BUITENLAND Help! LEiDSCH DAGBLAD Eerste Blad Dinsdag 9 November 19J] De strijd in Spanje iBaiOub-fiollanbsche Pijptabak ELTAX 666 SPORT 7-KahathaKa/ $4 past kamt aan. Laatste Berichten Binnenlam BAZAR „REHOBOTH". Hedenmiddag had in het Herv. Wijibge- bouw „Relhcfboth" de opening plaats van den bazar ten bate van het Herv. wijkwerk in het „Haagwegkwartier". Ds de Wit verwelkomde het dames comité en vele anderen, memoreerde dank baar de spontane medewerking en wees er op hoe deze hervormd-kerkelijke arbeid ge dragen dient te blijven door de Herv. Ge meente. Spr. noodigde de aanwezigen uit de be nedenzaal in oogenschouw te nemen, waar diverse stands met handwerken, levensmid delen, aardewerk enz. om koopers dingen. Allerlei attracties vragen de aandacht van oud en jong. Wij hopen, dat velen een kijkje gaan nemen op dezen bazar, die Donderdagavond gesloten wordt. RIJKSMUSEUM VOOR VOLKENKUNDE. Schenking van den heer C. G. Vattier Kraane. De heer C. G. Vattier Kraane, te Am sterdam, heelt ten behoeve van het. Rijks museum voor Volkenkunde alhier in bruik leen aangeboden een bijzonder fraaie col lectie Indonesische pronkwapens en an dere voorwerpen van goud of zilver, nage noeg alle afkomstig van Atjeh, en een zeer kostbare verzameling ethnograflca van de Bataklanden, waaronder een prachtige medicijnhoorn en twee fraaie tooversta- ven, ten geschenke gegeven. De minister van onderwijs, kunsten en wetenschappen heeft een en ander gaarne aanvaard en den heer Vattier Kraane den oprechten dank van de regeering betuigd. Zaterdag a-s. herdenkt de heer K. Verhoeven, bestuurder bij de Haagsche Tramwegmaatschappij op de lijn Den Haag-Wassenaar-Leiden, den dag. dat hij vóór 25 jaar bij genoemde maatschappij In dienst trad. In verband met het overlijden van ir. E. 0. W, van Dijk, directeur der Ned. Spoor wegen, waait van het stationsgebouw en van het haltegebouw der N.Z.H.T.M. al hier de vlag halfstok. met 6 PERSONEN naar: Noordwijk aan Zee f. 1.50 Den Haagf. 2.25 Rotterdam f. 5. Amsterdam f. 6. Utrechtf. 7.40 4556 Ongel. Med.) ALGEMEENE TOESTAND Het anti-Komintern-verdrag. De Brusselsche conferentie. Graaf Ciano, de Italiaansehe minister van buitenlandsche zaken, ontving gis teren Boris Stein, den ambassadeur der sovjet-unie, die verklaarde, dat de regeering te Moskou van oordeel is, dat het drie mogendheden-pact in.strijd is met het accoord van 1923 en dat Italië's geste een onvriendelijke daad is jegens sovjet-Rusland. Graaf Ciano heeft van deze mede- deeling akte genomen, doch er op gewezen, dat het pact tegen geen enkel land, dus ook niet tegen de sovjet-unie is gericht, maar tegen de derde inter nationale. Intusschen is Mussolini uit de Romagna, waarheen hij gisteren per vliegtuig ver trókken was, te Rome teruggekeerd. Deze onverwachte terugkeer van den duce wordt met het bezoek van den sovjet-ambassa deur aan het Chigl-paleis ln verband ge bracht. De Italiaansehe pers schijnt uiterst ver baasd over de, vaak felle, reacties welke het Italiaansch-Duitsch-Japansch gebaar ln het buitenland, speciaal in Engeland, heeft veroorzaakt. Men wijst er met nadruk op, dat het pact geen enkel geheim document bevat, noch door vijandelijke bedoelingen werd ingegeven en dat het geen militair karakter heeft. In Oostenrijk denkt men niet aan aan sluiting. Oostenrijk beschouwt het commu nistische gevaar als secundair. Politie is voldoende, om het land er voor te behoeden. Door zonder bijzonder motief toe te treden tot een gezamenlijk optreden tegen het communisme zou Oostenrijk af stand doen van den zoo vaak tot uitdruk king gebrachten wil. zich niet te begeven in een politiek van bloes. En ook in Polen, dat men aanvankelijk van sympathieën verdacht voor het ver drag, komen nu stemmen van afkeuring Het Japansche kabinet heeft besloten het nemen van een besluit ten aanzien van de tweede uitnoodiging van Brussel uit te stellen tot de volgende kabinetszitting op 12 November a.s. Dat beteekent in leder geval geen volle afwijzing en zoo ls al veel ge wonnen. Eden keert morgen naar Brussel terug DUITSCHLAND Rede van Hitier te München. VOETBAL Het Bondselftal wordt gewijzigd. In verband met competitie wedstrijden. De keufiecoenimssie van den K. N. V. B. heeft besloten ln het bondeeiftal, dat Zon dag a„s. te Rotterdam onder den naam .JRest van Nederland" voor den Gouden OnafhankelijkheidSbeker zal spelen, een wijziging aan te brengen. Voor de spelers Dijksstra, Caldenhove, Anderiessen, Looys en Blömvliet zullen anderen ln de plaats komen. Dit besluit houdt velband met het feit, dat genoemde spelers noode kunnen wor den gemist in de voor denzelfden dag vastgestelde competitiewedstrijden Z. F. C.— De Kennemers en Ajax—D, W. S. Deze ontmoetingen, die zonder deze spe lers waarschijnlijk zouden moeten worden uitgesteld, kunlnen dus thans worden ge handhaafd. SCHAKEN. SCHAAKBOND VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN. De competitie 2de klasse B. Gisteravond werd in het veilinggebouw „Hobaho" te Lisse een wedstrijd gespeeld met den volgenden uitslag: Lisse I Taveno I. C. v. d. LipA. Barkema 10 C. MarkusseW. v. Schayck 01 G. Th. v. KoppenJ. Kanbier 0—1 B. L. HooyerJ. Jansen 01 P. Boogert (res.)P. de Graat 01 J. Huwart (res.)A. Sjardijn 10 G. ZeestratenJ. F. Kriek Sr. (res.) 10 H. T. LamersJ. Scharloo 01 P. BoumaJ. Snel 01 M J. ManshandenP. Barkema Totaal 3'/i6'/i, zoodat Taveno I een flinke overwinning behaalde. Op denzelfden avond speelden nog 22 leden van Taveno een vrlendschappelljken wedstrijd tegen Leithen en behaalden een geweldige overwinning, zooals uit het overzicht blijkt. J. Galjaard (L. IC. Zandvliet (T.) 10 A. H. de VosP Rijnsburger '/i H. M. PontC. Zirkzee 01 W. HamerlingG. Spierenburg10 G. KwaadgrasG. Pardon 01 J. SapH. Ie Nobel 01 J. KoelewijnJ. Martijn 01 J. W. v. d. LindenC. v. Duyn01 w. F. de RidderJ. H. Kriek0—1 J. BoomC. Sjardijn 01 H. Kapel—G. v. d. Wilk 01 C. v. HeldenJ. v. Leeuwen 01 J. Dekker—L Zitman -v, P. C. LotteM. Honsbeek 01 H. Hoogervorst—J. Petiet o—1 J. HarteveltL. v, Platerink o—1 G. RekelaarA. Vermond 01 C. BaartC. de Vroedt 0 H. van LeekB. Wijling 01 J. v. d. BergF. Knotter 01 C. Baart Sr.P. Sjardijn 01 D. KleinJ. Beekman 0—1 Totaal 3—19 FRANKRIJK De la Rocque veroordeeld. Het proces wegens laster, dat Pozzo di Eorgo tegen kolonel de la Rocque aan hangig had gemaakt, ls geëindigd met de veroordeeling van laatstgenoemde tot 200 franken boete, 3000 franken schadevergoe ding en betaling van de kosten van het geding. TURKIJE Nieuwe premier zet program uiteen. De nieuwe minister-president Dzjelal Bayer, heeft ln het parlement het regee- ringsprogram uiteengezet. Hij drong aan op de handhaving der muntwaarde, verlaging der lasten, aanpassing van de wetten aan de tegenwoordige behoeften, waarbij bij rationalisatie en standaardieering eischte. Ten aanzien van de buitenlandsche politiek van Turkije verklaarde hit te zul len volharden in de politiek van vrede en vriendschappen. Het parlement heeft met eenparigheid van stemmen zijn vertrouwen in de nieuwe regeering uitgesproken. POLEN Afdeelingen der nationale partij ontbonden De autoriteiten hebben de nationale par tij in twee districten van het woiwodeschap Biolaystok ontbonden in verband met anti- semietische uitspattingen, waarvoor leden dezer partij verantwoordelijk waren. MIDDEN-AMERIKA Het conflict tusschen Haïti en Santo Domingo. Naar schatting zijn 4.000 personen, allen Haitianen, gedood tijdens de slachting aan de grens tusschen Santo Domingo en Haïti. Er is een gemengde commissie benoemd, cue een onderzoek zal instellen naar de oorzaken van het gebeurde en die de ver antwoordelijkheden zal vaststellen. DAMMEN. LEIDSCHE WERKLOOZEN DAM-VEREENIGING. De uitslagen in de 9e ronde van de wed strijden voor de bordenbezetting zijn als volgt P. Laman-P. Ligtvoet 02; Joh. Swets- C. v. d. Heyden 02; J. de Bezemer-J. de Nie 2—0; A. Platteel-A. Singellng 2—0; A. B. Hoek-A. de Bezemer 02; H. v. d. Heij- den-D. Heymans 20; H. Bouwens-G. v. d. Laan 02; M. Oosterhout-J. de Vink 02; I. Binnendijk-G. Zwanenburg niet gespeeld; Chr. Langezaal-J. Moerkens 0-2; H. Wurtz-C. v. Gorsel 20. D. C. L.—K. D. Morgenavond te 8 uur zal D. C. L. de competitie aanvangen met den thuiswed strijd D.C.L. I—K.D.C. I uit Katwijk a. d. Rijn in de zaal der Muziekschool alhier. Laatstgenoemde is gepromoveerd naar de ie klasse. D.C.L. komt met de volgende op stelling uit: W. F. Olivier, J. Stavleu, P. Olivier, P. Ligtvoet, S. v. d. Reek, D. Meg- chelse, W. Laterveer, Th. Overdljk P Voor kamp, C. J. Koree. De actie tegen de Joden. Gisteravond is de herdenking van den 9en November 1923 begonnen met de tra- ditioneele vergadering van de dragers van de blosd-orde in de Buegerbraeukeller te München. De nagelaten betrekkingen van de zestien dooden en de rijksleiders van de partij waren eveneens aanwezig. De Führer kwam om half negen in de zaal aan en hield een rede. waarin hij o.m. zeide: Toen' ik vijf jaren geleden de leiding overnam, was Duitschland de minstgeachte staat ter wereld. Nu kan evenwel iedere Duitscher trots en met opgeheven hoofd reizen. Hij behoeft zich er niet meer -"oor te schamen een Duitscher te zijn. Wij allen zien, dat het isolement, dat ons meer dan vijftien jaar omgaf, geëindigd is. Niet door nietszeggende resoluties van een onbeteekenend inteniatonaal forum, doch door de be teekenis, welke Duitschland zich zelf weer heeft geschapen. Uit deze beteekenis resulteeren voor ons nieuwe be trekkingen, die men misschien kan be schouwen als niet in de Volkenbonds ideologieën passend, doch die in ieder ge val voor ons en onze belangen passen. ZIJ passen ook bij de belangen van andere volken, die deze betrekkingen met ons heb ben opgenomen. De zekerste waarborg voor de duurzaam heid van dergelijkë betrekkingen zijn niet een of ander soort frasen, maar de nuch tere en klare erkenning der doelmatigheid. Uit deze doelmatigheid zijn drie staten thans tot elkander gekomen. Eerst een groote Europeesche mogendheid en thans een groot vrij volk ln Oost-Azië. Ik ben er van overtuigd, aldus Hitier, dat de pogingen van onzen ouden tegenstander de onrust over de geheele wereld uit te dragen in dezelfde mate worden bemoeilijkt als deze gemeen schap van trouw sterker wordt. Want deze gemeenschap bestaat niet uit drie machtelooze producten, doch berust op drie staten, die bereid en vastbesloten zijn hun recht en hun levensbelangen vastberaden te behar tigen. Hoezeer, aldus vervolgde Hitier, het ge heele volk ook zijn toestemming geeft aan deze politiek, hebben wij enkele weken ge leden in Duitschland beleefd, toen de groote vertegenwoordiger van een dezer met ons bevriende naties voor de eerste maal een bezoek aan Duitschland heeft gebracht. Wij hebben daarbij gezien, dat zeer wel de be hartiging van werkelijke belangen de innig heid van een hartelijke toestemming der volken kan verkrijgen en, wanneer wij in Duitschland enthousiast en gelukkig waren over dit bezoek, was ook het Italiaansehe volk gelukkig en enthousiast over zijn be loop en zijn resultaten. In de rest van zijn redevoering herinnerde de rijkskanselier aan de gebeurtenissen van 9 November 1923. Ik heb toen, aldus Hitier, een zeer moeilijk besluit genomen, in het bewustzijn, dat geheel Duitschland een be slissende catastrophe tegemoet zou gaan. Toen ons indertijd van de zijde van de tegenstanders bevestigd werd, dat om streeks 12 November een revolutie, en wel een Beiersche revolutie zou worden uitge roepen, onder de leuze: uitbranding van het bolsjewistische Noorden en tijdelijke af scheiding van Beieren, toen wist ik: nu komt het uur van Duitschland's lot. Ik nam het besluit vier dagen te voren er op los te slaan en op deze wijze de wet van het handelen naar ons toe te trekken. Dat dit Indertijd toch mislukte, was misschien het grootste geluk van mijn leven en het grootste geluk voor de Duitsche natie. Zoo als het "toen gebeurde, moest het gebeu ren. De versplintering van Duitschland was echter in leder geval verhinderd. Men heeft ons daarbij niet monddood kunnen maken, maar als een ontploffing zijn onze ldeën over geheel Duitschland getooverd. Daarmede was mijn stap gerechtvaardigd. Tenslotte herdacht Hitier de voor de be weging gevallen parttjgenooten. Rijksminister Goebbels heeft te München in tegenwoordigheid van hooge functiona rissen der natlonaal-socialistische partij de anti-semietische tentoonstelling „De wan delende Jood" geopend. Julius Streicher, de leider der Duitsche anti-semietische be weging, hield een toespraak, waarin hij met name zeide: ,.Dë Jood wil de wereld over- heerschen. Het bandietendom, dat door het Jodendom wordt georganiseerd, streeft naar de ontbinding van de wereldorde. Het bolsjewisme is de brutaalste openbaring van deze Joodsche aspiratie". De rijkscommissaris voor het Saargebled, Burckel, heeft bevel gegeven, dat de loo- nen der metaalbewerkers ln het Saarge bled in het vervolg gelijk moeten zijn aan die van de arbeiders in dezelfde branche in de rest van het rijk. ZUID-AFRIKA Smuts verdedigt den Volkenbond. Smuts heeft een boodschap opgesteld welke 11 November wapenstilstandjsdag) in alle scholen van de unie van Zuld- Afrika moet worden voorgelezen Hij zegt hierin o.a.: „ik zou in deze tijden van crisis willen zeggen: laten wij vasthouden aan het licht, dat we hebben gezien en aan het handvest, dat ls ontstaan uit het lilden en de wenschen van den grooten oorlog. Indien het handvest den tijd voor uit ls, indien mannen en vrouwen nog niet de hoogte van dit ideaal hebben kunnen bereiken, dan is dit nog geen reden om dit te verlaten". PALESTINA Weer vijf Joodsche arbeiders doodelijk gewond. Vijf Joden zijn doodelijk getroffen door schoten, die op hen gelost werden, toen zij naar hun werk gingen in de steengroeven buiten Jeruzalem. Italianen teruggenomen? Volgens de „News Chronicle" ls Italië on geveer drie weken geleden begonnen met het terugtrekken van troepen uit Spanje e nheeft het gros der Italiaansehe infan terie het sohiereiland reeds verlaten. De Italiaansehe tanks, vliegtuigen, artillerie en technici blijven echter in Spanje. Italië schijnt dit besluit genomen te heb ben bij den aanvang der bijeenkomsten van de non-interventiecommissie. Het werd ge volgd door de verklaring, volgens welke zich 40.000 Italiaansehe vrijwilligers in Spanje bevinden. De werkelijke redenen voor het terug trekken zouden zijn, dat Franco na de Ineenstorting van het Baskisohe front geen Italiaansehe infanterie noodig heeft en ten tweede de mogelijke ontwikkelingen in midden-Europa en elders, die het voor Mussolini gevaarlijk maken, op een ver- verwijderd slagveld belangrijke strijdkrach ten te handhaven. Het leger in Castilie. Generaal Varela, vroeger commandant in het Noorden, is thans aan het hoofd ge plaatst van het Franco-leger, dat in Castilie opereert. Geruchten over Bruno Mussolini. In Frankrijk loopen geruchten, dat de oudste zoon van Mussolini, Bruno, neerge schoten is boven het gebied der Spaansche regeering en dat hij op het oogenblik de gevangene is der regeeringstroepen. In een interview met een Londenschen journalist, heeft de Italiaansehe minister voor pers en propaganda echter verklaard: Bruno leeft en is gezond. De geruchten, volgens welke hij gedood of gewond of ge vangen genomen zou zijn berusten op niets, wij kunnen niet mededeelen, waar hij zich bevindt, want hij vervult op het oogenblik militaire plichten. ENGELAND Spanje in het Lagerhuis Koningen dinecren. In het Engelsche Lagerhuis heeft de labourleider Attlee aan Eden een verklaring gevraagd nopens het plan der regeertns om vertegenwoordigers naar het door de rechtschen bezette Spaansche grondgebied te zenden. De minister antwoordde, dat voor deze Tegeling als voorwaarde was gesteld, dat een bevredigende oplossing zou gevonden worden ten aanzien van de zeven schepen, die door nationalistisch Spanje worden vastgehouden en twee ladingen ijzererts, die Britsch eigendom zijn en dezen zomer verbeurt' wroen vvkla&id Od deze punten is voldoening verkregen er is opdracht gegeven tot vrijlating van be doelde schepen en tot het ter beschikking van den Brltschep ambassadeur te Hen- daye stellen van een gelijke hoeveelheid ijzererts. Kiifin gaf een nadere uiteenzetting van de politiek inzake de te benoemen echter nog niet benoemde agenten en deelde mede, dat ook sub-agenten zouden worden uit gezonden. Hij wees er nog eens op, dat deze regeling in geenen deele een erkenning van Franco inhield. Het diplomatieke con tact met de Spaansche regeering zou als lot dusverre onderhouden worden door den Britschen zaakgelastigde, die binnenkort zijn zetel te Barcelona zou vestigen. In antwoord op een verdere vraag deelde minister Eden mede, dat het vliegtuig, dat betrokken was by het tot zinken brengen van het Britsche sa. „Jean Weems" tot de strijdkrachten van Franco behoorde. Na gedane stapipen hebben de autoritei ten te Salamanca officieel hun leedwezen betuigd en verzekerd, dat orders waren gegeven, tenelnd» verdere incidenten van dezen aard te voorkomen. Eden vervolgde: Wit hebben de Fransche regeering van onze bedoelingen od de hoogte gesteld lang voordat deze onder handelingen in een gevorderd stadium ver keerden en de Fransche regeering heeft geen stappen ondernomen Dat was ook onwaarschijnlijk, daar de Fransche vertegenwoordiging ln het Spanje van Franco het geheele jaar veel beter ge weest was dan de onze. Frankrijk heeft er veel meer vertegenwoordigers dan wij Onze betrekkingen met de Fransche regee ring zijn hecht en Innig. Eden zeide, dat gedurende de eerste negen maanden van dit jaar uit het door de na tionalisten bezette gebied in Groot-Britan- nlë bestellingen zijn ontvangen voor iets meer dan twee milltoen op een totaal van 2.800.000 pond uit geheel Spanje. De door de regeering Ingediende motie tot verdaging der vergadering werd vervolgens aangenomen met 241 tegen 107 stemmen. De Jeor/mgen van Griekenland en Bulga rije hebben gisteren bij koning George ge- daneerd. Ook het hertogelijk Daar van Kent. prinses Helene van Roemenië en prins Paul van Zuid-91aivië waren aanwezig. VEREENIGDE STATEN Goudzending naar Frankrijk. Morgenthau deelt mede, dat morgen met de „Normandlë" een zending goudstaven ter waarde van 10 1/4 mlllioen dollars naar rrankrijk zal worden verscheept. Hij zeide nog: „Wij zullen gewillig het goud laten gaan. De schatkist heeft geen aanvrage om goud vanwege een buitenlandsche regeering geweigerd." Men vermoedt, dat verdere goudzendin gen deze week naar Europa zullen ge schieden. ...den man, die 'n witten wandelstok draagt als hij de straat moet kruisen! (Want zoo'n stok wordt gedragen door menschen, dit slacht kunnen zien) Wal gaai dai hardl Wel 10 K.M. per uur. Hildebraod leunt uit het raampje, zicht baar genietend van zijn echte Oud-Hollandsche pijptabak. Een heerlijke mélange. Zoo moet W ze ook rooken. En dat ken. Vraag eens Oud-Hollandsche van Douwe Egberts. SCHOUT 15ct. COOPVAERT 10cl.p.'/io 758 dngez. Mei) Autobotsing te Laren (Geld.) Een persoon gedood en twee ernstig gewond. Vanmorgen is op den weg naar Lochec •maiblj het dorp Laren, een personenauto door een defect aan de stuurinrichting, ii volle vaart op een uit de tegenovergesteld richting komende vrachtauto van de Gel- dersch-Overijselsche tramweg maatschappi gereden. In de personenauto zaten de 76-jari| landbouwer A. Zomer uit Nettelhorst een huishoudster. Een 35-jaxige zooi van den landbouwer, de heer H. Zomer, bestuurde den wagen. De heer A. Zomti werd op slag gedood. De heer H. Zomei en de huishoudster werden zeer ernstii gewond. Zij zijn naar het ziekenhuis Deventer gebracht. De personenauto tf geheel vernield. De vrachtauto is ern stig beschadigd. De bestuurder dtf vrachtauto werd niet gewond. Geschenk van de Koninklijke landmacht. Voor het Prinselijk Pa»r. Maandag a.s. zal het kamerscherm, W de Koninklijke landmacht als huwelijks geschenk voor het Prinselijk paar bestemd heeft, ten paleize Soestdijk worden aal- geboden. MINISTER SELDTE NAAR DE WIERINGERMEER. Vandaag bracht de Duitsche minister s» arbeid. Seldte, met gevolg een bezoek aan de Wlerlngermeer. Van het departement van sociale zaken maakten de excursli mede mr. Draayer, directeur-generaal na werkverschaffing en steunverleenlng, en referendarissen van Hoeven en Meyer t« Vries. Om half negen vertrok het schap per auto uit Den Haag. Om kwa» over tien voegden zich te Alkmaar daar"' de heeren ir. Mesu, directeur van den rul- tuurtechnisohen dienst en ir. Smedint directeur van de Wlerlngermeer. onaej wiens leiding de excursie stond. Via W Noord-Hollandsch kanaal begaf het i schap zich naar Kolhorn, waar het eer»* overzicht over de Wieringermeer werd kregen. Van daaruit werd een rondrit do® den polder ondernomen. In hotel Smit wem geluncht. In den namiddag werd in het gymnast)» lokaal te Middenmeer de Wieringermen- film vertoond van de droogmaking ln j" '31 en van de dit jaar opgenomen w» Vervolgens wejd nog een akkerbouw e graslandboerderij bezichtigd en een ben* gebracht aan den afsluitdijk. DUIZEND GULDEN VERMIST. Vanmorgen vroeg heeft de chauffeur va' een melkauto, toebehoorende aan de OWT ratieve ziutvelfabriek „De Volharding Peize, aangifte gedaan van vermissing een bedrag van ongeveer duizend gum uit zijn auto. In de auto bevindt zich een bakje, was Ln een aantal zakjes een bedrag van tw duizend gulden was geborgen. Het moest aan verschillende boeren wordeni u betaald. Op een gegeven oogenblik ™1S chauffeur eenige der zakjes, in totaal out veer duizend gulden inhoudende. De politie van Peize en de rechercW Groningen hebben een onderzoek in8® 2-1

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1937 | | pagina 2