STADSNIEUWS
VA
DINSDAG 13 JULI 1937
No 23710
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
78s(e Jaargang
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Het ventersvraagstuk.
Liftkooi te Rotterdam
naar beneden gestort
Dit nummer bestaat uit DRIE bladen
EERSTE BLAD
UN/T EN UITEREN
V ACANTIE-ADRES
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS,DER ADVERTENTIES:
30 clsrper regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk
jager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen, - Verplicht bewijsnummer 6 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden f. 2.3S
per week f. 0.18|
Franco per post f2:35 per 3 maanden portokosten^
(voor binnenland f.0.80 per 3 mndj;
Een studiecommissie ingesteld.
Evenals in andere groote gemeenten,
-vraagt ook in Leiden de uitbreiding van
den straathandel de aandacht, van het ge
meentebestuur.
Het aantal personen, dat zich met dezen
handel eenig inkomen tracht te verschaf
fen, wordt steeds grooter.
Met het afzetgebied is dit echter geens
zins het geval. Tengevolge van de algemeen
verminderde welvaart is dit Integendeel
kleiner geworden.
Hieruit vloeit voort,, dat de inkomsten uit
den straathandel voor hen, die zich daar
mede tot nog toe een bestaan konden ver
schaffen. steeds achteruitgaan. Meermalen
zien zij zich genoopt een beroep op de pu
blieke kas te doen om steun of handels-
geld. Van degenen, die den straathandel
als nieuw beroep ter hand nemen, kan
nagenoeg geen enkele zonder hulp uit de
publieke kas.
Bij deze steunverleening doen zich ech
ter verschillende moeilijkheden voor.
Bij het zoeken naar een oplossing van
die moeilijkheden kwam de Gemeentelijke
Commissie voor Maatschappelijk Hulpbe
toon tot de conclusie, dat bij een regeling
met betrekking tot den straathandel ver
schillende andere belangen zijn betrokken
en zij achtte de instelling vair een commis
sie, die het vraagstuk van alle kanten zou
bezien, wenschelijk.
Overeenkomstig haar voorstel besloten
Burgemeester en Wethouders tot instelling
van zoodanige commissie.
Tot leden werden benoemd de heer D.
Parmentier, als vertegenwoordiger van de
Kamer' van Koophandel en Fabrieken, de
heer W. Zwart, als vertegenwoordiger van
de Leidsche Middenstands-Centrale, de
heer S. Presser, als vertegenwoordiger van
den Algemeenen Ventersbond, de directeur
van den Gemeentelijken Dienst voor Maat
schappelijk Hulpbetoon, de commissaris
van politie en de directeur van den Markt
en Havendienst. Voorzitter van de Com
missie is de Wethouder van Sociale Zaken,
ce heer J. J. van Stralen, seoretaris de re
ferendaris ter gemeente-secretarie, de heer
G. P. E. Weijer.
De Commissie hield een dezer dagen haar
eerste vergadering.
Ten einde de leden te oriënteeren om
trent de bij het ventersvraagstuk betrok
ken belangen, gaf de voorzitter op die ver
gadering een overzicht van die belangen.
In de eerste plaats wees hij er op, dat de
straathandel een eigen plaats in de goede
ren-distributie inneemt en derhalve in
stand dient te blijven.
Vervolgens wees hij op het belang, het
welk de bona-fide venters zelf bij dit
vraagstuk hebben. Een te groote toename
vermindert hun kansen op een zelfstandig
bestaan.
Het aantal venters is in Leiden zeer
groot.
In 1936 werden in deze gemeente niet
minder dan 1194 ventvergunningen uitge
reikt, waarvan 686 aan nlet-inwoners en
het laat zich begrijpen, dat de venters
meermalen op eenige regeling van het ven-
tersbedrijf aandrongen.
Verder roerde hij het belang van den
winkelstand bij deze materie aan.
Het venten in de onmiddellijke nabijheid
van winkels met waren, welke ook in
die winkels worden verkocht, wordt door
de winkeliers als een bezwaar ondervon
den.
Voorts wees hij er op, dat ook het be
lang van de openbare orde bij het ven
tersvraagstuk is betrokken, niet alleen om
dat dikwijls onder het mom van venten
bedelarij wordt bedreven, doch ook wegens
den overlast, welken het verkeer van den
straathandel ondervindt.
Ten slotte wees hij nog op het euvel van
het venten door jeugdige personen.
De voorzitter knoopte hieraan nog een
overzicht vast van eenige vraagpunten, die
Hij het zoeken naar een oplossing vair het
ventersvraagstuk naar zijn meening onder
oogen zouden moeten worden gezien.
Aan de hand van de door den voorzitter
gegeven uiteenzetting zullen de leden de
aangelegenheid verder bestudeeren en bin
nen enkele weken schriftelijk hun meening
aan de Commissie inzenden.
Op een volgende vergadering kunnen dan
de verschillende standpunten aan een be
spreking worden onderworpen.
CONCERT IN ..ENDEGEEST".
Op het kasteelplein van „Endegeest" eaf
Bisteravond de R.K. Harmonie „Triumph"
onder leiding van den directeur den heer
Corn, de Haan een concert voor patiënten
en personeel van de stichtingen Endegeest,
Voorgeest en Rhijngeest.
Een groote schaTe belangstellenden heeft
van dit mooie concert genoten, getuige het
dankbaar applaus voor de zeer verdienste
lijke uitvoering van elk nummer. In de
Pauze heeft dr. Jelgersma namens de
luisteraars, directeur en leden hartelijk
dank betuigd voor het gebodene,
GEM. H.B.S. MET 5-JARIGEN CURSUS.
Oe overgansexamens.
Bevorderd naar de 2e klasse:
A. van Beekum, H. Beenhakker, A. Boen
der, Beb D. Bor, J. M. G. Bouwman, A. P.
C. v. d. Dool, D. Enthoven, J. M. de Graaf,
B. P. Hageman, G. Heeringa, L. P. Herfst.
J. H. Hertz, F. J, H. van Hiele, Nelly J.
Hoekstra, Miep v. d. Voort, W. J. Hoek, G.
W. Jagerman, B. E. Kabel. C. F. R. v. Kaïh-
pen, C. de Kemp, H. B. Kips, P. Klepper,
A. J. Knuttel, J. J. v. Koolbergen, H. J. Maas,
M. J. Nout, C. C. v. d. Ruit. H. J. Schou
wenburg, H. J. v. d. Werff, D. M. van Stra
ten, P. L. Streeder. F. Tjaberings, W. F.
Tuinhof de Moed, J. Verhey van Wijk, D.
v. d. Werff, S. J. W. Zandvoort, E. v. d. Zee.
J. Zuyderduyn, N. J. Zijlstra, H. Wesseling.
Herexamen 2. Niet bevorderd 36.
Bevorderd naar de 3e klasse:
H. v. d. Berg, F. v. d. Blij, D. W. C. Boom,
F. W. v. d. Burg, H. G. Vedder Christiaanse,
T. Dissevelt, Colien Flentrop, R. Fransen, J.
Garvelink, J. Geertsma, H. J. Ginjaar, J.
M. Goudswaard. J. Hoogeveen. K. N. Nieuw-
zwaag, W. J. E. van Putten, O. A. Singelen-
berg, Cor Snel, B. A. J. Sonderen, G. A.
Steenpoorte, M. F. Verdoes, J. C. Vlaar-
dingerbroek, A. P. de Winter, P. H. Barent-
sen, Joh. H. Brilman, K. F. H. van Hiele,
L, H. Krol, A. J. Lindenbergh, J. F. Minnee,
P. C. Molhuysen, P. Otto, A. L. A. v. Oud-
gaarden, C. J. H. Oudshoorn, Netteke A. v.
d. Puil, M. Ravelli, J. A. Riedel. E. de Roo,
J. A. Roosdorp, C. A. Scharpff, J, C. Schou
ten, Arja Vosselman, C. J. Wagemans, P.
van Weerlee, A. F. A. v. Weezei Errens, P.
Westendorp, Kate de Winter, W. Wijk.
Herexamen 4; niet bevorderd 14.
Bevorderd naar de 4e klasse:
J. L. Boender, J. W. Broekhuizen, Mia de
Bruyn, C. H. Vedder Christiaanse, Corrie
Dirkse, J. A. Habig, D. ten Hagen, H. W.
Joustra, R. Jüngeling, H. L. Kaan, A. van
Katwijk, F. de Munter, W. C. Noordenbos,
H. J. Oswald, P. M. Remmelenkamp, Matty
F. Schijfsma, Elly L. Versieyen. Beb Bran
don, K. den Hartog, W. de Jongh, J. Laan,
E. H. van Leeuwen. H. A. Meester, W. G.
Metelerkamp Capp, J. Nell, Nolles, P. A.
v. d. Noordaa, P. L. Noteboom, A. C. Pellen-
koft, Alle Rep, W. J. Ritter, H. O. Schaare-
man, Gerda H. v. d. Sijde, D. W. v. d. Tak,
J. H. Uiterwijk, Elly B. Visman, H. A. van
Woudenberg, Mia C. Dek, H. Arnoldus, H.
Bakker, G. T. v. Blankensteyn, F. A. A.
Fontein, H. Grafe. H. L. J. Kolff v. Ooster-
wijk, Rien Koolhaas, K. O. Noordenbos, J.
M. Ravelli, W. P. C. Vermey, Nelie M. Vlas
blom, A. Wessels. H. J. Wolvers, A. N. Wijn-
nobel, P. v. 't Zelfde.
Herexamen 2; niet bevorderd 9.
Bevorderd naar de 5e klasse:
L. G. Apol, J. Becker, J. L. Boertee. Mien
M. A. Bremmer, M. D. Dalebout, C. W. A. v.
d. Dool, F. M. Eikerbout, A. J. Hartland, L. A.
v. Hoeke, H. Koppe, E. L. Noach, C. A. van
Os, Janke Schoppen. Henny A. de Blauw, J.
de Bruyn, J. M. Güthschmidt, Rie Hoek, G.
R. J. Holtz, K. P. Janse, W. v. Katwijk, L.
J. J. v. d. Kloes, Ale R. Kolff v. Oosterwijk,
H. Kruit, H. H. J. Ligtvoet, J. H. Romijn,
Toetie A. v. d. Schaaf, W. A. v. Schayck.
A. W. Schouten, E. W. Spoor. K. Tendeloo,
K. H. Thiel, J. S. Veenenbos, W. Vergragt,
Toos J. E. v. Wijk, S. H. Wijnnobel, Netty
Zitman.
Herexamen 3; niet bevorderd 15.
Bevorderd naar de 5e kla. (oec.l:
G. J. Barentsen, Annie Brilman, P. van
Cleeff, G. Groen, J .G. Joha, C. Noest, D.
Ravelli, J. T. Steen, C. A. Verstraaten, A.
Volbeda. Riek Schoppen.
Herexamen 4; niet bevorderd 2.
EDELACHTBAAR-BOOTTOCHTDAG.
Zaterdag jl. heeft de directie der „Edel-
achtbaar"-Sigarenfabrieken haar gezamen
lijk personeel een boottocht aangeboden,
ter gelegenheid van de opening der nieuwe
fabrieken en tevens van het zilveren hu
welijksfeest van de beide directeuren.
Behalve het geheele personeel maakten
ook de dames van het getrouwde manne
lijk personeel dezen tocht mede.
Het hoogtepunt van den dag vormde
ongetwijfeld het feestdiner in Aalsmeer.
In café-restaurant „De Oude Veiling" was
een feesttafel aangericht, die een zeer
vroolijk aanzien gaf.
Bijzonder gestaagd was ook 'c voor dezen
feestdag gemaakte „Edelachtbaar"-lied,
hetwelk, nadat het eenmaal zijn intrede
had gemaakt, met tallooze herhalingen is
gezongen.
Bij aankomst te Leiden is daarna met mu
ziek naar de fabriek gemarcheerd, waar
na nog 'n rondgang volgde door de nieuwe
fabriek, welke ook door de dames van het
personeel op prijs is gesteld. Met een korte
toespraak, het zingen van het „Edelacht-
baar"-lied en nog enkele solozangnummers
van een lid van het personeel, werd deze
onvergetelijke feestdag besloten.
ORGELCONCERT HOOGLANDSCHE KERK
Morgenavond is het 5e programma der
wekeliiksche Orgelconcerten in de Hoog-
landsche Kerk door den heer Feike Asma
uit te voeren, samengeste'd uit werken van
Handel (6e orgelconcert Widor (le deel
der 5e symphonie): Guilmant („Wee
klacht"): Grison (Toccata) e.a.
De toegang is geheel vrij.
Alle zes inzittenden ernstig gewond.
Hedenmiddag omstreeks half één
heeft in het gebouw van de Nationale
Verzekeringinaatschappij en van de
Eerste Rottcrdamsche, gelegen aan de
Boompjes te Rotterdam, een ernstig
ongeval plaats gehad. Een liftkooi,
waarmede zes leden van het personeel
zich van de parterre naar de op de
derde verdieping gelegen koffiekamer
begaven, is deze verdieping voorbij ge
gaan, op den zolder tegen het einde der
liftschacht gebotst en daarop naar be
neden gevallen.
De liftkooi werd totaal vernield en
alle inzittenden kregen ernstige ver
wondingen, vooral beenbreuken. Drie
van hen zijn naar het ziekenhuis aan
den Coolsingel vervoerd, de drie overi
gen naar het ziekenhuis aan den Berg
weg.
EERVOLLE WETENSCHAPPELIJKE
ONDERSCHEIDING.
Door de Veterinaire faculteit der Rijks
universiteit te Utrecht was een prijsvraag
uitgeschreven, luidende: Een antwoord op
de vraag of runderkweeën (free-martins)
beschouwd moeten worden als hormoon-
iniersexen in den zin van Goldschmidt of
als dieren, die intrauterien zoodanige ver
anderingen hebben ondergaan, dat zi.i met.
castraten op één lijn zijn te stellen".
Op deze prijsvraag is één antwoord in
gekomen onder het motto: „Natura non
facit saltus".
Bij opening van het briefje bleek het
werk, dat door de faculteit met de gouden
medaille is bekroond, afkomstig te ziin van
onzen stadgenoot, den heer W. S. Marsman
veterinair student aan de Rijksuniversiteit
te Utrecht.
DE VACATURE DS. C. HARTWIGSEN.
Bij den Kerkeraad der Ned. Herv. Ge
meente is van de gemeente-commissie be
richt ingekomen, dat deze zich bereid wil
verklaren het reglementair voorgeschreven
tractement toe te staan aan den te beroe
pen predikant in de vacature ds C. Hart-
wigsen.
LEIDSCHE CHR. ORANJE-VEREENIGING.
Om half een eindigt het ochtendwerk in
het gebouw van de Nationale en de meeste
leden van het personeel gaan dan in de op
de derde verdieping gelegen koffiekamer de
lunch gebruiken. Dezen middag gingen te
gelijk naar boven de assistent van den wis
kundigen-adviseur dr. Laméris, de eerste
boekhouder Ingenbleek, de chef van de af-
deeling wiskunde Hage, de chef van de af-
deeling collectief Schupper en de kantoor
bedienden Kooyman en mej. Bokhove. Ge
woonlijk wordt de lift door een liftjongen
bediend, doch deze was niet aanwezig, zoo
dat een van de zoo juist genoemden de be
diening verzorgde.
De lift moest op de derde verdieping stop
pen, doch dit is door tot nu toe onbekende
oorzaak niet gebeurd. De kooi schoot door
naar boven, waar op de zolderverdieping het
einde van de liftschacht is. Daar stuitte het
voertuig met het gevolg, dat alle staaldra
den afknapten en de liftkooi neerstortte.
De gevolgen waren ontzettend. De lift
kooi werd totaal vernield en de schacht
werd geheel ontzet.
De juffrouw van de telefooncentrale van
het gebouw, welke in de onmiddellijke na
bijheid van de liftschacht is gelegen, deelde
ons in een onderhoud, dat wij kort na het
ongeval met haar hadden, mede, dat zij op
zeker moment een klap hoorde. Wanneer er,
wat wel eens gebeurt, in de koffiekamer
stoelen omvallen, dan hoort zij een dergelijk
geluid en zij dacht dan ook aanvankelijk,
dat het in de koffiekamer weer rumoe
rig toeging. Toen plotseling volgde een ge
weldige slag. „Ik dacht, dat het geheele ge
bouw in elkaar ging en wist niet waar ik
blijven moest."
Even daarna begreep zij echter, dat er
in de liftschacht iets moest zijn gebeurd en
zij bleef derhalve op haar post. Onmiddel
lijk stelde zij den geneeskundigen dienst
van het gebeurde in kennis en ook de po
litie werd gewaarschuwd.
Zeer spoedig stonden drie ziekenauto's
met personeel voor het gebouw en heel
voorzichtig werden de zes gewonde perso
nen uit de overblijfselen van de liftkooi
te voorschijn gehaald. Het reddingswerk
geschiedde onder leiding van een hoofd
verpleger.
Wij vernemen nader, dat twee gewonden
werden overgebracht naar het ziekenhuis
aan den Bergweg, n.l. de heeren Schupper
en Kooyman. Twee anderen werden naar
het ziekenhuis aan den Coolsingel ver
voerd en de beide overigen naar het St.
Franciscusziekenhuis.
Volgens de tot dusver verkregen inlich
tingen zijn de verwondingen bij allen vrij
ernstig, doch schijnt er voor geen van hen
levensgevaar te bestaan. De toestand van
de Datien.en in het ziekenhuis aan den
Coolsinge: en den Bergweg is bevredigend.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Opheffingen:
Grondijs en Co's Tegelhandel. Hooigracht
98, Leiden.
J. A. Reekers, Schoolstraat 36, Noordwijk
aan Zee. Kruidenierswaren enz.
NED. CHR. WERKLIEDENVERBOND
PATRIMONIUM.
De heer F. Eikerbout voorzitter.
Naar wij alsnog vernemen is de heer F.
Eikerbout in de plaats van wijlen den heer
J Slegtenhorst benoemd tot lsten voorzit
ter van de afd. Leiden van het Ned Chr.
Werkliedenverbond Patrimonium Daar door
het overlijden van den heer M. Vallentgoed
ook de plaats van eersten secretaris was
opengekomen. is voor deze functie de heer
G. v. d. Vos benoemd.
Nieuwe bestuursleden.
In een gisteravond in gebouw „Prediker"
gehouden ledenvergadering van de Leid
sche Chr. Oranje-Vereeniging, heeft de
waar-nemend voorzitter, de heer L. Questroo
hartelijke en dankbare woorden gewijd aan
de nagedachtenis van den overleden voor
zitter, ds. H. Thomas.
De vergadering was hoofdzakelijk bijeen
geroepen ter voorziening in verschillende
bestuursvacatures. In de vacature Mazu-
rel, voortdurend door het bedanken van
den heer Zitman, werd gekozen de heer
P. Herfkens; in de vacature ds. v. Apel
doorn, die zijn herbenoeming niet heeft
aangenomen mr. N. G. Geelkerken: in de
vacature ontstaan door het overlijden van
ds. H. Thomas, de heer W. G. Aldershoff
Jr.: in de vacature ontstaan door het be
danken van den heer C. Th. Breebaart, de
heer P. A. Kouwenhoven. Door het bedan
ken van de heeren W. Bink en P. J. Jan
sen waren nog twee vacatures ontstaan,
maar de vergadering besloot deze voorals
nog niet te vervullen, doch het aantal be
stuursleden tot het reglementaire mini
mum te beperken.
De kascommissie werd met een lid uit
gebreid door de benoeming van den heer
J. Veenendaal.
Medegedeeld werd, dat de gevoerde pro-
paganda-actie reeds tot resultaat heeft ge
had dat twintig nieuwe leden konden wor
den ingeschreven.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Geslaagd voor het candidaatsexamen
theologie de heer J. A. Mulder, Lisse. (Ver
beterd bericht).
De 2e luitenant J. Bunschoten van het
6e regimen o veldartillerie alhier is bevor
derd tot lsten luitenant.
Onze stadgenoot, de heer H J. M
Timmerman is geslaagd voor het examen
wetenschappelijk archief-ambtenaar 2de
klasse.
Niet A. D. den Dolder, doch A. D. ten
Older is geslaagd voor het Mulo-examen B.
Hedenmiddag omstreeks 2 uur is de
bestuurder van een met 'n paard bespan-*
nen wagen, de circa 40-jarige J. W. uit
Oegstgeest, op den Rijnsburgersingel nabij
de Trekvaartbrug, doordat het paard
struikelde en de wagen dientengevolge kan
telde, toen hij van de bok wilde springen,
onder het paard terecht gekomen, waar
door hij een been brak. De E. H. D. ver
voerde het slachtoffer naar het Acade
misch Ziekenhuis.
BINNENLAND.
De dreigende kerk-instorting te Alkmaar
(3de Blad).
Het inter, congres van landbouw-indus-
strieën door minister Steenberghe ge
opend (3de Blad).
BUITENLAND.
Uiterlijk Vrijdag zijn Engelsche voorstellen
te verwachten om uit de Spaansche
impasse te geraken (3de Blad).
Toenemende spanning in Noord-China.
(Iste Blad).
Het kabinet-Van Zeeland biedt ontslag aan,
doch dit wordt geweigerd. Minister
Delavaiye afgetreden
(Buitenland, 1ste Blad).
Lansbury bij Mussolini. Italië voor den
vrede (Buitenland, 1ste Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
EERSTE BLAD.
MEN ZIE VOOR ONS KORT VERHAAL
PAGINA 2 VAN HET DERDE BLAD.
DE ORGANIST JAN ZWART.
Nadat Hij in den nacht van Zondag op
Maandag een zeer ernstige buik-operatie
had ondergaan, is in den afgeloopen nacht
op 59-jarigen leeftijd te Amsterdam over
leden de bekende organist Jan Zwart.
Deze werd op 20 Augustus 1817 te Zaan
dam geboren. In zijn jongensjaren was hij
op het kantoor van zijn vader werkzaam,
doch het orgelspel trok hem véél mser aan
dan het kantoorleven.
Na de ontvangen opleiding werd hij in
1893, dus op 16-jarigen leeftijd, reeds be
noemd tot organist der Geref. Kerk te Rot
terdam. In 1896 werd Jan Zwart benoemd
tot organist der N. Herv. Kerk te Capelle
a. d. IJssel. Hier bleef hij slechts kort want
in 1898 werd hij benoemd tot organist der
Hersteld Evangelisch Luthersche Kerk te
Amsterdam, welke functie hij tot op heden
vervulde. De overledene, die ook veel ge
componeerd heeft, bezat groote bekend
heid door het geven van orgelconcerten.
Vrijdagavond gaf hij nog een prachtig
concert te Noordwijk-Binnen.
Ook voor de N.C.R.V. trad hij regelmatig
cp. In 1935 bracht de nu overledene het
cantus firmus zingen weer in ons land.
TWEEDE ZOMERCONCERT LEO MENS.
Op het jaarlijksche Bach-concert in de
Pieterskerk op 27 Juli a.s. zal door Leo
Mens o.a. uitgevoerd worden: de Pastorale
en een der mooie triosonaten. De bekende
Haagsche cellist Charles van Isterdael zal
de eerste cello-sonate ten gehoore brengen
Het programma sluit met de bekende D
moll tc^cata en fuga. De netto-opbrengst
.s voor het Pieterskerk- orgel.
Vergeet niet vóór Uw vacantie onderstaand biljet aan ons toe te zenden
week
kwartaal
abonnè
No..
Ondergeieekende
wonewie (straat)
wensclit het „LEIDSCH DAGBLAD" vanaf
tl nuopgezonden te hébben aan onderstaand adres i
tegen vergoeding van benoodigdc portokosten.