De symbolische terugtrekking van de
vreemde strijdkrachten uit Spanje
bBOTENL. weekoverzicht
78s(e Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 23 Odober 1937
Derde Blad
No. 23797
LAND- EN TUINBOUW
„Symbolisch zit ik dus eigenlijk weer thuis achter de macaroni".
GEMENGD NIEUWS
DE PERIKELEN DER WERELD.
Voor de zooveelste maal is weer eens be
lezen de waarheid van het gezegde: als
je nood op het hoogst is, is de redding
pabij! Toen begin dezer week te Londen
non-interventie-commissie weer bijeen
.yam om het vraagstuk der terugroeping
Ëer vrijwilligers uit Spanje te bespreken.
;u]ks op doordrijven van Italië, rekende
tien vrijwel algemeen op een mislukking.
Setzij dat de commissie op Italië of wel op
i sovjets zou struikelen, het deed er niet
e, doch succes leek uitgesloten. Aanvan
kelijk scheen het inderdaad die richting
bok op te gaan: na drie maanden stonden
He partijen nog even ver van elkaar als
tevoren, al viel mee, dat de sovjets, hoewel
handhavend, dat zij de niet-inmenging als
Verloren beschouwden, geen spraak in het
kriel dreigden te steken. De zoozeer ge-
Vreesde impasse was er wat zou er nu
gebeurenSomber leken de vooruitzich
ten. tot opeens een zonnestraal de zware
Kolken uiteer, joeg. Italië en Duitschland
Beden plotseling concessies, die in ieder
beval de onmisbare ontspanning brachten:
Hthans voor het oogenblik en dat is ai
(reel gewonnen. De reden, waarom Italië
loo onverwacht zijn houding herzag, is na-
uurlijk niet bekend. Zou de duce. na En-
leland bijkans tot het uiterste te hebben
getart, hebben ingezien, dat het ditmaal
meenens" was geworden? Het is moeilijk
zeggen, maar een feit is het, dat Grandi,
e Italiaansche vertegenwoordiger, opeens
banvaardde, wat totdusver vierkant was
geweigerd. Tenminste in de practijk! Om
te beginnen werd aangenomen om de vrij
willigers terug te nemen, zij het neg slechts
in principe. Om van goeden wil te getui-
;en. zal weldra een „symbolische" terug-
irekking van een nog nader te bepalen ge-
;al vrijwilligers aan weerszijden plaats
linden. Waarvan de practische beteekenis
git den aard der zaak natuurlijk nihil is,
fcaar het oog der wereld wil ook wat.
Voorts zullen naar Spanje, naar beide strij-
gende partijen, commissies worden gezon
den o:n precies vast te stellen, hoeveel
Tijwiiligers er wel aan beide fronten
itaan. Niet ontkend kan worden, dat het
afstellen daarvan noodzakelijk is, wil
kien verder vooruit in deze materie. Een
groote handicap hierbij is echter het tijd
verlies, dat zoo'n telling zal vergen. Zui
gen bovendien beide partijen volledige me
dewerking willen verleenen? Die vraag is
lok niet zoo gemakkelijk te beantwoorden.
Die tijdwinst komt in ieder geval Franco
|en dus beiden dictatuur-landen met fascis-
chen iinslag ten goede, vooral nu ein
delijk het Regeeringsfront in Asturie in
Ik aar is gestort en door den val van Gyon
jeheel Noord-Spanje in het bezit der na
tionalisten is gekomen, zoodat zij groote
troepenmachten en veel materiaal vrij
krijgen voor andere deelen van het front,
Vlaar deze macht zal worden ingezet, is
nog niet zeker, doch er zijn aanwijzingen,
pat de bedoeling is om een wig te drijven
tusschen Valencia en Barcelona. Niet voor
biets houden de geruchten aan, dat de re-
beermg van Valencia naar Barcelona zal
borden verplaatst. Madrid zou Franco dan
kauw kunnen insluiten en bij wijze van
Breken uithongeren.
Is het Italië om dien tijdwinst te doen
;eweest? Het lijkt zeer waarschijnlijk, waar
bet zich verder nog feitelijk tot niets heeft
Verbonden. Na de telling der vrijwilligers
kal men toch gaan praten op welke wijze
en in welke verhoudingen deze hulp zal
Boeten worden verwijderd. Onnoodig te
eggen, dat eerst dan de terugtrekking in
brachtische banen komt. En dan is er wel
licht nog gelegenheid te over om wederom
(op een of andere wijze voor nieuw uitstel
te zorgen, als dat noodig en gewenscht
Bocht blijken! Om een voorbeeld te noe
men, is er dan immers de kwestie van het
toekennen van de rechten van belligeren-
len aan beide partijen, waarover nog wel
(too het een en ander is op te merken, als
pen wil traineeren.
Doch al staan wij dan ook sceptisch
genover het accoord. dat Londen uit de
Impasse hielp, het is toch een accoord en
Me getroffen regeling neemt voorloopig alle
hoog gespannen wrijving, die direct
Jorlogsgevaar in zich scheen te bergen, weg
Ito dat is een felicitatie waard. Men kan in
fcder geval zeggen, dat de atmosfeer is op
gehelderd en de kiem is gelegd voor ver-
"ere besluiten, die de practische oplossing
Boeten brengen. Laat ons daarmede tevre
den zijn. Ook al zal zelfs de regeling van
pet nu bereikte nog wel weer moeilijkhe
pen opleveren, b.v. van sovjet-zijde!
Na het schrijven hiervan blijkt, dat de
ovjets inderdaad moeilijkheden opwerpen!
Bovendien is het meer gebeurd, dat wat
anvankelijk onoverkomelijk leek, heel een-
'oudig was op te lossen, wanneer men
Peehts in de gewenschte stemming met
Elkaar besprekingen voerde. Ook hier is
Pat per saldo niet onmogelijk!
I Gewenscht zou het. zeker zijn, gelet op
ge wijze, waarop Italië opnieuw, gelijk tij-
«ns het Abessfjnsche avontuur, een drei-
big vormde voor Egypte en het Suez-
anaal, zoodat Egypte, lees Engeland!'
eeds tegenmaatregelen nam en het
groeiend, steunen door Italië van de actie
Per Arabieren in Palestina en elders tegen
bet Engelsche gezag, waardoor Engeland
Jnstig bezig wordt gehouden.
Ontspanning zou evenzeer gewenscht. zijn
m Midden-Europa, waar langzamerhand
lopnieuw een situatie is geschapen, zoo
forward en gewrongen, dat het moeilijk is
vlo zich een juist beeld te vormen. De
diverse verdragen, die over en weer zijn
gesloten, tegen en met elkaar, gaan een
Phaos vormen, waarbij het ondoenlijk is
Eeworden om te beoordeelen, welk verdrag
^meeste waarde bezit of wellicht in het
geheel geen waarde meer heeft. Het
scherpst komen de tegenstellingen momen-
J' „tet uiting tusschen Tsjecho-Slowakije
r" DVits°hland. Een incident bij een ver
gadering der Sudeten-Duitschers is oorzaak
geworden van een uiterst felle perscam
pagne van de zijde van Duitschland tegen
~f re2®er>ng van Praag. Een protest daar-
egen te Berlijn werd krachtig afgewezen:
asmi ^?est' Tsjdcho-Slowakije maar geen
Bnrli'ri11;" Seven voor zulk een veroordee-
0ntegenzeggelijk is de Duitsche actie
15avf„?00g€1'lland ingezet en niet alleen ge
nii it0nneerd' doch dat maakt de beteeke-
Bimr ron^ des grooter. Is het een po-
LJv™ v,la- z.g. autonomie voor de Sude-
vprooïl s de oude Anschluss-idee te
ver/W 5n en.den weg te banen voor een
ÏDuitsi-Uoftetegen in Duitsche en semi-
ïeeds ?.ndon? Oostenrijk begint zich
gariie e te Bevoelen en ook in Hon-
Bet d» va den streven naar voren om
Kleine Entente in nader contact
Nationale Besturenbond van
Zuivelhandel-organisaties
in Nederland.
In verband met de door den Minister van
Economische Zaken per 1 December aan
gekondigde opheffing der consumptiemel*,
regeling in het half wettelijk gebied houdt
de Nationale Besturenbond van Zuivelhan
del-Organisaties in Nederland dezer dagen
te Gouda een constitueerende vergadering
lot Stichting der door den Minister ver
langde bedrijfsorganisatie, die de taak
der melkvoorziening in om. de volgende
plaatsen zal hebben te regelen.
Hillegom, Lisse. Noordwijkcrhout, Noord,
wijk a/Zee, Noordwijk, St. Piet Gijzenbrug,
Sassenheim, Voorhout, Warmond, Wasse
naar, Oegstgeest, Rijnsburg, Katwijk, Val
kenburg, Katwijk a/Zee, Den Deyl, Voor
schoten, Zoeterwoude. Stompwijk, Veur,
Leidschendam, Zoetermeer, Zegwaard,
Benthuizen, Hazerswoude, Koudekerk,
Hoogmade, Kaag, Oudewetering, Leimui-
den, Roelofarendsveen, Rijnzaterwoude,
Woubrugge, Ter-Aar, Korteraar, Nieuw-
veen, Zevenhoven, Nieuwkoop, Aarlander-
veen. Oudshoorn, Zwammerdam, Bode
graven, Boskoop, Waddinxveen, Leiderdorp,
Alkemade.
Het secretariaat der regelingscommissie
is gevestigd bij den heer J. N. J. de Booy,
Prinses Mariestraat 22 te 's-Gravenhage,
tot wlen belanghebbenden zich om een
introductie kunnen wenden.
Kon. Ned. Landbouw-Comtié.
De positie van den boerenstand
in het volksgeheel besproken.
Op de gisteren te 's-Gravenhage gehou
den vergadering van het Kon. Ned. Land-
bouw-Comité men zie ons Blad van gis
teren wees minister Steenberghe na de
openingsrede van den voorzitter, den heer
Nysingh, op de groote belangen, welke de
landbouw dient en op de taak, welke hier
voor op de Centrale Landbouworganisatie
rust.
Br is hier tusschen regeering en orga
nisatie een belangrijk terrein van samen
werking en spr. gaf de toezegging, dat hij,
waar hem dat mogelijk is, de medewer
king van die organisatie zal inroepen,
niet alleen op het gebied van den land
bouw. maar, wanneer de landbouw daarbij
betrokken is, ook voor de belangen van het
geheele land.
De voorzitter deed mededeellng van een
ingekomen telegram, dat Prins Bernhard
het eere-voorzitterschap van het Kon.
Ned. Landbouw-Comité aanvaardt. (Ap
plaus)
In de hedenochtend voortgezette verga
dering leidde de heer H. D. Louwes, voor
zitter der Groninger Mij. van Landbouw,
een bespreking van de huidige positie van
den boerenstand in het volksgeheel in.
Spr. begon met te betoogen, dat onze
boeren- en tuindersstand behoort bij ons
volk. Als ons volk maar verstaat, dat het
ook bij zijn boeren en tuinders behoort.
Er zijn geen vraagstukken van nationaal
belang, die ook niet voor onzen boeren
stand van gewicht zijn, zoo zijn er echter
ook weinig groote landbouwvraagstukken,
die niet de beteekenis hebben van natio
nale problemen.
De boerenstand moet daarom voor zijn
optreden en werken als groote volksgroep
zijn kracht zoeken in penetratie en niet in
isolement.
De boerenstand moet daarom goed geor
ganiseerd zijn.
Dit wordt niet weinig belemmerd door
de confessioneele verdeeldheid in het land-
houwvereenigingsleven. Spr. gaf daarna
een uiteenzetting van zijn bezwaren tegen
Landbouw en Maatschappij, die z. i. in
veel opzichten in een verkeerden koers ver
zeild geraakt is.
De heer Louwes wees vervolgens op het
zeer vele, dat nog te doen is om de plat
telandsvrouwen tezamen te brengen: hier
geven de Katholieke organisaties den alge-
meene nog een in meer dan één opzicht
beschamend voorbeeld.
Ook op het gebied van staatszorg voor
den landbouw is nog veel te doen. Er is
daarbij veel voor te zeggen om de sociale
wetgeving uit te strekken tot de kleine
ondernemers in midden- en boerenstand.
Het systeem van een urgentie-program-
ma heeft in den aanvang van de crisis
uitnemend gewerkt, daarom uitte spr. den
wensch, dat de centrale landbouworgani
saties zullen komen, na beraad in eigen
kring, tot een „permanent urgentiepro
gram", het eene, nationale landbouwpro-
gram, dat geregeld herzien kan worden.
Men adverteerde in het
dagblad en de zaak
moest worden
uitgebreid!
Een zaak in kinderschoenen ging
eenigen tijd geleden zeer geregeld met
advertenties van 56 regels in dag
bladen adverteeren. 9791
Het gevolg? Na verloop van tijd con
stateerde de eigenaar, dat hij 40
meer had verkocht, terwijl hij zijn
zaak aanzienlijk moest uitbreiden.
te treden als tegenwicht tegen den Duit-
schen invloed.
De kwestie van het Verre Oosteen is on
veranderd. Meer en meer blijkt dat de
negen-mogendlieaen-confer en tie van Brus
sel een ernstige poging wil doen om den
oorlog te doen staken, maar of Japan zal
willen luisteren, blijft zeer twijfelachtig.
MOTOR BOTST OP VRACHTAUTO.
Gisteravond om kwart over zes is op den
rijksstraatweg tusschen Delft en Rotterdam
onder de gemeente Pijnacker een uit de
richting Delft komende motorfiets, waarop
twee personen zaten, in volle vaart tegen
een stilstaande vrachtauto gereden, welke
de motorrijder door de duisternis niet had
opgemerkt. De duopassagier werd ernstig
gewond en lieD o.m. een schedelbreuk op.
Hij is in levensgevaarlijken toestand naar
het Oude en Nieuwe Ziekenhuis te Delft
vervoerd. De bestuurder van het motor
rijwiel bleef vrijwel ongedeerd. De identi
teit van den duorijder is niet bekend, aan
gezien hij onderweg was obgesta.pt en geen
napieren bii zich had. De motorfiets is
geheel vernield.
BRAND TE NIEUWKUYK
Gisteravond omstreeks half acht brak
door ombekende oorzaak brand uit in de
woning van Jef Heuvelinckx aan de Peper
straat te Nieuwkuyk Het perceel, dat met
riet was gedekt, was in een oogwenk in een
vlammenzee herschapen.
De bewoners, vader, moeder en vijf kin
deren konden zich bijtijds in veiligheid
stellen. Later op den avond vonden zij te
Vlijmen onderdak. Van den inboedel werd
niets gered. Verzekering dekt de schade.
I PLOTSELING DEN WEG OVERGESTOKEN
Gistermiddag om half vier is op den
Hemweg bh de Petroleumhaven t-e Amster
dam. een ongeveer vijftigjarige fietser, die
zonder teeken te geven plotseling den weg
overstak om zich naar het rijwielpad te
begeven, door een hem achteropkomende
person enaiuto gegrepen De man sloeg
tegen den grond en was vrijwel op slag
dood. De bestuurder van de auto heeft nog
geprobeerd den wielrijder te ontwijken, met
het gevolg dat de wagen in de sloot langs
I den weg terecht kwam en vrii ernstig werd
gehavend. De automobilist bleef evenwel
ongedeerd. De wagen die uit Friesland
afkomstig was, is later uit de sloot gehaald.
BUITENLANDSCH GEMENGD.
ENGELAND KRIJGT WEER EEN
„MAURETANIA".
Het Engelsche mailschip 1029. waarvan
de kiel op 24 Mei j.l. werd gelegd en dat
een waterverplaatsing van 40.000 ton zal
hebben, zal den naam „Mauretania" ont
vangen.
DOODELIJKE VAL.
Gistermorgen is te Utrecht bij werkzaam
heden in de gasfabriek de 45-jarige J. U„
die in dienst van het gasbedrijf was, bij een
ongeval om het leven gekomen.
De man was bezig op een 15 meter hooge
stelling werkzaamheden te verrichten. Hij
is waarschijnlijk misgestapt, want plotse
ling zagen zijn collega's hem vallen. De
ongelukkige kwam met het hoofd op een
steenen vloer terecht en was vrijwel onmid
dellijk dood.
AUTOBUS DOOR TREIN GEGREPEN.
Een autobus met schoolkinderen is op een
spoorwegoverweg in den Amerik. staat Iowa
gegrepen door een trein van de lijn Des-
moinesSt. Paul. De chauffeur, een onder
wijzeres en vijf kinderen werden gedood.
Twee en twintig kinderen werden ernstig
gewond.
AANVARING TUSSCHEN VRACHTSCHIP
EN KRUISER.
In den Bosporus is het Turksche vracht
schip „Ordu" tijdens het keeren door den
stroom gegrepen en tegen den Turkschen
kruiser „Hamidiye" gedreven. De „Ordu"
zonk binnen vijf minuten. Vijftien leden
der bemanning werden door twee Turksche
destroyers gered, twee verdronken. De
Turksche kruiser is niet beschadigd.