18 vliegbooten voor de Indische
defensie
DONDERDAG 24 FEBRUARI 1938
No. 23901
De Bilt
de spoorwegen
Een slechte nacht voor
STADSNIEUWS
7Ssfe Jaargang
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
verwacht
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
Twee treinbotsingen bij
Amsterdam
Dit B&nmer bestas! uit VIER bladen
EERSTE BLAD
Tijdelijk
vestigingsverbod
kan toor boek handel
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bU vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
30 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque* en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
l i
PRIJS DEZER COURANT: J
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn!
per 3 maanden f. 2.351
per week .7f. 0.181
Franco per post f. 2.35 per 3 maanden -f- portokosteaJ
(voor binnenland f. 0.80 per 3 mnd>;
In den afgeloopen nacht zijn in de
onmiddellijke nabijheid van Amster
dam twee spoorwegongelukken gebeurd
die het treinverkeer zeer ernstig heb
ben gestagneerd. Persoonlijke onge
lukken hebben gelukkig niet plaats ge
had, doch de materieele schade is
zeer belangrijk.
Het eerste en ernstigste ongeluk
vond plaats op het spoorwegemplace
ment van Oud-Watergraafsmeer, waar
twee losse locomotieven op een lan
gen goederentrein inreden.
Een foto van de ravage, die bij deze
botsing ontstond, plaatsen wij hier
boven.
Het tweede ongeluk, waarvan de ge
volgen niet zoo ernstig waren, vond
plaats bij Halfweg, waar twee werk-
treinen met elkaar in botsing kwa
men.
Door het eerste ongeluk, werd het
geheele treinverkeer tusschen Amster
dam en het Gooi lamgelegd en de di
rectie der spoorwegen zag zich ge
noodzaakt de hulp vq.n een aantal
bussen en de Gooische tram in te roe
pen om het groote aantal forensen,
dat zich eiken morgen naar de hoofd
stad begeeft, naar hun werk te ver
voeren.
De treinbotsing bij Halfweg, waar
door een der sporen tusschen A'dam
en Haarlem werd versperd, veroor
zaakte op dit drukke traject groote
vertragingen, daar men op de plaats
van het ongeluk nog slechts de be
schikking had over enkel spoor.
Voor nadere bijzonderheden verwij
zen wij naar het Derde Blad.
UITWISSELING VAN ENGELSCHE EN
'NEDERLANDSCIIE ONDERZOEKERS.
Dr. W. P. Jorissen spreekt in Londen.
Men schrijft ons uit Londen:
Deze uitwisseling die gedurende een aan
tal jaren niet meer plaats vond is thans
weder begonnen onder de auspiciën van de
Anglo-Batavian Society.
Als eerste spreker was uitgenoodigd dr.
W. P. Jorissen van de Universiteit alhier.
Deze hield in het Imperial Ooilege of
Science and Technology een lezing over ae
analogie tusschen de voortbeweging van
explosieve reacties in mengsels van gas
sen (of dampen) en in mengsels van vaste
stoffen dan wel in mengsels van vaste
stoffen en gassen.
De spreker werd ingeleid door prof. Eger-
ton die op het belang wees van het te
behandelen onderwerp en dit uitvoerig toe
lichtte.
Na de lezing, die aan de hand van tee-
keningen en lantaarnplaatjes van grafische
voorstellingen gehouden werd, werd door
prof. Donnan in een geestige rede de dank
der vergadering aan den spreker gebracht.
De bijeenkomst eindigde in een levendige
discussie.
Aan de lezing ging een „thee" vooral
voor genoodigden. waaraan ook werd deel
genomen door mr. Rocsegaarde Bisschop,
den secretaris van do Anglo-Batavian So
ciety.
Na de lezing volgde ren maaltijd met den
Board of Studies in Chemi: :y. De voor
zitter-., prof Spenc: bracht een dronk uit
op den Engelschen Koning en op Koningin
Wilhelmina.
Dr. Newitt sprak uitvoerig over de onder
zoekingen van dr. Jorissen en wees op ae
belangstelling, die deze ook in Engeland
getrokken hebben en die tot de keuze var;
den spreker uit de voor een lezing in aan
merking komenden hadden geleid.
CHR OPLEIDINGSSCHOOL
HOOGE MORSCHWEG 12.
Ouderavond.
In de gymnastiekzaal van bovengenoem
de school is de jaarlijksche ouderavond ge
houden. Het hoofd der school, de heer IJ.
Tijmstra, opende de samenkomst met hot
laten zingen van Ps. 150 1 en gebed. Daar
na las hij voor 1 Samuel 3 1 en 13. aan de
hand waarvan hij de ouders bepaalde bij
het vraagstuk van de opvoeding van dc
kinderen in Christelijken geest. Verder
deelde hij mede, dat de school nog steeds
in aantai leerlingen toenam; de inschrij
ving tan nieuwe leerlingen voor de le klas
is 52. Achtereenvolgens lieten de kinderen
zich hooren in zang. spel en voordracht.
Vooral het nummertje gymnastiek, onder
leiding van den heer H. Kü!tl?r, viel zeer in
den smaak. Het was ongeveer half elf toen
het hoofd der school, na een kort slotwoord
en het gezamenlijk zingen van Gez. 96 den
avond sloot. Daarna begaven de ouders z:ch
naar de verschillende lokalen om 't school
werk van htm kinderen in oogenschouw te
nemen en om de leerkrachten te spreken.
Waar het aantal bezoekers van den ouder
avond steeds toeneemt, zal worden over
wogen voortaan twee ouderavonden achter
elkaar te houden.
De lucht- zal aanvankelijk hel
der tot licht bewolkt zijn met
mogelijken ochtendnevel, later
bestaat er kans op toenemende
bewolking. Voor vannacht wordt
temperatuur om het vriespunt
tot lichte vorst verwacht. Over
dag zal de temperatuur niet
veel veranderen. Neerslag wordt
niet verwacht.
HUISHOUDELIJKE VOORLICHTING.
Speldjesverkoop en straatcollecte.
Men schrijft ons:
A.s. Zaterdag zal er in onze stad een col
lecte en sjoeldjesdag gehouden worden ten
bate van de kas der .Huishoudelijke Voor
lichting".
De commissie welke het werk der Huis
houdelijke Voorlichting reeds sinds 1936
heeft uitgeoefend, doet een beroep op alle
stadgenooten om haar werk met kleine en
groote gaven te willen steunen.
Stelt daarom a.s. Zaterdag geen enkele
coilectante teleur en helpt mede de kas te
vullen. De gelden worden aangewend om
aan vrouwen van werkloozen en huisvrou
wen, wier gezin door de tijdsomstandig
heden is getroffen, kook- en naailessen te
geven.
Deze voorlichting zal de huisvrouw i.n
staat stellen voedzame, goedkoope maal
tijden te bereiden en eenvoudige onder- en
bovenkleoding te vervaardigen zoowel uit
nieuwe stoffen als gedragen kleederen.
Door deze kennis zal aan dc getroffen ge-
zinnen eenige verlichting en kleine vreug-
den gebracht worden.
Mogen alle stadgenooten a.s. Zaterdag
het vla; zetje der „Huishoudelijke Voor
lichting" koopen en dragen.
GIBSENDIENST.
De Vereeniging „Oud Leiden" zal in den
avond van Vrijdag 4 Maart as. in een dei-
zalen van „In den Vergulden Turk" een
bijeenkomst organiseeren van een aantal
dames en heeren, die zich beschikbaar heb
ben gesteld om als gids te dienen, in sa
menwerking met de Vereeniging voor
Vreemdelingenverkeer, bij bezoeken van
vreemdelingen aan onze stad
In deze bijeenkomst zal do heer N. J.
Swiersti'ik spreken over de ontwikkeling
onzer stad en de heer ir. Hugo van Oerl#
over haar belangrijkste gebouwen, toege
licht met lichtbeelden.
poor den Minister van Defensie is opdracht gegeven aan de combinatie N. V.
Jj|0.anöa en de Koninklijke Maatschappij „De Schelde" voor den bouw van 18 vlieg-
a.1?' 'ire DO 24 K., waarvan wij hier.'ooven een foto geven.
u;t type is door de Dornier-fabrieken speciaal voor de Nederlandsche Regeering
J^hoeve der Indische defensie ontwor pen.
afo.i F™drichshafen zijn indertijd 24 stuks besteld, waarvan er reeds vier zijn
'geleverd. De DO. 24 K. is een 3-motorige vliegboot, bestemd om als groote verken-
■"L tevens bommenwerper, te worden gebruikt.
Van de thans bij Aviolanda en de Schelde in bestelling gegeven vliegbooten zai
-eerste in bet begin van het volgend jaar worden afgeleverd. De constructie
Ve?i, .verschillende onderdeelen is verdeeld over Aviolanda en De Schelde in een
«Houding van 60 en 40 pCt. Ongeveer 300 werklieden vinden bij dezen bouw werk
EINNENLAND.
De uitoefening der geneeskunst; voorstel
len tot beperking van de bevoegdheid
der opticiens. (3e Blad).
Weldra wordt begonnen met experimen-
teele televisieuitzendingen. (3e Blad),
Het wapen van Prinses Beatrix vastge
steld. (Binnenland, 3e Blad).
Twee spoorwegbotsingen hij Amsterdam;
geen persoonlijke ongelukken doch
groote schade en ernstige verkeers-
stagnatie. (3e Blad).
BUITENLAND.
Nog steeds het aftreden van Eden. (Bui
tenland, le Blad).
De Belgische minister Spaak rammelt met
zijn portefeuille. (Buitenland, le Blad).
Stelt Italië geen hooge eischen? (Buiten
land, le Blad).
Een rede van den Russischen Volkscom
missaris Worosjilof. Is Jegorof in on-
nade? (Buitenland, le Blad).
Overleden is de Amerikaansche financier
Parker Gilbert. (Buitenland, le Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
D. van Vloodorp
Een bekend stadgenoot de heer D. van
Vloodorp, hoopt a.s. Zondag zijn tachtig
sten verjaardag te herdenken.
De heer van Vloodorp, die gedurende
bijna 40 jaar als coupeur werkzaam was
de kleermakerij der Fa. Jongmans, is
reeds 35 jaar lid van de afdeeling Leiden
der Ned. Handelsredzigerswereeniging, waar
van hij gedurende 33 jaar een bestuurs
functie bekleedt.
De jubilaris, die zich in het bezLt van
ten uitstekende gezondheid mag verheugen
ui om zijn bescheiden karakter en vrien-
fclijke persoonlijkheid bij velen in hoog
«anrien staat, zal a.s. Zondagmiddag van
3—5 uur thuis zijn, Koninginnelaan 1.
OOSTERSCH GENOOTSCHAP IN
NEDERLAND
Voordrachten van mr. J. IH. Kramers cn
prof. dr. F. M. Th. Böhl.
In de gisteravond gehouden vergadering
van he, Oostersch Genootschap in Neder
land heeft mr. J. H. Kramers gesproken
over het ei van Columbus, waarna prof.
<t. F. M. Th. Böhl een lezing met licht
beelden heeft gehouden over: proto-alpha-
betkche inscripties uit Palestina.
Mr. Kramers besprak een oud-Turksche
wereldkaart, welke in het jaar 1928 in het
Daleis te Constantinopel ontdekt werd. Dit
is de oudste Turitsche kaart waarop Ame
rika voorkomt.
Deze kaart is uit het jaar 1513 maar het
bijschrift vermeldt, dat een van de bronnen
een door Columbus geteekende kaart is. In
een der bijschriften staat, dat de zee ten
Westen van Spanje door Columbus Ovo-
sano genoemd werd. wat een verbastering
is van acedu maar volgens den teekenaar
ran de kaart de beteekenis heeft van „ge
rond ei". Spr besprak de mogelijkheid,
bat deze scherts met de bekende zegswijze
tan het ei van Colombus samenhangt.
Prof Böhl besprak twee groepen van in
Palestina gevonden inscripties, de eerste
behoorende tdt de 17e eeuw voor onze
Reeds heden van kracht.
Nadat achtereenvolgens voor het sla-
gersbedxijf, het broodbakkers- en
broodverkoopersbedrijf, het sohoen-
hersteUersbcdrijf, het schoenma
kersbedrijf, het schoenverkoo pers
bedrijf en het bedrijf van orfchopae-
disoh-schoenmaker een tijdelijk vesti
gingsverbod is ingevoerd, heeft de mi
nister van economische zaken thans
een tijdelijk vestigingsverbod uitge
vaardigd voor den kantoorboekhandel.
Het is derhalve van heden af ver
boden zonder vergunning van den
minister een inrichting te vestigen
waarin de kantoorboekhandel wordt
uitgeoefend.
De toestanden in den kantoorboek
handel zijn reeds geruimen tijd on
gunstig.
In het jaar 1932 waren circa 3200
handelaren in kantoor-, school- en
teekenbehoeften gevestigd, terwijl dit
aantal in 1937 reeds was aangegroeid
tot circa 4800. Deze sterke toename is
voornamelijk toe te schrijven aan het
feit, dat velen die voorheen elders een
werkkring vervulden zich in dezen
tak van detailhandel zelfstandig ves
tigden in de overtuiging dat hiervoor
geen vakkennis noodlg zou zijn. In het
bijezonder oefenen de z.g. kleinere ar
tikelen in den kantoorboekhandel een
groote aantrekkingskracht op boven
genoemde categorie uit.
In de ministerieele beschikking is
een aantal artikelen opgesomd, die
kenmerkend zijn voor den kantoor
boekhandelaar. Een uitzondering is
evenwel gemaakt voor dergelijke ar
tikelen, indien zij gerangschikt zouden
kunnen worden onder: galanterieën,
snuisterijen en antiquiteiten, daar deze
immers evenzeer in andere takken van
detailhandel voorkomen.
Hieruit blijkt dus, dat deze sper ring
uitsluitend betrekking heeft op arti
kelen tot den kantoorboekhandel be
hoorende en dat, om een enkel voor
beeld te noemen, artikelen als gou
den en zilveren vulpenhouders of pot-
looden, albasten inktstellen, antieke
aardglobes, kunstkalenders e. d. vrij
gelaten blijven.
jaartelling en de tweede tot de 14e en 13e
eeuw v. Christus. De eerste groep vertoont
groote gelijkenis met de z.g. Sinai-inscrip
ties. Zij omvat slechts een achttal exem
plaren. waai"1 van verscheidene in Sichem
zijn gevonden in de jaren rond 1930. De
jongere groep vertoont al meer overeen
komst met het phoenitische alphabetische
schrift. Spr. gaf een overzicht van de
literatuur hierover en sprak als zijn tmee~
ning uit. dat deze Palestijnsche schriftsoort
aanvankelijk onder den invloed van het
Egyptische hieroglyphenschrift en het
Babylonische spijkerschrift geweest is en
zich eerst later zelfstandig heeft ontwik
keld. Daarna vertoonde spr. achtereenvol
gens eenige inscripties, waaronder vooral
de plaquette van Sichem de aandacht trok.
Spr. eindigde met van verschillende in
scripties interpretaties te geven.
B
D. van Vloodorp 80 jaar.