Financieel-Economisch
W eekoverzicht
Het bieden bij Contract Bridge
1EIPSCH DAGBLAD - Derde Blad
Zaterdag 23 October 1937
KERK- EN SCH00LNIEUW5
JETTY LECLAIR
De jongste desorganisatie te Wallstreet
De ingetreden baisse
sterk overdreven
Britsch-Nederlandsche
handel.
FAILLISSEMENTEN
De
Wij gelooven, dat het Amcrikaansche
volk sterk gekant is tegen het uitzen
den van een enkelen Amerikaan over
zee voor eenig doel, hoe altruïstisch
het ook moge worden voorgesteld. Wij
gelooven, dat het Amerikaansche kapi
taal zich en masse verzet tegen het
verdienen van een enkelen dollar
door ergens in de wereld de Ameri
kaansche wapenen een rol te doen
spelen. Wij wenschen noch door de voor
deur, noch door de achterdeur, noch door
een door een bombardement uiteen
gereten dak den Volkenbond te worden
binnengesleurd. Twintig jaren geleden
voerden wij oorlog „om de democratie
te redden". Die oorlog vernietigde bij
kans de beschaving. Wij weten niet,
wat een nieuwe oorlog met de reeten
der beschaving zal doen, doch wij zijn
er zeker van, dat Amerika de bescha
ving het beste kan dienen, door den
vrede te handhaven".
„Denk zoo nu en dan eens aan het
lot der „onderdrukte" naties, als het
noodig is. Maar denk vóór alles aan
het lot der Amerikanen in Amerika die
vrede verlangen".
„Amerika beschermen? Ja, tot den
laatsten man!"
„Maar daarom gaat het op het
oogenblik niet".
„Laten wij ons met onze eigen zaken
bemoeien".
Ziellier het antwoord van het grootste
en invloedrijkste Amerikaansche flnan-
;eele blad op Roosevelt's rede te Chicago,
/waarin hij feitelijk een actiever politiek ten
aanzien van de bescherming van onder-
rukte en aangevallen naties aankondigde.
Dij bewegen ons hier weer niet op zuiver
clitiek terrein. Wanneer vooraanstaande
(zakenlieden en financiers zulk een krach-
(lig protest laten hooren tegen elke inmen-
ingspolitiek. dan kan men overtuigd zijn,
dat hiermede groote financieele belangen
cmoeid zijn. Inderdaad is dit zoo. De vrees
jleen. dat Amerika zijn hand in het Ja-
ahsch-Chineesch wespennest zou kunnen
♦eken. is mede aanleiding geweest voor
ip jongste desorganisatie der New-York-
fehe effectenbeurs. Men vergete niet, dat
en conflict in het Verre Oosten ontzag-
!:ke gevolgen met zich kan sleepen en
dat bovendien Japan op twee na Amerika's
este klant is, een klant, dien men noode
an missen. En eindelijk: Amerika heeft
■uis de handen vol. om orde op eigen za-
pr te stellen. Want dat er iets niet in
ten haak is met Amerika's financieel-eco-
omische structuur, dat wordt ons thans
wel duidelijk na de volslagen ontwrich-
ng, welke de beurs op Maandag en Dins
dag heeft te zien gegeven.
Meer dan zeven millioen aandcelen
werden Dinsdag ter beurze van New-
York verhandeld; de ticker was meer
dan twintig minuten ten achter; ma
kelaars werden de kleeren van het lijf
gescheurd en sommigen hunner vielen
flauw; de effectenkantoren moesten tot
diep in den nacht werken om aan
cliënten telegrammen met suppletie-
verzoek te versturen. Vele van deze
verzoeken bleven onbeantwoord, waar-
°P tot gedwongen liquidatie moest
worden overgegaan; duizenden beleg
gers en speculanten verdrongen zicb
om de effectenkantoren, bevend om
trent, het lot van hun bezit of hun gok-
kerij; de koersen zakten ineen tot een
waar noodpeil en toen een massa-af
slachting had plaats gevonden, her
stelden zij zich weer even plotseling.
Ziedaar in korte trekken het beeld van
financieel Amerika, waarin het experi
ment van conjunctuur-beheersching tot
ijn meest volmaakte effectiviteit is ge-
lacht!
.Men staat voor raadsels. Is hier, gelijk
ij reeds eerder schreven, boos opzet in het
■«el, uitgelokt door Roosevelt's houding te-
Ecnover het grootkapitaal? Speelt de tech-
_«sche positie der markt een rol? Is de
fon junctuur de hoofdschuldige? Wij zijn
r s ,ds Senelgd, aan verschillende sa-
e factoren de schuld aan New
-Pc ?.nrust te schrijven. Vrees voor
ï^ÏÏatJonaal-P°litieke ontwikkelingen
Vprh?Üin den aanhef aangeduid), de zich
En SS? S?de kloove tusschen Wall Street
dp JZ™. opzettelijke manipulaties van
ooSSfnV?? .het grootkapitaal, teneinde
-ospvÜh' n te kragen, waartegenover
vorm p S neSatief antwoord komt in den
ine vo«nlr nagenoeg volkomen minach-
isch beursgewroet en beursgegok. de
~nlgszinï?er -55n/o marge, waardoor bij
stond H koersschommelingen ter-
eüjk dP^iPf d moet worden en ein-
Vervlopd p rne conjunctuur; factoren in
om de toch reeds zoo nerveuze
markt in een ware paniekstemming te
brengen. Daarbij komt dan nog de psy
chologische invloed uitgeoefend door de
aanhangers en publicisten der Dow-thcorie
die in de de huidige constellatie een zui
vere baissemarkt hebben ontdekt, en daar
naast de invloed uitgeoefend door het
feit, dat acht jaren geleden juist om de
zen tijd New-York zich in den greep van
een nog nimmer geëvenaarde paniek be
vond.
Bezien wij alle genoemde factoren van
een objectief standpunt en met onbevan
gen blik, dan hellen wij nog steeds over
naar de overtuiging, dat de ingetreden
baisse weliswaar voor een deel volkomen
verantwoord was na de ongezonde hausse,
oie eind 1936 was ingezet, doch anderzijds
sterk overdreven was. Men heeft zich
blind gestaard op de ontzaglijke bedrij
vigheid. die zich geruimen tijd in Ame
rika's industrie, speciaal in de staal- en
'oiiknijverheid, heeft ontwikkeld, en de
waardeering der aandeelen gebaseerd op
deze maximum-bedrijvigheid, zonder een
toch zoo uiterst waarschijnlijke inkrimping
der activiteit te verdisconteeren. Het is
thans wel in principe volkomen foutief ge
bleken, een aandeel in tijden van maxi
mum-productie of hoog opgeschroefde
prijzen uitsluitend te waardeeren naar den
toestand van het oogenblik of in tijden van
laagconjunctuur uitsluitend naar optimis
tische verwachtingen, zonder op het wer
kelijke rendement te "letten: zij, en dit zijn
er honderdduizenden, die volgens dezen
stelregel hun aankoopen verrichten, wed
den doorgaans op het verkeerde paard, zij
■'ergeten, dat de juiste middenweg wel de
gelijk met het werkelijke rendement reke
ning houdt. Wie dien weg niet bewandelt
komt op den duur haast onherroepelijk in
de modder terecht.
De sterk uitgesproken hoogconjunctuur
en de hooggesparuven verwachtingen voor
herfst en winter hebben Amerika parten
gespeeld. De teleurstelling veroorzaakt door
de afnemende bedrijvigheid en de dalende
goederenprijzen tezamen met andere facto
ren heeft bij velen den indruk verwekt, dat
een nieuwe economische crisis voor de deur
staat. Wij weigeren hieraan geloof te hech
ten. Wij zien hierbij niet over het hoofd,
dat de bedrijvigheid in de staalindustrie
opnieuw deze week is gedaald van 63%%
der capaciteit tot 55,8% tegen 74,2% een
jaar geleden, dat de blikindustrie werkt op
80% der capaciteit tegen 106% enkele maan
den geleden, dat hierdoor terecht vrees ont
staat voor toenemende werkloosheid. Wij
zien ook niet over het hoofd, dat als gevolg
van stijgende kosten de rentabiliteit aan
het krimpen is.
Wij zien in dit alles echter slechts
een tijdelijke reactie op een plotseling
te zeer opgeblazen conjunctuur-ontwik-
keling. Wij zien immers geen bijzon
dere indices van een sterken achteruit
gang der koopkracht noch van een
ovcruitzetting van crediet. Men vergete
ook niet, dat in een periode van da
lende goederenprijzen de koopers zoo
lang het maar eenigszins kan uit de
markt blijven, omdat zij steeds hopen,
zich tegen nog lageren prijs te kunnen
dekken. Wanneer men in New-York
maar eens het bosch zag en niet de
boomen alleen, men zou er ongetwijfeld
in een rustiger atmosfeer ademen. Het
herstel, dat er sedert Woensdag is in
getreden, gedeeltelijk gebaseerd op de
hoopvoller vooruitzichten ten aanzien
van de Spaanschc non-interventie,
doch gedeeltelijk ook op de overtuiging,
dat het sterk gedaalde koerspeil niet
langer in overeenstemming was met het
conjunctuurverloop, wijst er wellicht
op, dat men de zaken in New-York wat
nuchterder gaat bekijken.
Gelukkig heeft men in Europa New-York
niet op den voet gevolgd. Tot Woensdag was
de stemming in Londen, Parijs en Amster
dam wel verre van opgewekt, doch men
heeft zich aan demoralisatie kunnen ont
trekken. Toch is het wel kenmerkend voor
de abnormaliteit van de huidige situatie,
dat op een 3Vi% leening van Sheffield
slechts voor 10% werd ingeschreven en dat
een 31/j uitgifte van Liverpool op verzoek
der Bank of England moest worden uitge
steld.
De heftige bewegingen ter beurze van
Amsterdam zijn thans in ietwat rustiger
banen geleid na de zware verliezen (reëele
en boekverliezen), die alom zijn geleden.
Wij vreezen evenwel, dat de verbetering van
de internationale verhoudingen en een
eventueel scherp herstel van Amerikaan
sche waarden in New-York bij de ontzag
lijke hoeveelheid liquide middelen, waar
over men te onzent thans beschikt, weer een
volkomen ongerechtvaardigde kooplust en
koersstijging in het leven zullen roepen. De
beurs weet zelden den pas te markeeren:
het is meest hollen of stilstaan en de les
sen van het verleden, al is dit nog zóó
dichtbij, worden zoo gauw vergeten in een
nieuwen hausseroes.
De ontwikkeling van onzen buitenland-
schen handel over de eerste negen maan
den vertoont een vrij verheugend beeld.
Vooral onze uitvoer is zoowel naar gewicht
als naar waarde toegenomen, waaruit blijkt,
dat ondanks de bestaande handelsbelemme
ringen onze exporthandel den laatsten tijd
van groote activiteit blijk geeft. Bijzonder
vermeldenswaardig is de ontwikkeling van
den handel met onzen grootste klant, En
geland. Ons uitvoersaldo naar Engeland
liep op van 52 tot 85 millioen gulden, d.w.z.
dat wij wat de waarde betreft bijna twee
maal zooveel naar Engeland verkoopen als
wij van Engeland koopen. Dit is oogen-
schijnlijk een voor ons land zeer gunstig
verloop, doch het ls aan de andere zijde
begrijpelijk, dat in Engeland deze ontwik
keling een weinig aangenamen indruk
maakt, temeer waar het blijkt, dat onze in
voer van Engelsche waren naar gewicht is
afgenomen. Het zou ons niet verwonderen,
indien van Britsche industrieele zijde eer
lang drang op de regeering zou worden uit
geoefend, om een diepgaand onderzoek in
te stellen naar den Britsch-Nederlandschen
handel.
Wij moeten er dan ook op voorbereid
zijn, dat op den een of anderen dag de
Britsche regeering zou besluiten, den
invoer van agrarische producten te be
perken. Dan zou het gebrek aan een
Nederlandsch-Engelsch handelsverdrag
wel zeer scherp op den voorgrond tre
den. Wij zouden dan als represaille wel
onze toevlucht kunnen nemen tot maat
regelen als contingenteering of tarief-
verhooging op grond van de nieuwe
tariefvolmachtwet, doch dit zou slechts
van kwaad tot erger leiden.
Nu de verhouding pond—gulden valuta-
concurrentie feitelijk uitsluit, is naar onze
meening de tijd gekomen, om consolidatie
te brengen in onze handelsbetrekkingen
met Groot-Brittannië. Tot dusver hebben
besprekingen dienaangaande weinig of geen
resultaten opgeleverd. Wij gelooven. dat
thans de gelegenheid moet worden aange
grepen. om. vooraleer Groot-Brittannië
eigenhandig mocht ingrijpen, de onder
handelingen weder op te vatten. Laten wij
vooral ons cr voor hoeden, ons met de
prachtige ontwikkeling, die onze uitvoer
handel naar Engeland vertoont, te be
dwelmen.
(Nadruk verboden).
9216
(Ingez. Med.)
Opgeheven wegens gebrek aan actief: P.
Peschier. Noordwijkerhout; L. Peschier
Lisse.
PREDIKBEURTEN.
VOOR ZONDAG 24 OCTOBER.
LEIDEN.
Doopsgez Gem.:.Voorm. halfelf, ds. ten
Cate.
Eglise Wallonne: dix henres et demie, mr.
E Michelin. pasteur a la Haye.
Evang Luth. Gem.: Voorm. halfelf, ds.
Makkink.
Geref. Kerk in H.V. (Gerecht 10): Nam.
6 uur. de heer A. van Kampen.
Rem. Geref. Gem.: Voorm. halfelf. dr. P
D Tjalsma van Rotterdam
Ver. van Vrijz. Hervormden (Volkshuis)
Voorm. halfelf. ds. C. Met van Zaandam
Marekerk: Nam 6 uur. ds. J. de Wit
(Jeugddienst).
AALSMEER.
Ned. Herv. Kerk Dorp: Voorm 10 uur
'Bed. Hf).), ds. Alkema: nam. 6 uur, de
heer Aalbers. eand. te Ouder Amstel.
Ned Herv. Kerk Oost: Voorm. 10 uur
(Bed. H.D.), ds van der Linde: nam. 6 uur
(jeugddienst), ds Alkema.
Geref. Kerk: Voorm. 10 en nam. 5 uur,
ds. Knoppersen.
Doop-gez. Kerk: Voorm. 10 uur. ds. de
Lange
Chr. Geref Kerk: Voorm. 10 en nam.
5 uur, ds. Heerma.
AARLANDERVEEN.
Ned. Herv. Kerk: Voorm. halftien en
nam. halfzeven, ds. G. Th. v. Beusekom.
Geref. Kerk: Voorm. halftien en nam.
halfzeven, ds. Moolhuizen,
ALPHEN AAN DEN RIJN.
Ned Herv. Kerk (Julianastraat)Voorm.
halftien. ds. Scheers (Bed. HD.l; nam.
halfzeven, ds. Btehouwer.
Hulpgebouw (Gouwsluis)Nam. halfzeven
ds. de Bruin.
Kinderkerk „Bethel": Voorm. 10 uur. de
heer N v. Vliet.
Ned. Herv. Kerk (Oudshoornsoheweg)
Voo.'m. 10 uur, dr. J. p. Cannegieter.
Evangelisatie iHooftstr.i: Voorm. half
tien en nam. halfzeven, ds. Apeldoorn
van Leiden.
Geref. Kerk (Hooftstraat)Voorm 10 en
nam 6 uur. ds. Hartkamp
pas
XXXI.
Een tweede eisch voor een informatie
double is dat deze gedaan moet worden bij
de eerste gelegenheid, welke hiertoe be
staat. Indien het bieden dus verloopt:
1 Ha pas 2 Ha
pas double
dan zal deze doublé als regel als een straf
double zijn op te vitten.
Het is toch onlogisch om te veronderstel
len dat degene, die doubleert, dit zou doen
om een inlichting van zijn partner te ver
krijgen omtrent diens spel nadat door de
tegenpartij een bod van 2 Harten werd
gedaan, terwijl hij verzuimd had dit te
vragen na een 1 Harten-bod. De partner zal
dit dan ook ais regel als straf-double heb
ben cp te vatten en geen bod doen tenzij
hij een dergelijk spel heeft dat het verde
digend tegenover het Harten-bod absoluut
waardeloos Ls. Heeft hij bijv. een lage zes-
kleur in Schoppen en geen H.T. sterkte,
dan zal hij goed doen toch 2 Schoppen te
bieden. Hij kan nagaan dat ook al zou de
tegenpartij het Harten-bod niet maken,
het verhes onmogelijk groot kan zijn. Hier
tegenover staat echter de kans dat zij het
gedoubleerde 2 Harten-bod wel halen en
dit het verlies van de Manche of Robber
beteekent.
Als eenige uitzondering op dezen regel
neme men liet geval dat de tegenpartij
kwetsbaar is en de eigen,partij niet en
het behalen van het 2 Harten-bod, tevens
zou beteekenen het behalen van de robber.
In dit geval zal het zoo goed als zeker zijn
dat de double toch als informatie-double
is bedoeld en moet opgevat worden als een
laatste wanhopige poging van den partner
om te trachten door eigen spel een kleiner
verlies te nemen dan wel de tegenpartij
nog 1 of 2 trekken hooger te laten bieden.
De derde voorwaarde waaraan een infor
matie-double moet voldoen is dat deze
double moet zijn van een contract niet
hooger dan l Sans Atout of van een twee
bod in een kleur.
Indien men nl. sterk genoeg zou zijn
om een bod van 2 S.A. te doubleeren met
de bedoeling van den partner een kleur te
hooren en in die kleur met succes een con
tract van 3 te spelen, is het logisch om
aan te nemen dat dan ook de 2 S.A. ver
loren zuilen worden. Om deze reden is dan
ook de double als straf-double aan te ne
men.
Hetzelfde geldt voor een double van een
drie-bod in een kleur. Ook deze is als regel
als strafdouble op te vatten. Als eenige
uitzondering gelden de double van een
semi-pre-emptive openingsbod van 3 in een
kleur en de double van een driebod nadat
het openingsbod van 1 reeds informatief
was gedoubleerd dus in de volgende si
tuaties.
3 Ha double en tevens
1 Ha double 3 Ha pas
pas double
In deze beide situatieis is de double steeds
ais informatief op te vatten.
Als straf-double is steeds op te vatten
elke double van een bod van de tegenpartij
welke gedaan wordt door den openings
bieder welke met 1 S.A. heeft geopend.
Een Sans Atout-bod toch geeft over het
algemeen meer kracht aan dan een ope
ningsbod van 1 in een kleur en geeft bo
vendien een all round distributie aan. Kan
de partner hierna geen vrijwillig bod doen
en de tegenpartij doet een twee-bod, dan
zal het juist zijn een eventueele double
als straf od te vatten. Het kan toch in deze
situatie geen nut hebben den partner, die
vrijwillig niet heeft kunnen bieden, nu
alsnog te verzoeken dit wel te doen. Klaar
blijkelijk is de openingsbieder van mee
ning dat het voordeeliger zal zijn de te
genpartij een aantal strafpunten op te leg
gen dan te trachten eigen spel te spelen.
Indien bijv. op 1 S.A. is geopend op een
spel als:
Sch. Aas-Vrouw-7-
Ha. Vr.-10-9-8-
of
Aas-Boer-3-
Aas-Boer-10-
Ru. Aas-9-2- Vr.-Boer-7-4-
Kl. Aas-Boer-10- Heer-Vrouw-5-
dan zal een double van een twee-bod door
de tegenpartij, ais straf-double zijn op te
vatten.
Heeft men echter met 1 in een kleur ge
opend en doubleert men daarna, nadat de
partner gepast heeft, een eventueel bod
van de tegenpartij op de hoogte van 1 of
twee, dan zal deze double-informatie be
teekenen. Het openingsbod in een kleur
garandeert toch niet de all round sterkte
van het Sans Atout bod en kan op een
min of meer eenzijdige distributie geschie
den dan wel te kennen geven dat men in
elke kleur, welke de partner alsnog kan
bieden, behoorlijk kan steunen. Een spel
ais het volgende zou hiervoor in aanmer
king komen:
Sch. 3-
Ha. Aas-Vrouw-Boer-9-
Ru. Heer-Vrouw-9-2-
Kl. Aas-10-6-2-
Indien hierop op 1 Harten is geopend en
de tegenpartij biedt 1 Schoppen terwijl de
partner past, dan kan hierop met succes
gedoubleerd worden hetgeen niet anders
kan beteekenen dan: „Partner ik heb een
spel, sterker dan een minimum-opening
dus met minstens 3 H.T.'s. Verdedigend
tegenover het Schoppenbod van de tegen
partij is mijn spel echter van weinig waar
de. Ik ben echter bereid verder te gaan en
kan elk bod wat je kunt doen, behoorlijk
steunen.
Overigens is, zooals ik reeds in den aan
vang bemerkte, elke double, van welk bod
ook, als strafdouble te beschouwen indien
de partner reeds eenig bod gedaan mocht
hebben.
Ik ga thans over tot het behandelen van
de kracht waaraan een spel moet voldoen
om in aanmerking te komen voor een in
formatie-double.
In de allereerste plaats moet men zich
rekenschap geven van het feit, dat de
openingsbieder door zijn bod reeds een be
paalde informatie heeft gegeven omtrent
zijn kracht en reeds een bezit van 2'/i
H.T. garandeert, hetgeen echter even goed
belangrijk meer kan zijn. Treft men dus
een waaxdeloozen partner en de derde
hand (dus de partner 'van den openings
bieder heeft ongeveer het restant van de
H.T.'s) dan zal vermoedelijk een redouble
volgen. Normaal zal dus een spel. wil het
in aanmerking komen voor een informatie-
double, sterker moeten zijn dan vereischt
is voor een openingsbod. Bij dit laatste
beschikt men nog over geen enkel gegeven
on veronderstelt men een min of meer ge
lijke verdeeling van de resteerende H.T.'s
tusschen de andere spelers. In het eerste
geval heeft echter reeds een der tegen
standers door een openingsbod blijk gege
ven van een bezit van méér dan het ge
middelde i wellicht van véél meer dan dit
gemiddelde) en moet men dus rekening
houden met de kans dat de partner min
der dan dit gemiddelde zal hebben en in
een enkel geval misschien wel véél minder.
Als tweede eisch moet vaststaan dat men
elk bod hetwelk de partner doet. zonder
croot verlies kan laten spelen, ook al doet
hij. hetgeen niet onwaarschijnlijk is, een
bod in de zwakste kleur welke men zelf
heeft, óf dat men zelf een goed bod heeft,
liefst in een hooge kleur, waarin ongeveer
4 troefslagen aanwezig zfin. Kan men het
bod hetwelk de partner doet niet laten
spelen omdat men zelf zeer zwak is in die
kleur, dan zal men. indien men een andere
kleur noemt, rekening moeten houden met
de mogelijkheid dat de partner juist in die
kleur uitgesproken zwak is. Om deze reden
zal dus een eigen sterke troefkleur nood
zakelijk zijn.
A. J. VERSTEEG.
Geref Kerk (Raadhuisstraat): Voorm.
10 uur (HA.) en nam. 6 uur. (H.A. en
Dankz.), ds. Bosch.
Geref. Kerk (De Ruijterstraat)Voorm.
10 uur (H.A.) en nam 6 uur (HA., en
Danz.), ds. Mulder.
Martha-Stlchting: Voorm. 10 uur. ds.
Meijer.
Chr. Geref. Kerk (v. Reedesbraat)Vm.
halftien en nam. 6 uur. leesdienst
Lokaal van Mandersloostraait: Voorm.
halftien en nam. 6 uur. leesdienst.
BODEGRAVEN.
Ned Herv. Kerk: Voorm, halftien (Bed.
HA.en nam. 6 uur (Dankz ds. Klüsener.
Geref. Kerk: Voorm. halftien. leesdienst;
nam 6 uur. ds. Dam.
Evang. Luth. Kerk: Voorm. 10 uur. ds.
Pel: n m. 7 uur (jeugddienst), ds. G. J.
Duijvendak van Haarlem.
Geref. Gem.: Voorm. halftien en nam.
6 uur, leesdienst.
HILLEGOM.
Ned. Herv. Kerk: Voorm. 10 en nam..
5 uur, ds. Eerhard.
Geref. Kerk: Voorm. 10 en nam. 5 uur,
ds. Krabbe
Chr. Geref. Kerk: Voorm 10 en nam.
5 uur. ds. Hendriksen.
KATWIJK AAN ZEE.
Geref. Kerk: Voorm. 10 en nam. 6 uur,
ds. Ingwersen.
Gref. Gem (Remisestraat)Voorm. 10
uur en nam. 5 uur, leesdienst.
LEIMUIDEN.
Ned Herv. Kerk: Voorm. halftien. ds.
Jongens.
Geref. Kerk: Voorm. halftien en nam.
halfdrie, (Bed. H.A.), ds. Aalders.
NIEUWVEEN-
Ned. Herv. Kerk: Voorin. 10 uur. ds.
Brink.
Geref. Kerk: Voorm. 10 uur. ds. Speel
man: n.m. halfzeven, leesdienst.
Evangelisatie: Voorm. halftien en nam.
halfzeven, de heer van Scherpenzeel.
NOORDEN.
Ned. Herv. Kerk: Nam. halftwee, ds.
Hoeufft van Velsen van Ter Aar.
Geref. Kerk: Voorm. halftien en nam.
halfzeven, leesdienst.
NOORDWIJK BINNEN.
Ned. Herv. Kerk: Voorm. 10 uur en nam.
halfzes. ds. Siddré.
Geref. Kerk: Voorm. 10 uur en nam.
halfzes. ds. Visser.
NOORDWIJK AAN ZEE.
Ned. Herv. Kerk: Voorm. 10 uur. ds.
Kromslgt van Amsterdam; nam. 5 uur,
ds Cupedo.
Geref. Kerk: Voorm. 10 en nam. 5 uur,
ds. Bouma
Geref. Kerk In H.V. (Egbert de Groot
straat) Voorm. 10 en nam. 3 uur. de heer
K. van der Berg van Amersfoort.
OUDE WETERING.
Ned. Herv. Kerk: Voorm. halftien ds.
Geerllng.
Geref. Kerk: Voorm. halftien en nam.
halfdrie. ds. v. d. Bos.
Remonstr. Kerk: Nam. 7 uur. ds. C. B.
Héyn.
RIJNSATERWOUDE.
Ned Herv. Kerk: Voorm. halftien. ds.
H. van Dijk.
Geref. Kerk: Voorm. halftien en nam.
6 uur, leesdienst.
RIJNSBURG.
Ned. Herv. Kerk: Voorm. halftien de
heer van Heyst: nam. 5 uur. ds. F. J Jan
sen Schoonhoven van Oegstgeest.
Kerkzaal: Voorm. halftien. ds. P. Pr as
van Katwijk aan Zee; nam. 5 uur, de heer
van Heyst.
Geref. Kerk (Rapenburg)Voorm. half
tien. ds. Broekstra; nam. 6 uur. ds. van
der Loo.
Geref. Kerk Voorhouterweg)Voorm.
halftien. ds. van der Loo; nam. 6 uur. ds.
Broekstra.
Chr. Geref Kerk: Voorm. halftien en
nam. 5 uur, de heer W. de Ruiter van
Putten.
VOORSCHOTEN.
Ned. Herv. Kerk: Voorm. 10 en nam.
5 uur. ds. Fortgens.
Geref. Kerk: Voorm. 10 en nam. 5 uur,
ds. Houtzagers.
Geref. Gem. (Ambachtshuis)Nam. 5
uur. leesdienst.
Ver, van Vrijz. Hervormden (Gymzaal
Raadhuis i: Nam. 7 uur. ds. van Nieuwen-
huijzen van Nijmegen.
WASSENAAR.
Dorpskerk: Voorm. 10.05 uur. ds. ten
Kate; nam. halfzes (Bed. H.D.). dr Hon-
ders.
Kievietkerk: Voorm. 10.05 uur: dr. Hon-
ders.
ZEVENHOVEN.
Ned Herv. Kerk: Voorm. halftien. ds.
C. A. van Harten.
Geref. Kerk: Voorm halftien en nam.
halfzeven, ds. W. van Dijk.
ZOETERMEER.
Ned. Herv. Kerk: Voorm. 10 uur en nam.
halfzeven dr. Woldendorp.
Geref. Kerk: Voorm 10 uur en nam.
halfzeven, ds Versluys.
Geref. Gem.: Voorm. 10 en nam. 7 uur,
leesdienst.
Ver. tot verbreiding der Geref. Waarheid;
Voorm, halftien en nam. halfzeven, de
heer Dekker van Papendrecht.
Ver. van Vrijz Hervormden: geen dienst.
NED. HERV. KERK.
Beroepen: te Culemborg dr. C. J. Blee-
ker. voorg Ver. v. Vrijz. Herv. te Apel
doorn.
Aangenomen: naar Breukelen G. F. D.
Locher te Nijega (H.O.N.).
CHR. GEREF. KERK.
Tweetal te Barendrecht N. Brandsma te
Wildervank en P. de Smit te Utrecht.
Beroepen: te Noordeloos W. F. Laman te
Middelharnis-Sommelsdijk.
GEREF. GEMEENTEN.
Bedankt: voor Rijssen W. C. Lamain te
Rotterdam-Zuid.
1—3