STADSNIEUWS ZATERDAG 19 FEBRUARI 1938 No. 23897 Een nieuwe, ernstige poging om de „Lutine" te lichten HET VOORNAAMSTE NIEUWS VAN HEDEN De Bilt Premieplaat blijde gebeurtenis lisle Jaargang DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN!!' Nieuwe Eerste Nederlandsche N.V. Dit nummer bestaat uit ZES bladen EERSTE BLAD LEJDSCH DAGBLAD PRIJS DER ADVERTENTIES: 3D ös. JJCT regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven 10 ets. porto te (betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummer* voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Poetbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijtti per 3 maanden f.2.39 per week f. 0.19 Franco fföst""f. 2:35 per 3 maanden 4- portokosten,' (voor binnenland 10.80 per 3 mnctjj De nieuwe Gemeente-Archivaris. Mr. R. van Royen. Mr. R. van Royen, commies-charter- wefter aan het Rijksarchief te Utrecht. door den gemeenteraad werd benoemd tot archivaris onzer gemeente. Bij öe benoeming van den nieuwen ge- zrente-archivaris van Leiden achten wij het niet ongepast in een enkel woord de die van dezen functionaris te beschrij- n, te meer waar maar weinig buitenstaan- ta zich daarvan een juist beeld voor den :t hebben. in eerste instantie berust op dezen den ht de gemeentelijke archieven, die niet str voor den loopenden dienst noodig^ijn c door het stadhuis naar het gemeenle- athief zijn overgebracht, te inventarisee- BL Deze, uit de toepassing van honderden «ordeningen, reglementen, wetten, enz. tütstane papiermassa's behooren, van wei- ten tak van den administratieven ge meentedienst ook afkomstig, naar den eisch te worden gerangschikt, uiteengeraakte dos sers weder worden hersteld, enz. Hiervan behooren voor den archiefdienst bruikbare inventarissen te worden vervaardigd, aan de hand waarvan naderhand deze archief- bestanddeelen kunnen worden gebezigd voor het instellen van onderzoekingen. Een zeer goed verzorgd en geïnventari seerd gemeentearchief is voor een stad een kostbaar bezit. Het gaat haar hierbij niet uders dan het een privaat persoon gaat, die in meer of mindere mate met aardsche toederen gezegend is. Ieder zakenman zal bij ervaring weten, hoe nuttig het is orde op zijn aankomstbewijzen, contracten, assuran ties, quitantles enz. te hebben. Bij kleinen omvang van zaken kan met zeer geringe moeite deze orde worden verkregen en ge houden. Naar mate de belangen grooter worden, vereischt ook de zorg voor het archief grootere inspanning. Hoe voor- treiielijker de regeling daarvan, hoe min der de kans is te eeniger tijd in moeilijkhe den te geraken met handelsrelaties, buren hn anderen, die zekere rechten meenen te tonnen pretendeeren. In veel sterkere mate is dit nog voor de overheid, in dezen het stadsbestuur, van toepassing. Hier zijn het niet enkele perso nen of handelsrelaties, die af en toe met dit stadsbestuur in aanraking komen, hier worden de verhoudingen bij duizenden ge teld. Ieder huiseigenaar, iedere zaak, ieder bezitter van onroerend goed, heeft bij tijd en wijle met de overheid te doen. Voor de lichtige uitoefening van de bestuurstaak Is het noodzakelijk, moeilijkheden zoo mo gelijk te voorkomen. Voor zooverre de we tenschap, vereischt voor bedoelde uitoefe ning, uit de oude archieven der stad moet komen, is het de gemeente-archivaris di% het dagelijksch bestuur van advies moet ölenen, In verderen achtergrond wordt van hem Jerwacht bestudeering van de geschiedenis 'er stad en publicatie ln wetenschappelijke en andere periodieken daaromtrent. ACADEMISCHE EXAMENS. Bevorderd is tot doctor in de Letteren en Wijsbegeerte, op proefschrift geiteld: „Ro- tand-Orlando dans l'épopée frangaise et «alienne", mejuffr. F. Th. A. Voigt, geboren ■e.Padang Sidempoean: "tem. tot doctor in de Geneeskunde, op Proefschrift, getiteld: „Recherches sur l'im- munité anticolibacillaire", de heer Ong Sian "Wan, geboren te Toeban. WAALSCHE KERK. Inwendig gerestaureerd. Het gebouw der Waalsche Kerk aan de .'Jjestraat alhier, is op de aanwijzingen a-'Monumentenzorg" inwendig gerestau- w In stemmige tint geschilderd. De tinv i' W' van der Heyden, Heeren- JTO, heeft een eikenhouten voetstuk on- (fn «ll een eikenhouten trapleuning aan tr,'.Preekstoel gemaakt, terwijl het orgel (jjj Preekstoel van de verflaag zijn ont- NED. GEN. TOT ZEDELIJKE VERBETERING DER GEVANGENEN. Jaarvergadering afdeeling Leiden. In de in het gebouw Rapenburg 61 ge houden algemeene vergadering van de af deeling Leiden van het Nederl. Genoot schap tot Zed. Verbetering der Gevangenen, onder voorzitterschap van Prof. Mr. J. M. van Bemmelen, had de installatie plaats van de in de vorige ledenvergadering be noemde nieuwe bestuursleden. Daarna bracht de secretaris, de heer P. C. G. A. Wijkmans zijn jaarverslag uit, terwijl de penningmeester, de heer G. R. D. Crom- meiin rekening en verantwoording van het door hem gevoerde beheer deed. Met het oog op den zeer ongunstigen financieelen toestand der afdeeling zal de ledenwerving flink ter hand worden ge nomen Aan het jaarverslag over 1937 is het vol gende ontleend: Na ruim 15 jaren het Voorzitterschap te hebben bekleed, moest de voorzitter, Ds. Joh. W. Groot Enzerink, met het oog op zijn gezondheidstoestand besluiten deze functie neer te leggen. Hij werd evenwel bereid ge vonden lid van het bestuur te blijven. Het bestuur is thans als volgt samenge steld: Prof. Mr. J. M van Bemmelen, voor zitter; P. C. G. A. Wijkmans, secretaris, De Laat de Kanterstr. 9, Tel. 1015: G. R. D. Crommelin. penningmeester, giro 9013; Mevr. H. FrentzenZaalberg, mevr. E. VürtheimValk, mej. C. J. v. d. Hurk, mej. F. A. ie Poole, Ir. A. G. Bosman, Mr. L. J. Broersen, Dr. A. Gans. Ds. Joh. W. Groot Enzerink, Dr. J. H. F. Lahr, Ds. M. J. Pun- selie. A. J. R. F. Rassers, Mr. Dr. J. W. Verburgt, H. P. H. Würtz, Prof. Dr. J. de Zwaan. Het ledental verminderde met 6 en be droeg op 31 Dec. 1937 97; aan contributies, subsidies enz., werd ontvangen f. 893.27; de uitgaven bedroegen f.1085.46; het nadeelig saldo bedroeg derhalve op 31 Dec. 1937 f. 192.19. Aan den Minister van Justitie, Gerechts hoven, Rechtbanken, Politierechters. Re- classeeringsraden en Advocaten werden in totaal uitgebracht 59 rapporten. In 54 gevallen werd advies uitgebracht. In 42 gevallen werd het advies der afdee ling gevolgd. In 1937 werd het toezicht over 37 voor waardelijk veroordeelden en 4 deels voor waardelijk deels onvoorw. veroordeelden aan de afd. opgedragen. In totaal staan 80 voorw. veroordeelden en 4 deels voorw. deels onvoorw. veroor deelden (waaronder 2 vrouwen) onder haar toezicht. Van 18 voorw veroordeelden eindigde in den loop van 1937 de proeftijd. Over allen kon op het eindrapport worden vermeld, dat zij zich gedurende dien tijd steeds go-d hadden gedragen. Over 5 moest een over tredingsrapport worden Ingeleverd: 2 had den zich weder aan een strafbaar feit schuldig gemaakt; één weigerde zich te gedragen naar de aanwijzingen van de af deeling, terwijl twee de hun opgelegde scha devergoeding niet op den vastgestelden tijd hadden afbetaald. 3 verdachten werden naar aanleiding van het uitgebrachte advies voorw. niet ver volgd en onder ons toezicht geplaatst. Het totaal aantal niet-vervolgden, dat de Afd. onder toezicht heeft, bedraagt 5. Van 2 voorw. invrijheidgestelden, die on der ons toezicht stonden, verliep de ge- heele proeftijd zeer gunstig; een derde echter overtrad herhaaldelijk, niettegen staande vele waarschuwingen, de hen: op gelegde voorwaarden, zoodat tenslotte de invrijheidstelling moest worden herroepen. Waar hulpverleening (materieele steun) beslist noodig was. werd geholpen. Door den slechten financieelen toestand der kas moest deze steun tot enkele gevallen (5) beperkt blijven. Door onze bemoeiingen bleven 5 voorw. veroordeelden in hun be trekking gehandhaafd en werden niette genstaande de groote werkloosheid nog 3 voorw. veroordeelden en 1 definitief ont slagene aan werk geholpen. Het bovenvermelde geeft slechts een zeer beknopt overzicht van het omvang rijke reclasseeringswerk. door de afd. in Leiden en haar omgeving in het afgeloo- pc-n jaar verricht. De cijfers toonen alleen het aantal gevallen, door ons behandeld. De hoeveelheid werk. die elk reclasseerings- rapport. met zich brengt, valt echter niet in getallen uit te drukken. Een enkei rap port toch vereischt niet alleen een ern stige bespreking ter plaatse met den de linquent, maar vordert ook een tijdrocvend onderzoek naar dezen bij vele personen, die hem kennen en in staat worden geacht in lichtingen te kunnen verstrekken, welke zullen medewerken tot het vormen van een objectief oordeel. Ook het toezicht, dat de Afd. Is opge dragen over een zeer groot aantal voorw. veroordeelden, en voorw. niet-vervoigden, eischt een regelmatig bezoek aan er. on derzoek naar dezen, dan wel een uitge breide correspondentie met de plaatsel jke toezichthouders, zoo zij buiten Leiden woonachtig zijn. Het moeilijkste werk echter blijft, voor al in deze tijden van groote werkloosheid, te zorgen, dat zij. die met de Justitie in aanraking geweest zijn, in hun werk ge handhaafd blijven dan wel in een hun pas sen werkkring geplaatst worden. Dat de afd. ook dit jaar weer ernstig gepoogd heeft om gevallenen tot sleun en ongelukkigen tot redding te zijn. moge veie stadgenooten doen besluiten als lid tot haar toe te treden. Wacht niet tot het ongeval zelf U komt overtuigen, dat ge een ongevallenverzekering dringend nodig hebt. Dan is het meestal te laat. Sluit dus nu een persoon lijke ongevallenverzekering bij de BIJKANTOOR LEIDEN, BREESTRAAT 10a IM. NOOMEN Telef. 302 - Na 6 uur 2479. 6370 (Ingez. Med.) DE GROOTE PYRAMIDE VAN GIZEH. NED. CHR. HANDELSREIZIGERS VER, Vergadering der afd. Leiden. Gisteravond vergaderde de Leidsche afd. der N.C.H.V. in Royal, Bij ontstentenis van den voorzitter opende de heer Van Dijken de vergadering met voorlezing van een ge deelte van Jacobus 2, waarna hij voorging in gebed. In zijn openingswoord heette hij in het bijzonder de nieuwe leden en de gasten welkom en gaf den secretaris gelegenheid tot het lezen der notulen van de vorige vergadering, welke onveranderd werden goedgekeurd. Na een uitvoerige bespreking over de te voeren propaganda in 1938, waarbij een interessante propaganda-avond in het vooruitzicht werd gesteld, pauzeerde men. Bij de heropening stelde de heer Van Dijken een uitnoodiging van de Levers Zeep Mij. voor het bezichtigen van haar fabrieken aan de orde, waarbij besloten werd deze Mij. te vragen bij uitzondering een excursie op Zaterdag toe te staan. Na rondvraag werd deze geanimeerde vergadering door den heer Franken met dankzegging gesloten. Door den grootsten tinbagger molen ter wereld. Naar wij vernemen heeft de Gemeen schappelijke Mijnbouwmaatschappij Biiliton het plan in studie genomen om met haar tinbaggermolen „Karimata". (de grootste ter wereld), die op het oogenblik in aanbouw is op de werf van J. en K. Smit te Kinderdijk, den goud en zilverschat uit het wrak van de „Lutine" op te halen. Zooals men weet is de „Lutine" een Engelsch oorlogschip, in 1799 ter hoogte van Terschelling met man en muis ver gaan. Volgens de gegevens zou zij een goud- en zilverschat bergen ter waarde van omstreeks f. 15.000.000. Door her haalde bergingspogingen, waaronder de meest recente die met den bergingsto ren van den heer Beckers van 1933 1936, is de ligging van het wrak nauw keurig bekend. Evenals de „Doejoeng", die verleden jaar naar Indië gesleept is, is de „Kari mata" een molen, die bestemd is om voor de kust van Biiliton in zee te bag geren. Zijn baggerdiepte, die grooter is dan die van den „Doejoeng" is 30 M.. en zijn afmetingen 75 X 23 M. Deze molen is geheel geconstrueerd op zee waardigheid en voor het baggeren naar tinerts op groote diepte in zee. Dit is de reden, dat de leiding van de gemeen schappelijke mijnbouwmaatsch. „Biili ton zich voorstelt om met de „Kari mata", voordat deze naar zijn eigenlijke bestemming op Biiliton gesleept wordt, een poging te doen het wrak van de „■Lutine" te lichten. De molen Is zoo sterk geconstrueerd en van een dergelijke groote capaciteit, dat er behoudens onvoorziene om standigheden naar het inzicht van de deskundigen een goede kans is om de „Lutine" in betrekkelijk korten tijd naar boven te halen. Een belangrijke overweging is ge weest, dat in verband met de quotaver mindering volgens het internationale restrictieplan de behoefte aan nieuw ontginningsmateriaal op Biiliton niet meer zoo dringend is als eenigen tijd geleden. Zonder bezwaar zal de „Kari mata" dan ook eenigen tijd later dan aanvankelijk gedacht was op Biiliton in productie kunnen gaan. Aangezien de maatschappij een ge mengd bedrijf is heeft de leiding den minister van Koloniën over dit plan geraadpleegd. Het tijdstip voor de werkzaamheden wordt zoodanig gekozen, dat men onder de gunstigste weersomstandigheden kan baggeren en dat tevens de gunstige tijd voor het sleepen naar Indië niet verloopt. Vermoedelijk zullen de werk zaamheden in Juni a.s. aanvangen, Tweede lezing van majoor v. d. Vecht. Gisteravond hield de heer C. van der Vecht zijn tweede lezing over de groote Pyramide van Gizeh. Het volgende is er aan ontleend: Reeds jaren voor Davidson zijn studie aanving was een geheel ander licht op de groote pyramide gevallen toen in 1894 de Egyptoloog Marsham Adams een werk pu bliceerde: „The House of the Hidden Pla ces", in 1898 gevolgd door een tweede: „The Book of the Master". In deze werken komt Adams tot de con clusie. dat het gang- en kamersysteem der Groote Pyramide de weergave is van ze kere gedeelten uit het z.g. „Doodenboek" van Egypte. De treffende overeenkomst deed de vraag rijzen of wellicht Chufu het Doodenboek in steen heeft doen uithouwen. Ook hier is de ontbrekende schakel gelegd door Da vidson. Marsham Adams ziet in het gangen- en kamerstelsel aleen de symboliek. David son erkent deze, doch gaat verder, hij ver bindt deze met maten van dit stelsel. En nu volgt de beslissende stap in de beslissende interpretatie. Indien de Groo te Pyramide buiten elk Egyptisch verband staat, dan blijft voor de overeenkomst met het „Doodenboek" welke te volledig is om hier aan toeval te denken, nog slechts de onderstelling over dat èn de Pyramide én het „Doodenboek" hun gegevens hebben ontleend aan een gemeenschappelijke bron. Dit zelfde zou dan het geval moeten zijn met de Pyramide en de Koningslijs- ten van Egypte. Deze onderstelling vindt steun in het feit, dat de Pyramide weten schappelijke feiten uitbeeldt met een nauwkeurigheid welke de Oude Egypte- naren niet heben bezeten. Haast automatisch voert dit tot de vraag óf er wellicht een Beschaving heeft be staan in een tijdperk, voorafgaande aan den bouw der Pyramide en de samenstel ling van het „Doodenboek", een Bescha ving, welke wel de kennis bezat en deze om bepaalde redenen heeft willen mede- deelen aan een andere Beschaving welke in een verre toekomst zou bestaan, een beschaving met voldoende astronomische kennis van de juistheid der door de Pyra mide geleverde gegevens te kunnen veri- ficeeren. Deze Vroegere Beschaving was voorbe stemd, plotseling en volledig te worden vernietigd. Wilde zij iets mededfeelen voor een toekomstig geslacht, dan kan dit islechts in onvernietigbaar gesteente buiten het gebied, waar zij zelve ten onder zou gaan. De Vroegere Beschaving was de bescha ving, welke in den Zondvloed van Genesis ten onder ging. Deze Beschaving gaf het aanzijn aan alle beschavingen, welke wij uit de Oudheid kennen, o.m. de Chinee- sche, de Babylonische en die v&n Egypte. Zij brachten in die landen haar eigen be schaving. kennis en kunst en ook eigen maten, afgeleid van de as der Aarde. Doch zij bracht nog iets geheel anders: de reeds bij den val der Menschheid beloofde uit eindelijke redding door tusschenkomst van een eenmaal komenden Redder, een Mes sias, Deze „Openbaring" bereikte ook Egypte doch werd hier opgenomen en in geweven in de bestaande Mythologie der Oude Egyptenaren. De oorspronkelijke ko rengod Osiris werd later die beloofde Mes sias en de Vrouw uit wie de Messias zou voortkomen werd de Egyptische godin Isis. Doch eenige eeuwen vcor de catastrophe deze beschaving zou vernietigen, deed God delijke leiding haar de naar Persoon en tijd ware profetie neerleggen in het ge steente der Groote Pyramide. Hier ligt de verklaring dat Bijbel, Pyramide en „Doo denboek" dezelfde oorspronkelijke Open baring weergeven, doch in het laatste in corrupten vorm en toegepast op geheel an dere tijdstippen en op hun godheid Osiris. De tijdschaal der Pyramide levert de juiste tijdstippen waarop deze profetie in ver vulling is gegaan. Spr. eindigde zijn voordracht met te wijzen op de symbolische beteekenis van tal van onderdeelen der constructie en in richting van de Groote Pyramide. Tot slot sprak de heer Van Dijk na mens de aanwezigen woorden van dank tot den spreker, waarop sluiting volgde. Ds. H. A. WIERSINGA. Naar wij vernemen heeft de Kerkeraad der Geref. Kenk alhier aan ds. H. A. Wier- singa verlof verleend om on Mei of.Juli een bezoek aan de patiënten ih Dbvos te brenge». BINNENLAND. De gemeente-begrooting van Leiden onge wijzigd goedgekeurd. (6e Blad). Ons Parlementair Overzicht; de defensië- begrooting; goedgekeurd. (4e Blaft). De wijziging der Bedrijfsradenwet; een adres van de Ned. Maatschappij voor Nijverheid en Handel. (Binnenland, 3e Blad). De arrestatie van den heer Van Alphen. (Ie Blad). BUITENLAND. Belangrijke besprekingen te Londen in zake Midden-Europa. (Buitenl., Ie BI.)* Een verklaring van Oostenrijk's president Miklas. (Buitenl,, le Blad). Hitier introduceert de Volksauto. (4e Blad) ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN EERSTE BLAD. MEN ZIE VOOR ONS KORT VERHAAL PAGINA 2 VAN HET VIERDE BLAD. verwacht Ofschoon de depressie in het Noord-Oosten wellicht wat meer bewolking zal brengen, kan mor gen overdag en des middags vrij zacht weer verwacht worden, ter wijl de temperatuur des nachts niet of weinig onder het vriespunt zal dalen. Behalve aan ons Bureau en bij de reeds meerdere malen ge noemde zaken in de omlig gende gemeenten, kan onze premieplaat thans ook worden besteld bij al onze agenten en courantenbezorgers. Prijs 10 cent. Ingelijst 95 cent. DE DIRECTIE. „MEER EN BETER STUCADOORWERK". Een actie van alle bedrijfsbeoefenaren. Onder de leuze: „Meer en Beter Stuca- doorwerk", is hier ter stede uit de orga nisaties, betrokken bij het Stucadoorsbe- drijf, t.w.: de Ned. Stuc. Patr. Bond, R.K. Stuc Patr. Bond ,.St. Antonius", Ned. Chr. Bouwarbeidersbond. R.K Bouwarbeiders- bond „St. Jozef" en Alg. Ned. Stuc Bond, een commissie samengesteld, welke ten doel heeft de belangen van hét Stuca- doorsbedrijf op zich te nemen, en zorg te dragen, dat de kwaliteit van het Stuca- doorwerk wordt opgevoerd. Zij tracht dit doel te bereiken door het geven van alle technische inlichtingen aan directies van bouwwerken, aannemers en alle bedrijfsbeoefenaren, waarmede zij be oogt in de toekomst het stucadoorwerk meer opgang to doen vinden, en het als siervak weer ingevoerd te krijgen. Het domicilie der commissie is ten kan tore van den heer J. Arnoldus. Minne broersgracht 9. tejef. 1510; secretaris der commissie is: de heer L. .Veerman, Groen- oordstraat 18.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1938 | | pagina 1