MAANDAG 10 JANUARI 1938 No. 23862 STADSNIEUWS HET VOORNAAMSTE NIEUWS VAN HEDEN De Bilt 78sfe Jaargang DM nummer bestaat uit DRIE bladen EERSTE BLAD De film „Grazige Weiden" in Indië verboden verwacht LEIDSCH DAGBLAD D3&GBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN PRIJS DER ADVERTENTIES: SO Cts. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar i agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere Advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk f,aager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling f,[Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden wan 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven 30 ets.porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque" en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn: per 3 maanden f. 2.35 per week Franco ffë'r prfst^-f.'OTS per 3 maanden iï pottokoste j (voor Bfitnenrand f. 0.80 per 3 i 14.0Ï» H. o.i» kosten.' imntwj Lustrumviering „U.S.A.". Vertooning van „Prometheus geboeid". Met waardeering mogen wij getuigen cener waarlijk zeer geslaagde vertoo ning van het drama „Prometheus ge boeid", van den grootc-n Griekschen treurspeldichter Aeschylus, in de schoo- ne vertaling van dr. P. C .Borate"/Is, die deze voor dilettanten merkwaardig goed gelukte uitbeelding zèll met zijn tegenwoordigheid vereerde. Zij is in den stampvollen Schouw burg in het bijzijn van vele autoritei ten en hoogleerarcn gegeven, ter gele genheid van het 6de Lustrum van den Leidschen Gynmasiastenbond „Uno Suntos Animo "en tevens als een bij zonder eerbetoon in verband met het 100-jarig bestaan van het Leidsche gymnasium. Eerlijk gezegd, waren wij vervuld van een 2ekere huivering over het welslagen van dit klassieke drama in de zeker niet onge wettigde verwachting, dat met deze keuze, die uitermate zware eischen stelt, te hoog zou zijn gegrepen voor een groep van jeug dige dilettanten. Nu wij ons oordeel neerschrijven, zijn wij ons ervan bewust, dat menigeen, die deze opvoering niet bijwoonde, bij het lezen daarvan ongeloovig de wenkbrauwen hoog trekt, indien men ons hoort getuigen van een opvoering, die den toets van serieuse critiek kan doorstaan. Het was een weer gave, die hoog- uitstak boven het peil, dat gewoonlijk door dilettanten gepresteerd wordt. Met stijgende belangstelling 'en bewon dering hebben wij de beschaafde presta ties onder de deskundige regie van prof. v. Holk en mevr. J. Winkler—Kruyt ge volgd en ons volgaarne aangesloten bij de woorden van oprechte en spontaan ge meende hulde, die na afloop o.a. door een gerenommeerd kenner der classici als prof. Muller die van vele sublieme momenten gewa.gde en door den rector dr. Bosse- laar gesproken zijn. Naar wij vernamen, heeft ook dr. Boutens zijn hooge ingeno menheid met de opvoering te kennen ge geven. Dat deze weergavegansch en al door eigen krachten gedragen is, mede wat de décors en de stijlvolle muziek van den talentvollen Edgar Pos betreft, stemt tevens tot verheugenis. Foto v. Vliet, Leiden. Foto genomen tijdens de. lunch van. leeraren, oud-leeraren, leerlingen en oud-leerlingen van het Leidsche Gymnasium, well Zaterdag in café-restaurant „In den vergulden Turk" werd gehouden. Men ziet op deze foto v.l.n.r. oa. deheerendr. Bossela! dr. Remkema, den heer v. Beeck (staande) prof. Knappert, prof. Muller, den burgemeester en prof. P. C. T. v. d. Hoeve BINNENLAND. Het verschooningsrecht van den journalist: commissie van advies ingesteld (Bin nenland, 2e Blad). Algemeene vergadering der vereeniging „Eenheid door Democratie" (Binnen land, 2e Blad). Roofmoord te Sittard; een 19-jarige jongen gedood (Gemengd, 3e Blad). Wij zullen, na de interessante toelich ting, die dr. Bosselaar aan het treurspel deed voorafgaan, daarvan geen nadere uit eenzetting geven. Wij bepalen ons tot de vertolking, waar van vóór alles de nobele Prometheus- creatie van den praeses L. E. v. Holk, die het leeuwendeel te dragen had, met eere genoemd dient. Niet slechts diens be- heerschte zeggingskracht der prachtig klinkende verzen hield de aandacht ge spannen, doch tevens zijn gevarieerde ge laatsexpressie. Dat, ondanks de geringe handeling die de Grieksche drama's in het algemeen kenmerkt hier staat bijv. Pro metheus gedurende eenige uren vastge klonken aan den rotswand géén inzin king in het langdurige verloop te consta- teeren viel, is een bewijs van de suggesti- viteit zijner duidelijke declamatie en mees tentijds zuivere intonatie. Zijn geheugen heeft hem daarbij geen moment in den steek gelaten. In een kortere, doch even eens belangrijke rol zij genoemd Louky Stutterheim als Io, die de tragiek van haar noodlotsgang duidelijk geteekend heeft Edgar Pos gaf een overtuigende en krach tige Hermes-uitbeelding, terwijl J. C. Juta, A. Dek, R. P. Kramers en W. Brinkgreve, zij het op minder niveau, toch een bevre digenden indruk gaven van resp. de Kra tos, Bia, Hephaistos en Okeanos-figuren. De laatste behoeft zich echter voor luider toongeving niet te schroomen. Onze erkentelijkheid gaat voorts uit naar de Okeaniden. die met Prometheus ont roerd „mede-lijden" en meestal in zuivere stemming haar reien voordroegen, op de zich daarbij juist aanpassende muriek van Edgar Pos. Deze illustratieve stemmings volle muzikale omlijsting verdient aan dacht: modern geconcipieerd, uit den aard der zaak sober geïnstrumenteerd, treft zij meermalen door originaliteit cn karakte ristieke visie. Zich nergens op den voor grond dringend, in juiste beperking inge- lascht en met enkele goed-aangevoelde trekjes impressie's oproepend, legt zij ge tuigenis af van doordachte behandeling van thema's en motieven, reeds in de ouverture, die een treffende sfeer direct suggereert. Speciaal het noodlots- en ver zinkingsmotief zij hierbij in de herinne ring opgegroepen. Naar de mate der krachten heeft het onder den heer Henk Berghout spelende orkestje, er een waardeerbaren indruk van gegeven. Wij zouden echter deze muziek, die den jeugdigen componist doet kennen als een belofte voor de toekomst, gaarne ook eens vertolkt hooren door een beroeps orkest, waardoor zij toch beter tot haar ■recht kan komen. Berghout, die duidelijk aanvoerde, verdient intusschen lof voor de nauwgezette studie, die hij besteedde aan deze voor dilettanten moeilijke partituur. Wij releveeren nog het, ondanks zijn een voud. suggestieve décor ontworpen door W. Brinkgreve en J. D. van Rijnbach, dat zich harmonisch bij het tragische gegeven aan sloot. De costuums waren met smaak en inzicht gekozen. Deze vertooning heeft op allen, die haar bijwoonden, véél indruk gemaakt: met trots mogen wij gewagen van een verblij dende interesse vóór en een levend begrip van het klassieke drama bij de jeugdige Leidsche generatie, voor wie dit stuk zoo goed in de lijn hunner gymnasiale opvoe ding. gekozen was. Mogen meerdere derge- ltjke opvoeringen een gerechtvaardigde be langstelling voor kunstuitingen als deze aanwakkeren. Het gepresteerde, dat op hoog cultureel niveau stond, verdient ook hedenavond een uitverkochte zaal. Het spreekt vanzelf, dat een stroom van betuigingen van waardeering in den vorm van woorden, geschenken, bloemen enz. na afloop werden overgebracht. De liefdevolle regie van prof. v. Holk en mevr. WinklerKruyt aan wie de acteurs zoo veel te danken hadden, is gehuldigd door middel van de aanbieding van het eere-lidmaatschap van U.S.A., dat mede den heer Berghout ten deel viel, terwijl ook de vertolkers in het bijzonder Prometheus v. Holk de componist en de vervaardigers der décors waardeerend zijn toegesproken door ab-actis v. d. Plas. Ook dr. Bosselaar, dr. Koster en mej. Asman zijn voor hun waardevolle adviezen woorden van dank gebracht. In den aanvang is den praeses namens de leden van UJS.A. door P. Brinkerink figuur lijk een theeservies ten gebruike in de Aula en letterlijk een lijst der schenkers daarvan aangeboden. Meerdere afgevaardigden uit andere steden hebben zich bij dit alles aan gesloten. Summa summarum: een hoogstaande avond, getuigend van zeldzame toewijding, iets wat men, gelijk prof. Muller opmerkte, het gansche leven noodig heeft. Een avond: het eeuwfeest van het Leidsche Gymnasium waardig, waarmee het den anderen instel lingen van dien aard in den lande ongetwij feld tot voorbeeld gesteld kan worden! De feestelijk gestemde opvoering is be sloten mét een geanimeerd bal in de Stads gehoorzaal, dat tot diep in den nacht duurde. In de middaguren, nadat leeraren, oud- leeraren, leerlingen en oud-leerlingen zich :n café-restaurant ..In den Vergulden Turk" hadden vereenigd aan een gemeen schappelijke, uiterst geanimeerde lunch, hielden curatoren en rector in het nieuwe schoolgebouw een receptie, welke door zeer velen, waaronder tallooze oud-leerlin gen, bezocht werd. Tegelijkertijd recipieer de in de aula het bestuur van den Gym- nasiastenbond „Uno Sumus Animo", ter gelegenheid van zijn zesde lustrum. In verband daarmede was in een der lokalen een tentoonstelling van archivalia ingericht, waarvan het materiaal grooten- deels afkomstig was uit het Gemeente-Ar chief en die eveneens veel belangstelling trok. In het bijzonder hadden daarbij de rapportenboeken van onzen tegenwoordi- gen burgemeester zeer de aandacht. Tijdens de lunch, welke werd voorgeze ten door den heer A. L. van Beeck is een „Vereeniging van Vrienden van het Gym nasium" opgericht. tonindustrie te Zwijndrecht voor de schok- betonkozijnen, goten en afdekkingen: fa. Braat te Delft voor de stalen ramen: fa. Huygen en Wessel te Amersfoort en Am sterdam voor de centrale verwarmings- installatie; fa. Van Dijk te Leiden voor de gevelsteen enz.; fa. De Lint te Den Haag voor stoep- en afdektegels en vloerbedek king: fa. Martin te Amsterdam voor de tegels in de gangen; fa. Van Oordt te Al phen voor de dakpannen; Schoolmeubelfa- brieken „De Schelde" te Goes en Boekweg te 's-Graveland. Zooals reeds eerder opgemerkt, werd het Gymnasium gebouwd door den aannemer P. G. de Jong uit Oegstgeest met medewer king van de navolgende onder-aannemers: De Best voor de stucadoorswerkenBleys voor de verf- en glaswerken; Kret voor de loodgieterswei-ken; Nouwens voor de smids- werken; N.V. „Iemco" voor de electriciteits- werken; Scheer en Biegstraaten voor de meu'bileering; Van Weeren, Langebrug, voor de stoffeeringswerken; benevens de leve ranciers en fabrikanten der voornaamste onderdeelen en materialen: De Schokbe- Doodelijke aanrijding. Plaatselijke situatie behoeft verbetering. Gistermiddag omstreeks kwart over twaalf, is de 58-jarige H. J. D„ kellner aan het station der Ned. Spoorwegen alhier, en wonende in de Heynsius- straat, die op zijn rijwiel gezeten den Haagweg wilde oversteken, door een hem achterop rijdende auto gegrepen en nagenoeg op slag gedood. Op genoemd tijdstip reed D. op het ter rechterzijde van den rijksweg gelegen rij wielpad in de richting naar Voorschoten. Even voor de Waddingerbrug kruist dit rijwielpad loodrecht den drukken verkeers weg en loopt dan links van den weg ver der. D. had vrij sterken wind tegen en hing in verband daarmede voorovergebogen over zijn stuur. Vermoedelijk is de wind ook de reden geweest, dat D. niet hoorde, dat een auto hem achterop kwam. Toen de wielrijder de oversteekplaats naderde, stak hij, volgens getuigen, zon der om té kijken of richting aan te geven, plotseling den weg over, zonder zich er vermoedelijk rekenschap van te geven.dat hij op een voorrangsweg kwam en voor zichtigheid hier dus dubbel geboden was. De gevolgen van deze verkeersfouten waren zeer ernstig. Op hetzelfde oogenblik naderde met vrij groote snelheid uit de richting Leiden een personenauto, bestuurd door De K. alhier. De bestuurder van de zen wagen was er in het geheel niet op bedacht, dat de wielrijder den weg zou oversteken en raakte dezen met het rech- tervoorspatbord op het rechterweggedeelte. D. werd zoo ernstig verwond, dat hij na genoeg op slag werd gedood. De auto gleed door het krachtig remmen achterstevoren nog eenige tientallen meters door en kwam aan de linkerzijde van den weg tot stil stand tegen een gemetseld muurtje, dat werd beschadigd. Zoowel het stoffelijk overschot van het slachtoffer als de auto, zijn door de po litie in beslag genomen. Volgens ooggetuigen treft den auto-be stuurder geen schuld. Verwrongen beeld van de christelijke religie. Aneta meldt: De bekende film „Green Pas tures" is in Indië voor openbare vertooning: verboden. Aneta ver neemt, dat deze beslissing: van de filmcommissie gegrond is op de overweging:, dat de film aanstoot geeft, ook voor orthodox-christe nen. Voorts is overwogen, dat vertooning in Indië zou plaatsvin den voor een grootendeels niet- christelijk publiek, dat uit de film een zéér verwrongen beeld zou krijgen van de christelijke reli gie, waartegenover geen erva ringstegenwicht staat. Bovendien kan er nog op gewe zen worden, dat ook in Singapore en Australië openbare vertoonin gen dezer film niet zijn toege laten. De film „Grazige Weiden" den (le Blad). in Indië verbo- BUITENLAND. Teruel geheel door de troepen van Barce lona genomen (3e Blad). De Japanners hesluiten over te gaan tot vernietiging der centrale Chineesehe regeering (3e Blad). Conferenties te Boedapest en Praag (Bui tenland, le Blad). Chautemps' bemiddelingspogingen (Buiten land, le Blad). De Grieksche kroonprins in het huwelijk getreden (Buitenland, le Blad). Uitbreiding der Amerikaansche vloot (Bui tenland, 11e Blad). Interview met koning Carol van Roemenië (Buitenland, le Blad). het ware gedwongen tot uitkijken door een algemeen gebod tot afstappen. In deze gemeente mag men slechts met de fiets aan de hand een voor rangsweg oversteken. Een dergelijk voorschrift zou o.i. ook hier aanbeveling verdienen. Het geringe tijd verlies wordt ruimschoots gecompenseerd door de grootere veiligheid. ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN EERSTE BLAD. Krachtige winden nit richtin gen tusschen Zuid en West, later wellicht nit Noordwest met re genbuien. Later is er kans op eenige opklaring met eenige stij ging van temperatuur. Dit droevig ongeval heeft weer eens de aandacht gevestigd op den aan een veilig verkeer weinig bevorderlijken toestand ter plaatse. Weliswaar is de oversteekplaats door kalkstrepen duidelijk op het wegdek aangegeven en is ook het uitzicht ter plaatse geheel vrij, doch dat is blijkens het bovenstaande tragische voorbeeld niet vol doende. Aan verplaatsing van de oversteekplaats in de richting naar de Vink, zijn eveneens bezwaren verbonden, hoewel wij daaraan de voorkeur zouden geven boven de thans bestaande situatie. Het autoverkeer zal nabij de Vink over het algemeen én in verband met den zij weg naar Voorschoten èn in verband met de aanwezigheid van den spoorwegover gang hier aanmerkelijk minder hard rij den dan op den volkomen open weg, waar thans de oversteekplaats is, zoodat de ge volgen van een eventueele aanrijding al licht minder catastrophaal zouden zijn. In Wassenaar geldt evenwel een ander voorschrift, dat wij ook hier zouden willen aanbevelen. Daar worden de wielrijders bij het oversteken van een voorrangsweg als De Remmen- en Lichtweek voor rijwielen. Woensdag begint de extra-controle. Hopelijk ten overvloede herinneren wij er onze stadgenooten, zoomede de inwonenden van verschillende omlig gende gemeenten, zooals Oegstgeest, Zoeterwoude en Voorschoten, nogmaals aan, dat a.s. Woensdag de extra-con trole op remmen en verlichting van rij wielen aanvangt, waarbij gemeente en rijkspolitie zoomede de marechaus- sée samenwerken om de noodzakelijk heid van een veiliger verkeer opnieuw onder de aandacht van het publiek te brengen. Gelijk bekend mag worden veron dersteld strekt het verscherpte toezicht zich ook uit tot de sinds 1 Januari j.l. verplicht gestelde verlichting aan de achterzijde der rijwielen. Voor de wettelijke bepalingen dien aangaande verwijzen wij naar ons Blad van Donderdag j.l. Men heeft het dus thans zelf nog in de hand een proces-verbaal te voor komen. Wielrijders, voor controle op remmen [en licht Is medewerking, voor Uw eigen [veiligheid, plicht! 4379 iPIRITUS THEELICHTJE Verbruik: slechts één vijfde cent per uur (Ingez. Med.) Geslaagd is voor het diploma veever- loskundige-castreur, de heer J. M. v. d. Moolen alhier. Als er een Oranje-telg geboren wordt. Boomplanting in het Plantsoen. De Vereeniging „De Princevlag" heeft zich in verbinding gesteld met de com* missie die voor een waardige viering van de a.s. gebeurtenis zal zorgen, met het voorstel om op den nationalen feestdag een boom te planten. Deze commissie heeft de plannen van genoemde vereeniging overgeno men, zoodat dit onderdeel door alle bij de Contactcommissie aangesloten ver- eenigingen zal worden verzorgd. Aan al deze vereenigingen zal worden verzocht, op den nationalen feestdag met vaandels en banieren te twee uur aanwezig te ziin in de Stadszaal. Vandaar zal men zich gezamenlijk en onder geleide van een muziekkorps begeven naar het Plantsoen, waar om 3 uur door den voorzitter van de commissie de boom zal worden aangeboden aan het Gemeente bestuur. Als plaats is gekozen het begin van het Plantsoen aan de zijde van de Korevaar- straat. aangezien bii de Plantage reeds een „Wilhelmina-linde" geplant is. Als boom is in overleg met den chef der afdeeling nlantsoenen gekozen een eik (mnl.) of een dubbeibloeiende kastanje (vr.) Een steen met datum en naam zal later bij dezen boom geplaatst worden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1938 | | pagina 1