Er is een Prinses geboren
v'
De Nationale
Feestdag
Het officieele communiqué
De afstamming
van de prinselijke baby
MAANDAG 31 JANUARI 1938
No. 23880
HSL L e worden
H.K.H. Prinses Juliana heeft
heden, den 31 sten Januari 1938,
des voormiddags te 9.47 uur
het leven geschonken aan een
flinke Dochter.
De toestand van Moeder en
Kind is op het oogenblik zeer
bevredigend.
De namen der jonggeborene
zullen niet eerder openbaar
worden gemaakt dan morgen
ochtend bij de officieele aangifte
door Z. K. H. Prins Bernhard.
1
Isle Jaargang
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Symbool van eenheid
en saamhoorigheid.
Het Vorstelijk Ouderpaar.
Dr. J. DE GROOT - Dr. C. L. DE JONGH
EIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 ets. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
•van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
30 ets. porto te betalen, - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden f. 2,35
per week .'.'.V. f.0.18
Franco per post f. 2.35 per 3 maanden 4- portokosten;
(voor binnenland f.0.80 per 3 mnd.)
ijf woorden beheerschen thans
aller denken en doen. Vijf woor
den gaan heden van mond tot
mond, flitsen langs de telegraaf
en klinken door den aether.
Vijf woorden:
Er is een prinses geboren!
De blijde aankondiging, door alles
wat verwant is aan den Hollandschen
stam met zoo intense spanning tege
moet gezien, is gekomen.
Prinses Juliana is móeder geworden
en er gaat een tinteling van innige
blijdschap door ons Volk, dat zich ver
heugt oveT den zegen van het jeugdige
prinsenpaar en juicht en zingt en
jubelt omdat deze gebeurtenis strekken
kan en strekken zaltot heil van
Oranje en Nederland.
Er Is een prinses geboren
Maar wat al spanning angstige, zoowel
sis blijde heeft er geheerscht èn in den
kleinen, dierbaren kring van ons Oranje
huis én in de breede massa rondomme, die
feh één voelt met haar vorsten en in hun
llie! en in hun leed wenscht bij te dragen
|of te deelen!
Zooals in een gezin (welk dan ook) een
[verwachte geboorte maandenlang aller ge-
wachten kan bezig houden, zóó was het ook
op Soestdijk binnen de muren van dat be
koorlijke witte f>aleis, dat zoo nauw ver-
'londen is aan de historie van het Huis van
Oranje. Maar: zoo was het evenzeer in
llieel Holland en zijn koloniën; zoo was
(het in de grootste villa's der rij'ken, en zoo
[was het in de armste stulp, waar wellicht
ontbering heerschte maar nooit vergeten
kerd te gedenken wat er in het prinselijk
""zin gebeuren ging
I Hoe dikwijls zullen als vanzelf de
Bedachten der ouderen daarbij teruggaan
paar den tijd, waarin prinses Juliana ge
boren werd, naar dien tijd, nu 28 jaren
geleden, toen eveneens heel Nederland in
dembeklemmende spanning uitkeek naar
het bericht dat de blijde verwachting zou
Tijn vervuld
De jaren hebben zich sindsdien aaneen-
;erijd. Het kindje van toen, gedragen door
Be warme liefde van een toegenegen Volk,
Voeide op in voorspoed, rustig en tactvol
[eleid door een verstandige Moeder, die de
teten, maar veel en veel meer nog de
plichten van het Koningschap onder haar
foortdurende aandacht bracht en vóór alles
Ttreefde naar eenvoud en kennis.
Hoe herinneren wij, Leidenaars, ons nog
lie drie jaren, waarin de prinses als
Juliana van Nassau in Katwijk woonde en
"llege liep aan onze beroemde Leidsche
ademie
Geen plechtigheden, geen formaliteiten,
[een etiquetteEen studente tusschen
ponderden anderen.
Een zin in ons blad. bij haar afscheid
pan Leiden, illustreerde de situatie zoo
led:
„Zij leefde als een gewoon menschen-
nd haar studietijd als de mooiste tijd van
naar jonge leven.
I Zie: dat was de geest van Oranje.
Eenvoud!
I En in dien geest is ook de levensloop van
®112e Prinses vervolgd. Zal de Nederlander
pan thans ooit vergeten hoe zij haar hart
7?egschonk aan een onbekenden Duitschen
Pnns, hoe zij en haar verloofde (die zoo
stormenderhand het volk voor zich innam)
|™pr de radio hun liefde beleden en hoe zij
ater op zoo treffend eenvoudige wijze voor
van ket geheim harer blijde
[verwachting mededeeling deed?
Foto Ziegler, Den Haag.
k-oestóijk ging de laatste maanden,
1 nog dan tevoren aller denken!
bvtruï waar Koningin Emma, na het
levoi 11 van haar echtgenoot, haar
I. doorbracht in vredige rust;
lacKonj 1 waar onze prinses met haar
li aar jongen prins thans bijna een
■eer,n+«Van.. huwelijksgeluk heeft
■van w ZIJ het dan dat dit aan het eind
van 1, B^hrbeT door de ernstige gevolgen
dreion- .nnsei1 auto-ongeluk overschaduwd
Worden ii waar het vorstenkind zou
hioani!iu 0rerl en het huwelijk een zoo
i-1 vastere basis krijgen zou.
I kerk V Set|eden zijn er gezegd in
gloeide do wat al warme liefde door-
I «r in w ng5spreklcen' wat aI hoop leefde
r het hart van Holland
En nu is de bede verhoord, is de hoop
vervuld, is er vreugde en vrede bij het
Volk van Nederland. Nu daveren de
schoten ter eere van de jonggeborene, nu
wapperen de vlaggen, nu zingen de
carrillons en jubelt het land.
Een vorstenkind is geboren, wereld
vreemd nog en onbewust van de be-
teekenis van zijn komst, welke nieuwe
kracht en nieuwen luister bijzetten
zal aan den alouden Oranjeboom, die
eens te wankelen dreigde, doch vaster
dan ooit thans geworteld staat in den
vaderlandschen bodem.
Blij geruisch Is er rondom het zon
nig huis van Oranje en Nederland, en
het volk draagt zijn vreugde uit. boor
devol van blijdschap en cotmoedigen
dank.
Het hoopt dat dit vorstenkind, met
God's zegen, opgroeien zal tot een flinken
Oranje telg naar den ouden trant. En het
weet dat moederliefde en plichtsbesef bij
de opvoeding de goede leiding geven zullen.
Het rekent er op weer het voorbeeld te
zien van een edele en verheven opvatting
der plichten, die op het Vorstenhuis rusten
en die ten doel hebben te regeeren als een
waar Vorst: rechtvaardigheid te betrach
ten en naar vermogen bij te dragen tot
verhooging van het geestelijk en stoffelijk
welzijn van het Volk. Koningin Wilhelmina
sprak bij haar plechtige inhuldiging te
Amsterdam onder meer de volgende ge
denkwaardige woorden:
„Oranje kan nooit, ja nooit, genoeg doen
voor Nederland.
Dat zal zonder twijfel de richtlijn zijn.
men kan er op rekenen, waarlangs het nu
pas geboren koningskind zal worden opge
voed. Ons Vorstenhuis, het blijft. Goddank,:
het symbool van eenheid en saamhorigheid,
gelijk het was reeds meer dan drie eeuwen
lang.
En heiden weten dat zij elkaar niet mis
sen kunnen.
Overigens
kon er schooner geschenk zijn voor
onze Koningin in het jaar van haar
veertigjarig jubileum dan de zekerheid
van het voortleven harer dynastie
Kon er vaster band gesloten worden
tusschen Oranje en Nederland?
Een nieuwe dageraad gloort nu aan den
horizon. Stralend speelt het zonlicht over
den Oranjeboom, waaraan een nieuwe loot
is uitgebot.
Er is een vorstenkind geboren.
Een kind van ons prinsenpaar.
Het Kind van Holland!
En daarom is er dankbaarheid en warm
meevoelend geluk in ons lage landje aan
de zee
Morgen, op den Nationalen
Feestdag, zal ons Blad vroeger
verschijnen. Met het oog hier
op kunnen wij advertenties
voor ons Blad van morgen tot
uiterlijk 10 u. v.m. aannemen.
Vanaf half twee nam. zullen
onze Bureaux gesloten zijn.
DE DIRECTIE.
Lippe en Nassau, deze twee Duitsche vor
stenhuizen, waaruit prinses Juliana en prins
Bernhard zijn ontsproten, zijn beide ont
staan omstreeks 1100,
Van moederszijde.
Het Huis Nassau stamt af van een vóór
1124 overleden graaf van Laurenburg (aan
de Lahn), wiens beide zonen Ruprecht en
Adolf de burcht Nassau bouwden.
Stichter van de dynastie Nassau, de eer
ste graaf van Nassau, was Walram I (om
streeks 11461198), een zoon van Ruprecht.
Twee kleinzonen van Walram I regeerden
tot 1255 het graafschap Nassau. In dat jaar
verdeelden zij het graafschap: Otto koos
het gebied benoorden de Lahn (Siegen, Her-
born en Dillenburg) en Walram kreeg de
gebieden ten zuiden van dit riviertje (Id-
stein en Weilburg). De Ottonische linie steeg
in den loop der eeuwen aanzienlijk in macht
door verwerving van nieuwe bezittingen, In
de veertiende eeuw verwierf zij het machtige
graafschap van Vianden (leen van den her
tog van Luxemburg) en verschillende zeer
aanzienlijke Nederlandsche heerlijkheden,
toen Engelbert I. graaf van Nassau, Diez en
Vianden (13801442) Johanna van Polanen,
erfdochter van Breda huwde. Toen Reinier
van Nassau-Breda in 1544 kinderloos stierf
liet hij al zijn bezittingen, waaronder het
prinsdom Oranje, bij testament na aan den
oudsten zoon van zijn oom Willem den
Oude, graaf van Nassau. Deze oudste zoon
was eveneens Willem geheeten en geboren
in 1533 op den Dillenburg. Willems levens
taak werd: de zelfstandigheid der Neder
landen op de Spaansche monarchie te be
vechten.
De tak der Oranjes stierf in de manne
lijke linie uit met Willem's achterkleinzoon
in 1702, toen de koning-stadhouder over
leed. De titel „Prins van Oranje" ging in
1702 over op een afstammeling van Jan den
Oude, die de tweede zoon van Willem den
Oude was. Diens zoon, prins Willem IV, werd
de eerste stadhouder van de zeven Veree-
nigde Nederlanden en diens kleinzoon de
eerste koning van Nederland, die in 1814
uit Engeland naar Nederland overstak en
door de aanvaardmg van den koningskroon
het koningschap in Nederland instelde.
De Ottonische tak van het Huis Nassau
stierf in 1890 in de mannelijke lijn uit, toen
koning Willem III overleed. Diens dochter.
H. M. Koningin Wilhelmina, is de laatste
loot van den tak Oranje-Nassau. Door het'
huwelijk van de koningin met hertog Hen
drik van Mecklenburg, uit welk huwelijk
prinses Juliana in 1909 werd geboren, be
hoort prinses Juliana tot het Huis Oranje-
Nassau-Mecklenburg.
De vijf peetmoeders van prinses Juliana.
Juliana Louise Emma Marie Wilhelmina
zijn de namen van de Nederlandsche
kroonprinses.
Haar eerste peetmoeder is Juliana van
Stolberg, de echtgenoote van Willem den
Oude. ook wel Willem de Rijke geheeten,
omdat hij rijk aan kinderen was. Prins Wil
lem I, de strijder voor Neerland's onafhan
kelijkheid en Jan de Oude, beiden hierbo
ven genoemd, waren twee harer zonen.
De naanf Louise dankt H. K. H. aan
Louise de Coligny, de dochter van den vurig
protestantschen admiraal Gaspard de Co
ligny, die in den Bartholomeusnacht gedood
werd. Louise de Coligny was één van de
gemalinnen van Prins Willem I.
Emma en Marie waren de namen van de
beide grootmoeders van prinses Juliana, on-
derscheidelijk van moeders- en vaderszijde
en Wilhelmina heet H. K. H. naar haar
moeder, de tegenwoordige koningin.
Van vaderszijde.
De eerste voorvader van het Huis Lippe
is Edelherr Bernhard I, die omstreeks 1123
geleefd heeft en behoorde tot de kleine
Westfaalsche riddergeslachten, waaruit
langzamerhand dynastiehuizen groeiden.
Na de „Edelherren zur Lippe" verschenen
de Graven zur Lippe in de geschiedenis
(15281652). De grafelijke tak Lippe-Bies-
terfeld dateert van 1762. Van 1897—1918
heeft deze tak regeerende functie gehad en
den troon van Lippe bezet,
Friedrich (17061781) was de eerste uit
het Lippische geslacht, die den naam
Biesterfeld verwierf. De stamvader van de
tegenwoordig nog bestaande vorstelijke li
nie Lippe-Biesterfeld bezat in het vorsten
dom Lippe geen regeeringsmacht. Die macht
berustte bij het Huis Lippe-Detmold.
De regeeringsfunctie kreeg eerst Graaf
Ernst zur Lippe Biesterfeld (18421904) en
wel in 1897. Hij overleed in 1904 en werd
opgevolgd door zijn oudsten zoon. Leopold.
Graaf Ernst was niet dan na hevigen te
genstand van den tak Schaumburg-Lippe
op den troon gekomen. Het geschil tus
schen beide huizen, de zgn. Lippische
troonstrijd. werd beslist door het Reichsge-
richt in 1905. bij welke beslissing de nako
melingen van Graaf Ernst tot de opvolging
in de regeering van het Vorstendom Lippe
gerechtigd werden verklaard. Door deze be
slissing was de grafelijke tak Lippe-Biester
feld tot den vorstelijken rang verheven.
De broer van dezen Leopold was Bern
hard. die een jaar jonger was en in Pruisi-
schen militairen dienst zou treden. Deze
Bernhard huwde in 1909 Armgard Kuni-
gunde Alharda Agnes Oda von Cramm. Uit
hun huwelijk werden twee zonen geboren.
De eerste was graaf Bernhard Leopold von
Biesterfeld, geboren te Jena in 1911 en sinds
1916 prins zur Lippe-Biesterfeld.