i
DE WEDSTRIJD IN VLOOTBOUW
De regeering Chautemps voor
het Parlement
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 22 Januari 1938
Derde Blad No. 23873
a BlIITENL. WEEKOVERZICHT
73ste Jaargang
WIE ZAL DEN LANGSTEN ADEM HEBBEN
FINANCIEN
Een zeldzame meerderheid in de Kamer
van 501-1 stem
NOG STEEDS OP DRIFT.
De Fransche crisis Is opgelost, doch de
wijze waarop daarbij is gehandeld, geeft
weinig hoop op een algemeene erkenning
der politieke partijen, dat het landsbelang
nummer één is en moet blijven! Tot op
het laatste toe hebben de belangen der
partijen grootendeels gedomineerd
Maar, zooals gezegd, de oplossing ls er
cn deze wordt bulten Frankrijk over het
algemeen toegejuicht en misschien ook
wel door het grootste deel van het Fran
sche publiek, hoewel daarvan naar buiten
niet te veel blijkt. De reden van die bui-
tenlandsche ingenomenheid is, dat men
voelt, dat het Volksfront, hoewel in naam
nog overeind, feitelijk zijn basis heeft ver
loren en ten doode is opgeschreven, waar
door vrijwel uitgesloten lijkt, dat het zoo
gevaarlijke communisme in Frankrijk een
verderen voedingsbodem zal vinden.
Want hoe men het wendt of keert, het
nieuwe kabinet-Chautemps in totaal
het vierde is een overgang naar het
loslaten van de communisten ais regee-
ringspartij! Chautemps heeft het tafella
ken met deze drijvers doorgesneden, ook
al zal hij wel zoo verstandig zijn om dit
niet met zooveel woorden te zeggen, want
dat zoiu hem waarschijnlijk den steun der
sociatlisten kosten, waarop hij rekent.
Chautemps heeft toch een kabinet ge
vormd dat vrijwel alleen uit radicaal-
socialisten bestaat.. Het is in wezen dus
homogeen, in tegenstelling met zijn vorig
meer gevarieerd ministerie, doch afhan
kelijk van socialisten- of Centrum-par
tijen. Daarmede is tegelijkertijd ook de
zwakte van dit kabinet in vollen omvang
bloot gelegd. Een eigen vast omlijnde
meerderheid heeft deze regeering immers
niet. Maar rechts en links zullen wel eerst
niet haar coquetteeren
Ongetwijfeld zal het kabinet zich pre
senteeren als een voortzetting van het
Volksfront, doch het program daarvan
slechts handhaven, voor zoover dat moge
lijk zal blijken te zijn. Voorloopig zal het
echter op den steun der socialisten in
eerste instantie nog kunnen rekenen, waar
men ongetwijfeld alles zal doen om den
schijn van het Volksfront nog overeind te
houden. Tot de communisten in felle op
positie zullen gaan en de socialisten zullen
dwingen kleur te bekennen, hetgeen be-
teekent: ziclh buigen voor hun wil! Dan
zal dit kabinet-Chautemps vallen, doch
zullen tevens de radicaal-socialisten be
vrijd zijn uit een Volksfront-combinatie
onder de zweep der communisten en zal
de weg open liggen voor een regeering der
radicalen in samenwerking met de cen
trum-partijen.
Zonder schokken zal een en ander zich
niet afwikkelen, gelet op de dreigende
houding der vakvereenigingen onder drij
ven der C. G. T., waarin de communisten
imaar al te zeer gebruik hebben kunnen
maken van het cellen-bouwen, hun ge
liefde ondermijningstactiek, doch bij
krachtig vasthouden zal de maoht der
communisten wellicht zoo het best gebro
ken kunnen worden!
Een en ander is de reden, waarom het
buitenland. sovjet-Rusland dan uitgezon
derd. welwillend staat tegenover dit kabi
net-Chautemps. trots zijn zwakte. Zelfs in
Duitschland lijkt plotseling in de pers een
beter begrijpen van Frankrijk zich baan
te breken, zulks in aansluiting aan een
naarstig streven der jeugd- en oud-strij
ders-organisaties om tot betere verhoudin
gen te komen, een streven, dat niet geheel
van succes ontbloot blijft.
In de houding van Duitschland schijnt
overigens toch groote verandering te zijn
ingetreden. Het voelt langzamerhand, dat
het anti-komintern-pact met Japan door
dit laatstgenoemde land is uitgebuit tot
een aanval op China, waartoe het geens
zins de bedoeling had. Meer en meer komt
Duitschland tot de oude erkenning van het
„gele gevaar" terug en te meer, waar
Duitschland in zijn handel op Ohina, die
van gToote beteekenis is, aan den lijve de
gevolgen van de Japansche expansie-zucht
gaat gevoelen. Het is nog niet mogelijk te
■■oorspellen, waartoe dit zal leiden, doch
de symptomen van verandering in wijze
van beoordeeling zijn aanwezig.
Japan zelf durft den knoop In China
ook nog niet definitief doorhakken; wel
iswaar heet de breuk met Tsjang Kai Sjek
momenteel volledig, doch al zijn de gezan
ten teruggeroepen, de voeling is niet vol
komen veroroken en wanneer de Chinee-
sche generalissimus de Japansöhe eischen
alsnog zou willen aanvaarden, Japan zou
het gaarne accepteerenMaar de maar
schalk schijnt daaraan nog lang niet te
denken en reorganiseert zijn troepen
krachtog om verder het hoofd te bieden
aan den indringer, wiens verbindingslijnen
hoe langer hoe langer worden en dus
kwetsbaarder in een guerilla-krijg, waar
door diens troepen steeds meer worden
gebonden en vastgehouden. Vanuit sovjet-
Rusland en via Hongkong stroomt het ma
teriaal China nog steeds toe en zullen de
Japanners het aandurven om die stroom
ai te dammen? Het zou tot geweldige com
plicaties aanleiding geven, dat is tevoren
te voorspellen, waarvoor ook Amerika zeer
gevoelig zou zijn
Ook durft Japan nog niet over te gaan
lot een erkenning van de z.g. regeering
van Peking. Het voelt blijkbaar, dat die
regeering toch te zwak is om namens
China te kunnen optreden; doch zal er
gens anders een meer gezaghebbende op
treden, waarop wel valt te bouwen? Trots
al het succes te velde, verkeert Japan m
weinig benijdenswaardige positie; slechts
een ineenstorting van het Chineesche cen
trale bewind zou de uitweg zijn! Hoe sterk
deze nog staat, het is van hieruit moeilijk
te beoordeelen, doch dat een ineenstorting
voor de deur staat, is toch nog weinig
waarschijnlijk
Evenmin als een der beide strijdende
partijen in Spanje reeds teekenen van
vernietiging geeft. Zij houden elkaar weer
eens in volkomen evenwicht, zooals ten
duidelijkste blijkt uit den bloedigen strijd
bij Teruel.
Niet eindigen mogen we zonder no„
even te hebben gememoreerd het bezoek
aan Berlijn van den Poolschen minister
Beck en van den Zuid-Slavischen premier
Stojadinowitsj waaromtrent weinig Posï"
tiefs valt te vermelden. Het resultaat is
uog in nevelen gehuld, doch schijnt in
hoofdzaak op economisch terrein te moe
ten worden gezocht. Waar economie en
Politiek echter tegenwoordig zulke nauw
verwante polen zijn geworden, is bet te
begrijpen, dat zekere onrust nauwelijks
Xerboigcn tot uiting komt in de landen
der Kleine Entente en in het Westen!
AFLOSSING DER 4«/, OBLIGATIELEENÏNG
KONINKLIJKE.
In de gisteren gehouden bestuursvergadering
der Koninklijke Nederlandsche Petroleummaat-
schappij is besloten de 4o/0 obligatleleenlng van
deze maatschappij, groot 72 millioen gulden, per
1 Mei a.s. geheel af te lossen.
Amerikaansche
bierbrouwers
gaan gezamenlijk
adverteeren.
Onüamigs heeft de organisatie van
Amerikaansche bierbrouwers besloten
collectief reclame te maken.
Met het oog op het uitmuntende
resultaat van hun collega's in Enge
land, die reeds jaren collectief adver
teeren, mag dit stellig een goed be
sluit heeten. 4872
Engeland heeft zeer belangrijke bespre
kingen gevoerd met de Valera, het hoofd
van den Ierschen Vrijstaat, thans Eire
geheeten. De vooruitzichten op toenadering
tusschen beide rivalen zou er niet zoo
slecht voorstaan, ware het niet, dat Eire
hardnekkig vasthoudt aan den eisch van
herstel van een geheel Ierland. Maar Ul-
stor wil niet opgaan in het Ierland van
de Valera en of Engeland het daartoe zou
durven dwingen, betwijfelen we. Dit punt
zou wel eens de onoverkomelijke hinder
paal kunnen vormen voor een overeen
komst. waarnaar beide partijen overigens
smachten!
Gisteren heeft het kabinet Chautemps
zich dan aan het Parlement voorgesteld.
In zijn verklaring in de Kamer in
den Senaat las Daladier deze voor zeide
Chautemps o. a.:
De regeering, die zich aan u voorstelt is
samengesteld om een einde te maken aan
een politieke crisis die door haar langen
duur en verwardheid tot ernstig nadenken
stemt.
Wil men die crisis redelijk beoor
deelen, dan mag men niet de ernstige
financieele moeilijkheden waaruit zij
is voortgekomen, uit het oog verliezen.
De crisis is niet geboren uit een ver
schil van meening tusschen de leden
van het vorige kabinet over de sociale
politiek, die hen tot elkaar gebracht
had, maar uit de moeilijkheid, die
zich voordeed bij het zoeken van een
compromis tusschen de gewettigde
verlangens van het volk en de gebie
dende eischen van het nationale
belang.
Het volksfront heeft dubbele betee
kenis gehad van den vasten wil tot ver
dediging" der republiek, en van een vurig
verlangen naar sociale gerechtigheid. De
misdaden, die onlangs ontdekt zijn, be
wijzen, dat de geest van den haat nog niet
ontwapend is. De regeering is vastbesloten
alle schuldigen te ontmaskeren en de
sancties der wet zonder zwakheid op hen
toe te passen. Tegen alle wanorde, tegen
alle kwaadwilligen, tegen het bedrijven van
zekere, verdachte handelingen moet een
krachtige toepassing der republikeinsche
wet de openbare rust en de onafhandelijk-
heid en veiligheid van het vaderland waar
borgen.
De arbeidende klasse moet de zekerheid
worden gegeven, aal geen enkele aanslag
zal worden gepleegd op de sociale voor
deden, die zij wettig verworven heeft.
In dezen geest zal de regeering Dins
dag a.s. een zeer belangrijk ontwerp
over de verhouding tusschen werkge
vers en werknemers indienen, waarin
tegelijkertijd het respect voor het wet
tig gezag van den leider der onderne
ming en het recht van den arbeider op
zekerheid en waardigheid zullen wor
den verzekerd.
Dit ontwerp zal het mogelijk maken, dat
de onvermijdelijke arbeidsconflicten recht
vaardig worden geregeld en dat een sta
king, als die zich ondanks onzen arbeid zal
voordoen, vreedzaam verloopt.
Nieuwe wetsontwerpen.
De regeering zal zeer binnenkort
een reeds voorbereid wetsontwerp
afhandelen, dat doeltreffende hulp
4S75
(Ingez. Med.)"
moet bieden aan bejaarde arbeiders.
Tal van hervormingen, die reeds
dikwijls werden ter sprake gebracht
en die. met name de pers, het poli
tieke regiem, in Algerië, den buiten-
Janders, onderwijshervormingen be
treffen. of die beoogen aan onze
boeren de bescherming te verleenen.
Een soliede financieele toerusting is een
waarborg, zoowel voor de onafhankelijk
heid van het regime, als voor de veiligheid
des lands.
Wij moeten dus met steun van het par
lement waken voor de handhaving van het
evenwicht op de begrooting en de verdedi
ging van de nationale munt binnen het
kader der monetaire vrijheid en de drie
partijen-overeenkomsten, die ons op zoo
gelukkige wijze verbinden met de groote
Angel-Saksische Democraten.
Een der voornaamste taken der
regeering zal dan ook zijn een com
missie van onderzoek naar de produc
tie in te stellen, teneinde het tempo
dezer productie te versnellen en den
weerstand te accentueeren tegen de
verhoogde kosten van levensonder
houd, de smartelijke toeneming der
werkloosheid te beperken en het ver
ontrustend deficit op de handelsbalans
te verminderen.
De buitenlandsche politiek berust op den
trouw van Frankrijk aan den Volkenbond,
welke, ondanks maar al te zekere hinder
palen. de beste waarborg voor den wereld
vrede blijft.
Krachtige verdediging.
In afwachting van een einde aan den be-
wapeningswelloop, welke de volken tot
den afgrond en tot den oorlog brengt is
de eerste waarborg van onze veiligheid
gelegen in een krachtig verzekerde natio
nale verdediging. Een stelselmatige orga
nisatie der noodzakelijke betrekkingen
tusschen de drie departementen van oor
log. marine en luchtvaart, en de verster
king van het gezag van den minister
president en van den minister van lands
verdediging heeft het doel de volkomen
coördinatie van alle diensten der Fransche
veiligheid te verzekeren. Getrouw aan het
gemeenschappelijk ideaal, dat het land
nader brengt tot de groote democratiën
en in het bijzonder tot het zoo volkomen
verbond, dat het op zoo hartelijke wijze
met Groot-Brittannië vereenigt. gehecht
aan zijn traditioneele bondgenootschap
pen en vriendschappen, vastbesloten alle
verdragen, die het met bervriende naties
verbindt te handhaven, heeft Frankrijk
tegelijkertijd den oprechten wil met alle
staten normale en vreedzame betrekkingen
te onderhouden.
Om dit program te voltooien, dat zeer
zeker beantwoordt aan den wil van de
overgroote meerderheid der Franschen.
en waarvan onlangs het appèl van de
nationale conferentie der oudstrijders de
echo vormde, heeft het niet van de regee
ring afgehangen een breeder formatie te
vereenigen. Pogingen van anderen hebben
niet tot een goed einde kunnen leiden en
daarom heeft onze plicht ons bevolen ons
niet te onttrekken aan het beroep, dat het
land op ons deed. maar in zeer zeker
moeilijke omstandigheden de zware taak
op ons te nemen, welke onder de tegen
woordige omstandigheden aan de regee
ring wordt opgelegd.
De hooge verwachting, onlangs tot uit
drukking gebracht door den eminenten
leider van onze democratie, de natie ver-
eenigd te zien in een breed front, dat te
gelijkertijd een nationaal front en een
volksfront moet zijn, is bij de vorming der
regeering niet tot uitdrukking kunnen
komen. Laat ons tenminste hopen, dat zich
onder het gezag van het parlement in dit
land. rond een ondernemend program van
sociale en economische vernieuwing, een
atmosfeer ontwikkelt van arbeid van vrij
willige discipline en van burgerzin.
Chautemps werd herhaaldelijk toege
juicht.
Motie van vertrouwen.
Na een kort debat, waarbij de leider der
sec. fractie Serol vertrouwen in het Volks
front uitsprak, doch Bcrgery opkwam voor
een vereenigd Frankrijk, niet voor een
Frankrijk, dat leve Moskou roept of een
Frankrijk van ..leve de banken" als van.
Chautemps. gaf Chautemps nog een uit
eenzetting. Namens de radicaal-socialisten
werd volgende motie ingediend:
..De Kamer keurt de verklaring van
de regeering goed als programma voor
den socialen vooruitgang, economisch en
financieel herstel, van vrede, van ver
dediging van het regime, hetgeen in
overeenstemming is met den wil van
het land, welke tot uiting is gekomen
bij de algemeene verkiezingen. Zij
heeft vertrouwen in de regeering om
dit programma tot uitvoer te brengen
en gaat, iedere toevoeging verwerpend,
over tot de orde van den dag."
Deze motie is aangenomen met 501
tegen een stem. (Vermoedelijk van den
frontist Bergery).
In totaal hebben 104 Kamerleden blanco
gestemd, 10 leden waren afwezig.