Waar de Vrouw belang in stelt
Een „fijne" verpleegster
LEIDSCH DAGBLAD, Donderdag 24 Februari 1938
Vierde Blad
No. 23901
RADOX
78ste Jaargang
Charmant
voorjaarscostuumpje
VETWORMPJES?
Voor het MENU
AARDAPPELEN direct besteld
bij VLASVELD
Practische onderleggers
Belegde broodjes als
exportartikel
Niet ieder kan deze
eeretitel veroveren!
Het verschil ligt in schijnbare
kleinigheden.
Bewaar voortaan
zuinig....
Voor zonnige Maartschc dagen.
Reeds Februari wekt gedachten op aan
komende lentevreugde en het optimistisch
hart denkt alweer: hoe zal het straks wel
zijn. als Maart gekomen is en April? Als de
heerlijke zon meer en meer kracht krijgt
om den winterban te breken! Hoe? O. mis
schien een apotheose van storm en hagel
buien! Maar hoe het zti. de zonnige dagen
liullen toch vast en zeker ook weer komen
m daarvoor is een charmant voorjaars-
jptu'umpje als onze toto laat zien buiten-
laoor. geschikt Het slanke, nauwsluitende
^ponnetje is van crêpe imprimé in zwart,
rood en wit. het jasje van ceriseroode
tollen stof en het hoedje geborduurd in
dezelfde kleuren.
MAANDAG: Biefstuk. Aardappelen. An
dijvie (bus). Griesmeelpudding, Gestoofde
abrikozen.
DINSDAG: Gebakken bokking, Roode
kool. Aardappelen, Vanillevla met bitter
koekjes.
WOENSDAG: Roastbeaf, Gedroogde ap
pelen, Aardappelen. Rijstebrij.
DONDERDAG: Vleeschipaimekoek, Dun
sel of veldsla. Gebakken aardappelen, Si-
naasaippelvla.
VRIJDAG: Magere tomatensoep, Brus-
selseh lof. Harde eieren, Aardappelen. Gort
met rozijnen.
ZATERDAG: Erwtensoep, Rijst met ap
pelen.
ZONDAG: Kalfsbiefstuk, Aardappelpuree,
Doperwtjes uit blik. Broodschotel met bit
terkoekjes.
VEGETARISCHE MENU'S.
1. Zakeieren (gepocheerde eieren). Spina,
zie. Aardappelpuree. Pannekoeken.
2. Spinaziesoep. Roode kool. Appelmoes,
Aardappelen, Havermoutikoekjes.
3. Aardappelpuree met kaas, Gestoofde
prei, Rijst met krenten met boter en suiker.
4. Schijngehakt, Gesmoorde savoyekool,
Aardappelen, Beschuit mét bessensap.
RECEPTEN.
Gerechten van sinaasappelen.
Sinaasappelvla.
Benoodigdheden: sap van 2 a 3 groote
sinaasappelen en 1 citroen plm. IVi dL„
plm. 75 gr. basterdsuiker, 4 eieren.
Bereiding: De eidooiers in een gave ge-
emailleerde pan kloppen met de suiker
Naar verkiezing wat geraspte sinaasappel-
Meng slechts geregeld wat Radox door Uw wasch-
water en binnen korten tijd zijn ze verdwenen.
Bij apothekers en erkende drogisten f 0.90
per pak en f 0.15 per klein pakje.
6639
(Ingez. Med.)
schil erdoor roeren. Als de massa schuimig
is en licht van kleur, na plm. 10 minuten
kloppen, het gezeefde sap toevoegen en de
vla op het vuur laten binden, maar niet
door laten koken. De vla vermengen met
het stijfgeklopte eiwit en de vla nog even
verwarmen. Tijdens het verwarmen de
massa omleggen, tot het eiwit gaar is en
de vla by het koud worden niet meer uit
zakt.
Droge biscuits of vanillewafeltjes er bij
gsven.
Sinaasappel, en bananenvla.
Benoodigdheden: 4 sinaasappelen, 4 ba
nanen, L. melk, 1 ei, 15 gr. maïzena. 40
gr. suiker, vanille.
Bereiding: De sinaasappelen schillen,
'alle witte velletjes an den buitenkant ver
wijderen, overdwars in schijven snijden, de
pitten verwijderen en met wat suiker be
strooien. De bananen eveneens schillen en
In plakjes snijden. De sinaasappelen en de
bananen laag cm laag in een glazen
schaal leggen. Op de gewone manier va
nillevla maken en deze als ze heelemaal
koud is, over de vruchten heen schenken.
8769
CUDE -TINGEL 120
teu 719
DOEZQ/TRQQT 22
TEUZ.23
LEI OEN
(Ingez. Med.)
Gevulde sinaasappelen.
Benoodigdheden: Sap van 6 sinaasappe
len, sap van 1 citroen, samen plm, 2'/: d'.L.,
plm. 60 gr. suiker. 1/4 L. slagroom, 2 ei
witten, 8 blaadjes gelatine.
Bereiding: Mooie, gave sinaasappelen af
borstelen en doorsnijden en heel voorzich
tig uitpersen, zoodat. de schillen niet kapot
gaan. De schillen van binnen schoonmaken
door de witte velletjes met resten vrucht-
vleesch er aan te verwijderen. Het sap
zeven en meten. De room met de eiwitten
stijfkloppen, de gelatine in een klein beetje
water oplossen, de suiker toevoegen, het
sap er bü'gieten en dan voorzichtig bij de
geslagen room gieten, waarvan men een
klein beetje achterhoudt. Als de massa stijf
begint te worden de halve sinaasappelen
hiermee vullen. Als ze heelemaal stijf zijn,
het randje netjes bijsnijden en de helften
garneeren met gespoten room en een ge-
confijt vruchtje.
Sinaasappelsaus.
(Inplaats van bessensap bij maizena- of
griesmeelpudding
Een heel aardis en gona-tókeflijik hand
werkje, dat ook desnoods door uw dochter
tjes van tien jaar kan worden gemaakt
mits u er zelf bij blijft!
We maken onderle^gert.jes van zeildoek
(effen gekeurd tafelzeil) om onder de
schalen te leggen.
De vorm die u op de teefeening ziet stelt
een wingerdblad voor. Dit wordt op de ge-
wenschte grootte gemaakt. Eerst van pa
pier. daarna op zeildoek gelegd en uitge
knipt. Tenslotte wordt het met borduur-
katoen van dezelfde tint of iets donkerder
omgewerkt.
Natuurlijk is groen de meest geschikte
kleur.
Ook als onderlegger voor karaf met gla
zen of voor een fruitschaal op het buffet
zal dit motief heel aardig staan!
Denemarken is vanouds het land van
de belegde broodjes. Hier bij ons houden
we natuurlijk van een „aangekleede boter
ham", maar onze kadetjes met ham, kaas
of worst enz., enz. zijn nog niets in verge
lijking van het raffinement, dat de Deen-
sche epi-euristen bij de samenstelling van
belegde broodjes aan den dag leggen.
In Denemarken hebben enkele fijne
bakkers zelfs „Smörrebröd-tabellen" uitge
geven, waarop loodrecht onder elkaar de
vele velschillende broodsoorten van het
sneeuwwitte ..Fransbröd" tot het pikzwarte
roggebrood toe staan aangegeven. Horizon
taal vindt men dan een oneindig aantal
lekkernijen, waarmee de broodjes of
sneedjes kunnen worden aangekleed" en
de besteller zoekt op de lijst precies het
punt, waar zijn lievelingsbroodsoort zijn
lievelingsbelegsel tegenkomt en zet daar
een kruisje. Hierdoor kan dus ieder precies
zijn zin krijgen!
Het spreekt vanzelf, dat een rasechte
Deen zich vreeselijk ongelukkig voelt, als
hij in het buitenland, b.v. in Zweden, ver
toeft en dus zijn „Smörrebröd" moet mis
sen. Want in Zweden zijn natuurlijk ook
wel belegde broodjes te krijgen, maar bij
lange na niet zóó heerlijk als in Dene
marken. Dit had tengevolge, dat een
„Smörrebrödkoning" eens voor de grap een
heele mand met belegde broodjes per vlieg
tuig aan een van zijn stamgasten in Zwe
den toezond en uit dit „grapje" ontstond
een geregelde export van deze heerlijk
heden van Denemarken naar Zweden.
Wie het betalen kan, bestelt zijn broodjes
per vliegtuig, de anderen gaan per boot
van Kopenhagen naar Malmö, waar ze
iederen dag door enthousiaste klanten
worden afgehaald.
Benoodigdheden: Sap van 3 a 4 sinaas
appelen, saus van 1 citroen, zooveel water
tot men plm. 4 d,L. vocht, heeft, plm. 50
gr. suiker. 10 gr. sago, 5 tabletten suiker.
Bereiding: De sinaasappelen wasschen
en met de klontjes afraspen Het water bin
den met de aangemengde sago, de suiker
en de klontjes. Het gezeefde sap er bij
gieten en de massa koud laten worden. In-
plaats van geraspte schil kan men een
paar dunne schilletjes in het water mee
koken en plm. 10 minuten laten aftrekken.
Vleeschpannekoeken (plm. 8 stuks).
Benoodigdheden: 1 ons bloem. 1 ei, 3
d.L. melk, zout. 2 ons koud vleesch. l uitje.
...een geschikt ziekentafeltje, waarvan
het eene blad over het bed wordt
geschoven.
We hebben natuurlijk allemaal weieens
jV zieke verzorgd en we hebben dat ge-
wdm met zooveel mogelijk overleg, liefde,
toewijding, kortom: zoo goed mogelijk,
d heden we het ook werkelijk ver-
«tandig, deden we het zóó, dat de zieke,
Win ze hersteld was. tegen iedereen, die
net maar hooren wilde, zei: „dat was nog
een fijne verpleegster, je zou haast
ie pleizier ziek zijdi!" Aanleg? Ge
rustheid? ja, er komt veel natuurlijke
«Weg bij het verplegen te pas en mis
kien is datgene, wat men gewoonlijk
«verpleegsters-aanleg" noemt, wel een
™ed?eling van activiteit en fijngevoelig-
neia
e n lust tot dienen, die tot uiting
u r ii jut tot. menen, cue
va* iln c°t in details fijn verzorgen
L™ alles. dat tot herstel van de zieke kan
Mragen, gepaard met een scherpe ln
'«e voor wat de zieke aangenaam of
jbngenaam aandoet
het is niet zóó. dat alleen een
°ren" verpleegster goed verplegen kan
leeren! Neen, in ons allemaal ligt meer
of minder diep verborgen de venpleeg-
ster klaar, nét als de moeder, de huis
vrouw of welk aspect -van ons vrouw-zijn
u maar noemen wilt en dus kunnen we ook
allen, wanneer we een „eigen", misschien
heel dierbare, zieke te verzorgen krijgen, er
staat op maken, dat de „aanleg" er wel
is. om het althans in zoo'n enkel geval
tot een goed einde te brengen.
Een paar algemeene regels zullen echter
onze verpleegsterstaak belangrijk verlich
ten. Laten we die dus eens samen be
kijken.
Ons eerste werk is natuurlijk, de zieken
kamer te ordenen.
Alle overtollige meubels, die in den weg
staan of het schoonmaken van het vertrek
vertragen of bemoeilijken, worden eruit ge
zet. doch we passen op, dat het niet kaal
en ongezellig wordt Vooral het „uitzicht"
van de zieke moet steeds vroolijk zijn, maar
daar zijn geen zware stukken voor noodig.
Een vaasje bloemen op een eenvoudig klem
tafeltje kan wonderen doen. Eén tafel hou
den we speciaal voor medicijnen en de
voorwerpen, dien bil de verzorging te pas
komen: thermometer, eau de cologne,
kamferspiritus enz. enz. En laat die tafel
er steeds onberispelijk netjes uitzien!
Vervolgens maken we een lijst van de
verschillende doktersvoorschriftentempe
raturen, voeding, drankjes toedienen, toilet
enz. We hangen deze lijst ergens op (uit
het gezicht van de ziekel, waar we er ge
makkelijk het oog op hebben. Zoodoende
kunnen we niets vergeten.
Als we nu zoo de ziekenkamer in orde
hebben gemaakt, (zoo mogelijk ook even-
bueele vloerkleeden en kleedjes door frissche
matten vervangen!) dan kunnen we ons
geheel wijden aan de zieke zelf.
We herinneren ons wellicht nog levendig
uit eigen ziekte-perioden, hoe vermoeiend
het is. als je in bed ligt en iemand lang
„om je heen draait".
Het schoonmaken van de kamer geschiedt
dus vroeg misschien slaapt de zieke nog en
zoo vlug mogelijk. In de meeste gevallen
werkt de stofzuiger al bijzonder irriteerend.
We reinigen dus het zeil met een groote
spons, licht bevochtigd met water en azijn
en kloppen de matjes buiten uit. Tot slot
nemen we vlug stof af. Het medicijnen-
tafeltje wordt in zijn geheel buiten de kamer
gebracht en daar zoo noodig geordend en
schoongemaakt. Een niet te groote kamer is
met wat overleg in een kwartiertje klaar.
Tenslotte overtuigen we ons, dat de zieke
goed warm eronder ligt en zetten dan het
raam wijd open met een scherm ervooT. Na
een minuut of tien mag het weer geheel
of gedeeltelijk dicht. We verzorgen intus-
schen buiten het vertrek de bloemen en
brengen ze weer binnen.
Het is belangrijk, dat de schoonmakerij
ineens geschiedt. Een zieke is meestal een
overgevoelig mensch en het telkens liggen
wachten op den teruske? - van de verpleeg
ster werkt buitengewoon irriteerend.
Natuurlijk hebben we erop gelet, dat de
stand van het bed goed is. De zieke most
het daglicht aan den linkerkant of van
achteren krijgen, nooit van voren: dit
werkt te vermoeiend en belet voor een her
stellende het lezen. Meestal kan een bed,
dat verkeerd staat, niet gemakkelijk wor
den verplaatst, doch u kunt het zoo op
maken dat het aan dg eischen voldoet.
Als we uit ondervinding weten, hoe ver
drietig men wordt van een lang verblijf in
bed. zullen we de zieke niet alleen stipt,
maar ook „gezellig" verzorgen. Veel kleinig
heden, waarvoor een vrouwelijke patiënt
zoo uiterst gevoelig is, kunnen hiertoe
meewerken. Natuurlijk zorgen we voor een
aardige pyama of nachtpon, die geregeld
verwisseld wordt, we zorgen dat de zieke
zich steeds frisch en verzorgd voelt.
Enkele kleinigheden kunnen bijzonder
prettig aandoen, zoo bijv. enkele druppels
eau de cologne in het waschwater, een
mengseltje van glycerine met een paar
druppels pepermuntolie om een akelig
droge tong mee te bevochtigen, een wind-
kussen. als de patiënt een teere huid heeft
en er kans is op doorliggen.
Bü een lichte Irritatie van de huid is
wrijven met kampferspiritus een heerlijk
verzachtend en opwekkend middel.
Soms ook zult u merken, dat het gewicht
van de dekens de patiënte vermoeit; aarzel
dan niet te lang, alvorens een koepel te
huren al maakt dit misschien een erg
„zieken" indruk). En is dit niet bepaald
noodig. dan kan ook een klein steunikus-
sentje onder de knieën geschoven al veel
verlichting brengen. Nog meer kleinig
heden: zorg voor een zuivere, aangename
lucht in het ziekenvertrek.
Behalve het tweemaal per das luchten,
is het vaporiseeren daarvoor een uitste
kend middel.
Een goed mengseltje bestaat uit half
aziinaether en half lavendelessence, ver
mengd met een paar druppels kruidnagel-
olie. En houdt de patiënte van dennegeu-
ren, giet dan een liter kokend water, een
paplepel terpentijn en een paplepel laven
del en vaporiseer hiermee (natuurlijk na
bekoeling).
Heel vaak is de tijd van herstel het aller
moeilijkste voor de zieke, omdat er dan
bijna altijd een zekere spanning bestaat
tusschen datgene wat zü wil en wat zij
kan. Dit vermoeit en prikkelt ook. zoodat
overspanning en nerveuze reacties juist in
dezen tijd veelvuldig kunnen voorkomen.
Nu komt het er voor de verpleegsters op
aan, geduld en een onverstoorbaar goed
humeur te toonen en den weg tot het
volledig herstel met toewijding en liefde te
effenen.
De meeste patiënten willen in zoo'n over
gangstijd graag veel doen: handwerken,
lezen, een spelletje, een legkaart; soms
vragen ze van alles tegelijk, om het dan
toch na enkele minuten weer teleurgesteld
weg te leggen omdat het bezig zijn nog te
veel vermoeit. Het is de taak van de ver
pleegster. te zorgen, dat de herstellende
zich niet overspant en dit eischt minstens
evenveel toewijding als het zorgen voor
I de ernstige zieke Want het is immers een
i volkomen menscbsliikp eigenschap, dat een
ernstig ziektegeval de verpleegster de
meeste voldoening geeft. Ze is dag en
nacht doordrongen van den ernst van
haar taak; de bezorgdheid om de dierbare
moeder, zuster of vriendin geeft om haar
ongekende kracht en uithoudingsvermogen
Maar nu knapt de zieke op en de grootste
bezorgdheid is gelukkig voorbij; is het nu
ook niet heel menschelijik. dat de zorg een
beetje verslapt? Vooral, wanneer het hu
meur van de zieke moeilijk: is en ze haar
geprikkeldheid, omdat ze nog niet kan wat
ze wil, allerminst onder stoelen of banken
steekt.
Toch zijn we pas „een echt fijne ver
pleegster". wanneer we onze taak tot het
einde toe met evenveel opgewektheid blij
ven vervullen. En dit zal ons minder zwaar
vallen, als we eryan doordrongen blijven,
dat we toch altijd nog met een zieke te
doen hebben, die nu eenmaal anders rea
geert, dan een gezond mensch, die gauwer
geprikkeld is, wier stemmingen sneller om
slaan.
De weg tot het herstel effenen, verlich
ten, verzachten: dit eischt weer honderd
kleine zorgjes en opmerkzaamheden. Mag
de zieke opzitten, dan zal het „fauteuiltje
in bed", waarvan we de vorige week een
beschrijving gaven, goede diensten bewijzen
en ook een geschikt dubbel ziekentafeltje,
waarvan het eene blad over het bed wordt
geschoven, kan werkelijk een uitkomst zijn.
In ieder geval moeten we zorgen, dat de
zieke altijd prettig en gemakkelijk zit en al
haar benoodigheden bij de hand heelt.
Onder die benoodigheden behooren na
tururlijk ook toiletartikelen. Er is. wanneer
men begint op te knappen, niets irriteeren.
ders denkbaar dan het gevoel te hebben,
er onverzorgd uit te zien. De verleegster
moet de tenigkeerende „ijdelheid" niet
negeeren of lastig vinden, maar met vreug
de begroeten als een teeken van herstel
en eraan tegemoetkomen.
Alles wat dus dienen kan om de pa
tiënte uiterlijk „op te fleuren" moet worden
aangegrepen. Veel- zorg moet o.a. worden
besteed aan het haar. Als het spoedig in
de war zit, zoodat de kam er lastig door
gaat, is het strooien ran wat speksteen-
poeder aan te bevelen. Later wordt dit
grijzige poeder dan verwijderd en kan men
het haar borstelen met een mengseltje
van ICO gr. alcohol. 10 gr. wonderolie en
een weinig lavendelwater voor het geurtje.
Het haar wordt dan weer glanzend en
„handelbaar" en dat nare onverzorgde
gevoel verdwijnt.
Kunt u het niet gedaan krijgen, dan Is
misschien een coquet kanten mutsje een
uitkomst In het leventje van een herstel
lende neemt natuurlijk ook het bezoek een
groote plaats in.
We moeten ons hierbij echter stipt hou
den aan de voorschriften van den dokter;
zorgen dat het bezoek niet te lang blijft,
niet te druk babbelt en geen onderwerpen
ter sprake brengt, dae de zieke onaange
naam zijn of opwinden.
Maar over dit onuitputtelijke onderwerp:
hoe bezoeken wi,i een zieke? zouden nog
lange artikelen te schrijven zyn We wilden
het nu echter uitsluitend over de verpleeg
ster hebben en zullen het dus hierbij laten
FELICITAS.
1 lepel vet of boter, bruin van jus of
bouillon, peper, noot, peterselie.
Bereiding: Van melk, ei. bloem en wat
zout een beslag maken en hiervan 8 flens
jes bakken. Het fijngesneden vleesch laten
stoven met het gefruite uitje, het vocht en
de kruiden (15 min'utenDe massa binden
met wat bloem, de gehakte peterselie er
doorroeren en verdoelen over de flensjes.
Deze in drieën vouwen en opdoen op een
verwarmden schotel. - Gameeren met een
takje peterselie.
Broodschotel met bitterkoekjes.
Benoodigdheden: 120 gr. oud brood. 150
gr. bitterkoekjes. 100 gr. rozijnen, 4 d-L.
melk. 2 eieren, plm. 100 gr. suiker.
Bereiding: De eieren met de suiker uit
roeren, de melk toevoegen en in deze
massa het brood en de bitterkoekjes voor
zichtig weeken. Als bijna al het vocht er
in getrokken Is. brood, koekjes en rozy'nen
laag om laag in een vuurvasten schotel
leggen. Het overgebleven vocht er opschen
ken. Een dun laagje paneermeel, vermengd
met wat suiker er over strooien, wat stuk
jes boter er op leggen en het schoteltje
plm. uur in een matig warmen oven
zetten.
6624
(Ingez. Med.)
Uw kristallen karaf, waarvan de stop
kapot is. Bij gebrek aan vazen kan ze wor
den gebruikt om lentebloemen in te zetten.
De groote schelpen, die de kinderen aan
het strand vinden. De heel groote (waarin
je de zee hoort ruischen) worden tot
„lichtpuntjes" gepromoveerd door er een
heel klein lampje in aan te brengen en ze
aan den mum te bevestigen, b.v. in de
kinderkamer.
Uw fleschjes, waarin parfum of eau de
cologne is geweest, en uw leege crème
potjes. Koop in een verfwinkel wat glas-
verf en versier ze met gelijke bloemmotie
ven om er een aardig toiletstel van te
maken.
De scheermesjes, die uw man weg wil
gooien, In een houder geschoven, zijn het
prachtige papiersnijders.
Oude suède-handschoenen. De lichtge
kleurde leveren nieuwe „zeempjes" voor uw
polissoir, de andere kunnen gebruikt wor
den als u vuile karweitjes hebt op te
knappen.
