TRIANON Buitenland De C. S. A. R. pleegde de bomaanslagen te Parijs LEIDSCH DAGBLAD - Eerste Blad Dinsdag 11 Januari 1938 „DE RAMP VAN DE PANAY" ANGEL 't Hangt ook van U Nieuwjaarsreceptie bij rijkskanselier Hitier. Bekentenis van een der daders ELTAX 066 af of onze toren zal zingen of zwijgen DE ALGEMEENE TOESTAND De politieke besprekingen te Boedapest en Praag. Te Boedapest zijn de besprekingen in vollen e-anc Volgens het D.N.B. zijn giste ren slechts de vraagstukken besproken, die de drie mogendheden rechtstreeks be treften. In de heden en morgen te houden bij eenkomsten zuilen meer algemeene kwesties en de economisch-politieke vraagstukken besproken worden. In welingelichte politieke kringen wordt er nog eens nadruk op gelegd dat het uitgangspunt der besprekingen gevormd wordt door de as RomeBerlijn en haar verhouding tot de drie Stalen van het pact van Rome Van Italdaanschen kant wordt de nadruk gelegd op de Roemeensche regimewisse ling als een nieuw element in de betrek kingen der Donaulanden en daarmede als begin van een nieuwe ontwikkeling van de Donaugebied. Men neemt aan, dat de betrekkingen van de drie landen, welke deel uitmaken van het pact van Rome. tot Roemenië het on derwerp van uitvoerige besprekingen zullen vormen. Intussehen is het bezoek van Micescu aan Praag beëindigd. De Roemeensche minister is naar Belgrado vertrokken. Volgend communiqué is uitgegeven: „Tijdens de besprekingen, welke od 9 en 10 Januari te Praag zijn gehouden, hebben Camiüe Krofta, de minister van buiten- landsche zaken van Tsjecho-Slowakije en Istrate Micescu. de minister van buiten- landsche zaken ran Roemenië, den inter nationalen toestand besproken in verband met de Januari-vergadering van den Vol kenbondsraad. Zij hebben ook een geaachtenwieseling gehad over de kwesties, die tijdens de a.s. zitting van den permanenten raad der Kleine Entente aan de orde zullen komen. De beide ministers waren gelukkig le constateeren, dat een volkomen overeen stemming van opvatting bestaat over alle vraagstukken, welke besproken zijn. zoo mede een volledige instemming met de door de Kleine Entente in de tegenwoor dige internationale conjunctuur te volgen politiek. De besprekingen over bovengenoemde kwesties, welke Benesl. de president der republiek en de voorzitter van den minis terraad. Milan Hodza, met Micescu hebben gehad, zijn in denzelfden geest gevoerd en hebben tot bevredigende resultaten geleid. DUITSCHLAND De Fiihrer heeft om elf uur vanochtend de opperste léger-, vloot- en luchtmacht autoriteiten ontvangen ter overbrenging van gelukwenschen. De plaatsvervanger van den Führer, rijksminister Rudolf Hess. had reeds eerder de gelukwenschen van de partij overge bracht. Hitier heeft dank gezegd voor deze ge lukwenschen. Voorts heeft rijkskanselier Hitier van ochtend het diplomatieke corps ontvangen, teneinde gelegenheid te geven de geluk wenschen met de intrede van het nieuwe jaar over te brengen. De deken van het corps, de Pauselijke nuntius, mgr. Cesare Orsenigo hield ean toespraak, waarin hij o.a. zeide: Ook in tijden van trotsche vreugde over een waarlijk indrukwekkenden materieelen vooruitgang moet de wereld iederen dag meer erkennen, dat zonder vrede geen menschelijk geluk bestaat. Zelfs onder het toenemend geraas der wapeningen roept de menschheid onophoudelijk en vol ver trouwen om vrede. In overeenstemming met dit verlangen der wereld geven wij ook uitdrukking aan onze wenschen. dat het nieuwe jaar der menschheid werkelijk een kalmeering der geesten moge brengen, welke de uitdrukking is van de innerlijke zekerheid, dat de vrede en wel een solide, volkomen vrede, een vrede tusschen de volken en binnen ieder volk der wereld definitief wordt teruggegeven. Mogen alle volken zich eindelijk in gerechtigheid, orde en naastenliefde broederlijk vereenigen en moge het in het belang van den algemeenen voor spoed door steeds levendiger betrekkin gen spoedig tot een actieve samen werking komen. In zijn antwoord zeide Hitier o.a.: De vrede, welken gij op den drempel van het nieuwe jaar den afzonderlijken volken in het binnenland zoowel als op de wereld in haar geheel toewenscht, is ook het doel van mijn arbeid en dat der rijksregeering. Duitschland streeft er met al zijn krachten naar zooals gij u wel allen uit eigen aanschouwing zult hebben overtuigd met tenietdoening van alle de blnnen- landsche eenheid der bevolking bedreigen de schijnbare sociale en maatschappelijke belangentegenstellingen, het Duitsche volk het geluk van een broederlijk verbonden gemeenschap te geven, den economisch zwakkeren door met vreugde verleende hulp te sterken en alleen gezonde en goede gevoelens tot verhooging der materieele, zoowel als moreele welvaart van het ge heele volk te bevorderen. In denzelfden geest, welke ons optreden in het binnen land bepaalt, willen wü ook onze betrek kingen met het buitenland regelen. Wij gelooven, dat de taken die de voorzienig heid den volken op aarde heeft gesteld, in denzclfden geest moeten worden vervuld. Daarom zijn wij bereid met alle na ties en alle staten, die deze opvatting eveneens deelen, eerlijk en vol vertrou wen samen te werken en ook in feite uiting te geven aan dit streven. Het Duitsche volk zal daarom een werker lijk opbeuwenden vredesarbeid h® dienst van den algemeenen vooruit gang van ganscher harte prefereeren boven iederen den volken vernietigen den strijd. Gisteravond heeft de Franscbe mi nister van binnenlandsche zaken Dor- moy tegenover vertegenwoordigers van de pers een verklaring afgelegd over de zaak van de C.S.A.R., die thans, naar hij zeide, in een nieuw stadium getreden is. De daders van den aan slag bij de Place de l'Etoile zijn bekend. Drie van de vier zijn gearresteerd. Zij zijn lid van een beruchte terroristi sche organisatie. De minister bracht de Loedracht in herinnering van den bedoei- den aanslag, waarbij twee ontploffingen ontstonden, een in de Rue Presburg in het gebouw van de C.G.P.F.. de organisatie van Fransche werkgevers en de tweede in de Rue Boissière, in het bureau van de groep der metaalindustrieën in het Parijsche ge bied. Beide gebouwen werden gedeeltelijk vernield, er vielen twee dooden. De aan slag. die nauwelijks vier maanden geleden gepleegd werd, verwekte groote beroering in het land. Nauwelijks bemantelde be schuldigingen werden uitgesproken tegen de arbeiders, die de werkgevers zouden willen terroriseeren. Terstond heeft de mi nister instructies gegeven betreffende het onderzoek. De minister was er echter van overtiugd, dat de arbeidersklasse niet in staat was tot individueele daden van terrorisme ter verkrijging van haar doel. Het anarchisme is trouwens steeds door de militante ar beiders en socialisten verworpen. Het onderzoek was uiterst moeilijk. De overtuiging van den minister stond echter vast. toen een wapendepot ontdekt werd hl de Rue Rlbéra, waar men een bom vond, die van een tijdmechanisme was voorzien. Men moest zoeken In de richting van de mannen van de C.S.AR. De minister pleeg de overleg met de regeering en deelde Chautemps. zijn overwegingen mede. Deze legde toen in de Kamer, in antwoord op een interpellatie van Chiappe, de verkla ring af, die zooveel opzien baarde en nieuwsgierigheid wekte. Wij hadden ons niet vergist. De man nen, die paramilitaire organisaties voor een burgeroorlog hadden opgericht, die wapendepots gesticht hadden, waar o.a. mitrailleurs werden bewaard en machinegeweren en munitie, deze men- schen waren ook openlijk misdadigers, die niet aarzelden, ter bereiking van hnn schandelijke doeleinden, om wo ningen in de lucht te laten vliegen en onschuldige ordebewaarders te dooden. Het bewijs is thans in onze banden. Het is zoo juist geleverd door een van de daders van den aanslag zelf. De minister kon niet mededeelen op welke wijze deze zaak gerechtelijk zal wor den behandeld. Wel zeide hij, dat de da ders en degenen, die achter hen stonden, geen ander doel hadden dan in Frankrijk ccn burgeroorlog uit te lokken, die wel licht een buitenlandschen oorlog tengevol ge zou hebben gehad. Zoo zijn. aldus de minister, de feiten, zoo is de waarheid. Tot dusverre heb ik gezwegen. Maar laat men niet meer verontschuldigingen zoeken en niet meer trachten deze wapens te recht vaardigen, die schijnbaar bestemd waren tot de bescherming van goede burgers te- Ken een z.g.n. communistischen putsch. Een verontschuldiging heeft geen waarde, is kinderachtig. Bovendien heeft niemand het recht in de plaats van de wet te tre den. die voldoende is voor de bescherming van alle burgers. Aan deze mededeelingen voegde de mi nister nog slechts toe, dat de misdadigers geen helderen blik hebben gehad. De re publiek is krachtig. Zij is verankerd in het hart der Franschen, die morgen eensgezind zouden zijn om haar te verdedigen op alle gebieden. Ten slotte bracht de minister dank aan de politie, wie geen beleediglng of laster gespaard ls. Het succes heeft haar Inspan ning beloond. Zij heeft het republikein- sche recht verdedigd. De bekentenis. Na een moeilijk en langdurig onderzoek heeft de veiligheidspolitie kunnen vast stellen. dat de dubbele zware ontploffing in de omgeving van de Place de l'Etoile veroorzaakt was door drie personen, die waarschijnlijk tot de C.S.AR. behoorden. Deze veronderstelling zou steeds meer be vestigd worden door de verhooren van per sonen, die beschuldigd werden van het verborgen houden van wapenen. Zoo kwam men er boe drie personen voor de daders van den aanslag te houden. Allereerst den ingenieur Metenier uit Ohamailleres, een voorstad van Clermont Ferrand, die reeds is gearresteerd en die de werkelijke orga nisator van den dubbelen aanslag schijnt te zijn geweest. Verder den concierge Macon, wiens vlucht naar Spanje na het begin van de affaire C.S.A.R. ernstige ver denking deed ontstaan. Omtrent den per soon van den derden dader tastte men in het duister. Nadat het vermoeden met be trekking tot de beide eerstgenoemde per sonen was gebleken, werd ook omtrent den derden persoon opheldering verkregen, doordat Pierre Locuty, die als getuige door de mobiele garde werd verhoord teneinde nadere bijzonderheden,omtrent zijn rol in de CB.A.R. te verkrijgen, bekende zelf, op aanwijzingen van Metenier, de ontplofbare stoffen, die het gebouw- in de Rue Pres- bourg In de lucht hebben doen vliegen, daarheen te hebben /gebracht. Hij heeft verschillende bijzonderheden medegedeeld over zijn lidmaatschap van de C.S.AR. en zijn werkzaamheden daarvoor en een om schrijving gegeven van de wijze, waarop de beide aanslagen werden gepleegd. Hij is 28 jaar oud. Verder verklaarde hij het uurwerk van de helsche machine, die in de Rue Presbourg tot ontploffing werd ge bracht. te hebben afgesteld. Des avonds was hij per trein naar Clermont Ferrand vertrokken. De veillgheids-politie stelt verder zeer veel belang in eenige nieuwe feiten, die thans nog bekend zijn geworden. Zij ver klaart, dat De l'Oncle, Pozzo di Borgo, Tenaille en Metenier alle vier vóór den aanslag te Nancy verblijf hebben gehou den. Generaal Dusselgneur en De l'Oncle zijn 21 Januari 1937 vla Hendaye naar Spanje vertrokken en twee dagen daarna, vergezeld van een zekeren Oran, Ud van de Fransche sociale partij, weer naar Frankrijk teruggekeerd. De CSAR-organisatie. Tijdens de ondervraging van Eugène De l'Oncie. een van de voornaamste beklaag den ln de CS AR-affaire, door den rechter, van instructie, heeft deze verklaard dat een vooraanstaand medewerker van deze organisatie Maurice Thomas, alias Maurice Bouriler, was. Deze ls thans door den com missaris van politie gehoord en deelde mede lid te zijn vian de vuurkruiden op het oogen- blik van de ontbinding van dezen bond. Hii hoorde toen spreken van een organi satie. welke zloh de bestrijding van het communisme ten doel stelde. Na verschei dene besprekingen werd Bourlier bli iemand gebracht, waar hü den gebrulkelijjcen eed van de CSAR aflegde. Deze eed luidt: „i-k zweer trouw, toewijding en absolute geheim houding aan de OSAR". Tegelijk met Bour lier moesten drie andere personen den eed afleggen Twee weigerden dit. De beide anderen werden gewaarschuwd, dat schen ding van de geheimhouding den dood ten gevolge zou hebben. Toen Bourlier na het afleggen van den eed nadere inlichtingen vroeg, bieek bem, dat de CSAR een werkelijke para-militaire-instelling was. De orga nisatie was uit cellen opgebouwd. Er bestonden twee soorten cellen, de „lichte" cel, welke uit acht man be stond, die gewapend waren met een lichten mitrailleur en de .zware" cel, welke bestond uit twaalf of dertien man, gewapend met een zwaren mi trailleur. Drie cellen vormden een „eenheid", drie „eenheden" een batal jon, drie bataljons een regiment en drie regimenten een brigade. Tenslotte vormden twee brigades een divisie. Aan het hoofd van elke afdceling stond een commandant, die herkenbaar was aan het aantal strepen op zijn epauletten. Bourlier bekende verder, dat hij speciaal belast was met de mobilisatie van de auto's en dat hij tegenwoordig was bij de ver gaderingen van de brigade-commandanten in verscheidene arrondissementen van Pa- rils en de voorsteden. Na het verboor van Bouriler lieten de commissarissen van politie in Parijs en de voorsteden een aantal huiszoekingen doen, waaromtrent het stilzwijgen wordt bewaard Naar verluidt, waren de namen van alle commandanten, welke door Bourlier waren genoemd, reeds bil de politie bekend en stonden zij op de lijsten, welke reeds eerder in beslas waren genomen. De huiszoekingen hebben naar verluidt, niets bijzonders opgeleverd. HET MEEST SENS ATI ONEELE en HOOGST ACTUEELE NIEUWS vanaf heden in De zeer uitgebreide en exclusieve opname van de beschieting door de Japanners van den Amerik. oorlogsbodem in China. NOG NIMMER WERD EEN DERGELIJKE REALISTISCHE ACTUALITEIT VERTOOND Tot en met Donderdagavond: MARLENE DIETRICH in haar nieuwste film: Bezoekt onze Woensdagmiddag-voorstelling Prijzen vanaf 20 cents. 3219a „De ramp van de Panay" alléén in Trianon! CIngez. Med.) met 6 PERSONEN naar: Noordwijk aan Zee f. 1.50 Den Haag f 2.25 Rotterdamf. 5. Amsterdam f 6. Utrecht f. 7.40 4556. (Ingez. Med.) FRANKRIJK De code van den arbeid. Dagblad-directeur veroordeeld. De bond van Fransche werkgevers heeft thans den brief van minister-president Chautemps aan zijn voorzitter Cignoux. besproken inzake de uitnoodiging om onder leiding van de regeering met de werk nemersorganisaties te spreken over een nieuwe regeling van de arbeidsproblemen. De bond heeft den minister-president het volgende antwoord gezonden: „De algemeene bond van Fransche werk gevers heeft, na haar provinciale afdeelln- gen te hebben geraadpleegd, besloten: Ten eerste: de bond is bereid iedere poging van de regeering, om te komen tot een versterking van den socialen vrede, te steunen, Ten tweede: de bond is bereid deel nemen aan de voorgenomen bespre kingen, indien hij wordt uitgenoodigd deel te nemen overeenkomstig de be ginselen van syndicale vrijheid, zoo dat geen enkel monopolie, ten opzichte van niemand, zal worden geschapen. Ten derde: de besprekingen mogen in geen geval hervormingen betreffen, welke de grondbeginselen van vrijheid en eigendom, welke niet binnen het bereik van de vakorganisaties vallen, aantasten". Volgens de verkregen inlichtingen zou den de reserves, die de motie Inhoudt, geen wijziging kunnen brengen in de plan nen der regeering met betrekking tot de morgen te houden conferentie met de werkgevers en de arbeiders. De minister-president zal Donderdag a.s. Ih de Kamer het wetsontwerp inzake de nieuwe organisatie van het statuut van Sen arbeid indienen. Jouhaux. de secretaris-generaal der C G, T., verklaarde: Het is heel zeker, dat wanneer wij de zen tekst aanvaarden, zooals hij ls, dit zou beteekenen buiten de besprekingen te stel len de kwestie van de voorwaarden van in dienstneming en ontslag. Laten de werk gevers weigeren, als zij willen, voor ons vormt dit een der hoofdpunten. Wij kunnen, niet toestaan, dat de manoeuvres worden voortgezet. Wat de bedrijfsvakbonden be treft, wij zijn niet naïef genoeg om ze bij onze besprekingen toe te laten. Alleen de C.G.T. is door aantal en kracht geschikt om volgens de constitutioneele landswet le onderhandelen uit, naam van de arbei dende klasse. Wanneer wij er niet in sla gen overeenkomsten tot stand te brengen, wanneer de regeering niet voorziet in het ingebreke blijven van de werkgevers, zul len wij een beroep doen op uw actie en wij hopen, dat gij zult antwoorden: „present". De openbare meening van den midden stand en de boeren zal aan uw zijde staan. De gebeurtenissen hebben bewezen, dat wij geen complotten smeden. De dag zal ko men, dat men weten zal, waar zij, die den ken, dat de republiek moet worden afge schaft en iedere vrijheid moet worden op geheven, zich bevinden". De directeur van het blad „Reveil du Peuple", Jean Boissel, die op 1 Maart JJ. in zijn blad een artikel over Leon Blum heeft gepubliceerd, dat naar oordeel van den rechter een bedreiging met den dood behelsde, is tot vier maanden gevangenis straf veroordeeld. Hebt gij Uw bijdrage al overgeschre ven op postrekening no. 302400 ten name Penningmeester Carillon-Comité Stadhuis Leiden ITALIË. Hitler's bezoek aan Rome. Het D.N.B. meldt, dat er voor de feeste lijke ontvangst van Adolf Hitler ter gele genheid van zijn bezoek aan de Italiaan- sche hoofdstad reeds druk voorbereidin gen worden getroffen. Zoo is men begonnen met den bouw van een groot station in de plaats van-het oude station Ostiense in het Zuiden der stad. Het 20.000 vlerk, meter groote stationsplein krijgt een nieuw aan zien een 70.000 personen zullen daar zich kunnen verzamelen! en er wordt van hieruit een nieuwe 40 meter breede straat als verbindingsweg met de Via Triumphalis aangelegd. Volgens een bericht in de „Gior- nale d'Italia" zal Hitier tijdens zijn verblijf te Rome zijn intrek nemen in het prachtige Palazzo Doria. ROEMENIË Verzoening onder de liberalen. Tusschen de liberale partij, die onder voorzitterschap staat van Constantin Bra tianu en de dissidente liberale groep onder Georges Brat-ianu is een verzoening tot stand gekomen na zeven jaar oneenigheid. Georges Bratianu heeft verzocht zijn groep weer op te nemen in de partij in ver band met de noodzakelijkheid de liberale krachten te hergroepeeren ln het belang van de natie. Het bestuur van de partij van Constantin Bratianu heeft met alge meene stemmen dit verzoek aanvaard. Het bestuur heeft voorts besloten, na een bestudeering van den algemeenen politie- ken toestand, dat de liberalen het kabinet- Goga geen moeilijkheden zullen bereiden, maar dat zij beginselvaste bewakers willen blijven van de openbare en grondwettige vrijheden. RUSLAND Nieuwe vervolgingen. Naar de sovjet-pers bericht, zijn sedert einde November een en twintig bisschop pen gearresteerd. Zij worden beschuldigd een netwerk van splonnage en terrorisme te hebben gevormd ln samenwerking met den fascistlschen geheimen dienst. Vseveliod Meyerhold, de man, die zoowel in Sovjet Rusland als daarbuiten bejubeld en geprezen is als de grondlegger van het sovjet-tooneel, behoort evenals zoovele an dere kunstenaars tot de verdachten, die door de Gepeoe van Trotzkylstische samen zweringen worden beschuldigd en van hun functies zijn ontheven. Meyerhold was de profeet van het z.g. revolutionnalre theater, als hoedanig hij ook ln links georiënteerde kringen hier te lande hoogelijk bewonderd werd. Hij was een der paladijnen der „communistische" kunst. JAPAN. De opvoeding. De regeering heeft een belangrijk besluit genomen met het doel den duur van den leerplicht te verdubbelen. De kosten, welke met dezen maatregel gepaard gaan, worden geraamd op 10 mUlioen yen. De minister van opvoeding hoopt, dat deze maatregel de landsverdediging ten goede zal komen. In Japan duurt de leerplicht zes jaren, doch met Ingang van het volgend jaar zul len de Jongens, die niet naar de middelbare scholen kunnen gaan, worden Ingeschreven bij z.g. scholen voor jonge mannen, die een leerplan van 7 Jaren hebben. Voor meisjes zal later een regeling wor den getroffen. POLEN Koe door generaal Skarczynski vervangen. Het Poolsche telegraaf-agentschap bevestigt, dat kolonel Koe zijn functie van leider van het kamp der nationale unie heeft overgedragen aan generaal Stanislas Skarczynski. In een tot het -kaïmp der nationale unie gericht rondschrijven geeft kolonel Koe als reden voor zijn besluit op den slechten toe-, stand van zijn gezondheid, die een onover komelijk lichamelijk bezwaar vormde, het welk hem belette, zoo volkomen zijn krach ten te geven, als de werkzaamheden in den boezem van het kamp der nationale unie vereischere. Adam Koe. Deze slechte gezondheidstoestand zou, aldus verklaart Koe, van nadeeligen In vloed kunnen zijn op de veelomvattende actie van het kamp der nationale unie. „Ik leg dan ook", zoo vervolgt Koe, „mijn func ties in de vertrouwde en beproefde handen van generaal Skarczynski, mijn ouden wa penbroeder, met wien ik herhaalde malen samengewerkt heb om den wil en de richt lijnen van maarschalk Pilsudski te verwe zenlijken". Koe herinnert verder aan de woorden van maarschalk Smigly Rydz, welke de noodzakelijkheid toonen, dat alle krachten des volks vereenigd worden in scheppenden arbeid, woorden, die in het bewustzijn der geheele natie krachtigen weerklank hebben gevonden. Hij geeft uiting aan de onwrik bare overtuiging en zekerheid, dat de grondgedachte der nationale eenheid een schitterende zege zal behalen. De nieuwe leider van het kamp der nationale unie. -generaal Skarczynski, ls in 1898 geboren. Hij studeerde aan de poly technische school te I/wow iLemiberg) en maakte reeds op zeer jeugdigen leeftijd deel uit van clandestiene organisaties, welke streden voor de onafhankelijkheid van Polen. Hij behoorde vroeger tot de Poolsche socialistische partij. Tijdens den wereld oorlog en later in den strijd tegen de bolsje- wiki streed Skarczynski in de Poolsche legioenen, waarbij -hij verscheidene malen gewond werd. Hij kan bogen op een schitterenden staat van dienst en is drager van hooge militaire en burgerlijke onderscheidingen. VEREENIGDE STATEN Amendement Ludlow afgewezen. Nog geen vloot-voorstellen. Het Huis van Afgevaardigden heeft met 208 tegen 188 stemmen besloten, het amendement-Ludlow, strekkende tot het instgllen van een volksstem ming voor het deelnemen aan een oor log door de Vercenigdc Staten, niet in behandeling te nemen. Tevoren had president Roosevelt een schrijven gezonden waarin hij o.a. zegt: „Ik begrijp zeer wel, dat de voor standers van het amendement meenen. hiermede de Vereenigde Staten buiten een oorlog te houden. Ik ben evenwel overtuigd van het tegendeel. Een dergelijke maatregel zou anderen doen gelooven, dat zij onge straft de rechten van de Vereenigde Staten kunnen schenden". Ambtenaren van het Witte Huls h"1"': n medegedeeld, dat Roosevelt vooreerst zijn boodschap aan het Congres inzake de vlootversterking niet zal verzenden. Roose velt zal de besprekingen over deze kwestie met minister Hull en vlce-admiraal Leahy voortzetten. 1

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1938 | | pagina 2