De strijd om Teruel
Japan besluit tot vernietiging
Centrale regeering
LEiDSCH DAGBLAD - Derde Blad
Maandag 10 Januari 193B
Sjantoeng door de Chineezen ontruimd
f
Üf
GEMENGD NIEUWS
«m»,
Een definitieve overeenkomst is tot stand
gekomen in een gezamenlijke bespreking
van het keizerlijke Japansche hoofdkwar
tier en de regeering, welke bij prins Ko-
noye is gehouden.
Naar in welingelichte kringen verluidt,
heeft de regeering vastgesteld, dat de voor
de vijandelijkheden in China verantwoor
delijke Chineesche persoonlijkheden, niet
tegenstaande zij hiertoe meermalen in de
gelegenheid zijn gesteld, niet bereid zijn
gebleken, vrede te sluiten, doch integen
deel de voortzetting van den militairen te
genstand hebben voorbereid. Daarmede wa-
Sjantoeng ontruimd.
Van officieelc zijde wordt te Hankau
bekend gemaakt, dat het schiereiland
Sjantoeng door de Chineesche troepen
ontruimd is, daarmede is Tsingtau een
onverdedigde stad geworden.
Alle oorlogsschepen van de Tsjingausche
vloot zouden half December voor den in
gang der haven tot zinken gebracht zijn.
TBehalve 10.000 inwoners zouden de 400.000
£f£an aUe middetlen ™°J e.efn inwoners de stad hebben verlaten. Op be-
ïeedzame bijlegging van het conflict uit- i vc] van ^en eersten burgemeester zouden
eind December alle belangrijke établisse
menten, zooals de electriciteits- en water
centrales, telegraaf- en telefoonkantoren
gesloten.
Het hoofdkwartier en de regeering
zouden thans besloten hebben met alle
middelen strijd te voeren voor de ver
nietiging van de centrale regeering,
daar zonder de uitschakeling van de
voor de anti-Japansche beweging in
China verantwoordelijke centrale re
geering een duurzamen vrede in het
Verre Oosten niet mogelijk is.
Politieke kringen en de dagbladen noe
men het plan, volgens hetwelk de aange
kondigde voortzetting en beëindiging van
den oorlog georganiseerd moet worden, de
„algeheele mobilisatie van staat, volk en
economie". De bijzonderheden van het plan
zullen door het plannenbureau van het
kabinet worden uitgewerkt. Behalve over
oorlogs-economische, financieele en so
ciale maatregelen wordt in het bijzonder
gesproken over een verdere versterking
van het anti-kominternpact.
Blijkbaar ligt het in de bedoeling thans
den Japanschen gezant Kawajoe officieel
spoedig terug te trekken.
De Incidenten te Sjanghai.
Op vragen van de buitenlandsche jour
nalisten over het incident van 7 Januari
verklaarde de woordvoerder van het Ja
pansche consulaat te Sjanghai, dat de in
de pers gepubliceerde lezing onjuist is. De
Britsche politiebeambte had zich, naar hij
zeide, schuldig gemaakt aan opzettelijke
beleediging van het Japansche leger, d.w.z.
van zijn oppersten chef, den keizer van
Japan.
Hij verklaarde voorts, dat aan de
grenzen van de gedeelten van Sjang
hai, die onder het gezag van verschil
lende besturen staan, niet het karak
ter van landsgrenzen kan worden toe
gekend, en dat de Japanners zich op
grond van het internationale recht be
voegd achten, boosdoeners bij betrap
ping op heeterdaad en uit wettige zelf
verdediging te achtervolgen in gebie
den, die onder buitenlandsch bestuur
staan.
Hoe Engeland, Frankrijk en Amerika
daarop zullen reageeren?
Voor de derde maal is van Engelsche
zijde reeds geprotesteerd tegen de inci
denten.
vernield zijn, evenals Japansche eigen
dommen. De laatste Chineesche marine
troepen zouden op 30 December en de
laatste 2000 man gendarmerie begin Ja
nuari vertrokken zijn.
Reeds zijn zonder verzet de eerste Ja
pansche mariniers aan land gegaan.
Tsjang Kai Sjek heeft generaal Han Foe
Tsjoe, den gouverneur van de provincie
Sjantoeng, echter bevel gegeven, het groo-
te kanaal van Sjantoeng met alle middelen
te verdedigen. Bloedige gevechten worden
geleverd nabij Tsi-Ning. een belangrijk
punt aan den spoorweg Tientsin-Poekau.
Op deze plaats trachten de Japanners den
strategischen spoorweg van Loeng-Hai af
te snijden.
Twee Chineesche divisies zijn naar Sjan
toeng gezonden, om het groote kanaal te
verdedigen en de strategische stad Nan
Jang-Poe tegen den aanval der Japanners
1 tg, beschermen.
Aan het front van den spoorweg Tient
sin-Poekau .in den Noordelijken sector, is
I een aanval der Japanners op Soe-Tsjien
I afgeslagen door de Chineesche troepen, die
een nieuwe verdedigingslinie hebben aan
gelegd. De rechtervleugel der Japanners is
tot staan gebracht ten Zuiden van Sin-
Tai in de bergen, die ten westen van de
spoorwegzone liggen.
Censuur op perstclcgrammen
uit Sjanghai.
De woordvoerder van de Japansche am
bassade te Sjanghai heeft aan de jour
nalisten verklaard, dat de Japansche auto
riteiten binnenkort een regeling zullen
treffen voor de censuur op voor het bui
tenland bestemde perstelegrammen. Hij
voegde hieraan toe, dat de Japansche cen
suur alle telegrammen zal tegenhouden,
welke de Japansche militaire verrichtingen
kunnen schaden of den Japanschen belan
gen schade kunnen berokkenen.
Vlieger-aanvallen.
Er zijn bommen neergekomen op een
Fransche katholieke missie, tengevolge
waarvan een priester gedood en een twee
de gewond werd. De bommen waren neer
geworpen door een twaalftal Japansche
vliegtuigen, die een aanval ondernomen
hadden op Nanning. Het aantal Chineesche
slachtoffers van dezen luchtaanval is nog
niet bekend.
DE JAPANSCHE OPMARSCH IN DE
PROV. SJANTOENG^
Na 23 dagen van geweldige worst,e-
Iing is Teruel thans geheel in handen
der rooden.
De laatste nationalistische strijders, die
nog weerstand boden in het klooster van
St. Clara onder hen bevond zich een
bisschop hebben zich overgegeven.
De door beide partijen geleden ver
liezen kunnen geraamd worden op
60.000 dooden en gewonden, alsmede
slachtoffers van de hevige koude. Men
acht het zeker, dat de helft der buiten
gevecht gestelde soldaten van koude
zijn omgekomen of uit den strijd moes
ten worden genomen wegens bevroren
handen of voeten.
De val van Teruel is van rechtsche zijde
officieel toegegeven. Het nationalistische
hoofdkwartier aan het front van Teruel
heeft medegedeeld, dat het garnizoen der
stad zijn stellingen, die het wekenlang te
gen een vijandelijke overmacht en niet
tegenstaande een moordend artillerievuur
verdedigd heeft, heeft prijsgegeven.
Dit is, zoo gaat het communiqué voort,
eenerzijds te wijten aan het onafgebroken
vemietigingsvuur van den vijand, ander
zijds ook aan het feit, dat de commandant
Rey, blijkbaar op het laatste moment de
controle over zijn zenuwen verloren heeft.
Rey's militaire ervaring is blijkbaar niet
voldoende geweest Voor de hem toever
trouwde taak. Een deel van het garnizoen,
EEN GEZICHT OP DE STAD.
oesluit van den commandant en niet
wenschte te capituleeren, is het gelukt
door de belegeraars heen te breken en zich
bij de overige nationalistische troepen te
voegen.
Heel wat scherper heeft Queipo de Llano
zich gisteravond voor de microfoon uitge
laten over het gedrag van den bevelvoer
der Rey.
,,Het kan niet ontkend worden", zoo zeide
hij, „dat de rooden vandaag een klein suc
ces behaald hebben, dank zij het onwaar
dig verraad van den commandant der
troepen te Teruel, die onbekwaam en
laf is".
Maar ook een rechtsch succes
Een correspondent van Havas. die den
strijd om Teruel aan het rechtsche front
meemaakt, meldt uit Saragossa:
Aan het front van Teruel is het groot
ste nachtelijke gevecht van den Spaan-
schen burgeroorlog geleverd. Het is met
een volkomen succes voor de troepen van
Franco geëindigd. De regeeringstroepen
werden gedwongen om La Cota, de Zuide
lijke hoogte van de Monte Celades, welke
Teruel in het Noorden beheerscht, te ont
ruimen. Hiermede is een nieuwe frontlinie
ontstaan, welke gevaar kan opleveren voor
de ten Noorden van de stad gelegerde re
geeringstroepen en welke den troepen van
Franco het voordeel verschaft, dat zij thans
een der voornaamste verbindingswegen van
dat naar het schijnt verrast werd door het I de regeeringsmacht beheerschen.
De bezetting geschiedde niet dan na een
uitermate verwoed gevecht, dat des avonds
om zes uur begon en tot den volgenden
morgen duurde. De vijand deed al het mo
gelijke om het verloren terrein te herwin
nen. maar de rechtschen bleven tenslotte
meester van het gebied. Van negen uur
's avonds af oefenden ruim 200 vuurmon
den hun vernielende werking uit op de drie
tijen loopgraven der linkschen, vliegtui
gen lieten tonnen bommen op de regee-
tingsstellingen vallen. De infanterie vol
tooide dit werk door de stellingen daarna
stormenderhand te veroveren, meerendeels
in een gevecht van man tegen man, nadat
drie versperringen van prikkeldraad met
handgranaten waren weggenomen.
De ontzettende aanblik van den strijd,
aldus de verslaggever van Havas, werd nog
verscherpt door de duisternis van den
nacht. Het strijdtooneel is als de krater
van een in felle uitbarsting zijnden vul-
caan. De strijd eindigde met een gevecht
van man tegen man in de loopgraven, ter
wijl de vluchtende linksche soldaten door
de artillerie werden bestookt.
Toen de vlag van Franco tenslotte op La
Cota wapperde, waren zijn troepen mees
ter van een der sleutelposities rondom
Teruel. De verliezen aan beide zijden zijn
geducht.
Barcelona gebombardeerd.
De luchtmacht der rechtschen heeft
Barcelona gebombardeerd; er zijn twintig
dooden.
Motor tegen cnito opgebotst.
Een doode en een zwaar gewonde.
Zaterdagavond heeft op den Rijksstraat
weg onder Diemen een ernstig verkeers
ongeval plaats gevonden.
Te ongeveer negen uur reden ter plaatse
een personenauto en een motorrijder, die
een duo-passagier met zich voerde, toen
laatstgenoemde, blijkbaar de voor hem
uitrijdende auto wilde passeeren, gas gaf,
doch juist op het oogenblik, dat de chauf
feur van de auto, die naar links wilde af
slaan, den richtingwijzer uitstak. Dit was
te laat voor den motorrijder, die niet tijdig
genoeg vaart kon verminderen en met. een
hevigen smak tegen de auto botste. Hij en
de duopassagier werden tegen den grond
geslingerd. Onmiddellijk schoten voorbij
gangers te hulp en werd geneeskundigen
bijstand geboden. Bij onderzoek bleek de
motorrijder, de 22-jarige metaalbewerker
W. V. E. uit Amsterdam, op slag te zijn
gedood. Zijn medepassagier, de eveneens
22-jarige H. V., uit Amsterdam, werd met
ernstige hoofdwonden en verschillende
fracturen naar het Burgerziekenhuis te
Amsterdam overgebracht. Zijn toestand is
zorgelijk.
Een roofmoord ie Sittard.
Negentienjarige loopjongen het slachtoffer.
Op den weg neergeschoten
Zaterdagavond omstreeks acht uur
werd aan den Bergerweg te Sittard het
lijk gevonden van een loopjongen van
den Uniewinkel te Sittard. Een voor
bijkomend automobilist zag het lijk het
eerst. Het lag op een eenzaam gedeelte
van den Bergerweg even buiten Sit
tard. Bij onderzoek bleek, dat het
slachtoffer nog even leefde, doch de
jongeman gaf weldra den geest. Ge
meentepolitie, maréchaussé, en een
geneesheer werden gewaarschuwd, doch
deze laatste kon slechts den dood con-
stateeren.
Het slachtoffer was de negentienjarige,
ongehuwde Albert Koopmans, wonende
aan de Bankastraat te Lindenheuvel-Ge-
leen. Het lijk vertoonde een kleine wonde
achter in den nek en verwondingen aan
den neus. Aan de andere zijde van den weg,
dertig meter van de plaats waar K. het
leven had gelaten, stond de driewiellge
bakfiets van de kruideniersfirma, waar
mede de jongeman terugkeerde uit de rich
ting Lindenheuvel en op weg was naar den
winkel te Sittard om daar de gedane bood
schappen af te rekenen.
Was het eerste vermoeden van de poli
tie, dat de jongen was aangereden of van
de fiets was gevallen, een nader onderzoek
wees weldra uit, dat hier van overval met
roof sprake was. In de geldtasch, welke
ruim f. 170.— moest bevatten, bevond zich
nog slechts f. 24.— aan klein geld.
Naar verluidt zou in de omgeving van de
plaats, waar de overval geschiedde, een
drietal schoten zijn gehoord. Het slachtof
fer was stevig gebouwd.
Het lijk is naar het ziekenhuis te Sittard
overgebracht, alwaar de sectie zal worden
verricht.
Ontploffing in de staatsmijn
Maurits.
Twee licht gewonden.
Door onbekende oorzaak is Zaterdag
een ontploffing geschied in de sulfaatfa-
briek van het stikstofbindingsbedrijf van
de staatsmijn „Maurits". Het gevolg van
deze ontploffing was, dat het gas, dat door
de cokesovens ten behoeve van het stik
stofbindingsbedrijf en voor levering aan
gemeenten wordt geproduceerd de fabriek
instroomde, waar het door het personeel
met fakkels werd aangestoken en aldus
vernietigd. Doordat de aanvoer van gas
onderbroken werd, is het stikstofbindings
bedrijf drie uur gestoord geweest.
Bij de ontploffing liepen twee arbeiders
brandwonden op. Een van hen moest in
een ziekenhuis worden opgenomen. De
aangerichte schade en de bedrijfsschade
worden door verzekering gedekt. De gas-
aanvoer naar de aangesloten gemeenten is
vrijwel niet gestoord geweest, daar deze
toevoer dadelijk na de opgetreden storing
werd overgenomen door de Staatsmijnen
Emma en Wilhelmina.
BOERDERIJ AFGEBRAND.
Gistermorgen is brand uitgebroken in
de kapitale boerderij van den landbouwer
C. v. d. Heykant te Dongen. Het vuur, dat
vermoedelijk door kortsluiting in den stal
is ontstaan, greep zóó snel om zich heen,
dat van den inboedel en de gereedschap
pen niets kon worden gered. Het vee kon
tijdig in veiligheid worden gebracht. De
brandweer, die spoedig ter plaatse was,
wist een nabijgelegen landbouwschuur te
behouden. Het woonhuis en de veestallen
brandden evenwel tot den grond toe af.
Verzekering dekt slechts gedeeltelijk de
schade.
EEN
Een
ONEERLIJKE VINDER.
briefje van duizend gulden
werd zijn ongeluk.
Op Nieuwjaarsdag heeft een Utrechte
naar op straat een portefeuille verloren
met f. 1250. De som bestond uit een briefje
van duizend en enkele kleinere bankbil
jetten. De man heeft van zijn verlies bij
de politie aangifte gedaan. Een onderzoek
werd ingesteld.
Het bleek de politie toen, dat ln Zeist
een inwoner van Utrecht nogal royaal geld
uitgaf. Met veel bravoure en gulheid fuifde
hij menschen, die hij pas ontmoet had.
Verschillende malen probeerde hij ook een
bankbiljet van duizend gulden te wisselen
zonder daarin te kunnen slagen. Op deze
aanwijzingen is de man Zaterdag door de
politie in Zeist gearresteerd. Hij bekende
al gauw. dat hij inderdaad het geld ge
vonden had. De 250 gulden had hij reeds
opgemaakt, maar het bankbiljet van dui
zend gulden had hij nog bij zich.
De man is ter beschikking van de justi
tie gesteld.
GESLIPT EN TEGEN EEN
BOOM GEBOTST.
Zaterdagmiddag omstreeks half vier is
te Geldermalsen een auto door de gladheid
van den weg geslipt en tegen een boom
gebotst. De bestuurder, een vertegenwoor
diger van de „Shell" uit Tiel, de heer Un-
fersach, moest, ernstig aan het hoofd ge
wond, naar het ziekenhuis te Tiel worden
vervoerd. De verongelukte auto is zoogoed
als geheel vernield.
UIT HET IJS BEVRIJD.
Het stoomschip „IJselstroom", dat den
beurtdienst Urk—Amsterdam onderhoudt
heeft den geheelen nacht van Vrijdag op
Zaterdag ln het ijs bekneld gezeten. De
U.K. 1, schipper J. Molenaar en de U.K. 141,
schipper Hessel Snoek hebben eergistermor-
gen met een botter de haven van Urk ver
laten en na een moeilijken tocht de „IJsel
stroom" behouden in de haven gebracht.
De „IJselstroom" heelt motorschade.
DOOR RAILS GETROFFEN EN GEDOOD.
Tijdens het lossen van een aantal zware
rails op het terrein van de z.g. zanderijen
onder de gemeente Wouw, kwam Zaterdag,
middag om ongeveer drie uur de 37-jarige
gehuwde arbeider Snepvangers, uit Bergen
op Zoom, te vallen De man kwam ongeluk
kigerwijze met het hoofd op een rails neer
en kreeg onmiddellijk daarna de andere
rails, die gelost werd. op het hoofd. Hier
door werd dit lichaamsdeel verbrijzeld, met
als gevolg dat de man op slag werd gedood.
De overledene laat een vrouw en zeven
kinderen achter.
7857
(Isgez. Med.)
Dubbele moord.
Moeder en zoon slachtoffers.
In de dicht bij de Nederlandsche grens
gelegen Belgische gemeente Veltwezelt zijn
gisterochtend vroeg een oude vrouw en
haar inwonende 26-jarige zoon vermoord
gevonden. Een nichtje dat haar neef kwam
afhalen, met wien zij had afgesproken ter
kerke te zullen gaan, vond tot haar ont
zetting haar neef onder een zak op den
grond liggen. Zijn hals was afgesneden.
Bij nader onderzoek troffen aangeloopen
omwonenden ook het lijk aan van de
63-jarige bewoonster, eveneens met afge
sneden hals.
Aangezien in het huis alles overhoop was
gehaald, vermoedt men dat roof de drijf
veer tot deze misdaad is geweest. Tot ver
leden week was in het huis een cafétje ge
vestigd. De politie uit Luik heeft de zaak
ln handen.
TREIN BOTST TEGEN TANKAUTO.
15.000 liter benzine in vlammen.
In het Fransche departement Ande, Is
op den spoorwegovergang bij La Nouvelle
een trein op de lijn Narbonne—Perpignan
op een tankauto met 15.000 liter benzine
gebotst. De auto explodeerde en stak het
wachthuisje van den baanwachter en
diens woning in brand.
De chauffeur van de vrachtauto had de
tegenwoordigheid van geest, om ln een na
bij gelegen kanaal te springen, doch liep
niettemin zeer ernstige brandwonden op.
De machinist van den trein werd eveneens
ernstig gewond, terwijl de baanwachter
levend in zijn huisje verbrandde De vrouw
en 't zoontje van den baanwachter spron
gen uit de eerste verdieping van hun
brandende woning en werden slechts licht
gewond.
BUITENLANDSCH GEMENGD.
GRAAF VAN COVADONGA GESCHEIDEN.
In het echtscheidingscroces dat door de
AUTO DOOR TREIN GEGREPEN
In de nabijheid van Torun (in Polen)
heeft een trein op een overweg een auto
gegrepen. Hierbij werden drie personen
gedood en een gewond.
DE KOUDE IN ROEMENIË.
Op den weg bii Constanza heeft men de
bevroren '.ijken gevonden van zes jonge
menschen geheel met sneeuw overdekt.
tweede vrouw van den graat van Cova- Men veronderstelt, dat de jongelieden zijn
donga Marta Rocafort. aanhangig was ge
maakt, is thans uitspraak gedaan. Het ge
rechtshof te Havanna achtte het niet
noodlg den graaf te hooren. De graaf had
- zijn advocaat volledige volmachten gegeven.
gaan rusten en toen van koude zijn over
leden. Te Boekarest vroor het gisteren
meer dan 25 graden. De sneeuw bereikte
een hoogte van drie meter.
4—3
