BINNENLAND
Nadert de oorlog tusschen
Rusland en Japan?
De toepassing der Zondagswet
LEIDSCH DAGBLAD, Dinsdag 25 Januari 1938
Derde Blad No. 23875
vKom nou-
Instantine
fSsie Jaargang
Begrooting van
Binnenlandsche Zaken
De Prinses wandelt en
maakt een autorit.
Prinses Juliana heeft gistermiddag om
streeks 3 uur een wandeling gemaakt in
den Paleistuin te Soestdijk. Zij verliet,
vergezeld door H. M. de Koningin, het Pa
leis aan de achterzijde. Later reed een hof-
auto het park in om de beide vorstelijke
personen naar het Paleis terug te bren
gen. Voor Zij terugkeerden werd echter
nog een korte rit in de omgeving van
Soest gemaakt.
Werkloosheidsverzekering
en arbeidsbemiddeling.
De directeur van den rijksdienst der
werkloosheidsverzekering en arbeidsbemid
deling deelt mede, dat in de week 3 t/m 8
Januari bij gesubsidieerde vereenigingen
met werkloozenkas waren aangesloten
546.500 personen (waarvan 73.800 landar
beiders)
Voor de 472.700 verzekerden buiten de
landarbeiders was het werkloosheidsper
centage 32.5 (in de vorige verslagweek, 20
t/m 25 December 1937, was dit percentage
29.9).
Voor de 546.500 verzekerden met inbe
grip van de landarbeiders was het werk
loosheidspercentage 35.3 (in de vorige ver
slagweek was het 32.2).
In de eerste verslagweek van Januari
was het werkloosheidspercentage voor alle
verzekerden in de laatste jaren a. v. (tus-
sc'nen haakjes zijn vermeld de percentages
indien de landarbeiders buiten beschou
wing worden gelaten):
1935 35.7 (34.7)
1936 38.0 (36.61
1937 35.7 (32.9)
1938 35.3 (32.5)
Uit de bij den rijksdienst bekende voor-
loopige cijfers kan worden opgemaakt, dat
in 1937 de werkloozenkassen bij een gemid
deld aantal leden van 539.000 in het totaal
aan bijdragen van de leden ontvingen
7.600.000 gld.
Ten laste van het rijk en de gemeenten
ontvingen de kassen in het totaal aan
subsidie 11.7000.000 gld.
Aan haar werklooze leden keerden de
lassen in totaal uit 14.000.000 gld.
De som der reserves der werkloozenkas
sen die op het einde van 1936 6.700.000
bedroeg, steeg tot 12.000.000 gld op het
einde van 1937.
Bij de organen dér openbare arbeidsbe
middeling stonden op 8 Januari in het
totaal 466.598 werkzoekenden ingeschreven,
onder wie 442.525 mannen. Van de werk
zoekenden waren er 448.277 werkloos, on
der wie 429.965 mannen.
Aan het cultureel werk voor wêrkloozen
namen blijkens mededeeling van den di
recteur-generaal van werkverschaffing en
steunverleening einde September en Octo
ber 1937 deel:
Sept. Oct.
a. cursussen 13.010 21.281
b. werkobjecten (gemid.l 1.369 1.467
c. centrale werkplaatsen 2.089 2.521
d. kampen v. jeugd, werkl. 1.717
Februari tot burgemeester der gemeente
Geleen, F. A. L. M. Damen.
Bij K. B. van 21 Januari J.l. is aan H. L.
M. Rubert, op zijn verzoek, met ingang van
6 Februari eervol ontslag verleend als bur
gemeester der gemeente Rijsbergen met
dankbetuiging voor de langdurige dien
sten, door hem als zoodanig bewezen.
Degewone audiëntie van den minis
ter van justitie zal Vrijdag 28 Januari a.s.
niet plaats hebben.
De beide groote sluisdeuren, bestemd
voor de sluis te Wijk bij Duurstede, zijn
gisteren in den loop van den dag in Vrees
wijk aangekomen. De tocht van Utrecht
door den nieuwen zijtak van het kanaal
naar de nieuwe sluizen heeft geen moeilijk
heden opgeleverd.
UIT NED. OOST-INDIË
Bandjir eischt slachtoffers.
Een man, twee vrouwen en een kind
in Zuid-Malang verdronken.
MALANG, 24 Jan. (Aneta). Zaterdag
nacht. veegde een bandjir van de desa
Toembakredjo in Zuid-Malang eenige hui
zen weg en iniundeerde een belangrijke
oppervlakte mais-aanplant. Een man. twee
mouwen en een kind zijn verdronken.
De salarisvoorstellen.
De regeering kan geen aanleiding
vinden tot verhooging van het
voorgestelde salarispeil.
BATAVIA. 24 Januari. (Aneta). In de
memorie van antwoord inzake de salaris-
voorstellen spreekt de regeering uitdrukke
lijk de bewering tegen, als zou zij een
saJarispolitiek volgen, welke te nauw ver
band legt met de landsinkomsten. Voor de
vaststelling van loonminima wordt de
noodzaak niet aanwezig geacht. De vooruit
gang voor de vier groepen ambtenaren
welke in dienst ziin. n.l. lagere, lagere-
middelbare. zuiver-middelbare en hoogere,
bedraagt op het nominaal-salaris 10.39.
5.02 6 4 en 5.97 procent. De regeering weer
spreekt ook dat zil de beteekenis van mid
delbare krachten zou miskennen en zegt
dat het accent dat thans gelegd is op de
practische geschiktheid en de karakter
eigenschappen. zonder meer gegrond is op
de ervaring tijdens de jongste crisis.
De mogelijkheid van een herziening van
pensioenen is in overweging, doch han
gende de uitvoering en nauwkeurige bere
keningen van de financieele consequenties
daarvan kan de regeering nog geenerlei
positieve mededeeling doen.
De regeering bestrijdt de meeninjg. dat
een direct resultaat voor de in dienst
zijnde ambtenaren, hoofdzaak moet zijn,
wiil dit zou leiden tot regelingen op het
verleden gebaseerd, waarbij de toekomst-
belangen zouden veronachtzaamd worden.
In verband met den technisohen opzet wordt
opgemerkt, dat van opvoering van het
aantal keuze-betrekkingen niet kan worden
gesproken.
Barrières acht de regeering ais onderdeel
van het selectie-systeem noodzakelijk. De'
waardeerine der betrekkingen had plaats
na Intensieve behandeling, waarbij het
advies werd ingewonnen van de commissie
voor georganiseerd overleg van den raad
van departementshoofden en van den Raad
van Ned. Indië.
Dat ook de sociale consequenties van het
vraagstuk de noodige aandacht hadden.
Wijkt uit de overgangsbepaling.
De regeering verdedigt zeer uitvoe
rig het voorgestelde salarispeil en kan
geen aanleiding vinden tot verhooging
daarvan, noch integraal, noch gediffe
rentieerd. Voor de van-kracht-wording
tot 1 October 1937 bestaat evenmin
aanleiding, mede in verband met de
daaraan verbonden kosten, welke drie
miliioen gulden zouden bedragen. Er zal
gestreefd worden naar zeer spoedige
herziening van de loonschalen van
maandlooners en vaste werklieden.
Een eindbezoldiging van f. 900 voor ma
joors acht de regeering redelijk en juist.
Het salaris van luitenant-kolonels is nader
in studie genomen, mede in verband met
de opmerkingen, gemaakt in het afdiee-
lingsversiag.
De regelingen voor niet-Europeesche en
mindere militairen ondergingen reeds ver
beteringen.
KOLONISATIE VAN INLANDERS.
BATAVIA. 25 Januari. (Aneta/A.N.P.)
Tusschen 15 Februari en eind Maart zul
len 17.000 zielen, vereenigd in 5000 gezin
nen, van Java naar de Lampongs vertrek
ken. ten einde daar kolonisatie-arbeid te
verrichten.
Inmiddels wordt de propaganda voor de
kolonisatie voortgezet.
Om wat migraine, zoo'n beetje schele
hoofdpijn de afspraak niet nakomen?
v' 1 of twee tabletten Instantine en de
pijn is verdwenen
.Dus onthoudt
stilt en voorkomt pijnen!
5088
(Ingez. Med.)
1.873
Actie der metaalbewerkers.
De Nederlandsche metaalbewerkersbon
den te Rotterdam en Amsterdam hebben
in druk bezochte bijeenkomsten den eisch
gesteld van 10 pCt. loonsverhooging. een
week vacantie 'en betaling van ploegdien-
sten. De hoofdbesturen zijn per resolutie
gemachtigd deze elschen als ultimatum te
stellen.
ARBEID DOOR VREEMDELINGEN.
De regeeringspersdienst deelt mede:
De wet van den 22sten April 1937 tot
regeling van het zelfstandig uitoefenen
van beroepen en bedrijven door vreemde
lingen opent, gelijk bekend, de mogelijkheid
om te bepalen, dat vreemdelingen nader
aan te wijzen beroepen en bedrijven niet
zelfstandig mogen uitoefenen, zonder dat
zij daartoe schriftelijk vergunning hebben
gekregen.
Na onderzoek der verhoudingen in het
terrazzobedrijf is gebleken, dat er aanlei
ding bestaat dit bedrijf onder de werking
der wet van 22 April 1937 te brengen.
De minister van economische zaken be
sloot derhalve de totstandkoming van een
Kon. Besluit te bevorderen, waarbij voor
de zelfstandige uitoefening door vreemde
lingen van het terrazzobedrijf een vergun
ning verplicht wordt gesteld. Onder ter
razzobedrijf wordt verstaan het bedrijf, be.
staande in het vervaardigen van kunst-
graniet. terrazzo, kunstzandsteen en ander
soortgelijke, door menging van steenslag
'grof en gemalen) al dan niet uitsluitend
met cement, verkregen producten.
Het Kon. Besluit zal dezer dagen in de
Staatscourant worden openbaar gemaakt.
Voor verdere bijzonderheden kan naar dit
besluit en de in aansluiting daaraan ver
schijnende mededeelingen worden verwe
zen.
Benoeming van S.D.A.P.'ers
tot burgemeester.
ZUTFEN EN NIET ZUTPHEN.
De minister van onderwijs heeft een cir
culaire verspreid over de juiste schrijf
wijze van aardrijkskundige namen. Voor
deze stad zal nu Zutfen geschreven moe
ten worden.
VERSPREIDE BERICHTEN.
Bij Kon. Besluit van 21 Januari is be
noemd tot notaris binnen het arrondisse
ment 's-Gravenhage, ter standplaats Den
Haag. J. c. H. Zondag, candidaat-notaris te
Den Haag (vacature-H. M. J. Janssen).
Bij K. B. van 21 Januari zijn opnieuw
benoemd:
met ingang van 1 Februari tot burge
meester der gemeenten Ammerstol en
Bergambacht, J. Kooiman; met ingang van
8 Februari tot burgemeester der gemeente
Oud-Beijerland, A. C. de Vries Broekman;
met ingang van 5 Februari tot burgemees
ter der gemeente Vlaardingen-Ambacht,
J. Luyerink, secretaris dier gemeente; met
ingang van 25 Februari, tot burgemeester
«er gemeente Oosterande A. C. van der
"eve; met ingang van 11 Februari tot
Wiin?,!?leester der gemeenten Montfoort en
meenio Kemme, secretaris der ge
meente Willeskop; met ingang van 16
Ontleend is aan de memorie van ant
woord aan de Eerste Kaïner op het vooï-
loopig verslag over de begrooting van btn-
nentandSehe zaken 1938.
Zondagswet.
Een blik rondom ons in het land ontmoet
wat dë handhaving van de Zondagswet
betreft, een bonte verscheidenheid van
toeoassirag.
Met het opruimen dezer wet alleen is
men er niet.
Naast het inzicht, dat door bevordering
van de Zondagsrust omstandigheden kun
nen worden geschapen, waardoor de hei
liging van den Zondag zal worden bevor
derd is e<r een uitermate levendig en wijd
vertakt verlangen naar verzekering van
Zondagsrust ais algemeen sociale maatregel.
Wat staat nu den wetgever te doen?
Heeft hij reeds thans voldoende aanwijzin
gen. om een phase van ontwikkeling der
ideeën op dit gebied te besluiten met. een
poging tot registratie daarvan?
De geschiedenis zal hem niet hoopvol
stemmen en het tegenwoordige biedt hem
een aanblik, die verre van eenvoudig is.
of ook maar geschikt om een eenigszins
synthetisch element te ontdekken. Maar
tevens ziet hii niet voor zich, wat velen
meenen te mogen verkondigen, een doode
stof. een verstarring, integendeel, er valt
actie en reactie waar te nemen, beweging,
groei en het gaat er nu maar om deze niet
alleen nauwkeurig gade te slaan om, al
lengs datgene te zien worden, wat te
eenigertijd een deugdelijke basis kan vor
men voor een regeling, die op haar gebied
vrede brengt, maar ook. tijdens dezen groei
uitwassen, die hier of daar ontstaan, af te
snijden, eenige leiding te geven en het be
sef bij te brengen, dat de overheid niet
berusten kan in een ontwikkeling, die zich
niet verdraagt eenerzijds met hetgeen
sociale eiseh is. anderzijds met hetgeen als
diepste overtuiging in de harten van ons
volk leeft.
Den leden, in het voorloopig verslag
aan het woord, zal het duidelijk zijn,
dat de regeering geen strikte en uni
forme toepassing van de wet zou willen
bevorderen in den zin, zooals zij dat
vreesden. Ook aan de wenschen van
fanatieke volksgroepen zal de regeering
het oor niet Icencn, reeds hierom niet,
omdat het bewust extréme in een tecre
materie als deze, niet op zijn plaats is
en nimmer een oplossing kan brengen.
Pensioenwet.
De aanbieding van het toegezegde -wets
ontwerp tot wijziging der pensioenwet voor
zooveel betreft de weduwen- en weezen-
pensdoenen van ambtenaren, wier trakte
ment hooger is dan f. 3000 zal zooveel mo
gelijk worden bespoedigd.
Publieke eerbaarheid.
Voorshands kan naast de algemeene
strafwet op dit punt, het best de plaatse
lijke overheid in hare voorschriften vast
leggen de grens van wat als oir baar voor
het openbare leven kan gelden.
Dat de centi-ale overheid zich daarbij
onthoudt op het gebied van wetgeving wil
niet zeggen, dat zij daarbij geheel stil zit.
Integendeel, de minister zijn ambts
voorganger heeft datook gedaan onder
houdt een voortdurende aanraking met zijin
ambtgenoot van justitie te dezer zake en
geeft de plaatselijke besturen, waar' dat
noodig blijkt, aansporingen en wenken, om
verordeningen uit te vaardigen, of daad
werkelijk op te treden, indien de toestan
den ter plaatse zich in ongewenschte rich
ting dreigen te ontwikkelen.
Verhouding rijk en gemeenten.
De minister heeft de positie van finan
cieele afhankelijkheid bezien geheöl los van
de beoordeeling ivan het gemeentelijk be
leid en ook los van gedachten aan meer of
mindere schuld aan die zijde.
In de memorie wordt als bijlage een lijst
overhandigd van de gemeenten, die over
het ja-ar 1937 in aanmerking komen voor
steun uit 's rijks kas.
Indien ook de bijzondere bijdragen uit
het werkloosheidssubsi diefonds ten volle a
fonds perdu zouden worden beschikbaar
gesteld, zou daarmede nog een bedrag van
f. 8.550.000 zijn gemoeid, dat. bij handha
ving van een sluitende fondsbegrooting uit
de rijksmiddelen zou moeten worden geput,
die dit echter niet toelaten.
Op de korte vraag, hoe de regeering
voornemens is, de gemeentelijke auto
nomie te herstellen, worde dit korte
antwoord gegeven: Niemand kan de
autonomie der gemeenten hersteilen,
die kan alleen zichzelf herstellen. De
regeering heeft van den aanvang 'er
voor gezorgd, dat de mogelijkheden tot
dat herstel ook in crisistijd open
bleven.
Benoeming burgemeesters.
De leden, die opmerkten, dat de Sociaal
Democratische Arbeiders Partij nog steeds
in een uitzonderingspositie verkeert ten
aanzien va(n de burgemeestersbenoemingen
en er daarbij op wijzen, dat. bij een aantal
van 110 gemeenten, waar de grootste
fractie in den raad door de S.D.A.P. leden
wordt gevormd, slechts 3 leden dier partij
het burgemeestersambt bekleeden, wijst de
minister op het volgende:
De minister aarzelt niet te erkennen, dat
de S.DA.P. te dezen in een uitzonderings
positie verkeert en wel in deze uitzonde
ringspositie. dat de evolutie, welke die
partij in den laatsben tijd heeft doorge
maakt en die van beteekenis schijnt bij
de beoordeeling van de geschiktheid harer
leden voor het burgemeestersambt nog
zoo jong is, dat het niet aangaat, reeds
thans te eisohen, dat een zekere gelijk
schakeling ten opzichte van andere politieke
groepen zou moeten worden in acht ge
nomen.
Maar tevens moet hij met kracht
ontkennen, dat de vraag, van welke
politieke richting een burgemeester in
een bepaalde gemeente moet zijn,
steeds feilloos kan worden beantwoord
door de uitkomst van een rekensom,
waarvan de gegevens zijn de fractie-
eüfers in den raad.
Gaarne erkent de minister het groote
belang van deskundigheid van burgemees
ters. ook in kleine -gemeenten. Zijn streven
is er ook op gericht, in zijne benoemings
voordrachten dezen eisch tot zijn recht te
laten komen.
Onze Russische correspondent zegt als
zijn stellige overtuiging: „De wapens
zullen spoedig spreken, nu de Russi
sche diplomaten uit het buitenland
teruggeroepen worden of zijn. Na een
8 uur durenden krijgsraad in het
Kremlin, zou besloten zijn tot een
proefmobilisatie van het leger in bet
Verre Oosten!"
Reeds verschillende dagen vóór de ope
ning van het Russische parlement op 12
Januari, leverden de straten van Moskou
een exotischen aanblik op, omdat de afge
vaardigden uit de verschillende streken van
het groote Russische rijk zich daar toen al
vertoonden. Velen hunner waren verplicht
geweest de reis naar Moskou per honden
slede of per kameel aan te vangen, voor zij
een plaats bereikten, waar een spoorweg
station was. Daar pas konden zij dan de
reis. in een speciaal beschikbaar gestelden
slaapwagen, op een meer comfortabele wijze
voortzetten. De grootste afstand werd afge
legd door den volksvertegenwoordiger uit
Tschuchotsk (Oost-Siberië). die reeds op
13 December van het vorige jaar, onmiddel
lijk na de verkiezingen op reis ging, daar hij
pas in Irkoetsk den trein kon pakken. De
meeste afgevaardigden verschenen in hun
nationale kleederdracht en hoewel men in
Moskou altijd vreemd uitgedoste menschen
ziet. alle verwachtingen werden ditmaal
verre overtroffen: men kreeg een zuiver
uiterlijk beeld van de 180 volkeren, welke
tot het Rusische rijk behooren.
Volgens de geruchten zouden niet minder
dan 40.000 politie-agenten dienst doen om
relletjes, die men, naar aanleiding van de
opening van het parlement verwachtte, in
de kiem te smoren. Deze veiligheidsmaat
regel was echter overbodig. Alles verliep
stipt volgens het vastgestelde programma
en.... rustig. Op 12 Januari, om 4 uur na
middag, verzamelden alle afgevaardigden
zich in de groote troonzaal van het Kremlin,
die geheel vernieuwd en ingericht is voor de
parlementszittingen. Op de regeeringsban-
ken zaten Stalin, Woroshilow, Kaganowitsch
Dimitrow en anderen. Tot voorzitter van
den Hoogsten Raad werd het lid van
he t Communistische Politieke Bureau,
Andrejew en tot vice-voorzltters werden de
partij loozen professor Lysenko en Segis
Pajew gekozen. Vervolgens koos men een
commissie, belast met het onderzoek van de
volmachten.
Na een pauze had. op dezelfde zakelijke
wijze, de eerste zitting van den Nationali
teitenraad plaats, 's Avonds werd in de
opera Glinka's onsterfelijk werk „Het leven
voor den Czaar", dat genoemd is naar den
boer „Iwan Susanin", die zichzelf opofferde
om het staatshoofd te redden opgevoerd.
Voor de afgevaardigden, die niet muzikaal
waren, had men carnavalsfeesten op het
ijs georganiseerd.
De grootste sensatie beleefde men
echter op Zaterdag 15 Januari. De voor
zitter van den Raad van Volkscommis
sarissen, Molotow, hield in het parle
ment een rede over den dreigenden
oorlog met Japan. „Nog nimmer is de
toestand zoo onheilspellend geweest als
nu", aldus sprak hij. „Japan's opmarsch
in het Verre Oosten heeft tot gevolg,
dat Rusland, op het eerste alarm, ge
reed moet zijn. Daarom stel ik het par
lement voor. dat het. door een wijziging
van de grondwet, de regeering het reeht
verleent, bij dringend gevaar direct te
mobiliseeren, zonder eerst het parle
ment bijeen te roepen. Verder wordt van
U gevraagd de regeering de volmacht
te verleenen, het budget voor het roode
leger te verdubbelen, zonder daarvoor
eerst toestemming aan het parlement
te vragen. Omdat de uitbreiding van
de luchtmacht en de marine neerkomt
op verdubbeling van het budget, is het
noodzakelijk, dat deze volmacht zonder
uitstel verleend wordt". Onder storm-
achtigen bijval werden Molotow's voor
stellen aangenomen....
Op dezen dag wend tevens, na de gewich
tige zitting van het parlement, een krijgs
raad, onder voorzitterschap van Stalin, in
het Kremlin gehouden, waaraan alle maar
schalken, die bevelhebber zijn, deelnamen.
Maarschalk Blücher, opperbevelhebber van
het leger in het Verre Oosten wijdde uitvoe
rig uit over de huidige situatie aldaar. Men
luisterde met groote aandacht naar hem. Er
zou zelfs besloten zijn een proefmobilisatie
in het Verre Oosten te organiseeren. Voorts
zullen Stalin en Woroshilow zich binnenkort
naar het Verre Oosten begeven. De krijgs
raad duurde volle acht uur. Den Zondag
daarna stapte maarschalk Blücher al weer
in een vliegtuig, om langs den kortsten weg
het tooneel van de zich waarschijnlijk spoe
dig afspelende oorlogsgebeurtenissen te
bereiken.
Het directe gevolg van den krijgsraad is
geweest het zenden van twee pantserkrui
sers, 6 torpedobooten en 18 onderzeebooten
van de Zwarte Zee naar Wladiwostok.
Voorts zijn HO tanks naar deze plaats ge
dirigeerd, terwijl de luchtvloot er met 600
vliegtuigen uitgebreid is.
In den Krijgsraad werd ook een vloot-
bouwprogramma aangenomen, dat 3 vlieg
tuigmoederschepen, 7 pantserkruisers en
een groot aantal mijnvegers en duikbooten
omvat en dat in den kortst mogelijken tijd
uitgevoerd zal worden. Een gedeelte van de
nieuwe schepen zal in Rusland zelf, 'een ge
deelte in Engeland en een gedeelte in
Amerika op stapel gezet worden.
Het nieuwste wapen in den aanstaan
den oorlog ter zee zal echter een kleine,
1215 ton groote torpedoboot, met een
snelheid van 60 knoopen, zijn. Opdat
zij den vijand onbemerkt kunnen nade
ren, heeft men de motoren van geluid
dempers voorzien. Deze torpedoboot
vaart den vijand met halve snelheid
tegemoet en pas op het allerlaatste
oogenblik wordt „Volle kracht vooruit"
gecommandeerd. Als de b*ot dan pijl
snel het water doorklieft, worden tege
lijkertijd de torpedo's afgeschoten.
De equipage bestaat uit 5 tot 8. speciaal
opgeleide mannen. Voor de opleiding van
officieren en matrozen van deze snelvaren
de torpedobooten is aan de marineschool
te Leningrad een aparte afdeeling opge
richt en zeer binnenkort zal in Wladiwo-
stock een speciale opleidingsschool geopend
worden. De torpedo's, door deze booten ge
lanceerd, zijn met 380 k.g. explosieve stof
fen geladen, ontwikkelen een snelheid van
50 knoopen en de trefkans is zeker over
een afstand van maximaal 18 k.m. Wegens
de geringe tonnage en de enorm groote
beweeglijkheid, zijn deze toipedobooten zeer
moeilijk onder schot te krijgen. De krijgs
raad heeft dan ook besloten 400 van deze
torpedobooten te bestellen.
Het ingrijpen van Rusland in den oorlog
in het Verre Oosten zou voorbereid zijn in
overleg met China. Op 10 December 1937 is
een militair verdrag tusschen Rusland en
China gesloten. Begin Januari van dit jaar
kwamen 3 vliegtuigen te Moskou aan. waar
uit een Chineesche commissie steeg, welke
een order, tot een bedrag van twee miliioen
pond sterling, aan wapens in Rusland
plaatste. Deze bestelling omvatte gevechts
vliegtuigen en bommenwerpers, zware artil
lerie, geweren en 100.000 moderne gasmas
kers.
Reeds lang was er sprake van dat
Rusland, in het voorjaar van 1938, tus-
schenbeide zou komen in den Chineesch
-Japanschen oorlog. Dit tijdstip nadert
nu met rassche schreden en op het
moment, dat- Japan op een spoedig
einde hoopt, kan het zich tegenover een
nieuwen vijand geplaatst zien, waardoor
het gedwongen wordt, ai zijn strijd
krachten te hergroepeeren. Dan zou de
oorlog in een nieuw stadium treden.
De maatregelen tegen de Russische diplo
maten in het buitenland moeten blijkbaar
in samenhang met deze oorlogsvoorberei
dingen gezien worden.
Stalin wilde de. door vele regeeringen ge
maakte, fout vermijden, dat een diploma
tieke post op de een of andere wijze de
operaties van leger en vloot zou verstoren.
Dat 14 gezanten en 8 Russische militaire
attaché's in de beruchte Lubjanka-gevan-
genis te Moskou zuchten, moet beschouwd
worden als een voorzorgsmaatregel, om
zelfstandige stappen van diplomatieke ver
tegenwoordigers, die zich op hun buiten-
landsche posten zeer op hun gemak voel
den. te verhinderen. Zulk een. in verband
met den aanstaanden oorlog, noodzakelijke
voorzorgsmaatregel is ook het afschaffen
van de buitenlandsche consulaten. De lei
ders van de consulaten-generaal en consu
laten van Groot-Brittannië, Zweden, Noor
wegen, Denemarken. Letland en Estland in
Leningrad, hebben een wenk gekregen bin
nen twee maanden hun bureaux te sluiten
en met het personeel af te reizen. Afghanis
tan moet alle drie en Iran alle 8 consulaten
in Rusland opheffen. Daartegenover belooft
Rusland 10 van de 11 consulaten in Iran te
sluiten. Van de 5 Turksche consulaten mag
er slechts één in Rusland geopend blijven.
Rusland zal zich dan ook vergenoegen met
één consulaat in Istanboei. Tsjecho-Slowa-
kije zal zijn. pas l1/; jaar geleden in Kijew
geopend, consulaat, het eenige dat dit land
in Rusland had. eveneens zien verdwijnen.
Van de rond 1000 ambtenaren van het
volkscommissariaat voor buitenlandsche
zaken zijn er in Moskou nauwelijks 200
overgebleven. De diplomatie heeft haar
plicht vervuld, nu ben ik ervan overtuigd,
dat spoedig de wapens een vurige taal zul
len spreken
Prof. K. TIANDER.
(Nadruk verboden).
Overtuigt u zich zelf maar. Ik heb
hokus pokus niets aan te geven,
