemmerde invoer van vleesch zou een
storenden invloed op het effect dezer maat
regelen kunnen uitoefenen
PROF. DK. JAN DE VRIES 80 JAAR.
Morgen wordt prof. dr. Jan de Vries,
oud-hoogleeraar aan de Rijks-Universiteit
te Utrecht 80 jaar.
Zijn geheele wetenschappelijke loopbaa»
was gewijd aan de hoogere meetkunde.
3—2
