BUITENLAND LEIDXCH DAGBLAD - Eerste Blad Dinsdag 26 October 1931 De strijd in Spanje De strijd in het Verre Oosten ffy Me syn gftelt unl si'en| verst uyuen,foe coop tabacfe en buy ven. Oub-fioKanbschc Pijptabak GLTAX 666 V LtoEHC Laatste Berichtem Binnenland] ALGEMEENE TOESTAND Crisis in België. De besprekingen te Londen. De Belgische crisis is er: met van Zeeland ls het gansche kabinet afgetreden; men zie het 3e Blad en ook wat onze correspondent over het verloop van zaken schrijft. Dit beteekent een zware slag voor België, ook al mag men aannemen, dat het regeerings- blok overeind zal worden gehouden. Waar schijnlijk zal de Man nu als premier optre den, tenzij een persoon als van Zeeland onder de meer neutrale persoonlijkheden gevonden zou kunnen worden. Als een zware slag voor België wordt deze crisis ook onderkend in Frankrijk en Duitschland. Na gisteren reeds stemmen uit beide eerstgenoemde landen te hebben ver meld. zij hier nog uiting gegeven aan een Dultsch oordeel: Men is van oordeel, dat aan België en Europa een man ontnomen wordt, die al zijn krachten in dienst stelde van den vrede. Een woordvoerder van het Duitsche rijks ministerie van buitenlandsche zaken ver klaarde: ..wij beschouwen van Zeeland als een „eerlijken vredesmakelaar", wiens hel dere blik verder zag dan de grenzen van zijn land. Wij eerbiedigen natuurlijk de redenen, die van Zeeland er toe brachten, zijn ontslag in te dienen en mengen ons niet in Belglë's binnenlandsche aangelegenheden, maar wel mogen we zeggen, dat wij van Zeeland hooge achting toedroegen, want hij was werkelijk geworden een der groots voormannen der vredespolitiek". Het is mogelijk, dat de opening der ne gen mogendheden-conferentie in verband met het aftreden der regeering-van Zeeland eenige dagen wordt uitgesteld en dat de conferentie bijvoorbeeld in plaats van Za terdag a.s. den daarop volgenden Woensdag geopend wordt. Er ls echter nog geen enkel besluit genomen. Engeland heeft dit uitstel echter reeds goedgevonden, zoo België daartoe wenscht over te gaan. Meer en meer wordt zekerheid dat Japan niet vertegenwoordigd zal zijn Zweden zal aanwezig zijn. Te Londen blijft men in drukke bespre king waar vanmiddag de non-lnterventie- commissle weer bijeenkomt, alwaar von Ribbentrop weer aanwezig zal zijn. Eden zal vermoedelijk zelf weer presideeren. Er lie pen geruchten, dat Maisky van zijn regee ring opdracht zou hebben ontvangen, de niet.inmengingscommlssle mede te deelen. dat de sovjetunie niet langer bij wil dragen in net fonds van de commissie. Maar bevestigd is dit niet! Bedenkelijk is het feit. dat thans weer luchtaanvallen plaats vinden in de Middel- landsche Zee, waarbij zelfs een Fransch oorlogsschip is getroffen. Dat helpt aller minst verhelderend voor de gansche situa tie. BELGIË Staking in de binnenscheepvaart. Er is te Antwerpen een staking uitgebro ken onder (het personeel van den sleepdienst voor de binnenvaart. De staking ls bijna algemeen. Men vreest, dat zij zich zal uit breiden tot de binnenvaart. De stakers, een 350-tal, elschen 1 oo never- hooging en verkorting van hun werktijd. De patfoohs verklaren, dat de stakers de han gende besprekingen hebben afgebroken. De stakers eischen een loonsverhooging van 200 franken per maand. Bij een vechtpartij tusschen zeelieden werden twee broers, Engelsohen, zoo ernstig toegetakeld, dat een hunner aan zijn won den is bezweken. De kloppartij heeft zich voorgedaan aan de haven. FRANKRIJK Vier leiders der nationalistische partij in Marokko gearresteerd Verkiezingen in den Libanon. De resident-generaal van Marokko heeft ln overleg met den sultan de arrestatie gelast van de vier voornaamste leiders der „nationalistische partij voor de verwezen lijking van hervormingen in Marokko", een onwettige voortzetting van de commissie der Marokkaansche actie, welke op 18 Maart werd ontbonden. Aan de Libaneesche verkiezingen heeft gemiddeld 57 procent der bevolking deel genomen. De Mohammedaansche nationa listen hebben zich van de verkiezingen af zijdig gehouden. De uitslag der verkiezingen brengt een overwinning voor de regeerlngspartlj. Alle 42 afgevaardigden der regeeringslijst zijn gekozen. Men verwacht, dat binnenkort de Libaneesche regeering hervormd zal wor den. TURKIJE Ismet Inönü thans afgetreden. Ismet Inönü, de voorzitter van den mi nisterraad, heeft besloten zich definitief terug te trekken, omdat hij het hem door den president toegestane verlof om rust te nemen onvoldoende achtte, en den presi dent het ontslag van het kabinet aan te bieden. Atatürk heeft besloten aan Djelal Bayar de vorming van een nieuwe regeering op te dragen. Deze i minister voor economische zaken) diende terstond bij den president van de republiek de nieuwe ministerlijst ln, welke identiek Ls aan die van de afgetreden re geering met uitzondering van de porte feuille van gezondheid. De portefeuille van economische zaken ls toevertrouwd aan den minister van landbouw, Tsjakir Kese- bir. Ismet Inönö is ook afgetreden als vice- president van de Volkspartij en is ook in deze functie vervangen door den nieuwen premier. ENGELAND De Troonrede. De aanslag op Mosley. Voor de eerste maal in zijn regeering heeft koning George heden de parlements- zitting met het gebruikelijke ceremonieel geopend. In zijn troonrede wordt o.m. het volgende gezegd: Mijn betrekkingen met de buitenland sche mogendheden blijven van VTitnd- schappelijken aard. Ik heb den koning der Belgen uitgenoodigd mij in November een bezoek te brengen en een soortgelijke uitnoodiglng is gericht tot den koning van Roemenië voor het voorjaar van 1038. Ik zal de bezoeken Hunner Majesteiten aan mijn hoofdstad toejuichen en vertrouw, dat zij zullen leiden tot een versteviging van de vriendschappelijke betrekkingen, die bestaan tusschen onze volkeren. Mijn ministers hebben met toenemende bezorgdheid het voortduren gevolgd van het conflict in Spanje. Het is hun doel alles, wat ln hun vermogen ls, te doen, om bij te dragen tot het herstel van den vrede onder het Spaansche volk. Zij gelooven, dat een strenge toepassing van de inter nationale nlet-lnmenglngspolitlek daad werkelijk zal bijdragen tot dit doel. De toestand in het Verre Oosten zal ern stige aandacht van mijn regeering blijven trekken. Zij zal volharden in haar politiek te trachten om, in samenwerking met de andere regeeringen, of deze nu leden van den Volkenbond zijn of niet, het leed te verzachten, dat door het conflict veroor zaakt wordt en dit tot een einde te bren gen, Met belangstelling en genoegen zie ik den tijd tegemoet, waarop het mij mo gelijk zal zijn mijn Indische rijk te be zoeken". Vervolgens verwijst de troonrede naar de snelle vorderingen der herbewapening en naar de verbetering in handel en in dustrie. waarna de koning de grootë lijnen aangeeft van het wetgevende programma ten aanzien van het binnenland. Op dit programma komen o.m. voor wetsontwer pen betreffende maatregelen voor de be scherming van de burgerbevolking tegen luchtovervallen, voor de unificatie van dc royalties der steenkoolmijnen, vöor de reorganisatie in de vischindustrie en an dere aangelegenheden betreffende dc zee- visscherij. voor uitbreiding van de gezond heidsdiensten en verbetering der woning toestanden en voor wijziging van de straf wet, in het bijzonder ten aanzien van be tere regelingen van de behandeling van jeugdige wetsovertreders. Aan het slot van zijn troonrede week koning George met de volgende woorden op beteekenisvolle wijze af van de gebrui kelijke formule: „Ik bid. dat onder de zegening van den Almachtlgen God het resultaat van uwe beraadslagingen de bevordering moge zijn van het geluk en welzijn van mijn volk en van den vrede in de wereld". De 14 beklaagden, die te Liverpool na Gen optocht der fascisten waren gevangen genomen, hebben zich gisteren voor den politierechter te verantwoorden gehad. Acht beklaagden, waaronder een blinde man, werden wegens het werpen van steenen naar de fascisten tot boeten van 5 tot 20 pond, subsidiair 5 lot 20 dagen hechtenis veroordeeld, maar de zaak tegen den 19-jarlgen beklaagde, die den steen zou geworpen hebben, die Sir Oswald Mos ley verwond heeft, is tot Vrijdag uitge steld omdat de rechter nog eenige getui gen wilde hooren. DANZIG Pool6ch protest. De schade, die bij de Jongste antl-semle- tlsche relletjes in de Vrije Stad Danzig is aangericht, wordt op honderdduizend Dan- zlger guldens geschat. In een officieel communiqué, dat om trent de incidenten, is gepubliceerd, wordl verklaard, dat de nationaal-socialistieche partij niet verantwoordelijk is, dat de auto riteiten de schuldigen zullen straffen en dat de partij .andere methoden" zou toe passen. Volgens het communiqué bevinden zich onder de gearresteerde personen Poolsche staatsburgers. Verscheidene Joodsche fa milies, w. o. groot-lndustrieelen, zouden voornemens zijn, de stad te verlaten. Aangezien ook verscheidene Poolsche onderdanen schade hebben geleden, heeft de Pools-'-e commissaris-gene raal bij den Sr cat van de vrije stad een protestnota .ngediend tegen de passiviteit van de autoriteiten van Danzig. In de nota wordt er op gewezen, dat het toelaten van een boycot en de uitspattin gen hierbij de belangen van de Poolsche burgers hebben geschaad en een schending zijn van de overeenkomsten tusschen Po len en Danzig, in het bijzonder van de protocollen vari 13 Augustus 1932, waarbij de Senaat zich verplicht heeft, iedere demonstratie tegen en vijandigen aanval op Poolsche onderdanen te voorkomen. De Senaat heeft den Poolschen commis saris-generaal verzekerd, dat maatregelen genomen zijn, om een herhaling te voor komen en dat de verliezen, door Poolsche burgers geleden, zoo spoedig mogelijk on derzocht zullen worden. met 6 PERSONEN naar: Noordwijk aan Zee f. 1.50 Den Haag f. 2.25 Rotterdam f. 5. Amsterdam f. 6. Utrechtf. 7.40 4556 (Ingez. Med.) De zuivering van Astrurië. Het groote rechtsche hoofdkwartier meldt, dat de rechtsdhen met de zuivering van Asturië voortgaan. Het totaal aantal gevangenen is gestegen tot 15.000. In Gyon en in het algemeen in geheel Asturië is 't bankwezen weer aan den gang gebracht. De Spaansche bank heeft daartoe voldoen de geld voor de circulatie toegezonden. De diensten van post en douane functlonnee- ren normaal, telefoon en telegraaf zullen binnen zeer korten tijd hersteld, zijn Radio Naclonal deelt mede, dat de haven van Gyon voor het zeeverkeer ln de eerste dagen van November geopend zal worden, Aanslag op lid van Cataiaanschen generaliteitsraad. De persafdeellng van het algemeen com missariaat voor openbare orde te Barce lona deelt mede. dat gistermiddag een aanslag gepleegd is op Commorera, lid voor economische zaken van den generali teitsraad. Toen Commorera huiswaarts wil de gaan, ontplofte een helsohe machine, die geplaatst was in een goot nabij den hoofdingang. Er werd slechts lichte schade aan het gebouw veroorzaakt. Aanval op een Fransch oorlogsschip. Terwijl te Parijs nog de grootste beroe ring heerscht over het luchtbombarde ment van het Fransche s.s. „Oued Mellah" door een watervliegtuig van onbekende nationaliteit, wordt thans uit Fort Mahon gemeld, dat wederom een watervliegtuig van onbekende na tionaliteit, dat boven de haven van Fornells, aan de noordkust van Minor ca vloog, bommen heeft geworpen op den Franschen jager 91, die door het ministerie van marine ter beschikking van de „Air France" waa gesteld. Het schip werd door een bom getrof fen, zoodat er brand ontstond. Er zijn echter geen slachtoffers. De dienst op de lijn MarseilleAlgiers zal door dit incident geen onderbreking ondervinden. Zooals gezegd, heerscht te Parijs groote beroering. Er zal een zorgvuldig onderzoek ingesteld worden, o.a.' naar de nationali teit van de piraten-vliegtuigen, waarom trent gegevens cohter vooralsnog ontbre ken. Zoodra deze inlichtingen zullen zijn verkregen, zal de Fransche regeering over wegen, welke besluiten naar aanleiding van deze ernstige incidenten moeten worden genomen. Intusschen is een oorlogsschip derwaarts gedirigeerd. De kapitein van de „Oued Mellah". Gludl- celli. is te Port Vendres aangekomen. Hij heeft o.a. verklaard, dat zijn schip kwam van Casa Blanca en op weg was naar Port- vendres. Te vijf uur vlogen op vijftig mijl ten Oosten van Barcelona twee vliegtuigen over het sohlp. De kapitein kon de onder scheidingsteekenen van de toestellen slecht onderscheiden: alleen kon hij zien. dat zij een dopkergrijze kleur hadden. Het waren twpemotorige tweedekkers met groote drij vers. Een der vliegtuigen wierp twee bom men. Een der bommen viel op de voor plecht, de ander kwam ln het ruim te recht. De kapitein gaf zich onmiddellijk rekenschap, dat het schip ernstig was ge troffen en na S.O.S. seinen te hebben uit gezonden, gaf hij order het schip te ver laten. Nader is te Marseille bericht ontvangen dat de „Oued Mellah" is gezonken. Bij Sjanghai. Uit welingelichte Chineesche bron wordt bevestigd, dat de Japanneezen er in ge slaagd zijn het Chineesche front in den loop van den nacht te doorbreken, maar dat de Chineezen bij het aanbreken van den dag tegenaanvallen hebben ondernomen en reeds in het begin van den morgen den toe stand hersteld hebben. De woordvoerder van het Japansche leger heeft verklaard, dat de Japansche troepen den weg Nantslang—Tatsjang heb ben afgesneden en Koesjiakau hebben be zet, dat aan den spoorweg Nanking— Sjanghai ligt, evenals Sjioesjeh ten Zuiden van het draadlooze station Sjenjoe, dat echter nog ln handen van de Chineezen is. De Japanneezen hebben Hlatsjang ten Noord-Oosten van Tatsjang veroverd. Tat sjang zou in het Noorden en Zuiden om singeld zijn en later bezet. De tegenstand der Chineezen is nog geenszins gebroken! MET SJANGHAI FRONT XsJANJENGTSENd TAITSVtoG» In het Noorden. Ten Zuiden van de Niang tse Kwanpas ln het Oosten van Sjansl woedt een felle strijd De Japansche troepen trachten de Chineezen in de flank aan te vallen, na dat het hen ln herhaalde aanvallen mis lukt ls de Chineesche troepen binnen den grooten muur terug te drijven. In het Noorden van Sjansl is het thans kalmer na de verwoede gevechten van de vorige week. De autonomie van Binnen-Mongolië. Van Japansche zijde wordt medegedeeld, dat de autonomiebeweging in Blnnen-Mon- golië thans op den drempel van het succes staat, dank zij het bezetten van Tsjahar en Soeijoean door de Japansch-Mongoolsche troepen. Tot nu toe verlangde deze bewe ging, dat de Mongooische gebieden los ge maakt zouden worden van het Chineesche provincie-systeem en dat hun' grënzen ge garandeerd zouden worden tegen het ver der doordringen van Chineesche kolonisten. Thans verlangt men evenwel de stichting van een groot Mongoolsch rijk door heree- niglng van de vijf millioen Mongolen. Morgen ls een vergadering belegd van vijfhonderd Mongooische vorsten en stam hoofden te Soeijoean. Deze vergadering zal beslissen over het nieuwe bestuur van de beide provincies Soeijoean en Tsjahar. Het zou natuurlijk voorbarig zijn thans reeds voorspellingen te doen omtrent de nieuwe bestuurs-organisatie, doch uit de voorlooplge besprekingen tusschen de Mon gooische vorsten op 20 dezer kan men op maken, dat vermoedelijk de nieuwe regee ring de Mongooische autonome regeering zal worden genoemd, welke zal heerschen over Sllinghol, Tsjahar, Oelantsjap, Iktsjau en nieuw Tatsjln Tsjan. Dit laatste gebied zal de stammen langs den spoorweg Peking— Soeijoean omvatten. Vermoedelijk zal de regeering worden ge leld door een uitvoerenden raad. terwijl elke stammengroep zijn eigen bestuur zal heb ben. De financiën zullen worden gecontro leerd door een departemen van algemeene zaken. Waarschijnlijk zal prins Yoen van het gebied oelantsjap worden gekozen tot voor zitter van den uitvoerenden raad, prins Teh Wang tot minster van algemeene za ken en generaal Li Sjoe Sin tot minister van oorlog. Ook de 400.000 Chineezen, die in Soeijoean en Tsjahar wonen, zullen ln de nieuwe regeering vertegenwoordigd zijn. De beteekenis der Duitsch- Italiaansche vriendschap. JAPAN. Treedt Hirota binnenkort af? Het orgaan van het leger, de Teito, ver wacht, dat de minister van buitenlandsche zaken, Hirota, binnenkort zal aftreden. Als eventueele opvolgers worden genoemd Sjlge- mltsoe, thans Japansch ambassadeur te Moskou en Sjiratori, de vroegere ambassa deur te Stockholm. De Teito veronderstelt, dat de huidige reis van Sjigemltsoe naar Berlijn een contact zoeken vormt, dat onontbeerlijk is voor zijn benoeming tot minister van buitenlandsche zaken, in welke functie hij er mede belast zou worden defi nitief te breken met de Engelsdh-gezlnde tradities van het ministerie. Een artikel van von Neurath. Het tot het Hearst-concern behoorende dagblad „Journal and American" publiceert een artikel van den Duitschen minister van buitenlandsche zaken, von Neurath, over „de beteekenis der Duitsch—Italiaansche vriendschap". Hierin wordt o.a. het vol gende gezegd: Het verloop en het resultaat van Musso lini's bezoek aan Berlijn heeft de niets waardigheid der verdachtmakingen van een deel der wereldpers ten opzichte van de beide mogendheden bewezen, gelijk ook de nietswaardigheid van de pogingen, Duitsch. land en Italië tegen elkaar uit te spelen, of hun samenwerking als vain geen belang voor te stellen. De wereld heeft er kennis van kun nen nemen, dat Duitschland en Italië niet slechts op het gebied der wereld beschouwing punten van aanraking hebben, maar ook ten opzichte van de doelstellingen der practische politiek solidair zijn. Behalve dit echter, ls aan de wereld ook de zekerheid gegeven, dat deze solidariteit van twee sterke en omhoog strevende volkeren, geen uitdaging of bedreiging van anderen beteekent, maar ais een gemeenschap pclijkc waarborg voor den algemeenen vrede en tegenover dezen en de cul- tureele erfenis van de beschaafde wereld bedreigende gevaren wil op treden. Het betreft hier noch een exclusieve blokpolitiek. noch een alliantie met duistere of zelfs agressieve doeleinden. In de laat ste en eigenlijke beteekenis betreft het een nieuwe volkeren-moraal en een nieuw orde-ideaal waarvoor beide naties zich uit spreken en waarmede zli haar onderlinge betrekkingen op een duurzame basis van vertrouwen hebben kunnen stellen. Geba seerd op de axioma's van rechtvaardigheid en achting ven buitenlandschen aard en buitenlandsche belangen, is dit orde-ideaal echt9r niet beperkt tot de Duitsch-Italiaan. sebe betrekkingen. Het heeft veeleer een algemeen geldig karakter. Derhalve be'.ooft men in Duitschland, evenals in Italië, ook gerechtigd te zlln tot de opvatting, dat dc Duitseh-Italiaansche politiek van voorbeel dig karakter is en men wenscht niets meer dan dat de realistische vredeswil die de levensrechten en levensnoodzakelijbheden der volkeren eerbiedigt en daar rekening mede houdt-, en waardoor Duitschland en Italië zich laten leiden, ook zal worden tot het rlohtsnoer van de internationale poli tiek. De groote afstand kan er oorzaak van zijn, dat de Europeesehe toestanden on ontwikkeling, uit zoo groote verte gezien, in Amerika soms niet geheel Juist worden gezien en dat ten opzichte daarvan misver standen ontstaan. In ieder geval echter zal een politiek feit van de beteekenis van het bezoek van Mussolini aan Duitschland met zün indrukwekkende en onaantastbare documentatie van den w!' tot vrede en verzoening van twee groote landen een ■"ebeurteni- '"n ri bu!ten Europa, ook voor Arrr.'-j n!et zender waard? cn be. 'eekenis is en die er toe moge bijdragen den blik te scherpen voor de constructieve en den vrede behoudende klachten van de oude wereldt Zoo zeiden onze voorvaad' ren. Maar daar „sogen sij hun taback" met niet minder smaak om; geurige en milde tabak, met zorg gemêleerd en lang van sneé. Zoo kunt U ze tegenwoordig nog rooken. SCHOUT 15ct. COOPVAERT 10c».p.\',om 9933 (ingez. MedJ Ernstige verduistering te Vlaardingen. Wethouder ven Vlaardinger- Ambacht aangehouden. In verband met gepleegde malvefj saties ten kantore van de firma Ijzer» I mans en Co., reederij on haringhanik| te Vlaardingen heeft dc polltic VJaardtngen gistermiddag den heer (1 J. G. W., kantoorbediende bij dtrtl firma, in diens woning te VI aard infer* Ambacht gearresteerd. Naar wij vernemen, moet het verduii'I terdc bedrag in de duizenden looptn» I De heer W., die in het openbare leven I verschillende functies bekleedt, is wet» houder van financiën en onderwijs U Vlaardinger-Ambacht. Bijna veertig jaar is W» bij de firml IJzcrmans werkzaam. De werkloosheid. Cijfers gunstiger dan in de vorige drie jaar. De directeur van den rijksdienst der I werkloosheidsverzekering en arbeidsbemld* deling deelt mede dat in de week van 4 t/ffl I D October bij gesubsidieerde vereenigingen I met werkloozenkas waren aangesloten I 466.800 personen (landarbeiders met 73.700 1 leden zijn hierin niet begrepen). Van deze 466.800 verzekerden was h I genoemde week de gehcele week werk- 2( loos 22,6°/o (in de vorige verslagweeki p~ 20 t/m 25 September 1937, was dit ptf* centage 22,5). Het werkloosheidspercentage voor I hen, die de gehcele week werkloos w** I ren, was in de eerste verslagweek van I de maand October in de laatste jaren als volgt: 1934 24,4, 1935 28,1, 1936 28,7, 1937 2M| Bij de organen der openbare arbeid'" bemiddeling stonden op 9 October in to taal 344.277 werkzoekenden ingeschreven onder wie 323.526 mannen. (Het aantal it' geschreven werkloozen op 25 September |l ad 332.564 vermeld in het vorig persberlcM ls abusief; het moet zijn 322.564). Van deze werkzoekenden waren 327.030 werkloos, onder wie 311.865 mannen, Blijkens een opgave van den directeur- generaal van werkverschaffing en steun- verleening waren einde Augustus 193'' 42.803 arbeiders geplaatst bij een werkver schaffing. Het bestuur van het werkfonds heeft opgegeven, dat op 12 October IS'1 rond 854Ö arbeiders aan het werk waren met behulp van dit fonds. DE „OOSTPLEIN" AAN DEN GROW GELOOPEN. Vanmorgen omstreeks elf uur is het W' derlandsche stoomschip „Oostplein" in Nieuwen Waterweg uit het roer geloopeu Het zit thans vrij hoog aan den Zuid»'" onder Rozenburg. De „Oostplein" vroeger het Italiaamcn s.s. ,Luigi Accame", bruto 5222 ton, is "j 25 Juni te Rotterdam binnengesleept, do» de sleepbooten „Seine" en „Indus". Van morgen werd een proeftocht gemaakt re dens welke het schip, vermoedelijk tenge volge van een machinedefect aan "rond liep Het schip dat niet gelader ieeft heide ankers verspeeld. Men hoopt het vanavond, met W™ water, op eigen kracht vlot te krijg®»- Hierna zal de „Oostplein" naar Rottere»» varen, waai het schip in het dok zal we den opgenomen. 2—'

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1937 | | pagina 2