STADSNIEUWS DINSDAG 15 FEBRUARI 1938 No. 23893 HET VOORNAAMSTE NIEUWS VAN HEDEN De Bilt 78 sic Jaargang Italiaansch watervliegtuig met 14 personen vermist Dit nummer bestaat uit DRIE bladen EERSTE BLAD De Werkloosheid daalt verwacht LEIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN PRIJS DER ADVERTENTIES: 30 ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven 10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn: per 3 maanden f. 2.33 per week jrt11f. 0.1(4 Franco per post f. 2:35 per 3 maanden -f portokostertJ (voor binnenland f. 0.80 per 3 mnd> Prof. dr. E. C. van Leersum overleden. Oud-hoogleeraar te Leiden. Heden is in zijn woning, „Huize Marga- retha", te Leersum in den leeftijd van 76 jaar plotseling overleden prof. dr. E. C. van Leersum, oud-hoogleeraar in de pharma- cognosie, pharmacotherapie en geschiede nis der geneeskunde aan de rijksuniversi teit alhier en oud-directeur van het Ne- óerlandsch Instituut voor de Volksvoeding te Amsterdam. Evert Cornells van Leersum werd op 12 Februari 1862 te Utrecht geboren. Hij stu deerde aan de rijksuniversiteit aldaar ge neeskunde. In 1837 deed hij zijn arts examen en in 1897 promoveerde hij aan de universiteit te Freiburg i. Breisgau. Hij was geneesheer te IJlst, Opheusden, Baarn en Amsterdam. In 1904 werd hij benoemd tot hoogleeraar aan de rijksuniversiteit alhier, welke functie hij tot 1919 vervulde. In dat jaar werd hij directeur van het Neder- Iandsch Instituut voor de Volksvoeding, hetgeen hij bleef tot 1931. Prof. van Leersum was verder o.a. secre taris van de Maatschappij tot bevordering der geneeskunst, lid van de Gezondheids commissie te Amsterdam en lid van den Gezondheidsraad. Van zijn hand verschenen vele weten schappelijke artikelen, o.a. in het Neder- landsch Tijdschrift voor Geneeskunde. Voorts schreef hij „Einleitung und Be- schreibung zur phototypischen Reproduk- tion der Miniaturen der Galenos Hand schrift der Koeniglichen Bibliothek in Dresden" (19101 en verzorgde hij de uit gave van de „Cyrurgie" van Meester Jan Yperman (1912). In Juni 1913 werd op zijn instigatie te leiden opnieuw opgericht de vroegere ver- eeniging voor de Geschiedenis der Genees tende, toen uitgebreid met natuur- en tiskunde. Deze vereeniging werd in Maart 328 omgezet in een Genootschap. Van ge leemde vereeniging was hij de eerste voor atter en bekleedde die functie later nog meerdere jaren. De Maatschappij der Ne- «erlandsche letterkunde alhier evenals het Historisch Genootschap te Utrecht telden hem onder hun leden. Ook was hij vele jaren voorzitter van de Nederlandsche Al- penvereeniging. Tot zijn onderscheidingen behoort o.a. het officierschap In de Orde van Oranje Nassau. Opening van een Slagers vakcursus. Ingevolge de Vestigingswet Kleinbedrijf. In tegenwoordigheid van vele genoodig- den Ls gistermiddag in den foyer van hotel ,.Den Burcht" de eerste Leidsche slagers- vakcursus geopend, ingesteld ter voldoe ning aan de bepalingen ingevolge de Ves tigingswet kleinbedrijf en uitgaande van de Algemeene en de R.K. Slagerspatroons ver eeniging, af deelingen Leiden onder leiding van de Ver. tot bevordering van Slagers vakonderwijs te Utrecht. De voorzitter der daarvoor in het leven geroepen plaatselijke commissie van bij stand, de heer G. Bergers, heette allen wel kom, in het bijzonder mr. De Hoo als ver tegenwoordiger van den minister van Eco nomische Zaken, dr. Sperna Weiland, ad junct-directeur van het Openbaar Slacht huis; dr. P. G. Knibbe, secretaris van de Kamer van Koophandel in Rijnland, den heer J. G. van Beden namens den Hanze- hond van Slagerspatroons, den heer Schol ten, voorzitter van den R.K. Middenstands- hond „De Hanze", de vertegenwoordigers der drie Leidsche Middenstandsvereenigin- gen, van diverse slagersvereenigingen uit de omgeving, en der beide plaatselijke sla gerspatroons vereenigingen, de leeraren van den te openen cursus, de cursisten en ten slotte den heer Th. Cuyper, vertegenwoor diger van den Ned. Slagerspatroonsbond en secretaris van Slagersvakonderwijs. Na een korte uiteenzetting van het doel dezer cursussen, verleende spr. het woord aan den heer Th. G. Koekebier, den oud sten voorzitter der Leidsche patroons-orga nisaties, die erop wees, dat een vakschool jn dezen bedrijfstak allerminst een onbe kende figuur is. Evenwel de bestaande in richting te Utrecht was niet in staat om te doorzien in de behoefte tot opleiding, zoo als deze over het geheele land «als gevolg ran de Vestigingswet Kleinbedrijf wordt gevoeld. De minister heeft middels deze cursussen öe helpende hand toegestoken aan het noodlijdende slagersbedrijf, waarvan echter 315 contra-prestatie een groot initiatief JJ'erd verwacht. In dit verband bracht spr. hulde aan de commissie, die het voorbe reidende werk verrichtte, waaraan hij den wensch verbond, dat de cursisten door hun ijver en toewijding dezen cursus tot een groot succes zullen maken. heer Th. Cuyper, hierna het woord ™isen<le. sprak allereerst zijn groote reugde uit over het tot stand komen van wen cursus, waaraan door 25 leerlingen uit Leiden en verre omgeving wordt deel genomen, het maximum-aantal voor een enkelvoudigen cursus. Dit resultaat is te danken aan de saneeringscommlssie en aan de plaatselijke commissie van bijstand, be staande uit de heeren Bergers, Mulder, Vis ser, Van der Meer en v. d. Steen Jr., secre taris. Het slagersbedrijf. aldus vervolgde spr., is de eerste vakgroep, welke de Vestigings- eischen op haar bedrijf in toepassing brengt. De cursisten zullen hier gedurende een halfjaar en gedurende 234 lesuren aanvul lend vakonderwijs ontvangen, dat zal wor den verstrekt door de heeren Van Meurs (vleeschhouwerij), Stroosma (fijne vleesch- warenbereidingl, Streng (garneering en etaleeren), Van der Veen t.machinekennis en dr. Sperna Weiland (veeziekten en -keu ring). Spr. hoopt, dat de animo der cursisten van dien aard zal zijn, dat het welslagen van de cursussen bij voorbaat verzekerd is. De leerkrachten zijn ten volle berekend voor hun taak; alles hangt dus af van de leerlingen zelf. Het programma is dusdanig gecompri meerd samengesteld, dat het de onver deelde aandacht en voortdurende inspan ning der cursisten eischt. Zonder deze twee wordt het gestelde doel niet bereikt; spr. wekte daarom de deelnemers op tot ern stige studie en voorbereiding. Orde, regel en netheid zijn drie eischen, waaraan het slagersbedrijf ook tegenover het publiek in de eerste plaats moet vol doen en dit geldt in bijzondere mate voor deze cursussen. Spr. eindigde met het uit spreken van de hoop en zijn vertrouwen, dat de resultaten dezer opleiding zullen bewijzen, dat de cursisten dit inzicht dee- len en hun inspanning beloond zien met het behalen van het brevet van vakbe kwaamheid. De volgende spreker, mr. De Hoo. ver tegenwoordiger van den minister van Eco nomische Zaken, schetste uitvoerig de be- teekenis van het werk der Ver. voor Sla gersvakonderwijs en van deze cursussen, in verband met de op 1 Febr. van kracht geworden Vestigingswet. Spr. wees daarbij op de dringende nood zakelijkheid van dit onderwijs en op de bevredigende belangstelling, welke daar voor alom in den lande blijkt te bestaan. Spr. besloot met woorden van hulde aan alle instanties, die zich beijverden om deze belangstelling te trekken en sprak daarbij zijn beste wenschen uit voor het welslagen van den Leidschen cursus. Verscheidene sprekers voerden hierna nog het woord. Dr. Knibbe zeide den organisatoren van den cursus dankbaar te zijn voor de ver lichting. welke zij daarmede schenken aan ce taak der Kamers van Koophandel, voor wie het toch een onmogelijke zaak is een terzake kundig onderzoek in te stellen naar de vakbekwaamheid dergenen, die zich willen vestigen. Dr. Sperna Weiland, adjunct-directeur van het Slachthuis, wees er op. hoe een goed ingericht slagersbedrijf bevorderlijk is aan hetzelfde doel. dat hij zich ambtelijk stelt, n.l. de behartiging der algemeene hygiënische belangen. De oud-voorzitter der Alg. Patroons organisatie, „doctor" Wijnnobel, vestigde er de aandacht op, dat het vakpeil onder de jongeren over het algemeen veel te wenschen overlaat en sprak de hoop uit, dat deze cursus moge leiden tot groei en bloei van het slagersbedrijf, patroons zoo wel als gezellen. De heer Van der Veen wekte namens de leeraren de cursisten op tot het betrachten van nauwgezette plichtsvervulling en uiterste toewijding, terwijl de heer Cuyper tenslotte dank bracht aan den heer G. W. Zandvoort, die bereid werd gevonden zijn werkplaats aan de Hooglandsche Kerk recht. nadat daarin diverse verbeteringen waren aangebracht in verband met het te geven onderwijs, in huur aan de samen werkende organisaties af te staan De heer Bergers sloot daarna de bijeen komst met woonden van dank aan het col lege van B en W. voor de verleende mede werking. De eenoodigden namen vervolgens de werkplaats, waar verschillende bloemstuk ken van afd. uit de omgeving stonden, in oogenschouw, terwijl de cursisten hun 1ste les ontvingen. NAMEN VAN STRATEN EN BRUGGEN. Door B. en W. is besloten; lo. den nieuwen verkeersweg Heeren grachtZijlsingel te noemen „Oosterkerk straat"; 2o. de in dien weg geprojecteerde brug over de Oranjegracht te noemen „Katoen- brug"; 3o. de daarin geprojecteerde brug over de Zijlsingelgracht te noemen „Weverbrug"; 4o. den nieuw ontworpen zijweg van den nieuwen verkeersweg te noemen „Lange- straat"; 5o. den naam „Korte Oranjegracht" te laten vervallen en de beide wegen iangs de Oranjegracht over de geheele lengte te uoemen „Oranjegracht". Hoop op redding opgegeven. Een watervliegtuig, de „AJa Littoria", dat Zondag te Cadiz was opgestegen en des avonds te Ostia (nabij Rome) kon worden verwacht, is daar nog niet aange komen. Men vreest, dat het toestel, aan boord waarvan zich 10 passagiers en een bemanning van vier per sonen bevinden, tijdens de hevige stormen, welke boven de Middel- Iandschc Zee woeden, in pee is ge stort. Naar Reuter thans meldt heelt men te Rome alle hoop opgege ven, dat de 14 inzittenden nog zullen kunnen worden gered. CHR. HIST. VROUWENGROEP. Prof. dr. J. de Zwaan over „De toekomst der Chr. Hist. Unie". De Chr Hist. Vrouwengroep te dezer stede hield gisteravond in het gebouw Rehoboth haar jaarvergadering. Zeer velen woonden deze samenkomst, die een eenigs- zins feestelijk karakter droeg, bij. Onder hen bevonden zich afgevaardigden van den C. H. Kamerkring, C. H. Statenkring en C. H. Jongerengroep en Kiesvereeniging. Na opening las de presidente mej. Mary Langman Ps. 126 en een gedeelte uit Ps. 127, waarna zij allen welkom heette en verder wees op de noodzakelijke belang stelling. welke een vrouw voor de politiek dient te hebben In dit verband herinnerde spr. aan de oprichting, op 15 October 1936. van de Chr. Hist. Vrouwengroep te dezer stede. Vele vrouwen, die voorheen heel wei nig belangstelling voor de politiek toonden, leven thans, dank zij het werken der Vrou wengroep. actief mede. Onze vrouwen groep, aldus spr., wil aan onze vrouwen voorlichting en scholing geven. Met groote blijdschap maakte mej. Langman gewag van den gestadigen groei der groep om ten slotte uiteen te zetten, dat de vrouwen stemmen bij de verkiezingen van grooten invloed zijn. Prof. dr. J. de Zwaan, lid der Eerste Kamer en H.B. lid der Chr Hist. Unie kreeg in aansluiting op dit inleidend woord gelegenheid te spreken over: „De toekomst der Ohr. Hist. Unie". Spr. begon met de actualiteit van dit onderwerp te rechtvaardigen door verwij zing naar den achteruitgang in procenten van het totaal der stemmen, zooals deze zich ten aanzien van 1929 in 1933 en 1937 heeft vertoond. Derhalve verdienen de oor zaken. die "tot ondergang van een staats partij leiden kunnen, onder oogen gezien te worden. Spr. noemde er drie, n.l. overbo digheid, onbekwaamheid, onbekendheid. Ieder dezer drie punten werd door spr. op beknopte wijze best>roken. Het vraagstuk van „onbekendheid" is tengevolge van het algemeen kiesrecht en den aanwas der be volking voor alle partijen bijzonder bran dend geworden, daar de groote aanwas van het kiezerscorps en het afsterven der oudere generaties de werkkracht van ge voelselementen en van oppervlakkige leu zen relatief veel sterker heeft gemaakt. De moeilijkheid ligt zoowel in den natuurlijken aard van de jonge generatie als in den aard van alle serieuze staatkundige begin selen, die nu eenmaal niet geschikt zijn om als romanlectuur te boeien en wier vitale beteekenis eerst recht wordt beseft als men van een zware materie, n.l. van wetgeving, staatsregeling. betrekkingen tusschen staat en maatschappij, staat en kerk enz. eenig begrip heeft. Prof de Zwaan eindigde met de betui ging. dat hij geloofde in de toekomst der C. H. Unie om vier redenen, waarvan de laatste z. i. de gewichtigste is: le omdat deze volkomen beantwoordt aan het ka rakter van ons volk. 2e omdat zij in haar midden het intellect heeft, dat de staat kundige noodzakelijkheden in esn verande rende wereldsituatie met kennis van zaken kan overwegen. 3e omdat deze beweging zoo democratisch is georganiseerd, dat het oefenen van gezag in dit milieu een zaak is van levend vertrouwen, wortelende in eenheid van beginselen en idealen en 4e omdat bij de C. H. Unie het tweesoan der beginselen, gezag en vrijheid, staat onder de autoriteit van het christelijk geweten, dat zich gebonden weet aan Gods Woord. Koers houdende, aldus spr.. naar een meer christelijke maatschappij, vreezen noch wanhopen wij, omdat de toekomst niet in onze, maar in Gods hand is. Als volgende spreekster voerde na de pauze mevr. J. C. van Amstelvan Löben Seis van Amstelveen het woord, die sprak over: „Beschouwingen rondom een wereld vraagstuk der menschheid". Na een korte inleiding zette spreekster uiteen, dat bij de behandeling van dit on derwerp de vraag in het geding is, welke de juiste plaats en de geëigende taak der vrouw in de samenleving is of om het an ders te zeggen: welke de geëigende en de evenwichtige verhouding tusschen het man nelijk- en het vrouwelijk principe in de samenleving is. Algemeen wordt dit probleem het „vrou wenvraagstuk" genoemd. Toch is deze be naming minder juist. Men plaatst het vraagstuk als zoodanig dan bij voorbaat in den averechtschen hoek. Ten onrechte wordt hierdoor vooral bij den man de indruk ge wekt, dat hier uitsluitend vrouwenbelangen aan de orde zijn. Evenwel, wie zich in dit onderwerp verdiept, komt tot de ontdek king, dat ook hierbij de man ten nauwste betrokken is. Het geldt hier inderdaad: een probleem der menschheid. Wij worden opgeroepen diepe ernst te maken met dit wereldvraagstuk teneinde tot een oplossing te geraken op alle terrein des levens. In welken geest nu moet de op lossing gezocht worden? Spreekster bracht daarvoor in herinnering een opmerking van jhr. de Geer uit „Stemmen des Tijds" van 1934 waar gezegd wordt: „Het Christendom leert niets omtrent de maatschappij-inrich ting, maar het leert alles omtrent den geest die iedere maatschappij hoe ook ingericht, beheerschen moet. Die geest kan van in vloed zijn op de structuur der maat schappij." Voorts dient de basis van de oplossing van waaruit de richtlijnen worden opgetrokken te rusten op de Heilige Schrift. Geen men- schelijk inzicht of woord mag hier beslis send zijn. Nadat mevr. van Amstel uit Gods Woord de twee-eenheid van den mensch had aan getoond en er verder op gewezen had, dat Christus in beginsel de juiste verhouding, welke er tusschen man en vrouw dient te bestaan, hersteld heeft, zette zij uiteen, dat het wereldprobleem, waarom wij onze be schouwingen groepeeren, twee levenswaar den bevat, welke God aan de menschheid heeft toevertrouwd. De eerste waarde is de plaats, de tweede de taak der vrouw. Deze twee levenswaarden besprekende, zette spr. uiteen, dat als geheel onze houding ten aanzien van dit wereldprobleem te onzeker, te vaag is. Wij deinzen er voor terug om de consequentie te aanvaarden, waarvoor het evangelie ons plaatst. Het ontwerp-Romme heeft in Chr. kringen lang niet die groote beroering gewekt als in neutrale kringen. En toch staan wij hier voor de groote mogelijkheid, dat de R.K. minister Romme het gezinsleven onder Staatsbevoogding wil brengen. De huisva ders en -moeders, die bij dit voor-ontwerp betrokken zijn, zullen voortaan met den staatsambtenaar de verantwoordelijkheids- plichten van het gezin hebben te deelen Waarlijk, aldus spr., de wetgever treedt hier met verstorende hand het heiligdom van het gezinsleven binnen en juist daarvoor waar schuwt wijlen De Savornin Lohman. Spr. wekte in dit verband dan ook op om op de bres te staan voor de Prot. Chr. ge zinswaarden en te verdedigen het heiligdom van het Prot. Chr. gezinsleven. Mevr. van Amstel eindigde met er op te wijzen, dat de vrouw verplicht is in de we reld te leven naast en met den man uit haar vrouwelijke zienswijze. En dit ook ter- wille van haar nageslacht. Zii heeft een goddelijke roeping in het midden der we reld te staan opdat haar moederhart velen zal bereiken. Met een slotwoord, waarin zij mevr. van Amstel bloemen aanbood, sloot de presidente mej. Langman deze druk bezochte samen komst. BINNENLAND. Prof. dr. E. C. van Leersum, oud-hoog leeraar aan de Leidsche Universiteit, is in den ouderdom van 76 jaar over leden. (Stadsnieuws, le Blad) Vervorming van den vischstand in het IJsselmeer. (Binnenland, 2e Blad». Actie van spoorwegpersoneel tot intrekking der korting op pensioenen. (Binnen land, 2e Blad). Een poging tot moord te Valkenburg. (Ge mengd, Se Blad). BUITENLAND. Het Oostenrijkschc vraagstuk wekt onge rustheid. (3e Blad). In Roemenië heerscht blijkbaar nog geen krachtige overeenstemming. Buiten land, le Blad). Merkwaardige verklaring van Stalin. (Bui tenland, le Blad). ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN EERSTE BLAD. In één week van 32,5 tot 30,3 pet. De directeur van den rijksdienst der werkloosheidsverzekering en arbeids bemiddeling deelt mede. dat in de week 24 t/m 29 Januari bij gesubsidieerde vereenigingen met werkloozenkas wa ren aangesloten 548.000 personen (waarvan 74.000 landarbeiders). Voor de 474.000 verzekerden buiten de landarbeiders was het werkloos heidspercentage 30.3 (in de vorige ver slagweek 3 t/m 8 Jan.. was dit percen tage 32.5). Voor de 548.000 verzekerden met in begrip van de landarbeiders was het werkloosheidspercentage 31.0 (in de vorige verslagweek was het 35.3). In de tweede verslagweek van Ja nuari was het werkloosheidspercentage voor alle verzekerden in de laatste ja ren a. v. (tusschen haakjes zijn ver meld de percentages, indien de land arbeiders buiten beschouwing worden gelaten) 1935: 36.0 (32.5) 1937: 36,1 (34.4) Bij de organen der openbare arbeids bemiddeling stonden op 29 Jan. in to.- taal 457.130 werkzoekenden ingeschre ven, onder wie 432.607 mannen. Van deze werkzoekenden waren er 435.717 werkloos, o. w. 4-17.149 mannen. Blijkens een opgave van den direc teur-generaal van werkverschaffing en steunverleening waren einde Nov. 1937 van bij genoemde organen ingeschre ven werkloozen 51.672 arbeiders ge plaatst bij een werkverschaffing. Het bestuur van 'het werkfonds 1934 heeft opgegeven, dat op 27 Jan. 1933 ruim 5900 arbeiders aan het werk waren met behulp van dit fonds. 1936: 38.0 (36.8): 1938: 31.0 (30.3). Voorloopig zal de vorst des nachts nog iets toenemen. Over dag zal de temperatuur zich om het vriespunt bewegen. De Oos tenwind zal afnemen en naar het Noordoosten draaien. CHR. ZANGVEREENIGINGEN. Jaarverg. Ring Leiden en Omstreken. In het gebouw „Nathanaël' werd gister avond de 15e jaarvergadering van ge noemden Ring gehouden. Opgekomen waren 13 van de 24 aangesloten vereenigingen. Op de gebruikelijke wijze werd de vergade ring geopend' door den voorz.. de heer G. Goethart. die in het kort het belangrijkste uit het afgeloopen jaar memoreerde. De notulen, gelezen door den secr.. den heer C. B. v. d. Zeeuw werden goedgekeurd. Uit het jaarverslag 193 bleek, dat 2 af- deelingen waren ontbonden n.l. het Ha- zerswoudsche Mannenkoor „Zang en Vriendschap" en de Ver. „Hallelujah" van de Hooge Morsch, die een fusie aanging met „Hallelujah" uit Leiden. Het concours had in 1937 een goed verloop. Er was zelfs een klein batig saldo. De samensmelting met den Ring Haarlemmermeer stuitte af op de kosten en de geïsoleerde ligging; wel wordt er nog onderhandeld over deze kwestie. De penningmeester, de heer G. Zitman kon mededeeling doen van een batig saldo. Van den bibliothecaris, den heer Waasdorp, vernamen we. dat het vorige jaar een zevental af deelingen ge bruik had gemaakt van de bibliotheek. De aftredende bestuursleden, de heeren C. B. v. d. Zeeuw, secr.. J. Zitman, pen ningmeester, J. Gressie, commissaris wer den herkozen, terwijl voor den heer J. Groen, wiens afdeeling ontbonden was. de heer J. B. Koenen uit Wassenaar, werd gekozen. De heer Groen werd door den voorzitter bedankt, voor het vele goede, door hem in de afgeloopen jaren voor den Ring verricht. Door den heer J. N. Koenen, werd een uitvoerig en goed gedocumenteerd verslag uitgebracht, over de uitgaven van een Ringblad. In de najaarvergadering zal over deze zaak beslist worden. HANDELSREGISTER KAMER VAN KOOPHANDEL. Wijziging N. Vink. Nieuwkoop. B. 32. Timmerman, .cheepmaker. Het bedrijf is overgegaan aan: H. A. Vink en J. H. Vink en voortge zet in een vennootschap onder firma on der den naam: Gebr. Vink. (B. P.) Thans: levens aannemersbedrijf.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1938 | | pagina 1