STADSNIEUWS
BUITENLAND
DINSDAG 2 NOVEMBER 1937
No. 23805
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
De Bilt
78sfe Jaargang
Minima Crescunt
Het kleinste wast
Dit nummer bestaat uit VIER bladen
EERSTE BLAD
verwacht
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS, DER ADVERTENTIES:
35 ctsTïier regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk
jager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
»an 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden f. 2.35
per week f.0.18
Franco per post f. 2:35 per 3 maanden portokosten.
(voor binnenland f. 0.80 per 3 mnd.)
De „Overdekte" wordt
Donderdag geopend.
Naar wij vernemen heeft de directie
van de „Overdekte" aan de Haarlem
merstraat thans van de gemeente
secretarie de mededeeling ontvangen
dat de opening van het Zwembad defi
nitief op Donderdagavond as. kan wor
den bepaald.
voordrachtavond nelly
roelofswaard.
Met medewerking van Rosa Spier (harp).
Met verwondering hebben wij ons gister-
vond afgevraagd, wat mej. Nelly Roelofs-
aard bewogen kan hebben, een openbare
oordrachtavond in de kleine zaal der
tadsgehoorzaal te geven en daarop Tenny-
n's ontroerend gedicht „Enoch Arden" te
eclameeren, dat, mede door de innig me
evoelende muzikale omlijsting van nle-
and minder dan een Richard Strauss door
de samenwerking van waarachtige kunste
aars kan uitgroeien tot een epos van diep-
hgrijpence suggestiviteit.
Een zoodanig melodrama eischt „mees-
rs", zoowel in declamatorisch opzicht als
an het klavier.
Zonder nu onmiddellijk een vergelijking
willen maken met zulke meesters, moeten
i toch opmerken, dat mej. Nelly Roelofs-
rd helaas, evenmin als haar accompag-
"trice Malka Slusewsky over de noodlge
fistleke kwaliteiten en geestelijke rijpheid
"hikt, om ons Enoch Arden's schier
enmenschelijke zielestrljd of de vertwij-
>nde tragiek van dit treffend gebeuren,
at In het gedicht tot zulk een spannende
ax opgevoerd wordt, te doen aanvoelen.
Mej. Roelofswaard, wier pogen ongetwij-
ld goed bedoeld is. bezit nóch de decla-
atorische en „stimmliche" gaven, nóch
ldoende voordrachts-„mogelijkheid" om
ns van zulk een uitermate zware opgave
aarom zóó hoog gegrepen? een bevre-
"enden indruk te geven.
Het meest opvallend was echtér wel het
emis van een juiste Duitsche uitspraak,
et Hollandsche accent, met de daaraan
rbonden gebruikelijke fouten, was tè sto
nd.
Vóór de pauze bleef het bij het opzeggen
i een uit het hoofd geleerd „versje". Het
eede deel getuigde echter van méér inle
ggen dramatisch begrip, waarschijnlijk
X omdat zij aanvankelijk door een begrij-
lijke „Bühnenfieber" bevangen leek.
Het accompagnement van Malka Slusews-
J was in het algemeen te luid en hielp ook
'et mee, de gevraagde sfeer te scheppen.
Misschien heeft mej. Nelly Roelofswaard
intiemen kring veei succes. Doch het ls
n veel voorkomende vergissing, dat dege-
m, die in eigen kring geëerd worden, zich
dan laten verleiden zich op het groote po-
um te wagen, waar zooveel zwaarder
"ischen gesteld worden. Daarvoor staan
"ar kwaliteiten onder den norm, die zélfs
n goedwillend criticus aan beroepsartisten
ag en móet stellen. Wij kregen ongetwij-
fld den indruk, dat zij het beste gaf, wat
U in staat is te geven en dat zij consciën
tieus te werk gaat: het geheugen heeft haar
een moment in .den steek gelaten en daar-
°or is een compliment op zijn plaats.
De beide dames zijn met meerdere bloem-
ukken en vriendelijk applaus gehuldigd.
Gelukkig bracht het als steeds wonder-
uzikale en technisch volmaakt beheersch-
ite harpspel van Rosa Spier een kunstzinnige
erademing: met de fantasie van Saint
ens, de Moldau-suite van Smetana en als
gift „Al Russello" van Luigi Tedeschi
eed zij ons enkele te korte oogenbllkken
kenieten van verheven en schoone kunstre-
Eionen.
Ook zij ontving bloemen en oogstte daar
nevens een Uitbundig succes van het matig
"Pgekomen auditorium.
GOLDEN zakenjubileum.
MEVR. M. v. d. HOEVEN—FRAAI t
ALGEMEENE TOESTAND
De eisch der Duitsche
koloniën.
De Fransch-Italiaansche wrijving.
Mevr. M. v. d. HoevenFraai.
In den ouderdom van 79 jaar is hier ter
stede overleden mevr. de wed. M. v. d. Hoe
ven—Fraai. die gedurende langer dan een
halve eeuw in onze stad het beroep van
verloskundige heeft uitgeoefend en als zoo
danig groote bekendheid genoot.
DIAMANTEN HUWELIJKSFEEST.
De bruidegom was 68 jaar bii denzelfden
patroon werkzaam!
Zondag 14 dezer hopen onze stadgenoo-
ten D. van As en mej. J. Bavelaar, wonende
Langegracht 107 hun zestigjarige echtver-
eeniging te herdenken.
Gedurende hun langdurige verbintenis
werden hun tien kinderen geboren, waar
van er nog vijf in leven zijn: de verdere
nakomelingschap bestaat uit 16 klein- en
13 achterkleinkinderen
Dat het woord „wispelturig" in het
woordenboek van den diamanten brui
degom niet voorkomt, blijkt ook wel
uit het feit, dat hij niet minder dan
acht-en-zestig jaar bij één en den
zelfden patroon werkzaam was.
Als kind van nauwelijks acht jaar ging
hii voor het eerst naar de fabriek der
Leidsche Katoenmaatschappij op de Hee-
rerrgrgcht en eerst zeven iaar geleden, toen
hii de driekwart eeuw al gecasseerd was.
werd hij gedwongen zijn werkzaamheden
als toatoendrukker neer te leggen.
De reden daartoe was niet gelegen in
zijn gezondheid, want deze laat ook nu nog
niets te wenschen over, doch in het bedrijf
zelf, dat gaandeweg werd ingekrompen en
nu reeds eenigen tijd geheel is opgeheven.
Minder goed gaat het helaas in den
laatsten tijd met zijn vrouw, die 87 jaren
telt en daarvan de lasten terdege begint
te voelen.
Ook de komende feestdagen, die vandaag
zijn ingegaan, zal zij in het ziekbed moeten
doorbrengen, doch van harte wenschen wij
haar toe. dat haar toestand zich dermate
ten goede zal keeren. dat het haar gegeven
zal zijn om op den 14 November naas' haar
trouwen echtgenoot, de onzetwiifeld talrijke
gelukwenschen persoonlijk in ontvangst te
kunnen nemen.
Eden heeft weer een redevoering gehou
den men zie het 2de Blad waaruit
speciaal zijn koioniale tirade naar voren
springt. Engeland weigert op de Duitsche
koioniale eischen in te gaan. Laat Italië,
dat die eischen steunt, dan maar conces
sies doen!
Het is te begrijpen, dat Duitschland
zich weinig ingenomen toont.
De „Voelkische Beobachter" schrijft: „De
minister heeft over het koloniale probleem
niets nieuws te zeggen. Uit zijn verklarin
gen blijkt, dat Eden niets geleerd heeft
t.o.v. de door geen oppervlakkige handbe
weging op te lossen Duitsche koloniale
eischen.
De „Berliner Boersen Zeitung" zegt:
Eden bestrijdt het recht van Italië zich
met de koloniale kwestie bezig te houden.
Men zal ook niet de poging van den En-
gelschen minister van buitenlandsche za
ken, om Italië als land, dat zoogenaamd
groote winst heeft getrokken uit het ver
drag van Versailles, neer te halen tot
voorvechter van dit treurige Instrument
van den haat, over het hoofd kunnen zien
In Rome zal men het antwoord daarop niet
schuldig blijven. Wat ons betreft, kunnen
wij ons bepalen tot de constateering, dat
het op deze primitieve wijze het minst ge
lukken zal een wig te drijven tusschen
twee volkeren.
De „Berliner Lokalanzeiger" schrijft:
Eden moest rustig eens den moed hebben
voor het Lagerhuis te zeggen wat men in
de Engelsche regeering werkelijk denkt
over Duitschland's koloniale eischen. Wan
neer het een afwijzing is, weet Duitsch
land. waar het aan toe is. Wanneer het
een ingaan op de Duitsche eischen mocht
zijn, zou zeer veel onnutte aanleiding tot
onrust uit de wereld geholpen worden.
En Italië reageert natuurlijk op gelijke
wijze.
De „Messagero" is van meaning dat Eden
zoowel in het algemeen als in dit bijzon
dere geval ongelijk heeft. In het algemeen
hebben alle regeeringen het recht proble
men van dezien aard te behandelen en op
lossingen voor te stellen die zij het ge
schiktste achten. Dit recht wordt o.m. vast
gelegd door het Volkentondshandvest zelf
in art. 19. Wat dit bijzondere geval betreft,
herinnert het blad er aan. dat de ..billijke
compensaties, die in het Londensche ver
drag voor Italië zijn gereserveerd bij de
nieuwe verdeeldng van koloniën neerkwa
men op het aan Italië geven van 80.090
vierkante kilometers bijna woestijnachtig
land met 100.000 bewoners, en andere
woestijngebieden, terwijl Engeland zijn rijk
vermeerderde met tien millioen inwoners
en Frankrijk 960.000 vOerkante kilometer
met zeven millioen bewoners kreeg. Een
vergelijking tusschen de Britsoh-Fransche
en de Italiaansche koloniale aanwinsten
levert een werkelijke onzinnigheid op. Italië
vergeet h&erbij zijn Europeesche uitbrei
ding!
Geruchten over een verklaring van Italië
in den bijeen te roepen Rijksdag en aan
stelling van von Ribbentrop tot minister
van koloniën vinden totdusver geen beves
tiging.
Ook Japan heet de Duitsche eischen te
leidsche radio-vereeniging.
Van grootvader tot kleinzoon.
Aanstaanden Donderdag bestaat de zaad-
aanaei van den heer W. Segaar Czn. in
n DieIsteeS nr. 8, vijftig jaar.
fe zaak werd opgericht door den heer C.
i*êaar, die tevoren een grondige opleiding
b~? Knoten in het kweekers- en tuiniers-
-bandéi alsmede in den zaadteelt en
Aanvankelijk was de winkel gevestigd in
Pabd Diefsteeg nr. 14, doch reeds drie
Lt n? de oprichting werd de zaak over-
15™1' naar het veel ruimere, tegen
woordige pand.
n 1917 deed de oprichter de zaken over
t, z'ln toon, den heer W. Segaar, den
"jéenwoordigen eigenaar, die in verband
')n gezondheidstoestand, eenige jaren
I over! 0p zi^n beurt de werkzaamheden
SecaT^f aan zUn zoon, den heer M. M.
°P?e,eid eveneens in den zaadhandel is
omISI11*' met de genoemde gezondheids-
achterw bNven alle feestelijkheden
Lezing en demonstratie.
Gisteravond hield de heer ir. P. C, Tissot
van Patot namens de N.V. Thermion- Me-
gatron een lezing en demonstratie voor bo
vengenoemde vereeniging over het onder
werp: „Ontwerp en fabricage van Cas
cade ontvangers z.g. Straight Sets.
Nadat spr. de verschillen, overeenkom
sten voor- en nadeelen van een super en
straight-ontvanger had behandeld stapte
hij over naar de Megatron-toestellen er op-
wijzende, dat een goed ontworpen en ge
construeerde straight-ontvanger nog zeer
zeker bestaansmogelijkheden heeft.
Aan den hand van schema's en onderdee-
len toonde spr. het hoe en waarom en deed
inzien, dat met goede constructie zeer veel
te bereiken is. Een en ander werd nog met
op het doek geprojecteerde grafieken nader
onder de oogen gezien.
Gedurende de pauze werd gedemonstreerd
met een Megatron-ontvanger en deze bezat
een goede gevoeligheid, groote selectiviteit
en zeer goede kwaliteit.
Op de aan spr. gestelde vragen gaf hij
een bevredigend antwoord.
Hierna sloot de voorzitter onder dank aan
den spreker dezen avond.
Zoo luidde het devies van een voormalig
Letterkundig Genootschap te Leiden. Een
typisch Leidsch devies, want het geldt
ook voor het Carillon-fonds.
Hebt Gii Uw bijdrage al op post
rekening No. 302400 van den Pen
ningmeester van het „Carillon-Comité
Stadhuis Leiden" overgeschreven
steunen. Het behoudt zelf echter het vroe
gere Duitsche Tsjtogtao!
De Engelsche pers staat vrijwel geheel
eensgezind achter Eden.
De Fransche bladen zijn slecht te spre
ken over Mussolini's besluit om zijn am
bassadeur te Parijs terug te roepen.
De „Echo de Paris" is van oordeel, dat
de maatregel der Italiaansche regeering in
gegeven is door den wensch. Frankrijk bij
elke gelegenheid onaangenaam te zijn.
De „Petit Parisien" wijst er op, dat twee
groote mogendheden als Frankrijk en
Italië er aHe belang bij hebben, de nor
male diplomatieke betrekkingen onder alle
omstandigheden te handhaven, vooral ech
ter als die omstandigheden van delicaten
aard zijn.
Ook het ..Petit Journal" (het orgaan van
kolonel de la Rocque) betreurt de geste
van Mussolini, die op het meest ongeschikte
oogenblik komt, dat men zich denken kan.
Het blad beschouwt den maatregel als een
consequentie van -Mussolini's nieuwe bui
tenlandsche politiek.
Anderzijds blijkt ook in Italië groote ont
stemming te heerschen tegen Frankrijk,
met name over de weinig geestdriftige ont
vangst welke in de pers van dat land aan
de jongste groote rede van Mussolini is te
beurt gevallen.
In de ..Giornale d'Italia" maakt Virgi-
nio Gayda zich tot tolk van die ontstem
ming. De Fransche pers, schrijft hij, gaat
door met het verergeren van de kloof, die
na de weken, welke op het accoord van
7 Januari 1935 volgden, opnieuw tusschen
het oude Frankrijk en het nieuwe Italië
ontstaan is. Men moet wel aannemen, af
gaande op het eenstemmige koor van de
Parijsche pers, dat men eens te meer in
Frankrijk geen gehoor wil schen'-en aan
de openhartige woerden van Mussolini,
noch den fascistischen geest wil begrijpen.
En hier steunt de Duitsche pers fel
Italië.
De „Berl. Ztg. Am Mitlag" schrijft: Te
Parijs moet men eindelijk begrijpen, dat
een groote mogendheid als Italië, heden
zelf een beslissing neemt over den aard en
het karakter van haar politieke daden.
Berlijn en Rome hebben het oude Europa
bij het oud-roest geworpen en zijn bez g
het te vervangen door een nieuw. Hun. die
verwijten uitspreken, zeggen wij, dat ver
ouderde opvattingen waard zijn op den
Europeeschen zolder te worden opgebor
gen.
academische examens.
Geslaagd voor het doctoraal examen
geneeskunde de heeren H. Wagenaar
(Overschiet; I. Helleman (Vlaardingen)
F. L. J. M. Haase (Lisse) en F. Kroes (Den
Haag).
OPLEIDING POLITIEDIPLOMA.
Uitgaande van de „Commissie voor het
Politievaikonderwijs". gevestigd te Amster
dam, ingesteld door den Algemeenen Neder-
landschen Politiebond, den Nederlandschen
RK. Politiebond ..St. Michael" en den Bond
van Christelijke Politie-ambtenaren in Ne
derland. is ook hier ter stede een cursus tot
mondelinge opleiding voor het politie-
diploma opgericht. Als leider van dezen cur
sus treedt op de inspecteur van politie D.
W. v. d. Wal, terwijl als mede-leeraren aan
den cursus zijn verbonden de hoofdagent
A. van Gennip en de rechercheur B. Mom.
De lessen zullen half November as. aan
vangen.
Bij K. B. van 28 October j.l. is op zijn
verzoek eervol ontslag uit den militairen
dienst verleend aan den reserve 1ste luite
nant dr. L. Brummel van het 4de regiment
infanterie alhier.
ROEMENIË
Wijziging in de regeering
te verwachten.
Minister-president Tatarescu heeft
tijdens de bijeenkomst van het uitvoe
rende comité der liberale partij aan
gekondigd, dat binnenkort een wijzi
ging in de regeering zal komen.
Toen Tatarescu een uiteenzetting over de
door de regeering in vier jaren verrichte
werkzaamheden besloot, verklaarde hij: de
zending der regeering nadert haar einde.
De koning zal binnenkort den algemeenen
toestand moeten bestudeeren.
Koning Carol vertrekt morgen naar
Tsjecho-Slowakije, waar hij aan een jacht
partij zal deelnemen bij president Benesj.
Men denkt, dat de regeering in den loop
van de volgende week zal aftreden.
In zijn rede zeide hij over Roemenië's
buitenlandsche politiek:
Roemenië is trouw aan zijn vriendschap-
oen met de landen der Kleine Entente en
de Balkan-Entente en met Polen, die hun
steunpunt vinden in de vriendschap met
Frankrijk. Hij bracht de Fransch-Roe-
meensche sympathieën tot uitdrukking en
wees op de uitstekende betrekkingen met
Groot-Britannië en op de normale betrek
kingen met Sovjet-Rusland.
De vriendschappelijke betrekkingen met
Duitschland wortelen in de gemeenschap
pelijkheid der economische belangen en de
betrekkingen van goede en hechte vriend
schap met Italië hebben onlangs hun na
tuurlijke uitdrukking gevonden in de too
stand koming van conventies op het gebied
van het bedrijfsleven en der luchtvaart.
De minister-president bracht de gebeur
tenissen in Spanje in herinnering en zeide.
dat Roemenië zich niet zal overgeven aan
pen ideologische discriminatie op het ge
bied der buitenlandsche politiek.
BINNENLAND.
Wat het Werkfonds deed. (Binnenland, Se
Blad).
Wijzigingen in het kleeding:-, schoeisel- en
dekkingsfonds. (Binnenland, 3e Blad).
De 12e partij EuweAljechin is remise ge
worden. (Sport, 3e Blad).
Julius Barmat te Amsterdam gearresteerd.
(Gemengd, 3e Blad).
Cor v. d. Lugt Melsert weigert contract met
den Haag te verlengen. (Kunst, 2e Bh).
Bekend Rotterdamsch notaris staat terecht.
(Rechtzaken, le Blad).
BUITENLAND.
Eden houdt een rede in het Lagerhuis.
Duitschland's koloniale eischen afge
wezen. (2e Blad en Buitenland le Blad).
Ook Pierlot ondervindt moeilijkheden bij
de vorming van een kabinet in België.
(Buitenland, le Blad).
De FranschItaliaansche wrijving. (Bui
tenland, le Blad).
De Japanners over de Soetsjaukreek, doch
tengevolge van regenval in moeilijk
heden. (le Blad).
Spoedige wijziging van het Roemeensche
kabinet te verwachten. (Buitenland, le
Blad).
Belastingverhooging in Italië. (Buitenland,
le Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
MEN ZIE VOOR ONS KORT VERHAAL
PAG. 2 VAN HET DERDE BLAD.
De algemeene stijging van den
barometer zal hier te lande zwak
ken, veranderlijken wind met
ochtendmist, zonder neerslag van
beteekenis, brengen.
BELGIË
Pierlot stuit ook op moeilijkheden.
Zooals te verwachten was, hebben de li
beralen Pierlot medewerking toegezegd bij
de vorming van een kabinet, doch nu ma
ken de socialisten weer moeilijkheden. Zij
moeten eenige moeilijk tc aanvaarden voor
waarden hebben gesteld.
Van Zeeland is intusschen weer naar
Zuid-Frankrijk vertrokken voor herstel van
gezondheid.
ENGELAND
De verkiezingen voor de gemeenteraden
Verlies voor Labour.
De uitslagen der verkiezingen voor de
gemeenteraden toonen in de provincie een
achteruitgang van Labour ten gunste van
de conservatieven. Voor de eerste maal
echter heeft Labour een meerderheid ver
overd in Coventry, Leyton en Bristol, waar
tegenover de meerderheid in Birkenhead
voor deze partij verloren is gegaan. In Li
verpool verliest Labour tien zetels.
De uitslagen der verkiezingen in onge
veer 130 der voornaamste gemeenten in
Engeland en Wales geven met slechts wei
nig opmerkelijke uitzonderingen aan, dat
de meerderheid in de gemeentemraden on
gewijzigd blijft. Met een winst van in het
geheel 36 zetels zetten de conservatieven
hun successen van de vorige twee jaar ten
nadeele van labour en de liberalen voort.
De conservatieven wonnen 71 zetels en
verloren er 35. De liberalen wonnen 3 en
verloren 31 zetels. Labour won 57 en ver
loor 72 zetels, terwijl de onafhankelijken
32 zetels wonnen en 25 verloren.
Volgens de bekende resultaten won la
bour 38 zetels in Londen, waarvan 37 ten
koste van de conservatieven. In het geheel
had labour 519 zetels bezet tegenover 282.
die door de conservatieven waren ver
overd. Deze cijfers hebben geen belang
rijken invloed op de algemeene verhouding.
Labour heeft echter reeds thans een meer
derheid in 13 Londensche raden, aangezien
zij in Hammersmith en Lambeth de con
servatieven heeft verslagen.