Toch nog kans op vrede in het Verre Oosten? VRIJDAG 6 AUGUSTUS 1937 No. 23731 De Japansche eischen. STADSNIEUWS HET VOORNAAMSTE NIEUWS VAN HEDEN De Spaansche kwestie 78sie Jaargang DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN BURGERLIJKE STAND VAN LEIDEN Dit nummer beslaat utt DRIE Mafen EERSTE BLAD Franco teekent belangrijk decreet. LEIDSCH DAGBLAD PRIJS DER ADVERTENTIES: 3D ets. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk lager tariel. Kleine advertenties uitsluitend bi) vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven 10 ets. porto te betalen, - Verplicht bewijsnummer 5 ets. Bureau Noordeindspiein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postchëque-' en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zflhi Franco per post f. 2:35 per 3 maanden f.2.35 per week -.T.T.rrrf^5? r. o.is per 3 maanden portokosten.' (voor binnenland f. 0.80 per 3 mn(L#' rijksmuseum van oudheden. Jaarverslag over 1936. Aan bovengenoemd verslag, samengesteld door den directeur, dr. J. H. Holwerda. is bet volgende ontleend: Ook thans moeten wij helaas weer begin nen met de klacht, dat voor aankoopen door de Regeertng zoo goed als geen geld beschikbaar is gesteld; een dergelijkentoe stand te bestendigen kan toch onmogelijk in haar bedoeling liggen. Wat wij hebben aangekocht is bijna weer geheel uit het .fonds Gildemeester" bekostigd. Zoo werd uit dit Fonds voor de Egyptische afdeeling een aantal voorwerpen aangekocht, afkom stig uit de verzameling Von Bissing: een groote houten figuur van een vrouw, die naar de markt gaat, een zwart steenen mannefiguur, een kleine steenen konings figuur uit de 1ste dynastie, een leisteen- palet in diervorm en eenige praehistorische terracotten. De heer W. Spijer te Amster dam schonk ons wederom eenige interes sante zaken: een bronzen standaard en een bronzen schorpioen benevens een aan tal gietvormen voor amuletten of zegels dit Tell-Amarna. Vooral in dezen tijd is ruik een schenking dubbel te waardeeren. Tan iemand, die onbekend wenscht te blij ven. ontvingen wij nog een Egyptische halsketting van faience kralen, terwijl door aankoop eenige Koptische beenen vrouwen figuren en sierplaatjes werden verworven. Voor de Grieksch-Romeinsche afdeeling vrerd een marmeren portretkop uit den tijd van Keizer Hadrianus aangeTcocht en door bemiddeling van Prof. Dr. C. W. Lunsingh Scheurleer twee bronzen fibulae uit Zd.- Italië uit Grieksch-Archaïschen tijd. Een Romeinsche puntamphora. uit Ibiza af komstig, werd ons door Mevrouw A. Otken -v. Lakerveld geschonken. Van den heer Chenet te Le Claon moch- lin wij een aantal scherven ontvangen, ecwel van z.g. Belgische waar als van terra irillata, afkomstig uit de pottenbakke- fsn te Lavoye. Dr. I. M. van der Vlerk stonk ons eenige vuursteenen instrumen ten uit Köchstedt bij Halle. IVat de Nederlandsche afdeeling betreft, ioo werden door ons uit Drenthe wederom enige praehistorische zaken verworven: (tn bronzen beitel uit Roswinkel, eenige enen uit Westenesch bij Emmen en uit «ze zelfde gemeente eenige stukken hun- Kbeddenvaatwerk en praehistorische scherven. Uit Schoonoord verkregen wij sen paar steenen bijlen evenals uit Ees en Zuid-Laren en uit Odoorn een vuursteenen lanspunt en een paar urntjes. Dr. Bursch bezocht Drenthe met het oog op nog be schikbare interessante terreinen voor on derzoek. Het verslag maakt verder uitvoerig mel ding van de verschillende opgravingen relke onder leiding van of in samenwer king met medewerkers van het Museum tot stand kwamen zoomede van de ais gevolg daarvan verkregen aanwinsten. De Museumbibliotheek werd met 158 hummers vermeerderd, waarvan 46 door aankoop, 112 door schenking of ruil verkre gen Bovendien werd van den heer H. Asselberghs te Utrecht een zeer belangrijke, door hem verzamelde, platencollectie van grafvondsten van Toet-Anch-Amon uit de London News, overgenomen. Museumbezoek. In het geheel werden 181 Wjkaarten verstrekt, waarvan 142 maal gebruik werd gemaakt. Aan 85 scholen werd JTijp toegang verleend met in totaal 2196 leerlingen. Het totaal bezoek bedroeg 8859 personen. RAADSVERGADERING. Ter kennis van de leden van den ge meenteraad is gebracht, dat de eerstvol gende vergadering van den Raad hoogst waarschijnlijk zal plaats hebben op Maan dag 23 Aug. 1937 a.s. DE REORGANISATIE VAN DEN HORTUS. In verband met bouwwerkzaamheden en wijziging van den tuinaanleg, zal de Hortus Botanicus van de Rijksuniversiteit alhier, 'an 9 Augustus ass. af slechts toegankelijk hjn voor personen, in het bezat van een schriftelijke vergunning." Belangstellende treemdelingen kunnen zich ter verkrijging daarvan tot den hortulanus wenden. HANDELSREGISTER KAMER VAN KOOPHANDEL. Kieuwe inschrijving: „Roemah". Haarlemmerstraat 128a Lei der. Woning-, assurantie- en pensionbu reau Eigenaar: D. A. Smit, Leiden. Procu ratiehouder, R. Riel, Leiden. Wijzigingen: Leidsche Wolspinnerij N.V. i.o., Zoeter- woudscheweg 3, Leiden. Bovengenoemde ®wk is thans omgezet in een naamlooze y,bootschap onder den naam: Leidsche spinnerij N.V. (Ned. Staatscourant: 28 t l 1937, BÜvoegsel No. 1066). Directeur: fd A. Verhoef. Oegstgeest. Comm.: P. Flipo, "dissel. Proc.: J. H. Larsen, Leiden. Maat- f™appelijk kap.: f. 500.000, waarvan ge ëtst en gestort f. 225.000. 1.;Jpriek van Künsthoornproducten „Hol- «ïdia" N.V., Veurscheweg 21B, Voorscho en. uittredend directeur: C. H. Gierlings, "d. 29 Juu 1937, Er schijnt weer een kleine wending ten gunste van den vrede in den toestand te zijn ingetreden. In Chineesche kringen ziet men thans het bezoek van Kawagoe met meer belang stelling tegemoet. Sommige zijn van mee ning. dat Kawagoe eerst eenige dagen in Sjanghai inleidende besprekingen zal voeren alvorens de onderhandelingen met Nanking te beginnen. Van veel belang wordt in dit verband geacht de gewijzigde toon van de Ohinee- sohe pers. Verklaarde de plaatselijke pers gisteren nog openlijk, dat Kawagoe's bezoek aan Nanking doelloos was. hedenmorgen toont zi1 zich nog wel sceptisch ten aanzien van het eventueele resultaat, doch tegelij kertijd begint zij een houding aan te ne men van „We zullen eens zien. wat hij heeft aan te bieden". Ook in andere opzichten is er momen teel weer reden om aan te nemen, dat het tot onderhandelingen zal komen. Hoewel men te Nanking toegeeft dat de militaire voorbereidingen op groote schaal voortgang vinden, wijst men er in offlcieele kringen op, dat dit nog niet noodzakelijk wüst op een besluit van Chineesche zijde, om naar de wapenen te grijpen. Deze voorbereidin gen, aldus verklaart men, zijn voorzorgs maatregelen. genomen uit zelfverdediging en zullen voortgang vinden gedurende de onderhandelingen met Kawagoe tot een regeling is tot stand gekomen en de be palingen ervan worden nagekomen. En in antwoord op een interpellatie in het Japansche Lagerhuis heeft de minister van buitenlandsche zaken, Hirota. verklaard dat de Japansche regeering nog steeds wenscht. dat het incident met China plaat- liik wordt geregeld. Terzelfder tijd wil de regeering de betrekkingen tot China in haar geheel herzien. De minister verklaarde niet te gelooven, dat de zaak alleen door de kracht van wapenen kon worden opgelost Hli acht het noodzakelijk, dat, tegelijk met de militaire operaties in Noord-China. diplomatieke be sprekingen worden gevoerd met de Nanking regeering. om deze er toe te brengen, haar houding te wijzigen. GEBOREN Catharina Maria, dochter van G. de Wolff en A. C. J. de Vries Johannes Jacobus, zoon van N. Bodrij en J. Kosto Theodora Antoinette Maria, dochter van J. J. Buis en J. Dijt. ONDERTROUWD P. H. Smittenaar, jm., 23 jaar en H. J. de Regt, jd., 24 jaar J. H. Koolschijn, jm., 31 jaar en W. Buyk. jd. 29 jaar A. van Kalkeren, jm., 24 jaar en J. Visser, jd. 18 jaar J. H. Broekhans, jm., 37 jaar en M. H. v. d. Vlugt, jd., 29 jaar J. v. Hou ten, jm., 26 jaar en M. Roefstra, jd., 25 j. OVERLEDEN: J. Paats, wedn.. 68 jaar G. Verweij, M., 71 jaar D. K. de GrootHoek, wede., 67 jaar. ZILVEREN JUBILEUM, Bij de Leidsche Zoutkeet. Heden was de heer J. de Graaf sedert 25 jaren werkzaam aan de Leidsche Zoutkeet Ten kantore werd hij daarmede gelukge- wenscht door den directeur, jhr. C. C. Röell die daarbij In herinnering bracht de tij den van voorspoed en tegenspoed, die de jubilaris tijdens zijn diensttijd meemaakte De directeur wees er daarbij op, dat in den laatsten tijd aanvallen op de oudere zoutziederijen worden gericht om haar be staan onmogelijk te maken. Hij vertrouwde dat deze pogingen niet zouden gelukken, opdat hij in staat zou blijven om zoowel den jubilaris als den overigen werklieden en beambten arbeid te kunnen blijven ver schaffen. Als herinnering aan dezen dag bood hij den jubilaris een zilveren horloge en een enveloppe met inhoud aan. In zijn kwaliteit van bestuurslid van het Depar tement Leiden van de Nederlandsche Mij. van Nijverheid en Handel reikte hij ten slotte het diploma der Maatschappij bene vens een zilveren draagpenning uit, waar mede deze korte plechtigheid was afge- ioopen. Onze stadgenoot, de heer J. H. van Baaren slaagde vodr het examen hoofd akte. Verder zeide Hirota. dat de anti-Japan- sche stemming in China diep geworteld is, doch hli gelooft, dat een samenwerking tusschen China en Japan mogelijk is, wan neer de radicale elementen, vooral de com munisten, krachtig worden gecontroleerd Het heet, dat Kawagoe zal trachten op de volgende grondslagen tot over stemming te komen: 1. Nanking zou de vorming van een autonome regeering van Hopei en Tjsahar toelaten. 2. Japan zou afzien van den eisch, dat de autonomie door Nanking for meel wordt erkend. 3. Hopei en Tsjahar zouden gedemili tariseerd worden door terugtrekking der Chineesche troepen. 4. De Japansche troepen zouden zich uit eigen beweging en geleidelijk uit Noord-China naar Mandsjoekwo terug trekken, om te toonen, dat de Japan- neezen niet willen raken aan de terri toriale onschendbaarheid van China. Verder zal Kawagoe nog een latere toe nadering voorbereiden op den grondslag van samenwerking tegen de communisten. Het Japansche leger hecht zeer veel belang aan de aanvaarding van een anti-commu nistisch front, doch niettemin betwijfelt men of Nanking een dergelijk verbond zou aannemen, aangezien de toepassing ervan een motief zou zijn voor voortdurende in menging van Japan in de binnen- en buitenlandsche politiek van China. Aan den anderen kant geloopt men, dat het te laat is om een treffen met de troe pen van Nanking te vermijden en verwacht men tegen het begin der volgende week belangrijke operaties der luchtmacht in de gebieden van Paoting en Kalgan Zelfs Hirota nam een groot deel van zijn geruststellende verklaring terug, toen hij betoogde dat de verklaringen van Tsjang Kai Sjek de aandacht verdienden, doch dat zij schenen te berusten op een verkeerd begrip van de fundamenteele punten van de positie van Japan. „Derhalve", zoo voegde hij eraan toe, „willen wij China er toe brengen, zijn vergissingen goed te ma ken. Reeds heeft Japan vastberaden zijn militaire strijdkrachten in het veld ge bracht. hetgeen een doeltreffend middel zal blijken te zijn om de wanbegrippen der Chineezen te doen verdwijnen". Men mag overigens zich afvragen of ge weld in staat is iemand betere gedachten bij te brengen De Nankingregeering voor een dilemma? Berichten uit Sjanghai en Nanking hou den in. aldus het Japansche persagent schap. dat men in Nanking toebereidselen treft voor de organisatie van een oorlogs kabinet. waarin de communisten en het volksfront vertegenwoordigd zijn. De cor respondent te Nanking van de „Asahi Sjimboen" meldt, dat de centrale Chinee sche regeerihg waarschijnlijk een oorlogs verklaring tot Japan zal richten. Tsjang Kai Sjek staat thans voor een dilemma, aldus de correspondent van genoemd biad. Verliest China den oorlog met Japan, dan zal de regeering te Nanking terstond ver vangen worden door een communistisch bewind, terwijl, indien Tsjang Kai Sjek naar een vreedzame regeling met Japan streeft, hij stellig de sympathie van het land verbeurt en ook een prachtigen kans geeft aan de communisten om hun invloed te versterken. De eenige weg voor Nanking ligt in den terugkeer naar normale ver houdingen met Tokio door vastberaden de anti-Japansche stemming, welke op het oogenblik in China heerscht, tegen te gaan. Over propaganda gesproken Japanners verlaten Nanking. Uit Nanking wordt gemeld, dat alle Ja pansche vrouwen en kinderen de stad ver laten en dat ook de mannelijke Japansche bewoners zich beginnen terug te trekken, zoodat de eenige Japansche bewoners wel dra slechts de leden van de Japansche am bassade zullen zijn, de Japansche marine- en militaire vertegenwoordigers en de jour nalisten. Tevens wordt melding gemaakt ran een grooten uittocht van Chineezen, hetgeen men toeschrijft aan de overtui ging der bevolking, dat de regeering be sloten heeft het Japansche leger te bestrij den, zooals tot uiting komt in de regee- dingsorders tot terugtrekking van alle ge zinnen van regeeringsambtenaren uit de stad en de requisitie van- vrachtauto's als mede de uitgebreide luchtverdediging. Japan vreest voor Amerikaansche vliegers. Uit Washington wordt gemeld, dat een raadsheer van de Japansche ambassade een bezoek heeft getracht aan dep chef van het departement van buitenlandsche zaken, om diens aandacht te vestigen op de te Tokio uit Los Angeles ontvangen berichten, dat Russell Hearn, de raadsman van den vroe- geren opperbevelhebber van Mandsjoerije, Tsjang Tso Lin, voornemens is een groep Amerikaansche piloten ter sterkte van 182 man bijeen te brengen, om met een aantal vliegtuigen naar China te gaan, ten einde de Chineesche luchtmacht te versterken. In Tokio hebben deze berichten sterk de aandacht getrokken. Naar verluidt zal de regeering van Japan de regeering van de Vereenigde Staten erop wijzen, dat een der gelijk plan, wanneer het verwezenlijkt zou worden, de vriendschappelijke betrekkingen tusschen Japan en de Vereenigde Staten zou schaden. Naar verder uit Sjanghai wordt verno men. heeft een vertegenwoordiger van de North American Aviation Incorporated ten behoeve van de Chineesche regeering ter waarde van vijf millioen dollar bombarde- ments-vliegtuigen besteld. Beroep op de mogendheden. De Chineesche ambassadeur te Parijs, Wellington Koo, heeft aan een vertegen woordiger van de „Intransigeant" verklaard, dat de huidige aanval in Noord-China niets anders is dan een nieuw stadium van het ten uitvoer brengen van een plan, dat lang geleden is opgesteld, n.l. de expeditie-poli tiek, welke bekend is onder den naam „Ta- naka-plan", het plan dat door generaal Tanaka destijds is opgesteld en voorgelegd aan den keizer. De ambassadeur voegde hieraan toe, dat Japan het oog heeft op de mijnen en land bouwgebieden in Noord-China, doch men kan een volk niet met de punt van een bajo net dwingen tot samenwerking en de am bassadeur acht een ernstig conflict tusschen China en Japan onvermijdelijk. Wanneer de vijandelijkheden eenmaal begonnen zullen zijn, dan zal China tot het uiterste tegen stand bieden. Aan het conflict kan alleen een einde worden gemaakt door het krach tig ingrijpen van de mogendheden, welke den vrede willen handhaven of door een algeheele financieele uitputting van den aanvaller. Alle mogendheden ter wereld heb ben hun eigen moeilijkheden, doch zij moe ten zich herinneren, dat iedere militaire aanval, waar ter wereld deze geschiedt, een aanslag is op den internationalen vrede en de veiligheid der volkeren. In een onderhoud met een vertegenwoor diger van Havas heeft de Chineesche mi nister van financiën, Koeng, die te Parijs is aangekomen, verklaard, dat de Westelijke mogendheden nog ln staat zijn een oorlog in het Verre Oosten te voorkomen. Indien Japan zich bewust wordt van de sympathie, welke China heeft in Europa en Amerika, dan is het mogelijk, dat de ver antwoordelijke staatslieden overwicht krij gen op de oorlogspartij en op deze wijze kan misschien het Verre Oosten en de geheeie wereld gespaard worden voor de gevolgen van een verdere uitbreiding van het conflict. Oorlogsbesprekingen. De gouverneurs van Setsjoean en Joenan hebben aangekondigd, dat zij zich naar Nanking zullen begeven, om deel te nemen aan de politieke besprekingen der centrale regeering. In politieke kringen maakt men daaruit op, dat zij Nanking steunen. Ook verschillende generaals, die zich vroeger tegen Nanking en Tsjang Kai Sjek verzetten en tot voor kort in het buiten land verbleven, zijn naar China terugge keerd. om zich onder de bevelen van Nan king te stellen. Onder hen bevindt zich de bekende verdediger van Sjanghai in 1932, Tsai-Ting-Kai, die in 1933 deel heeft ge nomen aan den opstand der 19de divisie in Foekien. Van het strijdtooneel. Te Peiping zijn twee bekende Chineesche journalisten, die in betrekking stonden met den persdienst van den Kwomintang. ge arresteerd en ter beschikking van de plaat selijke justitie gesteld. Zij worden beschul digd van communistische activiteit. Witte gardisten hebben in de voormalige Russische concessie te Tientsin een militie georganiseerd met toestemming der Japan ners. Het Russische consulaat en het perso neel bevinden zich in de Britsche concessie. In de Japansche concessie te Hankau zijn Japansche mariniers aan land gezet. Overal langs de scheidingslijn tusschen de Japansche consessie en het Chineesche grondgebied staan de tegenstanders in oorlogsuitrusting tegenover elkaar. Uit Tsingtao wordt gemeld, dat de bur gemeester van Tsingtao, admiraal Sjen- hoenlien, aan de Japansche autoriteiten heeft medegedeeld, dat hij zich zoo noodig met geweld zal verzetten tegen iedere po ging, Japansche troepen te Tsintao aan land te zetten. Bepaalde plaatselijke kringen trachten de vervanging van den admiraal te be werkstelligen „daar zijn houding incidenten met Japan dreigt uit te lokken". Chineesche troepen boeken een succes De Chineesche bladen melden, dat Liangh- siang aan de spoorlijn PeipingHankau door Chineesche reservetroepen is ver overd. Aan den spoorweg TientsinTsinan drongen de Chineezen door tot het spoor wegdepot Yanglioensing, op 20 K.M. ten Zuiden van Tientsin. De Chineesche troe pen aan de lijn Peiping—Soeijoear, en in Oost- en Noord-Soeijoean zijn aanzienlijk versterkt. Te Kweihoea laten de leiders der Chineesche legers in hun districten de verdedigingswerken versterken en bom vrije schuilplaatsen bouwen. Bijna alle Ja- panneezen hebben Kweihoea verlaten. BINNENLAND. Het sa „Maaskerk" van de Holland West Afrika Lijn op de rotsen geloo- pen; de passagiers zijn in veiligheid. (Gemengd, 3e Blad). De drukte op de jamboree duurt voort. (3e Blad). BUITENLAND. Toch nog een mogelijkheid op vrede in het Verre Oosten? Beide partijen blij ven zich echter voorbereiden, (le BI.). Een extra-zitting van het Amerikaansche' Congres in het najaar. (Buitenland, le Blad). ZEE VOORTS LAATSTE BERICHTEN EERSTE BLAD. Radio National meldt, dat generaal Franco gisteren een belangrijk decreet heeft on derteekend, waa.rin de statuten van de Falange tradicionalista y de la J.O.N.S. worden goedgekeurd. De betrekkingen tusschen het Vaticaan en Burgos. Volgens een bericht uit Vaticaanstad aan de „Matin", heeft de woordvoerder van den staatssecretaris van het Vaticaan ten aan zien van de jongste uitwisseling van diplo matieke vertegenwoordigers tusschen den, H. Stoel en het Spanje van Franco ver klaard: „Hoewel deze besluiten een erken ning de facto beteekenen, moet erop ge wezen worden, dat geenszins tot erkenning de jure besloten is. Het bewijs hiervan wordt gevormd door het feit, dat de diplo matieke immuniteit, die automatisch uit normale betrekkingen zou voortvloeien, nog niet bestaat". Diplomatieke kringen, die met den H. Stoel in nauwe betrekking staan, gaven gisteravond als hun meening te kennen, dat de kerk dit onderscheid heeft willen maken, teneinde zich niet geheel van het linksche Spanje af te wenden en zoodoen de nog de Spaansche katholieken, die nog onder het gezag van Valencia staan, te beschermen. Van 't front. Aan het front gebeurt niets van betee- kenis. Slechts vermelding verdient een be richt, dat aan het Aragon-front zich 2000 rooden zouden hebben overgegeven. Terugkeer van vluchtelingen. Sir Henry Chilton, de Britsche ambas sadeur in Spanje, die te Hendaye verblijf houdt, heeft de regeering medegedeeld.dat het leven te Bilbao, sinds deze stad zich ln handen der nationalisten bevindt, zon der schokken in zijn normale banen geleid wordt. Binenkort zal men kunnen overwe gen, de jonge Baskische vluchtelingen, die in Engeland zijn opgenomen, naar Bilbao terug te zenden. Britsch vrachtschip zendt noodseinen uit. Het radiostation te Marseille meldt, dat het van het Britsche s.s. „British Corpo ral" een SOS. heeft opgevangen van den volgenden inhoud: „op 36 gr. 53 min. n.b., 2 gr. 25 min. 0.1 worden wij gebombardeerd. Verzoeken onmiddellijk hulp.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1937 | | pagina 1