Uit den Leidschen Raad
[EID5CH DAGBLAD - Derde Blad
Dinsdag 15 Februari 1938
De algemeene
beschouwingen
begonnen
der begrooting
Nadat de benoemingen normaal waren
afgedaan werden de punten 4 t/m 11 be
houdens enkele kleine opmerkingen z. h. st.
aangenomen.
BEPLANTING L. D. M.
12o. Voorstel tot het bij wijze van werk-
ïerschafllng doen uitvoeren van de beplan
ting langs het nieuw gegraven kanaal der
NV. Leidsche Duinwater Maatschappij
onder Wassenaar en tot het vaststellen van
den desbetreffenden begrootingsstaat. 28
Hierbij is het voorstel SNEL om zich te
richten tot de regeering met het verzoek
het uurloon voor de beplanting van de
frond-depots van het gegraven kanaal te
Wassenaar, vast te stellen op f. 0.40 in-
plaats van f. 0.38.
Spr. betreurt dat dit werk weer in werk-
Terschaffing plaats vindt voor een lichaam,
dat nog tonnen winst maakt en best het
werk zou kunnen doen uitvoeren als nor
maal werk. Spr. somt diverse nadeelen
van werkverschaffing voor de arbeiders
op. Wat men aan de eene zijde bespaart
moet aan de andere zijde weer worden uit
gegeven, daar deze werkdagen niet mee
tellen voor werkloozen kassen etc.
Hoewel de uitvoering in werkverschaf
fing betreurend, wil hij zich daarbij neer
leggen. doch hij wil de vroegere 40 cent
terug in plaats van 38 ct„ waarvoor toch
alle reden is gezien de prijsstijgingen.
Sinds de devaluatie ls niet zoo'n verzoek
aan de regeering gedaan en bovendien is
er een nieuwe minister. Daarom dringt hij
san alsnog pogingen in het werk te stellen.
D? heer BEEKENKAMP betreurt, dat de
partij van den heer Snel nog steeds tegen
werkverschaffing blijft en tracht aan te
toonen, dat er omstandigheden zijn die het
bon niet zoo slecht maken als de heer Snel
het voorstelt.
Z. 1. valt er niet ln het minst te rekenen
op eenlg gevolg van aandrang op de re-
ceering, en er zou maar ijdele hoop wor
den gewekt.
De heer WILMER gelooft niet, dat een
adres van Leiden de landspolitlek zal ver
anderen en ontraadt daarom dit voorstel.
Spr. wil niet meehelpen aan het lekker-
raken met een doode musch.
De neer v. WELZEN steunt het voorstel
Snel. Z.i. mag geen middel onbeproefd
«orden gelaten om verbetering te verkrij-
gen en daaronder rekent hij ook dit
worstel.
Wethouder v. STRALEN, erkennend, dat
tr nadeelen zijn bij werkverschaffing
stent toch, dat er ook voordeelen zijn als
It. een loon dat vrijwel zeker hooger ls
un de steunultkeering. Dit voorstel is een
cderdeel van het groote voorstel het gra-
•n van het kanaal, dat toch in werkver-
naffing is besloten uit te voeren. Maar
fee vraag zal spr. verder laten rusten.
Namens de meerderheid van B. en W..
makt spr. bezwaar tegen het ingediende
worstel Snel, van oordeel, dat de aandrang
S»n resultaat zou opleveren en bovendien
leent de meerderheid dat het loon van
!8 ct. nog niet zoo slecht Ls in verhoudlhg
tot het loon van ongeschoolden.
De minderheid van B. en W. meent ech
ter. dat een poging bij den minister moet
«orden gedaan, ook gelet op den korten
duur van werken in werkverschaffing. De
minderheid verwacht echter ook zelve geen
resultaat, maar er dient h. i. gedaan wat
tan om volledig verantwoord te zijn en de
verantwoordelijkheid aan den minister te
hten.
Wethouder WILBRINK verdedigt nader
het standpunt der meerderheid van B. en
W. In werkverschaffing zal alles bijeen
meer worden verdiend, dan ongeschoolden
In het vrije bedrijf. Dat alleen heeft de
meerderheid bezien, niet de vraag of 38 ct.
voldoende is. Daarom Ls van den minister
ook niets te verwachten, meent de mee-
derheid.
De heer SNEL oordeelt het loon der on
geschoolden liggend beneden het bestaans
minimum en daaronder gaat nog het loon
der werkverschaffing! Dat zegt al genoeg
voor zijn voorstel.
Het voorstel-Snel wordt verworpen met
18—14 stemmen. Voor de S.D.A.P. en de
heer van Weizen.
Het voorstel van B. en W. wordt z. h. st.
ingenomen.
HAMERPUNTEN.
,13o. Voorstel inzake het overnemen ln
eigendom bij de gemeente van den paar
denstal ln het woonwagenkamp aan den
Lagen Morschweg en tot het beschikbaar
stellen van gelden ten behoeve van het
trelfen van eenlge voorzieningen aan dien
stal en ln dat kamp. (291
Conform besloten.
14o. Voorstel inzake het aan een drietal
«oningbouwvereenigingen en aan de Ge
meentelijke Woning-Stichting beschikbaar
stellen van gelden ten behoeve van het
verlagen van de huurprijzen van woningen
dier vereenigingen en dier stichting. (30)
Conform besloten.
a. Voorstel tot het aankoopen van de
perceelen Weverstraat Nis 21 en 23, kadas
traal bekend gemeente Lelden, Sectie C
ii 774 en 1773 en tot het vaststellen
DE BEGROOTING.
15o. Begrooting van de Inkomsten en uit
gaven der gemeente voor het Jaar 1938.
(189 van 1937)
Hierbij ook de punten
b. Praeadvies op de motie van den heer
van Weizen Inzake het voor de gas- en
electrlciteitstarieven ontwerpen van een
regeling, waarbij de minimum Inkomens
van f.1200 'sjaars van elke verhoogin
worden vrijgesteld. (34)
c. Praeadvies op het adres van de afdee-
ling Leiden van den Nederlandschen R.K.
Bond voor Groote Gezinnen inzake het
verleenen van een korting op de gas- en
electriclteitsprijzen ten behoeve van kin
derrijke gezinnen. (35)
De heer BERGERS vraagt uitstel van
deze twee laatste voorstellen daar de raad
voldoende tijd vond om zich in te werken.
De heer v. WELZEN steunt het voorstel
Bergers.
B. en W. nemen het over, zoodat tot uit
stel is besloten.
Met opzet heeft hij zijn voorstel alge
meen gehouden om de voorzichtigheid te
betrachten. Vorig jaar sprak spr. zich uit,
betere verhoudingen te verwachten. Daar
in is hij teleurgesteld Er is onzekerheid,
zelfs kans op een wereldoorlog, maar daar
om dienen liefde en rechtvaardigheid en
naastenliefde meer dan ooit te worden toe
gepast. Spr. betreurt, dat van Chr. zijde
zoo weinig wordt gedaan daaraan, zie deze
regeering. Spr. hoopt in de toekomst op
verbeterend inzicht in die kringen, zoodat
de S. D. A. P. met hen zal kunnen samen
werken.
DE LEIDER DER R.K. FRACTIE.
DE ALGEMEENE BESCHOUWINGEN.
De heer van Eek weer dc eerste.
Ni
tan den desbetreffenden begrootingsstaat.
(33)
Conform besloten.
<L Voorstel tot het vaststellen van een
verordening, regelende de heffing en de
"'ordering van rechten voor diensten door
Nen Gemeentelijken Reinigtngs- en Ont-
amettingsdienst bewezen. (36'
Conform vastgesteld.
foorstel tot het beecbikbaarstellen van
p'den ten behoeve van de vernieuwing van
ïce verwarmingsketels in de Stadsge
hoorzaal met bijkomende werkzaamheden
(38)
heer HESSING vraagt of bij de ketel-
"Fi'oeving niets van gebreken Ls gebleken?
wethouder WILBRINK, neen, daarvan ls
"ets gebleken. De ketels zijn heel vlug
'-'en tengevolge van onvoorziene om-
Migheden. Bij de nieuwe zullen voor-
"pmaatregelen worden getroffen.
"e heer HESSING spreekt zijn leedwezen
'dat deze niet verder zijn genomen,
"e WETHOUDER oordeelt dit in dit ge-
rÜH1 moselijk.
n'°rm wordt dan besloten.
De heer VAN ECK meent, dat in de om
standigheden, waaronder wij thans leven
het geweld heerscht! en wordt gepropa
geerd het zaak is voor personen en
lichamen zich zoo krachtig mogelijk daar
tegen te verzetten. Overal.
Plaatselijk is de toestand bijzonder som
ber. Een werkloosheid, die zelfs grooter
was dan vorig jaar en dus: blijvende
ellende voor velen. Zij veroorzaakt een ver
mindering van inkomsten voor gruote
groepen vooral voor den middenstand. Al
gemeen is het verlangen naar méér werk,
grooter koopkracht en vermindering van
lasten. Helaas, kan de gemeente daaraan
niet voldoen, moet zij zelfs bij stijgende
kosten en dalende inkomsten de begrootlng
sluitend houden! Dat doet vragen: heeft
het wel zin begrootingsvergaderingen te
houden? Kan een ambtenaar deze begroo
ting niet eenvoudig vastleggen? Dat zou
z.i. afbreuk doen aan de politieke zaak. De
waarde van een vergadering ligt niet alleen
in de getroffen besluiten. Spr. staat er
vierkant tegenover dat het praten vermor
sen ls van den nationalen tijd. In vergade
ren zit ook opvoedend werk. er kunnen
toch gedachten worden geuit, die later tot
iets goeds kunnen leiden. Wij bevruchten
toch ook hier de algemeene meening en al
zal waarschijnlijk deze begrooting niet
worden gewijzigd, de behandeling kan toch
van belang zijn, opdat men wete, hoe in
de toekomst een beteren toestand te schep
pen.
De taak van een publiek lichaam is het
publiek op te voeden op ieder gebied en
spr. zet uiteen hoe de S.D.A.P. dat ziet.
Arbeid en kapitaal moeten samen zoo nat
tig mogelijk worden aangewend. Spr. be
pleit hiermede dus de ordening en hij be
treurt dat de regeering des lands zoo nega
tief werkt in deze.
Geestelijk dient de mensch weerbaar te
worden gemaakt en vandaar de eisch van
kosteloos onderwijs. Spr. betreurt de groote
klassen, die de ontwikkeling zoozeer
schaden
Het is niet te verantwoorden dat er zoo-
velen niets hebben tegen anderen alles en
vandaar het verzet tegen hoogere salaris
sen, al ontbreekt de waardeering niet.
Spr. behandelt daarop principieel de
vraag, waarom de SDAP. is tegen werken
ln werkverschaffing op economische, sociale
en moreele gronden. Hoe sterk staat daar
tegenover de werkverruiming, met zijn
groote opvoedende kracht. Spr verwijst in
dit opzicht naar Zweden.
Wij zijn niet ontevreden op het ge
meentebestuur, wel op de regeering met
haar theorie van aanpassen en bezuinigen,
waardoor zij alles remt. Men moet zien
naar hetgeen de groote inkomsten nog
overhouden, niet wat zij betalen. Anders
doet men ook aan klasse-politiek, die der
rijken.
Spr. dringt echter op voortvarendheid
aan bij het gemeentebestuur in het uit
voeren van werken. Moge dat ook zijn bij
den Stadhuisbouw en het overwegvraag-
stuk!
Spr. verdedigt vervolgens de aparte hulde
aan de wethouders van financiën en soci
ale zaken, gelet op de huidige tljdsomstan
dlgheden, nu de gemeente bovendien zoo
weinig armslag is gelaten van hoogerhand
Wij zijn in een dwangpositie. De huidige
politiek van opmaken van reserves is op
den duur niet vol te houden, doch het te
doen zoolang het kan. is z.i. volkomen ge
rechtvaardigd.
Srp. komt dan tot de kwestie van con
tactcommissies. Spr. lijkt het voorbeeld van
Nijmegen beter dan het afwachten op
medewerking der betrokkenen hier. Zeker,
de laatsten hebben belangen doch tevens
det gemeenschap in haar geheel, die goed
inzicht van deskundigen noodig heeft,
mede ter oriëntatie der politiek en haar
organen.
Waarom niet de kwestie Ln raam gereed
te maken zooals in Nijmegen door een be
roep te doen op medewerking, gelet hoe
loom de menschen thans zijn in doorsnee.
Met het oog op rechtsgelijkheid en ver
draagzaamheid doet spr. nog eens het voor
stel optochten met muziek op Zondag
middag toe te laten, voor de zestiende maal
meent spr. Hij verdedigt dit op de welbe
kende gronden.
Op uitzetting der gemeente-grenzen heeft
spr. altijd aangedrongen en dat doet hij nu
weer. Laat B. en W. nog eens probeeren een
einde te maken aan de wanverhoudingen
met Oegstgeest.
Een eisch der democratie is z.i. zooveel
mogelijk vrijheid voor de gemeentebestu
ren en de roep daarom kan niet krachtig
genoeg weerklinken. Deze situatie van af
hankelijkheid der regeering is fnuikend
voor leder plaatselijk initiatief.
Dan de medezeggenschap. Spr. verwijst
naar hetgeen te Amsterdam is besloten,
zoowel aan den voet als aan den top. Spr.
schetst nog eens de beteekenis der mede
zeggenschap zooals spr. die ziet in het al
gemeen belang. Spr. citeert prof. Romme
daarbij.
De heer WILMER wijst op één zinsnede
in den begeleidingsbrief die ieders aan
dacht moet hebben: Leiden deelt niet of
niet geheel in de verbetering, die zich
toont, hetgeen in de M. v. T. wordt her
haald. Daarom de vraag: waarom dit hier
zoo is en hoe de situatie zoo ls geworden.
Daarop hehben B. en W. geantwoord, spr.
citeert, doch dit antwoord geeft niet de
oorzaak en doet vragen waarom ls hier zoo
weinig industrie etc Spr. zag daarom met
genoegen, dat B. en W. de commissie-
Manders nog eens zullen bestudeeren.
Op contact-commissies is uit den raad
al meermalen aangedrongen en de raad is
toch de boezem der burgerij? Spr. herin
nert aan zijn voorstellen van 1935 en van
anderen. Bedoeling van contact-commis
sies is: deskundigen, niet belanghebben
den. Spr. hoopt op een spoedig uitwerken
van deze idee door B. en W., anders wil
hij zelve wel een uitgewerkt plan over
leggen.
Inzake Werkverruiming heeft het col
lege zich z. i. niets te verwijten, doch toch
behoort hij tot degenen, die zeiden den
■ndruk te hebben dat dit college minder
doet dan het vorige. Wellicht al te ver
klaren uit de hooge verwachtingen, ge
wekt bij de samenstelling van dit college,
toen van rechts door de S.D.A.P. zoo bij
zonder krachtig medewerking was ge
vraagd. B. en W. vragen dezen indruk te
motiveeren. Welnu: Thans zijn in uitvoe
ring werken voor f. 428.900, tegen ln 1935
f. 574.750 onder het vroegere college. Be
sloten is tot werken ad f. 447.100 tegen in
1.935 f. 846.375.
Wat. gelijk gezegd, niet wil zeggen, dat
spr. ontevreden is, maar er is toch eer van
minder in plaats van meer werkverruiming
sprake.
Voor de activiteit van den wethouder van
sociale zaken heeft spr. waardeering, al
gaat hij niet mee met alle uitingen daar-
an. Maar spr. komt op tegen de suggestie,
dat de wethouder veel meer zou kunnen
doen als hij geen tegenwerking had van
de meerderheid van B. en W. en uit den
raad, zooals wel verklaard werd. bijv. nog
in een vorige vergadering door den heer
Snel. Spr. vraagt den wethouder zich hier
over duidelijk te uiten. Z. i. heeft de wet
houder alles kunnen bereiken, wat hij
wilde en mogelijk was.
Ook voor den wethouder van financiën
heeft spb. waardeering doch het is den wet
houder betrekkelijk gemakkelijk gemaakt
door zijn voorganger en het beleid van vo
rige colleges. Als bot raadslid Verwey in
veel zijn zin had gekregen, zou wethouder
Verwey voor veel moeilijker taak hebben
gestaan.
Spr. juicht diverse aangekondigde plan
nen van B. en W. goed als de restauratie
van Gravensteen, maar maakt bezwaar te
gen de reclame aan lantaarnpalen.
Spr. verklaart daarop zijn houding in
zake diverse voorstellen. Hij blijft tegen
optochten op Zondag. Voor medezeggen
schap is spr. geporteerd, doch het voorstel-
van Eek blijft te vaag, vooral wat betreft
de vraag advies of mede beslissen. Laat de
heer van Eek zelf een uitgewerkt plan in
dienen, dan weet men concreet, wat er
bedoeld wordt.
Waarom geen verhooging van den steun
gevraagd, waarom geen volledige betaling
aan onderwijzers als kweekeling met acte,
etc.? Omdat het niet op den weg van een
raad ligt., doch daarom past hier ook niet
het voorstel-Snel of het voorstel-van Wei
zen. hoezeer hij dat laatste op zichzelve
ondersteunt.
Het voorstel-Elkerbout-Wurtz (Gem. On
gevallenfonds) «vijst spr. af (zie de reserve
die de gemeente zich heeft gevormd) even
als het voorstel Elkerbout-v. d. Voort
(wachtgelders).
Het voorstel v. d. Laan-Groeneveld In-
zake onderwijs wijst spr. als overbodig en
ongewenscht af. De gemeente heeft niet
het recht van propaganda voor het Open
baar onderwijs, evenmin als voor het bijz.
onderwijs en spr. begrijpt niet, hoe Rot
terdam zoo'n circulaire heeft durven uit
geven spr. citeert zuiver een aanbe
veling van het openb. onderwijs (tal van
ontkenningen).
De R.K. fractie zal haar houding voortaan
bepalen zooals zij dat in het verleden deed:
ieder voorstel te beoordeelen naar zijn
waarde, niet naar de indieners of derge
lijke. Hierna schorsing.
AVONDZITTING.
Een A.R. betoog.
De heer BEEKENKAMP begrijpt, dit naar
aanleiding van het voorstel v. d. Laan-
Groeneveld. dat de voorstanders van het
Openb Onderwijs alle zeilen bijzetten, gelet
op den achteruitgang en den vooruitgang
van het biiz. onderwijs. De liberalen heb
ben zich rou eenmaal op sleeptouw laten
nemen door „Volksondenvijs"! De gansche
rechterzijde stemt unaniem natuurlijk te
gen dit voorstel, want deze Rotterdamsche
circulaire is funest en misleidend, naar hij
nader uiteenzet.
De medezeggenschap. Daaro\rer bestaat
nog groot misverstand, zelfs bii de S D.AP.
onderling, zie b.v. de toepassing bii de Ar
beiderspers. waarvan nog niets is terecht
gekomen Spr. citeert prof Bonger (een
partijgenoot, van den heer v. Eek) die de
medezeggenschap als een utopie beschouwt.
Is het wel nuttig ieder jaar dit begroo-
tingssteekspel te houden? Tegen velen in
gelooft spr. van wel. De begrooting biedt
de gelegenheid beginsel tegenover beginsel
te zetten en diepev op de kern der dingen
in te gaan Mits die diepere levenswaarden
aan normen van Hoogeren Rang, niet ge
baseerd op menschelijk inzicht
Iedere daad van het college zal zijn frac.
tie beoordeelen naar eigen merites, echter
in overeenstemming met het beginsel van
Hoogere Orde en van de vier hoofdpunten
zijner partijprogram w o. gezagshandhaving,
handhaving van de Chr. volkszeden en zui
nig conservatief beheer.
Vandaar het verzet tegen verhuren van
gemeente-bezit aan revolutionnairen en
optochten op Zondag Sew vraagt het col
lege de verordening op het zwemmen zoo
letterlijk mogelijk toe te passen, spr. zal
het debet over gemengd zwemmen niet
heropenen en vraagt scherp toezicht od de
leeszalen.
Zoolang de wethouder zich laat leiden
door een zuinig conservatief beheer, kan
hij op den steun zijner fractie rekenen en
spr. wenscht hem kracht toe. vooral tegën
zijn vrienden. Geen critiek. slechts een
waarschuwing is zijn aanmerking op het
teren uit diverse gevonden potjes Hoe
lang zal dat nog mogelijk zijn? Anders zal
men tot belastingverhooging moeten ko
men noodzakelijk, zoo er geen verbetering
intreedt. Spr. beveelt in dit verband het
voorstel EikerboutWürtz aan.
Dankbaar is spr. voor de erkenning dat
het college zoo weinig kan doen aan de be
strijding der werkloosheid: vroeger toen er
geen soc. wethouders waren was het an
ders! Ook de heer v. Eek bleef zelfs vaag
in dit opzicht.
Spr. waarschuwt tegen een mentaliteit
als door geemployeerden van M.H blijkbaar
wordt gepropageerd: waarom in plaats van
gedeeltelijk werken met steun niet geheel
tot dien steun over te gaan.
Een bevredigend antwoord op de vraag
waarom Leiden niet meer Drofiteerde van
de opleving, is niet gegeven. Zijn er hier
niet te veel beroepswerkloozen en «vordt
hier wei voldoende onderscheid gemaakt
tusschen deze en bona-fide werkloozen? Is
werkverschaffing niet beter dan stempelen
zonder meer? Werken voor den steun is
z.i. zeer gewenscht en dit beveelt hij ook
aan inzake den spoorweg-overweg aan den
Riinsburgerweg.
Spr. eindigt met een citaat uit Hendrik
de Man en van ds. Banning.
De communist aan het woord.
De heer VAN WELZEN hoopt, dat B. en
W. spoedig met voorstellen zullen komen
tot overneming van Julianastraat, Marnix-
straat en omgeving, de toestand is zeer
ernstig.
Voorts verdient het aanbeveling de Boom.
markt te verbeteren, opdat de weg Gan
getjePrinsessekade tot zijn recht kan
komen en het monument van „De Een
dracht" over te nemen in gemeente-bezit
waartoe hij met den heer Schüller een
voorstel indiende
Het niet meer verhuren van gem. ge-
bouiven aan communisten oordeelt spr.
kleinzielig en een gevaarlijke aantasting
der democratische rechten. Spr. dringt op
de grootste soepelheid in deze materie aan.
Dan zijn voorstel inzake de financieele
verhoudingen tusschen rijk en gemeente.
Spr. geeft een korte uiteenzetting van den
gang van zaken in dezen en laakt de hou
ding der regieering de lasten van de crisis
af te wenden od de gemeenten, die daar
onder dreigen te bezwijken. Momenteel is
de positie van Leiden nog niet noodlijdend,
dooh zij is toch op weg daarheen. Zoo geen
ommekeer plaats vindt in de regeerings-
politiek. Het zijn voornamelijk de uitkee-
ringen voor de werkloosheid en MH. die de
situatie beheerschen en daarom dienen
deze op het rijk te worden overgeheveld. In
lederen raad dienen stemmen op te gaan
voor een betere verhouding tusschen rijk
en gemeenten Het college is niet erg op
timistisch en z.i. terecht, gelet op de de
batten in de Eerste Kamer Maar moeten
wii daarom niets doen? Spr. meent, dat zoo
groot mogelijke druk op het rijk geoefend
dient te worden. Spr. verbindt hieraan een
communistisch betoog; het communisme
«rerzet uit noodzaak de bakens, zooais zoo
vele anderen deden en doen.
De VOORZITTER: vertelt u nu eens. is
het bii uw partli eb of vloed?
De heer VAN WELZEN verklaart, dat de
belangen der werkende massa op den voor
grond staan en deze tactiek maakt het
communisme tot een reëele partij.
Het stelsel der productie in deze kapita
listische maatschappij veroorzaakte de hui
dige crisis, maar een actieve welvaarts-
politiek kan zelfs in dat systeem veel ten
goede doen keeren en daaraan geeft spr.
gaarne zijn steun, al «'erlaat hij eigen
principes niet
Spr. waarschuwt met klem tegen den
weg van den heer Beekenkamp in dezen,
die slechts beteekent het ronddraaien in
den vicieuzen cirkel der werkloozen-eHende.
Alleen door verhoog ine der koopkracht is
iets te bereiken.
Medezeggenschap wekt bij de arbeiders
illusies, die niet in vervulling kunnen gaan,
althans in den vorm. dien men er aan
geven wil Wil men medezeggenschap in
een vorm van mede-beslissen, dan is spr.
daarvoor.
Evenzeer als de heer Beekenkamp erken
ning vraagt voor de Chr. beginselen doet
hij het voor de zijne en daarom steunt hij
het voorstel van Eek betreffende optoch
ten op Zondagmiddag. De Zondagswet van
1815 is niet te handhaven, wordt het fei
telijk ook niet.. De kwestie der volkssouve-
reiniteit is beslissend met. eerbiediging van
alle richtingen.
dat het rapport niet weer terugvalle in de
vergetelheid. Een contact-commissie voor
handel en industrie zou zeer nuttig werk
kunnen doen. zie naar elders.
Weer wordt f. 10.000 genomen uit het
Gem. Ongevallenfonds. Spr. herinnert aan
het debat hierover bij vorige begrooting.
Dit moet leiden tot vernietiging der re
serves en vandaar zijn voorstel (met den
heer Eikerbout) dit fonds op te heffen en
over te gaan tot aansluiting bij de Rijks
verzekeringsbank of andere vereeniging of
vennootschap. Spr. onderwerpt de cijfers
van den wethouder daarbij aan critiek. zij
vormen z.i. geen betrouwbare basis. Met
voorbeelden tracht spr. dit nader aan te
toonen. Spoedig zullen zoo de voordeelige
saldi veranderen ln nadeelige bij voort
zetting der halveering der premie. Aan
een dergelijke reserve mag nimmer geraakt
worden.
Over den luchtbeschermingsdienst heeft
spr. geen bevredigend antwoord gekregen.
Spr. dringt met kiem aan spoedig maat
regelen in dezen te treffen, te meer, waar
Leiden in de gevaar-zone 2e klasse is ge
legen. Elders werkt men hard. hier merkt
men niets. Spr. vraagt, wat is hier ge
schied?
Tenslotte geeft spr. een persoonlijke ver
klaring.
Deze luidde:
Het heeft mijn aandacht getrokken, dat
2 raadsleden zich de vrijheid hebben ver
oorloofd om eenige opmerkingen te plaat
sen ten aanzien van mijn positie als ge
meenteraadslid in verband met mijn ver
houding tot het Verbond voor Nationaal
Herstel.
Zij zijn blijkbaar uitgegaan van de ver
keerde praemisse ais zoude een vertegen
woordiger in den Raad eener Gemeente te
beschouwen zijn als uitvoerder van een op
dracht. hem gegeven door een bepaalde
groep of partij.
Nóch de Grondwet, nóch de Gemeente
wet kent het begrip partij. Een gemeente
raadslid heeft dus alleen te behartigen de
belangen der gemeente in haar geheel,
zelfstandig en onafhankelijk.
Of een raadslid al of niet meer behoort
tot een partij of organisatie waartoe hij
behoorde ten tijde van zijn verkiezing, al
of niet dezelfde grondbeginselen nog on
derschrijft, kan alleen en uitsluitend van
belang zijn voor degenen die hem gekozen
hebben. En wanneer in zijn houding of
gevoelens verandering gekomen is. dan
brengt het goede fatsoen mede dat hij.
als vertrouwensman, hen uitlegging van
zaken geeft. Doch aangezien ik vermoed
dat de raadsleden die hun opmerkingen
maakten, wel niet zullen behooren tot de
genen die mij gekozen heb' en, ben ik vol
komen gerechtigd hun opmerkingen onbe
antwoord te laten, daar zij zich op ver
boden terrein bevinden.
Ik wil mij evenwel niet ln nevelen hul
len, waarvoor geen enkele reden zou be
staan.
Zonder op de détails van de zaak in te
gaan wil ik er daarom op wijzen dat het
te eenen male onjuist ls dat ik door de
partij zou zijn geroyeerd.
Dat royement ls, om een meeningsver-
schil over de interpretatie van een besluit
dat met de grondbeginselen in geenerlei
verband staat, willekeurig en eigenmach
tig geschied door het hoofdbestuur, dat
demissionnair was, en werd, alleen reeds
uit dien hoofde, door de afdeeling Leiden
niet erkend, blijkens een motie welke werd
aangenomen in een algemeene ledenverga
dering.
Teneinde echter aan dien zwevenden
toestand een einde te maken ben ik op 1
December 1937 uitgetreden.
Inmiddels zijn van de zijde van het
hoofdbestuur bij herhaling pogingen aan
gewend mij weder terug te doen keeren.
van welke aanbieding ik geen gebruik
wensch te maken.
De grondbeginselen en het programma
waarop ik werd gekozen blijf ik ton volle
getrouw. En daar de afdeeling Leiden van
het Verbond voor Nationaal Herstel op
mijn aanblijven als Raadslid bepaaldelijk
heeft aangedrongen, meen ik geen «Tij
heid te hebben mij aan dien aandrang te
onttrekken.
In de overtuiging dat dit het eenig juiste
standpunt is en volkomen vereenigbaar
met de beginselen waarop ik werd geko
zen, zal ik mijn taak als Raadslid blijven
vervullen en daarbij alleen verantwoor
ding verschuldigd zijn aan God en mijn
geweten.
Vrijz.-Democraat.
DE EENLINGEN.
Nationaal Herstel.
De heer WÜRTZ wijst er op. hoe ook deze
begrooting weer op kunstmatige wijze slui
tend is gemaakt. Door het opteren van
potjes, «-ooral van de lichtfabrieken. De
situatie is ernstig en eelukkig zien B. en W
het ook zoo De begrooting «vijst een tekort
aan van plm f.170 000. doch dit zal z.i. te
laag blijken en hoe dit te dekken? Leiden
loopt de kans te gaan behooren tot de
noodlijdende gemeenten.
Reeds lang wordt er bezuinigd en krach
tig moet zoo worden voortgegaan. Dch er
is meer noodig, Dat de wethouder geen
belastingverhooging wil is van zijn stand
punt uit te begrijpen, doch z.i. was dit
toch slechts het afdoende middel om een
leege kas te voorkomen.
Leiden is een universiteitsstad en een
industriestad. Van het eerste is weinig
meer te verwachten, van het tweede wel.
Daarom dient de industrie warm te wor-
niet dienen als vlag om de lading te dek- den gesteund. Of dat wel altijd begrepen
ken.
is ten stadhuize. betwijfelt spr. Er moet
Spr's fractie bestaat niet uit marionetten meer overleg worden gepleegd, spr. wijst
en vandaar dat de eenheid niet altijd blijft op het rapport Manders, dat al is het van
gehandhaafd bii practische aangelegen- 1930, nog zeer actueel is. Het verheugt spr.,
heden. In beginsel is de A.R fractie echter dat het college het opnieuw is studie
één en deze zal zij handhaven, vasthoudend I neemt, doch hij dringt op spoed aan, op
De heer KEY geeft een uiteenzetting
van zijn richtlijnen, nu hij voor de eerste
maal aan een begrooting-behandeling deel
neemt. Hij zet de beginselen zijner partij
kortelings uiteen. Het streven naar sociale
rechtvaardigheid door een vooruitstreven
de politiek is daarbij het „leitmotief".
Belasting naar draagkracht en niet meer
uitgeven dan wordt ontvangen, zijn wel de
twee eerste principes van zijn gemeente
politiek en spr. verbaast zich, dat de soc.-
dem. stemden voor indirecte belastingen
als verhooging der tarieven voor electrici-
teit. hetgeen de kleinen juist extra, belast.
Spr. dringt aan op een geleidelijke ta
riefsverlaging bij de Lichtfabrieken.
Met de Leidsche Duinwater Mij. staat
het echter anders en met de daar gevoerde
politiek gaat spr. accoord.
Voorts keert spr. zich tegen de vestl-
gingselschen. die alle gezonde initiatief
docden en hij «'erdedlgt propaganda voor
de vaccinatie. Kan er van gemeentewege
nog iets geschieden voor de stichting van
een open zwembad?
Dc Vrijheidsbond.
De heer v. d. LAAN zet uiteen, hoe hij en
de heer Groeneveld samen het voorstel
deden inzake een onderwijs-circulaire als
in Rotterdam, welk voorstel hij nader ver
dedigt Op de uitlatingen van den heer
Beekenkamp zal spr. niet ingaan, al is het
verleidelijk om het wel te doen. Spr. geeft
den hoofdinhoud der Rotterdamsche cir
culaire. die z.i. geheel onschuldig is, doch
bij de voorstanders van het bijz. onder
wijs groot verzet heeft gevonden. Zelfs de
minister van Onderwijs werd er in ge
moeid. doch erkende het goed recht van
B en W„ oordeelde den maatregel zelfs
practisch. Deed het bestuur der Chr. scho
len hier te Leiden niet hetzelfde?
Waar het openb. onderwijs onder B. en
W. ressorteert, moeten deze de taak over
nemen van het schoolbestuur.
Dat de verdeeldheid in het onderwijs
hierdoor zou worden toegespitst, is z.i. stel
lig overdreven, gelet op de gelijkstelling,
waardoor de oude strijdbijl is begraven.
Terugkeer tot één school behoort z.i. tot
de vrome wenschen.
Van misleiding is geen sprake.
Hierna elf uur schorsing tot he
denmiddag.
3—3
