STADSNIEUWS
Mile Jaargang
VRIJDAG 12 NOVEMBER 1937
No. 23814
lapan komt niet
naar Brussel
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
De Bilt
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Wl rrammer bestaat uit VIER bladen
EERSTE BLAD
verwacht
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 ets, per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
adverlenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bi) vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindeplein Telefoonnummer* voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque» en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden f. 2.3S
per week f.0.18
Franco per poet f. 2:35 per 3 maanden -f* portokosten.
(voor binnenland f.0.80 per 3 mndjj
PLECHTIGHEID OP HET
SCHUTTERSVELD.
Adjudant Snoep onderscheiden.
Voor het front van de troepen is heden
morgen met het gebruikelijk eerbetoon de
Ifere-medaille der Orde van Oranje Nassau
lin zilver met de zwaarden uitgereikt aan
|den adjudant-onderofficier administrateur
Snoep, van den staf van 6 R.V.A.
De plechtigheid vond plaats op het
Jiuttersvelri, waar de troepen en het
muziekkorps van 6 R V A. zich onder com-
ndo van kapitein van der Meulen had-
|den opgesteld.
Nadat overste C de Iongh. commandant
|ran het zesde regiment de troepen had ge
acteerd en terwijl de muziek het WI1-
:elmus speelde las kapitein adjudant H.
Ia Luitwieler het Kon. Besluit voor, waarbij
|dc hooge onderscheiding de hoogste
een onderofficier aan adjudant
|6noeD wordt toegekend.
Luitenant-kolonel de Iongh spelde de
ïrsierse'.en den adjudant op de borst.
Jierna richtte hii zich tot den onderschei-
ne en herinnerde er aan hoe hij hem
11ngeveer een jaar geleden de gouden
lille voor 36-jarigen trouwen dienst
leeft uitgereikt.
Bii die gelegenheid, aldus spr heb ik uw
diensten als onderofficier uitvoerig ge
schetst en in het afgeloopen jaar ben ik
tot ce conclusie gekomen, dat ik indertijd
|niets te veel heb gezegd!
Vervolgens richtte spr. zich tot alle aan-
ge onderofficieren en wees er op hoe
i de na-oorlogsche jaren de uitgaven
»r de weermacht steeds weer werden
ninderd.
In 1922 werd in onze volksvertegenwoor-
|cging gezegd, dat het beroepskader moest
sorden uitgebannen, alsof het een zeere
ik in ons leger was. Ik heb dat. aldus
jr., a'.tijd als een groote beleediging voor
at beroepskader opgevat. Nu men tenslotte
tot de overtuiging is gekomen, dat tnter-
atlonale ontwapening een illusie is en het
onverantwoord is met de afbraak van ons
(er door te gaan. zit de legerleiding met
<en groot tekort aan kader en is genood
zaakt geweest haar toevlucht te nemen
tot aanvulling van het beroepskader met
tnstplichtig personeel
Sor wees den wachtmeesters-capitulanten
3 de groote moeilijkbeden van de taak die
hen wacht. Tracht allen, zoo besloot hij
«n adjudant Snoep* te worden.
Nadat het kader in de ge'egenheid was
«tëld adjudant Snoep geluk te wenschen,
et lieerde het geheele regiment.
Voor het front van den troep is heden-
"ddag om 2 uur de reserve le luitenant
B de militaire administratie bii het 4e
Infanterie als zoodanig beëedigd
R.K.M.V. „DE HANZE".
Cursus voor middenstanders.
Gisteravond hield de Leidsche Hanze een
myergadering in „In den Vergulden
'k welke slechts matig bezocht was.
a de opening, notulen, ingekomen stuk-
i en verslag van den Centralen Raad,
o de voorzitter, de heer H. L. J. Tobé
redig aan punt 5, het Wïnterpro-
1937'38 beginnen.
Mi de toekomstige middenstander zich
•w de Vestigingswet verplicht ziet een
®Melsschool te volgen om straks, geexa-
™eerd in handels- en warenkennis, zijn
ff iin de rÜen van winkeliers of klein-
"cusöoeelen in te nemen, zijn er stemmen
u- r''n onder de bestaande mlddenstan-
V(js' die duidelijk te kennen hebben gege-
i»Ler wdtaiS voor te gevoelen om straks,
inans theoretisch te moeten achterstaan
«in 1}leuwe collega's. Het bestuur van de
litSf dat begrepen, aldus de voor-
L _?h daarmede bij het vaststellen van
""terprogram terdege rekening ge-
™yueri. Dat winterprogramma zal brengen
cursus voor de leden, hun vrouwen,
~™eren of personeel te houden op een
mi avonden, aanvangende 28 Dec. a.s.
cursus zal worden gegeven door den
Bit a™? .Docirn te Rotterdam.
min„ "ViVengemeenten belooft de deelne-
Ini"5 groot te worden.
,fv7 Kostelijk adviseur prof. Cleophas
rerf vervo'gens nog eens te willen herin-
clto n??n hetgeen de paus üi zijn ency-
Wt "^uadrigesimo Anno" als richtlijnen
forto ??nf!e8wen. Zeer in het bijzonder
5"|®,W-r er den nadruk op .dat van
slaat. e middenstanders in de eerste
»aJL?ordt geeischt Christelijke recht
ten «la1 en "efde. Twee deugden die
sen it zadenman niet kan en mag mis
tel inrvi verlrouwen schenken, hetgeen in
Worrit ^kendoen zoo veel gemist
hst -lale rechtvaardigheid en liefde
feken waarmee ten opzichte van vele
ln het bedrijf rekening gehouden
1worden.
j, - noioen.
ik a^iWer bracht, dank aan de geeste-
lijk
sdviseur
en hoopte op meerdere van
Bi] nlcen t* mogen, rekenen,
toidrt-n 1 -Blectriciteitstarieven voor den
aan teTnd'' W6rd besloten bü de L.M.C.
tón» g?n °P actie ter spoedige ver-
gLA *an die tarieven voer den midden-
hterna sluiting.
CHR. NAT. WERKMANSBOND.
De 34ste jaarvergadering.
De afd. Lelden van den Chr. Nat. Werk
mansbond hield gisteravond in het gebouw
„Nathanaël" haar 24ste jaarvergadering,
aan welke samenkomst tevens het karakter
van een propaganda-avond was gegeven.
De bijeenkomst werd op gebruikelijke
wijze geopend, waarna de voorzitter, de
heer Kutvenhoven, een gedeelte uit Rom. 4
voorlas en allen hartelijk welkom heette.
Met een enkele gedachte stond spr. verder
nog stil bij het 34-jarig bestaan van de
aldeeling. Spr. sprak er zijn blijdschap over
uit, dat vooral in den laatsten tijd zooveel
jonge menschen hun krachten aan het
bondswerk wenschen te geven.
Tenslotte zette spr. nog uiteen, dat de
Chr. Nat. Werkmansbond vol gaarne een
steunpilaar wenscht te zijn van de Ned.
Hervormde Kerk.
De secretaris, de heer Korswagen, bracht
vervolgens het jaarverslag uit, dat uitvoerig
de werkzaamheden van den bond en zijn
onderafdeelingen in het afgeloopen ver-
esniglngsjaar memoreerde. Aan het einde
van zijn overzicht verzocht spr. te zingen
Ps. 84 5.
Vervolgens werd het woord verleend aan
den bondspropagandist, den heer J. Stra-
ting, die in een uitvoerige rede allereerst
het ontstaan van den Chr. Nat, Werkmans
bond uiteen zette. Spr. begon met er aan
te herinneren, dat de Chr. Nat. Werk
mansbond vóór 40 jaar in den tijd der
doleantie door wijlen dr J. Th. de Visser
is opgericht. Men scheidde zich toentertijd
af van Patrimonium, dat grootendeels ge
reformeerd was geworden. Men voelde het,
een hervormde organisatie moest tot stand
komen. Maar dit was niet alleen de ge
dachte, welke bij de oprichting van den
C.N.W.B. heeft voorgezeten. Men wenschte
zich ook teweer te stellen tegen de Dage-
raad-groep en het Marxisme
Verder weidde spr. uit over de Christelijk
sociale gedachte van den C.N.W.B, welke ln
het kort hierop neerkomt, dat Christus ge
bracht moet worden op alle terreinen des
levens.
Na nog stil gestaan te hebben bij de
nationale, dat is bij de saambindende ge
dachte van den C.N.W.B., wees spr. meer
speciaal op het christelijk sociaal werk van
den bond. dat in hoofdzaak hierin be
slaat, dat opgekomen wordt voor de stof
felijke belangen der leden. Ook het fonds
wezen vormt bij den C.N.W.B. een groot
onderdeel van het bondswerk. Zoo is daar
het U.b.o.-fonds (Uitkeering bij overlijden),
welk fonds reeds een bezit heeft van
f. 900.000 en waaraan gekoppeld is het we-
duwenfonds, dat reeds f. 180.000 uitkeerde,
waarvoor nooit eenige premie is betaald.
Verder noemde spr. het sanatoriumfonds,
dat het dr. De Visser-huis exploiteert en
het fonds „Hulp in Nood". Nadrukkelijk
stelde spr. In het licht, dat bij al het bonds
werk steeds de centrale gedachte naar
voren treedt: en vervult alzoo de wet
van Christus" Het zal er bij al ons werk
om te doen zijn, dat niet wij in het middel
punt komen te staan, maar de figuur van
Jezus Christus.
Spr. besloot dit overzicht van het bonds
werk met een krachtige opwekking om
met groote activiteit in het organisatie
leven werkzaam te zijn tot meerdere bloei
van den bond.
Aan een bespreking, welke op deze rede
volgde, werd door verschillende personen
deelgenomen.
Het tweede gedeelte van den avond werd
ingezet met het zingen van het bondslied,
waarna nog uitvoerig gesproken werd over
de uitkeeringen van het fonds Ubo en de
werkzaamheden van de onlangs opge
richte Hervormde Mannenvereeniging
Ds. Joh. W. Groot Enzerink, eere-voor-
zitter van den C.N.W.B., sprak het slot
woord uit. waarin hij met nadruk vast
stelde, dat de Werkmansbond, in tegen
stelling met de vakvereenigingen. die zich
in hoofdzaak bezighouden met het loon
en den arbeid der aangesloten leden, zich
allereerst de gedachte realiseert: de
rechtvaardige zal uit het geloof leven. Bij
den Werkmansbond staat niet in de
eerste plaats de vraag op den voorgrond
van „wat zullen wij eten", maar veeleer
de gedachte: zoek eerst het Koninkrijk
Gods en Ziine gerechtigheid. In den
C.N.W.B. wordt allereerst gewezen op den
plicht, waaruit voortvloeit het opkomen
voor het recht.
In een ernstige peroratie wees ds. Groot
Errerink er op. dat wii moeten trachten
te leven in een waarachtige gemeenschap
met Jezus Christus, waardoor wij ook in
dit l°ven geheiligde persoonlijkheden zul
len zgn.
EXAMENS E. H. B. O.
Voor het gehouden eindexamen der
Eerste Leidsche EHBO. brigade afgeno
men door dr. H. J. M. Boonacker en dl'. E.
Renaud slaagden alle candidaten n.l.
mevr. A. H. J Kelienaers-Dammeren, mevr.
D. H. Dullemanv. d. Bley en mevr. J.
Deev. d Baan; mej. C. H. Veltema. mej.
A. C. Janson, mej. A. A. de Gelder, mej. H.
A. Aldershof. mej. S. H. Kuivenhoven, mej.
C. N. Ramakers en de heeren A. J. v. d.
Hoeven, R. Horst, H. J. Broeksema. P A.
de Haan, J. C. P. v. Ooyen, C. Boot, J. v.
Leeuwen, H. C. Kroes, J. M. v. d. Flier en
R. v. d. Zee.
Het Japansche kabinet heeft besloten
de tweede uitnoodiging der Zuidzee
conferentie van de hand te wijzen.
De minister van buitenlandsche
zaken, Hirota, heeft den Belgischen
ambassadeur de antwoordnota reeds
overhandigd. Hierin wordt o.m. gezegd:
de afwijzing van de uitnoodiging ge
schiedt, daar er geen wijziging is ge
komen in de omstandigheden, waar
onder de conferentie van Brussel is
belegd. De toestand in het Verre Oosten
is de laatste vijf jaren zoo volkomen
veranderd, dat de bepalingen van het
negen-mogendhedenpact tha ns niet
meer bruikbaar zijn. Japan is van mee
ning, dat deze gewijzigde toestand in
het Verre Oosten thans geen collec
tieve oplossing, maar uitsluitend nog
rechtstreeksche onderhandelingen tus-
schen Japan en China toelaat. De over-
heerschende invloed van de Komin
tern, niet slechts op Westelijk en
Noordwestelijk China, doch zelfs op
Nanking heeft een wijziging gebracht
in de ten tijde van het sluiten der
negenmogendhedenovereenkomst heer-
schende voorwaarden. De hierbij aan
gesloten mogendheden hebben met
deze wijziging van den toestand in geen
enkel opzicht rekening gehouden.
Japan's optreden richt zich tegen deze
wijziging en beteekent derhalve een
strijd om de Komintern in het Verre
Oosten te overwinnen.
De keizerlijke regeering is er vast van
overtuigd, dat een poging om onder
handelingen te voeren binnen het kader
van een collectief orgaan zooals de
huidige conferentie, slechts de volks
gevoelens in beide landen in beroering
zou brengen en een bevredigende op
lossing belemmeren.
SCHOOL MEDUSASTRAAT B.
Ouderavond.
Gisteravond werd aan bovengenoemde
school een ouderavond gehouden.
De voorzitter der oudercommissie, de
heer Verlint, opende dezen avond, bij ont
stentenis van het hoofd der school, den
heer Van Sluys, die wegens ziekte niet
aanwezig kon zijn en van het waarnemend
hoofd, den heer v. d. Valk. die door om
standigheden pas ongeveer een half uur na
de opening het voorzitterschap dezer bij
eenkomst op zich kon nemen.
In zijn openingswoord heette de heer
Verlint alle aanwezigen hartelijk welkom.
Spr. sprak zijn leedwezen uit over de af
wezigheid van den heer Van Sluys en was
zeker de tolk van alle ouders, toen hij de
hoop op spoedige beterschap uitsprak.
Spr. kondigde vervolgens de uitvoering
aan van eenige gymnastische oefeningen
door de meisiep der 5e en 6e klesse onder
leiding van mei. Koeman.
In vlot tem^o en zeer correct werd°n
enkele ordeoefeningen en oefeningen op de
Zweedsche banken ten b°«t? gegeven, het
geen zeer veel bijval oogstte.
De heer Verlint sorak een kort woerd
van dank aan mej. Koeman en de meisies
en overhandigde eerstgenoemde namens de
oudercommissie een bououet bloemen.
Daarna was het woord aan den heer v.
d. Wal. inspecteur van politie alhier, die
een lezing met lichtbeelden hield over
,,Het Kind en het Verkeer".
Na een humoristisch overzicht van de
ontwikkeling van het verkeer hier te lan
de, verlevendigd met een aantal geestige
anecdoten. kwam spr. tot de kern van zijn
rede, n.l. de noodzakeliike aanpassing van
voetgangers en wielrijders aan het mo
derne snelverkeer. Vooral voor de jeugd,
de toekomstige weggebruikers, is dit noo-
dig. hetgeen bevorderd moet worden door
verkeerscursussen en -examens, waarvoor
de deelneming telkenjare stijgt. Deze cur
sussen gaan uit van de Ver. voor Veilig
Verkeer in samenwerking met de politie.
De gevaren van het niet of verkeerd toe
passen der verkeersregels werden duidelijk
aangetoond door de hierna volgende serie
lichtbeelden, welke door spr. werden toe
gelicht.
Een aoplaus beloonde den heer v. d. Wal
voor de interessante en leerzame lezing, die
met groote aandacht was aangehoord.
De heer v. d. Valk dankte spreker in een
korte toespraak, waarna de pauze volgde,
waarin de verzamelde ouderschare getrac-
teerd werd op chocolade met koek en
waarin zij de gelegenheid kreeg het werk
der kinderen te bezichtigen en inlichtingen
in te winnen.
Aan het slot van dezen avond sprak de
heer v. d. Valk zijn dank uit over de be
langstelling.
Hierna deed de heer Verlint namens de
oudercommissie nog eenige zakelijke mede-
deelingen, waarna de voorzitter deze gezel
lige bijeenkomst sloot.
TWEEDE CONCERT RESIDENTIE
ORKEST.
My ra Hess (piano)
Issay Dobrowen.
Myra Hess.
Slechts twee werken stonden ditmaal op
het programma, doch dit was voldoende!
Na het spel van Myra Hess, zou een derde
nummer overdaad geweest zijn!
Twee der machtigste Brahms-compo-
sitie's, den meesten onzer reeds vertrouwd,
doch steeds weer graag gehoord en waarin
bij iedere auditie, nieuwe schoonheid on
derkend wordt, zijn ons voorgespeeld.
De symphonie no. 3 in F. gr. t. is geschre
ven door den Brahms in de kracht van
zijn leven, toen het succes hem veelal toe
lachte.
Zij draagt er door het dikwijls vreugdige
karakter de kenmerken van.
Het resultaat getuigt, ook van Brahms'
groote zelfcritiek, zijn zich spiegelen
aan illustere voorgangers, terwijl zijn spe
cifieke eigenschappen, als de bekende .ge
broken melodie" en voorliefde voor syn
copen, eveneens duidelijk naar voren
komen.
Boeiend is. de zuivere wisselwerking tus-
schen de vurige blijmoedigheid van het
Allegro en den kinderlijken eenvoud van
het Andante, het weemoedig-zangerige
karakter van het Allegretto, gevolgd door
de fantastische en immer stijgende Finale,
nog even overgaand in een vredig en ver
stillend slot.
Wanneer wij persoonlijk als zwak ele
ment, 'met alle eerbied voor de uitnemende
kwaliteiten dezer symphonie, haar eenheid
niet. volkomen achten, dan is dit dus niet
uitsluitend het gevolg van Dobrowen's
directie, wiens persoonlijke visie ook hier
sprak en wel eens verschil toonde met de
stijlvolle weergave van een Brahms-diri-
gent bij uitstek.
Dit neemt niet weg. dat ook zijn vertol
king cp vele momenten hoogelijk bevredi
gende. Dcbrowen laat. wanneer hij er maar
eenigszins de kans toe ziet. zijn dramati
sche bewogenheid den vollen loop en spe
ciaal in het markante en „schwung" volle
slct-allegro was dit op zijn plaats.
Dcch daarnevens komt hem toch ook een
compliment toe voor de verzorgde en
rustige beheersching van het Andante en
Allegretto, waar uit Brahms' edele geest
zoo sterk spreekt.
Na de pauze hoort men Myra Hess. een
der meest gevierde kunstenaressen van het
heden, in Brahms' prachtige en meesle
pende pianoconcert in Bes.
Aan de wijze, waarop Myra Hess, die ook
in Leiden sen getrouwe en reeds veelvuldig
toegejuichte pianiste is. voor- de zoo veels te
rxiaal. doch steeds even bezield en bezielend
dit concert heeft voorgedragen, bewaren
wij sterke herinneringen.
Een gelijke geaardheid tusschen pianiste
en dirigent gaf van het begin tot het eind
een harmonisch geheel. Men zou dit zware
concert dat ock zulke eïscen stelt aan de
physieke kracht welhaast niet aan een
vrouw durven toevertrouwen. Maar aan
iemand met de energie en het uithoudings
vermogen. waarover Myra Hess bsschikt,
zeker wèl.
Zij draagt dit veeleischende werk en het
orkest door en over alles heen met haar
gloedvol temperament en warme muzikali
teit. gepaard aan een technische beheer
sching van waarlijk grootsch gehalte.
Dit concert behoort tot een der zangerigste
in de pianolitteratuur en men zou zich een
onweerstaanbaarder en méér zingende
vertolking nauwelijks kunnen indenken. Zij
het dan dat Myra Hess en Dobrowen niet
een geheel materie-vrije opvatting huldi
gen in de passage's, die „bovenzinnelijker"
gedacht zijn en ook zoo meermalen weer
gegeven worden.
Rijp en rijk van expressie heeft Myra
Hess gespeeld, totdat, ra de fijnzinnige
violen celsolo van v. Istsr^ael en het veder
lichte Allegretto met het zegenvierende. pi
kante Hongaarsche neventhema, de jubel
losbarstte, "de vanzelfsprekende dank van
een.gespannen luisterend auditorium.
Het was dan ook een genot dit volkomen
zuivere samengaan van Myra Hess, Dobro
wen en het nauwlettend reageexende orkest.
BINNENLAND.
Het debat over de rijksbegrooting; de an
ti-re volutionnairen tegen belasting-
verhooging. (3e Blad).
De Tweede Kamer over de begrooting van
buitenlandsche zaken. (3e Blad).
Het bezoek van minister Seldte aan ons
land. (Binnenland, 3e Blad).
De ter-aarde-bestelling van Ir. Van Dijk,
directeur der Ned. Spoorwegen, (le
Blad).
Valt de „Plan"-vlag onder het uniform
verbod? (Rechtzaken, 3e Blad).
De 16e partij EuweAljechin na 40 zetten
afgebroken: het resultaat is vermoe
delijk remise. (Sport, 4e Blad).
BUITENLAND.
Engelsch-Italiaansche besprekingen waar
schijnlijk. Lord Halifax naar Berlijn.
(Buitenland, le Blad).
De laatste tegenstand te Sjanghai door de
Chineezen opgegeven. (Buitenland, le
Blad).
Japan zal niet ter Brusselsche conferentie
komen, (le Blad).
Engeland en het Franco-Spanje. (Buiten
land, le Blad).
Ernstige mijnramp in Japan. Reeds 500
slachtoffers. (Buitenl. Gemengd, 3e
Blad).
De Nobelprijzen voor Natuurkunde, Schei
kunde en Literatuur. (Wetenschappen
3e Blad en Kunst, 2e Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
Voor onze omgeving opnieuw
buiig weer met matigen Noord
westelijken wind. De temperatuur
zal vermoedelijk iets dalen.
die allen een kennelijk genoegen aan dit
spel beliefden, te mogen beluisteren.
Slechts zelden wend de pianiste door het
orkest, dat door Dobrowen geen beperkin
gen in de klankgeving werd opgelegd, over
stemd. Een kranige prestatie, die de waar-
deering van de stampvolle zaal genoten
heeft.
HAAI AANGESPOELD.
Aan het strand te Vrouwepolder (Wal
cheren) is een haai ter lengte van twee
meter aangespoeld. Toen het dier werd
gevonden was het dood, doch het verkeer
de neg in verschen toestand. Op verzoek
van den directeur van het Rijksmuseum
voor Natuurlijke Historie alhier, prof. dr.
H. Bcschma, is het dier vandaag naar hier
gezonden, waar het zal worden ontleed.
MILITARIA.
De fourier adspirant J. L. Hartmans,
thans werkzaam bij het korps luchtdoel
artillerie te Utrecht is bij beschikking van
den minister van defensie overgeplaatst
bij het 4e regiment infanterie alhi—
Aan den reserve eerste luitenara ar. r,.
Brummel van het 4e regiment infanterie is
met ingang van 6 November j.l. eervol
ontslag uit den militairen dienst verleend.