MAANDAG 10 JANUARI 1938
No. 23862
STADSNIEUWS
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
De Bilt
78sfe Jaargang
DM nummer bestaat uit DRIE bladen
EERSTE BLAD
De film „Grazige Weiden"
in Indië verboden
verwacht
LEIDSCH
DAGBLAD
D3&GBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES:
SO Cts. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
i agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
Advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk
f,aager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
f,[Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
wan 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
30 ets.porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque" en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden f. 2.35
per week
Franco ffë'r prfst^-f.'OTS per 3 maanden iï pottokoste
j (voor Bfitnenrand f. 0.80 per 3 i
14.0Ï»
H. o.i»
kosten.'
imntwj
Lustrumviering „U.S.A.".
Vertooning van „Prometheus
geboeid".
Met waardeering mogen wij getuigen
cener waarlijk zeer geslaagde vertoo
ning van het drama „Prometheus ge
boeid", van den grootc-n Griekschen
treurspeldichter Aeschylus, in de schoo-
ne vertaling van dr. P. C .Borate"/Is, die
deze voor dilettanten merkwaardig
goed gelukte uitbeelding zèll met zijn
tegenwoordigheid vereerde.
Zij is in den stampvollen Schouw
burg in het bijzijn van vele autoritei
ten en hoogleerarcn gegeven, ter gele
genheid van het 6de Lustrum van den
Leidschen Gynmasiastenbond „Uno
Suntos Animo "en tevens als een bij
zonder eerbetoon in verband met het
100-jarig bestaan van het Leidsche
gymnasium.
Eerlijk gezegd, waren wij vervuld van een
2ekere huivering over het welslagen van
dit klassieke drama in de zeker niet onge
wettigde verwachting, dat met deze keuze,
die uitermate zware eischen stelt, te hoog
zou zijn gegrepen voor een groep van jeug
dige dilettanten.
Nu wij ons oordeel neerschrijven, zijn wij
ons ervan bewust, dat menigeen, die deze
opvoering niet bijwoonde, bij het lezen
daarvan ongeloovig de wenkbrauwen hoog
trekt, indien men ons hoort getuigen van
een opvoering, die den toets van serieuse
critiek kan doorstaan. Het was een weer
gave, die hoog- uitstak boven het peil, dat
gewoonlijk door dilettanten gepresteerd
wordt.
Met stijgende belangstelling 'en bewon
dering hebben wij de beschaafde presta
ties onder de deskundige regie van prof.
v. Holk en mevr. J. Winkler—Kruyt ge
volgd en ons volgaarne aangesloten bij de
woorden van oprechte en spontaan ge
meende hulde, die na afloop o.a. door een
gerenommeerd kenner der classici als prof.
Muller die van vele sublieme momenten
gewa.gde en door den rector dr. Bosse-
laar gesproken zijn. Naar wij vernamen,
heeft ook dr. Boutens zijn hooge ingeno
menheid met de opvoering te kennen ge
geven. Dat deze weergavegansch en al
door eigen krachten gedragen is, mede
wat de décors en de stijlvolle muziek van
den talentvollen Edgar Pos betreft, stemt
tevens tot verheugenis.
Foto v. Vliet, Leiden.
Foto genomen tijdens de. lunch van. leeraren, oud-leeraren, leerlingen en oud-leerlingen van het Leidsche Gymnasium, well
Zaterdag in café-restaurant „In den vergulden Turk" werd gehouden. Men ziet op deze foto v.l.n.r. oa. deheerendr. Bossela!
dr. Remkema, den heer v. Beeck (staande) prof. Knappert, prof. Muller, den burgemeester en prof. P. C. T. v. d. Hoeve
BINNENLAND.
Het verschooningsrecht van den journalist:
commissie van advies ingesteld (Bin
nenland, 2e Blad).
Algemeene vergadering der vereeniging
„Eenheid door Democratie" (Binnen
land, 2e Blad).
Roofmoord te Sittard; een 19-jarige jongen
gedood (Gemengd, 3e Blad).
Wij zullen, na de interessante toelich
ting, die dr. Bosselaar aan het treurspel
deed voorafgaan, daarvan geen nadere uit
eenzetting geven.
Wij bepalen ons tot de vertolking, waar
van vóór alles de nobele Prometheus-
creatie van den praeses L. E. v. Holk, die
het leeuwendeel te dragen had, met eere
genoemd dient. Niet slechts diens be-
heerschte zeggingskracht der prachtig
klinkende verzen hield de aandacht ge
spannen, doch tevens zijn gevarieerde ge
laatsexpressie. Dat, ondanks de geringe
handeling die de Grieksche drama's in het
algemeen kenmerkt hier staat bijv. Pro
metheus gedurende eenige uren vastge
klonken aan den rotswand géén inzin
king in het langdurige verloop te consta-
teeren viel, is een bewijs van de suggesti-
viteit zijner duidelijke declamatie en mees
tentijds zuivere intonatie. Zijn geheugen
heeft hem daarbij geen moment in den
steek gelaten. In een kortere, doch even
eens belangrijke rol zij genoemd Louky
Stutterheim als Io, die de tragiek van haar
noodlotsgang duidelijk geteekend heeft
Edgar Pos gaf een overtuigende en krach
tige Hermes-uitbeelding, terwijl J. C. Juta,
A. Dek, R. P. Kramers en W. Brinkgreve,
zij het op minder niveau, toch een bevre
digenden indruk gaven van resp. de Kra
tos, Bia, Hephaistos en Okeanos-figuren.
De laatste behoeft zich echter voor luider
toongeving niet te schroomen.
Onze erkentelijkheid gaat voorts uit naar
de Okeaniden. die met Prometheus ont
roerd „mede-lijden" en meestal in zuivere
stemming haar reien voordroegen, op de
zich daarbij juist aanpassende muriek van
Edgar Pos. Deze illustratieve stemmings
volle muzikale omlijsting verdient aan
dacht: modern geconcipieerd, uit den aard
der zaak sober geïnstrumenteerd, treft zij
meermalen door originaliteit cn karakte
ristieke visie. Zich nergens op den voor
grond dringend, in juiste beperking inge-
lascht en met enkele goed-aangevoelde
trekjes impressie's oproepend, legt zij ge
tuigenis af van doordachte behandeling
van thema's en motieven, reeds in de
ouverture, die een treffende sfeer direct
suggereert. Speciaal het noodlots- en ver
zinkingsmotief zij hierbij in de herinne
ring opgegroepen.
Naar de mate der krachten heeft het
onder den heer Henk Berghout spelende
orkestje, er een waardeerbaren indruk van
gegeven. Wij zouden echter deze muziek,
die den jeugdigen componist doet kennen
als een belofte voor de toekomst, gaarne
ook eens vertolkt hooren door een beroeps
orkest, waardoor zij toch beter tot haar
■recht kan komen. Berghout, die duidelijk
aanvoerde, verdient intusschen lof voor de
nauwgezette studie, die hij besteedde aan
deze voor dilettanten moeilijke partituur.
Wij releveeren nog het, ondanks zijn een
voud. suggestieve décor ontworpen door W.
Brinkgreve en J. D. van Rijnbach, dat zich
harmonisch bij het tragische gegeven aan
sloot. De costuums waren met smaak en
inzicht gekozen.
Deze vertooning heeft op allen, die haar
bijwoonden, véél indruk gemaakt: met
trots mogen wij gewagen van een verblij
dende interesse vóór en een levend begrip
van het klassieke drama bij de jeugdige
Leidsche generatie, voor wie dit stuk zoo
goed in de lijn hunner gymnasiale opvoe
ding. gekozen was. Mogen meerdere derge-
ltjke opvoeringen een gerechtvaardigde be
langstelling voor kunstuitingen als deze
aanwakkeren. Het gepresteerde, dat op
hoog cultureel niveau stond, verdient ook
hedenavond een uitverkochte zaal.
Het spreekt vanzelf, dat een stroom van
betuigingen van waardeering in den vorm
van woorden, geschenken, bloemen enz. na
afloop werden overgebracht.
De liefdevolle regie van prof. v. Holk en
mevr. WinklerKruyt aan wie de acteurs
zoo veel te danken hadden, is gehuldigd
door middel van de aanbieding van het
eere-lidmaatschap van U.S.A., dat mede den
heer Berghout ten deel viel, terwijl ook de
vertolkers in het bijzonder Prometheus v.
Holk de componist en de vervaardigers
der décors waardeerend zijn toegesproken
door ab-actis v. d. Plas.
Ook dr. Bosselaar, dr. Koster en mej.
Asman zijn voor hun waardevolle adviezen
woorden van dank gebracht.
In den aanvang is den praeses namens de
leden van UJS.A. door P. Brinkerink figuur
lijk een theeservies ten gebruike in de Aula
en letterlijk een lijst der schenkers daarvan
aangeboden. Meerdere afgevaardigden uit
andere steden hebben zich bij dit alles aan
gesloten.
Summa summarum: een hoogstaande
avond, getuigend van zeldzame toewijding,
iets wat men, gelijk prof. Muller opmerkte,
het gansche leven noodig heeft. Een avond:
het eeuwfeest van het Leidsche Gymnasium
waardig, waarmee het den anderen instel
lingen van dien aard in den lande ongetwij
feld tot voorbeeld gesteld kan worden!
De feestelijk gestemde opvoering is be
sloten mét een geanimeerd bal in de Stads
gehoorzaal, dat tot diep in den nacht
duurde.
In de middaguren, nadat leeraren, oud-
leeraren, leerlingen en oud-leerlingen zich
:n café-restaurant ..In den Vergulden
Turk" hadden vereenigd aan een gemeen
schappelijke, uiterst geanimeerde lunch,
hielden curatoren en rector in het nieuwe
schoolgebouw een receptie, welke door
zeer velen, waaronder tallooze oud-leerlin
gen, bezocht werd. Tegelijkertijd recipieer
de in de aula het bestuur van den Gym-
nasiastenbond „Uno Sumus Animo", ter
gelegenheid van zijn zesde lustrum.
In verband daarmede was in een der
lokalen een tentoonstelling van archivalia
ingericht, waarvan het materiaal grooten-
deels afkomstig was uit het Gemeente-Ar
chief en die eveneens veel belangstelling
trok. In het bijzonder hadden daarbij de
rapportenboeken van onzen tegenwoordi-
gen burgemeester zeer de aandacht.
Tijdens de lunch, welke werd voorgeze
ten door den heer A. L. van Beeck is een
„Vereeniging van Vrienden van het Gym
nasium" opgericht.
tonindustrie te Zwijndrecht voor de schok-
betonkozijnen, goten en afdekkingen: fa.
Braat te Delft voor de stalen ramen: fa.
Huygen en Wessel te Amersfoort en Am
sterdam voor de centrale verwarmings-
installatie; fa. Van Dijk te Leiden voor de
gevelsteen enz.; fa. De Lint te Den Haag
voor stoep- en afdektegels en vloerbedek
king: fa. Martin te Amsterdam voor de
tegels in de gangen; fa. Van Oordt te Al
phen voor de dakpannen; Schoolmeubelfa-
brieken „De Schelde" te Goes en Boekweg
te 's-Graveland.
Zooals reeds eerder opgemerkt, werd het
Gymnasium gebouwd door den aannemer
P. G. de Jong uit Oegstgeest met medewer
king van de navolgende onder-aannemers:
De Best voor de stucadoorswerkenBleys
voor de verf- en glaswerken; Kret voor de
loodgieterswei-ken; Nouwens voor de smids-
werken; N.V. „Iemco" voor de electriciteits-
werken; Scheer en Biegstraaten voor de
meu'bileering; Van Weeren, Langebrug, voor
de stoffeeringswerken; benevens de leve
ranciers en fabrikanten der voornaamste
onderdeelen en materialen: De Schokbe-
Doodelijke aanrijding.
Plaatselijke situatie behoeft
verbetering.
Gistermiddag omstreeks kwart over
twaalf, is de 58-jarige H. J. D„ kellner
aan het station der Ned. Spoorwegen
alhier, en wonende in de Heynsius-
straat, die op zijn rijwiel gezeten den
Haagweg wilde oversteken, door een
hem achterop rijdende auto gegrepen
en nagenoeg op slag gedood.
Op genoemd tijdstip reed D. op het ter
rechterzijde van den rijksweg gelegen rij
wielpad in de richting naar Voorschoten.
Even voor de Waddingerbrug kruist dit
rijwielpad loodrecht den drukken verkeers
weg en loopt dan links van den weg ver
der. D. had vrij sterken wind tegen en hing
in verband daarmede voorovergebogen over
zijn stuur. Vermoedelijk is de wind ook de
reden geweest, dat D. niet hoorde, dat een
auto hem achterop kwam.
Toen de wielrijder de oversteekplaats
naderde, stak hij, volgens getuigen, zon
der om té kijken of richting aan te geven,
plotseling den weg over, zonder zich er
vermoedelijk rekenschap van te geven.dat
hij op een voorrangsweg kwam en voor
zichtigheid hier dus dubbel geboden was.
De gevolgen van deze verkeersfouten
waren zeer ernstig. Op hetzelfde oogenblik
naderde met vrij groote snelheid uit de
richting Leiden een personenauto, bestuurd
door De K. alhier. De bestuurder van de
zen wagen was er in het geheel niet op
bedacht, dat de wielrijder den weg zou
oversteken en raakte dezen met het rech-
tervoorspatbord op het rechterweggedeelte.
D. werd zoo ernstig verwond, dat hij na
genoeg op slag werd gedood. De auto gleed
door het krachtig remmen achterstevoren
nog eenige tientallen meters door en kwam
aan de linkerzijde van den weg tot stil
stand tegen een gemetseld muurtje, dat
werd beschadigd.
Zoowel het stoffelijk overschot van het
slachtoffer als de auto, zijn door de po
litie in beslag genomen.
Volgens ooggetuigen treft den auto-be
stuurder geen schuld.
Verwrongen beeld van de
christelijke religie.
Aneta meldt:
De bekende film „Green Pas
tures" is in Indië voor openbare
vertooning: verboden. Aneta ver
neemt, dat deze beslissing: van de
filmcommissie gegrond is op de
overweging:, dat de film aanstoot
geeft, ook voor orthodox-christe
nen. Voorts is overwogen, dat
vertooning in Indië zou plaatsvin
den voor een grootendeels niet-
christelijk publiek, dat uit de film
een zéér verwrongen beeld zou
krijgen van de christelijke reli
gie, waartegenover geen erva
ringstegenwicht staat.
Bovendien kan er nog op gewe
zen worden, dat ook in Singapore
en Australië openbare vertoonin
gen dezer film niet zijn toege
laten.
De film „Grazige Weiden"
den (le Blad).
in Indië verbo-
BUITENLAND.
Teruel geheel door de troepen van Barce
lona genomen (3e Blad).
De Japanners hesluiten over te gaan tot
vernietiging der centrale Chineesehe
regeering (3e Blad).
Conferenties te Boedapest en Praag (Bui
tenland, le Blad).
Chautemps' bemiddelingspogingen (Buiten
land, le Blad).
De Grieksche kroonprins in het huwelijk
getreden (Buitenland, le Blad).
Uitbreiding der Amerikaansche vloot (Bui
tenland, 11e Blad).
Interview met koning Carol van Roemenië
(Buitenland, le Blad).
het ware gedwongen tot uitkijken door een
algemeen gebod tot afstappen.
In deze gemeente mag men slechts
met de fiets aan de hand een voor
rangsweg oversteken.
Een dergelijk voorschrift zou o.i. ook hier
aanbeveling verdienen. Het geringe tijd
verlies wordt ruimschoots gecompenseerd
door de grootere veiligheid.
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
Krachtige winden nit richtin
gen tusschen Zuid en West, later
wellicht nit Noordwest met re
genbuien. Later is er kans op
eenige opklaring met eenige stij
ging van temperatuur.
Dit droevig ongeval heeft weer eens de
aandacht gevestigd op den aan een veilig
verkeer weinig bevorderlijken toestand ter
plaatse. Weliswaar is de oversteekplaats
door kalkstrepen duidelijk op het wegdek
aangegeven en is ook het uitzicht ter
plaatse geheel vrij, doch dat is blijkens het
bovenstaande tragische voorbeeld niet vol
doende.
Aan verplaatsing van de oversteekplaats
in de richting naar de Vink, zijn eveneens
bezwaren verbonden, hoewel wij daaraan
de voorkeur zouden geven boven de thans
bestaande situatie.
Het autoverkeer zal nabij de Vink over
het algemeen én in verband met den zij
weg naar Voorschoten èn in verband met
de aanwezigheid van den spoorwegover
gang hier aanmerkelijk minder hard rij
den dan op den volkomen open weg, waar
thans de oversteekplaats is, zoodat de ge
volgen van een eventueele aanrijding al
licht minder catastrophaal zouden zijn.
In Wassenaar geldt evenwel een ander
voorschrift, dat wij ook hier zouden willen
aanbevelen. Daar worden de wielrijders bij
het oversteken van een voorrangsweg als
De Remmen- en Lichtweek
voor rijwielen.
Woensdag begint de extra-controle.
Hopelijk ten overvloede herinneren
wij er onze stadgenooten, zoomede de
inwonenden van verschillende omlig
gende gemeenten, zooals Oegstgeest,
Zoeterwoude en Voorschoten, nogmaals
aan, dat a.s. Woensdag de extra-con
trole op remmen en verlichting van rij
wielen aanvangt, waarbij gemeente
en rijkspolitie zoomede de marechaus-
sée samenwerken om de noodzakelijk
heid van een veiliger verkeer opnieuw
onder de aandacht van het publiek te
brengen.
Gelijk bekend mag worden veron
dersteld strekt het verscherpte toezicht
zich ook uit tot de sinds 1 Januari j.l.
verplicht gestelde verlichting aan de
achterzijde der rijwielen.
Voor de wettelijke bepalingen dien
aangaande verwijzen wij naar ons Blad
van Donderdag j.l.
Men heeft het dus thans zelf nog in
de hand een proces-verbaal te voor
komen.
Wielrijders, voor controle op remmen
[en licht
Is medewerking, voor Uw eigen
[veiligheid, plicht!
4379
iPIRITUS THEELICHTJE
Verbruik: slechts één
vijfde cent per uur
(Ingez. Med.)
Geslaagd is voor het diploma veever-
loskundige-castreur, de heer J. M. v. d.
Moolen alhier.
Als er een Oranje-telg
geboren wordt.
Boomplanting in het Plantsoen.
De Vereeniging „De Princevlag" heeft
zich in verbinding gesteld met de com*
missie die voor een waardige viering
van de a.s. gebeurtenis zal zorgen, met
het voorstel om op den nationalen
feestdag een boom te planten.
Deze commissie heeft de plannen
van genoemde vereeniging overgeno
men, zoodat dit onderdeel door alle bij
de Contactcommissie aangesloten ver-
eenigingen zal worden verzorgd.
Aan al deze vereenigingen zal worden
verzocht, op den nationalen feestdag met
vaandels en banieren te twee uur aanwezig
te ziin in de Stadszaal.
Vandaar zal men zich gezamenlijk en
onder geleide van een muziekkorps begeven
naar het Plantsoen, waar om 3 uur door den
voorzitter van de commissie de boom zal
worden aangeboden aan het Gemeente
bestuur.
Als plaats is gekozen het begin van het
Plantsoen aan de zijde van de Korevaar-
straat. aangezien bii de Plantage reeds een
„Wilhelmina-linde" geplant is.
Als boom is in overleg met den chef der
afdeeling nlantsoenen gekozen een eik
(mnl.) of een dubbeibloeiende kastanje (vr.)
Een steen met datum en naam zal later
bij dezen boom geplaatst worden.