De huldiging
van burgemeester Kwint
LHOSCH DAGBLAD - Derde Blad
Donderdag 8 Mi
Een bezoek aan de Staatsmijnen
W'Q&r de afbouw geschiedt.
Giück auf
Een hartelijk verloop
FAILLISSEMENTEN
VRAGENRUBRIEK
Het 50 jarig jubileum van
Jan van Kan
V
EEN ONDERGRONDSC HE POMPINSTALLATTE.
Speciale G.P.D.-bericht geving
V.
We voelen ons met 0112e lamp nog wat
pnwennig. Om haar ln de hahd té houden
valt op den duur niet mede. want ze weegt
ongeveer 3 k.g. Maar geen nood, we hebben
niet voor niets een „halsband" mee gekre
gen en spoedig bungelt het beht dan ook
voor de borst. Binnendoor gaat het over den
losvloer naar de schacht. De deuren gaan
"open, we betreden de kooi. ..Giück aui"
wenscht de seingever en nauwelijks hebben
we geantwoord ol we suizen met een flinke
snelheid omlaag. Hoe hard het gaat. we
weten het niet, omdat oriënteeringspunten
ontbreken. De lampen geven slechts een
zwak schijnsel enkele meters vooruit. Zwart
is de kooi en zwart zijn de wanden van de
schacht. Veel rond te kijken is.er niet, waar
voor trouwens ook de tijd ontbreekt, want
zeer spoedig zijn we op 'n diepte van 263 m.
onder 't aardoppervlak aangeland. We staan
in een met electïisohe gloeilampen goed
verlichte ruimte. Weer klinkt het ..Giück
auf" van de menschen, die bezig zijn in de
opstijgende kooien de karretjes met kolen te
duwen. Een even vernuftige als eenvoudige
inrichting zorgt ervoor, dat er geen kar
retjes kunnen wonden vooruitgeschoven als
er juist geen kooi voorstaat.
We verlaten dë gebetonneerde' hel ver
lichte, in het midden van spoor voorziene
gang. gaan een hóek om en bevinden ons in
volslagen duisternis. We zijn in een steen
gang. die momenteel alleen nog maar wordt
gebruikt voor houttransport. De bovenzijde
wordt gestut met rails, waarover houten
stokken zijn gelegd. Waar de rails te veel
doorbuigen heeft men Versterkingen ge
maakt. Sommige gedeelten van de steen
gang hebben gebetonneerde wanden, dan
weer neemt de gang een tünnelvorm aan,
doordat zij- als 't ware ohder half ronde ijze
ren platen doorloopt. Zooals wij reeds zei
den. wordt er steeds voor een behoorlijke
luchtcirculatie zorg gedragen en we loopen
nu klaarblijkelijk tegen den luchtstroom in.
hetgeen merkbaar is aan den vochtigen
wind. die ons tegemoet waait. Van tijd tot
tjjd zijn op de zijwanden getallen geschre
ven. Aanteekeningen van de mijnmeters,
waaruit men den afstand tot de schacht
kan aflezen. We „modderen", als we het zoo
mogen noemen, verder, want de bodem is
deels van een vette kleverige substantie,
waaruit onze schoenen zioh na eiken stap
met zuigend geluid losmaken. Het loopen
hij het zoo geringe schijnsel van de lamp,
die bovendien zoo hoog om den hals hangt,
dat zij slechts vaag recht vooruit een licht
straal werpt, doch de grond in volslagen
duisternis laat. is tamelijk vermoeiend. Zoo
gaat het een kleine 2 k.m. voort, tot we bij
een z.g. opbraak komen, een onderaardsche
schacht, die twee verdiepingen van de mijn
met elkaar verbindt. Naast den koker, waar
in zich de liften bewegen, is een kleine
ruimte gelaten om langs een brandladder
zich van de eene naar de andere verdieping
te begeven.
De opbraak ligt als het ware midden tus-
schen het afbouwterrein in, d.wz. midden
tusschen de steenkoollagen, die men bezig
is weg te hakken, of zooals dat heet, af te
bouwen. Personenvervoer met de liften is in
de opbraak 'verboden.
Op 333 meter diepte.
Zoo moeten wij langs het laddertje in het
stikdonker afdalen. Onze geleider gaat ons
voor. We moeten 80 meter naar beneden.
Het is niet een enkele trap, telkens staan
we na een 6 a meter op een soort plateautje
en komt er een nieuwe ladder. Als een
gloeiende spijker zien we telkens het lichtje
van onzen voorgang,er beneden ons. Tasten
met. den voet. We zijn op het zooveelste
plateau. Eindelijk zien we onzen begeleider
weer naast ons. En daarmede zijn we op de
333 meter verdieping aangeland. Als we een
hoek omgaan zien we een troepje mijnwer
kers. dat juist schaft of zooals dat hier ge
noemd wordt „buttert". We gaan verder en
dan zijn we aan den pijler. Over een ette
lijke tientallen meters lange in het kolen
veld gehouwen strook is een groep arbei
ders bezig de kolen weg te hakken.
Ze hebben allen hun hak bij zich, het
houweel, doch met den vooruitgang der
techniek wordt dit lang niet zooveel meer
gebruikt als vroeger en is nu veelal vervan
gen door den met luchtdruk gedreven al-
bouwhamer. Daarvoor is in de geheele
lengte van den pijler een leiding met sa
mengeperste lucht aangebracht, waarop de
hamers worden aangesloten door middel
van slangen.
Het afbouwen.
Hoe gaat nu het afbouwen in zijn werk?
Men maakt eerst den doortocht. Om in
storten te voorkomen, wordt deze met ver
ticale ijzeren stijlen aan de bovenzijde met
dennenstammen gestut. Nu begint men zij
delings. dus recht op de richting van den
gemaakten doortocht de kolen af te bouwen.
Op de vrij gekomen ruimte wordt een
schudgoot aangebracht of wel 'n transport
band. waarlangs de kolen naar den ingang
van den pijler omlaag gaan. want zooals wij
reeds hebben gezegd, de kolenlagen liggen
alle onder een zekeren hoek met de hori
zontaal. Per dag wordt nu door twee ploegen
die elk 8 uur werken over de lengte van
den pijler een rechthoekige strook van 1.50
m. breedte kolen afgebouwd, daarna komt
de nachtploeg, die den transportband ver
legt en eventueel nieuwe benoodigde stut
ten slaat, zoodat de ochtend- en middag-
ploeg weer door kunnen gaan met werken
Daar waar de kolen zijn verwijderd, haalt
men de ijzeren stijlen weg. waarna men de
open ruimte opvult met steenen, of wel uit
zichzelf laat instorten.
Men ziet hieruit, dat een zeker gedeelte
van het ondergrondsche personeel onpro
ductief werk verricht. Nu is in de mijnen
het percentage onproductief werk betrekke
lijk hoog, omdat behalve het opnieuw voor
bereiden van de werkzaamheden in den pij
ler er ook steeds een groot aantal men
schen bezig is verzakkingen te voorkomen.
„Safety first" heet het in de mijnen, meer
dan in welk bedrijf ook. want men zal ge
makkelijk begrijpen, dat de grootst moge
lijke veiligheid in het belang is van de pro
ductie. Ja, men kan zelfs wel zeggen, dat
zonder de grootst mogelijke veiligheid te
betrachten de exploitatie van een mijn on
mogelijk is.
Men heeft voor ons als leek ondergronds
nog al een schappelijken pijler uitgezocht,
zcodat men er zich in kan voortbewegen
zonder al te veel moeite.
Daarbij is de helling slechts gering. Want
er zijn pijlers, die belangrijk lager zijn en
waar de kolenlaag slechts ongeveer 60 a 70
c.m. dik is, terwijl er bovendien onderbre
kingen en overschuivingen in voorkomen,
zoodat sommige deelen ongeveer verticaal
staan. Men zal begrijpen, dat het afbou
BfcHt OP ESN 2.G. OPBRAAK.
wen op zulke plaatsen een arbeid ls, die heel
wat inspanning kost, daar ze grootendeels
liggend moet gebeuren,
Op den transportband omlaag.
Onze begeleider stelt voor een kijkje te
gaan nemen een eindje verder den pijler af.
We vragen ons af. hoe dat moet gaan. Plaats
terzijde van den transportband is er niet.
Want de arbeiders, die om de zooveel me
ters aan het werk zijn. hakken als het ware
elk een brok ter diepte van 1.50 m. weg om
dan aan den resteerenden brok steenkolen,
die is blijven staan te beginnen, zoodat zij
dus eigenlijk naar elkaar toe werken. Is de
houwer eenmaal op zijn breedte van 1.50
gekomen, dan slaat hij daar een stijl met
een stut en begint den aldus verkregen in
ham te verbreeden. Volgt men dus op den
transportband den pijler, dan ziet men
telkens inhammen, waar menschen aan het
werk zijn en stukken kolen, die nog moeten
verdwijnen. Daarom is de meest practische
wijze om zich naar beneden in den pijler te
bewegen, plaats te nemen op handen en
voeten op den transportband. Zoo gezegd,
zoo gedaan. Telkens ontmoeten we mannen,
die alleen in een hemd met korte mouwen
gekleed, aan het werk zijn. Hun jas hangt
aan een der stijlen. Ook voor hun lamp
hebben ze een plaats gevonden. Want deze
zal slechts dienst doen in tijd van nood.
daar in den pijler electrisch licht is aan
gebracht. Op regelmatige afstanden han
gen aan een gummikabel looplampen. Nau
welijks steken de houwers af tegen den pik
zwarten achtergrond, bedekt als ze zijn met
kolenstof.
De begeleider wil ons iets nader verkla-
1 ren en stapt van den transportband af.
Terwijl hij een stijl vastgrijpt en het eene
been op den grond plaatst, zwengelt hij het
andere van den voort-gaanden transport
band ernaast. Het lijkt ingewikkeld, maar
het valt mee. Gehurkt vernemen we nadere
bijzonderheden over de werkwijze Maar
voor hem. die er niet aan gewoon is, valt
het gehurkt zitten niet mee. zoodat we ten
slotte besluiten maar op beide knieen te
gaan liggen. Hoe lang zullen we deze nieuwe
houding volhouden? Verder gaat het, an
dermaal op den transportband. Telkens ver
nemen we een „Giück auf". Nog wordt
eenige malen halt gehouden. Wij zijn nu
aangekomen op het punt, waar onze trans
portband eindigt en overgaat in een nieuwe.
Elke band heeft een lengte van ongeveer
60 m. Aan den zijkant is de motor bevestigd,
die den band in beweging zet. Juist ter
1 plaatse is de kolenmuur nog blijven staan,
zoodat er slechts tussohen motor en kolen-
wand een ruimte over is van 30 a 40 cm.
Maar ja, we moeten er langs.
Hebben we als kind niet gekropen, voor
dat we konden loopen. Nu nemen we na
zooveel jaren opnieuw onze toevlucht tot
deze „voortbewegingsmethode". De opening
is wel erg nauw. zoodat we even blijven ste
ken, maar met een beetje moeite gelukt het
ons. ons los te werken en dan hebben we
een plek bereikt, waar we andermaals de
beenen onder het lichaam kunnen schuiven.
Een ding is prettig bij een bezoek aan de
mijnen. Als men er een tijdje heeft rond
gezworven en zoo hier en daar een stuk
kolen heeft ter hand genomen, zijn de
scrupules wat betreft de reinheid der
iichaamsdeelen verdwenen en hetzelfde is
het geval voor de kleeding. Straks wordt de
plunje uitgetrokken om opnieuw gewasschen
te worden en na een bad ziet men er weer
toonbaar uit
Nu een rit op transportbant nummer
twee. Tot we tenslotte aan de grondgalerij
komen, die recht op dc richting van den
pijler staat en waar een lader bezig is de
kolen m de onder den transportband ge
reedstaande wagentjes te deponeeren. Is
de man bang voor vuile handen, waarvoor
dienen anders de handschoenen? Onze
zegsman verklaart, dat het dragen van
handschoenen voor den lader verplicht is
om verwondingen te voorkomen. Vele stuk
ken kool hebben betrekkelijk scherpe kan
ten en er zitten ook wel eens steenen tus
schen door. Telkens als er een wagentje vol
is, schuift een sleeper een nieuwen wagen
onder den transportband. Op een bord staat
met krijt aangegeven, hoeveel karren cr zijn
gevuld. We loopen de galerij af en komen
weer in een steengang. De gevulde wagentjes
worden met een lier hierheen getrokken,
tot zij een trein vormen van zestig stuks,
dan komt de locomotief er voor en trekt
hen naar de schacht.
In de luchtsluis.
Onderweg passeeren we enkele kolentrei-
nen en transformatorruimten. Om namelijk
het gevaar van electrische schokken zooveel
mogelijk te ondervangen, wordt de stroom,
die gebruikt wordt voor de verlichting on-
dergrondsch op zoo'n voltage getransfor
meerd, dat een schok geen kwade gevolgen
kan hebben.
Op onzen terugweg naar de schacht gaan
we door een luohtsluis. Wat is de kwestie.
De luehtstrooming, die in een mijn heerscht
en die noodzakelijk ls èn voor de menschen
èn vanwege het feit, dat de temperatuur
naarmate men dieper onder het aardopper
vlak komt, stijgt en anders ondragelijk zou
worden, tracht natuurlijk den kortsten weg
te nemen, tenzij men dit verhindert en den
stroom ln de banen leidt, die men wenscht.
Vandaar, dat men telkens deuren zal vin
den, die tot afsluiting dienen. Zoo zijn er
ook, waar dit noodzakelijk is, formeele
luchtsluizen, die bediend worden op dezelfde
wijze als watersluizen. De deur wordt ge
opend. de trein rijdt binnen. Is hij heele-
maal de deur gepasseerd, dan wordt deze
gesloten, waarna de deur aan de andere
zijde van de sluis wordt geopend.
Alvorens we weer naar boven gaan, wordt
nog even een bezoek gebracht aan de pomp-
installatie, die ervoor moet zorgen, het
grondwater, of zooals het hier heet mijn-
water weg te pompen.
We staan wel wat verbaasd als we een
totaal betegelde ruimte worden binnen
geleid. waar een groote electromotor, de
aandrijving van de pompen, staat te brom
men: Was het niet, dat de ruimte geen ra
men heeft, dan zou men vergeten hebben
zich hier op een diepte van 333 m. onder
het aard-oppervlak te bevinden.
Daarmee is ons bezoek, dat ongeveer 3 uur
ln beslag heeft genomen, geëindigd. Met
groote snelheid voert de man aan de op-
haal-machine ons weer naar boven.
Als we ons zelf eens bekijken in den spie
gel, voordat we in de badkuip kruipen en
die we dadelijk in een staat achter zullen
laten, die menige Hollandsche huisvrouw
met ontzetting zou vervullen, moeten we in
ons zelf wel even lachen. Inderdaad een
bad is na zoo'n excursie geen overbodige
luxe.
We zijn een sensatie rijker. Neen geen
sensatie, dooh een ondervinding. Want geen
oogenbllk hadden we maar ook het gering-
Foto Van Vliet.
Hiérboven burgemeester Kwint tijdens tier huldiging ter gelegenheid van zijn
12" Harig burgemeesterschap der gemeente Koudekerk. - Zittend v. 1. n. r.: mevr.
Kwint, burgemeester Kwint, de vader van den burgemeester en mej. M. Kwint.
Staande de wethouders en raadsleden van Koudekerk.
In aansluiting op ons verslag van gistel-
ren inzake de huldiging van Burgemeester
Kwint te Koudekerk kan nog worden me
degedeeld. dat na de aanbieding van het
geschenk uit de Burgerij door den vooi-
zitter van het Huldigingscomité, door het
dochtertje van ds. Odé met een toepasse
lijk versje 'n prachtige vaas met bloemen
namens de Burgerij werd aangeboden aan
mevr. Kwint. Achtereenvolgens werd toen
nog het woord gevoerd door burgemeester
Warnaar van Hazerswoude. namens den
Kring van Burgemeesters en Secretarissen
van de Rijnstreek en Burgemeester Brug
van Leiderdorp, namens den Kring van
Burgerwachten van het Baljuwschap Rijn
land. Hierna dankte de Burgemeester in
een toepasselijke rede voor de gehouden
toespraken en dc hem aangeboden prach
tige geschenken, waarmede spr. zeer inge
nomen bleek tc zijn.
De officieels raadsvergadering was hier
mede afgeloopen en werd door den loco
Burgemeester, weth. van Egmond, gesloten.
Na afloop der vergadering begaven
de jubilaris en zijn familie, alsmede de
verdere aanwezigen zich naar het terras
voor het Raadhuis alwaar de schoolkinde
ren stonden opgesteld om den jubilaris een
zanghulde te brengen, welke alleszins goed
is verloopen. De Burgemeester dankte in
eenige hartelijke bewoordingen voor deze
aardige attentie en bood elk der kinderen
een versnapering aan.
Van 45.30 had een drukbezochte re
ceptie plaats in de Raadzaal, waar tal van
bloemstukken van verschillende corpora
ties. vrienden en kennissen stonden opge
steld. zoodat de raadzaal als het ware in
bloementooi gehuld was! Zeer velen maak
ten van de gelegenheid gebruik om den ju-
bJiaris te complimenteeren en deden hun
gelukwenschen vergezeld gaan van stof
felijke blijken van belangstelling, waarvan
wij bij uitzondering willen noemen het ge
schenk van de Burgerwacht, bestaande uit
een prachtigen rookstandaard.
Onder de talrijke aanwezigen werden o.m.
opgemerkt de burgemeesters van Hazers
woude, de heer Warnaar, van Leiderdorp,
de heer Brug, van Ter Aar, de heer B. J.
Hogenboom en van Zwammerdam de heer
F. Hoogeboom, weth. v. Gelderen van Bos
koop alsmede de heer Stijkel, directeur van
gemeentewerken te Boskoop, de heeren
Samsom en Regt uit Alphen aan den Rijn
en een deputatie van de Ver. „Veilig Ver
keer", o.m. vertegenwoordigd door den In
specteur van Politie, den heer van der Wal
te Leiden, van welke vereeniging de Burge
meester voorzitter is.
Vele ingezetenen van Koudekerk hadden
bij deze gelegenheid de vlag uitgestoken,
terwijl ook van de openbare gebouwen de
driekleur wapperde, hetgeen de gemeente
een feestelijken aanblik gaf.
Wij twijfelen niet of dit koperen festijn
zal bij den jubilaris en zijn familie nog
vele jaren in dankbare herinnering blijven
Voortleven.
Opgeheven wegens gebrek aan actief:
E. van der Veldt, Haarlemmermeer.
S. G. Sougé, Leiden.
Gedurende de maand Juni werden bij
de gezamenlijke griffies ln Nederland ge
deponeerd 208 crediteurenlijsten met een
totaal passief van f. 3.035.031,56'/-. waarvan
preferent f. 738.964.50.
Sedert 1 Jan. 1937 werden in totaal ge
deponeerd 1035 crediteurenlijsten met éen
totaal passief van f. 15.701.772,77, waarvan
preferent^^908^58347v*^^^^^^^^pL>
J. C. B. te L. Vakblad voor auto
mobielen. motoren enz. Uitg. Mij. ..C. Mis
set" N.V. Doetinchem, abonn. f. 1.25 per
3 maanden.
C. W. G te L. Leiden, Leiderdorp, O.
Wetering. Nieuwveen, Uithoorn. Vinkeveen
Loenen. Oud-Loosdrecht, Hilversum, Laren.
Ongeveer 54 K.M.
H. v. d. L.. te L. Leiden. Soest 33 K.M.
Soest-Nijmegen 79 K.M. Nijmegen-Helena-
veen 30 K.M. HelenaveenEindhoven 35
K.M. EindhovenGlnneken 57 K.M. Gin-
nekenRotterdam 48 K.M, Rotterdam
Leiden 36 K.M.
L., te L. De oppervlakte van Neder
land is 34201 K.M.2. Het 3-Octoberfeest
wordt dit jaar op Zaterdag 2 October ge
vierd. Dit werd definitief door de 3 Octo-
bervereeniging besloten.
H. A. J. de R. te L. Men deelt ons mede
dat het secretariaat der Ned. Jeugdher
berg-Centrale verplaatst is naar Tulp
straat 46, Amsterdam C
J. van L. te L. Zekerheid, dat uw rij
wiel met denzelfden trein op de plaats van
beslemming arriveert als de eigenaar heeft
u alleen, wanneer u voor het rijwiel 90 et.
vracht betaalt
Mej. J A. te L. Voor een hond zijn
geen rechten verschuldigd.
De inzet der huldiging.
ste gevoel van angst. Daarvoor maakten de
steengangen en galerijen een te solieden
indruk.
Een groote dankbaarheid vervult ons
tegenover de directie van de Staatsmijnen,
die ons ln staat heeft willen stellen nader
kennis te maken met dit buitengewoon in
teressante groote en veelomvattende bedrijf,
v"...op we als Nederlanders met recht
trofech mogen zijn.
De „menschenredder" Jan van Kan,
te Noordwijk, die morgenmiddag
gehuldigd zal worden.
Als inzet van de huldiging van den heer
IJan van Kan, te Noordwijk/Zee, die
gelijk gemeld gisteren den dag herdacht,
waarop hij vóór 50 jaren toetrad tot de
Noord- en Zuid-Hollandsche Reddings
maatschappij. en in die lange reeks van
jaren met vele moeizame reddingen van
lallcoze menschenlevens, zich een naam, tot
ver buiten onze grenzen bekend, verwierf,
bracht de harmonie „De Echo der Duinen"
leen serenade aan den jubilaris. Voor zijn
I woning aan den Oude-Zeeweg had de heer
Van Kan zich, in gezelschap van vele fa
milieleden. opgesteld, terwijl een groote
schare belangstellenden blijk gaf van haar
medeleven met dezen bekenden ingeze
tene. Het was een grootsche manifestatie
van de bevolking en van velen van bui
tenaf, die op deze wijze blijk gaven van
hun groote waardeering voor het vele
menschiievende werk. dat de jubilaris voor
zijn mcdemensch deed en nog doet.
Na eenige feestmarsclien, werd de heer
Van Kan gecomplimenteerd, waarna de
muziek nog een rondgang, gevolgd door
een grooten stoet menschen, door het dorp
maakte.
4—3
